NET MEISJE NAAISTER Coöperatie Aiet de snelle „Osiêro! NAAR URK 31.000 Arbeiders stierven in Amazone-oerwouden Nutsspaarbank Am. Battle Dresses: 172 Adverteert in dit blad Au Gastronome ABONNEERT U OP DIT BLAD Perspectieven en Batavia weer „aangesloten 'Amerika's hulp aan Europa „News Chronicle brengt wereldschandaal aan het licht Nylonkousensmokkel per vliegtuig. Advertenties SANDERSE Geld verkrijgbaar Deurwaarder PRINS Cursus voor Bouwk. Aannemer JUTTERTJES Te koop aangeboden: Ruilen: Te huur gevraagd: Te koop gevraagd: Diversen BEKENDMAKING MAANDAG en DINSDAG (U en 15 JULI) •GESLOTEN AU GASTRONOME, Spoorstraat 96, Tel,2884 KENNISGEVING KOOPT BIJ DE H<*ko BROOD-KRUIDENIERSWAREN-ENZ. Onvervalst oud-Hollands visserseiland, met witte vmtrtoren, rode daken, torentjes en bottermasten gm^ wel pens naar Harderwijk, de Lemmer of Stavoren over aeel Mooi reisje nietwaar, maar waarom liet U tot nog toe het vrien- Urk letterlijk en figuurlik Mnks of rechts liggen? „Ach, vanuit BnktHmen of vanuit Kampen komt men daar helemaal niet gauw toe, ea vanuit Amsterdam gééf geen boot". Hola, ging! Sinds half Juni veruorgt de X.V. Eerste Urker Stoomboot Mfl. n.1. een keHrig-verzorgde dagr Ujtise dienst op Urk met de snelle „Ostéra". Elke werkdag kant H thans dit 4 uur lange ree reisje maken en genieten van water en woifcen, wijdte en vogels, temidden van de trouwe, her-en-der kruisende visserbotters. Wij spreken uit ervaring als wjj zeggen, dat U 's avonds thuis komt met een voldaan gevoel van een welbestede dag. Ten dele doorgebracht op een plekje grond, dat zo typisch Hollands is. Vóór TJ er eens een snipperdag aan waagt, komen wjj hier met een nadere kennismaking. Die dichtbevolkte keileemheuvel van 80 hectare groot, lag daar tot voor kort als een vaste rots, verankerd temidden van het onvaste element. In 't acht van de haven biedt Urk de sympathieke indruk van een nog on vervalst oud-Hollands viaserseiland, met zjjn witte vuurtoren, rode daken, torentjes en bottenmasten. Haven-reuring Bij de visafeiag is het een drukte van belang. Hier wordt de glibberige paling gelost door de Zuiderzoebotters en wie aan 't einde der week komt kijken, treft de forse Noordzeevloot ook in de thuishaven want een aan zienlijk deel der Urkens vindt zijn goed bestaan in de Noord zeevisserij Naast die stoere houten botters met hun getaande zeilen, komen de laatste jaren ook flinke ijzeren kotters de ha ven binnen, modern ingericht met sterke motoren, ruime kajuit en keu ken, water, licht en radio. Deze gróótste trawlervloot van Nederland vaart elke Zondagnacht om klokke 12 weer uit en waaiert breeduit over het IJsselmeer, richting Amsterdam en schutsluizen naar de grote viskom, 60 in getal. Behoudens enkele kust vaarders met oude rechten, is de trawlervloot aan de Noordzee gebon den. De gevangen vis wordt ten dele afgeslagen in IJmuiden, doch dit zal veranderen nadat met ingang van 1 November a.s. de eerste autoweg door de N.O.-polder gereed zal zijn geko men. Dan worden ongekende perspec tieven voor de alles behalve conserva tieve Urker vissers geboden, want dan wordt Urk het IJmuiden van het Oosten: geheel Oostelijk Nederland en mogelijk zelfs t.z.t. tot over de grens. Een niet gering voordeel is boven dien dat dit toekomstige afzetgebied bij voorbaat verzekerd is van altijd frisse zeevis, want de Urker komt elk weekend thuis en gaat er ter kerke, terwijl andere Noordzeetraw- lers soms weken op zee blijven met hun vangst, alvorens de thuishavens op te zoeken. Ja, daar zit wat in voor Urk'. Kersverse haring, week ln-week uit, én veel. De binnenvisserij doet het momen teel met nog liefst 125 schepen, bot ters, kottertjes enz., allen met hun 3-koppige bemanning. Die palingvis serij is een tweede belangrijke bron van inkomsten, terwijl van October tot April bovendien nog snoekbaars, voorn, karper, blei en andere zoetwa tervis afgeslagen wordt. U ziet, de Urker eet, goochem genoeg, van twee wallen, zeeën beter gezegd. Denk ech ter niet, dat hiervoor niet hard ge werkt moet worden. De aanschaf van zo'n Urker Noordzee-kotter komt b.v. zó al op een ƒ120.000. Verzet de bakens! is echter het devies, dat opgeld doet sinds de droogmaling der N.O. polder. Van de visserij immers kunnen alle 4500 Urker zielen in hun 715 poppe rige en rustieke woninkjes op de duur niet meer leven. De dichtheid van bevolking is dan ook min of meer te vergelijken met die van Amsterdam en om aan da bestaande woningbehoefte te vol doen, daar zjjn 530 woningen voor nodig. Na een korte rondwandeling door de zacht glooiende trottoirloze straatjes en pleintjes, af en toe on der de veelkleurige, drogende was doorduikend, is het een ieder duide lijk, dat hiervoor geen plaats meer is. Vandaar het verzoek van ge meentewege, om de 30 bunder vol gebouwde grond uit te breiden mei nog eens 90 hectare in de nieuwe N.O.-polder. Die polder was aan vankelijk een ongekende verande ring voor de Urker gemeenschap. Afgezien van 't feit dat de snel- wassende Urker bevolking hier een toekomstig emplooi zal kunnen vin den, houdt men nu reeds rekening met het feit, dat eens het IJsselmeer werkelijk meer-Meer dan Zee zal zijn, met de gevolgen van dien voor de binnenvisserij. Aan tradities is ons Urker volk als rechtgeaarde Hollanders sterk gehecht, doch ge zond verstand ontbreekt hun niet en, wij zeiden het reeds, ongemoti veerd conservatisme is hun verre. Dat is de reden dat U boven de veelkleurige daken, behalve 4 kerk- en het smaakvolle raadhuisje,, tegenwoordig enkele schoolaaken ontwaart. Zo vangen een moderne U.L.O. school, alsmede een sinds 1945 gestichte Landbouwschool de Urker jeugd op. Met het doel n.1., om het klakkeloos naar-zee-gaan langzamerhand te beperken en de jeugd de ogen te openen voor nieu we perspectieven, de landbouw in de Noord Oost-polder. Dan alleen zal ook in de toekomst welvaart heersen op Urk. De Kamper Am bachtschool, tegenwoordig ook druk bezocht door de jonge Urker zeuns, draagt daartoe haar niet onbelang rijk steentje bij. De polder. In de barre winter, die achter ons ligt en, door 't ontbreken van een goedgekeurd vliegveldje, hebben de Urkers met recht „aan den lijve" ondervonden, dat zij nog „eiland"- bewoners zijn. Speciaal bij acute ziekten, strenge vorst en overvloe dige sneeuwval doet zich dit nog wel degelijk gevoelen. Eerst op 12 km. afstand begint het tot nu toei in cultuur gebrachte gedeelte van het Urkerland. Rondom Urk strekt zich de drooggevallen vruchtbare zeebodem uit als een wildernis van zand, klei en metershoog riet, woest en practisch onbegaanbaar. De bei de dijken, een naar Lemmer en een om het drooggevallen Schokland heen naar richting Zwartsluis, zijn zuiver bedoeld en aangelegd als zeewering en niet als verkeerswe gen. Die komen kris en kras dooi de polder te liggen en 1 November dus, zal men officieel Urk per auto kunnen bereiken. Wij lazen reeds eerder van barre tochten met slip- en buitelgevaar over de smalle dijk- hoofden, toen een enkele wagen de tocht met groot risico aanvaardde om zieken te halen of eten en brandstof te brengen. (Zelfs de Oranjebitter bij de geboorte van Prinses Marijke sneuvelde onder weg grotendeelsIn dit opzicht is Urk tot zó lang nog vrijwel over- larad afgesloten van de buitenwe reld. Het eerste voordeel dat de Urkers bij de nieuwe polder heb ben, is de ruimere weidegrond voor het vee dat er vet en glanzend bij loopt. Het kent gelukkig geen ruimtevrees, want ruimte ik er tot zover het oog reikt! Overigens fe men er zich van bewust dat het vol gend geslacht op het land zijn brood zal moeten verdienen en de f 850 's jaars, uitgekeerd door de Zuider- zeesteunwet voor de nieuwe land- bouwopleiding, is een gewilde trek pleister gebleken onder de jonge Urkers. Het was echter ontegen zeggelijk een grote stap, als men voor een zo geheel nieuwe situatie wordt geplaatst en de vrije zee al van geslacht op geslacht trekt. Ge brek aan voldoende arbeidskrachten is vooralsnog oorzaak, dat de Cul tuur Technische Dienst na de eerste 50.000 hectare gecultiveerde zeebo dem (met prima grond en oogsten) nog niet verder kwam met het draineren en egaliseren van het woeste gebied in de richting Urk. Er valt nog een berg zwaar en des kundig werk te verzetten voor de gehele polder gecultiveerd en zaai- rijp zal zijn, doorkruist met wegen, dwarswegen, tochten en sloten. Maar reeds beseft de Urker geluk kig zijn nieuwe en tweede belang rijke bron van inkomsten naast de blijvende Noordzeevisserij en de eens sterk teruglopende binnen visserij. Panorama over Urk. Tot slot willen wij U niet onthou den de rust en de pitoresque sfeer, die uitgaat bij het aanschouwen van dat plekje veil'ge reê, dat al in 1204 als Örch, Urfih of Orkel in de anna len staat geboekt. Dicht bij de trou we witte wachter aan de dyk, die 's nachts het bewogen watervlak overflitst en bij mist zijn hoorn re gelmatig laat horqn, staat de mooie oude N. Herv. Kerk met zijn typisch oude gevelsteen. Heel in de verte komen de contouren van Enkhuizen boven de waterspiegel rijzen en langs de dijk naar Lemmer kijkend ontwaart U de Gaasterlandse bossen aan de Friese kust. Verder lopend tussen de speelgoedhuisjes door, linksom, rechtsom door de heldere straatjes en steegjes, komen we aan de haven: een woud van masten met hun beweeglijke lange vanen. Daarnaast de nieuwe sluis en het gemaal, dat millioenen liters water het IJsselmeer in slaat om de nieu we polder droog te houden. En de Urkers zélf? Ruwe bolster, blanke pit: doe gewoon en onopvallend en T> merkt onmiddellijk dat men wel- kom is. Set Urker vissersvolk is 'i ioviaal, een natuurvolk iude stempel. Het blijft gastvrij en frnxner: &T w^da mannenbroeken SST/grote zilveretukken, derood baaien tAnv^n met gouden knopen aan de bef, de astrakan vrouwen- mutsjes ene., zij gaan wel Tr' rii nen. Schooljeugd en jongelui, zij prefereren „in bur-ger te gaan, waar mee intuséön een symbool van oud- Hollandse volkskracht en schoon heid op de lange duur gaat verdwij nen. Gaat U zelf Urk eens be kijken! Entraeteer Uw - een pondje ajs U „v Acht uur 's morgens uit Amsterdam; veel genoegen! American Tel. And Tel. heeft mede gedeeld, dat de telefoonverbinding tussen Nederland en Indonesië welke sedert Maart 1942 is verbroken, op 15 Juli a.s. zal worden heropend. De verbinding zal aanvankelijk t°4 Batavia beperkt zijn. VERZORG UW HIJID. Tegen zonnebrand, stuklopen, door zitten, schrijnen, smetten en ter ver betering der huid: Purol of Purolin. Door 't crêmekarakter is Purolm ge liefd bij de vrouw voor zichzelf en de baby. (Ingezonden mededeling) De Washingtonse correspondent van het Londense blad „News of The World" verklaart in „hoge kringen" aldaar te hebben vernomen, dat de V.S. bereid zijn ongeveer 2.500.000.000 dollar in de ten uitvoerlegging van 't plan-Marshall voor hulp aan Europa bij te dragen, doch dat ook een bij drage van slechts 1.875.000.000 dollar tot de mogelijkheden behoort. De cor respondent voegt hieraan toe, dat een dergelijke som totaal onvoldoende is om de nood in Europa te lenigen. De openbare aanklager te Athene heeft een aanklacht wegens hoogver raad ingediend tegen drie communis tische leiders, op grond van het feit dat zij betrokken zouden zijn bij een samenzwering tegen de staat. De Sowjet-autoriteiten te Wenen hebben de Oostenrijkse regering ge waarschuwd, in Parijs geen aanbie dingen of plannen te accepteren, wel ke de Oostenrijkse economie in de Scwjet-zone raken. Het Britse blad „News Chronicle" brengt heden in grote opmaak een verslag van zjjn bijzondere corres pondent Peter Grieve, die, na een reis van meer dan 4500 km. door de oerwouden van het Amazonege bied, van een „wereldschokkend schandaal" melding maakt. Van de 53.000 personen, die door de geallieerden in dienst waren ge nomen om in de binnenlanden van Brazilië rubber te winnen, zjjn 31.000 omgekomen, terwijl zich nog 22.000 van hen in de oerwouden be vinden, in de ellendigste omstandig heden, „zonder hoop op redding", al dus Grieve, die van één van hen het volgende verhaal kreeg te horen: „Te Sao Paulo kwam mij- eind 1942 een advertentie onder ogen, waarin vrijwilligers werden gevraagd om rubber te winnen. In deze adverten tie werd beloofd, dat men veel geld kon verdienen door voor de duur van de oorlog in de rubberwinning te hel pen, waarna men vrij vervoer naar huis zou genieten". In Rio de Janeiro nam ik dienst en met een transport van 1000 personen, onder wie vrouwen en kinderen, ging ik op weg. De reis was verschrikke lijk. In wagens voor veevervoer, met totaal onvoldoende en vervuild voed sel werden wij dagen achtereen voort gereden. Wij kregen andere kleding, zodat w\j te onderscheiden waren van de bewoners der plaatsen, welke wij passeerden. Wij stonden onder stren ge bewaking, die ons uitschold en mishandelde, zodat twee van ons stierven ten gevolge van een ranse ling. Wij werden ondergebracht in kampen, waar duizenden mensen op eengepakt waren en waar gele koorts en andere besmettelijke ziekten woed den, zonder dat hygiënische maatre gelen er tegen werden genomen. Eén van ons, die in een uitbarsting vati woede een bord met eten voor de voe ten van de kampcommandant smeet, werd ter plaatse neergeschoten en hij was niet de enige. Opstanden, die on der ons uitbraken, werden met ma chinegeweervuur onderdrukt en ten slotte werden wij op schepen ge bracht, waaronder een Amerikaanse kruiser en de rivier Sao Francisco afgevoerd. Ik was 8 dagen aan boord van het schip „Pedro Primero" en de toestand was er zo verschrikkelijk, dat opnieuw opstanden uitbraken, die werden on derdrukt, doordat de schepelingen brandslangen aansloten op de ketels van de machinekamer en ons met ko kend water bespoten. Hen, die de volle laag van het water kregen, werd het vlees van de botten gescheurd. Onder degenen, die aan boord stierven waren 10 kinderen. Tien maanden na het vertrek kwa men we te Manaos aan, waar we ver kocht werden aan de rubberhandela ren, die de kostprijs bij voorbaat van ons loon aftrokken. Protesten tegen de slechte behandeling werden bestraft met eenzame opsluiting". „Daar werden de mannen in de moe rassen te werk gesteld", zo gaat Grieve verder, „waa: zij als vliegen aan de koorts stierven. 31.000 zijn daar gestorven en de 22.000 anderen bevinden zich thans nog in de Amazone-oerwouden, zwaar in de schuld, zonder de geringste kans ooit weer vrij te komen". Degenen, die Grieve gesproken heeft gaven een overzicht van hun toestand in de volgende woorden: „De gevange nen in de Duitse concentratiekampen werden vastgehouden door prikkel draadversperringen, doch wij worden vastgehouden door een versperring van ziekten, roofdieren, moordzuchtige Indianen en schulden". Dit zomerse pakje van witte woHen stof werd op originele wijze met zwart gegarneerd. Er hoort een drie kwart lange jas bij, die dezelfde versiering toont. Grieve verklaart, dat deze rubber- winning geschiedt door de „Rubber Bank", die met Amerikaans kapitaal ig gesticht en wordt gefinancierd, en dat Brazilië de taak op zich had genome^ de vrijwillige arbeiders van de kust naar het Amazonegebied te transpor teren en hen van kleding, voedsel en medicamenten te voorzien. „Amerikaanse missionarissen en zen delingen bevestigen mijn relaas", zo verklaart Grieve, „en hooggeplaatste Brazilianen en buitenlandse zakenln weten van dit schandaal, want zij zjjt ooggetuige geweest". Een ondernemende vertegenwoor digster van een Amerikaanse firma in nylonkousen te Antwerpen, mrs. Hig- gins, had een Belgische piloot met vliegtuig gehuurd om op deze manier ook de Francaises van wat Nylonkou sen te kunnen voorzien. Op één avond vloog de piloot tweemaal van België naar Frankrijk, doch bij de tweede vlucht moest hij door gebrek aan ben zine landen. De smokkel werd orddekt en thans kan de Amerikaanse dame alles nog in der minne schikken wanneer zij aan douanerechten het luttele bedrag van fr. 2.700.000, fr. 250.000 voor het in be slag genomen toestel en fr. 1.000.000 voor de kousen betaalt. Behalve de piloot is ook 'n Italiaanse prinses, die bij dit complot is betrok ken, gearresteerd. Met blijdschap geven wij U kennis van de geboorte van onze zoon GERRIT. G. DE BEURS Jr. M. DE BEURS— BAKKER Den Helder, 10 Juli 1947. Krugerstraat 113. Ondertrouwd: HENDRIK MARSMAN en JANN1E BAIS. De huwelijksvoltrekking zal plaats vinden op na der te bepalen datum. Den Helder, 15 Juli '47. Anemonenstraat 15. Nieuwstraat 15. Uit voorraad leverbaar: EEN MOOIE SNELWEGER EN SNIJMACHINE. v. Galenstraat 117. Gevraagd een voor lichte werkzaam heden, leeftijd 16 a 17 jaar Hotel BELLEVUE. zonder borg, voor alle doel einden, door ons spaartcre- dietsysteem. Vraagt nadere inlichtingen: Spaarcredietinstelling .SAMENWERKING" VERSTOLKSTRAAT 31, LEEUWARDEN zal op DONDERDAG 17 Juli a.s., des morgens om 9 uur, in het gebouw van de Eierveiling aan de Palmstraat alhier, pu bliek en contant ver kopen: DIVERSE MEUBILAIRE HUISHOUDELIJKE EN ANDERE GOEDEREN- In te brengen goederen op te geven aan de makelaar D. GROOT, Prof. Zeemanstraat 7 en aan DE SCHAKEL, Mo lenstraat. In Juni „nieuwe" spaarders VAC ANTIERUIL. Welk gezin wil in de maand Augustus enige weken ruilen m. Utrecht? Woning is gelegen aan de buitenzijde van de stad, prima verbinding met prachtige omgeving. Ini. bij fam. N. J. VERBERNE, Singel 146. Den Helder. Geen geld of goederen af te geven op mijn naam. daar door mij niet wordt betaald. C. v. WESSEL, Goversstraat 34. OÖOOöööööööoöÖÖÖÖ Aanmelding voor de te SCHAGEN tot Vrijdag 18 Juli a.s. bij J. KEESMAN Czn., Noord A10 te Schagen en BOOT. Stakm. Bossestraat 60, Den Helder. Bij voldoende vooropleiding is plaatsing in een hogere klasse mogelijk. De nieuwe cursus begint 4 September a.s. Adressen Bureau enz. alt sluitend 's middags na halt twee!!! Een herenfiets op goede banden f 80,—. Balistraat 10; 's avonds na 7 uur. Een pr nw zwarte lage he renschoenen mt 46 f 25,—, 1' nw. Am. overall gr. mt f 20,—, damesmantelpak met blouse z g a n. mt 40 f 50,— en 1 rol- stoffer f 6,Adres: Bur. van dit blad. Een divan f 45,— Kruger straat 92. Een z g a n. zwart mantel pakje mt 42 f 40,—. De Ruy- terstraat 23. Twee 1-pers. stroomatrassen f 7,50. Duinweg 21, Huis duinen. Te koop: een vierkant van een boerderij, spanning 6,30 x 7,30, hoog 7'/, meter. Blokker, Aannemer, Lutjewinkel. Woningruil. Modern huis, Singel, Den Helder, voor dito woning te Alkmaar Br ond nr 516, Bur. van dit blad. Drie knotten donkerblauwe wol voor jaegerwol. Adres: Bureau van dit blad. Woningruil. Woning in Am sterdam-W. 2 hoog, met 3 slaapkamers, h.prijs f6,— per week, voor woning in Den Helder, ook met 2 of 3 sl.- kamers Inl.: Fazantenstraat 61. Den Helder Voor één of twee lerares sen gedeelte van een huis of per persoon één zit-slaapka- mer; liefst gemeubileerd of gestoffeerd: Br ond nr 515, Bur. van dit blad. Een drukmeter voor Buta- gasstel. Br letter K, Adv.- gasstel. Br letter K, Adv.- Bur. C Rezelman. Molenvaart 105, Anna Paulowna. Huwelijk. Jonge gescheiden man, oud 25 jaar, goede werk kring, zoekt kennismaiking met meisje of jonge weduwe; éen kind geen bezwaar. Van beslist onbesproken levensge drag. Br met foto's, welke op erewoord worden terugge zonden, aan nr 0011. Bur van dit Blad. Verloren: in de Ooievaa1*- straat schuiertje van stofzui ger. Gaarne terug: H Licher. Sperwerstraat 2. De Burgemeester van DEN HELDER brengt ter openbare kennis, dat bij voorkomende ONGEVAL LEN het telefoonnummer 2888 (ongevallendienst) en in geval van BRAND het telefoonnummer 3500 (brandweer) kan worden opgebeld. DEN HELDER, 11 Juli 1947, tUIO-HOLLANOSCHE BIERBROUWERIJ OCH HAM Bij het Gemeente Ziekenhuis te Den Helder kan geplaatst worden een Sollicitaties worden binnen tien dagen na het verschijnen van dit nummer ingewacht bij den Directeur van de G.G.D., Huisduinerweg 3 Den Helder, K wegens enige noodzakelijke veranderingen in de keuken De Burgemeester van DEN HELDER brengt ter algemene kennis, dat het College van Algemene Commissarissen voor de Wederopbouw, te 's-Gra- venhage, is overgegaan tot onteigening, ten name van de gemeente Den Helder en ten behoeve van het Bouwplan 1947, van een aantal percelen, in deze gemeente gelegen tussen hat fort Erfprins, de Fortweg, de Koningsweg en het Spuikanaal en dat de op deze onteigening betrekking hebbende stuk ken van Maandag 14 Juli a.s. af gedurende veertien dagen kosteloos voor een ieder ter inzage zullen liggen ter secretarie (afdeling Algemene Zaken) dezer gemeente. DEN HELDER. 10 Juli 1947. ZIJN UITVERKOCHT. In al de schaarste dienden wij op déze wijze het belang van de verbruiker. KERMIS SOEZEN (zonder inlevering)! Hierdoor verhoogden wij voor iedereen de kermisvreugde. Zó dient de coöperatie het algemeen belang- Hoe groter wij zijn, des te sterker is onze kracht. WIJ GAAN DOOR: Let deze week op de KRUIDENIERS-RECL ME De Coöperatie strijdt, voor het belang van iedere verbruiker zonder onderscheid van politiek of godsdienst. A DE COÖPERATIE DOET ALLES VOOR V El I:

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 4