HELGOLAND in ROOK en PUIN De grootste ontploffing, die Europa ooit meemaakte Wijzigingen in Britse regering „Operatie volgens het plan verlopen" V. S. erkennen „Repoeblik" V Het Poollicht van Donderdagavond DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDERKOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Onbeschrij felij ke explosie Verslag van een ooggetuige Hors d'Oeuvre Van nabij en verre Oude vrouw levend verbrand Vreselijk ongeval te Schellinkliout 30 Millioen schade in Texas City Van Radar-station tot Jeugdherberg Doodvonnis Tiso voltrokken Pensioenfonds voor de landbouw lüeec&eticfit Nieuwe minister India voor J Ministers naar Indonesië Minder-valide werkers Alkmaar verloor electriciteisproces bureau: Koningstraat 78-80 Den Helder Telefoon 2348 Giro 449041 Dtr.: J. BtJlsma ZATERDAG 19 APRIL 1947. Voortzetting van de 70e JAARGANG No. 9560. HELDERSCHE COURANT TAEKVWi Advertentie»: 14 cent per millimeter. Familieberichten 1? cent per mjn. Kleine ad verton tlea (..Juttertjes') tot IS woorden 75 cent, elk woord meer I cent Abonnementen: per kwartaa. I 8—per poet f 1.95 H> ofdrednetenr: M. H. K. Dyldert, Rajonrednetenren C. A. Dekkers en W. Kok. ofvcnmrn—k—oiwryn»«6McicoiA»*c Met een enorme ontploffing zijn Vrijdagmiddag, precies te 12 uur Ned. tijd, de militaire versterkingen van Helgoland verwoest. Daarmede heeft Helgoland precies op dezelfde dag waarop het twee jaar geleden door een zware luchtaanval werd getroffen, opgehouden als eilandvesting te bestaan. Ongeveer 6700 ton munitie en ontplofbare stoffen in de onderaardse gangen en ruimten veroorzaakten de grootste ontploffing die Europa ooit heeft meegemaakt. Door één enkele druk op een knop bracht luitenant-commander Frances Mildred van de Britse vloot, die zich adn boord van het Britse kabelschip Lasso bevond, de ontploffing teweeg. Tegelijkertijd werd de ontploffing ook teweeg gebracht door den torpedojager Bleasdale, door middel van draadloze telegrafie. Welke uitwerking de ontploffingen precies hebben gehad, zal men op zijn vroegst Zondag te weten kunnen ko men, omdat het eiland pas over twee dagen betreden mag worden. Zondag sullen experts van de Britse vloot de eerste zijn, die dan een overzicht van de resultaten krijgen. Commander Colver, die de gehele actie heeft voorbereid, verklaarde, dat de zuiver militaire installaties, zoals de batterijen, de onderaardse tunnels en de duikbootkazemat, in elk geval vol ledig vernield zullen zijn, omdat daar vooral de ontplofbare stoffen waren opgestapeld. In welke mate het eiland ■elf echter heeft geleden, kan men slechts gissen. Een ander Brits marine officier verklaarde, dat het niet aan te nemen is, dat het eiland uiteengereten sou zijn. Waarschijnlijk hebben de noord- en zuidwestpunt van het eiland het meeste geleden. De regering der Verenigde Staten heeft besloten de Indonesische re publiek de facto te erkennen op Java, Sumatra en Madoera, aldus •en officiéél communiqué. Amerikaanse autoriteiten hebben erop gewezen, dat de Verenigde Staten de souvereniteit van de Ne derlandse regering zullen blijven erkennen op het gebied van bui tenlandse en economische betrek kingen. Een verslaggever van de Deutse Presse-dienst, die zich op een schip ongeveer 9 zeemijl van Helgoland be vond, meldt, dat het sein tot ontplof fing in de grootste spanning werd af gewacht. Het hijsen van een signaal vlag gaf dit sein. Enige seconden later deed een onbeschrijfelijke ontploffing de lucht trillen, waarna het geluid der explosie zich dof en rommelend over de zee voortplantte. Het geluid van de ontploffing der Duitse versterkingswerken op Hel goland is door de BBC uitgezonden. Volgens een ooggetuige, die voor de BBC een reportage gaf, werd het eiland na de explosie aan het ge- Adoll: „Deze bas!» wordt vorens plan vernietigd". Herman: „Maar niet volgens bet onze". HELGOLAND Onze Engelse bondgenoot heeft Helgoland ln de lucht laten springen. Ik vind dit een erger lijk feit. Ten eerste heeft dtt eiland, waar Ik overigens nooit ben ge weest, ««110 altijd bekoord. Door de naam. Het woord Helgo her innerde mij aan Helga, en „Hei- ga" stond onder een plaatje van een lieftallig meisje waar op ik in mijn zeer prille jeugd verliefd ben geweest. Zij was mijn eerste liefde, en dat vergeet men nooit. Enfin, zal men zeggen, dat is iets volstrekt persoonlijks en dat interesseert ons niet. Ten tweede: ik heb altijd de illusie gekoesterd zelf eens een eiland te bezitten, waar men zo heerlijk, door de zee van alle wereldse narigheid gescheiden, vegeteren en dromen kon. Liefst een eiland in de Stille Zuidzee, waar het altijd zomer is en het brood gebakken aan de bomen hangt. En nu stemt het mij bit ter, dat men mij dit eiland Hel goland, als men het dan tdch kwijt wilde zijn, niet ten geschen ke gegeven heeft. Ook dit is iets zeer persoonlijks, en ook dit in teresseert misschien den lezer niet. Best, maar het Interesseert mij. Ten derde en ten laatste lijkt het verwoesten van dit vesting- eiland mij, uit strategische over wegingen, dom. Daar hadden de Engelsen nu een mooie gelegen heid een vesting te verkrijgen opJ een rots midden in zee, waar mede zij de Duitse kust, en de monden van Wezer en Elbe, kon den beheersen tot het einde der dagen, een noordelijk Gibraltar, en het kostte hun niets. Zij heb ben het al eens vroeger ln eigendom gehad, van 1814 tot 1890 en toen, ln een ogenblik van on voorzichtigheid vooruit zien ls nooit Engelands sterke zijde ge weest aan Duitsland afgestaan. Welk een kans is nu, ln letter lijken en figuurlijken zin, door het verwoesten van deze sleutel positie, in rook opgegaan! Jam mer toch, doodjammer, dat niet t k ln Engeland eerste minister ben! KREEFT. Drie inzittenden kwamen om het le ven, toen hun vliegtuig van het eiland Guernsey op weg naar Londen in zee stortte. Eén passagier werd gered. Op 8 Mei, de verjaardag van Duitslands capitulatie, zal voor het graf van den onbekenden soldaat te Brussel een gewijde steen worden bij gezet ter herinnering aan de achttien- daagse veldtocht. Naar het offi ciële Perzische nieuwsagentschap meldt, eist Perzië 955.000.000 dollar herstelbetalingen van Duitsland. Bij Oetzen in de Britse zöne van Duits land is in de mist een personentrein op een goederentrein gelopen, waarbij 3 personen werden gedood en 42 ge wond. Onder de goederen, die in Albany ten behoeve van Nijmegen zijn ingezameld, bevindt zich ongeveer drie en een halve ton zeep en een grote hoeveelheid glas. Naar aanleiding van de berichten over verhoogde acti viteit van de Krakatau deelt de vulka- nologische dienst mede, dat er geen redenen voor ongerustheid bestaan. „La dernière Heure" verneemt dat prins Boudewijn, de Belgische troonopvolger, zijn studiën zal voort zetten in Engeland. Het aantal door de Nederlandse Spoorwegen op Donderdag te Utrecht ingenomen plaatsbewijzen bedraagt 23.200. Het totaal-aantal officiéél geparkeerde auto's was Donderdag 2325. Een vrouw lokte te 's-Gravenhage een vierjarig jongetje met een „ijsje" mee naar een straat Zij trok het kind daar zijn jasje uit en maakte zich daar mede uit de voeten. Binnen één week is dit reeds het derde geval Te Amsterdam is de 20-jarige R. N. ge arresteerd, die was ontsnapt uit het Rijksopvoedingsgesticht te Amersfoort en die wordt verdacht van de roof moord in de nacht van 6 op 7 April te Haarlem. zichtsveld onttrokken. „Het ls de grootste rookkolom, die ik ooit ge zien heb", aldus de waarnemer. „Zo dra de ontplofbare stoffen tot ont branding waren gebracht, stegen ont zaglijke walmende rookkolommen tot wolkenkrabberachtige hoogte op. Onmiddellijk daarop zag men twee geweldige wolken in paddestoelvorm als bi) de atoomproef op de Bikini Atoll-eilanden. Zes minuten na de ontploffing was de wolk meer dan 2400 meter hoog en 1600 meter lang en breed. Tien minuten na de explosie werd het volgende officiële communiqué door de radio gepubliceerd: „De operatie ls volgens het plan verlopen. Gistermorgen is te Schellinkhout een buitengewoon tragisch ongeluk ge beurd, dat het leven gekost heeft van de alleen-wonende 82-jarige weduwe De Vries. Een familielid, dat haar 's morgens kwam opzoeken, kreeg op zijn bellen geen gehoor, waarna hij zich met een bilurman toegang tot de woning ver schafte en in de keuken het lijk van de oude vrouw vond. Een onderzoek wees uit, dat de vrouw de kachel heeft aangemaakt met petroleum, doch dat daarbij Raar Kle ren hebben vlam gevat Ze heeft zich nog naar de aanrecht begeven, doch is neergevallen en le vend verbrand. Het mag een wonder genoemd wor den, dat het huis niet een prooi der vlammen is geworden; de petroleum- kan, die naast de kachel gevonden werd was ten dele gesmolten door de hitte! De vrouw was bijna blind en reeds lang geleden hadden haar familieleden getracht haar onder te brengen in een tehuis voor ouden van dagen, doch we gens plaatsgebrek was men hierin nog niet geslaagd. De ramp in Texas City zal de verze keringsmaatschappijen minstens 50 millioen dollar kosten. De materiële schade wordt op 22 k 30 miliioen dollar geschat. Men vreest dat het juiste aan tal doden wellicht nooit bekend zal worden. De Nederlandse Jeugdherberg-Centrale, die tijden» de oorlog een aantal van haar gebouwen verloren zag gaan, heeft de be schikking gekregen over het Radaretatlon ln de Schoorlse duinen. Dit gebouw, dat tijdens de oorlog door de Duitsers werd neergezet, zal door en kele binnenhuis-architecten zodanig wor den ingericht, dat niets meer aan de oor spronkelijke bestemming zal herinneren. Nog tijdens het komende seizoen hoopt men deze nieuwe aanwinst ln gebruik te kunnen nemen. Het Franse persbureau AFP meldt uit Bratislava, dat Vrijdagmorgen vroeg de executie van dr. Joseph Tiso, den vroe- geren Slowaaksen president, heeft plaats gehad. Het verzoek om gratie van Tiso, die wegens verraad tot de dood door de strop was veroordeeld, werd gisteren door de Tsjechoslowaak- se regering verworpen. Nadat zijn advocaat Donderdagavond laat de cel had verlaten, bracht Tiso de gehele nacht in gebed met den priester door. Degenen, die den veroor deelde in zijn laatste ogenblikken heb ben bijgestaan, vermelden, dat Tiso bij zonder rustig was. De dood trad na 7 minuten in. Eerst 5 minuten later vie len het crucifix en de rozenkrans uit de handen van den gehangene. Het ministerie van sociale zaken deelt mede, dat met het oog op het zeer binnenkort in te stellen pen sioenfonds voor de landbouw met spoed een wetsontwerp gereed ge maakt wordt ter regeling van deze materie. Dit fonds zal niet alleen toegankelijk zijn voor het personeel maar ook voor de werkgevers en de zelfwerkenden. Het is de bedoeling de wettelijke rege ling aldus op te zetten, dat ze niet al leen zal gelden voor het pensioenfonds in de landbouw, maar eventueel voor elk pensioenfonds in een bedrijfstak, waar alle werkenden in dat bedrijf aan kunnen deelnemen. Over de regeling zal overleg gepleegd worden met het georganiseerde be drijfsleven. Het spreekt vanzelf, dat de voorbe reiding en uitwerking ener wettelijke regeling enige tijd vordert, zodat het niet mogelijk zal zijn het bedrijfspen sioenfonds in de landbouw reeds met ingang van 1 Mei bij het in werking treden van het nieuwe collectief con tract definitief op te richten. De rege ring heeft zich echter bereid ver klaard een overgangsregeling te tref fen, waarin de inning der premiën en de doorberekening daarvan in de pro ducentenprijzen niet rechtstreeks plaats heeft, doch waarin een en ander op indirecte wijze wordt geregeld. OVERDAG TIJDELIJK TOE NEMENDE BEWOLKING. I Weersverwachting, geldig tot het denavond: Heldere vrij koude nacht. Over dag: tijdelijk toenemende bewol king, doch bijna overal droog weer. Opnieuw flinke stijging van temperatuur. Matige wind tussen Zuidoost en Zuidwest. Gisteren ls bekend gemaakt, dat Lord Pethlck Lawrence is afgetreden als minister van Voor-Indië. Hierdoor zijn enige wijzigingen in de Britse regering noodzakelijk geworden, o.m. de vervanging van John Hynd, kan selier van het Hertogdom Lancaster, door Lord Pakenham. Lord Pakenham zal onder Bevin verantwoordelijk zijn voor het bestuur van de Britse zónes van Oostenrijk. Waarschijnlijk zullen binnenkort ook de ministers Lieftinck en Hulsmans naar Indonesië vertrekken. In verband met de komst van minis ter Lieftinck naar Batavia verneemt Aneta, dat het geenszins uitgesloten is, dat na besprekingen te Batavia over de financiële positie van Nederland en Indië minister Lieftinck en dr. Van Mook zich naar Amerika zullen bege ven, waarbij ook de mogelijkheden tot het verkrijgen van een geldlening ter sprake zouden komen. GEWAPENDE ROOFOVERVAL TE ROTTERDAM. Twee mannen overvielen Donder dagavond omstreeks 8 uur den 52-jari- gen rijwielhersteller G. van de Burg met zijn 23-jarigen knecht H. J. de Neef in zijn winkel aan de Boven straat. Van de Burg en zijn knecht werden door de mannen, van wie één een pistool op hen gericht hield, in een kast opgesloten, die zij daarna voor alle zekerheid met een kist en een fiets barricadeerden. Daarop ver dwenen zij met een dames- en een he renrijwiel. De daders, die ongeveer 22 jaar oud zijn, zijn nog niet opgespoord. Hun signalement is eehter bekend, Naar ln een regeringacommunl- qué wordt bekend gemaakt, heeft Koning George het aftreden van Lord Pethick Lawrence aanvaard en de benoeming van de nieuwe mi nisters goedgekeurd. Zowel Lord Listowel als Lord Inman, die afge treden is als voor*, van de B.B.C. (Brltish Broadcasting Corporation) worden leden van het kabinet, dat met één minister wordt uitgebreid. Besloten is, 'dat Bevin, de minister van Buitenlandse zaken, voortaan de ministeriële verantwoordelijkheid voor de Britse vertegenwoordiging in de bestuurscommissie voor Duitsland en de geallieerde commissie voor „Oos tenrijk zal dragen en dat 't bestuurs departement van Duitsland en Oos tenrijk ressorteren onder het mi nisterie van buitenlandse zaken, al dus het Britse regeringscommuniqué. John Freeman, financlëel secretaris van het ministerie van oorlog, zal te vens de functie van onder-minister van oorlog waarnemen. Het aftreden van den minister van Voor-Indië, Pethick Lawrence, ls voor de Britse politieke wereld een grote verrassing. Ofschoon men wel veron derstelde,. dat Pethick Lawrence zou willen aftreden in verband met zijn hoge leeftijd en de geweldige verant woordelijkheid van zjjn functie, wist men, dat Attlee en anderen hem wil den handhaven zo mogelijk tot het offtsblik, waarop de mimavgr, dte stempel zo krachtig op de Voor-Indi sche politiek heeft gedrukt, de machtsoverdracht zou hebben ver richt. De nieuwe minister van Voor-Indië, Lord Listowel, die tijdens de coalitie regering een tijdlang onder-minister van Voor-Indië ls geweest, is veel jonger dan Pethick Lawrence en heeft een open oog voor de nationalistische aspiratie* van de Voor-Indiërs. DE EEESTE TRAAN NEDERLAND j Het KNIM te De Bilt deelt mede: In de avond van 17 April werd een buitengewoon fraai Poollicht in ons land waargenomen. Velen zal dit hebben doen denken aan het sterke Poollicht van Januari 1988. - Het meest opvallende was ditmaal de voor ons land zeer zeldzame corona, welke tijdens het maxima der ontwlkke llng omstreeks 23 uur gevormd werd ln het sterrenbeeld de Jachthonden, Omstreeks 22 uur werd een zeer licht sterke eenvoudige boog gezien, welke van het westen naar het noordoosten verliep «n zich tot ongeveer 40 graden boven de noordelijke horizon verhief. Hijeronder tekende zich zeer fraai het z.g. donkere segment af. Na 22,40 uur werd de stralenstructuur ln deze bogen steeds sterker, onder sterke roodverkleurlng gingen zq over ln een schitterende draperie, "hetgeen leidde tot de vorming van de corona De verschijnselen werden gezien tot 4f> graden boven de zuidelijke horizon. Deze Poollicht ontwikkeling was ln zekere zin een verrassing. Op de zon zijn slechts een paar kleine zonnevlekkengroepen zichtbaar. Echter traden enige dagen geleden zeer talrijke en sterke storingen in het radio verkeer op, welke wezen op grotere zonne-activltelt. De magnetische storing begon op 17 April 13,28 uur. Men spreekt vaak van „het domme pctlood". Men kan ook spreken van „het domme papier". Velen onzer landgenoten zijn verzot op papier. Wij bedoelen niet het papier dat dienst doet ter verspreiding van het gedrukte woord, in de vorm van dagblad en boek ook dit is, en ge lukkig, binnen onze landsgrenzen zeer gewild maar het papier dat wordt gebruikt voor acte, diploma, certifi caat, getuigschrift en naar welks bezit de man of de vrouw, die het te ver werven wist, en <lie naar een of andere maatschappelijke functie solliciteert, pleegt te worden gewaardeerd. Maar er is verschil tussen school- of studie-kennis en maatschappelijke bruikbaarheid. Er zijn deugdelijke scholieren, steeds nummer 1 in de klas, die, wat laatstgenoemde eigenschap be treft, verre achterstaan bij den man die voor geen enkel examen is geslaagd doch die menskundig inzicht bezit, practisch verstand en initiatief. Toch komen deze laatsten soms moeilijk aan bod daar zij zich niet kunnen beroe pen op het bezit van het domme pa pier, dat een examen-commissie ver strekt. Menigeen zal in zijn kring wel mannen en vrouwen kennen die door dit, ik zou haast willen zeggen bijge lovig hechten aan acte en diploma, in hun carrière belemmerd zijn, en die toch verre uitsteken boven de middel maat. Men zegt dat het in Amerika anders toegaat en dat men sollicitanten daar naar hun menselijke eigenschappen en niet naar diploma of getuigschrift keurt. Men neemt den man die werk zoekt voorwaardelijk aan en blijkt hij berekend voor zijn taak dan wordt hij dienovereenkomstig beloond; is dit niet het geval dan kan hij zijns weegs gaan en het beproeven in een ander bedrijf. Alleen op wetenschappelijk ge bied, waar het bezit van diploma of acte een zekere mate van kennis en inzicht waarborgen kan, is het papier niet dom. En hetzelfde geldt voor be roepen waarvoor bepaalde vakkennis wordt vereist. In vele gevallen echter leidt het tot een onjuiste beoordeling en tot het afstoten van krachten die voortreffelijk zijn. Wat voor de diflloma-lozen geldt kan ook worden opgemerkt voor de z.g. minder-valide werkers, mannen en vrouwen die vaak al te lichtvaardig, tengevolge van een of ander lichame lijk gebrek, bij meer bevoorrechte ge gadigden naar een werkkring, ten ach ter worden gesteld. Veelal zijn zulke mensen volkomen in staat hun werk te verrichten en doen zij het voortreffe lijk, maar zij krijgen er niet de gele genheid toe. Zij komen daardoor ten laste van hun verwanten en uiteinde lijk draagt de gemeenschap die last. De z.g. minder-valide werknemer kan over karakter-eigenschappen beschik ken die ruimschoots opwegen tegen ziin lichamelijke tekortkoming. De regering heeft thans een wets ontwerp ingediend waarbij aan werk gevers in grote bedrijven de verplich ting wordt opgelegd 'n aantal minder- valide werknemers ln te schakelen, tot een klein percentage van het totaal der gebruikte arbeidskrachten. Het feit dat ook ons land thans helaas een groot aantal oorlogs-invaliden telt, die echter voor bepaalde functies zeer wel l.i het arbeidsproces kunnen worden gebruikt, heeft tot het nemen van deze maatregel de stoot gegeven en de re gering heeft zeer terecht opgemerkt dat deze mensen slachtoffers zijn van een ramp welke de gehele gemeen schap getroffen heeft en dat de ge meenschap dus hier een morele ver plichting vindt, welke zij nakomen moet u. De wekelijkse beurs te Middenmeer begint langzamerhand weer het oude aspect te krijgen. Practisch alle Wieringermeerboeren en vele zakenmensen zjjn op de marktdag aanwezig. Een kijkje tijdens de marktdag. Autobanden (op de voAtgroadj ajjn eea ïeer («wild artikel voor de landbouwwagens De gemeente Alkmaar stelde een acht tal Jaren geleden vast, dat de provincie, krachtens de concessie-voorwaarden, ver plicht ls stroom te leveren aan de ge meente als gegadigde. De provincie oor deelde echter, dat zij niet verplicht ls aan de gemeente stroom te leveren an ders dan voor eigen verbruik. De Rechtbank te Haarlem wees de vor dering der gemeente toe. In Hoger Beroep echter heelt het Hol te Amsterdam het vonnis vernietigd en de Rechtbank onbe voegd verklaard op grond, dat hier geen sprake was van een geschil over eigen dom, noch over een schuldvordering cd een burgerlijk recht. De gemeente kwam in Cassatie, doch de Hoge Raad heelt gister dit beroep ver worpen. 2S.OOO VALSE TEXTIELPUNTEN VERHANDELD Onlangs Is aan het licht gekomen dat via Tilburg tienduizenden valse textiel punten in ons land werden gebracht. De punten werden in Antwerpen ge hukt en dan naar Tilburg gesmokkeld, rhans stonden weer twee lieden ln ver pand met deze zaak voor den btjzonderen politierechter te Breda terecht. Het wa- ren de Tilburgers H V en F R. Van den laatsten kwamen zulke belas tende leiten aan het licht, dat hij on middellijk gevangen werd genomen <gt veroordeeld tot een gevangenisstraf van 4 maanden. Dit voor het verhandelen v«i 10 000 valse textielpunten. Binnenkort moet hij echter nog terecht staan voor het var- v«D 15.000 punten.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1