Oost-Indonesië en West-Borneo niet tot Veiligheidsraad toegelaten VOOR-INDIË BEGROET HAAR VRIJHEID Sjahrir eist terugtrekking der Nederlandse troepen Vrijdag 15 Augustus 1947 DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT 70e Jaargang No. 9585 DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA Aanvaardt Nederland onpartijdige arbitrage? Hors d'Oeuvre Franse president bezocht de Jamboree Zware oliebrand bij Tandjong Priok UNFAIR Milliard van Italiaanse oorlogsschuld kwijt gescholden Doodstraf voor Buchenwald- personeel Laaiende leest vreugde in Karatschi en New Dehli Wijziginsr in Australische boycot Wettelijke maatregelen inzake spreiding van bezit? Extra textiel-toewijzing bij demobilisatie llkec&ecicfU Gerbrandy verwacht nog groter chaos Visum voor Amerikanen naar Nederland afgeschaft Onafhankelijk Voor-Indië Sprinkhanenplaag in Zuid-Frankrijk BUREAU: KoDlngetraat TO-«0 Deo Hekier Telefoon GMro 449041 Dtr.: J. BIJIsma Voortzetting oan de HELDERSCHE COURANT TAJWBVBN: Advertenties: 14 cent per millimeter. Familieberichten 17 cent per m.m. Kleine ad vertenties J'üttertjes") tot' 15 woorden 75 cent, elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaei' f 3.per post f 3.95 H> ofdredacteur: M. H. E. üyldert, Reyonredacteuren C. A. Dekkers en W. Kok, Toen gisteravond te Lake Success de bijeenkomst van de Veiligheids raad weer werd voortgezet, nam dr. Soetan Sjahrir, ex-minister-president van de Indonesische Republiek, met de Nederlandse en de andere Indo nesische vertegenwoordigers plaats aan de tafel. Het verzoek van de Philippijnen om aan de besprekingen over Indone sië te mogen deelnemen, werd met algemene stemmen (9) aangenomen. Alleen de Sovjet-Unie en Polen onthielden zich van stemming. Het Belgische verzoek om ook vertegenwoordigers van Oost-Indonesië en West-Borneo aan de tafel t« laten plaats nemen, werd met 4 stemmen voor en 7 ontnouding verworpen. Engeland, de Ver Staten, Frankrijk en België stemden vjo- De Sovjet-vertegenwoordiger verzette zich er tegen, omdat naar zijn meamg de vertegenwoordigers van deze gebieden geen vrije gebieden vertegenwoordigen. Het debat werd geopend door de af gevaardigde van Columbia. Deze was bevreesd, dat heftige meningsverschil len tussen de afgevaardigden van Oost- Indonesië en West-Borneo en die van de republiek te verwachten zouden zijn, indien zij werden toegelaten, het geen slechts verwarrend in het debat van de Raad zou werken. Mr. van Kleffens antwoordde, dat het handvest der V.N. de Veiligheids raad nergens de bevoegdheid geeft om een staat de facto of de jure te erkennen, waardoor een gebied met een politieke status tot staat zou wor den verheven, waarover alleen het betrokken lid van de V.N. niet de V.N. als geheel beslist. „Indien gij de Indonesische Republiek toelaat, dan zouden om redenen van billijk heid en recht de beide andere staten eveneens moeten worden toegelaten". El Choery (Syrië) wees op artikel 39 van de procedure-regels van de Veiligheidsraad, volgens welke de vertegenwoordigers van Oost-Indonesië en West-Borneo gehoord kunnen wor den als „personen, die op verzoek van de Veiligheidsraad inlichtingen ver schaffen aan de Raad". Cadogan (Engeland) verklaarde zich voor toelating, hoewel hij nog steeds meende, dat ook de toelating van de republiek niet juist was, zodat dan een tweede verkeerde stap zou worden ge daan. Hodgson (Australië) achtte deze bei de -gevallen van verzoek om toelating niet van gelijke waarde. Volgens Hodgson zijn de andere twee staten alleen door Nederland erkend. Hij ver klaarde zich echter bereid, Oost-Indo nesië en Borneo volgens artikel 39 uit te nodigen. Johnson (V.S.) sloot zich hierbij aan. Volgens Gromyko (S.U.) VOOR. EN ACHTER-ZORG Gisteren liep ik tegen een van mijn buren op en zijn voorhoofd was verwond. Het was dit reeds ik zeg het om misverstand te voorkomen vóór ik hem had aangeKlampt. Ik droeg aan zijn kwetsuur geen schuld. De voorruit, zei hij, toen ik hem deelnemend vroeg hoe het gekomen was. Mijn hoofd heeft niets te betekenen, vervolgde hij, dat is met een pleister weer ge plakt, maar mijn voorruitGlas is schaars. Ik wilde natuurlijk niet toe geven dat zijn hoofd niets te be tekenen heeft. Als twee mensen hetzelfde zeggen is het niet het zelfde. En men houdt zijn buren graag te vriend. Daarom vroeg ik alleen wat er eigenlijk was gebeurd. Ja, zei hij knoriig, dat heb ik nu te danken aan de K.N.A.C., dat mijn ruit kapot, mijn spat bord verbogen en mijn bumper afgeknapt is Je weet hoeveel voorzorgen deze overigens voor treffelijke organisatie treft, maar als je het slecht treft, nu. dan treft het je. En raak. Sinds kort hebben de K. N. A. C. en de A. N. W. B. op de wegen, die langs vliegvelden lopen, mooie waarschuwingsborden geplaatst en daarop staat te lezen: Houdt Uw ogen op de weg gericht. Laat u niet afleiden door vliegtuigen. Vanmorgen passeerde ik zon bord. Nu is het niet mijn ge woonte mij te laten afleiden door vliegtuigen. Ik heb er meer dan genoeg gezien en als ik afleiding zoek doe ik dat niet in de luent Maar toen ik daar dat bord zag staan dacht ik: dat staat er n'et voor niets; dat moet ik lezen en dus hield ik één moment riéirop mijn ogen gericht, en niet op de weg, en toen zat ik een paar seconden later tegen een boom. Nu zit ik docr die voorzorg met de achterzoig opgescheept. Want hoe kom ik weer aan een rilt? RREEFT zou de toelating van deze beide staten niet betekenen, «dat de Veiligheidsraad een „vrije stem" hoort. Daarop haalde Gromyko de brief van Nadjamoeddin aan de Veiligheidsraad aan, waarin deze zijn instemming met de politiële actie betuigt „Politiële ac tie betekent oorlog. Ziet ge nu, wie de Nederlandse regering wil, dat wij uit nodigen?", zeide Gromyko schamper. Daarop werd de Belgische motie in stemming gebracht en verworpen. Ver volgens ging de Raad over tot het de bat over de Australische motie,' waar in de Raad verzocht wordt een com missie naar Indonesië te zenden om verslag uit te brengen over de toestand. De Chinese afgevaardigde prees en steunde de Australische motie, die, al dus zeide hij, alleen het handhaven van de vrede kan bevorderen. SJAHRIR BEPLEIT ZIJN ZAAK. Vervolgens kreeg Sjahrir het woord, die onder meer het volgende verklaar de: „Getuige de feiten blijken de Ne derlanders nooit en te nimmer oprecht een vreedzame regeling met de Repu bliek te hebben gewenst. Alle Neder landse actie politiek, militair en economisch was niet anders dan voorbereiding tot agressieve actie te gen de deelgfenoot van de overeen komst van Linggadjati". Sjahrir ver zocht de Raad het bevel te geven tot volledige terugtrekking der Neder landse troepen uit alle Republikeinse gebieden en onmiddellijke benoeming van een commissie der V.N. om ter plaatse supervisie uit te oefenen op de naleving hiervan. De commissie zou eveneens moeten besluiten welke maat regelen moeten worden genomen om recht en orde te garanderen en ver geldingsacties te voorkomen, wanneer de Nederlandse troepen terugtrekken. De commissie zou arbitrage moeten verlenen in alle punten van geschil tussen Nederland en Indonesië. Sjahrir ontkende ten stelligste de juistheid van de Nederlandse beschuldiging, dat de Republiek nog 700 gijzelaars heeft. Hij beschuldigde de Nederlanders er van, dat zij de overeenkomst van Linggad jati schonden door de „marionetten- staten" Oost-Indonesië en West-Bor- Gistermiddag bracht de President van Frankrijk, Vincent Auriol in ge zelschap van de minister-president Ramadier. de minister van buitenland se zaken Bidault, de minister van on derwijs en jeugdzaken Bouradan, de minister van koloniën Moutet, de ge neraal de Lattre de Tassigny en de Nederlandse ambassadeur in Frank rijk Jhr. Tjarda van Starkenborgh, een bezoek aan de jamboree. Nadat het ge zelschap een demonstratie van de Schotse padvinders had bijgewoond volgde er een défilé door de vlaggen- wachten van alle deelnemende naties Vervolgens brachten de gasten een be zoek aan het tentenkamp. Jhr. Tjarda van Starkenborgh en zijn echtgenote gebruikten de thee in het Nederland se hoofdkwartier. Na afloop bezocht de ambassadeur de Nederlanders in t subkamp „Bourgonje". Hij werd daar rondgeleid door commissaris N. C. Roest van Limburg, waarbij hij zich met de Nederlandse verkenners on derhield. Bij het depot van de Shell bij Tand jong Priok, is gistermiddag een van de zwaarste oliebranden uitgebroken, die Batavia gekend heeft. Men neemt aan, dat de brand veroorzaakt is door sa botage. 300.000 drums olie en petro leum staan in lichte laaie. Volgens het Franse persbureau AFP is de brand om 20 uur plaatselijke tijd geblust. De schade schijnt geringer te zijn dan men aanvankelijk had ge dacht, maar men weet nog niet de juiste getallen. Volgens Reuter heeft Mr. van Kleffens onmiddellijk na de zitting aan persvertegenwoordigers ver klaard, dat het buitengewoon un fair was om de Nederlandse afge vaardigde niet in de gelegenheid te stellen te antwoorden op de ver klaring van de Republikeinse afge vaardigde, terwijl hij een belang rijke mededeling had te doen. Volgens welingelichte kringen te Lake Sucess zou deze mededeling hebben ingehouden, dat de Neder landse regering bereid is onderzoek ter plaatse en arbitrage van een on partijdige commissie te aanvaarden, mits dit niet onder jurisdictie van de Veiligheidsraad zou geschieden, daar de Nederlandse regering het recht van de Veiligheidsraad om zich te mengen in deze innenland- se aangelegenheid niet erkent. neo op te richten, en door hun gewa pende troepenmacht te verhogen tot 30.000 boven het toegestane aantal. Tenslotte verklaarde hij met nadruk, dat, indien de Nederlandse troepen volledig uit het republiekeins gebied worden teruggetrokken, de Republiek zich zelf verantwoordelijk zal stellen voor het recht en de orde in het ge hele republikeins gebied. Hierna verzocht mr. van Kleffens het woord, daar hjj een mededeling van de regering had, die 'misschien voor de besprekingen van belang zou kunnen zijn. De vergadering nam evenwel met 92 stemmen een Chinese motie aan om de vergadering tot hedenavond 8 uur te verdagen. Tijdens de demonstraties welke in Port Said gehouden werden tegen het provianderen van de „Volendam", hadden demonstranten gevechten met werkwilligen, die wel wilden helpen de „Volendam" van proviand, olie etc. te voorzien. Op de foto ziet men hoe zij verhinderd worden naar de „Volendam" te vertrekken. Amerika heeft gisteravond de Itali anen ongeveer een milliard dollar van hun oorlogsschuld kwijtgescholden en ter waarde van 60 millioen dollar aan geblokkeerd Italiaans bezit in Ameri ka vrijgegeven. Voorts zijn 23 sche pen aan Italië overgedragen met het doel „verschillende bezwaarlijke clau sules van het vredesverdrag het Italië wat te verlichten". Het Amerikaans Militair Gerechts- bof te Dachau heeft gisteren 't dood vonnis uitgesproken over twee-en- twintig van de een-en-dertig nazi dokters en -bewakers van het beruch te kamp Buchenwald, als schuldig aan misdaden tegen de mensheid.' De 21 vroegere directeuren en func tionarissen van het Duitse chemi sche I. G. Farben Syndidaat, die te Neurenberg terecht staan, beschuldigd van het deelnemen aan de voorberei ding van een aanvalsoorlog, hebben zichzelf onschuldig verklaard. Hedennacht zijn te Londen in het Ministerie voor Brits-Indië de laatste belangrijke stukken getekend, die de overdracht der macht van Groot-Brit- tannië aan de twee nieuwe dominions, de Unie van Voor-Indië en Pakistan, tot een voldongen feit maakten. De 15e Augustus betekent de grootste dag in het leven van deze generatie van Voor-Indiërs. Lord Mountbatten heeft op de laatste dag dat hij onder-koning van Brits- Indië is, aan de vooravond van de on afhankelijkheidsverklaring, een bood- schai van de koning aan de constitue rende vergadering van Pakistan voorge lezen. De koning zeide hierin o.m.: „Ik zend u mijn groeten en de welgemeende wen sen ter gelegenheid van de grote ge beurtenis, waarbij het nieuwe dominion Pakistan op het punt staat zijn plaats in te nemen in het Britse gemenebest. Moment uit het openluchtspel „Czaar Peter" te Zaandam. Peter met zijn Zaandamse liefde, Aagje uit de Drie Zwanen. Door uw onafhankelijkheid te verwer ven door middel van overleg, hebt gij een voorbeeld aan alle vrijheidlieven de volken der wereld gesteld". Mohammed Ali Djinna, gouverneur- generaal van Pakistan, gekleed in Oos ters gewaad, bracht ter ere van Lord Mountbatten de toekomstige gouver neur-generaal van het Dominion van de Unie van Voor-Indië een toast uit op koning George VI var. Groot-Brittannië bij welke gelegenheid hij het volgende zeide: „De regering van koning George VI zal in de geschiedenis geboekstaafd worden als de periode waarin de vrij willige machtsoverdracht in Voor-Indië dat met recht de schitterendste parel van het Britse keizerrijk werd genoemd tot stand kwam. Een dergelijke vrijwil lige en algehele overdracht van de macht en het bewind is in de wereld geschiedenis nog niet voorgekomen". De onderkoning reed langs een jui chende menigte terug naar het gouver nementsgebouw. Pandit Nehroe in New-Delhi. In New-Dehli juichte Paud't Nehroe in een boodschap aan de 300 millioen .burgers van een groot land. dat on het punt staat stoutmoedig voorwaarts te paan. de doot het lot bestemde dag" toe .Wij groeten de volken der wereld en beloven oleehtig met hen samen te wer ken ter bevordering van de vrede en de democratie". Nehroe noemde Gandhi ..de architect van onze vrijheid" en vervolgde: Niet alleer wij. maar ook de komende gene raties zullen deze grote zoon van Voor- Indië altijd gedenken, hij die zo groot is in zijn geloof, zijn kracht en zijn heldhaftige nederigheid. Wij zullen nim mer gedogen, dat de toorts der vrijheid gedoofd wordt. Hoe krachtig ook de stormwind zal zijn, een nieuwe ster gaat op, de ster van de vrijheid; een nieuwe hoop is gewekt: een visioen, dat wij reeds lang voor ogen gehad hebben, wordt werkelijkheid, moge de ster nim mer ondergaan en deze hoop nooit ver loochend worden". De vakverenigingen van transport arbeiders te Sydney hebben gisteren besloten de boycot op Nederlandse schepen in Australische havens te wij zigen. De boycot zal zich uitsluitend bepalen tot die schepen," welke goe deren, manschappen en uitrustings stukken vervoeren, die tegen de In donesiërs gebruikt moeten worden. Naar het A.N.P. verneemt, heeft de ministerraad aan de Minister van Sociale Zaken machtiging ver leend om over te gaan tot instelling van een commissie, welke een on derzoek zal instellen naar de vraag of en zo ja, in hoever het wenselijk is, door wettelijke maatregelen de spreiding van bezit over de grote massa des volks en een redelijker verdeling van het inkomen over de verschillende groepen der bevol king te bevorderen. Zoals men zich herinnert heeft de minister-president bij de algemene be schouwingen in de Tweede Kamer over de Rijksbegroting 1947 in overleg met de Minister van Sociale Zaken toege zegd te overwegen een zodanige com missie in te stellen. Het ligt in de bedoeling in deze commissie, naast een aantal weten schappelijke leden een 6-tal vertegen woordigers te benoemen van de Stich ting van de Arbeid, alsmede vertegen woordigers van de ministeries van So ciale Zaken, van Economische Zaken, van Financiën en van Landbouw, Vis serij en Voedselvoorziening en van het College van Rijksbemiddelaars. Naar wjj vernemen komen dienst plichtigen beneden de rang van ad judant-onderofficier, c.q. vaandrig of kornet, voor zover zjj tenminste zes maanden werkelijke dienst ver richt hebben, bij groot-verlof in aanmerking voor een extra-textiel- toewijzing. Weersverwachting geldig van Vrij dagochtend tot Vrijdagavond. IETS WARMER. Zonnig droog weer. Opnieuw iets hogere temperaturen. Matige Oos telijke wind. Prof. mr. P. S. Gerbrandy heeft gister avond voor de radio een rede uitgespro ken waarin hij o.m. betoogde dat Ne derland door het ontbreken van een v/aarachtige voorlichting in binnen- en buitenland thans in een internationaal moeras terecht is gekomen. „Het halverwege afbreken van de po litionele actie", aldus prof. Gerbrandy, .dreigt een nog grotere chaos te schep pen dan voorheen reeds bestond!" Er bestond volgens hem slechts één weg hier uit te geraken: nationaal en internationaal onze verantwoordelijk heid aanvaarden, afrekenen met de Re publiek die zich nooit als een respecta bele staat heeft gedragen, en vrijheid, orde en welvaart scheppen voor de In dische bevolking. Na een scherpe aanval op het dictato riale beleid van dr. van Mook besloot prof. Gerbrandy zijn rede met de woor den: „Landgenoten, dit is de laatste ure voor ons en voor Ned.-Indië samen! Gód Almachtig verlichte en sterke allen, die in deze verantwoordelijkheid dragen." Ten aanzien van de inwoners van de Verenigde Staten van Noord Ame rika is het visum voor hen, die naar Nederland wensen te reizen, met in gang van 15 Augustus afgeschaft. Hiermede is de toestand van vóór de oorlog hersteld. Deze regeling is niet wederkerig, Vandaag, 15 Augustus, verkrijgt het voormalige Brits-Indië zijn lang ver beide zelfstandigheid en onafhanke lijke positie in het wereldbestel en wel in de vorm van twee gebiedsde len, Hindoestan en Pakistan, welke door de religieuse instelling der vol ken Hindoes en Mohammedanen worden bepaald. Dit is tenminste in grote lijnen de regeling die na vele, vaak moeizame onderhandelingen tot stand gebracht is. Azië is ontwaakt en hunkert naar zelfstandig bestuur. Het is een ver langen waaraan Europa niet voorbij kan gaan, waarnaar het zich te rich ten heeft, en wie de tekenen des tijds verstaat weet dat de periode waarin het zich met geweld handhaven kon, tot het verleden behoort. Aziatische volken, eertijds onontwikkeld en slaafs, en machteloos onderworpen aan de vaak wrede willekeur hunner vorsten, zijn onder het Europese be stuur uit hun indolentie gewekt en uit hun onderworpenheid gered. Zij heb ben zich, dankzij de Europese geest, kunnen ontwikkelen; zij zijn, dankzij die geest, van hun menswaardigheid bewust gemaakt. Zij zijn, onder Euro pese leiding, in democratische geest opgevoed, onderwezen en geschoold. Indien één Europese regering be grepen heeft -dat de verouderde kolo niale heerschappij niet meer in deze tijd past en voor een nieuwe maat schappelijke en politieke instelling plaats maken moet, dan is het de Ne derlandse geweest en onze Koningin heeft aan dit begrip uiting gegeven, in haar vermaarde radio-rede van 7 December 1942, uitgesproken tijdens haar ballingschap. Maar ook in Enge land heeft men de tijds-symptomen verstaan en het jachtige Albion heeft zich thans, na welhaast twee eeuwen van heerschappij, teruggetrokken uit het Aziatisch gebied, dat nu de status van dominion heeft. Dit is natuurlijk niet mogelijk ge weest zonder langdurige voorbereiding, zonder ampele onderhandelingen met de Indische leiders en het besluit Voor-Indië aan zijn zelfbeschikkings recht over te laten is niet gevallen voor en aleer een bevredigende rege ling getroffen was waardoor Engeland de leiding van 's lands zaken met een gerust geweten overgeven kon in han den van de inheemse bestuurs-instan- ties. Met een gerust geweten, want men kan een volk, of liever een groep van, wat politieke instelling en geloofsrich ting betreft, zeer verschillende volken, niet plotseling en onvoorbereid aan zichzelf overlaten zonder ze bloot te stellen aan de gevaren van burgeroor log en anarchie. Engeland is, bij deze voorbereiding, gelukkiger geweest dan Nederland. Want Brits-Indië is niet rechtstreeks door de jongste oorlog geraakt; het is niet prijs gegeven evenmin trou wens als het moederland aan de rampen ener vijandelijke bezetting; de geest van het volk is niet gedurende een reeks van jaren, door een vijan delijke gezindheid geïnfecteerd en stelselmatig tegen de Europeaan opge zet, zoals dat helaas in ons overzees gebied het geval is geweest. De bevolking van Brits-Indië thans India zal op de duur rijpen tot het inzicht voorzover dit nog niet verworven is dat het Euro pees bestuur voor haar heilzaam is geweest. Men mag verwachten, of tenminste hopen, dat zij daarvan met tertijd. en metterdaad, blijk geven zal, ook al koestert zij thans nog tal van grieven tegen de Europeaan. Engeland heeft het de Indische volken mogelijk gemaakt met elkaar te leven in vrede en verdraagzaamheid; het heeft die volken hygiënische' levensvoorwaar den. geregeld bestuur en een onom koopbare rechtspraak gebracht; het heeft die volken van de willekeur hunner vorsten bevrijd. Duizende Engelsen hebben zich aan die taak ge wijd. zoals duizende Nederlanders dit, onder de moordende zon der tropen, in onze Archipel hebben gedaan. Thans zijn de volken van Voor-Indië aan zichzelf overgelaten, aan hun eigen beleid. Wij hopen dat het ons spoedig mogelijk zal zijn een over eenkomstige gedragslijn te volgen ten aanzien van de Indische volken, die tot dusver door ons werden bestuurd en tot zelfbestuur werden opgevoed. Wij hebben echter een moeilijkheid welke Engeland werd bespaard. De erfenis van Japan. U. De Parijse correspondent van Belga maakt melding van een sprinkhanen plaag in Zuid-Frankrijk, vooral in het gebied van de Gironde, waar grote schade is aangericht. Aanvankelijk be streed men de plaag met motorspuiten, doch thans zijn watervliegtuigen gere- quireerd, die een verdelgingsmiddel uitstrooien. Deze bestrijdingsmethode is zeer afdoende gebleken. Naar schat ting is in 't gebied, waar de vliegtuigen geopereerd hebben, 90 pet. der sprink hanen vernietigd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1947 | | pagina 1