Mislukte economische
besprekingen in Indië
De noodtoestand in Duitsland
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Reden lot ernstige bezorgdheid
West-Borneo anotoom
gebied
Van Tiergarten tot volkstuin
Deze week weer een ei
Cocaïne- en morphine-
smokkel
Volgende winter werpt reeds zijn
schaduwen vooruit"
Duitse boeren houden voedsel
achter
Een monster op de
Mount-Everest
19 millioen man onder de
wapenen
De toestand in 't Ruhrgebied
Drie woningen door de
bliksem getroffen
Levert uw oude tuben in!
Prijzen Staatsloterij.
Vliegfeest met tragische
afloop
Twee toestellen
neergestort
Van nabij en verre
De enige weg
'Ukec&eridït
BUREAU
Koningstraat Tt-%0
Den Helder
Telefoon **45
Olro «4MH1
DlfJ. Btjlsma
DINSDAG 13 MEI 1917.
Voortzetting van de
70E JAARGANG No 93^
HELDERSCHE COURANT
TARIEVEN::
Advertentlet14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per m.m. Kleine ad
vertentie# (..JuttertJeT') tot
IS woorden 75 cent, eik woord
meer cent
Abonnementen: per kwartaa
f per post f 1.85
H' ofdredacteur: M. H. E. Cyldert, Rayonredacteuren C. A Dekkers en W. Kok.
Het Franse persbureau A.F.P.
meldt, dat volgens een officiëel Ne
derlands communiqué, de Neder
landse voorstellen betreffende
samenwerking op economisch gebied
tussen de Nederlanders en de repu
blikeinen na onderhandelingen, die
verschillende weken In beslag na
men, door de republiek zjjn ver
worpen.
De gemeenschappelijke regeling,
door de Nederlandse regering voorge
steld betreft:
1. De vestiging van een gemeen-
schappelijk centrum ter verkrijging
van inlichtingen en ter contróle op
de export.
2. De stichting van een centraal
deviezenfonds om de voor geheel In
donesië noodzakelijke aankopen te fi
nancieren.
De republikeinse weigering verhin
dert de instelling van een Nederlands-
republikeinse douane, die de mogelijk
heid zou kunnen openen tot de terug
keer van de normale handel in alle
havens van Indonesië. De republiek
weigerde eveneens de aanvaarding van
een voorlopige regeling, die zou voor
zien in het opheffen van de blokkade
op producten van vreemde onderne
mingen op republikeins gebied.
Hierbij wordt aangetekend, dat
de houding van de Republiek, die
van weinig wil tot samenwerking
getuigt, ernstige bezorgdheid ln
Nederlandse kringen heeft teweeg
gebracht".
Een regerlngscommunlquè.
In een communiqué, uitgegeven
door de regeringsvoorlichtingsdienst,
wordt deze gang van zaken in hoge
mate betreurd, aangezien op korte
termijn maatregelen dienen te wor
den genomen ten behoeve van de
economische vooruitgang van dit land
en teneinde Indonesië in staat te
Stellen zo spoedig mogelijk tegemoet te
komen aan de tekorten op de we
reldmarkt.
Tijdens een kleurrijke plechtigheid
is heden te Pontlanak het statuut voor
West-Borneo ondertekend, waarbij
West-Borneo als autonome staat met
zelfbestuur wordt erkend.
Onder- aanwezigheid van de Neder
landse minister-president, dr L Beel,
en de Indonesische zelfbestuurders en
adviseurs van West-Borneo, onder
tekenden luitenant-gouverneur-generaal
dr Van Mook en de commissie-generaal
het historische document, dat Indo
nesië weer een stap nader brengt tot
zelfbestuur in het kader van de Unie
met Nederland.
De sultan van Pontianak, voorzitter
van de Raad van West-Borneo, be
loofde te zullen samenwerken bij de
oprichting van de Ver. Staten van In
donesië.
Na afloop van de plechtigheid wa
ren de Nederlandse ministers, de luit.-
gouverneur-generaal en prof. Scher-
merhorn de gasten van den sultan van
Pontianak op een partij in zijn paleis.
Een lijfwacht van twintig gesluierde
vrouwen geleidde de autoriteiten in de
troonzaal.
Eigen Dajakstaat?
Naar Oevuang Oeray, hoofd van het
kantoor voor Dajakse aangelegenheden
te Pontianak, Maandag verklaarde, be
staat de mogelijkheid, dat de Dajaks
zullen verzoeken een afzonderlijke
staat te vormen.
Ook Ambon, Timor en Menado.
Ambon, Timor en Menado hebben
officiëel bij H. M. de Koningin en de
Staten-Generaal het verlangen kenbaar
gemaakt, dat aan de volken van de Mo-
lukken, de Minahassa en Timor een
eigen status binnen het Koninkrijk der
Nederlanden zal worden gegeven.
De eens beroemde Tiergarten, het
uitgestrekte park in het centrum van
Berlijn, is thans hervormd in een nij
ver werkterrein voor volkstuinders.
Het park was reeds volkomen ontluis
terd uit de eerste na-oorlogswinter ge
komen en door de hout-nood herscha
pen in een kale vlakte, waarop nauwe
lijks nog enkele bomen waren achter
gebleven. Het park is thans verkaveld
in kleine strookjes, waaruit de Berlij-
ners een magere oogst willen halen.
De enige mest, waarover men beschikt,
is die welke paarden op de straten na
laten en die naarstig met vegers en
blikken vergaard wordt. Er zijn thans
plannen geopperd om in de Tiergarten
een duizendtal noodwoningen met bij
behorende tuinen te bouwen en daar
mee het voormalige park tot een dorp
in het hart van de stad te maken.
Ondanks de ondervonden teleur
stelling wordt getracht alsnog een
oplossing te vinden.
Worden besprekingen hervat?
Tjjdens een interview heeft prof. ir.
W. Schermerhorn verklaard, dat geen
sprake is van een crisis in de huidige
situatie, doch alleen van een mede
deling, welke beoogt, de verschillen
de punten, waarop het bereiken van
een oplossing door de gang van de
besprekingen tot nu toe niet verwe
zenlijkt kon worden, weer te geven.
Deze punten zijn te beschouwen als
van vitaal belang voor de organisatie
van een vruchtbare samenwerking en
practische uitwerking van het accoord
van Linggadjati. Prof. Schermerhom
sprak de hoop uit, dat terstond na de
terugkeer der autoriteiten te Batavia
de besprekingen in hoogste instantie
voortgang zouden kunnen vinden.
In de bonnenlijst, die Woensdag
a.s. wordt bekend gemaakt, zal
weer een bon voor een ei worden
opgenomen. Deze bonaanwijzing zal
voor alle leeftijdsgroepen gelden.
De recherche van de Enschedese
politie heeft, in samenwerking met
de Britse en Duitse politie en grens
bewaking, een complot ontdekt van
een smokkelhandel in verdovende
middelen. Voor honderdduizenden
rijksmarken aan cocaïne en morphine
is in Duitsland in beslag genomen.
Enige tjjd geleden werden aan de Ne
derlandse grens personen aangehouden
die flesjes morphine b(j zich droegen,
terwijl ook cocaïne bij verschillende
contróles op personen werd gevon
den. Keulen schijnt het centrum van
deze organisatie te zjjn, vanwaar uit
de verdovende middelen naar Neder
land en andere landen werden ge
smokkeld. Op het ogenblik is voor
een bedrag van ca. een half millioen
rijksmark aan cocaïne en morphine
in beslag genomen. Het onderzoek is
nog gaande en mogelijk heeft dit com
plot ook in Nederland uitgebreide
vertakkingen.
De Berlijnse correspondent van het
ANP meldt:
Het zeer verrassend gekomen
plan van den Beiersen min.-presi-
dent, dr. Ehard, om begin Juni in
Miinchen een conferentie te hou
den van de minister-presidenten
van alle landen, waarin Duitsland
op het ogerblik verdeeld is, is tot
nog toe nog niet het onderwerp van
een zeer drukke discussie geweest.
Deze voorstellen van de leiders
der politieke partijen, om het Duitse
beraad tot geheel het land uit te brei
den, worden gemotiveerd door de nood
toestand, waarin het land twee jaren
na de beëindiging der gevechten ver
keert. Deze motieven worden juist ra
deze dagen weer bekrachtigd door de
nieuwe crisis in de voedselvoorziening
van verschillende steden in de Britse
zóne. Het is trouwens feitelijk onjuist
te spreken c /er een nieuwe crisis, aan
gezien de laatste inzinkingen, die uit
Essen, Hamburg, Wuppertal en andere
steden gemeld zijn, onderdeel zijn van
een slepende crisis, waarvan het einde
niet te voorzien is voor de oogst van
dit jaar ter beschikking kan komen.
Generaal Lucius D. Clay, de Ameri-
aanse militaire bestuurder in Duits
land, heeft hij zijn laatste mededelin
gen over de toestand generlei hoop
kunnen wekken, dat een verhoogde
import het broodgebrek zou kunnen
verminderen. Hij heeft hoogstens de
Duitse boeren, die ook in het gezicht
van de hongersnood blijven weigeren
aan hun leveringsplichten te voldoen,
kunnen waarschuwen, dat er nog een
optreden.
bezetting is, die desnoods zal kunnen
Broeiende atmosfeer in het
Ruhrgebied.
De reeks van protest-demonstraties
is deze maal ingezet in Hamburg. De
vrees bestaat, dat zij, wanneer zij
weer naar de broeiende atmosfeer
van het Rrhrgebied mochten over
slaan, ernst'-er zullen zün dan die
van Maart. Van meer betekenis dan
de berichten over de protesten zijn
evenwel de kolencijfers, die in Essen
werden bekend gemaakt en waaruit
blijkt, dat de produc*:e in dalende
lijn gaat en men voor enkele dagen
weer was afgedaald tot het peil van
Januari.
Dit alles geeft de Duitse pers reden tot
zeer somber gestemde beschouwingen,
die het best gekenschetst worden door
het volgende citaat uit het leidende
libc ial-democratische blad „Der Mor
gen": „Nog hebben wij innerlijk de
schrik van de afgelopen winter niet
overwonnen of het spook van de vol
gende winter werpt reeds zijn schadu
wen vooruit".
Een ultimatum.
De leiders van alle vakverenigingen
in Düsseldorf hebben de Britse bezet
tingsautoriteiten doen weten, dat zij
hun funcie zullen neerleggen, wanneer
niet binnen tien dagen een definitieve
waarborg ten aanzien van de voedsel
voorziening wordt gegeven, en dat zij
zich niet verantwoordelijk stellen voor
de gevolgen van dien.
Taylor Ostrander, hoofd van het
bureau voor prijscontrole van het
Amerikaanse militaire bestuur, heeft
verklaard, dat sommige Duitsers op de
boerderijen in de Britse en Ameri
kaanse zönes twintig procent van het
inheems geproduceerde voedsel achter
houden om prijs- en veilingcontröle te
ontduiken. In zijn rapport aan het mi
litaire bestuur wijst Ostrander er op,
dat onder de huidige omstandigheden
van overvloed van waardeloos geld de
kanalen der goederenvoorziening be
dreigd worden.
Eric Shipton, één der meest bekende
Britse bergbeklimmers, heeft bij zijn
onderzoekingen op de hellingen van de
Mount-Everest in de Himalaja, voor
de oorlog verricht, in de sneeuw sporen
gevonden van, zoals de streekbewoners
verklaarden, een onbekend monster
van meer dan vier meter hoog. Shipton
maakt zich thans op om in gezelschap
van majoor Tilman weer naar Kasjmir
te vertrekken, teneinde zich daar aan
te sluiten bij een Zwitserse Expeditie
voor de Mount Everest en mogelijk het
raadsel van het onbekende monster op
te lossen.
683883
De beide elftallen, Groot-Brittanië (links) en Rest van Europa (met
lichte shirts) betreden het stadion Hampden Park te Glasgow voor
de aanvang van de voor 134.000 toeschouwers gespeelde voetbal
wedstrijd, welke door het elftal van Groot Brittanië met 61 werd
gewonnen. Geheel achteraan, nog juist zichtbaar, onze landgenoot
Faas Wilkes.
De Nederlandse Vereniging van ex-politieke gevangenen heeft op het
Eregraf te Bloemendaal alle gevallen kameraden herdacht. Tijdens de rede
van den minister van Justitie, Z.Exc. Mr. J. H. van Maarseveen.
Over de gehele wereld zijn bijna 19
millioen man onder de wapenen
veertig landen geven gezamenlijk
82.000.000.000 gulden per jaar uit aan
bewapening, aldus Hanson Baldwin, de
militaire deskundige van de New York
Times.
Ongeveer 25 milliard gulden worden
pei jaar meer aan bewapening uitge
geven dan vóór de oorlog. En bij deze
bedragen is niet inbegrepen wat ten
koste wordt gelegd aan de ontwikke
ling van de atoombom, bacteriologische
oorlogvoering, raketprojectielen en an
dere nieuwe wapens.
Lord Pakenham, de verantwoorde
lijke minister voor de Britse zóne.
heeft Zondag te Düsseldorf drie uur
lang geconfereerd met Hans Lübke,
minister van voedselvoorziening van
Noord-Rijnland-Westfalen. Na de con
ferentie begaf lord Pakenham zich on-
mii.iellijk naar Londen.
In de voedselpositie van het Ruhr
gebied schijnt weinig verbetering te
komen, daar millioenen arbeiders gis
ter hun vierde week zijn ingegaan
met een levensmiddelenrantsoen, waar
van de calorische waarde minder dan
de helft van het officiële aantal van
1550 per dag is. De sociaal-democrati
sche meerderheid van de gemeente
raad van Wuppertal heeft gedreigd
haar functie neer te leggen, indien de
voedselpositie niet verbetert. Waarne
mers wijzen er op, dat de communisti
sche fracties van gemeenteraden in het
gehele Ruhr-gebied waarschijnlijk
eveneens iets dergelijks zullen doen.
nadat Donderdag a.s. een grote partij
bijeenkomst zal zijn gehouden.
Heethen, een der zwaarst door het
oorlogsgeweld beschadigde gemeenten
van ons land, gelegen langs de Bergse
Maas in het land van Heusden en Al-
tena, dat voor een derde gedeelte ge
heel werd verwoest en waar o.a. 6
dorpskerkjes in puin liggen, werd Za
terdagavond door een nieuwe ramp ge
troffen. Tijdens een hevig onweer ge
paard met hagel, sloeg de bliksem op
drie plaatsen ongeveer tegelijk in. Te
Doeveren brandde de vrij nieuwe boer
derij van M. Boll af. Door grote activi
teit van de brandweer kon een gedeelte,
hoewel ernstig beschadigd, nog gered
worden. Te Heethen werd de slagetij
van J. Verbee, waarin ook het gezin
van A. Timmerman was ondergebracht,
een prooi der vlammen. Te Drongelen
brandde de kapitale boerderij „De Olie-
pot", bewoond door het gezin C. Schop,
geheel uit. Hier kon een met riet ge
dekte schuur door de brandweer behou
den worden. Tevens werd in het land
nog een koe door de bliksem getroffen.
Per jaar verbruikt Nederland ten
minste 100.000 kg. lood voor de ver
vaardiging van tuben. Nog afgezien
van een ernstig tekort aan lood over
de gehele wereld is met de invoer van
een gelijke hoeveelheid nieuwe grond
stoffen ruim honderd duizend gulden
aan deviezen gemoeid. Het is dan
ook, naar men ons van officiële zijc'e
mededeelt, dringend noodzakelijk, dat
het publiek bij aankoop van een volle
tube een ledige tube inlevert. Deze
eis moet onverminderd van kracht
blijven. Het publiek en de handel
wordt met de meeste klem verzocht
hun medewerking te verlenen, opdat
de voorziening van de Nederlandse in
dustrie met tuben gewaarborgd blijft.
No. 20504 5000.
No. 19153 1500.
Nos. 1585 en 195S9 1000.
Nos. 8215, 10958 en 18621 400.
Nos. 3572. 6177, 6375. 6594, 10334.
12389, 12916 en 13673 200.
Nos. 1486, 2227, 2297, 3102, 9195,
10820, 12961 en 13166 100.
Tijdens de luchtdoop, die na af-
veld te Keersbergen (tussen Leuven
veld te Keerbergen (tussen Leuven
en Mechelen plaats had, heeft zich
een tragisch ongeluk voorgedaan,
waarby drie personen werden ge
dood en twee zwaar gewond.
Onder de personen die het vlieg
feest te Keersbergen bijwoonden, wa
ren er velen die voor het eerst een
tochtje met het vliegtuig maakten.
Verscheidene sporttoestellen stegen
omhoog voor een korte luchtdoop. Om
18.30 waren twee van deze toestellen
aan het rondcirkelen. Het ene vlieg
tuig kwam uit de richting Haacht,
terwijl het andere uit de richting Lier
het vliegtuig naderde. Door een on
bekende oorzaak raakten de vleugels
der beide toestellen elkaar en de toe
schouwers op het vliegveld zagen met
ontzetting hoe de piloten de macht
over hun toestel verloren en omlaag
stortten.
Het ene toestel, waarin behalve de
piloot de commandant van de rijks
wacht te Haache, de heer Rene Pels-
maeckers, alsmede de eerste veld
wachter van Keersbergen, de heer
Jules van Rompaye, als passagiers
gezeten waren, kwam met een hevige
slag op het vliegveld terecht en vloog
onmiddellijk in brand. Ondanks de
toegesnelde hulp kon men de inzit
tenden wegens de ontzettende hitte
niet bereiken.
Toen de brand geblust was, vond
men de geheel verkoolde lijken van
de drie inzittenden. Het andere toe
stel vloog nog enkele honderden me
ters door, om tenslotte in een wei1-
land naast het vliegveld neer te ko
men. Beide inzittenden, de piloot en
een dame-passagier werden met
zware verwondingen opgenomen.
In de buurt van Laval in noord-west-
Frankrijk is een vliegtuig tegen een
boom gevlogen en brandend neerge
stort. Tot dusverre zijn vier lijken uit
het wrak geborgen. Ter hoogte
van de kust van Delaware is een Con-
stellation van de Transworld Airlines
op een proefvlucht in de lucht geëx
plodeerd. Drie inzittenden zijn om het
le'-en gekomen. Leopold en Gloria
Stokowsky van der Bilt zijn Vrijdag in
cognito in de residentie aangekomen.
Onopgemerkt maakten zij een dezer
dagen in de heerlijke voorjaarszon een
wandeling door de stad. Deze zo
mer zullen weer 700 buitenlandse stu
denten naar Zeeland komen om bij de
afgravingen en oogstwerkzaamheden
behulpzaam te zijn. Te Rotter
dam is een baby van vier maanden, dat
zich in de wieg had omgedraaid, in het
kussen gestikt; te 's-Gravenhage is
e\eneens een baby op de*e wijze over
leden. De dieven worden steeds
brutaler. Op de Van Alkemadelaan in
Den Haag stalen zij een auto en onder
Loosduinen gingen zij er zelfs met een
schuit van door. Te Rotterdam
zijn negen mannen en een vrouw gear
resteerd. terwijl zij zich bezig hielden
met het roulettespel. De bankhouder
had een bedrag van f 2335 op zak
1400 arbeiders van twee fabrieken van
Renault zijn gisteren, nadat zij nog
geen 12 uur het werk hervat hadden,
weer in staking gegaan. Zondag
middag zijn te Vught de gebroeders K.,
die op een motorfiets reden, door een
autobus gegrepen met het gevolg, dat
een der broers op slag werd gedood ?n
de ander zwaar gewond. In de
Ver. Staten is het de koudste maand
Mei sinds 24 jaar. In de staten New
York. Pennsylvania en Nieuw-Enge-
land is sneeuw gevallen. In sommige
streken van het midden-westen is de
temperatuur tot 19 graden Celsius on
der nul gedaald.
Marshall en Bevin hebben over de
teleurstellende resultaten van Moskou
hun mening kenbaar gemaakt. Wij heb
ben daaraan een vorig artikel gewijd
en gewezen op het optimisme zij het
dan een van gematigd karakter de
zer staatslieden die, naar zij zeggen, nog
steeds het vertrouwen koesteren, dat de
kloof tussen de westelijke mogendheden
en Rusland te overbruggen zal zijn.
Dat de mislukking der conferentie
door Amerika aan Rusland geweten
wordt ligt voor de hand. schreven wij.
Evenzeer ligt het voor de hand 1at
Rusland de mislukking aan de Anglo-
Amerikanen wijt. Niettemin moeten ook
ae Russen niets zozeer wensen als vre
de en eendracht en een oplossing der
geschillen die alle partijen bevredigen
kan Men kan ook op het Kremlin geen
heil zien in het op de spits drijven der
politieke conflicten welke over en weer
slechts gevoelens van vijandschap kun
ne verwekken. En men is het er over
eens dat een toestand als thans bestaat
niet tot in den treure kan worden ver
lengd en dat een oplossing moet worden
gevonden, vroeg of laat, en liefst zo
vroeg als maar mogelijk is. De tijd
dringt.
Stalin wil, zegt hij, samenwerking.
Toen de conferentie te Moskou een
maand had geduurd heeft hij aan den
republikeinsen candidaat voor het Ame
rikaanse presidentschap, Harold Sas
sen. een onderhoud toegestaan en. naar
Reuter thans onthult, op zijn wil tot
vredelievende samenwerking de nadruk
gelegd. Hij heeft daarbij echter zijde
lings te verstaan gegeven dat oorlog on
vermijdelijk zou zijn wanneer mocht
blijken dat de wil tot samenwerking bij
een der partijen ontbreken mocht. Als
voorbeeld haalde hij de vroegere be
trekkingen van de Sovjet-Unie tot
Duitsland aan. Tussen beide staten was
vredelievende samenwerking, tot Duits
land deze verbrak. Naar Stalins overtui
ging worden de tegenwoordige onder
handelingen door propaganda vertroe
beld: en men behoort in de. wereldpoli
tiek geen propaganda te maken, men
dient zakelijk te zijn.
Er zou, naar aanleiding van deze ver
klaring heel wat op te merken zijn.
Men kan er een verkapte bedreiging in
horen, indien men wil; men zou ook
kunnen uitweiden over het feit, dat
Stalin zijn klacht over de neiging tot
propaganda en de onzakelijkheid der
wederpartij juist geuit heeft tot Tru-
mans politieken tegenstander en dat po
litieke propaganda aan zijn uitlatingen
dus misschien niet geheel vreemd i3
geweest. Maar het zwaartepunt van
zijn verklaring ligt toch in de wens om
tot eensgezindheid te 'geraken door
vreedzaam overleg.
Intussen is ter conferentie niet veel
gebleken van Russische zakelijkheid. En
wat het gevaar voor oorlog betreft, de
kans dat de Anglo-Amerikanen ener
zijds en de Russen aan de andere bant
tot beslechting hunner geschillen tot dit
geweldmiddel hun toevlucht zouden
willen nemen, moet gering worden ge
acht. Engeland is tot het voeren van
een nieuwe oorlog niet in staat; het is,
evenals Frankrijk, economisch uitgeput.
En ook Rusland is nog bij lange na niet
hersteld van de slagen welke hst van
Hitiers legers te verduren heeft gehad.
Daarbij komt dat de Russische legers
hun overwinningen in niet geringe ma
te verschuldigd zijn geweest aan de eco
nomische bijstand van Amerika. Het
wapenmateriaal waarmede Stalin de
Duitsers verslagen heeft is voor een
groot deel uit Amerika aangevoerd. Al
leen Amerika zou wellicht tot het voe
ren van oorlog bij machte zijn, maar
een oorlog tegen Rusland zou weinig
kans hebben op succes.
Het resultaat zou tenslotte zijn: nieu
we verwoestingen; nog grotere verar
ming van Europa; een onvruchtbaar re
sultaat waaruit Amerika nooit voor
deel trekken kan.
Men zal de vrede door vredelievende
besprekingen moeten winnen. Er is geen
andere weg. U.
Weersverwachting, medegedeeld
door het K.N.M.I. te De Bilt, gel
dig van Maandagavond tot Dins
dagavond:
WARM VOORJAARSWEER.
Aanhoudend warm voorjaarsweer
met overdag tijdelijk zonneschijn,
maar met voornamelijk in de na
middag. avond en nacht enkele
verspreidde buien met kans op
onweer. Des nachts weinig wind
met hier en daar nevel of mist-
vorming, overdag meest matige
wind uit Oostelijke richtingen.
Algemene vooruitzichten: Het is
te verwachten, dat het voor de tijd
van het jaar zeer warme weer
nog tenminste enkele dagen zal
aanhouden, waarbij de kans op
losse onweersbuien echter blijft
bestaan.