Hij vierde leest in de Amsterdamse hel „Churchill, de slechtste minister van deze eeuw" DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT Voortzetting van de DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Ex-burgemeester Voute voor het Hot De benoeming Hors d'Oeuvre F 4 r W 7: U Het „ennetje' Felle uitval van Attlee 'lüeet&ecichl Balans van Moskou Het atoom op de tweesprong Resoluties Partij v. d. Arbeid. De broodpositie in Frankrijk :en vrouw wil duelleren Geen extra-verstrekkingen op 5 Mei Sigarettenpeukje kostt halt millioen Van nabij en verre Ontmoedigend resultaat Zware brand te Tienhoven Staking in 't vooruitzicht? BUREAU: Koningstraat 73-30 Den Helder Telefoon 2345 Olro 449041 Dtr.: J. Btjlsma ZATERDAG 86 APRIL 1M7. 70e JAARGANG No. 9556. HELDERSCHE COURANT Advartentlw: 14 Mot p«r millimeter. rtmUleberMhten JT een» per m.m. Kleine ad vertentie* c.Juttertjee") tot 11 «oorden Tl cent, eik woord meer I cent Abonnementen: per kwertei. f l-i per poet 1 I SS B' ofdredaetear: M. H. K. Cyldert, Reyooredseiemren C. A. Dekken en W. Kok. Zijn ambtsvoorganger „een waardeioze figuur" Gisteren is het proees begonnen tegen den 57-jarigen E. J. Voute uit Bergen (N.-H.), die tijdens de bezetting door den rijkscommissaris Seyss- Inquart tot burgemeester van Amsterdam werd benoemd. De heer Voüte, die na de bevrijding geruime tijd in een interneringskamp heeft doorge bracht, werd enkele maanden geleden in afwachting van zjjn berechting in vrijheid gesteld en woont thans te Amstelveen. Om 10 uur verscheen hij voor het Amsterdams Bijzonder Gerechtshof, dat door prof. mr. J. A. van Hamei werd gepresideerd. Allereerst kwam zijn benoeming tot burgemeester van de hoofdstad ter sprake aan de hand van een rapport, door verdachte kort na Dolle Dinsdag opgesteld. Volgens dit rapport zou dr. Wimmer, secr.-generaal van Seyss- Inquart, aan Voüte, in Den Haag, be gin 1941 geheel onverwacht het ambt van burgemeester der Residentie heb ben aangeboden. Dit zou Voüte, vol gens zijn verklaring in het stuk, heb ben geweigerd. Tenslotte zou dr. Wim mer hem met sanctie van Seyss-Inquart plotseling hebben uitgenodigd burge meester te Amsterdam te worden. „Ik was over deze uitnodiging zeer verbaasd", zo schreef Voüte, toen hij deze post had geaccepteerd. Uit de overgelegde correspondentie kwam echter wel vast te staan, dat verdachte zich zelf had opgedrongen. Aanvankelijk sprak Rost van Ton ningen met hem over Den Haag, maar Voüte bleef er op aandringen, dat hij te Amsterdam zou worden benoemd., „met taaie volharding en met steeds meer naar typisch nationaal-socialisti- sche ideeën overhellende uitlatingen", aldus de president bleef Voüte zich zelf voor burgemeester van de hoofd stad aanbevelen. Hij noemde in October 1940 oud- burgemeestei De Vlugt een waardeloze figuur, schreef, dat het zijn oude mari- niershart goed deed de WA te zien marcheren en schoof als candidaat voor het burgemeesterschap van Pur- merend den Bergenaar Fijn naar vo ren, „een nationaal-socialist, die ge heel de nieuwe tijd is toegedaan" cn die later inderdaad burgemeester (te Hilversum) is geworden. „Ik zal mijn best voor U blijven doen", antwoordde Rost van Tonnin gen steeds. En op 5 Maart 1941 werd Voüte tot burgemeester van Amster dam benoemd. Verdachte gaf toe, dat hij zich zelf niet de geschikte figuur voor deze be langrijke pöst achtte. Mussert wilde in het paleis. Tal van feiten kwamen tijdens het verhoor aan de orde, o.m. de paleis kwestie. „Het paleis op de Dam is nog altijd leeg en dat bij dit gebrek aan ruimte", schreef de heer Voüte aan een der Duitse gevolmachtigden. „Ik wilde Mussert er niet in laten. Die interes seerde zich er voor", verklaarde hij voor het Hof. President: „Maar dan zouden de Duitsers er toch zelf intrekken?" SORRY-PARDON „Pardon", zei ik tegen de jonge dame, die op de hoek van de straat per ongeluk tegen mij aan botste. „Sorry", antwoordde zij. Ik behoor tot de voor-oorlogse generatie: zij behoort tot de latere. Daarom zeg ik pardon en zegt zij sorry. Want in m ij n tijd mijn jeugd waarin mij goede manieren werden bijge bracht was Frankrijk nog een machtig land en gebruikte men bij voorkeur uitdrukkingen, aan de Franse taal ontleend. Tegen woordig wordt de wereld door de Anglo-Amerikanen beheerst en gebruikt men het Engels, als man geen Hollands spreekt Maar er is nog een andere ver klaring voor het verschil. Wie „pardon" zegt vraagt eigenlijk vergiffenis, en laat het schenken daarvan deemoedig over aan de weerpartij. Hij geeft zich als het ware op genade of ongenade over. Hij schakelt zichzelf ge heel uit. Hij voert dus de hoffe lijkheid ten top. Wie „sorry" zegt laat de kwes tie hoe de weerpartij het geval opnemen wil in het midden en toont voor de opvatting van den ander tot op zekere hoogte on verschillig te zijn. Hij gaat alleen van zichzelf uit en zegt: het spijt mij. En hij denkt daarbij: hoe u het opvat is uw zaak. dat gaat mij niet aan. Sorry klinkt ego- centrischer dan pardon. Het zou bijna kunnen betekenen: Het zal mij een zorg zijn! En veelal be tekent het dat ook. Velen van de jongere genera tie tonen inderdaad voor de op vattingen van anderen onverschil ligheid. en vragen zich alleen af wat hun eigen standpunt is Daarom houd ik niet van sorrv en zeg ik pardon. Ik weet wel dat het ouderwets klinkt, maar ik zeg töch pardon. Sorry! KREEFT. Voüte: „Ik wilde proberen het via de Duitsers voor Amsterdam te behouden e.i er desnoods pro forma enkele ka mers van het raadhuis in plaatsen", Willy Lages, SD Kriminal-Secretar, „een van de ergsten die we hier ken den" noemde de president hem. nodig de Voüte uit voor 'n „kameradschafts- abend" in het dienstgebouw in de Euterpestraat. „En de burgemeester van Amsterdam", zo vervolgde de pre sident, „antwoordde, dat hij gaarne op dit vriendelijke aanbod in zal gaan en hij maakt het feest in een gebouw, dat voor de meeste Amsterdammers niet veel afwijkt van de hel, mee". Met bewogen stem vervolgde prof. Van Hamel daarop, sprekende tot ver dachte: „Het spijt me waarlijk, dat deze dingen zijn geschied. Het meeste spijt me nog, dat u op 14 Maart 1943 „gaarne gebruik" hebt gemaakt van de uitnodiging tot bijwoning van de Duitse herdenking van de „Heldengedenktag". Toen was het dus zover gekomen, dat de burgemeester van Amsterdam de Duitse helden ging eren op een Ne derlands kerkhof, terwijl deze „hel den" juist diegenen waren, die tegen ons dierbare volk gevochten hadden „Dit heeft mij als mens diep ge schokt", besloot prof. Van Hamel, „en naar het mij voorkomt valt het op geen enkele wijze weg te praten". Verdachte antwoordde niet. Ten gunste van Vóute werd aange voerd, dat hij verschillende malen poogde Joden uit handen van de Duit sers te redden, hetgeen den president de vraag ontlokte of hier niet veel „schuimklopperij" bij is geweest. K.1 De grootste zesmotorige bommenwerper met straalaandrijving is thans gereedgekomen In de Verenigde Staten. Het vliegtuig werd gebouwd voor de luchtstrijdkrachten en is het eerste toestel, dat uitgerust is met zes motoren met straalaandrijving. De Amerikaanse luchmaeht heeft het ontworpen als lange afstand bommenwerper met zeer hoge snelheid. Dure diners. Vöute's salaris bedroeg 25.000 gulden per jaar plus vrij wonen eri de beschik king over een auto met chauffeur. Er hadden vaak diners plaats met S.D.- officieren en andere Duitse autoritei ten en o.a. ook een keer met Max Blokzijl. Tijdens de Meistaking in 1943 kostte dit de gemeente 150 gulden per diner, terwijl in de hongerwinter een tiental malen werd gedineerd in het Amstelhotel met de heren Hirschfeld, Louwes en Mr. Ivens, a raison van 350 gulden per keer. Vöute's vrienden wijten deze par tijen aan zijn „ijdelheidscomplex". Mr. J. F. Franken, oud-gemeente- secretaris van Amsterdam trad o.m. als getuige a decharge op en verklaarde dat de verdachte destijds tegen burge meester de Vlugt heeft gezegd: „Ik hoop, dat ik u te zijner tijd de stad zo onbeschadigd mogelijk weer zal kun nen teruggeven". Een andere getuige a decharge, de directeur van het weekblad „Je Main- tiendrai", de heer J. J. Heere, een K.P.-er van formaat, gaf als zijn over tuiging te kennen, dat de hoofdstad tij dens de bezetting geen beter burge meester had kunnen treffen dan den heer Vöute. Om 8 uur 's avonds werd ten tweede male geschorst. De Britse eerste minister. Clement Attlee, heeft, sprekende op het Schot se congres van vakverenigingen, ge antwoord op de onlangs door Chur chill geoefende critiek op het beleid van Labour. Attlee noemde Churchill den slecht- sten minister van financiën van de ze eeuw. In 1925, toen hij op advies van de „Bank of England" de gouden standaard weer invoerde, heeft hij een crisis in de steenkoolindustrie veroorzaakt, waaraan Engeland thans nog lijdt. Attlee was bereid aan te nemen, dat Churchill deze fout indertijd uit onwe tendheid heeft gemaakt, doch hij acht te het niet aan twijfel onderhevig, dat een deel der huidige moeilijkheden een gevolg is van de toen gemaakte ver gissing. Over de jongste rede van Churchill voor de „Primrose League", een con servatieve organisatie, zeide Attlee, dat zij geen politiek betoog was, doch een onverantwoordelijke scheldpartij. Churchill deed alsof hij niets wist van de grote beweging voor zelfbestuur, die zich de laatste decennia in Azië baanbreekt. Hij miskende het demo cratische principe, waarvoor Engeland in de oorlog heeft gevochten. Churchill, die herhaalde malen zijn lof heeft betuigd voor de van Ameri ka verkregen steun krachtens de leen- en pachtwet, heeft in zijn laatste rede misprijzend verklaard, dat de socialis tische regering van Engeland bij de gratie van Amerika leeft, aldus Attlee. Als hij weer aan de regering was ge komen, zou hij ook dollars nodig heb ben gehad om zijn volk van voedsel te voorzien. Een basis en geen plafond. Het is interessant Churchill te horen zeggen, dat het volk terugkeert naar de conservatieve en liberale principes. Hij wil de socialisten een politiek voorzetten, die voor de conservatieven en onze liberale bondgenoten aantrek kelijk is. Wat is dat voor een politiek? moet vrije concurrentie naar boven zijn en niet naar beneden. We moeten een basis hebben en geen plafond. Het is ontroerend om te zien, hoe vaak de conservatieven de belachelijke poging wagen de nationalisatie voor te stellen als iets, dat geheel buiten het werk van de wederopbouw staat. De waarheid is, dat de conservatie ven geen politiek en geen plan hebben om de problemen van het land op te lossen. Daarom nemen zij hun toe vlucht tot scheldpartijen en trachten zij de verantwoordelijkheid in de schoenen van Labour te schuiven. Ik ben van mening zo besloot Attlee, dat wij aan de na-oorlogse moeilijkheden op voorbeeldige wijze het hoofd bieden en dat het land thans dezelfde kwalitei ten aan de dag legt als tijdens de oorlog. OPNIEUW IETS MEER WIND. Meest krachtige wind tussen zuid en zuid-west. Gedeeltelijk be wolkt met tijdelijk enige lichte regen. Iets lagere temperatuur dan gister. Oordeel van Bevin en Marshall Tijdens een persconferentie op de Britse ambassade te Moskou heeft Be- vin vóór zijn vertrek uit Moskou zijn eindoordeel uitgesproken over de con ferentie van Moskou. Hij had het ge voel, dat de eenheid van de Grote Vier hechter was geworden dan eerst, daar de ministers een grote openhartigheid aan de dag gelegd hadden. Wat Duits land betrof waren meer vorderingen gemaakt dan hij tot dusverre verwacht had. Bevin concludeerde dat de confe rentie van Moskou per slot van reke ning een der grootste bijdragen tot het vestigen van de vrede op gezonde basis is geweest. De Amerikaanse minister van bui tenlandse zaken, George Marshall heeft verklaard, dat hij de afgelopen confe rentie niet als een mislukking be schouwt. De meningsverschillen moe ten uit de weg worden geruimd. Het is slechts de vraag, hoelang Europa hierop kan wachten. Marshall was wel teleurgesteld over het resultaat van de conferentie. Hij had gehoopt, dat het verdrag met Oos tenrijk gereed zou komen. De menings verschillen tussen de westelijke en de oostelijke gealliëerden waren tij dens de conferentie niet vergroot of verkleind. In Tsjechoslowakije wordt een te kenfilm vervaardigd getiteld: „Het atoom op de tweesprong". De hoofdrollen spelen „het goede atoom" en „het boze atoom". De bedoeling is, om de zegen van de atoomenergie tot heil der mensheid in beeld te brengen en het dreigende ge vaar by aanwending voor oorlogsdoel einden. Op het congres van de Partij van de Arbeid werden twee resoluties aange nomen. In de eerste wordt de gedachtengang van minister Logeman weergegeven, en wordt vreugde uitgesproken over de tot standkoming van de overeen' komst van Linggadjatti en wordt tert uitdrukking gebracht, dat de weder zijdse stipte uitvoering elke mogelijk heid van een gewapend conflict be hoort uit te sluien. Verder wordt de verwachting uitgesproken, dat spoedig een aanzienlijke vermindering van de wederzijdse troepenmacht kan worden verwezenlijkt, dat er 'n goede samen werking zal komen tot spoedig herstel van productieve krachten en de crediet waardigheid van het land en wordt de hoop uitgesproken, dat alle geinter neerden onverwijld in vrijheid zullen worden gesteld. In de tweede resolutie wordt aange drongen op doeltreffende maatregelen terzake de ontoereikende of averechtse voorlichting der troepen, terzake het stil verzet in de strijdmacht en de bur gerlijke dienst tegen het beleid van de regering en terzake de belemmering van de verspreiding van progressieve periodieken. De slechte positie van het brood graan in Frankrijk maakt een ver laging van het rantsoen van 300 tot 250 gram per dag noodzakelijk. De Parijzenaars hebben in verband met de aangekondigde rantsoenverla- ging een run ingezet op de brood win kels. In Zuid-Frankrijk werd de voor raadschuur van een molenaar geplun derd door een menigte van pl.m. 500 mensen. Het spellingvraagstuk heeft weer een flink duwtje in de verkeer de richting gekregen en nog wel door de hoogste colleges in de lande. Immers, de Eerste Ka mer heeft besloten, de naam valsuitgang - n in haar stukken te laten vervallen, terwijl de Tweede Kamer besloten heeft deze uitgangsletter te handhaven Zijn deze besluiten nu in de geest van deze tijd of in de geest van dezen tijd? Zoekt U het maar uit.... •"laar of de man ook wil....? PARIJS 23 April (United Press) Lise Merville, een welbekende Franse ac trice, heeft een toneelcriticus, die haar een „geraamte" genoemd had, tot een duel op het pistool uitgedaagd. Roger Dornes, die zich in de onaan gename positie bevindt, de eerste man in de lange en kleurige geschiedenis van het Franse duel te zijn die door een vrouw wordt uitgedaagd, heeft zich schuil gehouden voor de pers, die hem kwam opzoeken om te vragen, of hij voornemens was de uitdaging te aanvaarden. De beide secondanten, die mevrouw Merville naar de woning van den cri ticus van. het weekblad „Spectator" gezonden heeft om „genoegdoening op het veld van eer" te verlangen, heb ben echter onthuld, dat zij op hoffe lijke wijze ontvangen zijn door Dornes, die verklaarde, dat hij de zaak zou overdenken". Mevrouw Merville verklaarde tegen over persvertegenwoordigers, dat zij zeer bedreven was in het hanteren van het pistool en dat Dornes zich daarom geen gewetensbezwaren behoefde te maken om een vrouw met dat wapen te bestrijden. De algemene voedselsituatie in ons land maakt het niet mogelijk, dat we gens de Nationale feestdag op 5 Mei a.s. extra verstrekkingen worden go- geven. Dit géldt zowel voor de gehele bevolking als voor bepaalde groepen, die feestelijkheden willen organiseren, zoals kinderfeesten e.d. Een felle uitslaande brand heeft gisternacht de spinnerij van de wollen stoffenfabriek der firma W. Brands en zonen te Tilburg in de as gelegd. Toen de brandweer arriveerde, stond het gebouw in lichterlaaie. Het vuur werd met negen stralen aangetast. Na ongeveer twee uur blus sen was men het vuur meester. Grote hoeveelheden spingaren alsmede kost bare machines, waaronder een aantal nieuwe, welke men bezig was te mon teren, gingen verlofen. De schade, welke door verzekering wordt gedekt, wordt geschat op 500.000 gulden. Het overige gedeelte der fa briek kon, dank zij het kordate ingrij pen der brandweer, behouden blijven. De oorzaak van de brand is vermoe delijk gelegen in het feit, dat een brandend sigarettenpeukje achteloos is weggegooid. Donderdag 24 April werden door de spoorwegen te Utrecht 19.944 plaatsbe wijzen ingenomen. Het aantal officiéél geparkeerde auto's bedroeg 1638. Voor de kust van zuid-west Frankrijk heeft de storm een Franse vissersboot doen vergaan, waarbij 4 opvarenden verdronken. In New Delhi is het op 24 April weer tot steekpartijen ge komen, waarbij vier doden vielen. In noord-Pendsjaab werden meer dan 1000 personen gearresteerd. Donder dagavond is de 18-jarige dochter van de familie Piet te Wormer door een vrachtauto van een expeditie-onderne ming gegrepen en op slag gedood. Even buiten Haarlem is de 18-jarige landbouwersknecht A. Kievit, doordat het paard op hol sloeg, onder een zware wals terecht gekomen en op slag gedood. De Goodyear Tryre and Rubber Company stelt pogingen in Ifet werk de bekende bouwer van de „Graf Zeppelin", dr. Hugo Eckner. in haar dienst naar Amerika te krijgen. Te Bazel zijn bij een botsing van drie trams 4 passagiers om het leven gekomen en 41 gewond geraakt. Ambtenaren van de CCD hebben te Oss aangehouden een vrouw Z. uit Brunssum, die in het bezit was van 2.220 valse textielpunten, welke zever kocht voor 37 cent per punt. Bij de laatste storm is gebleken dat voor de herfst ingrijpende maatregelen die nen te worden getroffen om het eiland Ameland tegen het geweld van de zee te beschermen. Te Eist zijn drie kinderen onder een vallende muur te recht gekomen: een knaapje van 6 jaar werd gedood en twee andere kin deren werden gewond. De conferentie te Moskou heeft niet opgeleverd, ik zal niet zeggen: wat men er van had verwacht, maar: wat men ervan had gehoopt. De verwachtingen zijn van den beginne niet hoog gespannen geweest, maar in ieder geval bestond toch altijd de mo gelijkheid, dat de beide grote tegen standers, Rusland en Amerika, een grondslag voor overeenstemming zou den vinden en dat zij, na het doen van wederzijdse concessies, tezamen een gedragslijn zouden uitstippelen welke op de duur tot een bevredigende rege ling ten aanzien van Centraal Euro pa leiden kon. Doch klaarblijkelijk is de tijd daarvoor nog niet rijp. Er ie evenwel geen reden om al te mistroos tig te zijn en aan het ongeduld de vrije loop te laten. De diplomaten van Rus land en Amerika hebben weer eens gelegenheid gehad hun krachten te meten en hun grieven' te luchten. Dit kan weer een kleine bijdrage hebben opgeleverd tot zuivering van de atmos feer. Tenslotte hebben alle mogendhe den zonder uitzondering belang bij 'n regeling van het Duitse probleem. Niet slechts een politiek maar vooral ook een economisch belang. Zij zullen el kaar moeten vinden; tenzij Rusland bij zijn isolatie-politiek volhardt; ten zij men de geschillen met de wapenen uitvechten wil. Maar wat dit laatste betreft, van geen enkele zijde ver wacht men daar voordeel van. Amerika verwijt Rusland, dat het stijf en strak vasthoudt aan de afspra ken welke te Jalta en te Potsdam zijn gemaakt, hoewel de politieke situatie zich intussen grondig gewijzigd heeft Rusland heeft grieven over de felle anti-communistische campagne welke onomwonden door Truman wordt ge voerd en waartoe Molotofs tegenstan der, Marshall, de stoot gegeven heeft een campagne, welke erop is gericht Rusland de voet dwars te zetten zowel in het Nabije als in het Verre Oosten, ja, overal waar de Sovjet-Unie haar invloedssfeer uitbreiden wil. Voor Engeland en Amerika zou de positie heel wat gunstiger zijn als zij Rusland niet in de gelegenheid had den gesteld een zo ruim aandeel te hebben in de eind-overwinning. Ware de invasie een jaar vroeger gekomen, ware het de Gealliëerden gelukt de Duitse legers te verslaan en Berlijn te bezetten vóór de Russen de Duits- Poolse grens hadden kunnen over schrijden, zij zouden thans heel wat sterker staan. Maar zij kunnen het feit, dat Rusland in deze oorlog, zij het dan met uit Amerika aangevoerd materiaal, doch ook met bloedige of fers, de spits heeft moeten afbijten, niet verwaarlozen. En Rusland eist daarvoor, hetgeen te begrijpen is, zijn beloning op. Het wenst niet zozeer territoriale en economische concessies ten koste van Centraal Europa hoe wel het ook daarvoor allerminst on verschillig is het wenst niet meer gedwarsboomd te worden bij het uit breiden van zijn invloedssfeer op de Balkan, in Perzië, op Korea en overal waar het voor de toekomst zijn be langen meent te zien. Maar dit is nu juist waartegen Truman zich schrap heeft gesteld. Intussen worden de kleine mogend heden, ieder voor zich, het kind van de rekening. Ook Nederland. Bij de ontwikkeling van de grote wereldpo litiek zijn natuurlijk ook wij geïnte resseerd, maar voor ons van meer di rect belang is een spoedige regeling met Duitsland waarover onze regering indertijd te Londen, bij de „Kleine Vier" een uitvoerig memorandum heeft ingediend, en die ons o.a. herstelbeta lingen uit Duitsland's lopende produc tie, het openstellen van de Duitse han delsmarkt voor in- en uitvoer, resti tutie voor geroofde industriëele instal laties, levering van hout en andere on misbare grondstoffen, grenscorrecties, enz. verzekeren kan. Ook wij hebben in de strijd en tengevolge van de strijd grote offers gebracht, in verhou ding tót onze draagkracht misschien zwaardere offers dan de Grote Vier, en hunkeren naar politieke stabiliteit en herstel. U. Donderdagmorgen heeft in Tienho ven, bij Ameide, een zware brand een zestal huizen en een schuur in de as gelegd. De brand ontstond in de man denmakerij van de gebroeders v. d. Leede, waar de door een stormwind aangewakkerde vlammen gratig voed sel vonden. Op verzoek van den burgemeester verleende de brandweer uit omliggen de gemeenten hulp. Waarschijnlijk is het hier aan te danken dat de ramp geen groter afmetingen aannam. Tien gezinnen werden dakloos en verloren have en goed. De „Verenigde arbeiders in de auto industrie" hebben besloten van de .Generals Motors" een verhoging van het uurloon met 15 dollarcent te einen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1