DE „WILLEM BARENDSZ" r Kon. Shell gaat nieuwe labrieken bouwen De eerste coloradokevers zijn gesignaleerd Hors d'Oeuvre Investeringskapitaal 10 millioen Krachtige bestrijding noodzaak Nieuwe Bonnen Wanhoop in DuUsland! DE N00RDH0UANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Wij voeren tegemoet Een wolkenkrabber voor de U.N.0. Daar gingen de kousen J Verse groente naar Duitsland Westfriezendag 1947 Van nabij en verre Extra snoep en bon voor spijsolie. lUeec&ericht BUKS AU: Koningstraat 7S-80 Dan Heider Telefoon »4fi OiTO 449041 DtfJ. Btjlsma DONDERDAG K MEI 19!". Voortzetting oan de TOE JAARGANG NO- 9516 HELDERSCHE COURANT TAEHVW: Advertentie»: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per mm. Kleine ad vertenties Jutte rtj es") tot is woorden Tl cent, elk woord meer I cent Abonnementen: per kwartea. f I.—per post f l.M H« ofdredacteer: M. H. B. üyldert, Rsjooredmeteereo C. A. Dekkers m W. Kok. „Bij ons was het niet zo koud als in Holland" (Van onzen specialen verslaggever). Woensdagmorgen, half vUL Over de haven en de pieren van IJmniden hangt nog een ijle ochtendnevel, die echter al begint op te trekken, en als onse Jeep aanstuift over de kademnnr, vaart de loodsboot Canopns juist tussen de hoofden naar see. Een half uur vroeger, dan de bedoeling was.... Mis, jammer, niets aan te doen. Maar daar liggen nog sleepboten ook, die straks aan het werk moeten, om een schip de sluis in te helpen, waarnaar niet alleen bloedverwanten van de opvarenden, maar heel Nederland uit kijkt. De „Willem Barendsz." vaart thuis na een reis van zeven maanden en de Nestor en de Elisabeth Goedkoop van WUsmuller zullen assisteren, maar de kapitein van de Nestor weigert ons mee te nemen. HU vergeet zelfs „Goede morgen" te zeggen. Holland's Glorie is nog niet goed wakker! En toch zullen we de pieren uit. Ome Willem komt maar ééns per Jaar binnen. Kapitein Landsmeer van de „Hol lander II" uit Terneuzen is vriende lijker gestemd. „Stap maar op, jon gens" en behalve wij, staan daar ook opeens vijf, zes verpleegstertjes, die o, zo graag meewillen en meegaan óók. De „Hollander II" steekt zijn neus buiten de basaltblokken van de pier en wiegt metéén smakelijk weg op de Noordelijke deining. „Ja, meneer" vindt kapitein Landsmeer, een lief Scheepje, een scheepje om voor te knielen, achttien mijl, meneer, op z'n Sloffen.." Met deze loftuiting bedoelt hij zijn „Hollander" en niet de „Wil lem Barendsz." die een drie mijl uit de kust ligt, veilig aan een anker en wacht tot top van hoog water, om binnen te lopen. Over de wijde Noordzee komt de loodsboot terugsukkelen. Eén minder aan boord, zeeloods Jan Groet zal de eer hebben Neerland's enige walvis vaarder voor de eerste maal binnen te brengen. Langzaam draait de „Hol lander" de „Willem Barendsz" tege moet. In de verte komt een vette rookkwast uit de schoorstenen. „HIJ GAAT BEGINNEN"™ „Hij gaat beginnen" zegt kapitein Landsmeer en ja, langzaam komt er beweging in het schip. Steiler en steiler komt de ketting te staan, tot wij door de kijker kunnen zien, dat het anker uit de grond komt. De „Willem Barendsz" lijkt steeds kor ter te worden, nu hij zijn steven in onze richting wendt, om de lichten- Ijjn op te zoeken en zo veilig gebor gen te worden tussen de stenen ar men aan weerszijden van de haven. Snel wordt de walvisvaarder nu gro ter en een ogenblik draait de „Hol lander" volle kracht, om dan met een sierlijke boog méé te gaan varen. „NEET ZO „WELKOM THUIS"JULLIE". Drie maal bromt de luchtfluit van de Hollander een „welkom thuis" Kapitein Visser daar hoog op de brug zwaait een groet en trekt ook even aan de fluitlijn „Welkom, Willem Barendsz „Dank U wel, dank U. Wat ziet dit schip eruit! Niet meer de effen zwarte scheepshuid, die verleden jaar schitterde van de ver se verf. Nu plekken er roestplekken als lidtekens, hier en daar met wat menie bepleisterd, maar te veel om bedekt te zijn. Kaal ziet de sleep- helling in het achterschip eruit. De Volgens voorlopige plannen zal een wolkenkrabber te New-Tork met ac- comodatie voor 3000 personen het hoofdkwartier van de V.N. worden. Daaromheen zullen gebouwen verrij zen met vergaderzalen, restaurants, bibliotheken en werkvertrekken der verschillende delegaties. De algemene vergaderzaal biedt plaats aan 4250 personen, een ondergrondse garage zal 2000 auto's kunnen bevatten. Te Nijmegen heeft een felle brand gewoed in de textielfabriek N.V. Ad- va. van de firma J. Troost. Een grote partij kousen en sokken ging door het vuur verloren. De schade wordt geschat op ongeveer f 100.000. Weer thuis! Een grote menigte had zich langs de oevers van het IJ opgesteld o.j getuige te zUn van de aankomst in de hoofdstad. de roest kreeg minder kans door het vele vet. Met dit schip werd ge werkt, zeven maanden gezwoegd verf is ook hier verdwenen, maar Op de onderbrug, overal op de dek teen staan mensen en ze wuiven, wui ven, tot ze moe morden en weer an deren hun plaats innemen, honderden zeelieden keren huiswaarts na een reis van zeven maanden in de Pool- zee. Zelfs uit tientallen partijspoorten steken hoofden, vele met baarden, baarden van zeven maanden oud KOUD, ALS BIJ en BEROVING Mijn vrouw las het mij voor, zij zag bleek. Een eenzaam en eerzaam wan delaar te Amsterdam werd door twee mannen gesommeerd zijn portefeuille af te geven. Op klaar lichte dag. Deed hij het niet danEn natuurlijk heeft hij het gedaan. Dat was Vrijdag. Een eenzaam en misschien ook wel eerzaam wandelaar werd in een andere wijk van de hoofd stad door vier onverlaten van zijn portemonnaie beroofd. Omstreeks middernacht. Wilde hij voor de bedreiging niet zwichten dan En natuurlijk is hij gezwicht. Dat was Zondag. „Kan men zich eigenlijk nog veilig op straat begeven, met handtas of schoudertas?" vroeg mijn vrouw. „Ik durf werkelijk geen geld meer bij mij steken Het is een schandaal dat zo Iets mogelijk is. Heb je het gehoord, man, op klaarlichte dag!" „En omstreeks middernacht" vulde ik aan. „Nu ja, dat is dat tweede geval, maar de eerste aanslag gebeurde 'z ochtends en bij de Willems parkweg, dat is toch in het hart van de stad. Dat geboefte heeft dien weerlozen man van een kleine tweehonderd gulden be roofd. Waarom zeg je nu niets? Laat het je weer volkomen koud' Waarom kijk je zo onverschillig, alsof het de gewoonste zaak van de wereld was? Heb je dan geen temperament?" „Och", zei ik, gelaten, want waarom zou ik mij over zo'n kleinigheid opwinden, „wat wil je, het is in de geest van de tijd. Een heffing-in-eens. niet waarKREEFT. Op een paar meter afstand varen we nu evenwijdig met de Willem Ba rendsz. mee, en zo laag het schip eerst leek, zo torenhoog steekt het nu oo- ven de Hollander uit Alle belang stelling richt zich op de dapper mee snuivende motorboot „Hao, die mèn- ne", roept er één, wiens wieg niet ver van de Haarlemmerdijk heeft gestaan, nou weet ik, woar Sjemin se ès fen daon haolt...." Maar zijn maat be weert, dat zij het lang niet zo koud hebben gehad als wij. Bij de Zuid pool vroor het maar twaalf graden, en in de hutten brandden de kachels.... NIET VOOR NIETS „Hoe was het", vragen wij. Maar wij krUgen geen antwoord. Eerst wil men weten, of d'r al nieuwe pie pers benne". Ondanks ons ontken nend antwoord praten we toch nog wel een kwartier door. Russen wa ren er in de buurt van de Ome Wil lem aan het vissen en een Engels man en er was wel concurrentie, maar er zit toch nog traan in de tanks, voldoende om wel een half- honderdduizend vaten te vullen. De Willem Barendsz. is niet voor niets weggeweest. Ondertussen hebben de sleepboten vastgemaakt en komt de walvisvaar der voor de sluis die uitnodigend openstaat. Zo ongemerkt zijn we daar genaderd en onze boot draait af om te meren. „Volgende keer gaan we het zonder Scandinaviërs proberen" brult men ons nog achterna, dan komt de Willem Barendsz. in de kolk en wordt gemeerd. Een lange reis is volbracht.... Willem Barendsz., wel kom in het vaderland INTOCHT IN AMSTERDAM. Burgemeester D'Ailly van Amster dam, mr. Oyevaar, dir.-gen. van de scheepvaart, en baron Collot d' Esqui- ry, pres.-comm. van de maatschappij, kwamen de Willem Barendz in de sluis verwelkomen. Om 8.05 heeft de Willem Barendsz de sluis verlaten en zette, gesleept door de „Roosevelt" en de „Churchill" koers door het Noordzeekanaal naar Amsterdam. Zolang het schip in de sluis lag, was de bewaking door de douane zeer streng, zo zelfs, dat ka- pitein Viseer moest zeggen: „Mijnheer, ik ben kapitein van de boot, mag mijn vrouw even aan boord?". Het schip werd tegemoet gevaren door het s.s. „Hontestroom" van de Rederij Koppe, met de stafmuziek van de Amster damse politie aan boord en bevolkt door honderden Amsterdammers. En toen de Willem Barendsz om half drie meerde, was een glorieuze intocht vol bracht. CIJFERS Er werden 401 blauwe vinvissen gevangen, 354 gewone vinvissen en 15 potvissen, in totaal 770 stuks. Hannes de Boer maakte voor Poly goon 6'/i km. film, 175.000 woorden aan persberichten werden door de radio opgevangen, de radar werkte 500 uren, het aantal gevangen vissen beslaat een lengte van 21 km., er verschenen gedurende de reis 155 nummers van de „Walviscourant en 34 millioen liter zout water werd om gezet in zoet water. Het geregelde contact, dat Nederland net Amerikaanse en Britse autoriteiten in Duitsland over eventuele groentele veranties aan de respectievelijke be zettingslegers onderhoudt heeft tenslot te geleid tot het afsluiten van een over eenkomst waarbij het aan Nederlandse exporteurs na 1 Juni wederom zal zijn toegestaan verse groente aan bovenge noemde bezettingslegers te leveren. De quanta zullen fluctueren. Het be treft hier normale transacties op han delsbasis, waardoor een toestand, zoals die voor enige tijd eveneens aanwezig was, hersteld is. Een nieuw spelletje op I_rk Op Urk is een nieuw spelletje onder de jeugd aan de orde, nl. de bestraffing van oorlogsmisda digers. Het driejarig kind van den heer J. van Veen werd in een kartonnen doos gezet en verder geheel in papier gewik keld. Hierna werd de brandsta pel aangestoken. Het was meer dan geluk, dat dit schouwspel door de omwonenden werd ont dekt en het kind uit de vlammen werd gegrepen. Doktershulp moest worden ingeroepen. Op een in het IJpaviljoen van het la boratorium der N.V. Bataafse Petro- leummij. te Amsterdam gehouden pers conferentie, deelde de directeur der B. P.M., mr. B. Th. W. van Hasselt het een en ander mede over de plannen van de maatschappij Deze neemt zich in de naaste toekomst het volgende voor: 1. Het bouwen van nieuwe kunst- meststoffabrieken bij haar dochteron derneming, de N.V. Mekog te IJmui- den, ten einde de aldaar voor de oor log bestaande productie-capaciteit van 16.000 ton gebonden stikstof per jaar op te voeren tot 51.000 ton gebonden stikstof per jaar. 2. Het bouwen van een nieuwe fa briek, te Pernis op de terreinen van haar raffinaderU aldaar, voor de ver vaardiging van synthetische wasmid delen, met een productiecapaciteit per jaar van 25.000.000 kg. 3. Het bouwen van een nieuwe fa briek, eveneens bU de raffinaderij, vo^r een productie van ongeveer 2.000.000 kg per jaar kunstharsen op basis van vinyl- en vinylideenchlori- de. c In deze projecten, zo zeide mr. van Hasselt, welke een belangrijke schrede betekenen op de weg van de voor ons De algemene vergadering van het Historisch Genootschap „Oud West- Friesland" zal dit jaar worden gehou den op Woensdag 6 Augustus en wel te Langedijk. Te Langedijk verheugt men zich ten zeerste over dit besluit en van die zijde zal aan het Genootschap alle medewer king worden verleend om deze 22e Westfriezendag in alle opzichten te doen slagen. Men notere de datum en houde die vrij! In 1947 zal door de telers de colora- dokeverbestrijding met kracht aangevat dienen te worden. Hiervoor zijn ver schillende redenen. In de eerste plaats zijn de hoge tem peraturen van de laatste tijd zeer gun stig geweest voor de ontwikkeling van de coloradokever. De eerste kevers zijn reeds verschenen en spoedig zullen de ze door meer gevolgd worden. Bij deze hoge temperatuur zullen bovendien spoedig eitjes afgezet worden, en mag men op een vroege en snelle larvenont- Aikkeling rekenen. Bovendien zijn door de warme zuidelijke winden veel kevers uit aangrenzende landen komen over waaien. In de tweede plaats zijn de aardappels in vele streken nog klein, zodat de kevers en larven grote schade kunnen aanrichten. In de derde plaats ondervindt de ex port van land- en tuinbouwproducten naar bepaalde landen in verband met het voorkomen van de coloradokever ♦hans zeer grote moeilijkheden. Onder de aanwijzingen, welke de dienst aan de telers geeft, wordt o.m. gezegd, dat elke gevonden kever direct moet worden gedood. Voorts wordt er daarin op gewezen, dat het bespuitings- middel voor aardappelgewas calcium- arsenaat en een voor mens en dier zwaar vergift is. Men dient dus de rodige voorzorgsmaatregelen in acht te nemen. In het Westen des lands zal door den burgemeester der gemeente op verzoek van de Plantenziektenkundige Dienst een algemene verplichte bespuiting van alle aardappelpercelen worden voorge schreven. Evenals voorgaande jaren zal op de naleving van de best rij dings voor schriften van overheidswege controle worden uitgeoefend. De omstandigheden noodzaken daarbU strenger op te treden dan het vorige jaar. De ontdekker der vitaminen, Sir Frederic Gowlander Hokins, is op 86- jarige leeftijd te Cambridge in Enge land overleden. Het Amerikaan se militaire bestuur in Duitsland heeft 'n hervatting van de passiespelen te Oberammergau in 1950 goedgekeurd. Volgens een mededeling van Alexander, de Engelse minister van de fensie, kost de bezetting van Duits land Engeland tijdens het finantiële jaar 1946/47 ongeveer 84 millioen pd. st. Op het strand tussen Zoute- lande en Vlissingen zijn de laatste da gen honderden coloradokevers aange spoeld. Aangenomen mag worden, dat deze kevers door uitputting niet meer in staat zijn veel schade te veroorza ken. De leidekker J. Bredero uit Utrecht viel van het dak van de Ned. Herv. kerk te Elburg, een hoogte van ruim 20 m, op straat. Wonder boven wonder liep hij slechts enige schaaf wonden op. Het Nederlands Po- litie-elftal zal op 30 Mei te Londen een voetbalwedstrijd spelen tegen het En gelse Politie-elftal. Naar A.N.P. verneemt, is het vertrek van de mi nisters Beel en Jonkman uit Batavia één dag uitgesteld en thans bepaald op Vrijdag a.s„ 23 Mei. land zo nodige industrialisatie, zal een totaalbedrag van ongeveer 70 millioen gulden worden geïnvesteerd. De Neder landse regeringsinstanties hebben de bouw- en bedrijfsvergunningen terzake reeds verleend, waaruit blijkt dat deze projecten van vitale betekenis voor de Nederlandse volkshuishouding worden geacht. voor het tijdvak van 25 Mei t.e.m. 7 Juni 1947. Elk der volgende bonnen geeft recht op het kopen van: Bonkaarten KA, KB, KC 705 (serie D): D01 Brood 800 gr. brood. D02 Brood 400 gr. brood. D01 Boter 125 gr. boter. D02 Boter 250 gr. margarine of 200 gr. vet. 4 liter melk. 7 liter melk. 100 gr. vlees. 300 gr. vlees. 200 gr. kaas. 1 ei. 100 gr. bloem of zelfrijzend bakmeel of kindermeel (niet uit rijst bereid). 125 gr. koffie. 50 gr. thee. 100 gr. suikerwerk. 125 gr. margarine of 100 gr. vet. 1600 gr. brood. 125 gr. margarine of 100 gr. vet. 800 gr. brood. 125 gr. boter. 120 gr. spijsolie (voorinlevering uiterlijk op 31 Mei a.s.) Bonkaarten KD, KE 705 (serie D): D11 Brood 800 gr. brood. D11 Boter 250 gr. boter. D12 Boter 125 gr. margarine of 100 gr. vet. D13, D15 Melk 12 liter melk. D—01 Melk D—03, D—05 Melk D01 Vlees D02 Vlees D01 Algemeen D02 Algemeen D03 Algemeen D04 Algemeen D05 Algemeen D06 Algemeen D01 Reserve D03 Reserve D04 Reserve D06 Reserve D07 Reserve D07 Algemeen D—11, D—12 Vlees D11 Algemeen D12 Algemeen D13 Algemeen D13 Reserve D14 Reserve 100 gr. vlees. 100 gr. kaas 1 ei. 100 gr. suikerwerk 800 gr. brood. 100 gr. bloem of zelfrijzend bakmeel of kindermeel (niet uit rijst bereid). D—16 Reserve 600 gr. bloefn of kindermeel (niet uit rijst bereid) of zelfrijzend bakmeel. D14 Algemeen 120 gr. spijsolie (voorinlevering uiterlijk op 31 Mei a.s.) Bonkaarten MA, MC, MD, ME, MF, MG 706 (bUz. arbeid, a.s. moeders en zieken), (serie D): 800 gr. brood. 250 gr. boter. 250 gr. margarine of 200 gr. vet. 5 liter melk. 300 gr. vlees. 100 gr. vlees. 200 gr. kaas. 5 eieren, zullen bonnen worden D21 Brood D21 Boter D22 Boter D—21 Melk D21 Vlees D22 Vlees D21 Kaas D21 Eieren Op 29 Mei aangewezen voor suiker, versnaperin gen en tabak. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds op Vrijdag 23 Mei a.s. worden gebruikt, met uitzondering van de bonnen voor melk, waarop eerst met ingang van Maandag 26 Mei a.s. mag worden ge kocht. De bonnen D06 en D13 Algemeen geven uitsluitend recht op 100 gram suikerwerk, niet op chocolade, suiker, jam, e.d. De niet-aangewezen bonnen van de serie C kunnen worden ver nietigd. De bonnen D07 en D—14 Algemeen moeten uiterlijk op 31 Mei a.s. bij een detaillist, die gewoon was spijsolie te verkopen, ingeleverd worden. Omtrent de aflevering zullen nog nadere berichten volgen. De komende winter, schreven wij in een vorig artikel, werpt reeds, wat Centraal Europa betreft, zijn schadu wen vooruit. Het lijkt voorbarig om zich nu, in de Mei-maand. reeds zor gen te maken over de wintertijd, maar wanneer men honger heeft en weet, dat de steenkool-productie aan het verminderen is Zeker, ook wij hebben in de laatste oorlogswinter honger en koude te ver duren gehad, maar wij wisten tenmin ste dat er spoedig een einde zou ko men aan onze nood. Zelfs het Duitse December-offensief in de Ardennen heeft ons daaromtrent niet aan het twijfelen gebracht. Wij wisten toen reeds met zekerheid, dat Duitslands macht voor lange tijd gebroken was. Voor de Duitsers is er echter geen perspectief en zij zien, nu te Moskou geen overeenstemming werd bereikt; met angst en beven de komende koude- periode tegemoet, en het ontbreekt niet aan daden van verzet, welke hun oorsprong vinden in wel enigszins gerechtvaardigde wrok. Want de Duit ser, die overwonnen is, mag redelij kerwijs verwachten en verlangen, Hat de overwinnaar nu ook orde op ziin, des Duitsers, zaken stelt. De overwin naar kan en mag hem zware lasten opleggen, een last welke hem desnoods gedurende een kwart of een halve eeuw drukken blijft, maar hij dient hem een kans te geven op uiteindeliik herstel. Tenminste wanneer hij zijn eigen beginselen van humaniteit in daden omzetten wil en niet wil ver vallen in de fouten, die het Nazi régime heeft gemaakt. De Geallieerden zijn van het Vae Victis wars. Zij hebben de oorlogs misdadigers terechtgesteld, zij zijn niet van zins het Duitse volk als geheel ten onder te laten gaan als straf voor hetgeen de Nazi-leiders hebben mis daan, al zal dit volk natuurlijk moe ten bijdragen tot het herstel van de schade, door de oorlog aangericht. Maar zolang zij onderling verdeeld zijn aangaande de wijze waarop Duits land zijn levenskansen verkrijgen moet, is er reden tot wanhopen tus sen Oder en Rijn. Nu zullen de be sprekingen tussen de Grote Vier in November worden hervat. En dan staat de winter voor de deur. De arbeiders te Hamburg, te Dus- seldorf en elders hebben met stakin gen en hongeroptochten gedreigd en generaal Clay, de militaire bevelhebber in de Amerikaanse zóne, heeft bekend gemaakt, dat hij zo nodig van de wa penen gebruik maken zal. De Ameri kaanse gouverneur van Hessen heeft de aanstokers van wanordelijkheden met de doodstraf bedreigd. Den Duit sers, betoogde hij, past geen zelfbe klag; zij hebben de ellende, waarin zij gedompeld zijn, slechts aan zichzelf te wijten. Dit heeft de Duitse bevolking voorlopig van een protest-actie afge schrikt, maar het heeft daarom de ge moederen nog niet gekalmeerd. Het klinkt ons, Nederlanders, die zoveel hards van de Duitse bezetters hebben ondervonden, enigszins vreemd in de oren, wanneer wij vernemen dat de leiders van de Duitse vakbeweging aan de bezettings-autoriteiten een „ulti matum" hebben gesteld, waarin een „minimum-levensstandaard" wordt ge- eist, want dergelijke eisen, wanneer zij indertijd onzerzijds waren gesteld, zouden onverbiddelijk met concentra tie-kamp of kogel beantwoord zijn, en wij zijn geneigd het optreden der Duitsers als aanmatigend te beschou wen, maar er is wel enig verschil tus sen toen en nu, daar het feitelijk krijgsbedrijf op het ogenblik geëindigd is. Gelukkig zijn de Anglo-Amerikaan- se autoriteiten erin geslaagd de toe voer van graan naar centraal Europa aanmerkelijk te verhogen en zijn er maatregelen getroffen om de Duitse boeren tot aflevering van gehamsterde voorraden te dwingen, maar er be hoeft niet veel te gebeuren stakin gen dreigen altijd of de transporten worden belemmerd. De toestand in de Anglo-Amerikanase zóne blijft critiek en de nood draagt er niet toe bij de productiviteit te verhogen, hetgeen weer voor de opbrengst uit de steen koolmijnen ernstige gevolgen hebben moet. Er is voor de Duitsers inderdaad reden om de komende winter met grote bezorgdheid tegemoet te zien, een bezorgdheid, die zeker In Enge land en Amerika wordt gedeeld. U. Weersverwachting, medegedeeld door het K. N. M. I te de Bilt, geldig tot Donderdagavond: FRAAI VOORJAARSWEER. In de kustprovincies gedurende de nacht weer vorming van enige wolkenvelden, welke overdag oplossen. In de overige provin cies slechts weinig bewolking. In het gehele land droog weer met opnieuw iets hogere tempe raturen. Meest matige wind tus sen noord en oost.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1