In de Walvis
Wij spelen Bridge
Onze puzzlehoek
Den Doolaard schaamt zicli
Wij Juisteren morgen naar
DAMRUBRIEK
CHANTAGE
Een interessante tentoonstelling
in Artis
„Wij aten pannekoeken met den schipper
Maaltijd voor elke dag
Spelletjes voor vanavond
s. 7. 4, 3 S 6,2
De beloften voor Radio-Oranje en de weike1ijkheid
Marken per auto bereikbaar.
WIJ VROUWEN
'n Praatje over groenten.
(Van onzen specialen verslaggever)
In de grote zaal van het Zoölogisch Museum van Artis wordt
vandaag een tentoonstelling geopend, die gewijd Is aan de walvis
en aan alles wat met deze reusachtige zoogdieren verband houdt.
Nu de Willem Barendsz zo'n succesvolle tocht maakt en het
gehele Nederlandse volk meeleeft met de gebeurtenissen in de
barre Zuidpoolgebieden, zijn wg voor onze lezers een kijkje gaan
nemen op deze expositie, die voor onze provincie temeer van
belang is, waar zoveel in deze streken herinnert aan de vroegere
glorietijd, toen vanuit Westfriesland of De Rijp of de Zaanstreek
de Hollanders ter walvisvaart togen.
„IN DE WALVIS"
De heer H. van Laar, die optreedt
als secretaris van deze tentoonstel
ling was zo vriendelijk, ons rond te
leiden, nog vóór de officiële ope
ning door burgemeeste» 'd Ailly was
geschied. De expositie is georgani
seerd door de Gemeentelijke Com
missie Heemkennis, tezamen met het
Zoölogisch museum. Boven de in
gang prijkt de naam van de tentoon
stelling „In de walvis" op een groot
bord en in de hall liggen een paar
reusachtige kaakbeenderen en staan
enkele modellen opgesteld van grote
zoogdieren uit de walvissen-familie.
DE EXPOSITIE,
In de grote zaal krijgt de bezoeker
een duidelijk beeld van alles, wat
betrekking heeft op walvissen en
walvisvangst. Het midden wordt in
genomen door enkele skeletten, o.a.
een schedel van de zuidelijke walvis,
die alleen al vele meters lengte be
slaat, het geraamte van een butskop,
de wervelkolom van een gewone wal
vis en een model van de narwal, óók
een van de tandwalvissen. Het hier
getoonde model is dat Van een wijf
je, zonder stoottand.
In een vitrine zijn deze stoottanden te
zien, waarvan in aanleg twee aanwezig
zijn in het skelet, maar slechts één
komt tot ontwikkeling. Midden in de
zaal vindt men ook een moderne har
poen opgesteld, die met zijn uitslaande
stalen weerhaken en explosieve lading
een vreselijk wapen vormt. Harpoenen,
zoals die vroeger werden gebruikt, lig
gen in een vitrine in verschillen mo
dellen te kijk.
DE WALVIS IN DE HISTORIE.
Rondom zijn de wanden behangen
met oude schilderijen en met tegel-
tableaux uit redershuizen, die alle
voorstellingen dragen van de jacht
op walvissen, voornamelijk uit
noordelijke streken. Als sluitstuk
komt daar een groot schilderij te
hangen, voorstellende de nederzet
ting Smeerenburg op Nova-Zembla.
Daar d't werk echter uit het Rijks-
mijgeum moet komen, vormde de
huidige koude een beletsel voor het
vervoer en was het nog niet aanwe
zig.
Reeds enige maanden geleden gaf
Neptunus zijn onderdanen het bevel
door: „Duikt onder, er komt een
razzia in het zuiden". De Willem
Barendsz was onderweg naar het
Zuidpoolgebied, tezamen met Ameri
kanen, Engelsen en Noren. Of de
walvissen deze order inderdaad heb
ben opgevolgd, kunnen wij niet be
oordelen, al lijkt het wel zo uit de
resultaten van de vangst. Hoe dit ook
zij, in Amsterdam kan men thans
meer te weten komen over walvissen,
potvissen en over de mannen, die
deze dieren jagen, om ons meer mar
garine, zeep, hormoonpreparaten en
wat al niet meer te brengen.
zee was kalm. Wij aten pannekoe
ken met den schipper en gingen om
tien uur naar bed...."
Wel een verschil met het werk- op de
Willem Barendsz bijvoorbeeld, dat ge
heel beheerst wordt door de moderne
techniek, waar radiopeilingen en explo
sieven en radar een woordje meespre
ken, en het eten van pannekoeken tot
feestelijke gelegenheden beperkt blijft.
Een aparte vitrine geeft een overzicht
van alle literatuur, die over de wal
vissen handelt, Engelse, Deense en Ne
derlandse. Moby Dick ligt er naast de
nieuwste publicaties op dit gebied. Naar
Groenland met de Frankendaal van Hen-
riëtte Mooy en De Zwerftocht van de
Cachalot van Bullen. Daarnaast vinden
we een vitrine met kinderboekjes, Pi-
nocchio en Prikkebeen niet te vergeten,
o e ook wist hoe een walvis er uit ziet.
Prik kende de dieren van binnen en van
buiten. Jonas in de walis heeft ook een
eigen plaats.
IN BONTE RIJ.
Bewerkte baleinen, voorwerpen uit
balein vervaardigd, snuifdozen, pen-
nemessen, te veel om op te noemen,
parasieten, die de „gastvrijheid"
van de walvissen genieten, delen
van het dier op sterk water, het één
al interessanter dan het ander, kost
bare Wijnglazen, gegraveerd met
jacht-taferelen (waarvan er ln heel
Nederland slechts drie bestaan)
staan uitgestald
En bij de uitgang prijkt een schema
tisch overzicht van alle producten, die
IX.
Wij geven hier eerst de kaarten van
Noord en Zuid van een 3 sans-spel.
dat door Zuid gespeeld moest worden.
Noord: Sch. aas, vroeuw, boer. H.
aas, heer. vrouw en boer. R. aas, heer,
boer, 7, 3. KI. 9.
Zuid: Sch. 10, 8, 3. H. 9, 7, 3, 2. R. 10.
9. 3. KI. aas, boer, 3.
West kwam op met klaver 6 die door
O. met de vrouw werd genomen Zuid
speelde de 3. klaver terug en zuid nam
pas de derde klaverslag met het aas-
Toen sneed hij op ruiten wat mislukte,
waarna hij nog twee klaverslagen ver
loor en één down ging.
Een andere Zuid, die op ditzelfde spel
gioot slam sans moest spelen maakte
zijn contract. West kwam ook met kla
ver 6 op. Zuid moest de vrouw van Oost
wel nemen met het aas, want hij mocht
geen slag verliezen. Toen speelde hij
scheppen 3 en sneed met den boer, wat
gelukte. Hij moest echter nog één maal
zelf dhn slag komen om de sch. nog eens
te snijden. Hij speelde daarom ruiten
aas en heer uit en zie, de ruiten vrouw
viel. Nu had hij in ruiten 10 nog een
rentree in eigen hand. Hij speelde de 3
naar de 10, speelde sch. 6 en sneed weer
op schoppen heer. Daarna volgde sch.
aas, de vier harten en boer en 7 van
ruiten en het groot slam was gemaakt.
Dit was dus 3 sans down, 7 sans ge-
r.aakt! Een aardigheid, die wij even
wilden aanhalen.
En nu het spel, waar gij zelf eens over
moet denken. Moeilijk is het niet, maar
wel interessant. De kaartverdeling was
als volgt:
S. heer, 8, 5
H. heer, vrouw, boer
R. 7, 8, 2
KI boer. 9. 5, 4
Zondag
Vleesch van den dag, gebakken
knolaelderle en gekookte aardappelen
Griesmeelpudding toe. Voor degenen
die ruim in melk zitten en ook nog
wat cacaopoeder hebben, wat choco
ladevla erbij. Het la nog altijd moeilijk
om toetjes op te geven, die binnen
het bereik van de meeste huisvrou
wen liggen. Er hangt zooveel af van
de grootte van het gezin en of dit
enkel uil volwassenen of uit veel kin
deren bestaat, waar ln het laatste
geval de benoodigdheden meestal
wat ruimer voorhanden zijn.
De knolaelderle aan plakken snij
den van plm. 1V4 csn., even zouten
en paneeren evenals vleeachlapjes. en
ze dan aan beide kanten bruin bak
ken. Voeg ln het pannetje iets water
bjj en laat ze daarin ongeveer een
kwartier gaar stoven.
Maandag
Rest vleesch van den Zondag tot
haehé maken met wat Jus, 'n scheut
je water, vier licht-gebakken uien,
wat specerijen en een scheutje azijn.
Laat het vleesch er even ln op
koken, voeg er nog twee eetlepels
azijn aan toe en maak het vlak voor
den maaltijd af met een beetje bind
middel. Eet er gestoofde bieten en
gekookte aardappelen bij.
Gort met rozijnen toe.
K 9, 8, 7. 6 H. 5, 4, 3, 2
R. vrouw. 8, 5 R. boer, 10, 4, 3
KI. vrouw 7, 3 KI. 10, 8, 8
S. aas, vrouw, boer, 10, 9
H. aas, 10
R. aas, heer, 9
KI. aas. heer, 2
Zuid moest op dit spel groot slam
schoppen spelen. West kwam uit met
harten 9.
Hoe zoudt gij dit spel hebben gespeeld?
Volgende week komen wij op dit spel
terug.
Te Palembang hadden zware gevechten plaats tussen de Nederlandse
troepen en extremisten. Een kijkje op de kade langs de Moesi,
waar veel schade werd aangericht, Anefo P.
In een groot aantal vitrines geven tal de waivia oplevert, in vergelijking met
van voorwerpen een overzicht van
geschiedenis van de walvisjacht. Kost
bare oude boeken en voorwerpen wis
selen elkaar af, het" één al interessanter
dan het andere. Wij zagen een oud, ver
geeld boek met een afbeelding van een
dolfijn, gedateerd uit het midden van
de zeventiende eeuw, waarbij het jonge
dolfijntje duidelijk aan het moederdier
is verbonden en zelfs placenta en andere
details zijn weergegeven.
VERMAKELIJK.
Toch duurde het nog een paar hon
derd jaar, eer men tot de ontdekking
kwam, dat walvissen zoogdieren zijn,
terwijl men dit reeds uitbeeldde. In
dit verband mogen wij nog een an
dere vermakelijke bijzonderheid
vermelden. Wij zagen 'n journaal uit
zeventienhonderdzoveel, waarin te
lezen staat: „Het weer was heiig, de
Puzzle 18. Hoe moeten ze gelegd worden?
De oplossing die voldeed aan de voor
waarden met „Oranje 3" in het cen
trumvakje, laten wij hieronder volgen.
1 3 5 2 4
i. g. b. o. gr.
een potvis; en waaruit blijkt, hoe uiter
mate nuttig dit dier is, en welk een
schat van waardevolle artikelen de Wil
lem Barendsz straks zal meebrengen.
De leiding van de expositie heeft geput
uit de verzamelingen van het Zoölo
gisch museum, uit de Oudheidkamer van
De Rijp uit particuliere verzamelingen
waarbij die van den 82-jarigen heer J.
G. Honig uit Zaandijk een eervolle ver
melding verdient.
Een ieder, die belang stelt in de his-
ioerie van de walvisjacht, in biologische
bijzonderheden over deze grootste aller
zoogdieren en in het werk van onze mo
derne walvisvaarders, raden wij aan de
ze belangwekkende expositie te gaan be.
zoeken.
5
2
4
1
3
O.
gr.
r.
g-
b.
4
1
3
5
2
8-
b.
0.
gr.
r.
3
5
2
4
1
gr.
r.
g-
b.
0.
2
4
1
3
5
b.
0.
gr-
r.
g-
(r. is rood, g. is geel, b. is blauw, o is
oranje, gr- is groen.
Een puzzle, die blijkens het aantal
oplossingen bijzonder in de smaak is
gevallen. Verschillende inzendingen
waren keurig verzorgd. Ons compli
ment.
Bij loting is de wekelijkse prijs van
5.— ditmaal ten deel gevallen aan:
den heer J Kuipers, Rozenstr. 21
Alkmaar.
En nu onze ni^pwe opgave, waarvoor
weer onder de goede oplossers eenzelfde
prijs wordt verloot.
Puzzle 19.
De gemeenschappelijke deler.
Gegeven zijn de drie getallen. 480608,
508811 en 723217.
Nu is er een getal A, dat door onze
Puzzelaars gezocht moet worden.
Wanneer men elk van de drie getallen
door dit getal A deelt, blijft er bij alle
drie delingen een rest over en deze
rest is nu merkwaardigerwijze bij aflle
drie delingen gelijk.
Hoe groot is A?
Lange tijd geleden is deze puzzle eens
in een Engelse Courant opgegeven en
velen hebben er toen dagen en dagen
naar gezocht. En toch is de puzzle
lang niet zo moeilijk als men denkt.
Oplossingen tot en met Woensdag
5 Februari (uiterlijk) aan de Redactie
van Uw courant (briefkaart!)
UIT DE PERS
„Nou meneer, ik ga maar weer aan
't werk hoor", zei Piet van den Oever
op Walcheren, „ik snap er toch niks
meer van en vóór hoogwater moet ik
hier klaar zijn. Maar dit wil ik u wel
zeggen als er ooit nog een bezetting
komt, dan duik ik. alleen onder, als ze
me d'r onder douwen. Uit mezelf doe
ik het niet. Al ben ik dan maar een
dijkwerker een mens staat niet graag
voor Piet Snot met z'n goeie gedach
ten. En denk er om: aan mjjn UI* geen
Radio Oranje meer; d'r is precies het
tegenovergestelde gebeurd van wat jul
lie beloofd hebben."
Dit antwoord kreeg de schrijver A. den
Doolard, eens een der bekendste sprekers
voor Radio Oranje, toen hij een arbeJ-
der, aan de Nolledijk op Walcheren
werkte, vroeg naar zijn mening over de
toe^and in Nederland.
HILVERSUM I (301 m) geeft nieuws
om 8 uur, 1 uur, 7,30 uur en 10 uur
KRO: f,30 Hoogmis NCRV: 9,45 uur
Boyd Neei's String Orchestra IKOR
10 uur Oud-Katholieke Kerkdienst NCRV
11,30 Ned Kerkkoren 11,45 Kerklied ln
de orgelmuziek KRO: 12,15 In 't Boeck-
huis 12,30 Lunchconcert 13,30 Apolo
gie 13,45 Twee beroemde violisten ver
jaren 14,45 Gesprekken in de salon
15,50 Fontein van het eeuwige leven
16,30 Ziekenlof NCRV; 17 Kerkdienst
18,30 Programma Ned strijdkrachten 19
Composities van Mendelsohn 19,15 Kent
gij Uw bijbel? KRO: 19,48 Sportrepor-
tages 20,08 De gewone man.... 21,20 De
bruid van den pistoolman 23,05 Laat
Symphonie concert
HILVERSUM n (415 m) geeft nieuws
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 8,15 Gr
pl 9,30 Men vraagt en wij draaien
VPRO: 10 Zondagshalfuur AVRO: 12
Disco-portretten 12,30 De Zondagclub
13,15 De Papavers 13,50 De spoorwegen
spreken 14,05 Boekenhalfuur 15,15
Filmpraatje 15,30 The dansant 16,30
Wat vrouwen op het hart hebben 16,40
Sportflitsen VPRO: 17 Het nieuwe vers
VARA: 18,30 Melodie der verte 19,30
Wim Ibo's cabaret „Camera Obscura"
AVRO; 20,15 Waltz time 20,45 Dombey
Zoon 21,20 Concert o 1 v Albert van
Raalte 23,15 Nachtflonkeringen 23,45
The Masqueraders
MAANDAG 3 FEBRUARI
HILVERSUM I (301 m) geeft nieuws om
7, 8t 1, 7, 8 en 10 uur NCRV: 7,30 Or
gelwerken 8,15 Het temple church
choir 8,30 Morgenconcert 9,30 Wer
ken van Max Reger 10 Jean Sibelius
11 Mischa Elman 11,35 Hawaaianmuzlek
12 Cinderella-ensemble 13,15 AU
round sextet 14 Voor jonge moeders
14,50 Continental Quintet 16 Bijbel
lezing 17 Pianoduo André de Raaff—
Jacques Schutte 18 Sportuitslagen en
-praatje 19,15 Onder de leeslamp
20,08 Philharmonisch Orkest 21,20 NCRV
Steravond 23,15 Licht Frans concert
HILVERSUM n (415 m) geeft nieuws
om 7, f, 1, 6, 8 en 11 uur AVRO: 7,30
Brian Lawrence's orkest 9,50 Arbeids
vitaminen 11 Op de uitkijk 12 Beet-
hoven's tijdgenoten 12,35 Concert door
Stafkapel 13,15 Renova-septet 14,20
Zuid-Afrikaanse poëzie 15,10 Bonbon-
nière 17,30 The Skymasters 18,15 Disco
promenade concert 19,05 Moulin Rouge
Gisteren zijn de eerste auto's uit
Volendam over het Us in Marken aange
komen. Niet voor vrachtauto's en
zware bussen, doch wel voor normale
auto's is het ijs sterk en betrouwbaar
genoeg.
„Ik ging", zo schrijft hij in Je Main-
tiendrai, „ik Baggerde de Nolledijk at
liep de keurig opgelapt. Vlissingse bou
levard langs naar mijn huis, schopte mn
laarzen uit, klom naar mijn werkkamer,
vier hoog, en staarde door het raam, over
de nieuwe Nolledijk heen naar zee. Toen
beklom lk het dak aan de achterkant en
keek uit over het geredde Walcheren.
Anderhalf jaar geleden: een ver
dronken eiland vol kapotte huizen. Dank
zl) de ondernemingsgeest van Water
staatsambtenaren en dijkenbouwers ls de
woonplaats van 70.000 mensen opnieuw
op de zee bevochten. Dank zij de Neder
landse Spoorwegen rijden we van Vl<s-
slngen weer in 9 uur naar Amsterdam,
lnplaata van ln één dag, zoals één Jaar
geleden. Dank zij de Nederlandse koop
mansgeest, kan je aan de stations san-
cijzenbroodjes kopen en alB Je ln de
Hoofdstad aankomt, kan je overal eer.
borrel krijgen en daarna een maaltijd
van zoveel gangën, met zulke lappen bief
stuk of kip of konijn, met oesters vóór
en Ijs en cognac na, dat Je dan later een
taxi moet laten bellen, om ln je bed te
Komen.
Wat anders dan anderhalf jaar geleden
toen de kinderen ln Oost met hun nagels
de gerstekorrels uit sonze legerauto krab
den; de korrels waren uit een groot car-
tcn met noodrantsoenen gevallen, en de
familie, waar lk ze heenbracht, huilde
heel stilletjes.
Ja, vergeleken met anderhalf Jaar ge
leden, ia Nederland weer een paradijs.
Een paradijs voor de gegoede midden
stsnd, voor de bemiddelde bourgeoisie,
die d. vooruitgang afmeet naar de steeds
smeurlger spijskaart ln de betere restau
rant, naar de snellere dienstregeling van
de Spoorwegen en naar de ruimere jene
vertoewijzing en die zich dopr de Bonte
Dlnsdagavondtrein het kitschparadljs laai
binnendragen van 't béte burgermans-
petzier.
Maar zolang lk van Piet van den Oever,
die vier Jaar lang het vege lijf in de
Biesbos borg om niet voor den Mof te
werken, horen moet, dat le liever dood
gaat dan nog eens onderduikt, schaam ik
me voor dit paradijs; en lk schaam me
het meest van alles voor de beloften, die
tk te goeder trouw voor de microfoon
van Radio Oranje naar bezet Nederland
heb uitgebazuind."
Als Je 'i avonds moegesleed en
moegeg!eden in de huiskamer zit, heb
je dikwijls nog wel zin in een spel
letje maar je weet zo gauw niet wat.
Toch zijn er veel leuke dingen, die
je kunt doen. Zal lk je er enkele ver
tellen?
Woord daorzeggen. Je Duistert het
kleinste broertje of zusje een woord
in het oor. Dat woord moet dan weer
doorgezegd worden, totdat iedereen
een beurt heeft gehad. Ais het woord
weer bij jou is terecht gekomen, zeg
je het hardop. Bijna altijd la het een
heel ander woord geworden.
Ken je mijn vriend? Eén van allen
gaat buiten de kamer. De anderen be-,
denken nu een persoon; komt de
jongen of het meisje uit de gang te
rug, dan mag het vragen: „Is het een
man, een vrouw, is hij oud?" enz.
Telkens aan de anderen één vraag
stellen, waarop geantwoord mag wor
den „ja", „nee", of „betrekke'ljk". Je
kunt ook dieren, gebouwen of steden
nemen.
Spreekwoorden raden is bekender.
Ook bij dit spelletje gaat er één kind
even weg. Al» het terug komt, moet
het de personen in óe kamer om de
beurt een vraag stellen. In het ant
woord moet dan een woord uit het
spreekwoord worden gezegd Zijn alle
woorden gezegd en ls het niet geraden,
dan worot het spreekwoord bekend ge
maakt en mag een ander.
Namenspel.
Welke plaatsen ken Je ln Nederland,
die met een A. beginnen? Welke óiga-
r^-.ten-, koffie, theemerken weet je?
Wie het langste volhoudt ls winnaar.
Je kunt ook zelf een spel maken
Maak een schijf van karton of tri
plex met een middellijn van 28 cm.
Verdeel de schijf door twee loodrecht
op elkaar staande middellijnen in vier
gelijke delen. Neem vier lege garen
klosjes of kurken, en bevestig aan elk
een touwtje van plm 30 cm, zo, dat ze
rechtop kunnen staan Verf elk vierde
deel van de schijf in een andere kleur
Elk klosje krijg*, de kleur van één der
vierde delen en een koordje in de
zelfde kleur. Er ls verder nodig een
onbeekbaar bekertje en een dobbel
steen. 't Spel wordt gespeeld door 5 per
sonen. Eén houdt de beker, de anderen
krijgen een klosje, dat op de schijf
wordt gezet Je houdt het uiteinde van
het koordje waaraan de klos vast zit
in je hand.
Wie het bekertje houdt, gooit met
de dobbelsteen Komt 1 of 6 boven te
liggen, dan mag hij toeslaan. De ande
ren trekken vlug hun klosje weg Wie
gevangen wordt, krijgt een strafpunt,
wie zijn klosje onnodig wegtrekt, even
eens
Je kunt het ook zo doen, dat elke
speler bij het begin van het spel een
bepaald aantal „fiches", stokjes of
knoopjes krijgt. Telkens als het klosje
van een der spelers gevangen wordt,
betaalt deze aan den „opperman" een
stokje Wie vrij blijft, ontvangt tot be
loning een stokje van den opperman.
Vergeet de „opperman" te vangen
of vangt hij als er een ander nummer
dan 1 of 8 boven ligt, dan moet hij de
vier anderen een stokje geven. Wie
aan het eina van het spel de meeste
stokjes heeft is winnaar. Deze leuke
spelletjes zullen je vast en zeker be-
allen.
Stevige vijf van Sten
ONZE VER J AARSKALENDER
27 Jan- Annie Weder, 8 jaar
29 Jan. Kees Ibink, 10 jaar
29 Jan. Rynie Tesselaar. 11 jaar
31 Jan. Prinses Beatrix, 9 jaar
3 Febr. Tonny de Vries, 5 jaar.
Bij de bereiding van groenten ko
men de nieuwe inzichten van de voe
dingsleer sterk tot uiting. Veel wordt
er al geschreven over het rauw
klaar maken van groenten, maar het
koken van groenten vraagt evenzeer
de aandacht, ften is tot de ontdek
king gekomen, dat door het afkoken
afgieten, lang koken, opwarmen en
stoveD. stoffen verloren gaan. die in
onze voeding onmisbaar zjjn.
Eén van de belangrijkste verschillen
met vroeger ls wel de tijd, die men voor
het gaar koken van groenten nodig
acht. Door lang koken worden de be
schermende stoffen, die de groenten be
vatten, onwerkzaam. Maar dat niet al-
Ken, ook de smaak, geur en kleur gaan
sterk achteruit en er wordt nutteloos
brandstof verbruikt. Het is daarbij "zeer
oneconomisch te lang te koken. Blad
groente slinkt dan zo sterk, dat men
wel tweemaal zoveel van nodig heeft
dan bij een kortere kooktijd het geval
zou zijn.
Bijna alle groenten zijn na uur
gekookt te hebben gaar. Vele zelfs bin
nen het half uur, b.v. zuring is gaar na
5 minuten, jonge spinazie, postelein na
S 10 minuten, tomaten na 10 minuten,
malse snijbonen na IS minuten, jonge
worteltjes na 20 minuten, 1 kg savoye-
kool na 25 minuten koken.
Worden savoyekool, wittekool, groene,
kool of spruitjes te lang gekookt, dan
ontwikkelt zich de onaangename kool-
lucht. die in huis, maar ook aan het
gerecht te merken is. Deze wordt ver
oorzaakt door bepaalde ontledingspro
ducten, die daarvoor gevoelige perso
nen hinderen. Verreweg de meeste men
sen verdragen de kool wel, wanneer deze
slechts 20—25 minuten en met weinig
water gekookt is.
Zelfs rodekool behoeft niet langer dan
een half uur te koken, wanneer men de
azijn maar niet eerder toevoegt, dan
wanneer de kool gaar Is. Azijn houdt
p.1. het gaar worden sterk tegen.
Ter verbetering van de smaak sto
ven vele huisvrouwen, als het maar
enigszins kan, de groenten met wat bo
ter na. Om bovengenoemde redenen
(achteruitgang van de waarde der voe
dingsstoffen, verspilling van brandstof)
Ls dat echter zeer verkeerd.
Wel kan men, als men de boter er
toch ln verwerken wil, deze vlak vóór
het opdoen door de groente roeren; de
zuivere groente, en botersmaak blijft
dan behouden.
Een weinig bekende, zeer smakelijke
manier om kool klaar te maken is het
maken van een „rauw slaatje", zoals
men dat ook vroeger gaarne deed, zoals
blijkt uit een kookboek van omstreeks
1800. Hiervoor wordt de kool zeer fijn
geraspt of geschaafd en dan aangemaakt
met azijn of citroensap, zout en wat krui.
een, misschien wat snippers appel, wat
karnemelk of ander toevoegsel.
Alle koolsoorten, boerenkool uitgezon
derd, kunnen als sla gebruikt worden.
Koolsla smaakt goed, zowel bij de boter
ham als bij het middagmaal.
Oplossing probleem 18.
Stand. Zw. 11 sch. op. 8, 11, 13, 14, 17,
9, 24, 25, 27, 31. 36.
Wit 12 sch. op: 23, 28, 30, 33, 34, 38 42,
3, 44, 47, 48 en 49.
Oplossing: 1. 33—29 (24x22), 2. 43—39
19x28), 3. 39—33 (28x50), 4. 42—37 (31x
83), 5. 47—41 (36x47), 6. 48—42 (47x38),
4 49—44 (50x39), 8. 34x3 (25x 34), 9. 3x61!
Een prachtig probleem.
En nu het volgende standje van O. G.
v. Veen. Zwart 8 sch. op: 7, 8, 12. 16,
2C, 25, 29, 36.
Wit 8 sch. op: 21, 28, 32 37, 40. 50 en
dam op 46.
Wit spee't 40—35 (16x38), 35—30 (25x34),
28—23 (29x18), 37—31 (36x27), en 46—32!
Wint in alle varianten.
Ter oplossing voor deze week:
PROBLEEM 19
van J. A, Oosterling.
(Zie diagram).
Zw. 11 sch. op: 3, 8, 10, 11. 12,
13, 14, 17, 18, 19, 20.
W. 11 sch. op: 26, 27 28, 29 33,
35, 37 39 40, 44, 48.
Wit speelt en wint.
door J. S. FLETCHER.
98)
„New York", hakkelde Murgatroyd.
!,Den volgenden dag kwam hfl het halen?"
vroeg Puydale.
,,Dat heb lk mijnheer Eldrick al gezegd",
bromde Murgatroyd.
„Hoeveel kostte het?"
„Gewoon", zei Murgatroyd. „96 gulden."
„Hoe heeft hg het betaald", ging Puydale
voort
„HU gaf me een briefje van honderd en lk
gaf hem vier gulden terug", zei Murgatroyd.
„Best", zei hij. „Met welke lijn ging hU?"
Murgatroyd wérd hoe langer hoe onrustiger.
Hij zou een slecht getuige zijn geweest, zenuw
achtig. achterdochtig, hortend in zijn antwoor
den. En nu moest btj haastig alles bedenken
„Het waso, de Ko-ou.klUke Atlantische",
zei hU. „Ik ben daar agent van."
„Juist, ik heb de biljetten en affiches in Je
winkel zien hangen", zei de detective. „U schrijft
die biljetten naturlijk op papier van de maat
schappij, lk heb ze wel eens gezien. U vult een
formulier in en stuurt dat naar Liverpool,
het blauwe doorslagje houdt u zelf, nietwaar?"
Murgatroyd knikte zwijgend. Hier had hU
niet op gerekend en hfl had geen flauw ver
moeden, waar de ander heen wilde. Plotseling
keek Puydale hem doordringend aan: „Kunt u
ons het doorslagje laten zien van Parrawhlte's
biljet?" vroeg hU.
Murgatroyd werd rood. „Neen", zeide hij- En
voegde er vlug bij. „Ik heb ze allemaal aan
het einde van het Jaar naar Liverpool terug
gestuurd."
„O, heel goed", knikte Puydale. „Dan vinden
we ze daar wel. We zullen daar al uw formu
lieren vinden. Ook moet hU op de passagiers-
ltjst voorkomen onder den naam van Parrona
zei u?"
„Dien heeft hU mU tenminste opgegeven",
zei Murgatroyd.
Puydale keek Byner vragend aan en beiden
stonden zij op.
„Dèn la er niets meer", zei de detective. „Nu
gaan we lnformeeren ln Liverpool op de kan
toren van de Koninklijke Atlantische. Dank u
wel, mijnheer Murgatroyd."
En voordat de arme klokkenmaker nog iets
kon zeggen of vragen, waren zij den winkel
al uit Dan begreep Murgatroyd, dat hij er
tusschen zat. maar hU wist nog niet waartus-
schen. Wèl wist hU, dat als Puydale ln Liver
pool ging navragen, het heele geval als een
zeepbel uiteen zou spatten. Want de menschen
van de scheepvaartmaatschappij zouden on
middellijk vast kunnen stellen, dat geen pas
sagier onder den naam van Parrona op een
van haar schepen was geweest na den 24sten
November en dat hU Murgatroyd, een hoop leu
gens had verteld.
Zijn vrouw, wier scherp gezicht nog spitser
was geworden door de tienjarige worsteling met
armoede, kwam terug in de achterkamer en
keek haar mam vorschend aan.
„Wat moesten die heeren", vroeg zg. Een
ervan ken ik, dat ls Puydale, de politieman.
Wat 18 er nu Ruben? Weer ellende?"
Murgatroyd aarzelde even. Dan deed hij zUn
vrouw het heele verhaal, zonder Iets te ver
bergen.
„Als zij naar de Koninklijks Atlantische gaan
is alles verloren", steunde hg. „Ik kan geen ex
cuus bedenken, wat moet ik doen"
„Je had je niet met dien Pratt moeten afge
ven", riep zijn vrouw uit. „Een lamme vent, arme
menschen te verlokken door geld, om zgn vuile
zaakjes op te knappen. Waar ls het geld?"
„In de kast", zuchtte Murgatroyd. „Ik heb
er geen cent van durven gebruiken. Ik wou
afwachten en zien wat er gebeuren zou. Maar hij
was er zoo zeker van, dat er geen kwaad in
stak en duizend gulden zien we niet eiken dag.
We hebhgn het geld hard noodig."
(Wordt vervolgd).