Republikeins leger spreekt van geweld Oorlog rond een emigrantenschip Transito over Rotterdam en Antwerpen De scheepsramp bij Bombay DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Sjarifoeddin doei nieuw aanbod Koele ontvangst VAN NABIJ ~EN yERRE Navy versus Warfield MINDER PAPIER met 4 pagina's India en Pakistan onafhankelijk Hevige ontploffing te Bordeaux Indijking van de Mississippi Drijvende huizen 12 mud voor kamer bewoners boven 65 Nederlandse kaas naar Engeland. Verrader van zijn vrouw Bloemendaal wordt leave-centre Havenstaking te Antwerpen Vietio verliest gele trui aan Brambilla VERWARRING 'lüeec&ericht Nieuwe postzegels BVBBAV: Hootaestraa* *-80 Deo Helder Telefoon 2W8 Qiro «90(1 DO.: I. Btitema ZATERDAG M TOM 194*. 70e JAARGANG No. 9562 Voortzetting wan de HELDE RSCHE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties („Juttertyes") tot 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwarteai f 3.—, per poet t 3.65 H* ofdredacteurt M. H. E. l'yldeet, Rayonredaciewen C. A. Defcketf en W. Kok. Sjarifoeddin heeft gisteren in een radiorede verklaard, dat de republiek on middellijk het bevel zal uitvaardigen tot staking der vijandelijkheden, tot het staken van iedere „onvriendelijke" handeling en tot het terugtrekken van de Indonesische troepen van de demarcatielijnen, mits de Nederlanders zonder uit stel alle mogelijke stappen zullen ondernemen om het vertrouwen te herstellen binnen het republikeinse gebied. Deze stappen zouden moeten inhouden de verklaring, dat „de phase der utdmata" voorbij is en dat de Nederlanders van nu af aan zullen trachten de ge meenschappelijke belangen door vriendschappelijke samenwerking te behartigen. Sjarifoeddin zeide, dat de republiek haar grenzen getrokken had. Een vreed zame oplossing, zo zeide hij, is niet alleen in het belang van de Nederlanders in dat van de gehele wereld. Over het aanbod van Sjarifoeddin seint Reuters correspondent Graham Jeokms het volgende: De Nederlands-Indische regering heeft koel gereageerd op het aanbod van Sjarifoeddin. Een woordvoerder deelde mede, dat het aanbod naar Nederland zou worden gezonden om door de Nederlandse regering in overweging te worden genomen en dat het door haar te nemen besluit over vrede of oorlog in Indonesië zou beslissen. OVERLEG MET GENERAAL. CONSULS- SJarïfoeddin deed zijn aanbod in een radiorede uit Djokjakarta, nadat door de Britse, Franse en Chinese consuls- generaal aan Gani en Tamzil het ad vies was gegeven de Nederlandse eis tot staking van de vijandelijkheden in te willigen. Ook de Australische con sul-generaal heeft met deze Indonesi- sohe ministers besprekingen gevoerd, doch hij verklaarde later, dat hij aan gaande de situatie geen speciaal advies had gegeven, hoewel hij de inzichten van de Australische regering had ken baar gemaakt. In zijn radiorede heeft Sjarifoeddin, aldus Graham Jenkins, nog gezegd: „De republiek heeft beslist, dat het moment is gekomen om haar vertrou wen te stellen In de goede bedoelingen van de Nederlanders en dit verklaart zij niet alleen tegenover het Neder landse volk, doch tegenover de gehele wereld". SOMBERE TAAL VAN NIEUWSGIER. De Nieuwsgier schrijft over de si tuatie: „Zelfs de grootste optimist kan niet meer hopen, dat alsnog een weg gevonden zou kunnen worden om de partijen tot elkaar te bren gen. Na de chaotische ontwikkelin gen in de nacht van Woensdag op Donderdag en in de vroege ochtend uren van Donderdag, is nog een laat ste poging gedaan om de situatie te redden. Tamzil had een onderhoud met dr. Van Mook en vertrok daarna naar Djokja om het republikeinse antwoord te halen. Dit antwoord is in alle opzichten onbevredigend. Sjarifoeddin is in Djokja blijkbaar geawicht voor de druk der militaire leiders, lieden, die onverzoenlijk zijn en er belang bij hebben, dat de tegen woordige toestand gehandhaafd blijft. De machten te Djokja hebben niet slechts Sjahrir om hals gebracht, zij hebben thans ook de politiek van Sjahrir, die het richtsnoer van het nieuwe kabinet zou zijn, grondig ge torpedeerd. Er is een eind aan elke mogelijkheid, waarin geduld, tact en redelijkheid aan ene zijde een pro bleem kan oplossen". BOTSINGEN. Volgens Nederlandse bronnen heb ben botsingen plaats gehad tussen Nederlandse en Indonesische troepen nabij Palembang. Dit waren de eerste gewapende botsingen in deze zóne sedert maan den. Aan Nederlandse zijde werden verliezen geleden. De correspondent van Aneta in Ban- doeng meldt, dat in de nacht van 14 op 13 Juli een Chinese textielfabriek grens van Bandoeng, door een bomaan- -spejs ap uba ja;aut OOS 'umaaneqitx ftq slag is vernield. Dit is de tweede 'maal, aisjaa op :si pfaturaA ufauqej ap }ep keer was de vernieling veroorzaak' door extremistische activiteit. De fa briek was juist herbouwd. Bij Tjibe- ber werd een houten brug, welke door de Nederlandse genie was aangelegd, door brand geheel vernield. BEREID TOT GEWELD. Een woordvoerder van het repu blikeinse leger heeft gewaarschuwd. HET IS MONTY NIET. Onze foto toont niet veldmaarschalk Montgomery, maar de filmspeler Clifton James, die de rol van Monty vervult in de nieuwe Engelse film „Holiday Camp". Clifton James wordt door zijn directeur gecomplimenteerd met zijn voortreffelijke creatie. dat het leger bereid was geweld te genover geweld te stellen. Indien de Nederlanders de diplo matieke betrekkingen met de repu bliek zouden verbreken en iun toe vlucht zouden nemen tot geweld, zo zeide deze woordvoerder volgens het Indonesische persbureau Antara, dan waren de Indonesische strijd krachten „bereid om de Nederlandse agressie tegemoet te treden". Uit Bandoeng meldt Antara „toege nomen activiteit". Ten Zuiden van de stad zou een groot aantal burgers door Nederlandse houwitsergranaten gedood zijn. De Indonesische centrale van vakver enigingen (Sobsi) heeft een oproep ge richt aan alle arbeiders over de gehele wereld om de Nederlanders in alle havens en op alle vliegvelden te boy cotten in geval zijn de Indonesische re publiek gewapend zou aanvallen. Het gehele Britse Lagerhuis juichte Winston Churchil, leider van de oppo sitie toe, toen hij Dondrdag, jl. na vijf weken in verband met een operatie afwezig te zijn geweest, verscheen. De raad van Ermelo heeft aan de Veluwse autobusdienst de verkoop van grond geweigerd op grond van het feit, dat een Zondagsdienst wordt onderhou den. Te Kruiningen is de blik sem geslagen in een grote houten land- bouwschuur, die tot de grond afbrand de. Een 43-jarige vrouw te Rot terdam viel van een 7 meter hoge ve randa met haar hoofd op een betonnen vloer en was op slag dood. De filmster Hedy Lamarr heeft zich van haar echtgenoot, de filmster John Lo- der. laten scheiden. Dit is haar derde echtscheiding. Op het te Locarno gehouden filmfestival heeft de Neder landse film „Ontluisterd Land", een productie van Herman van der Horst, de tweede prijs ontvangen. De Volgens een radioboodschap van het opgebrachte Joodse-immigranten- schip „Exodus 194?" (President War field) zijn de volgende slachtoffers te betreuren als uitvloeisel van de door de zes Britse oorlogsschepen uitge voerde actie: een dode, vijf sterven den, twintig zwaar en honderd licht gewonden. In het telegram wordt verder ver klaard: „Wij zijn vier keer geënterd en hebben averij opgelopen, zodat het schip water maakt. Vervolgens zijn wij met mitrailleurvuur en traangasbom- men aangevallen. Een afdeling Britse mariniers, die aan boord is gekomen, is door ons gevangen genomen, maar thans zijn wij wegens de averij genood zaakt de strijd te staken". Sympathiestaking. Reuter meldt nog, dat te Tel Aviv tweehonderdduizend Joden spontaan een sympathie-staking afkondigden in verband met de actie van Britse vloot-eenheden tegen het immigran tenschip. Een soortgelijke actie heeft, naar ver nomen wordt, plaats in het Joodse kwartier van Haifa. Officieel wordt meegedeeld, dat de „President War field" (d.w.z. de „Exodus 1947") onder Franse boeren overwegen de tarwe- leveranties voor een aantal dagen stop te zetten, waardoor in Frankrijk een broodtekort dreigt. Van 2 tot 9 Augustus zal te Haarlem een groots opgezette bloemenweek worden gehou den; bij deze gelegenheid zal er ook een bloemenkoningin worden gekozen. Het Amerikaanse ministerie van landbouw heeft medegedeeld, dat aan de Nederlandse overzeese gebieden een hoeveelheid van 202.000 pounds vlees en vleesproducten is toegewezen. Een 16-jarige Vlissinger zou boven Zee land een z.g. vliegende schotel hebben waargenomen, die zich met grote snel heid in Zuidoostelijke richting voort bewoog. Er is enige tijd geleden sprake van geweest, dat in verband met de slechte papierpositie door de dagbladen drastisch zou moeten worden bezuinigd wat het aantal uit te geven pagina's betreft. Hoewel dit gevaar nog bijtijds kon worden afgewend, is de situatie toch zo, dat de dagblad pers er niet zonder kleerscheuren afkomt en een inkrimping over de gehele linie noodzakelijk blijkt. In dit verband is hoewel zeer tot onze spijt het besluit gevallen, dat wij ingaande heden voorlopig des Zaterdags zullen uitkomen. Hierdoor zal worden bereikt, dat verdere in- tcrimpingsmaatregelen achter wege kunnen blijven. Uiteraard zullen wij alles in het werk stellen om ondanks deze maatregel de nieuwsvoorziening zo veel mogelijk volledig te coen zijn. „escorte van een Britse kruiser en tor pedojagers" naar Haifa vaart. Bijzon derheden omtrent de ontvluchtingspo ging van de „President Warfield" zijn, aldus Reuter, niet meegedeeld. Hevige tegenstand. Het hoofdkwartier van het Britse leger heeft officieel bekend gemaakt, dat er „hevige tegenstand" is geweest en dat aan beide zijden gebruik is ge maakt van traangas. „Toen de „Presi dent Warfield" trachtte te ontkomen, zijn zowel dit schip als ten minste twee van de vijf escorterende torpedo- bootjagers beschadigd". De ruim 4500 Joodse illigale immi granten van de „President Warfield" zijn te Haifa aangekomen en onmiddel lijk op transport gesteld naar Cyprus, waar zij zullen worden geïnterneerd. Gisterochtend te 11.40 (Ned. tijd) heeft de koninklijke commissie de sanctie van de Engelse koning aan het wetsontwerp tot onafhankelijk verkla ring van Voor-Indië op de traditionele wijze aan het Hogerhuis medegedeeld, waardoor aan „India" en „Pakistan" met ingang van 15 Augustus volledige onafhankelijkheid wordt verleend. Als afgezant van het Hogerhuis werd ad miraal sir Geoffrey Blake naar het Lagerhuis gezonden om de afgevaar digden op te roepen. Na drie maal met de gouden knop van zijn zwarte staf op de deur getikt te hebben, werd sir Geoffrey tot het Lagerhuis toegelaten, waar hij de bood schap aan de voorzitter meedeelde, die vervolgens de afgevaardigden voorging naar het Hogerhuis, waar beide huizen van de koninklijke goedkeuring in ken nis werden gesteld. Door een ontploffing van 80.000 ter vluchtige olie is gisterochtend de Frans-koloniale olieslagerij te Bor deaux brand uitgebroken. Veertig personen werden gewond, van wie 19 zeer ernstig. President Truman heeft aan het Con gres een plan van 10 jaar voorgelegd om de vallei der Mississippi voor over stromingen te beschermen. Voor het eerste jaar vroeg hij 250 millioen. De laatste overstroming heeft naar schat ting voor 500 millioen schade aange- 1 richt. De onderhandelingen tussen de Ne derlandse en Belgische delegaties enerzijds en de Engelsen en Ameri kanen anderzijds betreffende het transito over Antwerpen en Rotter dam hebben Vrijdagochtend geleid tot een overeenkomst, die op het eer ste gezicht voor beide havens be trekkelijk gunstig lijkt. Het accoord, dat voor een jaar geldig is, zal half September van kracht worden. Een bouwmaterialenbedrijf in Hillegom heeft het initiatief ge nomen voor de bouw van beton nen weekend-huisjes, die de uitzonderlijke eigenschap hebben, te kunnen drijven. Deze beton nen huisjes rusten op een recht hoekige bak eveneens van beton, die met specie aan de muren is verbonden en absoluut water dicht is. Het project is bij wijze van proef uitgevoerd en de acht huisjes, die vervaardigd zijn, hebben aanstonds aftrek gevon den. Over de Nederlandse wate ren zwerven een achttal huisjes met vacantiegangers, die met recht „op het water thuis" zijn. Het ligt in de bedoeling in de komende winter aan kamerbewo ners boven 65 jaar meer brandstof te verlenen dan verleden jaar. Zij kwamen toen in aanmerking voor negen mud. Nu zullen zij twaalf mud krijgen. Er wordt althans een zodanige regeling uitgewerkt ver nemen wij. (Vrije Volk). Tot nog toe zjjn 150 opvarenden van het stoomschip Ramdad, dat Donder dag bij Bombay door de storm is ge zonken, gered. In totaal bevonden zich 740 personen aan boord. Giste ren is een voorlopig onderzoek naar de oorzaak van de ramp begonnen. Terwijl het weer was opgeklaard, is men uitgevaren om mogelijke over levenden van de scheepsramp te red den. Het gezonken schip is een stoomboot van 406 ton, die een veerdienst onder hield tussen Bombay en Rewas, een route, waarover men normaal 45 minu ten vaart. Een overlevende verklaarde, dat het schip, twee uur nadat het Bombay ver laten had, door een zware golf uit zijn positie geslagen werd en onmiddellijk daarop door een nieuwe golf werd overspoeld en naar de diepte gesleurd. 690 van de opvarenden, onder wie zich vermoedelijk geen blanken bevon den, worden nog vermist. De kapitein slaagde er in naar de kust te zwem men. Grote belangstelling bestond er gis teren in de Harlinger haven, voor het laden van het Engelse stoomschip „Fau- vette" van de General Steam Transport Company, dat de verbinding Harlingen Londen onderhoudt, met 35 ton losse volvette Gouda kaas en 60 ton melkpoe der. Deze verscheping betekent de eer ste verzending van zuivelproducten naar Engeland sinds de bevrijding. Dinsdag vertrekt de „Goldfinch" met 30 ton losse volvette Gouda kaas, 30 ton verpakte 40+ Edammer, benevens 30 ton melkpoeder. Met de Fauvette' gaan twee Nederlandse ambtenaren mee, die met enig feestelijk vertoon de lading aan de Engelsen zullen over dragen. Aan een te houden diner zal o.m. de Engelse minister van Voedsel voorziening aanzitten. De 50-jarige A. J. S(eesink) die in 1944 aan de SD had medegedeeld, dat zijn vrouw, die Jodin was, geen ster droeg en daarbij tevens haar adres be kend maakte, werd door de Rotter damse Kamer van het Haags Bijzonder Gerechtshof veroordeeld tot acht jaar gevangenisstraf met aftrek van preven tief en verlies van de beide kiesrech ten, conform de eis. Zijn vrouw was door de Duitsers ge arresteerd en naar Auschwitz gezon den. Sindsdien werd nimmer meer iets van haar vernomen. J^aar wij vernemen zal ook Bloemen daal zoals Amsterdam dit reeds is over enige weken tot leave-centre wor den gemaakt voor de Amerikaanse sol daten, die hun vacantie in Nederland zullen komen doorbrengen. Het hotel „Duin en Daal" zal dit Bloemdaalse leave-centre worden. Plannen zijn ge maakt in overleg met een uit Duits land overgekomen officier van het Dutch-Allied Goodwill Committee. Onder de havenarbeiders te Antwer pen is opnieuw een staking uitgebro ken. De arbeiders protesteren tegen de belastingen en de hoge huurprijzen. De resultaten van de tijdrit Vannes St. Brieuc (139 km), de 19e etappe van de Tour de France, luiden: 1. Im- panis (B.) 3 uur 49 min. 36 sec.; 2. Robis (F.W.) 3 uur 54 min. 30 sec.; 3. Ronconi (It.) 3 uur 56 min. 8 sec.; 4. Cottur (It.) 3 uur 56 min. 57 sec.; 5. Brambilla (It.) 3 uur 57 min. 36 sec.; 6. Camellini (Ned. gemengd) 3 uur 57 min 55 sec.; 7. Volpi (It.) 3 uur 58 min. 13 sec.; 8. Fachleitner (F.) 3 uur 59 minuten 20 sec.; 9. ex acquo Teis- seire en Thuayse 4 uur 2 seconden; 16. Vietto (F.) 4 uur 4 min. 16 sec.; 24. Victor Joly (Ned. gemengd) 4 uur 9 min.; 32. Klabinsky (Ned. gem.) 4 uur 12 min. 12 sec.; 45. Janssen (Ned. gem.) 4 uur 18 min. 1 sec- Het algemeen klassement: 1. Brambilla (It.) 134 uur 5 min. 39 sec.; 2. Ronconi (It) 134 uur 6 min. 32 sec.; 3. Robic (F.W.) 134 uur 8 min. 37 sec.; 4. Vietto (F.) 134 uur 10 min. 45 sec.; 5. Fachleitner (F.) 134 uur 12 min. 35 sec.; 6. Camellini (Ned. gem.) 134 uur 19 min. 40 sec.; 33. Janssen (Ned. gem.) 137 uur 55 min. 11 sec.; 41. Kla binsky (Ned. gem.) 138 uur 19 min. sec.; 48. Victor Joly (Ned. gem.) 139 uur 4 min. 47 sec. Het landenklassement: 1. Italië 403 uur 29 min. 18 sec., 2 Frankrijk 404 uur 7 min. 13 sec.; 3, Frankrijk W. 405 uur 39 sec.; 4. België 407 uur 55 min. 35 sec.; 5. Frankrijk Z.O. 408 uur 52 min. 35 sec.; 6. Zwitser land/Luxemburg 408 uur 54 minuten 37 seconden; 7. Nederland gemengd 410 uur 33 min. 56 sec.; 8. Frankrijk Z.W. Centraal 410 uur 59 min. 43 sec.; 9. Ile de France 412 uur 58 min. 50 sec.; 10. Frankrijk N.O. 416 uur 5 m. 31 sec. Wij weten niet hoe de toestand op Java zal zijn als dit artikel wordt af gedrukt, want hoe traag de pogingen van beide partijen, de regeringen te s-Ciravenhage en te Djokjakarta, om tot een oplossing der geschillen te ge raken, zich ook hebben ontwikkeld, het tempo der gebeurtenissen is onbere kenbaar. Tot dusverre is de toestand uiterst ver ward. Nota's worden over en weer ge wisseld, correcties aangebracht, beslui ten achterhaald. Vertegenwoordigers der Republiek snellen tussen beide re geringscentra heen en weer. De minis terraad in Den Haag heeft opnieuw vergaderd. Herhaaldelijk wordt met het woord „onaanvaardbaar" een streep getrokken door voorstellen der tegen partij. De spanning neemt toe om dan weer te verzwakken, en zij wisselt zo als eb en vloed. Inmiddels staan de le gers der Republiek en die van het Ko ninkrijk tegenover elkaar, het geweer bij de voet, en helaas ontbreekt het niet aan schendingen van het bestand, dat reeds negen maanden geleden af gekondigd werd. Hier te lande neemt de ongerustheid over de loop der besprekingen van dag tot dag toe en voor velen is de span ning bijna ondragelijk. Dit geldt vooral voor hen die in het overzees gebied fa milieleden en vrienden weten in, aller minst denkbeeldig, oorlogsgevaar. Maar het geldt voor alle landgenoten die wars zijn van oorlogsgeweld en snakken naar een oplossing in vreed zame zin. Natuurlijk zijn er ook land genoten die andere verwachtingen koesteren en in een krachtige militaire actie de enige en noodzakelijke oplos sing zien van het hangende geschil; wier geduld uitgeput is; die de voor zichtige houding onzer regering met wantrouwen gadeslaan; kortom, die niet het minste vertrouwen hebben in de eerlijke bedoelingen der Republiek. Onze regering heeft het ongetwijfeld zeer moeilijk, waar de gezindheid on der het volk dat zij vertegenwoordigt, zo rijk aan contrasten is. Maar het is zeer wel*mogelijk dat de regering der Republiek voor overeenkomstige moei lijkheden staat. Ook te Djokja doen zich uiteraard zeer uiteenlopende op vattingen 'gelden. Ook daar heeft de re gering rekening te houden met 'n vrede lievende stroming en met de onver zoenlijke opvattingen der extremisten, die de vrijheids-droom welke zij heb ben gekoesterd niet gemakkelijk kun nen prijsgeven, de droom ener absolute onafhankelijkheid; en het is zeer de vraag of die droom door middel van wapengeweld te verstoren zal zijn. Het rationalisme op Java dateert niet van vandaag of gisteren; het is ook geen uitvloeisel van de tijdelijke Japanse heerschappij; het is reeds vóór de we reldoorlog ontkiemd en het heeft wor tel geschoten diep in het bewustzijn van de oosterling in het algemeen. Het beperkt zich ook niet tot Java; het is wijd vertakt; heel Azië is ontwaakt en hunkert naar onafhankelijkheid. Dat Europa aan deze hunkering tege moet komen wil, bereid is dit verlan gen naar zelfstandigheid te bevredi gen, is buiten kijf. Maar het tempo waarin Europa zich voorstelt dit te doen verschilt van het tempo dat men in het Oosten begeert. Wat nodig blijft is ruim begrip voor wederzijdse mentaliteit. De Nederlan der heeft altijd baas willen blijven iq eigen huis. De Aziatische volken wen sen dit thans voor zichzelve eveneens. Vandaar ook dat de Nederlandse eis betreffende de gendarmerie een strui kelblok vormt dat klaarblijkelijk moei lijk uit de weg te ruimen is. Onze regering heeft zich echter ge bonden aan het accoord van Linggad- jati en daarmede verplichtingen op zich genomen, niet slechts ten aanzien van de Republiek, maar ook ten op zichte van de andere deel-staten. En die verplichtingen zal zij willen en moeten nakomen nu zij eenmaal in een overeenkomst zijn vastgelegd die door alle partijen is aanvaard. U. Weersverwachting, medegedeeld door het K.N.M.I. te De Bilt, gel dig tot Zaterdagavond. WEINIG VERANDERING. Tijdelijk wat toenemende bewol king met slechts enkele versprei de buien. Iets lagere temperatuur. In het N.O. van het land matige wind tussen Noord en Oost, in het Zuiden weinig wind. Ochtendne vel of mist op sommige plaatsen in het Zuiden des lands. Sedert korte tijd zijn aan de PTT- kantoren wederom z.g. postzegelboek jes verkrijgbaar, die 24 frankeerzegels (type Hartz) van 10 cents bevatten. Naar mate de verschillende waarden der thans gebezigde postzegels uitgeput raken, zullen deze worden vervangen door een nieuw type, dat ontworpen werd door J. van Krimpen. Ze zullen worden uitgegeven in de waarden van 'h, 1, 3, 4, 5, 8, 10, 11, 12, 15, 16, 20, 25, 30, 40, 50 cent en 1 gulden. De kleur is als gewoonlijk blauw, terwijl het zegel van 1 gulden rood is.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1