Kamerdebatten.over Regeringsverklaring Dr. van Mook en Ir. Soekarno doen beroep op hun volken Vóór 1 Jan. 1949 nieuw Staatsbestel? Weecêecickt DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Vele sprekers en erenzovele meningen Party v. d. Vrijheids Partij v. d. Arbeid K.V.P. A.R. C.H.U. „Gromyko zag ze niet vliegen. Autobus met militairen ramt lijnbus 10-jarige jongen wegens doodslag veroordeeld. 14de Etappe voor Bourlou Oogenblih der beslissing gekomen Dr. van Mook. Ir. Soekarno. Egyptische aanklacht tegen Engeland. 12 jaar geëist tegen voormalig leider Jeugd Herberg Centrale. Soyabloem in het brood. Reuzen der stratosfeer )/AN NABIJ Geen verontschuldiging BURBAW: Moo*Des«ra«t W-M Deo Betder Telefoon Otro 446041 DM.: I. Bijteroa ZATERDAG K JULI 1947. Voortzetting ocm de 78E JAARGANG No. 9856. HELDERSCHE COURANT TARIBVBN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwarta3; f 3.—per post f 3.65 H. ofdredacteur: H. E. Uyldert, R&yonredacteoren 0. A. Dokkers en W. Kok. In pen zitting:, welke de gehele dag hi beslag nam, beeft de Tweede Ka mer gisteren in bet teken der Indo nesische kwestie gestaan. Vertegen woordigers van alle schakeringen, waaraan bet politieke leven in Ne derland zo rijk is, hebben hun me ning over het regeringsbeleid in de ze kenbaar gemaakt en de oplossing van het Indonesische probleem in licht gesteld van de bevolkingsgroep, welke zij de eer hebben in ons par lement te vertegenwoordigen. Met grepen ntt de redevoeringen la ten wij hier de mening der onder scheidende politieke partijen volgen. Als eerste betrad de heer Vonk (P.v. d.Vrijheid) het spreekgestoelte, die zei- de de regeringsverklaring met gemeng de gevoelens te hebben bestudeerd en sceptisch gestemd te zijn. Spr. vroeg of de regering niet van oordeel is, dat de interim-regering de Nederlandse Sta- ten-Generaal zal uitschakelen en of de regering niet begrepen heeft, dat de Nederlandse souvereiniteit voor de overganstijd slechts de jury erkend wordt. Spr. vroeg of dit niet eerder een capitulatie oplevert dan een ultima tum. De heer Vonk betoogde verder, dat ln de 13 maanden dat deze rege ring aan het bewind is men geen stap verder gekomen is in Indië. Voortdu rend is men verder teruggezakt. Op de achtergrond van 't republikeinse stre ven zag hij het communisme staan. Het is z.i. duidelijk, dat het einde van het camouflage-drama nadert en spr. acht het juist, dat de regering duidelijk en onomwonden haar eisen heeft gesteld. De heer Palar (P.v.d.A.) wenste te zoeken naar wat bindt en achtte de be dreiging met militair geweld onjuist als nog niet over arbitrage gestreden is. Spr. zag het leger en de marine- blokkade als een bedreiging die tegen Linggadjati ingaat. Een duurzame sa menwerking is nog mogelijk, maar daarvoor is nodig, dat men de Indone siërs wint. De oplossing zag de heer Palar in vermindering der troepen, zo danig dat zij geen bedreiging vormen en het geven van bepaalde taken in handen van progressieve Nederlanders. Volgens de heer Romme (KVP) kan er niet gesproken worden van een op klaring en wezenlijke ontspanning, al was de toestand een maand geleden ernstiger. Spr. vond het juist, dat de Nederlandse regering lankmoedig is geweest, daar het doel is een duurza me staatkundige band te smeden en de vreedzame opbouw daartoe verre voorkeur verdient boven een waaraan wapengeweld te pas komt. De heer Romme had er geen bezwaar tegen, dat de regering aan de republiek doet we ten, dat de volksvertegenwoordiging het standpunt der regering aanvaardt. Dit standpunt omschrijft spr. als volgt: 1. De periode van onderhandelen over het 27 Mei-plan is afgesloten en wordt niet heropend. 2. De wezenlijke inhoud van bet 27 Mei-plan behoort onverkort te worden aanvaard en doorgevoerd. 3. Tot de inhoud behoort ook het deugdelijk machtsmiddel dat de Neder landse souvereine regering tot haar be schikking moet hebben om haar ver- anwoordelijkheid te kunnen dragen. 4. De instelling van de federale raad en de lagere organen zal geschieden na erkenning en nadat gebleken is van de openbare daden in de regeringsver klaring gemeld. Dan moet het naar spreker's mening uit zijn; de lankmoedigheid zou anders in het tegendeel verkeren. Comm.-Gen., daar er thans direct over leg is tussen de regering en de repu bliek. Volgens spr. heeft de regering jobsgeduld gehad. Als er van 't machts middel gebruik moet worden gemaakt, dan zo humaan mogelijk, hopelijk kort maar krachtig, maar doortasten. Blij ven de heren van de republiek traine ren dan hebben zij Lindggadjati terzij de gesteld en zijn wij vrij om te han delen. En dat zal tenslotte tot zegen van ons land en van Indië zijn. De heer Schouten (A.R.) noemde de toestand op vrijwel alle punten onbe vredigend. Z. i. is de Republiek onwil lig en onmachtig om te doen wat zij op zich heeft genomen. Deze Republiek staat in de weg aan wat moet geschie den en wat de bevolking van Indië vraagt en kan niet als een bona fide partner beschouwd worden. De besliste toon in de regeringsverklaring waar deert spr., maar vraagt hij zal de daad ook zo beslist zijn? Het moet nu uit zijn met onderhandelen. De volken van Indië hebben recht op orde, rust en veiligheid, welke het minimum zijn in een menselijke samenleving. De regering trekke daaruit de onontkoom bare consequentie. Prof. Logemaan Oud-minister Logemann bracht hulde en dank aan de betrokken bewindslie den voor hun standvastigheid. Het ge vaar voor gewapend ingrijpen is z.i. thans voorbij. Spr. meent, dat het de taak van Nederlanders en Indonesiërs is het nu verder samen te vinden. Een paar weken hebben we langs de af grond gewandeld, nu is het gevaarlijke punt voorbij, wij hebben ervoor te zor gen, dat door onze- kleinmoedigheid het gevaar niet weerkeert. Het is naar spre kers mening niet reëel te zeggen, dat het nu uit moet zijn met onderhandelen De minister antwoordt. In de avondvergadering heeft de Mi nister van Overzeese Gebiedsdelen, de hr Jonkman, de sprekers beantwoord. Hierbij zeide hij o.m., dat de marine blokkade geen kwestie van niet nako men van Linggadjati is en dat de thans uitgaande troepen alleen bestemd zijn voor aflossing, 't Tijdstip voor de door de heren Romme en Tilanus gevraagde Rijksconferentie achtte spr. thans niet geëigend. Nogmaals betoogde de minis ter, dat de regering het gebruik van de militaire macht slechts als uiterste middel zal toepassen en dan zo beperkt mogelijk. De bedoeling is nimmer de vernietiging van de Republiek, maar het bewijs haar verantwoordelijkheid te willen dragen. Deze regering was en is echter bereid noodgedwongen, als zij geen andere weg meer ziet, het uiterste middel toe te passen. De minister verklaarde, dat er naar gestreefd wordt om vóór 1 Januari 1949 het nieuwe staatsbestel tot stand te brengen. Deze datum is echter niet sacramenteel. De regering sluit zich aan bij de hulde voor de houding, zelfbeheersing en plichtsbetrachting van de Nederland se en Nederlands-Indische krijgsmacht. Als waar zou zijn dat op Zuid-Celebes gruwelen hebben plaats gehad, dan zal daarin gestraft moeten worden, Daarbij zal volle aandacht moeten worden be steed aan de omstandigheden waaron der de gebeurtenissen plaats grepen. De samenwerking met de regering van Oost-Indonesië en West-Borneo, zo verklaarde de minister aan het einde van zijn rede nog. wordt door de rege ring zeer gewaardeerd. Daarna werd gerepliceerd. Kroonprinses Elisabeth van Enge land gefotografeerd tezamen met haar verloofde, luitenant Philip Mountbatten, na de officiële be kendmaking van hun verloving. De prinses draagt de ring, welke haar door Philip is gegeven. Door de minister-president dr. L. J. M. Beel werd in de Tweede Kamer een regeringsverklaring afgelegd inzake het beleid in Indonesië. Een overzicht van de ministerstafel. C.P.N. De heer de Groot (CPN) is van oor deel, dat er na Linggadjati niet veel be reikt is en de toestand slechter wordt. De militaire maatregelen acht spr. wei nig geschikt om een vertrouwenssfeer te scheppen en hij betoogt, dat de ar beiders van Nederland zich zullen ke ren tegen een optreden zoals de rege ring overwogen heeft. Een dergelijk optreden zou ook zeer zwaar wegende internationale gevolgen hebben. De heer de Groot bepleitte bestraffing van de geweldplegers op Celebes binnen een maand, vermindering van de troepen sterkte en de aanstelling van progres sieve figuren in bestuursfuncties. De heer Tilanus (C.H.) geeft te ken nen, dat z.i. de tijd daar is een einde te maken aan de werkzaamheid der Andrei Gromfko, permanent Sov jet-vertegenwoordiger bij de Vei ligheidsraad van de V.N., heeft in een interview verklaard, dat hij geen van de „vliegende schotels", welke door vele Amerikanen in de lucht zouden zijn waargenomen, gezien had. „Ik zou er wel gaarne een willen zien.... in technico- lour", zeide hij. En hij voegde er aan toe: „Sommigen schrijven het verschijnsel toe aan de Britten, die teveel aan hun Whisky naar de Verenigde Staten uitgevoerd zou den hebben. Anderen zeggen, dat die „vliegende schotels" afkomstig zijn van een Russische discus-wer per, die zich aan het oefenen is voor de Olympische Spelen en die zich niet van zijn eigen kracht be wust is. Ik geloof dat geen van beide verklaringen de juiste is..'* ENGELAND NOEMT SOWJET- BEZWAREN TEGEN PROF. REUTER ONGEGROND. Te Berlijn is een officiële Britse ver klaring uitgegeven, waarin de Sowjet- Bussische bezwaren tegen de verkie zing van de nieuwe sociaal-democrati sche burgemeester van Berlijn, Prof. Reuter, ongegrond worden genoemd. Zes zwaar gewonden. Een zware autobus, waarin vele mi litairen gezeten waren, is in 'n bocht onder de gemeente Schijndel nabij 's-Hertogenbosch gisteren in botsing gekomen met een lijnautobus van de N.V. Brabantse Buurtspoor en Auto diensten. De gevolgen waren zeer ernstig. r De linkerzijde van de lijnbus werd totaal opengescheurd, terwijl de mili taire wagen omsloeg. Van de vele in zittende soldaten werden er vier zeer zwaar gewond en vijf lichter gekwetst, terwijl de lijnbus twee zwaar gewon' den en verschillende lichter gekwet sten onder de passagiers telde. Ge lukkig was er spoedig medische en geestelijke hulp aanwezig. De slacht' offers zijn overgebracht naar het zie kenhuis van St. Joan de Deo te 's-Her togenbosch, waar in enkele gevallen chirurgisch ingrijpen noodzakelijk was Omtrent de oorzaak van het ongeval vernemen wij, dat de militaire auto geheel links van de weg reed en de chauffeur vermoedelijk in een aanval van oververmoeidheid in slaap dreigde te geraken. Te laat ontdekte hij het grote gevaar en kon de aanrijding niet meer voorkomen. Een jongen van 10 jaar, John Grif- fiths, is te Swansea tot 10 jaar veroor deeld wegens doodslag van een 4-jarig kind, welks lijk, aan handen en voeten gebonden, uit een rivier was opgehaald. Blijkens getuigenis van de politie heeft de jongen bij zijn arrestatie ge zegd, dat hij het nooit weer zou doen. Hij had toegegeven, dat hij het kind aan handen en voeten gebonden heeft en in de rivier geworpen. De uitslag van de 14de étappe van de Tour de France luidt: L Bourlon (FWZ) 8 u. 9 m. 1 sec.; 2. Callens (B) 8 u. 26 m. 9 sec.; 3. Cottur (It.) 8 u. 28 m. 42 sec.; 4. Volpi (It.) 8 u. 29 m. 3 sec.; 5. Goasmat (Fr.W.) 8 u. 29 m. 6 sec.; 6. Robic (FW); 7. Teisseire (F); 8 Giguet (FZO); 9 Wei- lenman (Zw); 10 Bonnet (FZO); 11. ex aequo Impanis (B); 14 Camellini (gem. Ned.) Janssen werd 39ste in 8 u. 39 m. 1 sec; 46ste Victor Joly 8u. 43 m. 54 sec. Na de 14de etappe luidt het algemeen klassement: 1. Vietto (F) 101 u. 2 m. 43 sec.; 2. Cammellini (gem. Ned.) 101 u. 4 m. 54 sec.; 3. Brambilla (It.) 101 u. 5 m. 47 sec.; 4. Ronconi (It.) 101 u. 6 m. 8 sec.; 5. Fachleitner (F) 101 u. 8 m. 59 sec.; 6. Robic (FW); 7. Impanis (B); 8. Goasmat (FW); 9. Cottur (It.) Janssen is no. 40 in 104 u. 19 m. 18 sec.; 42 Klabinsky die in deze étappe 52e werd in 104 u. 33 m. 19 sec.; 52 Joly 105 u. 27 m. 43 sec. In de radiorede, welke Dr. van Mook gisteren voor Radio Batavia uitsprak, zeide de Lt.-Gouverneur-Generaal, dat de regeringsverklaring, in de Tweede Kamer afgelegd, dit ene duidelijk maakt: Naar het inzicht van de Neder landse regering is het ogenblik voor be slissende daden in de ontwikkeling in Indonesië bereikt. Het is de taak van hen, die voor het legeringsbeleid de verantwoordelijkheid dragen, ervoor te zorgen, dat onvermij delijke beslissingen goed en snel ge- romen en uitgevoerd worden. Het komt op snelle uitvoering evenzeer aan als op juist besluit. Thans, zo zeide Dr. van Mook, is het ogenblik gekomen, waarop wij de mist, die het uitzicht belemmerde, moeten en kunnen wegvagen. Dr. van Mook ging vervolgens in op de verbintenis van Linggadjati en zeide, dat deze alleen vrucht kan dragen, wanneer ook de wederpartij haar eerlijk en trouw wil nakomen. Daartoe staat de mogelijkheid nog ten volle open. De jongste gebeurte nissen hebben de hoop doen her leven, dat deze mogelijkheid op dit uiterste ogenblik nog met beide han den wordt gegrepen. Hij* besloot met te zeggen, dat het ogenblik gekomen is, waarop de aan vaarding der Nederlandse voorstellen volledig behoort te geschieden. Ir. Soekarno besprak in zijn radio rede voornamelijk de gemeenschappe lijke gendarmerie en herhaalde, dat de middelen tot handhaving van de orde in het binnenland een republikeinse zaak is. Ik garandeer, zo zeide Soekarno, dat de bezittingen van vreemdelin gen gelegen zijn in gebied waar orde en rust heersen. Ik garandeer, dat iedere vreemdeling, die hier werkt, zijn kapitaal in de Indonesische Re publiek kan plaatsen, zonder dat hij angst behoeft te hebben. Alle maatregelen ter handhaving van orde en rust zullen door de republiek worden genomen, als de republikeinse voorstellen zijn aangenomen. (Deze passage werd verminkt ontvangen) Naar Reuter meldt, verklaarde Soe karno voorts, dat de republiek bereid was de demarcatielijnen te openen en de voedselblokkade op te heffen. Speciale politie-eenheden zouden worden gevormd, welke onder de lei ding van de federale interim-regering haar werk zouden moeten doen. Soekarno vroeg verder het vertrou wen van de wereld en van de Ne derlanders in het bijzonder, dat de Republiek haar geloften zou nakomen in overeenstemming met de interna tionale normen. De Egyptische aanklacht tegen Enge land over de impasse in de onderhan delingen over de herziening van het verdrag van 1936 is gisteren bij de V. N. ingediend. De tekst van de aanklacht is nog niet gepubliceerd. De Egyptische ambassadeur in de V. S., Hassan Pasja, verklaarde dat de Egyptische minister-president, Nokrasji Pa6ja, de kwestie aan de Veiligheids raad zal voorleggen en Hassan voegde er aan toe, dat hij het begin der be sprekingen over ongeveer een week verwacht. De Procureur-Fiscaal van het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam, mr. M. H. Gelinck, eiste gistermiddag 12 jaar ge vangenisstraf met ontzetting uit alle openbare rechten voor de tijd van het leven tegen de voormalige leider van de Ned. Jeugd Herberg Centrale en ge westelijk leider van Noord-Holland van de Nat. Jeugdstorm, G. A. van Die ren uit Amsterdam. Met ingang van Maandag zal een ge ringe hoeveelheid soyabloem in de broodbloem worden opgenomen, name lijk 3 pet. Daar soyabloem een uitste kende voedingswaarde heeft, gaat ook de voedingswaarde van het brood iets omhoog. De bijmenging van 10 pet. maisbloem blijft gehandhaafd. De eerste van een serie stratosfeer- kruisers met twee verdiepingen is de zer dagen in de vliegtuigfabriek van Boeing te Seattle in de Verenigde Sta ten gereed gekomen. Een vlucht van New York naar Londen duurt met dit reuzenvliegtuig, dat honderd veertien passagiers kan herbergen, 11H uur, terwijl SeatteTokio minder dan vijf tien uur in beslag neemt. Een vlucht rond de wereld met deze stratosfeer- kruiser kan zo hebben de deskundi gen uitgerekend in 67 uur volbracht worden. Sneila Mannering, de Amerikaanse Radiostar, die vroeger in stomme films speelde, is in haar woning ver moord. Volgens de laatste be richten zijn 17 personen gedood en 9 vermist bij de ontploffingsramp, die zich in de vuurwerkfabriek van Ma- rano (Italië) heeft voorgedaan. Te Milaan is een bom geworpen naar het gebouw van de nationale sociale beweging, toen een conferentie aan de gang was. De bom ontplofte op straat en verwondde een voorbijgan ger. Twee personen zijn gearresteerd Het kasteel Sainte-Austreberte nabij Hesdin (Pas de Calais) is door brand verwoest. De schade is aanzien lijk. Een particulier Amphibie' toestel is Donderdag op een kruispunt in het noorden van de stad Philadel- phia neergestort. De piloot kwam om het leven en drie inzittenden werden ernstig gewond. Pl.m. 700 mijn werkers van een mijn in het bekken van Douai (Dept. Nord) zijn in sta king gegaan. Hun grieven zijn: de slechte kwaliteit van het brood, duur vlees en het niet-uitbetalen van de productie-premie. Te Yamagata in Japan is een geheime organisatie ontdekt, die zich ten doel stelde de militaire macht van Japan te her stellen. Met de opname van de film De slag om Stalingrad is een begin gemaakt, waaraan 40.000 pérso nen meewerken. Op het ogen blik zitten in België 16.920 veroor' deelde politieke delinquenten hun straf uit. De krijgsraden hebben 1862 doodvonnissen bekrachtigd, terwijl aan 137 personen tot nu toe het doodvon nis voltrokken is. De laatste twee films van Charles Chaplin, zullen in ons land in distributie worden ge bracht. Het ligt in de bedoeling „De Dictator" op 1 Augustus aa. in de grote steden ter vertoning te brengen. Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, gel dig van Vrijdagavond tot Zater dagavond: OPKLARINGEN. Zwaar bewolkt met flinke opkla ringen. Hier en daar nog enkele regenbuien. Matige, nu en dan krachtige wind uit westelijke rich tingen. Het waren zeker geen overwegin-. gen van staatsrechterlijke of filosofi sche aard, die de innige verachting van de grote meerderheid van ons volk voor de Duitsers hebben opgeroepen. Het was de arrogantie, de willekeur, de wreedheid, door de bezetter ten toon gespreid, die in vijf jaar de Ne derlanders steeds meer afkerig heb ben gemaakt van het nazidom. Om de theorie bekommerde men zich in brede lagen weinig. Men ken de de theorie niet en voor zover men ze wel kende had die theorie voor veel kortzichtige en domme en ook voor veel in het nauw gedreven lieden iets aantrekkelijks. Maar de practijk, de rassenwaan, het wegvoeren van mannen voor de „arbeidsinzet", het vermoorden van gijzelaars, de zinne loze en wrede repressaflles voor ver zetsdaden, die practijk wekte weer zin en haat. En zelfs overtuigde na- tionaal-socialisten waagden het, op 'n zeldzame uitzondering na, niet deze daden voor hun verantwoording te nemen. „Zij hadden het niet gewe ten". Hoe huichelachtig ons deze ver ontschuldiging ook in de oren klinkt, in elk geval wordt er mee te kennen gegeven, dat men onze verontwaar diging begrijpt, dat onze morele maatstaf beter is dan die van de S.S. en van de bewakers in de martelkam pen. Het Duitse „Recht ist was dem Staate nlitzt" recht is wat nuttig is voor de staat is gebleken een verderfelijke, demonische dwaalleer te zijn, die aan millioenen het leven ge kost heeft en in de vorm van hon gersnood, koude en woningellende ook na de oorlog nog millioenen slacht offers eist. Elk recht, dat afgeleid wordt van tijdelijke en min of meer toevallige verschijnselen als „staat" of „volk" kan omslaan en zal omslaan in het grofste onrecht. Zó hebben wij het allemaal ervaren, katholieken, protestanten en buiten kerkelijken. En w\j hebben gehoopt en verwacht, dat het onrecht na de oor log zoal niet verdwenen, dan toch teruggegeven zou zijn. Maar nu bereiken ons uit Celebes berichten over, wat daar in December van het vorige jaar is gebeurd. Daar zocht men naar „misdadigers", op standelingen tegen het gezag. Wellicht waren het moordenaars, die in Zuid- Celebes een terreur uitoefenden. Laten we er het ergste over denken. Troepen, die verantwoording schul dig waren aan het Nederlands gezag, hebben dorpen leeggehaald, de bewo ners ondervraagd en mannen doodge schoten ten aanschouwe van hun vrouwen en kinderen. Beëdigde verklaringen spreken van honderden willekeurig aangewezen mannen, die vermoord zijn. Van een Nederlands officier vernamen wij, dat op Java krijgsgevangenen, mannen en ook vrouwen, mishandeld zijn tot en kelen van hen stierven. Zonder nood zaak zijn dorpen in brand gestoken. Wie denkt hierbij niet aan Putten, aan de represailles voor de aanslag op Rauter, aan de afschuwelijke fol teringen in kampen en gevangenissen. Wij hebben dit niet geweten. Maar het is onze plicht te eisen, dat we nu alles zullen weten, wat er in Indone sië door of onder verantwoordelijkheid van Nederlanders wordt gedaan. Wij willen niet de verachting op ons laden van de Indonesiërs, zoals de Duitsers de verachting van de Neder landers hebben verdiend. Wij sluiten ons aan bij hen, die een snel en streng onderzoek vragen. Het is niet voldoen de als wij zeggen: Wij hebben dit niet geweten. Wij moeten er bij zeggen: Wij hebben dit niet gewild en wij wil len het ook in de toekomst niet. H. v. HULST. De schoodvacanties zijn begonnen. Herinnert U zich nog uit Uw schoodttjd? Het moment, waarop de inktpotten aan het fonteintje een grote schoonmaakbeurt onder gingen, een evenement, dat veelal de ijverigste leerlingen der klas ten deel viel?

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1