AMSTERDAMSCH PODIUM JAVA IN SECTOREN VERDEELD HET LAND zonder fabrieken Demarcatielijnen in Insulinde Kanongebulder in Baarn! Hamar Trainingscentrum onzer schaats-„cracks" GASTVRIJE NOREN Veesmokkelcomplot en fraude Vrees voor Rij n-ijs Pannen spoedig zonder punten? Tsjechische Dakota neergestort Van nabij en verre Lof over Nederlands opbouw Broekman niet naar wereld kampioenschappen oanweztg woreo Bestands-Demarcatie Sin Spoorlijnen [PADANG SECTOR lEDAN-SECTORE# |SEMAgAh*G-S£CTQ4?l BATAVIA, BANDOENG SECTOR ICAWO-47U iBLMTENZOPG SECTQg| (Speciale reportage nit Hamar.) Hoewd het hier thans ÏO graden vriest en we eigenlijk nog dicht» bfl den Xoordpool-drkei rfln dan ons dierbare Nederland Mgt, merk^ we hier niet zoo veel van de koude als in Holland. Dit is vooral het gevolg van het feit, dat de «sbanen hier in een dal liggen en zoodoende niet veel tost van den wind hebben, die Juist ht de Lage Landen zooveel bijdraagt tot de koude- Tot nog toe la het kwik hier ook nog niet zóó laag gedaald en heel laconiek spraken de Noren vóór eenigen tfld nog van een Tropische» Winter. Direct trof ons het feit, dat iedereen hier practisch op „hooge Noren rijdt, zelfs de „spes patriae", dte we hier zagen rijden, voelt zich erop thuis. Het is een genoegen, om die knapen van een Jaar of elf, twaalf door de bocht te zien gaan. Waarachtig, ze hebben al een behoorlijke „zit" ook en maken goede ttjden. Ze rijden bflv. de 400 m. in 45 46 sec., d.w.z. hl 55 sec. de 500 m. Hier wordt dan ook de kern der Noorsche rijders voor de toekomst ge- vortnd. Hollondscbe rgders. De Ho' ndsche rijders voelen zich hier best op hun plaats en op hun beurt toonen de bewoners van Hamar hun sympathie voor de Nederlanders en leggen groote gastvrijheid voor onze landgenooten aan den dag. Over de prestaties van onze schaats- matadoren het volgende: £>e ttjden van Buyen, Jonker, Egas, Verbiezen en Kortenoever over de 500 m. rijn wel behoorlijk te noemen, doch de zeer lage temperatuur maakt, dat het ijs zich niet leent tot het leveren van opzienbarende resultaten. Langedrjk en Broekman vallen zeer in den smaak bfl de Noren. En alle 8000 inwoners van Hamar kennen Broekman, vooral dank zfl de foto's, die er in de verschillende bladen ge publiceerd zfln. Met groote koppen maakten de kranten alhier melding van de opmerkelijke prestatie, «He Broek man dezer dagen leverde in de hoofdstad van Zweden, De Noor- sohe sportredacteuren zien een tweeden Jaap Bden in deren Jeug digen schaatsmatador; want nog bflna nooit Is 't voorgekomen, dat eeu Nederiandsche ster zoo aan het sohaatsflnnanoent flonkerde. Natuuriflk was bfl ons, in het Hol- landschs kamp, de vreugde zeer groot, toen het nieuws over Broekman's rfl- den in Stockholm binnenkwam. Vele landgenooten, «He zich hier in Hamar blflvend gevestigd hebben, bezochten ons naar aanleiding van dit feit. Zelfs da Nederlandsche gesent vereerde ons met zfln aanwezigheid. Dank zfl de stroomversnellingen en watervallen, die Noorwegen bezit, is de gelegenheid, om eiectrische ener gie op tswekken, ruimschoots aan wezig. En zfl wordt uitgebuit ook. Want eiken avond zfln de ijsbanen prima verlicht, met enorm zware lam pen, waarbfl het een genot is, om ts rflden. Intensief laat de bondetrainer, de heer Nap uit Hilversum, de Jongens dan ook oefenen. Overdag, om in conditie te komen, en te blijven, worden groote wandel tochten gemaakt. Het is werkeiflk een lust, om te zien, hoe de K.N.S.B.-trai- ner er slag van heeft, ooi met de Jongens om te gaan en hen op te wek ken tot duchtig aanpakken, om goed voorbereid in den wedstrfld straks voor den dag te komen. En al met al kunnen we zeggen, dat de K.N.S.B. een goede keus heeft ge daan, door den heer Nap de leiding van de Nederlandsche ploeg te geven, die den geest in de „troep" zoodanig weet te beïnvloeden, dat elke rflder afzonderlijk ongetwflfeld het uiterste in het werk zal stellen, om snelheid en stfll van rflden, zoo goed mogelflk te doen worden. Het leven ln Noorwegen. Volgens de berichten en foto's uit Nederland ligt de sneeuw daar fel overvloed. Dit in tegenstelling tot Noorwegen, waar „slechts" zoo'n oen- timeter of tien sneeuw ligt, hetgeen net iets te weinig is om behoorlijk te kunnen ski-en. Wil men deze sport dus gaan beoefenen, dan dient ui® hooger sferen op te zoeken en het bergland in te gaan. Ook in deeen tak van sport laten «Je Jonge zonen en dochters van het Noorden zien, wat zfl kunnen, zoodat wfl, Hollanders, verbaasd staan, wan neer we de Noorsche schooljeugd net het grootste gemak zien loopen en springen op de ski's. In economisch opzicht staat Noorwegen er Iets gunstiger vooc dan wfl. Vooral dank zfl de groo te re mogelijkheid tot exporteert^ die het land heeft. Zoo ls bijvoor beeld textiel goed verkrijgbaar m kun Je. wat dat betreft, hoepen, wat noodig Is. Mochten er tooh nog artikelen zfln, waaraan Je gebrek hebt, zeg dan maar, dat Je Hollander bent, dan is de zaak gauw O.K„ mits Je niet te veel Dultsch spreekt, want daarvan hebben de Noren niet terug. De levenswflze van de Noren is geheel aangepast aan de lange winter periode en bijgevolg zeer verschillend van de onze. Niemand zal toch ln Hol land durven beweren, dat hfl in ieder geval winter verwacht tot ln de maand Maart toe, maar voor Noor wegen is dat de gewoonste zaak van de wereld, dus stelt de heele natie zich daarop in. Kennelflk om goed bestand te zfln tegen de kou en omdat de winterhwht hongerig maakt, eten de Noren 5 s per dag. Vooral gebak en koek, dat vrfl te krflgen is, wordt veel genuttigd. Hoewel de bewoners van het Balttsch schiereiland ook dal zfln op chocolade, moeten zfl het wat dit betreft tooh nog zuinigjes aan doen, daar dit arti kel slechts 1 x per maand gedistri bueerd wordt en een ieder dan 50 gram per periode ontvangt. Tabak en sigaretten daarentegen, zfln vrfl en ruim te koop ln gr oen ten winkels. Ja, ook al weer zoo iets opmerkelijks, dat we ln' ons kik kerlandje niet kennen, maar het leven ln Noorwegen niet ongenoegiflker maakt Integendeel, wfl zullen voort durend goede en prettige herinnerin gen behouden aan het land en het volk van Noorwegen, speciaal aan d» bewoners van Hamar, die onze rijders zoo gast vrfl ontvangen. (Van onzen specialen verslaggever). Kanongebulder veroorzaakte gister grote opschudding te Baarn. Vele In woners meenden, dat de saluutbatterfl de geboorte van een nieuw Prinsenkind aankondigde. Reeds wilde men zich tot het geboortefeest toebereiden, toen bleek dat het geluid afkomstig was van de Leusder heide bij Amersfoort, waar de artillerie schietoefeningen hield. In feite was uit Soestdijk geen nieuw» te vermelden. Alles gaat zijn gewone gang en de dagelijkse bezoeken van dr. J. de Groot ten paleize duurden dan ook niet langer dan vorige dagen. Tien tallen malen per dag wordt het Journa- listenhotel opgebeld om Inlichtingen, maar hoe kan iemand antwoord geven op de vraag, wanneer? Te Hilvarenbeek is een dezer da gen een 20-tal personen gearresteerd in verband met een uitgebreid vee smokkelcomplot. Commiezen, C.C.D.- ambtenaren en leden der rflkspolitie moeten bfl deze affaire betrokken zfln. Meerdere arrestaties zfln nog te verwachten. In Sneek is de economische dienst, in samenwerking met de controleurs van de Veehouderij Centrale en de C.C.D., een vermoedelijk geval van fraude met de veelevering op het spoor gekomen. In dit verband zfln aangehouden twee ingezetenen van Sneek te weten M. de V. en P. H., Ter bescherming van de brug over de Rijn bij Düsseldorf zijn thans ijsbreksr» in actie gekomen, die van de Nederland»» grens af tot ver stroomopwaarts de grote ijsmassa's trachten te keren, teneind» kruien van het ijs tegen de bruggehooir den te voorkomen Officieel ls medege deeld, dat de brug voorlopig gebruikt kan blijven worden Wel is men gevreesd voor verbreking van verbindingen, wan neer de geweldige Ijsmassa's die zich te' hoogte van Bonn en Coblenz over een uitgestrektheid van dertig km ln de Rb™ hebben opgestapeld, straks los komen Naar wij vernemen, zouden de fabri kanten van emaiile potte» en pannen en het Rijksbureau voor metalen den minister van Econ. Zaken geadvl seerd hebben de distributie van metV lenhuishoudelflke artikelen op te hel 'en. Men verwacht, dat de minister bto ren enkele weken een beslissing nemen. Kort na van het vliegveld RuzyR® bfl Praag te zfln opgestegen, is Dakota van de Tjechische lucht vaartmaatschappij bfl Klavno neer gestort. Drie leden van de bemanning kwamen in de vlammen om. Het vliegtuig was nog niet ln geregelde dienst gebracht. Er onderzoek naar de oorzaak van ramp worden ingesteld. alsmede twee Amsterdammers en H. de J. Na verhoor zfln een d tal voorlopig overgebracht n Leeuwarden. Het onderzoek in d zaak wordt met kracht voortgeze Over twee films wilde ik nog enkele opmerkingen maken en daarmee de serie „grosse Kanotien" besluiten. De eerste ie de Zweedsche rolprent „Him- Isuspelet", ,JDe Weg naar den Hemel", waarover nogal wat te doen ls ge weest. De censuur verbood de vertoo ningen niet, zooals ln de gezapige ja pen vóór de bezetting het geval was met „Green Pastures", waarin de Ne ger-Hemel op celluloid geserveerd werd. Veel te „cru" voor de onsohul- dige oogen van dit onschuldig en we reldvreemd volk! Ik denk dat zelfs eritlsohe en orthodoxe geloovigen wei nig aanstoot zullen nemen aan dit werk, dat stellig niet uit een begeerte naar profanatie vervaardigd werd. Als de film dan tóch geen groot succes wordt is dat toe te schrijven aan het nuchtere feit dat ze niet zoo interes sant en boeiend is als de reclame wil laten voorkomen. Ik heb weinig be wondering voor deze opzet en zag uit Scandinavië na de Bevrfldtng al heel wat beter, zuiverder en knapper-ult- gewerkte films. De andere film ls de veelbesproken „Rebecca". Nu, aan tam-tarr.Vheeft het niet ontbroken om de naam van deze dame er in te stampen. Dit moet een vermogen gekost hebben. Een vermo gen dat er overigens dubbel en dwars zal uitkomen, want „men" vindt Re becca mooi en Tuschinsky zit voor stelling aan voorstelling besproken uitverkocht. Ondanks de temperatuur buiten, die een wandeling naar de Re- guliersbreestraat toch niet tot ®en sinecure maakt. Met „Rebecca" is het een wonderlijk geval. Daphne du Mau- rier heeft wel betere boeken geschre ven dan dit en het oordeel over de film mag navenant luiden. Zeker, het spel van Laurens Oliver en Jane Fon- tane is uitstekend en het gegeven ls een uitgezocht kostje voor den door snee-bioscoopbezoeker. Dat deze film echter bflzondere eigenschappen bezit, dat zfl tot de topprestaties van de film kunst behoort, waag ik ernstig in twflfel te trekken. Maar men ziet wat goedgerichte reclame vermag en zelfs lieden met een geprononceerd eigen oordeel, dien ik dit vroeg over Rebec ca, gaven het twijfelend, onzeker. Ten- slóttenietwaarhet was toch inaar „Rebecca" en zoo ongeveer alle Angelsaksische filmberoemdheden zfln •r aan te pas gekomen om hem te ver vaardigen. Natuurlijk is Rebecca een spannende film. Men valt van de een« emotie ln; de andere en men verveelt zldh geen seconde. Het is alles heel knap, soms1 verrassend knap en psychologisch doorgaans aanvaardbaar. Maar deze film te rekenen tot de toppunten van 's-werelds cinematografisch kunnen... dit lflkt mfl overdreven en, zeer be slist, onjuist. Er zfln er betere! Er is nog een Ander podium in Am sterdam, naast dat van het bedrukte celluloid. Ik bedoel hét podium der kleine en groote zaken op en rood het Rembrandtspleln. Het zfln de zaken met namen die U een exotische wereld suggereeren. Een wereld met schitte rende, luisterrijke en eminente nar men. Namen, die in neonlicht en ach ter pikant-glanzend matglas lokken en roepen al diegenen, die de werke lijkheid van de provincie ontvlucht zijn en zich voornamen eens 'n avond „uit te gaan." Bezoekt ipen enkele /an deze zaken dan wordt men be droefd vanwege heit „nep"-karakter er van. Een deel ervan, het, grootste zelfs, beflvert zich alleen maar om den bezoeker in den kortst mogelflken tfld zooveel mogelflk oontanten lichter te maken. Men kan tegenwerpen dat dit het goed recht dezer exploitanten is. Accoord, maar laat het dan iets min- WEDEROM TE VOET OVER DE WADDENZEE. Gister om 8 uur vertrokken 14 per sonen van Hornbuizen (Gron.) te voet over de Waddenzee naar Schiermon nikoog, waar zfl om omstreeks half twaalf aankwamen. Zij zouden de nacht op Srhiermon- nikoog doorbrengen en vandaag terug keren. Op Schiermonnikoog zijn bij zonder weinig brandstoffen. V AC ANTIEOORD VOOR SCHEIDS RECHTERS De Centrale Unie van Voetbal scheidsrechters zal te Ede een vacan- tieoord voor scheidsrechters gaan in richten. waar de fluitisten een week vacantie kunnen gaan doorbrengen tegen vrij geringe kosten Het vacantieoord zal een voetbal veld rijk worden, zodat de heren zich tevens aan de praktijk van het ®Pel kunnen wijden der grof, iets minder ordinair, iets minder vulgair gebeuren. Waarlijk, Holland op z"n grofst, ordinairst en vulgairst. Met geen grein nobelheid, geen zier goede sier, geen syllabe allure. Er zou van deze beschamende podia iets te maken zfln, indien men samenging, indien men zich aaneen sloot en volgens een systeem trachtte den „man-van-buiten" iets behoorlijks te bieden. Wat ia er van een klein cabaret, een decoratief dancing-kje, een iettewat romantisch aangezet café en een smaakvol eethuisje niet te maken! Zeker meer dan alleen maar lndlvidueele en door de Horeca nolens volens gesanctionneerde tingeltangels en „bars", die den naam van de hoofd stad alleen maar door den modder halen. Zoo er ergens behoefte bestaat aan desinfectie van stfll en smaak, dan op en om het Rembrandtspleln. De goede en oude zaken uiteraard niet te na gesproken, wier aanwezigheid nog een schamele poging is het décor der botte schaamteloosheid op te houden. Een podium,- waarvoor, blijft een saneering uit, niet spoedig genoeg het doek kan vallen... De president van Oost-Indonesië, Soekawati, heeft gisterochtend een bezoek gebracht aan het Tuschinski- theater te Amsterdam, waar een aan tal korte filmpjes over Nederland werd gedraaid. Ongeveer 40 Schevenngse vrouwen en mannen, ge kleed in oude en nieuwe Schevening- se klederdracht, zullen naar Soest- dflk gaan ter tekening van de felici- tatieregisters. Dinsdag is een vliegtuig van de K.L.M., dat ook een IJzeren long vervoert voor een 19- jarigen lflder aan kinderverlamming te Bombay, met 8 Canadese piloten uit New-York vertrokken. In voorbereiding ls een collectieve pen sioenregeling voor alle werknemers in het beroepsvervoer. Men schat het aantal werknemers in het beroeps vervoer op 50.000 man Volgen de week zal de Eerste Kamer weer ln vergadering byeenkomen. Aan de orde komen o.a. de begrotingen van oorlog en marine, zomede die van het AMERIKAANS STOOMSCHIP GESTRAND VLISSINGEN - Het Amerikaanse stoom schip „Capabav" ls op de Spijkerplaat ge strand Sleepboten van Vlissingen en Ter- neuzen vertrokken Opgejaagd door de felle Oostenwind heeft de sneeuw van het IJseimeer zich als een dichte mist op het vissersplaatsje Volendam gestort, in de haven werden verschillende botters onder de zware sneeuwmassa's bedolven tengevolge waarvan zfl door het Ijs zakten en zonken. Een botter wordt uitgegraven. van goede constructie overigens. De Japanners, die slecht in hun ijzer zaten, hebben tijdenz den oorlog getracht er houten schepen te bouwen van het type der negentiende-eeuwsche Ameri- kaansche en Europeesche clippers, maar of zij er succes mee hebben gehad is niet bekend. Kenners zijn van oordeel, dat de bekwame scheepsbouwers van Makassar deze vaartuigen zeker kannen vervaardigen als er een bestaansreden voor mocht bestaan. Industrie Een groot woord voor Oost-Indonesië, dat een weinig huisvlijt kent: weefkunst, mattenvlecnten, kra- lenwerk, boombastkloppen enz. Groote Oost-Indonesië is rijk aan bodemschatten maar zij worden niet ontgonnen Van onxen farlemen tairen redacteur Blijkt uit de statistieken, dat Oost-Indonesië 68.000 Chineezen telt, dan kan men daar bij wijze van spreken uH concludeeren, dat ln deze staat 68.000 handelaren zijn gevestigd. Dat gaat natuurlijk niet heeiemaal op, want ln het totaal aantal zijn ook de vrouwen en kin deren begrepen, die weliswaar van den handel bestaan, maar er niet rechtstreeksch aan deelnemen. Het ls in Oost-Indonesië als in den ge- heoien Archipel: de handel is er In handen van Chineezen. Arm en achterlijk. Overigens is er slechte in zeer geringe mate van handel sprake. Het is een arm en achterlijk land. Misschien zou het rijk kunnen worden, want het is tenslotte ook een land vol schoone be loften. Op Celebes wordt ijzer, nikkel en koper in den grond gevonden. En in de Tomini-bocht zelfs goud, maar het is er nooit tot een loonende exploi tatie gekomen.. Dat is trouwens ook met het ijzererts het geval, ofschoon het van goede hoedanigheid is. Boven dien is de voorraad er voorloopig on uitputtelijk. Zou men kans zien per jaar een millioen ton van dit erts (en aat is waarlijk geen geringe hoeveel- lieidte delven, dan nog zou het twee eeuwen duren voor men er door was. Want de hoeveelheid bedraagt op Celebes tenminste 170 millioen ton en de overige 30 millioen vindt men op vereprei do eilanden in de Mölukken. Er is echter nog nooit een schip met erts geladen. Geen enkele Oost-Indonesiër zon er kans toe zien een ijzermijn te exploiteoren. Daartoe ontbreken hem de middelen en de vakkennis. En als iemand ander», een Nederlander bijv., het zou willen doen, zou hem ook nog de varvoersgelegenheid ontbreken. Want de ertsgebieden liggen ver van de kuet in een streek zonder wegen of spoortenen. Misschien wordt er in de naaste toekomst werk van gemaakt. Primitieve landbouw. Tot dusver heeft de Oost-Indonesiër er hoegenaamd geen behoefte aan ge voeld ijzereets uit den grond te halen, gesteld al, dat hii de economische be- teekenis van zulk 6°n handeling zou doorgronden. Over het algemeen is hij tevreden met zijn palmen, waaruit hij de sago klopt, die het dagelij ksch voedsel leveren voor hem en zijn gezin. Voor 90 procent leeft de Oost-Indo nesiër nog van primitieven landbouw. Behalve sagopalmen vindt men er rijst- aanplantingen, maar die zijn er alleen op Bali en in Zuid-Celebes. Copra, het vruchtvleesch van de noten der oocospalmen, is het belang rijkste uitvoerproduct. Het komt van Tjómate, Makassar en Menado. Verder worden boschproducten uitgevoerd als damar, copal, rotan en sandelhout. Boeroe levert kajapoeti-olie, Moena een minderwaardig teakhout. Vroeger vormden de kleine Molukkeneilanden, die als speldeknoppen op de kaart staan aangegeven (Banda I) het klassieke •pecenjenkndpeper, muscaat e.d. Er is weinig van overgebleven. Scheepsbouw. Zuid-Celebes kent een scheepsbouw- industrie. Er worden houten zeil- prauwen vervaardigd voor de visschers- bevolking, kleine pnpitieve scheepjes fabrieken zijn er niet. Europeesche in dustriecentra nog minder, evenmin als groote landbouwcultures. Maar wie weet wat er allemaal komen kan Ambon heeft een ambachtsschool gehad en het krijgt nu een nieuwe, betaald doop „Indië in Nood". Dit wijst op een drang naar technische ontwikkeling. Iets groots. Als Oost-Indonesië onder de nieuwe bestuursverhouding een kans krijgt, kan er nog altijd iets groots verricht worden. Maar anders dan Jan Pieters zoon Coen het hier meende te moeten doen. Het nationale vermogen en het1 nationale inkomen van Oost-Indonesië zijn uiterst gering. Maar dat hoeft niet zoo te blijven. President Soekawati kwam naar Nederland. Wie weet kwam hij ook hujp zoeken voor de industrieele ontwikkeling van zijn staat. Als dat zoo is ligt hier een groot terrein braak voor Nederlandsche ondernemingslust. De premier van Noord-Ierland heelt in het Ierse parlement verklaard, dat hij diep onder de indruk is van het prach tige werk, dat door de Nederlanders wordt verricht om geïnundeerd land terug te winnen, de industrie weer op gang te brengen en hun economie tt herstellen Hij dankte het Nederlandse volk voor de betuigingen van achting en vriendschap jegens het volk van Ulster Kees Broekman zal niet aan de wereldkampioenschappen welke a.s. weekeinde te Oslo worden gehouden, kunnen deelnemen, aangezien hfl met influenza te bed ligt en hem op me disch advies een startverbod is op gelegd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 6