Monetaire wereldcrisis
dreigt
Onze wekelijkse sporlprijsvraap.
Nieuwe Bonnen
Verstrekking consumentencrediet
alsnog mogelijk
12 MUD KOLEN
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Ing
rijpen van Amerika
noodzakelijk
Nederland herstelt zich
snel
Hors d'Oeuvre
Bedelaars stellen
minimum-eisen
De hongertoestand in
Duitsland
Weec&edcfit
Nog 2600 geïnterneerden
op Java
Van nabij en verre
De aardbeving in Zuid-Italië
Italiaanse regering
afgetreden
r
V.
Wederopbouw
J
Schacht krijgt acht jaar
Geen fusie in zwemwereld
Welke nationale ploeg
tegen Frank riik?
BUREAU
Kontagstratt Tt-94
Den Helder
Telefoon »45
Olro 449041
Dir.: I. BtJIsma
WOENSDAG 14 MEI »47.
Voortzetting ean de
TOE JAARGANG No. 9510
HELDERSCHE COURANT
TARIXVW:
Advertentie*: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per ra.m. Kleine ed
vertentiee Juttertjee") tot
li woorden 7i cent, elk woord
meer i cwt
Abonnementen, per kwart**
f 1per poet f
H' ofdred acteur: M. H. I. Uyldert, Eayo®redeetewre« C. A Dekken en W. Kok.
Naar aanleiding: van het gevaar
voor financiële uitputting, waarin
Groot-Brittannië verkeert, en an
dere tekenen van een naderende
monetaire crisis over de gehele we
reld voorspelt men in kringen te
New York en Washington, dat de
Amerikaanse en andere regeringen
plannen zullen moeten maken om
op uitgebreide schaal maatregelen
te nemen ter voorkoming van een
monetaire ineenstorting,
yen van de tekenen, die er op wijzen
dat maatregelen noodzakelijk zijn, is
fcet feit,, dat de middelen van de we
reldbank practisch voor 1/3 zullen wor
den uitgeput door het verstrekken van
ten lening van 253 millioen dollar aan
frankrijk, ofschoon dit nauwelijks de
helft is van het bedrag, waarom oor
spronkelijk is verzocht. Men veronder
stelt, dat de maatregelen van Amerika,
welk land de voornaamste bijdrage tot
bet voorkomen van een crisis zal moe
ten leveren, de vorm zullen hebben
van een belangrijke storting in de mid
delen van de wereldbank en van de
export-importbr-'k.
Men is van mening, dat het aantal
obligaties, dat van de eerste emissie
van de wereldbank bij het publiek ge
plaatst zal kunnen worden, van groot
belang zal zijn voor de verdere ont
wikkeling. Naar verluidt bepleit men
In sommige kringen voorts een verho
ging van de prijs, die de Amerikaanse
schatkist op het ogenblik voor gord
betaalt, zulks als tegenmaatregel tegen
het dalende dekkingspercentage.
De financiële redacteur van de New
York Herald Tribune, Raymond L
Hoadley, schreef gisteren, dat „stoere
Nederlanders door harde arbeid een
gunstiger „beleggingsklimaat" in de
V. S. scheppen dan vrijwel enige an
dere Europeese natie. Amerikaanse
AANNEMEN
Ik had heel den nacht gewerkt
en zat moe en slaperig in een
café. Ik had een krankzinnige
behoefte aan een kop koffie.
„Aannemen!'1 riep ik naar den
keliner, die bij het buffet stond.
Hij keek naar mij en nam toen
een koers aan, langzaam slof
fend, in de richting van mijn
tafeltje.
„Aannemen, meneert" vroeg hij
En toen: „Hoe bedoelt u datt"
„Hoe ik het bedoelt", ant
woordde ik, verbaasd. „Hoe ik
het bedoelt"
„Ja, ziet u", zei de man, ter
wijl hij rustig aan mijn tafeltje
plaats nam, „er zijn zoveel soor
ten van aannemen. Ik ben bijv.
al lang geleden aangenomen, na
mijn catechisatie, en hoewel Ik
graag iets van u aanneem, een
goede fooi bijvoorbeeld, bedoel
ik, zomin als u aanspraak kunt
maken op den naam aanspreker
omdat u mij aangesproken hebt.
Ik neem aan dat ik een bestelling
van u moet aannemen, aangeno
men tenminste dat u met uw
waarschuwende roep „aannemen!
deze vorm van aannemen be
doelt. Maar neemt u dit nu maar
van mij aan: zeker weten kan Ik
het niet voor u het aannemelijk
hebt gemaakt."
„Waarde vriend", begon ik.
„Nee, nee, meneer, zegt u dat
nu niet", onderbrak hij mij. „Ik
ben uw vriend niet en het klinkt
zo neerbuigend en onaannemelijk
Als ik iets zou willen wensen dan
zou het dit zijn, dat de bezoe
kers Jegens ons een minder fa
miliare houding aannemen. U moet
het voor waar aannemen als ik u
zeg dat deze gewoonte om ons,
bedienden, als het ware in ge-
nade aan te nemen, erg hinderlijk
is. Ik zie aan uw gezicht dat u
mij gelukkig begrijpt en dat u
vlug van aannemen bent
„Ober...." begon Ik. Maar hij
onderbrak mij opnieuw. „Die titel
willen wij niet meer aannemen,
meneer, sedert de bezetting is
het woord „ober" in de ban".
„Goed dan", schreeuwde ik:
„Man, bediende, diener, serv'-
teur, gargon
„Aannemen, meneer!", hoorde
ik uit de verte en de keliner
snelde op mij toe. Ik wreef mij
de ogen uit. „V hebt een uiltje
geknapt, meneer?" vroeg de man
vriendelijk. „Een kop koffie? En
sterk?"
Ik nam het papier weer op,
waarin ik had zitten lezen voor
de slaap mij had overmand. Hei
was een prospectus van Van Da-
le's Nieuw Groot Woordenboek
en ik las op de proefpagina:
„Aannemen (nam aan, heeft aan
genomen) ie: Iets dat aangereikt
wordt uit handen van een an
der
Toen werd mij de koffie aan
gereikt. KREEFT.
zakenlieden, die een jaar geleden
naar Nederland gingen, schrokken
over de aangerichte verwoestingen
en over de herstelproblemen, waar
voor het land zich gesteld zag. Bij
meerdere bezoeken waren deze zelf
de waarnemers echter verbaasd over
het vermogen van dit land om zich
te herstellen".
Na in bijzonderheden de ernst van Ie
situatie van Nederland te hebben be
schreven, o.m. wat betreft het tekort
aan buitenlandse valuta, merkte de
schrijver van het artikel op, dat Neder
land behalve zijn buitenlandse inves*
teringen en zijn exporthandel nog een
nationale actiefpost bezit, waarmede
weinige andere door de oorlog ver
woeste landen zich kunnen meten, n.1.
de wil van zijn bevolking om thans
hard te werken in 'e hoop op een be
tere toekomst. Tenslotte wordt in het
artikel nog gewezen op het feit, dat de
Nederlandse mijnwerkers gedurende de
winter des Zondags gewerkt hebben
zonder extra vergoeding.
De bedelaars van de Mexicaanse
hoofdstad hebben eenstemmig tot mi
nimum-eisen besloten, teneinde hun
„arbeid" zo productief mogelijk te
maken, zo meldt El Universal Grafico.
De krant schrijft dat de bedelaars
besloten om van nu af aan niet meer
de klassieke centavo te accepteren,
doch minstens op een gift van tien
centavos te staan. In geval een bede
laar slechts een centavo wordt aange
boden, moet hij deze aalmoes op ener
gieke wijze van de hand wijzen.
Voor de periode van 1831 Mei zijn
de volgende bonnen geldig verklaard:
Bonkaarten KAKB en KC 705,
Serie C:
C 04 Algemeen 750 gr. suiker, boter
hamstrooisel, enz. 1500 gr. jam, stroop
enz. of 750 gr. chocolade of suiker
werk.
C 05 Algemeen 2 liter petroleum.
C 06 Algemeen 1 ei.
Bonkaarten KDKE 705 (Serie C):
C' 14 Algemeen, C 15 Algemeen, C 16
Algemeen 250 gram suiker enz. of
500 gr. jam. enz.
Bonkaarten MA en MD 706 (bijs.
arbeid en a.s. moeders).
C 21 suiker 250 gr. suiker, enz. of 500
gr. jam enz.
Tabakskaarten enz. Q.A.Q.B. en
Q C. 703:
731 tabak 3 rantsoenen tabaksartike
len.
32 en 733 tabak 2 rantsoenen
tabaksartikelen.
731 versnaperingen 200 gr. chocolade
of suikerwerken.
733 versnaperingen 100 gr. chocolade
of suikerwerken.
Op deze bonnen kunnen op Vrijdag
16 Mei reeds inkopen worden gedaan.
De bonnen voor petroleum blijven
geldig tot en met 28 Juni.
Te Londen zijn gisteren de belang
rijke besprekingen over de ernstige
voedselpositie in Duitsland hervat. l)e
strekking van de te Londen ontvangen
berichten uit de Britse zóne is, dat de
toestand "'anhopig is en de mensen
honger lijden. Hoewel men Washing
ton reeds herhaaldelijk dringend ver
zocht heeft meel te sturen, neemt de
crisis in Duitsland dagelijks in hevig
heid toe. 450.000 ton meel per maand is
voor de komende drie maanden nodig
om de crisis af te wenden. De aan
dacht is nu vooral gericht op een
betere verdeling, de uitroeiing van de
zwarte handel, de intensivering van de
voedselaanvoer van het platteland naar
de steden en het verhogen van de
Duitse uitvoer ter compensatie van de
invoer van levensmiddelen.
Alleen in bijzondere
gevallen
Het is gebleken dat vele personen
geen consumentencrediet hebben
aangevraagd toen de gelegenheid
hiertoe openstond, omdat zij on
danks de uitvoerige voorlichting,
om diverse redenen, w.o. onjuiste
raadgevingen, de geboden gelegen
heid niet hebben aangegrepen.
Achteraf zijn talloze verzoeken om
een consumentencrediet ingediend,
welke echter niet meer in behan
deling ko Jen worden genomen
omdat de termijn hiervoor was ver
streken. Met het oog op het grote
-ociale belang dat met het consu
mentencrediet wordt gediend, heb
ben de ministers van financiën en
van sociale zaken besloten om op
grond van art. 1 van de wet indie
ning en behandeling van aanvragen
na de sluitingsdatum voor bizon-
dere gevallen goed te keuren.
Voordat tot verlening van -onsumen-
tencrediet wordt overgegaan zal thans
evenwel een nog nauwkeuriger con
trole op de aanvraag plaatsvinden.
Verlening van een consumentencrediet
zal slechts geschieden in die gevallen
waarin naar het oordeel van de dis-
trictsraad ernstige behoefte aan het
crediet bestaat. Het spreekt vanzelf dat
zij, wier aanvraag in het verleden reeds
werd afgewezen, niet opnieuw een aan
vraag kunnen indienen.
Overigens zullen de thans te verle
nen credieten uiteraard naar dezelfde
maatstaven worden toegekend, terwijl
ook de afbetalingsregeling, welke voor
de reeds lopende credieten geldt, toe
passing zal moeten vinden.
De uitreiking dezer credieten zal in
Juli plaats vinden. Aangezien de reeds
verstreken afbetalingstermijnen niet op
deze credieten kunnen worden inge
haald, is besloten om een evenredige
vermindering in de credietverstrek-
king toe te passen, zodat per vel waar
debonnen, vijf der reeds geldig ver
klaarde waardebonnen niet zullen wor
den verstrekt.
In verband met het bovenstaande
zullen met ingang van 16 Mei 1947 door
de districtsraden voor het consumen
tencrediet nieuwe aanvraagformulie
ren worden verstrekt.
De verkoop van aanvraagformulie
ren wordt op 31 Mei 1947 beëindigd.
Van 19 Mei 1947 tot en met 7 Juni 1947
is er gelegenheid de ingevulde 'ormu-
L'eren, zo nodig met een door de werk
gever getekende werkgeversverklaring,
by de districtsraden voor het consu
mentencrediet in te leveren.
De aandacht wordt er op gevestigd
dat na 7 Juni 1947 onder geen enkele
voorwaarde aanvraagformulieren door
de districtsraden worden geaccepteerd.
Ook na deze datum met de post bin
nengekomen aanvragen worden ter
zijde gelegd.
De Engelse koninklijke familie Is Maandag van haar reis door Zuld-
Afrlka op Buckingham Palace te Londen teruggekeerd. Staande op het
balcon van het paleis beantwoorden de vorstelijke personen de toejui
chingen der mensenmenigte, die zich ter begroeting verzameld had.
AANHOUDEND WARM.
Weersverwachting, geldig tot
Woensdagavond:
Aanhouden van het zeer warme
weer. Overdag tijdelijk zonne
schijn, doch in de namiddag op
nieuw vorming van verspreide
onweersbuien, vooral in het Zuid-
Oosten van het land. In de kust
streek invallen van een koele
zeewind.
Op 15 April zijn de volgende cijfers
betreffende het aantal op Java geïn
terneerde Nederlanders bekend ge
worden, t.w. 1663 evacué's (personen,
die volgens de overeenkomst van
Cheribon zouden worden geëva-
cuëerd), 139 „Warga negara's", die
evacuatie hebben aangevraagd en 802
„Warga negara's" die willen blijven.
In het binnenland bevinden zich voorts
2600 personen buiten kampverband,
kinderen en ouden van dagen.
In de eerste etappe van de ronde
van Spanje wist onze landgenoot Arie
Vooren de tweede plaats te bezetten
met dezelfde tijd als de eerst aange
komene Delio Rodriquez (Spanje).
Voor passagiers van de K.L.M. en
hu; begeleiders zullen in de K.L.M.-
hi^iensten 16 speciale crossley-busscn
worden ingelast. De Britse oor-
lOgsschuld aan Australië wordt geschat
op 130 millioen pond. H. M. de
Koningin heeft gratie verleend aan D.
E Buter, die 10 December j.1. tot de
doodstraf was veroordeeld. Thans zal
dit worden veranderd in levenslange
gevangenisstraf. Bij het verhoor
van een clandestiene slachter uit De
venter bleek, dat 60 pet van de De
venter slagers betrokken is in de clan
destiene slachtersaffaire. Bij een
aardbeving in Zuid-Italië en op Sicilië
zijn vier personen gedood en 36 ge
wond; een dorpje werd grotendeels
verwoest. Winston Churchill is
Zaterdagmorgen te Parijs gedecoreerd
met de Franse militaire medaille, de
hoogste Franse militaire onde-schei
ding. Ramadier, de premier, speldde
hem de medaille op de borst. -
Rusland en Amerika zullen onderhan
delingen gaan voeren over de vorming
van een voorlopige regering voor Korea,
Molotof heeft de desbetreffende voor
stellen van Marshal aanvaard. De re
gering der V. S. heeft voorts een hulp
programma voor Korea op stapc' staan.
voor a.s. Winter
Er wordt naar gestreefd voor het
stookseizoen 1947/'48 twaalf eenheden
brandstof beschikbaar te stellen.
Door de stenge en langdurige win
ter is echter een tekort ontstaan van
100.000 ton kolen, die bestemd waren
voor het nieuwe stookseizoen. Ook de
invoer van buitenlandse gaskolen is
nog onzeker. Een en ander maakt het
nog niet mogelijk om nu reeds het
nieuwe rantsoen definitief te bepalen.
Vermoedelijk zal eind Mei een bon
voor vijf eenheden worden aangewe
zen.
Volgens een bericht van het Ro
meinse dagblad „II Messagero" uit Ca-
tanzaro zijn bij de hevige aardbeving,
die van Zondagmorgen af gedurende
24 uur met 12 schokken Zuid-Italië ge
teisterd heeft, 3 personen gedood, 47
gewond en 1.029 gezinnen dakloos ge
worden. De materiële schade wordt op
66a millioen lire geschat.
Naar A.F.P. uit Rome verneemt, is
het kabinet-de Gasperi afgetreden.
De regeringscrisis was onvermijdelijk
doordat de toestand op financiëel en
economisch gebied steeds slechter
werd en doordat men in de boezem
van het kabinet over deze en andere
kwesties van mening verschilde.
De Gasperi c.s. wilden een regering
van vertegenwoordigers van zoveel
mogelijk partijen, de communisten en
socialisten wilde de drie-partijen-rege
ring van 1946.
Een verklaring van de socialisten
verwijt de Gasperi het veroorzaken
van een crisis, en van het negéren van
de socialistische voorstellen voor de
oplossing van het financiële probleem.
Onder de toestellen, welke in verband met de heropening van het vlieg
veld Ypenburg op 16 Mei a.s. aanwezig zullen zjjn, zal zich ook de
„Spit", het oudste Fokkervliegtuig, waarmede de beroemde vliegtuig
bouwer zelf gevlogen heeft, bevinden. Dit vliegtuig uit de pionlerdagen
der luchtvaart toont wel een zeer groot contrast met de huidige
machines, N.F.B.—P.
De uitslag en de nieuwe opgave.
Ook voor de zesde opgave in onze serie kwamen de oplossingen in
een dergelijke stroom binnen, dat opnieuw het lot moest beslissen, om
de gelukkigen voor deze week aan te wijzen. Hieronder volgen de
namen van de gelukkige winnaars.
De hoofdprijs werd gewonnen door H. HOOIVELD, KENNEMER-
STRAATWEG A 385, HEILOO. Aan de winnaars van de hoofdprijzen
zullen te zijner tijd nadere mededelingen worden gedaan.
De troostprijzen vielen deze week ten deel aan:
1. G. Bak, Bierstraat 14, Den Helder.
P. de Ruiter, Wijdenes B 148.
P. J. de Vries, Adm. Strafgevangenis, Hoofd 1, Hoorn.
N. Groeneveld, Zuid-Scharwoude A 14.
A. Loos, Kennemerstraatweg 165, Alkmaar.
De boeken zullen worden toegezonden.
En vervolgens onze zevende opgave. Gevraagd wordt de uitslag van
de volgende zes wedstrijden aan te geven:
1. HaarlemD.F.C.
AjaxE.D.O.
Z.F.C.Westfrisia.
De KennemersSpartaan.
RandersW.S.V. '30.
ZeevogelsU.S.V.U.
Het opgeven van de juiste score wordt beloond met vijf punten, ter
wijl het aanwijzen van den winnaar drie punten oplevert. Oplossingen
op een briefkaart uiterlijk Zaterdag a.s. op ons bureau. De uitslag van
deze zevende opgave wordt bekend gemaakt in ons nummer van Woens
dag 21 Mei a.s., tegelijk met de achtste aflevering van de serie.
2.
3.
4.
5.
2.
3.
4.
5.
6.
Het is geen zonnige periode onzer
geschiedenis, welke ieder landgenoot
in deze mooie voorjaarstijd met bitter
heid in het hart herdenkt, de dagen
tussen 10 en 15 Mei 1940. toen de Duitse
horden onze grenzen overstroomden
zich met een rijkelijk verkwisten
van „bloed en ijzer" een weg baanden
naar het hart van ons land.
Tien Mei begon de inval; vijftien Mei
trokken de zegevierende legers van
den vijand door onze hoofdstad en de
bezetting, die vijf jaar lang ramp na
ramp over ons vertrapt volk brengen
zou. was daarmee een voldongen feit.
Nadat de openbare mening in Neder
land bij herhaling door de Duitse re
gering in slaan was gewiegd; nadat
herhaaldelijk door Berlijn te kennen
gegeven it Duitsland de Neder
landse net' ';teit eerbiedigen zou; na
dat door Berlijn aan Nederland en Bel
gië de misleidende vraag was gesteld
of deze kleine neutralen „zich bedreigd
gevoelden" misleidend omdat deze
schampere vraag inhield, dat Duitsland
aan bedreigen niet dacht drong het
leger van Hitier als eet dief in de
nacht, en zonder voorafgaande oorlogs
verklaring. ons vaderland binnen en
hoe heldhaftig onze jongens zich ook
hebben verweerd, zij moesten na een
heldhaftige strijd van vijf dagen
zwichten voor een overweldigende
overmacht; zwichten voor de chantage,
dat Utrecht en Amsterdam het lot van
Rotterdam zouden delen en zonder ge
nade met bommen zouden worden be
strooid. wanneer de geëiste capitulatie
geweigerd werd.
De vrije Nederlander moest het
hoofd buigen en de ramp welke hem
zo onverhoeds getroffen had, gelaten
aanvaarden. Hij moest zich voortaan
beperken tot een ondergronds verzet,
dat. hoe dapper ook volgehouden,
slechts sporadisch leniging bracht van
de nood en wel de bevrijding voorbe
reiden maai4 natuurlijk niet verwezen
lijken kon.
Toen tenslotte het uur der bevrijding
sloeg, was een groot deel van ons land
verwoest; steden, stadswijken en dor
pen lagen in puin; kostbare poldergrond
was door brak water overstroomd en
voor de productie onzer eerste levens
behoeften onbruikbaar gemaakt; onze
veestapel was ten dele vernietigd, ons
pluimvee, onze textiel, onze fabrieks-
installaties, onze landbouw-werktuigen,
ons spoorwegmateriaal wij doen
maar een willekeurige greep dit
alles was voor een groot deel geroofd
en onze haven-installaties waren deer
lijk vernield. Nederland was een arm
land geworden.
Het is een geringe troost dat het nog
erger had kunnen zijn. Had de vijand
zijn bedreigingen ten volle uitgevoerd
en hij heeft daartoe in de laatste
oorlogswinter ten volle gelegenheid ge
had dan zouden Amsterdam en an
dere steden het lot van Rotterdam
hebben gedeeld; dan zou niet slechts de
bedijking van de Wieringermeerpolder,
maar evenzo die van andere polders,
ja, ook de Afsluitdijk vernietigd zijn.
Wij mogen nog van geluk spreken dat
de vijand deze plannen niet heeft uit
gevoerd. Maar het noodlot dat ons ge
troffen heeft, is zwaar genoeg.
Onze volksaard, die van nature
veerkrachtig is, heeft zich echter, toen
de vijand geweken was, niet verloo
chend en op het ondergronds verzet
volgde het bovengronds herstel. Nu,
na twee jaar van herkregen vrijheid,
kunnen wij daarop terugzien, met vol
doening en dankbaarheid. Hetgeen
echter niet zeggen wil: dankbaar en
voldaan. Wij staan met onze weder
opbouw pas aan het begin, zowel in
materieel als in moreel opzicht.
Wij zullen deze week in een reeks
artikelen een overzicht trachten te
eeven van hetgeen tot op heden ten
minste wat het noorden van Holland
betreft is tot stand gebracht. En als
men bedenkt hoe uitgeput en uitge
mergeld dit land was. toen de bezet
ting een einde nam en hoe arm het ook
op dit ogenblik nog is, zal men geen
reden vinden voor ontmoediging.
U.
Een Duits Zuiveringshof te Stuttgart
heeft dr. Schacht, Hitiers financiële
adviseur, veroordeeld tot acht jaar
werkkamp, ingaande op de datum van
zijn eerste arresi .tie.
Schacht werd tevens uitgesloten van
het bankbedrijf. Na zijn straftijd te
hebben uitgezeten, zal hij als arbeider
moeten werken. Z'jn vermogen werd
op 10.000 mark na verbeurd verklaard.
Op de j.1. Zondag te Utrecht gehou
den vergadering van de Nederlandse
Bond tot het Redden van Drenkelingen
werd besloten geen fusie aan te gaan
met de Koninklijke Nederlandse Zwem-
bond. De Nederlandse kampioenschap
pen zwemmend redden zullen op 16 en
17 Augustus in Winkel worden ge
houden.
Voor de interlandwedstrijd tegen-
Frankrijk op Maandag 26 Mei te Parijs
zijn de volgende zestien spelers aange
wezen, uit wie het nationale team
wordt geformeerd:
Doel: Kraak (Stormvogels) en Van
der Vliet (ODS).
Achter: Van Bun (MW). Van der
Linden (Ajax). Schijvenaar (EDO) en
De Vos (Quick N).
Midden: Stroker (Ajax), Möring
'Enschede), De Vroet (Feijenoord) en
Stoffelen (Ajax).
Voor: Drager (Ajax). Wilkes (Xerxes).
Roozen (Haarlem), Bergman (Blauw
Wit) en Van Onselen (VSV).
LENING VOOR MILITAIRE
DOELEINDEN.
De presidt t van Turkije, generaal
Ismet Inonoe, heeft aan United Press
merir «edeeld, dat de Amerikaanse le
ning aan zijn Ie uitsluitend voor mi
litaire doeleinden zal worden gebruikt
