'i Grooiste probleemde jeugd De Razende Bol" haar buit prijs gal Hors d'Oeuvre DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA De oorlog liet ellende achter Kinderen vragen om hulp Van nabij en verre „Lilian" eindelijk geborgen Honderdjarige gedenkdag Dorus Rijkers Geruchten over Van Mook De sardientjes Gewapende diplomalie DIT was duidelijke taal. Diplomatiek overleg is wenselijk, maar het dient met de wapen te worden geschraagd. En het is wel tekenend voor deze ge- dachtengang, dat Byrnes' opvolger een diplomaat ln uniform is. Marshall, een generaal. Het is opmerkelijk dat in de zelfde periode waarin deze woorden werden uitgesproken, een andere gene raal. geen Amerikaan maar een Engels man, da grote Montgomery. als Ang- lo-Amerikaans vertegenwoordiger een bezoek aa.. Stalln hee' gebracht. Toe val? In de diplomatie moet men niet te veel aan toeval geloven. Weerbericht BUREAU Koningstraat 78-80 Den Helde* Telefoon Ö4Ö Oiro 449041 Di*.: J. Btjlsma ZATERDAG M JANUARI ISfT. Voortzetting van de T0« JAABOANO Na. MM. HELDE RSCHE COURANT TARrXVKWt AarwUntltt: M c «rt per millimeter. Familieberichten 1? cent per mjn. Kleine »d vertentlee (..Juttartjee") tot li woorden Ts ceot, elk woord meer i eent Abonnementen: per kwertaa. t t.—, per poet I I.M H> ofdredacteur: M. H, I. Cyldert, Rayonredaoteuren C. A. Dekken eo W. Kok, De oorloggfnrie, die met een alles-vernietigende kracht over de aarde woedde, steden in puin beukte, akkers en weilanden verschroeide gezinnen voor goed uit elkaar rukte, kinderen en grijsaards verminkte en een ontzaglijk leed en mateloze ellende over de mensheid bracht, behoort tot het verleden Toen wi) nog midden in de razernij verkeerden, zag een leder reikhalzend nit naar het einde, en stelde zich voor hoe het wel zou zijn, als het laatste signaal »»AIlea veilig" eenmaal gegeven zou zijn. D4n zou het goed worden, dén zou alle ellende spoedig vergeten zijn, zouden wfl kunnen opbouwen aan een nieuwe wereld en de mensen zonden eendrachtig verder samenleven ln een maatschappij die nu voor goed verloet was van dreiging en kwaad De oorlog is voorbij, maar onze wensen zijn niet vervuld. De maatschappij, die overbleef nadat de strijd was uitgewoed, is niét geworden, wat wQ ervan verwachtten. Er bleven te veel rotte plekken, er ontbreekt zóveel op aarde, zelfs aan de allereerste behoeften, dat wij het gevoel hebben soms, in een moeras te zfln geraakt, waaraan wjj niet meer kunnen ontkomen. HET VRAAGSTUK VAN DE JEUGD. Het probleem van de jeugd.... Is er één vraagstuk, 'dat meer de aandacht van alle ouders en op voeders vraagt, dan dit? En toch ontbreekt het van die zijde nog zó vaak aan de broodnodige belang, stelling. Wij hebben ons gewend tot de Kinderpolitie ln Alkmaar, wij hadden een lang gesprek met mej. rar Haremaker de Inspectrlce, op haar werkkamer, die ln zo wei nig aan een politiebureau doet den ken, wi) maakten een tocht mee met den heer v. d. Valk, die als recher cheur aan deze dienst Is verbon den, en wat wij hoorden en ook zagen, is ontstellend. Zeker, de „note gaie" ontbreekt ook hier niet, maar toch ligt hier een terrein, waar een ellende heerst, die voor een buitenstaander onmogelijk te bevat ten is. Het zijn lang niet alleen kinderen, die met de kinderpolitie in aanraking komen, want vooral bij zeden-misdrijven krijgen ook vaak volwassenen te doen met deze mensen, over wier werk te weinig bekend is. De kinderpolitie vat haar taak preventief op, zij tracht de jeugd uit de handen der justitie te hou den. Dat de.medewerking der ouders daar bij veel te wensen overlaat, is een ern stige klacht want dat toont aan, hoe vaak vaders en moeders zich niet be wust zijn van hun verantwoordelijkheid En toch ligt hier één van de voornaamste oorzaken van de misdragingen van onze aa-oorlogse jeugd. ONTWAPENENDE NAÏVITEIT. De hele sfeer in het bureau van de kinderpolitie ls er één van begrij pen en van medeleven Als er een jongetje Is, dat f 3.50 wegneemt om drop te kopen en de rest van het geld weggeeft en als die dreumes dan De Australiërs zijn vriendelijke bondgenoten. Nederland heeft ln niet geringe mate bijgedragen tot beveiliging van dit wereld deel, toen de Japanner zich had gereed gemaakt om het te be springen. Het heeft, bij de slag ln de Java-Zee, mannen en schepen geofferd aan het ge- gemeenschappelijk belang en Australië bleef van Japanse overheersing, met alle bittere gevolgen van dien, vrij. Niettemin hebben zekere Austra lische bevolkingsgroepen zich in het hoofd gezet, dat men Nederland daarvoor geen dank hoeft te weten. Nu, dat is tot daaraantoe. Maar zij hebben zich ook beijverd ora Nederlandse pogingen, gericht op bescherming en bevrijding onzer ln Indlë bedreigde landgenoten, te dwars bomen. Ook dit is al weer een oude geschiedenis. De anti-Nederlandse stemming houdt daarginds echter aan en het schijnt, dat onze diploma tieke vertegenwoordigers er, on danks de voorlichtingsdienst, niet ln kunnen slagen daarin verandering te brengen. Men zou zo zeggen, dat de regering te Londen wel beter weet en dit Dominion wel eens op de vin gers tikken kon. Dezer dagen ls de anti-Neder landse gezindheid, welke daar ginds bestaat, weer eens op on verkwikkelijke wijze aan het licht gekomen. Toen het Nederlandse stoomschip „Tasman" onder de Australische kust aan de grond was gelopen en toen bij de po gingen ora los te komen een tros tussen de schroeven was geraakt, staken de Australiërs geen hand tot hulpverlening uit. Gelukkig ts de Nederlandse zeeman niet alleen gewoon zijn mede-schepselen te helpen, wan. neer de nood aan den man komt de namen Dorus Rij kers en Coen Bot spreken boek delen maar ook om zichzelf te helpen. Het ie dan nu aan Australische sleepboten en duikers verboden ue „Tasman" bij te staan. Maar r? heren in Australië kunnen er "aat op maken, dat de Neder landse reddingboot zee kiezen wanneer ooit een Australisch liikhL<on<ler onze kust ln moei- shiiTnuf1 Jt°men mocht, hoe on- mae h Storm ook woeden aTn «ta M de golven ook mo- zeemen Want «en Hollandse mannlno ^oycot geen scheepsbe- nl«£® Bood- „Boycot" staat Wet ln zijn woordenboek. KREEFT. vjjf hele jaren oud la, valt bet licht te begrijpen, dat hier geen misdadi ger op het matje staat, en dat er ren speciale „knobbel" voor nodig ls, zulke gevallen te behandelen. „Wij kunnen niet achter de voorhoof den kijken", zei rechercheur v. d. Valk De pipblemen van na de oorlog stapelen zich op. Wij kennen een wo ningprobleem, zo groot als nooit te voren; wij zien een ontspoorde jeugd, totaal uit het lood geslagen en wij weten niet, waar dit vraagstuk aan te pakken, er bleef een zwarte handel over, die, hoewei geknakt, toch nog voortwoekert. Ook aan deze pest is geen einde te zien Wij schijnen bin nen een cirkel rond te draaien, het ene probleem grijpt ln het andere en het komt soms voor als een on mogelijkheid, een bruikbare oplossing te vinden. Wij willen in een serie reportages trachten deze vraagstuk ken wat nader te belichten en het on ze bij te dragen, opdat de mensheid ten laatste verlost worde van de pla gen, die iedere oorlog, maar deze laatste wereldworsteling al heel sterk, met zich meebracht. IN DE KAMER 18 HET DONKER, DOOR DE PLANKEN VOOR DE RAMEN. en toch ls dat vaak zó héél nodig, want er zijn ook gevallen, waarbij de Jeugdige boosdoeners „glashard" staan te liegen en te draaien. Frappant en toch weer echt ln overeenstemming met de jeugd van sommige patiënten is, dat ze mej. Haremaker proberen omver te praten. Die juffrouw kunnen we wel wat wijs maken", wordt er dan gedacht. ERNSTIGER. Natuurlijk komen er ook ernstige gevallen genoeg voor. Baldadigheid is aan de orde van de dag- W(j den ken daarbjj aan wat onlangs gebeur de, toen tientallen ramen van broei kassen het moesten ontgelden. En wat te denken van de 2000 galden schade, die alleen la IMS door balda digheid aan de Ijzerfabriek te Alk maar werd toegebracht? Legio zijn de categorieën van geval len, die hier in deze kamer worden be handeld. Een Jongen van 17 Jaar, die meisjes met een naald prikt, an dan zó afdoende, dat de naald er met een pin cet moet worden uitgehaald, een meis ja, dat het thuis niet kan utthoulen. steeds weer wegloopt cn dan maar weer op het bureau terecht komt,- jeugdige diefjes, di» schuld in een café maken, en dan om het gat te stoppen een greep ln moeder*» portemonnale doen, (waar om verkopen deze kasteleins op de pof? Door dit te weigeren zouden ze veel k-waad voorkomen) meisjes van 14, 15 jaar, die met militairen uitgaan met al le gevolgen van dien, en die bij de po litie eenvoudig verklaren: „Als we een uniform zien, zijn we „weg"," dit zijn allemaal klantjes, die de inspectrlce met haar helpers onder handen nemen om te trachten, ze weer op het rechte spoor te brengen. (ZIE VERVOLG PAG 3) e De ..Sydney Sun" meldt, dat epeciaal uitgeruste vliegtuigen van het vlieg veld Mascot (Australië) zullen opstij gen om droog Ijs uit te strooien op de wolken teneinde neerslag te verwek ken. In Rio de Janeiro 1» het eerste pas- aagebureeu der K L M in Brazilië ge opend. De officiële inwijding van den dienst op Z.-Amerika zal over enige maanden plaatsvinden. In verband met reparatie-werkzaam heden is de vertrekdatum van de „Jo- han van Oldenbarnevelt" naar Indië nader vastgesteld op 5 Februari. Het restant van da Amerikaanse soe pen, waarvoor in ons land geen inte resse meer was, ls door de Engelse regering opgekocht om te dienen voor de voedselvoorziening in Duitsland. 99 Ds zandbank „De Razende Bol" beeft baar bult, bet 1500 ton metende ge strande Deense s.s. „Lilian", na 11 dagen dagen prijs moeten geven. Gistermorgen omstreeks uur is bet schip op eigen kracht los gekomen, nadat de sleepboot „Hudson", die 's avonds bQ springtij heeft getracht dé boot naar bet nog slechts 3s meter verwijderde diepe wa ter te slepen, het gestrande schip tot aan de rand der vrijheid had gebracht. Inmiddels was bet hoge water weer weggevloeid, zodat de „Lilian" 's nachts nog op de zandbank heeft gelegen, ter wijl de bemanning zich in gereedheid bracht met een laatste krachtsinspan ning gistermorgen het schip vlot te slepen. De „Hudson" stoomde Donder dagavond nog terug naar Den Helder en ontving om half tien 's morgens van de kuitpost het heugelijke bericht, dat bet schip in zicht was gekomen, op eigen kracht naar Den Helder koersend Onmiddellijk ls~ de sleepboot daarop weer uitgevaren voor het verlenen van assistentie bU het binnenvaren ln de haven, waar de belde boten kort na het middaguur werden verwacht. Van de 1500 ton pijpaarde, waarvan ln den loop der dagen een gedeelte overboord moest worden geworpen om het lichten van het schip te vergemakkelijken, be vindt zich nog ongeveer 1000 ton ln het schip. De laatste nacht op de zandbank Vljf-en-twlntig meter scheidden de „LL llan" Donderdagavond nog van het diepe water, toen de „Hudson" de kabels strak trok en de bemanning van de „Lilian" met de eigen lieren het gestrande schip Daar de uitgeworpen ankers toe hieuwde. Moelzaan maar gestadig schuurde de romp over het zand, terwijl de waterpompen onafgebroken het nog steeds naar bin nenstromende water uit het schip loos den. Twee uur lang vochten de mannen tegen de elementen, die langzaam maar zeker werden geslagen. Tljdena het werk kwam de zekerheid van het succes, naar mate men de rand van de zandbank naderde en daarom besloot de Deense kapitein geen pijpaarde meer overboord te zetten. Tegen middernacht lag het schip weer vast, doordat de eb was in getreden. Op dat moment scheidden ech ter nog Slechts enkele meters het van zijn vrijheid. De „Hudson" voer terug paar Den Helder met de afspraak, dat de Deense bemanning de volgende ochtend bij he» nieuwe springtij zelf moest trachten het schip vlot te brengen. 's Nachts hebben dus slechts de pom pen doorgewerkt, maar 's morgens ont plooiden de mannen nieuwe activiteit. De ankers waren reeds op enige afstand van het schip uitgeworpen. De kettin gen hingen ln de lieren van het schip en bij het eerste ochtendgloren liet men de machinekamer op volle kracht wer ken. De lieren draaiden, de kettingen stonden strak en de schroef van het schip slceg het water kolkend onder de ach tersteven uit. Spoedig kwam er beweging ln de „Lilian", die tenslotte de laatste meters over de zandbank heen steeds vlugger aflegde en tot grote vreugde van de bemanning plotseling vlot kwam. De lange strijd was gewonnen, de an kers werden ingehaald en op eigen kracht stoomde de „Lilian" voor het eerst na 13 dagen w®r vrij en doelbewust op open zee. IB de haven van Den Helder aangekomen. Om kwart over één ls de „Lilian" met de sleepboot „Hudson" langszij en ge trokken door de kleinere sleepboot „Maaa", belde van de Internationale Sleepdienst Smit <k Co. uit Rotterdam, de haven van Den Helder binnengelopen Op Maandag 27 Januari, da dag waarop voor 100 Jaar Dorus Rijkers werd geboren, zal de VARA om 12.30 uur te Hilversum aan dezen groten mensenredder een herdenking wijden. Op verzoek van de VARA ia deze uitzending samengesteld en verzorgd door Yvel Dlawnurg te Den Helder. ANETA meldt uit Batavia, dat de geruchten over een aftreden van dr Van Mook pertinent onjuist zijn. 30 SOS?! Na de dagen, waarin ze elk een paar maal een slok water konden nemen, kwamen opnieuw de dagen van droog te Er was geen bui meer, die z.'ch ontlastte over het vlot der vijf ge doemde zeelui, en de verhalen over het eten hielpen niet tegen de tergende en krankzinnig-makende dorst Nico, de jongen van Vlaardlngen, leed er vreselijk onder Hij lag uren lang met gesloten ogen en soms dacht Van der Slot, dat hij bad Maar N'co Hoogendam bad niet, omdat hij niet eens een gebed kende. Kad hij het ge kend, hij zou het hebben opgezegd en God gevraagd hem te helpen in die uren, waarin hij dacht te sterven van dorst a Soms kroop hij plotseling overeind Keek verwilderd en verdwaasd om zich heen en begon te huilen Met vreemde zonderlinge keelgeluiden Want zijn mond was als kurk, zijn tong als hout en zijn lippen waren mager en kapot Hij was een armzalige jongen geworden en in niets leek hij meer op die aar dige, dappere matroos, die hielp de vrijheid van de wereld te heroveren en naar wien alle meisjes in de oude eh de nieuwe wereld keken Hij was een voddig stuk mens geworden, niets waard meer, geen cent, en zeker n'et meer voor de bevrijding van de we reld Nee, Nico Hoogendam had uitge diend Hij had z'n werk gedaan an hij kon afnokken Er kwamen kleine vogels over het vlot vliegen Van der Slot zag ze Ze waren heel klein, kleiner dan een duif. En ze waren moe Ze streken neer op het vlot, het hart fel-slaand onder de veren Van der Slot zag ze vanonder het zeil, dat hem bedekte Hij schoof zijn benige arm naar voren en greep de vogel Kneep het leven eruit, maar toen hij het deed, draaide hij zijn hoofd om Hij wist, dat het niet mocht Een zeeman mag geen vogels vermoor den Als hij het toch doet komt er onheil van. Maar..., ze zaten al zolang en in zoveel onheil, dat het haast niet mo gelijk was, dat het nog erger werd En daarom scheurde de zeeman de vogel aan jukjes en ieder der vijf at zijn deel op Er kwamen nog meer van deze kleine vogels ln de dagen die volgden en zij waren het, die hen in leven hielden Het waz niet veel Steeds voor elk van hen maar een mondvol Maar ze waren er dankbaar voor, omdat ze rilden van ultputt'ngskoorts en omdat ze wisten, dat iedere kleine vogel weer een paar dagen langer leven betekende Toen deed Nico Hoogendam een ont dekking Hij lag voorover op het. vlot yjen en uren achtereen En tg st|aj,4ë. ln het doorschijnende water, waarin hij, vele meters 'n de diepte, de won derlijkste vissen zag Grote wonder baarlijke vis9en En hoe langer de jon gen keek des te wonderlijker werden die vissen Met schitterende kleuren en de meest zonderling» vormen Nooit had hij zulke vissen gezien, zelfs niet ln de aquaria van New-York en Kaap stad. En ze hadden daar toch rare vis sen Hij keek er naar, en hij staarde in de diepte van de altijd bewegende watermassa's onder het wentelend vlot En ineens zag hij hoe zich scholen kle'ne visjes naar boven begaven en onder het vlot doorzwommen. Hij kende deze visjes wel Ze leken precies op de sardientje», zoats ze die in Holland vroeger vingen Holland.... hoe lang was dat al niet geleden.... Holland, dat was een land, dat toehehoorde aan een andere wereld, een wereld waar eten was en water en allerlei prettige en goede d'ngen Het had niets te maken met oorlog en niets met een vlot Het was een ver paradijs, zo var af, dat Je eigenlijk niet eens meer aan zoiets heerlijks en liefelijks dorst denken als je atijf en moe en pijnlijk op de houten ribben van zo'n vervloekt vlot zat Maar die visjes, dia net waren als Hollandse sardientje», bleven zwem men onder het vlot Nu een» tien, dan weer honderi Soms wel duizend Ze zwommen dichtbij en veraf en af en tos verdwenen ze allemaal, als da grote Jager van de South Atlantic, de haai, onder het vlot doorechoot Maar ze kwamen na een tijdja weer terug en opnieuw zag Nico Hoogendam uit Vlaard'ngen die kleine school Hij kon ze maar naet bereiken.... hoe welkom zouden ze zijn Er moest toch een mid del te vinden zijn.... wat zouden ze in Vlaardlngen gedaan hebben nu.... dl» wisten altijd wel hoe Je een vis moest vangen, ook al zat jé met het aas. Hij keek eens rond z'ch Naast *'n hand lag een stukje darm, afkomstig van de laatste vogel, die ze gisteren gedeeld hadden Een eindje vogeldarm, verdroogd, verhard ln de ion Het was oneetbaar Daarom lag het er nog Naast wat veren van dezelfde vogel Toen wist Nico Hoogendam het Hij pakte de vogeldarm, liet haar zakken tussen de planken van het vlot en wachtte Hij wachtte een paar minuten De darm hing er tussen de wegschietende sar dientjes en de sardientjes keken, er naar Maar ze moesten er op toe schie ten, er in bijten Als ze dat deden wist Nico Hoogendam ar wel raad mee Toen hapte een der aardientjes in het onderste stukje van die vogeldarm en op hetzelfde ogenbl'k trok Nico Hogendam hem op Op het vlot lag een klein zllverig- bllkkerend visje. Hij graaide het op, stak het ln rijn mond an at het °P Het smaakte overheerlijk (wordt vervolgd) Wu hebben in een vorig artikel de nauwere aaneensluiting, ook ln mi litair opzicht, van Frankrijk en Enge land besproken. Op nauwere militaire samenwerking ia ook de politiek van Engeland en Amerika gericht. Ondanks de UNO, ondanks de Veiligheidsraad, ondanks alle vredelievende betuigingen welke men de laatste tijd van Russische zijde vernomen heeft, acht men deze te Londen en te Washington klaarblij kelijk toch wenselijk. JJYRNES hc-ft. vóór zijn heengaan als minister van Buitenlandse Zaken, in een magistrale rede. te Cleveland ge houden men zal dezen uitmuntenden spreker node missen nog eens het probleem van recht en macht opgewor pen. Wil men tussen de mogendheden een verhoudir- 'ot stand brengen wel ke door het recht wordt beheerst, al dus zijn gedachtengang, dan behoort men ook over de machtsmiddelen te beschik ken welke dienstig zijn om mogelijke willekeur, welke het recht ln gevaar zou kunnen brengen, tegen te gaan. Ter handhaving van de vrede dienen zij, die deze vrede wensen te behouden, de militaire machtsmiddelen ln handen te houden. Macht maakt geen recht, zeide hij. maar de wereld is verre van volmaakt en daarom.... Met redelijk heid alleen komt men er niet. Ook macht heeft invloed op internationale besluiten. ^AN de rede van Byrnea was die, wel ke Truman ln het begin van deze maand voor het Congres gehouden heeft, vooraf gegaan. De president der Ver Staten _ak ln gelijke geest. Hij heeft nog eens gereleveerd, dat men zich nergens ter wereld behoefde te vielen met de hoop. dat Amerika zich ooit weer in zijn isolem.nt zou terug trekken: en hö betrok nadrukkelijk Rusland in zijn betoog. In deze wereld zei hij, ls kracht hij bedoelde die van vredelievende naties nog altijd het middel om agressie tegen te gaan. Wij mogen de middelen om onze ver antwoordelijkheid te handhaven niet veronachtzamen. In het huidige tijds gewricht kan een aanval zo onverhoeds komen dat hij noodlottig wordt de President dacht daarbij allicht aan Pearl Harbour en Amerika dient sterk genoeg te zijn om zulk een aan val doeltreffend af te slaan. QngetwiJFELD zullen deze stem men uit Amerika in Engeland niet zonder weerklank zijn geweest. Ook vóór de eersëfe wereldoorlog heeft men redevoeringen in deze geest bij herha ling gehoord. Zij werden toen door Keizer Wilhelm gelanceerd. Hij Het dan, zei men, weer eens zijn sabel klet teren. En men nam dit sabel-gèkletter niet altijd ernstig op. Doch dat het ernst worden kon, de loop der geschie denis heeft het bewezen, helaas! Ook nu dient men de geest te verstaan waardoor woorden, als deze van Tru man en Byrnes ingegeven zijn. Het ls geen oorogszuchtige geest eer een vre delievende Anders dan de geest welke Keizer Wilhelm beheerste en die door imperialistische bedoelingen ingegeven werd ls deze op het behoud van de vre- da gericht Maar het is duidelijk: voor alsnog za! deze vrede een gewapende moeten zijn. De politieke tegenstellin gen tussen Oost en West maken het noodzakelijk. En hoewel men op weg naar het tot stand brengen van een nieuwe Statenbond en reeds een Veilig heidsraad heeft gevormd, wenst men geen voorzorgen te verwaarlozen en houdt men ln Amerika en Engeland het geweer bij de voet. Het is een duur geweer Op de Amerikaanse be groting ls daarvoor een post uitgetrok ken van meer dan elf mllliard dollar. De Anglo-Amerikanen hebben de Sov jetstaat als bondgenoot ingehaald ten einde de oorlog te winnen. Rusland blijkt een dure lxindgenoot te zijn U. VERANDERLIJKE WIND. In het zuidoostelijke gedeelte van hef land: ln de nacht matige tot strenge vorst. Heden overdag toe nemende bewolking met later plaat- «eltJk enige lichte sneeuwval en ma tige tot lichte vorst. Weinig wind. In het overige gedeelte van 't land: meest zwaar bewolkt met nn en dan enige sneenw. Matige tot lichte vorst, aan de kost tijdelijk om het vries, punt. Veranderlijke wind.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1