Hef Hoogovenbedrijf 5 hoogspanning weer volledig in werking Nederlandse pilote vloog naar Zuid-Afrika Goedkope tabak De vijand roofde de buit keerde weer Waar het lied van de arbeid dag en nacht klinkt De boemerang 40.000 K.M. door de lucht Wij luisteren morgen naar niet in trek De handel blijft er mee zitten Noodlanding tussen termietenheuvels Waar blijven onze rijwielbanden? Regering neme een ergernis weg Feuilleton maanden (Van onzen eigen verslaggever). TWARE rookpluimen hangen boven het Noordzeekanaal en de havens van IJmuMen. Ze komen uit de fa brieksschoorstenen van de Hoogoven- bedrijven. De nog kille zeewind waait door onze haren als we ons over de uitgestrekte terreinen van de Hoog ovens begeven. Daar ligt de staalfabriek, daar de hoogovens, waarvan de herbouwde hoogoven no. 1 kort geleden In pro ductie is gegaan, wijst ons onie bege leider. We passeren grote hopen schroot, bestemd om In de ttaalfa- brleken te worden omgesmolfen tot voor de fabricage geschikte Hokken. Tussen dat oude Ijzer ontdekten we automotoren, onderdelen van e»n ma chinegeweer, een rupsband vfe een tank. Mocht je eens twee jaar|n die hopen rondscharrglen dan zou je er nog veel bruikbaar materiaal «inden en binnen een paar jaar rijk z^i Wjj vervolgen onze tocht en tomen b(j een uitgestrekt werkobject: geuw- bouw? herbouw? Beide! Een reus achtige fabriekshal nadert hierhaar voltooiing voor de tweede gaal! En dan treden wij binnen in de K'al- aertj West, die herrijst op haar »Ude fundamenten. Overal waar we heen zien, vgrclt gearbeid en het is goed dat te ten. Motoren worden gemonteerd, ce menten vloeren aangestreken, lgp- bruggen aan elkaar gelast, mati- nekappen opnieuw met grijze grf beschilderd, hijskranen glijden ae- mend langs rails hoog in de i»k heen en weer en trarlsportenu 1 zware machine-onderdelen. Losp en machtig verrijzen de reusachtige walsen, tussen welker dertig tg zestig ton zware rollen straks gloeiende 1700 kg. wegende stal® j blokken geplet zullen worden. Dt rollen waarover de gloeiende plata zullen worden afgevoerd, wordei gesmeerd. Daar waar eigenlek ven sters moeten komen, worden tijde lijk stalen platen aangebracht. An dere gedeelten blijven open oni licht binnen te laten. Zo wordt deze geweldige fabrieks hal, die een lengte heeft van drie ogenblik 3700 "arbeiders en 100*0 De- honderd en zestig meter en zestig meter breed is, in gereedheid bracht. In de maand April hoopt men met het proefwalsen te beginnen .en daar na zullen uur na uur en dag in dag uit de walsen hun arbeid verrichten. Honderd tachtig man zullen er werk vinden. Mensen en machines zullen dan per jaar 170.000 ton aan plaat ijzer leveren, o.a. bestemd voor ae bouw van schepen. Nog moeten onze schepen het met bouwmateriaal uit het buitenland doen, maar straks zal het anders wor den. Zö wachten met „smart" op het moment, dat de Walserjj West gaat draaien, teneinde het binnenlandse product te kunnen betrekken. Na tuurljjk betekent ook dat weer een winstpunt ln het deviezenprobleem. Twee jaar geleden. Als we nog eenmaal een blik wer pen op dit machtige wederopbouw- object, gaat onze herinnering terug naar een dag kort na de bevrijding. Toen stonden we op dezelfde plek. Het beeld was geheel anders. Trieste fundamenten en lege machineputten, overwoekerd door rijk bloeiend on kruid. Een enkele schoorsteen stond kil en dood tussen de puinhopen. Het was het „werk" van den Duitser. In ^Februari '43 bereikte de directie de mededeling, dat „Reichsminister" Speer had bevolen, dat de nieuwe walserfl west met een bouwwaarde van tien millioen gulden moest wor den gedemonteerd en overgebracht naar de Hermann Göring Werke bij Brunswtjk. Het noodlottige bevel werd door Seyss onderstreept. Na tuurlijk deed men vele onderdelen verdwijnen, het grote geheel ver dween evenzo maar over de grens. Slechts de fundamenten bleven. Onmiddellijk na de capitulatie van Duitsland ging men aan het werk om de wal se rij terug te krijgen en zij keerde weer! Begin Juni werd met de opbouw begonnen. Over het resul taat hebt ge reeds gelezen. Thans draaien de aandrjjfmotoren proef, de schoorstenen sullen gaan roken en de dorre fundamenten sul len weer trillen onder het gedreun der zware walsen. Wij wensen de Hoogovens met de walserij good luck! Waar de vuren reeds* bran den. Even nemen we nog een kijkje ln de in bedrijf zijnde Walserjj-Oost. Een imposant schouwspel vertoont zich hier voor den buitenstaander. In grote ovens worden de brok ken staal van pl.m. 100 kg. (z.g. ingots) gedurende drie uur verhit. Z\j hebben dan 'een temperatuur van 1200 k 1300 graden Celslus. De ovens worden bediend door man nen, die een masker dragen tegen de hitte en om het half uur moeten worden afgelost. De gloeiende blok ken worden uit de ovens naar de walsen getransporteerd. Mannen, gewapend met grote gr(Jptangen, hanteren hier de strippen. Met een harde slag schuiven ze tussen de reusachtige walsen door, worden enkele malen door lopende banden teruggeworpen enhet blok me taal ls veranderd in een ongeveer vijftien meter lang gloeiend strip of profiel. Nog meer walsen worden door de strip, die in hele bedrijf over lopen de banden voortglijdt „aangedaan". Ten slotte zijn ze verwerkt tot pla ten In maten tot 2.95 mm. dikte. De fabrieken voor keukengerei, carosserieën, dieseltreinen en alle r- 'te plaatverwerkende indus- jn de afnemers, onder de indruk van het it in deze fabriekshal wordt -, steken wjj het terrein weer ovc, naar de kantoren. Nog enkele cijfers. Daar horen we nog een aantal cij fers, waarvan we er hier enkele doorgeven. Op de Hoogovens vinden op het ambten werk. Elk week komen er nog ge- 80 k 100 man bij. Voor de nieuwe ar beiders worden drie maal per week voorlichtingsdagen gegeven. Het woningvraagstuk is ook hier •en der sterkste belemmeringen voor 4e uitbreiding. Onze mensen komen lelfs uit Amsterdam, Haarlem, heel Kennemerland en de Zaanstreek, zo «ertelt ons onze zegsman. Zij worden ttngevoerd per trein en extra bus- *n. Gaat straks de woningbouw be- (innen, dan verwachten de gemeenten Velsen en Beverwijk door een en an der een zeer sterke bevolkingstoena me. De jaarlijkse uitvoer van de Hoog- onns bedraagt ongeveer 200.000 ton «W ijzer. Aan gas- en waterleiding buizen wordt 20.000 ton geproduceerd Het wordt een voortdurend dui delijker feit: de sterke toename van onze bevolking en diverse an dere factoren drijven ons land steeds meer naar industrialise ring. Dit was reeds vóór de oor log een doorn in het oog van den Duitser. Hij zag daarin een ver mindering van eigen industriali satiemogelijkheden (export) en wenste op dit gebied in elk geval in Europa een overwegende rol te blijven spelen. Gedurende de jaren der oezet- ting zag hij zijn kans schoon en de gevolgen bleven niet uit. Fa briek na fabriek werd bezocht en duizenden installaties verdwenen over onze Oostelijke grenzen. De Leipzigger Messe. welke de zer dagen werd gehouden, toonile duidelijk aan, dat ook in dit geval de oorlog voor Duitsland als een boemerang werkte. Haar indus trie heeft een gevoelige klap ge had en zal zich slechts herstellen zover de Grote Vier dat wenseltjk achten. Geen bom zal boven het Groot- a uit se Rijk worden afgeworpen, blufte eens de dikke Hermann. Hij heeft anders ervarenen de desillusie voor den Duitser ls zeer groot. Want Neerlands indus trieën herrijzen stuk voor stuk. Nevenstaand artikel vertelt er van. De Hoogovens exporteren voor devie zen 30 millioen. De stikstofproductie kan dit jaar 90 000 ton kalksalpeter opbrengen. Over 2 h 2% jaar zal men in samenwerking met de Staatsmijnen geheel in de Nederlandse behoefte aan kunstmest kunnen voorzien! Zo ontwikkelt zich hier aan de mond van het Noordzeekanaal een in dustriecentrum, dat mede door zijn grote aantrekkingskracht op andere industrieën tot een van de belang rijkste centra van ons land zal uit groeien. De expansiemogelijkheden zijn on beperkt. Wij hopen, dat deze moge lijkheden zullen worden verwezen lijkt. Ons land en volk kunnen er slechts wèl bij varen. «tv -1-:: SS" Ai i gftitt*' J'i HILVERSUM I. 301 m. 8. 13, 19, 20 en 22 uur: Nieuws. KRO: 8,19 „Pluk de d»g". 9,05 Ochtendconcert. 11,00 „De Zonnebloem". 12,03 Het Metropole orkest. 13,45 „Toneel en film". 15,00 Voor de jongeren. 15,15 Jonge Kun stenaars stellen zich voor. 17,00 De Wig wam. 18,00 Piano en orgel. 19,15 Mu zikale Tombola. 20,15 Wie weet, hoe deze plaat heet? 20,30 Lichtbaken. 21,00 En morgen ls het Zondag. 22,40 Passiegedichten. 22,55 Voordracht. HILVERSUM U. 415 m. 8, 13, 18, 20 en 22: Nieuws. 9,50 Gramofoonplatenpro- gramma. 10,00 VPRO: Morgenwijding 11,00 VARA: Voor de arbeiders ln de Contlnu-bedrijven. 12,00 Dit zijn de platen, die U graag hoort. 13,45 „At- tentia". 15,30 Van Boek tot Boek. 17.00 Artistieke Staalkaart. 17,30 Om en nabij de twintig. 19,00 Viool en piano 19,30 VPRO: Voor de Jeugd. 20,15 VARA: Stafmuziek. 20,45 „Dodenhuis 22,45 Marion Anderson en Paul Robeson ringen. Di sigaren- en kerfindustris sa de giiothandel ln tabak zijn in grote moeilijkheden gersskt, doordst zij 2ijs blijven ritten met enorme voor raio goedkope shsg en sigaren, die op kt ogenblik onverkoopbaar blij ken k z(jn. Het publiek vraagt hoofd zakelijk sigaretten en dure merkriga- ren op de bonnen. Toen er enige maanden geleden een groot tekort aan sigaretten was, be stond er veel belangstelling voor an dere tabaksartikelen. Nu de sigaretten- fabrieken echter weer op volle toeren draaien, kan de handel de aangelegde voorrall shag en sigaren niet meer kwijt In en na de oorlog zijn vele sigaren- rokers tot de sigaret overgegaan, waar bij de verhouding van 40 sigaretten te gen 10 ligsren per bon een rol heeft gespeeld Slechts de grote merksigaren zijn nog in trek. Wat de shag betreft, beperkt i* vraa8 zich eveneens tot en kele bekende merken.- Men vree»t. dat deze moeilijkheden nog groter lullen worden, wanneer de verdubbeling van het tabaksrantsoen door de btfdel algemeen in Juli ver wacht in werking zal treden. Van de zijde van de Vakgroep sigarenindustrie werd me(Medeeld' d>t besprekingen met het Rijksbureau voor Tabak wor den gevoerd teneinde maatregelen te treffen, om ie voorraden sigaren en shag té kunne" opruimen. Als moge lijkheid wordt o.a. genoemd het aanwij zen van extrs bonnen. Een tijdelijke vrije verkoop van sigaren, welke aan vankelijk werd overwogen, «tuit op vale joezwaren. De bouw van de nieuwe semafoor san de buitenhaven van IJmulden vor dert snel. De nieuwe semafoor wordt groter en sal meer comfort bieden san de kustwacht, die hier dag en nacht mot( verblijven, dan de oude, welke ln 1843 door de Duitsers werd gesloopt. (De Boer P.) Onlangs meldden we, dat een Nederlandse vliegster van Enge land naar Zuld-Afrika vloog. Deze landgenote, mejuffrouw Ida Veld- huyzen van Zanten, kwam deze week in Nederland terug. Zjj ver telde, dat ze naar Zuid-Afrika was gevlogen, om een gezelschap van 7 personen, onder wie drie kinderen, van Londen naar Johannesburg over te brengen. Het vliegtuig, dat haar ter beschikking werd gesteld, was een tweemotorige Miles „Aero- van", dat zich, wat de ruimte be treft, zeer voor dit vervoer leende. Het was echter met een kruissnel heid van 160 km. per uur betrek kelijk langzaam. De eigenaar van de machine, die door Ida van Zan ten werd bestuurd, maakte de vlucht naar het zonnige zuiden me de in 'n éën-motorige „Auster". Dit laatste toestel vloog steeds naast de twee-motorige, daar de Nederland se pilote de zorg voor de navigatie droeg. Op de heenreis had men in Cairo tien dagen oponthoud, omdat de „Auster" een nieuwe carburator no dig had, welke uit Engeland moest komen. Daar ontmoette Ida van Zan ten haar vroegeren directeur, dr. A. Plesman, die haar de hulp van ae gronddienst aanbood. (Mej. Van Zan ten was tot de tiende Mei 1940 ste- wardesse bij de K.L.M.). Van Cairo ging het verder. Bij M'Bula maakte de pilote een noodlanding, omdat de begeleidende „Auster" het doel van de vlucht van die dag Dodona, door sterke tegenwind niet kon bereiken. De landing werd uitgevoerd op een noodlandingsterrein, dat sinds zeven jaar niet gebruikt was. Dat bleek la ter. Het veld zelf was geheel ver waarloosd, er liepen scheuren door en er torenden meters hoge mierenhopen Beide vliegtuigen kwamen juist op het enig bruikbare stuk aan de grona. Een moeilijkheid was nu, om de ben zinevoorraad enigszins aan te vullen. Het districtshoofd, de enige blanke in die streek, kon echter benzine ter beschikking stellen, al was het slechts benzine geschikt Voor automotoren. Maar daarmede waren de tanks spoe dig gevuld. Techniek in de rimboe. De Inheemse bevolking, negers, zette met behulp van speren, waar aan ze hun halsdoeken bond bij wijze van vlaggetje, een startbaan uit, nadat ze de gevaar opleverende kuilen en scheuren had gedempt. De vliegtuigen kwamen weer ln de lucht en de verdere tocht naar Transvaal verliep vlot. Met de „Aerovan" heeft mej. Van Zanten daarna geruime tijd verschil lende passagiers- en chartervluchten gemaakt, o.a. van Umtali ln Zuid- Rhodesia uit Ze maakte een vlucht van Fort Victoria naar de ln de jungle gelegen Zymbabwe ruïnes, waarbij twee Amprikaanse fotover slaggevers haar vergezelden. Ook vervoerde ze twee zieken. De ene, een longpatiënt, werd op eeU brancard van Umtali naar Kaapstad overge vlogen en de andere reisde met een dokter en een verpleegster van Um tali naar Bulawayo. Terug naar Engeland. In Februari ondernam zij met den eigenaar van de „Aerovan" de terug reis naar Engeland. De „Auster" was in Zuid-Afrika verkocht, zodat bei den in" de 2-motorige „Miles" terug vlogen. Die vlucht verliep goed, al moesten enkele noodlandingen ge maakt worden. Een van die landingen werd uitgevoerd op één motor. Bij Kosti slaagde ze er in het vliegtuig vlak voor het invallen van de duister nis op de grote verkeersweg te lan den. Het vliegveld, waar ze wilde landen, stond n.1. niet op de kaart. Mej. Van Zanten legde op haar vlucht naar en van Zuid-Afrika en op haar tochten over dat werelddeel rond 40.000 km. af. Haar indruk ls, dat de verkeers- toestanden in Afrika nog zeer primi tief zijn. Juist daardoor zou, naar "haar mening, een goed gefinancierde luchtvaartonderneming met een goe de grondorganisatle goed werk kun nen verrichten. Dat deze Nederlandse niet bjj de pakken heeft neergezeten, wanneer de omstandigheden haar daartoe aanleiding hadden kunnen geven, moge nog hlernit blijken, dat ze, toen de oorlog het onmogelijk maakte langer als stewardesse mee te vliegen, verschillende pogingen deed bezet Nederland te verlaten. Ten slotte belandde ze vla België en Frankrijk ln Zwitserland.' Daar na kwam ze door het toen nog on bezette deel van Frankrijk ln Span je en ten slotte In Portugal. Van daar uit bereikte ze Londen. Ze nam dienst bij de Air Transport Auxilltary en vloog vlir machines van de fabriek naar de vliegvelden. .Coasters" varen uit de Schiehaven te Rotterdam op eigen gelegenheid naar Indonesië. De scheepjes, elk van 200 ton, zijn bestemd voor de copra- vaart tussen de Indische eilanden. (Anefo/Hof P.) Een persmededeling, dat de pro ductie van rjjwiel-binnen- en buiten banden in ons land vervaardigd, in Januari j 1 300.000 stuks voor beide categorieën zou hebben bedragen en de mededeling van het C-D.K., dat om voor banden in aanmerking te komen, de afstand voortaan drie in plaats van vijf km moet bedragen, zijn voor de A N W B aanleiding ge weest zich opnieuw tot den minister van Economische Zaken te wenden, In dit adres wijst de A N W B op de zorgwekkende schaarste aan rijwiel banden en complete rijwielen, die de moeilijkheden ln de Nederlandse ge zinnen aanzienlijk vergroot Rekening houdende met de huidige productie van rijwielbanden en daarbij vertrouwende, dat dit peil zal kunnen worden gehandhaafd of zich in stijgen de lijn zal bewegen, meent de ANWB, dat thans aan een uitbreiding en wij ziging van de distributie moet worden gedacht. Regeling als met schoenen distributie. De bond wil den minister voorstel len in b.v. de komende periode van tien maanden, aan elk gezin, waarin sinds het v°ri8 jaar nog geen distri butie-toewijzing voor banden werd ontvangen, een binnen- en buitenband ter beschikking te stellen. Een en ander zou kunnen geschieden volgens het bij de schoenen-distributie gevolgde sy steem, zoals reeds eerder werd voor gesteld. Op deze wijze zal althans enigermate aan de dringende behoefte van de be volking worden tegemoet gekomen. Hoogst onbevredigend moet 't worden ge acht, Indien voortgegaan zal worden met steeds opnieuw banden ter be schikking te stellen aan dezelfde groe pen ambtenaren en werknemers. De A N W B wijst er voorts op, da( er enerzijds tal van personen zijn, die, hoewel niet ln loondienst, een rijwiel ook dringend nodig heb ben, terwijl het anderzijds voor de bevolking ergerniswekkend moet warden geacht, dat dagelijks in de dagbladen advertenties verschijnen van particulieren, waarin nieuwe banden t* koop worden aangeboden, banden, die in feite slechts als dis tributie-artikel verkregen kntmen zijn. De voorgestelde maatregelen, waarbij 1,5 a 1,7 millioen gezinnen geholpen zouden kunnen worden, zouden bete kenen, dat maandelijks 150 4 170.000 binnen- en buitenbanden beschikbaar zouden moeten worden gesteld. Met enige goede wil zal, naar de mening van de A N W B, de resterende pro ductie voldoende kunnen zijn, om voor de reeds zolang bevoorrechte catego rieën, die volgens de bestaande normen moeten worden voorzien, een regelma tige aanvulling van banden te verze keren. 26. door Tjeerd Adema Hans van Linschoten diepte de brief uit de binnenzak van baas Go- vers' Zondagse jas op en gaf hem aan het sproetige klerkje, dat hem lang zaam openvouwde en vol belangstel ling begon te lezen. „Hm", zei hij, toen hij hem uit had. „Laat 's kijken", zei de meneer met het knijpbrilletje, de brief overnemend. Hij sloeg er een blik op en wipte toen van zijn stoel. „Dat 's waar ook", zei hij, „die heb Ik zelf getikt, komt u binnen, meneer". Hij maakte eigenhandig de afsluiting open en Hans moest onwillekeurig den ken aan den melkboer waar hij als kind zomers wel eens op bezoek kwam. Die kon even majestueus 'n landhek open zwaaien om een koe door te laten. „Gaat u even zitten", zei het heertje, terwijl hij bereidwillig een stoel aan sleepte. „Jacques, ga zeggen, dat me neer Van Linschoten er is". Jacques gaapte van verbazing nog wat na, maar voldeed toch aan de hem verstrekte opdracht. Hij opende, na een discreet klopje, de deur van een privé vertrek en kwam een moment later naar buiten stuiven, achtervolgd door een dikken heer met een uilenbril op, die met uitgestoken hand op Hans van Linschoten afstapte. „Van der Dusse", zei hij, zich voor stellend. „U is zeker meneer Van Lin schoten. Het doet me bijzonder genoe gen met u te kunnen kennis maken. Komt u binnen alstublieft". Hij hield de deur van het privé ver trek open en liet Hans. onder de blik ken van de stomverbaasde klerken, hoffelijk voorgaan. Hans van Linschoten keek eens om zich heen. Tegenover de glas-in-lood-ramen was een antieke Hollandse schouw, waarop kostbaar Chinees porselein prijkte. Langs de wanden hingen grote schilde rijen in brede „gouden" lijsten en bo ven de schouw hing een levensgroot geschilderd portret van een deftig edel man uit de achttiende eeuw. in kant kraag en jabots. In de hoek van het vertrek stond een reusachtig schrijfbureau, waarop een moderne lamp prijkte. Daarvóór was, rond een laag tafeltje, een gezellig zit je van (fiepé clubfauteuils gemaakt. Een Perzisch kleed, waarop alle voetstappen onhoorbaar werden, bedekte de vloer en langs de achterwand was een reus achtige boekenkast opgesteld, die bijna tot het plafond reikte en een schat van banden vertoonde. Toen Hans van Linschoten binnen kwam, stond een gesoigneerd heer van ongeveer vijftig jaar uit een der clubs op en keek den jongen man met vrien delijke belangstelling aan. „Dit is meneer De Hoop", stelde de heer Van der Dusse voor. „Het is mij bijzonder aangenaam met u kennis te maken, meneer Van Lin schoten", zei de heer De Hoop, terwijl hij hem vriendelijk de hand toestak. „Ik kan mij voorstellen, dat ons ver zoek, om u hier te presenteren, u enigszins vreemd moet hebben gesche nen. Gaat u zitten, alstublieft". „Rookt u?" vroeg de heer Van der Dusse, en op het bevestigende knikje van Hans. die zich door de plotselinge overgang van de conversatie met baas Govers naar het gesprek in dit milieu nog een weinig onzeker voelde, haalde hij uit 'n lade van zijn schrijftafel een kistje Havanna's en bood den jongen man er een aan, waarna hij een rook- standaard naast diens fauteuil pootte en Hans hoffelijk een vuurtje presenteer de. „Als een man rookt kan hij beter denken en praten", zei de heer De Hoop glimlachend. .Althans, zo gaat het mij". Er was een ogenblik van stilte. Hans van Linschoten dacht onwillekeurig aan de dagen waarin hü in zijn ouder lijk huis in een dergelijk milieu ge leefd had zonder'er iets bijzonders aan te bespeuren en voelde zijn verwaar loosd uiterlijk in het goedkope en slecht passende pak van baas Govers als een wanklank in de smeltende tonen van een medodieuse symphonie. Hij zag hoe de heren elkaar een ogenblik aankeken en hoe er in dat kijken een onuitgesproken vraag en antwoordt lagen wie van beiden het ge sprek zou beginnen, waarna mr. Van der Dusse zich min of meer ambtelijk achter zijn schrijftafel zette, de vinger toppen van beide handen tegen elkaar legde en den jongen man ernstig aan keek. „De kwestie waarom wij u verzocht hebben, een ogenblik hier te komen waaraan u zo vriendelijk voldaan heeft is, dat meneer De Hoop, met wie ons kantoor in hoogst aangename rela tie staat" dit werd met een vriende lijk knikje in de richting van den oude ren bezoeker gezegd - „dat meneer De Hoop, zeg ik, u een ogenblik over fa milieaangelegenheden wilde spreken. fwordt vervolgd)

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 3