Drama op de reede van Vlissingen
Twaalf jaar geëist tegen
Gejus van der Meulen
Moskou en
Marshali's plan
Fusie tussen K.L.M. en
K.N.I.L.M.
Engels vliegtuig
bij Gemert neergestort.
Korienaer" Woensdag
in Den Helder
Tornado eist 50 doden
Hr.Ms. „O 23' duikt op de Maas tussen
parlevinkers en beurtvaarders
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
1ZJ
Engeise sleepboot kapseisde
Waarschijnlijk zeven doden
Paulette Goddard
in ons land
Amerikaanse plannen voor
Duitsland
Hongaarse president niet
afgetreden
Ontploffing op Amerikaanse
tanker
Met Prins Bernhard
aan boord
\/AN fsjABLJ
EN yERRE
Belgisch-Luxemburgs-
Nederlands handel saccoord
verlengd
Monty bezocht Palestina
Sjahrir vertrekt hedeD
Oud-doelverdediger voor 't Hof
Laatste dag jubileum Onderzeedienst
Duizenden Rotterdammers op de been
Weet&ecicht
BUMAU:
Koningstraat 7§-#0
Den Helder
Telefoon 2845
GKro 449041
D4r.: J. Btjlsma
MAANDAG 23 JUNI 1947
Voortzetting oan de
70e JAARGANG X?. 3:H)
HELDERSCHE COURANT
TARIXVEN:
Advertentie*: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
It cent per m m. Kleine ad
verten tie* (..Juttertjee") tot
11 woorden Tl cent. eUt woord
meer l cent
Abonr em enter. per fcwertea
I per poet
M. H. K. UyMert.
C. A Dekker* eo W. Kok.
De Engelse sleepboot Fair Play
2 is op de rede van Vlissingen
slepende het s.s. Kuurtanes, gekap
seisd en gezonken.
Het door de Fair Play 2 gesleepte
as. „Kuurtanes" was een Fits
schip, afkomstig uit Cardiff, op
weg naar Antwerpen voor repa
ratie. In Vlissingen zou de sleep
boot Goliath komen assisteren.
Jnist toen deze boot was uitgeva
ren, zag men dat de Fair Play 2
kapseisde, vermoedelijk nam het
schip de tros in en heeft het zich
met de sterke stroom aan de eigen
kabel ondersteboven getrokken.
De Bruinvis van het Nederlandse
loodswezen, die op weg van Vlissingen
naar Breskens was, was ter plaatse
van het ongeval en wist twee opva
renden te redden. De Goliath en de
uit Vlissingen gezonden Belgische
loodsboot redden ieder één opvarende.
De bemanning bestond uit tien kop
pen an had een Belgische loods aan
boord, vermoedelijk Camil Lafere. De
Bruinvis en de Belgische loodsboot
brachten de drie geredden, de matroos
Dennis Beasent, de stoker David Ir-
win en een Maltezer scheepsjongen,
aan wal bij de steiger van het loods
wezen en de Goliath bracht de geredde
stuurman, John Ellam. in de Vlissin-
se buitenhaven aan wal. De geredden
zijn overgebracht naar het St. Joseph-
ziekenhuis te Vlissingen en bevinden
zich in goede welstand. Op de Vlis-
singse boulevard aanschouwden hon
derden voorbijgangers het voltrekken
van het drama, dat gebeurde in de
lijn van de vuurtoren naar de boei
voor Breskens.
Naar ANfiTA uit zeer betrouwbare bron
verneemt, is de fusie tussen KLM en
KNILM thans een feit geworden.
Het officiële communiqué zal heden
door dr Plesman te Batavia worden uit
gegeven. Détails zijn nog niet bekend,
doch het is te verwachten, dat de KLM
de gehele supervisie zal hebben. Voor
lopig behoudt de directeur van de KNILM,
de heer W C J Versteegh, de leiding van
de zaken in Indië. Geleidelijk zal de
huidige situatie, waarin zowel de KNILM
als het Departement van Verkeer en Wa
terstaat en het 19e Squadron deel heb
ben aan de vliegerij in Indië, worden
geliquideerd.
Gistermiddag om 4 uur is de thans
36-jarige Amerikaanse filmactrice
Paulette Goddard in ons land gearri
veerd voor een driedaags bezoek.
Miss Goddard, die ruim 12 jaar ge
leden door Hal Roach de gelegenheid
kreeg haar eerste schreden op 't film
pad te maken, maakte in één slag 'n
wereldnaam, toen Charlie Chaplin,
met wie zij later in het huwelijk trad,
haar tot zijn tegenspeelster maakte in
zijn beroemde film „Modern Times".
In een latere film, „The great Dicta
tor", gaf hij haar de rol van het sym
pathieke ghetto-meisje. Intussen is zij
van Chaplin gescheiden en is thans de
vrouw van Burgess Meredith, o.m. be
kend uit „Of mice and men" (Muizen
en Mannen.)
De militaire vice-gouverneur van de
Amerikaanse zone, generaal Keating.
heeft verklaard, dat de Amerikaanse
militaire bezettingsautoriteiten in de
naaste toekomst de volgende drie plan
nen willen verwezenlijken:
1. Economische fusie van alle be
zettingszones;
2. vorming van een centrale Duitse
regering;
3. hervorming van het geldwezen.
Z. K. H. Prins Bernhard in het
uniform van luitenant-generaal. De
Prins hoopt op 29 Juni a.s. zijn 36ste
verjaardag te vieren.
Zaterdagmorgen is bij Elzendorp on
der de gemeente Gemert een vlieg
tuig van de R.A.F. neergestort en to
taal uit elkaar geslagen.
Het toestel werd bemand door den
„stafsergeant" Peter Hickson, die, on
herkenbaar verminkt, aan de hand van
zijn papieren geïdentificeerd kon wor
den. Het toestel maakte deel uit van
een formatie van 6 vliegtuigen, welke
Zaterdagmorgen met Engeland als be
stemming van een vliegveld in Duits
land was opgestegen.
Na het noodlottige ongeval zijn de
andere vijf toestellen behouden op het
vliegveld Welschap bij Eindhoven ge
land.
Het verongelukte vliegtuig was een
Tempest-toestel.
Zoltan Tildy, president van Hon
garije, heeft aan een correspondent van
Reuter verklaard, dat de gedachte aan
aftreden nooit bij hem of bij iemand
uit zijn omgeving is opgekomen. Hij
begreep te enenmale niet, hoe de ge
ruchten over zijn aftreden in de wereld
gekomen waren.
Tildy zeide, dat hij geen oordeel wilde
vellen over de ex-minister-president
Nagy en hem geen verrader wilde
noemen.
De president gaf uiting aan zijn vol
komen vertrouwen in de toekomst van
Hongarije als onafhankelijke staat en
aan de hoop, dat de grote mogend
heden het binnenkort eens zullen
worden over de toekomst van de kleine
staten in Zuid-Oost-Europa.
Tijdens het vullen van de benzine-
reservoirs van het Amerikaanse tank
schip „Markay" in de nabijheid van Long
Beach is brand ontstaan, gevolgd door
een explosie, waarbij 20 personen zijn
gedood.
De vlammen sloegen op de kust over
De brandweerlieden voerden een ver
woede strijd om uitbreiding van de brand
tot andere tankschepen met benzine en
olie te voorkomen.
II
H. Ms. torpedobootjager „Korte-
naer" op thuisvaart uit de Oost,
wordt a.s. Woensdag 25 Juni te 12.30
uur in Den Helder verwacht. De
commandant der zeemacht in Ne
derland, schout-blj-nacht J. J. L,
Willinge, zal Dinsdagmiddag op de
rede van Vlissingen embarkeren,
waarna het schip opstoomt naar
Hoek van Holland, waar de vol
gende morgen Z. K. H. prins Bern
hard aan boord komt, om het laatste
gedeelte van de thuisvaart tot aan
Den Helder mede te maken.
De schoenwinkels zullen in de week
van 11 tot en met 16 Augustus a.s. ge
sloten zijn wegens vacantie. Daal
de regering even veel vet minder aan
koopt, dan de Willem Barendsz mee nam
ui* de Pooizee, zal het zeep- of boter-
rantsoen niet worden verhoogd. De
scheepsherstellers van Antwerpen, die in
staking waren gegaan, zullen vandaag
het werk weer hervatten Volgens
het Belgische blad „Le Peuple" zou Leon
Degrelle zich onder bescherming van Je
Regeringspartij in Madrid hebben geves
tigd. De Ver. Staten gaan met In
gang van 1 Juli a.s. hun eigen bezet-
tingskosten in Oostenrijk betalen. In
Le HSvre (Fr) is een pakhuis met 25.00i)
balen kantoen uitgebrand. De schade
wordt op 100 millioen francs geschat. 1
Een nieuwe Duitse politie, industriële
politie genaamd, is in de Amerikaanse
zöne van Duitsland opgericht In
een memorandum aan de Veiligheidsraad
beschuldigd de regering van Joego-Slavië
Griekenland er van grensconflicten uit
te lokken.
Zaterdag j.1. werd op het Ministerie
van Buitenlandse Zaken te Den Haag
het handelsverdrag tussen België en
Luxemburg enerzijds en Nederland
anderzijds verlengd. Het handelsver
keer tussen de genoemde landen
wordt hierdoor aanzienlijk verruimd,
Nederland zal goederen invoeren, die
voor de opbouw van ons land onmis
baar zijn, n.1. staal, cement, bouwma
terialen en vensterglas. Voorts chemi
sche producten, textiel, papier, rub
ber- en leerproducten.
Ons land zal o.a. pootaardappelen
land- en tuinbouwzaden, fok- en
mestvee, kaas, cokes, electrotechni-
sche apparaten en textielproducten
leveren.
De ondertekening van het verdrag
zal binnenkort plaats vinden.
Het antwoord van de Sowjet-Russi-
sche minister van buitenlandse zaken,
Molotof, op de uitnodiging om mee
te doen aan de besprekingen over
Marshali's plan voor Europa wordt
uiterlijk heden verwacht, aldus wordt
te Moskou vernomen.
Volgens een functionaris van het
Franse ministerie van buitenlandse za
ken wordt het antwoord van Molotof
in de loop van de week verwacht.
Welingelichte kringen te Lake Suc-
cess zijn van mening, dat het plan van
Marshall, indien het door middel van
de V. N. wordt uitgevoerd, waarschijn
lijk wel de uiteindelijke steun van de
Sowjet-Unie zal ontvangen.
Hongarije heeft nog geen officieel
standpunt ingenomen.
Na 24 uur lang uit veiligheidsover
weging te hebben gezwegen, heeft het
Britse militaire hoofdkwartier te Jeru
zalem toegegeven, dat veldmaarschalk
Montgomery Zaterdagavond in Pa
lestina was aangekomen en Zondag
ochtend vroeg per vliegtuig weer is
vertrokken.
De vergadering van de Republi
keinse autoriteiten uit Djokja met de
te Batavia aanwezige ministers is ac
coord gegaan met de hoofdlijnen van
Sjahrirs politieke verklaring, op 19
Juni voor de radio uitgesproken
Over het opstellen van een antwoord
op de jongste brief van de Commis
sie-Generaal zal het werk-comité van
het K.N.I.P. en het voltallig kabinet
moeten beslissen, waarvoor Sjahrir
en de te Batavia aanwezige ministers
en delegatieleden heden naar Djokja
zullen reizen.
De vergadering, welke gisteren ten
huize van Sjahrir bijeen is geweest,
was van mening, dat voor het aan
brengen van wijzigingen in de voor
stellen van de republkeinse nota we
derom het kabinet en het werkcomi
té toestemming moeten verlenen.
Sjarifoeddin merkte op, dat de be
sluiten, die tijdens de vergadering bij
Sjahrir zijn genomen, bindend zullen
zijn, doch hij deelde niet mee, welke
besluiten dit waren.
Mr. Moh. Roem zeide. dat de poli
tike sfeer te Djokja rustig mag heten
De meerderheid van de Republi
keinse politieke wereld is van me
ning, dat het Republikeinse ant
woord op de jongste brief van de
C.G. in bevredigende mate de van
Nederlandse zijde verlangde ophel
deringen en nadere precisering zal
bevatten.
T-en Westen van het plaatsje Loomie
in Nebraska (V.S.) heeft een tornado
gewoed, die, naar men verwacht, 50
personen het leven zal hebben gekost.
De naburige plaats Cambridge werd
door een vloed van bijna l>/« meter
hoog overstroomd, waarbij minstens
vier personen zijn verdronken. In het
zakenkwartier van de stad staan hon
derden huizen onder water.
MARINIERS-VERKEERSPOLITIE.
Wij vernemen, dat sinds enige tijd is
ingesteld een mariniers-verkeerspolitie,
die toezicht moet houden op het juiste
gebruik van auto's der Koninklijke
Marine.
Gejus van der Meulen, eens de
populaire doelverdediger van het
Nederlands elftal hoorde Zaterdag
morgen te Amsterdam in een zitting
van 12 minuten 12 jaar gevangenis
straf tegen zich eisen.
De president van het Bijzonder
Gerechtshof bepaalde de uitspraak
op 5 Juli a.s.
In September 1940 sloot de thans 44-
jarige kinderarts dr, v. d. Meulen te
Haarlem zich aan bij de N.S.B., in '41
keurde hij voor de Haarlemse ar
beidsbeurs vrijwillige arbeidskrach
ten voor Duitsland. In September '42
gaf van der Meulen zich op voor het
Vrijwilligerslegioen Nederland, terwijl
hij reserveofficier van gezondheid was
geweest en dus de eed van trouw aan
de Koningin had afgelegd.
„Heeft u niet overwogen, dat u
trouw aan de Koningin had gezwo
ren?" vraagt de president.
„Het is misschien te kinderlijk om
het te zeggen" antwoordt van der
Meulen aarzelend „maar ik heb 't
niet overwogen."
Na drie maanden dienst in een ka
zerne te Dresden ging de oud-doel
verdediger naar Kroatië en vandaar
naar Rusland. Tot het einde van de
oorlog is hij de Duitsers trouw geble
ven.
In 1941 en '42 solliciteerde hij naar
het ambt van hoogleraar aan de Am
sterdamse Universiteit en slechts aan
de afwijzende houding van de cura
toren, die zijn prestaties op het ge
bied van de kindergeneeskunde niet
hoog aansloegen, is 't te danken, dat
deze benoeming niet tot stand kwam.
De Procureur-Fiscaal, mr. Janssen,
zeide, dat deze academisch gevormde
verdachte, die vele jaren in ons land
een zeer populaire figuur is geweest,
wel in het bijzonder de Nederlandse
jeugd en vooral de wankelmoedigen
een slecht voorbeeld is geweest.
De verdediger, mr. van der Wal, be
streed de opvatting van de procu
reur-Fiscaal, dat dr. Gejus van der
Meulen ten tijde van zijn dienstne
ming bij het vrijwilligerslegioen nog
een beroemd en populair man zou
zijn geweest.
„In de sport verrijzen en dalen
sterren", aldus mr. van der Wal
„vandaag is het Kraak en giste
ren was het van der Meulen."
De eertijds als doelverdediger van
het Nederlands elftal zo populaire
Gejus van der Meulen stond Zater
dag voor het Bijzonder Gerechts
hof te Amsterdam terecht, beschul
digd van hulpverlening aan de
vijand.
De raadsman baalt verder nog 'n
schrijven aan van de bekende scha
ker, dr. Euwe, die als zijn mc 'ig
te kennen geeft, dat zijn vriend Ge
jus van der Meulen bij zijn intrede
in de S.S. geen slechte bedoelingen
hebben voorgestaan. Hij zou vriend
en vijand op medisch gebied hebben
willen bijstaan.
Als de president, mr. De Gaay Fort
man, aan het eind van deze zitting
verdachte het laatste woord vcieent,
zegt van der Meulen: „ik geloof, dat
u een betere kijk op de zaak zou kun
nen krijgen als we de gelegenheid ge
had zouden hebben de zaak rustig te
bespreken doch in zo'n korte tijd is
dat onmogelijk."
President: „u hebt hiertoe alle
tijd".
Van der Meulen: „neen dat gaat
hier niet."
De Westlandse tuinders houden wel van de zon, doch voor hun kasgroenten
kan een teveel aan zon funest zijn. Daarom bespuiten zij de ramen der kas
sen met een kalklaag, om een te intensieve bestraling te weren.
(Van onzen specialen verslaggever).
Bepaalde men zich op de eerste dag van het jubileum van de Onderzee
dienst tot enkele intieme bijeenkomsten en een niet-officiëel bezoek van Prins
Bernhard in zijn functie van Inspecteur-Gen. van de strijdkrachten, bereikte het
jubileum zijn hoogtepunt op de tweede dag met de tegenwoordigheid van H.M.
de Koningin, de derde dag werd het volk zelf bij het jubileum betrokken.
Zaterdagmiddag werden n.1. ten aanschouwe van een duizendkoppige
menigte op de Parkkade en „de Bult" door Hr. Ms. „O- 23" op de Nieuwe Maas
een aantal duikdemonstraties gegeven.
Als gast van de Marine Voorlich
tingsdienst smaakte uw verslaggever
het genoegen deze gebeurtenissen aan
boord van de onderzeeër zelf te mo
gen meemaken.
Daartoe begaven we ons 's middags
om één uur in de onderzeebootbasis
aan de Waalhaven aan boord van de
„O 23". Direct werden de trossen los
gegooid en voer de duikboot de Waal
haven uit en de rivier op. Het weer
verleende weinig medewerking. De ge
hele morgen al hing over de havens
een trieste nevel, zelfs begon nu uit
de dichte grijze lucht een gestagen
regen te vallen. Jammer, want de
aanblik van de havens met de grote
zeeschepen aan de boeien en de Ka
den vanaf de rivier heeft vooral voor
de landrot zijn speciale bekoring.
Het verzoek van de commandant
de luit. ter zee der 2e klasse R. van
Wely, ons naar beneden te begeven,
kwam dan ook niet geheel onwelkom
voor ons. We kropen door het ronde
gat in de bodem van de brug en lie
ten ons langs het steile ijzeren lad
dertje via de toren in de Centrale
van het schip zakken. De naam van
dit compartement is heel juist, want
deze kleine ruimte is inderdaad het
hart van de boot. Het hoofd van de
machinekamer heeft hier zijn plaats.
Langs de wanden zien we de ronde
dieptemeters, de duikroeren en de
handles, die dienen om het water in
de tanks te laten stromen en om te
„blazen". Vanaf de brug klinkt het
commando: „Klaar maken voor onder
water". Deze order wordt in het ge
hele schip herhaalt. Elk lid van de
bemanning bevindt zich nu op de juis
te plaats in de boot. Het hoofd van
de machinekamer, een officier M.S.D.
der 2e klasse, controleert in het ge
hele schip of de kleppen, die gesloten
dienen te zijn (de rode) werkelijk
dicht zijn en de blauwgeschilderde
kleppen open staan. Intussen heeft de
O 23" de plaats voor de te houden
demonstraties op de Maas bereikt.
De periscoop zakt in de centrale. De
commandant en de officier van de
wacht bevinden zich nog slechts op
de brug. In de centrale gaat het sein:
Klaar voor onder water". Van de
brug komt bevel: „Roken stoppen"
en de nog gloeiende Camels worden
gedoofd.
WIJ DUIKEN.
In de Centrale is nu geen plaats
meer voor ons. Door het nauwe één-
mansgat In het schot, dat de com-
partementen waterdicht kan afslui
ten, wringen we ons heen, komen
langs de radiohut en die van de com
mandant. We nemen opnieuw een gat
en installeren ons nu in het officiers-
verblijf, waar zit- en ligplaats is voor
acht man. Hier wachten we met een
zekere spanning de eerste duik af.
De Diesels worden getsopt en de
electromotoren voor onder water
ingeschakeld. Driemaal dreunt de
claxon door het schip. We gaan
duiken. De brug Is nu verlaten en
afg—»'oten. De commandant heeft
zijn plaats in de toren onder de
brug bjj de periscoop ingenomen.
De telegrafen rinkelen, een hard
suizend geluid klinkt door 't schip.
Het wordt veroorzaakt door de uit
de volstromende tanks ontsnappen
de lucht. De boot helt licht achter
over. Nu moet het schip voor de
verbaasde ogen van het pubHek op
de wal onder de golven verdwij
nen
De palingen en de scholletjes op
de Maasbodem zullen wel danig zijn
geschrokken van dit reusachtige bru
taal hun rjjk binnendringende mon
ster. Wij zelf bemerken van dit alles
weinig. De motoren zijn gestopt. Het
schip ligt bewegingloos. Wel is het
nu merkwaardig stil en de lichte
overdruk van de lucht in de boot is
even merkbaar.
Intussen maken wij even een praat
je met een lid van het personeel en
horen enkele interessante dingen
over de boot.
ENKELE CIJFERS.
De „O 23" was, toen de Duitsers
ons land binnenvielen, nog niet geheel
afgebouwd en kon nog net door twee
sleepboten naar Engeland worden ge
bracht. Daar werd de bouw voltooid
en gedurende de oorlog heeft het
schip uitnemende diensten verricht.
Diverse vijandelijke schepen werden
in de grond geboord. Het schip kan
een bemanning van 62 koppen voeren
en veertien torpedo's meenemen. In
totaal kan men 72 uur aan één stuk
onder water blijven. Het is uitgerust
met radar en kan zo ook onder wa
ter zijnde naderende vliegtuigen ont
dekken. Dit is van zeer veel belang,
want het vliegtuig is vooral in de hel
dere tropische zeeën voor een duik
boot een uiterst gevaarlijke vijand.
Intussen is het schip weer aan de
oppervlakte verschenen. De Rotter
dammers krijgen echter weinig gele
genheid om van de fraaie lijnen van
de O-boot te genieten. De boot zakt
opnieuw weg. Dit duiken kan zo no
dig binnen één minuut plaats vinden.
We krijgen nu gelegenheid om in
de toren te klimmen en door de pe
riscoop te kijken. Het weer is opge
knapt. De zon gooit zilveren plekken
op de kuivende golven van de Maas.
De periscoop draait en we zien kleine
motorbootjes varen.
„In toom gehouden" door talrijke
dikke agenten en bereden politie,
slaat een grote menigte het duiken
gade.
(Zie vervolg op pagina 2)
VRIJ KOEL.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
Voor het Noorden van het land
matige, nu en dan vrij krachtige
wind uit Noordelijke richtingen.
Meest zwakke bewolking met
plaatselijk enige regen. Vrü koel.
Voor het overige gedeelte van het
land zwakke tot matige wind uit
Noordelijke richtingen. Wisselende
bewolking met aanvankelijk hier
en daar nog een regenbuitje. Later
afnemende bewolking. Weinig ver
andering in temperatuur.