Indonesische kwestie heden
de Veiligheidsraad
wederom voor
Regering vordert bakkerijen
Verkoop van bloem in gemeentelijke
lokalen
Dinsdag !9 Aug. 1947 70e Jaargang No. 9588
DE NOORDHOLLANDSCHE COURANT
DAGBLAD VOOR DEN HELDER, KOEGRAS, TEXEL, WIERINGEN EN ANNA PAULOWNA
Geelt Nederland voor
keur aan Amerikaans
aanbod?
SOVJET-UNIE SPRAK
VETO UIT
Overstroming op Ceylon
Immigranten van „Exodus 1947"
in hongerstaking
Reichswald brandt nog
Negen Griekse communisten
ter dood veroordeeld
V red es-J a m boree
gesloten
52 wekeif
Ziektewet-uitkering
ïüeer&ericht
100 gram vlees extra
Bonloze sinaasappelen
Vitamine A op kunst
matige wijze bereid
Goedkoper
radio-telefoonverkeer
Drie kinderen gedood
Verraad kostte 26 Nederlanders
het leven
Ontploffingen te Cadiz
Onveilige Raad
Verdere ontmanteling in
Sovjet-zone?
Atche on omgekomen
Voortzetting van de
HELDERSCHE COURANT
Hr ofdredacienr: M. H. E. Uyldert, Rayonredacteuren C. A. Dekkers en ff. Kok.
- t
BUREAU:
Koningstraat 78-90
Den Helder
Telefoon 2888
Giro 449041
Dir.: J. Bfjlsma
TARIEVEN:
Advertenties: 14 cent per
millimeter. Familieberichten
17 cent per mjn. Kleine ad
vertenties („Juttertjes") tot
15 woorden 75 cent. elk woord
meer 5 cent
Abonnementen: per kwartaai
f 8.—, per post f 3.65
De Nederlandse delegatie bij de Veiligheidsraad te Lake Success. V.l.n.r.
Dr. E. van Kleffens, Dr. J. H. van Royen en Jhr. Mr. J. W. M. Snouck
Hurgronje.
Gisteren heelt de Sowjet-Unie er bjj
de Veiligheidsraad op aangedrongen
de Indonesische kwestie zo spoedig
mogelijk in behandeling te nemen,
omdat „het wapenstilstandsbevel
wordt geschonden en op de Indone
siërs druk wordt uitgeoefend om be
middeling te aanvaarden".
De Veiligheidsraad heeft daartoe
besloten de Indonesische kwestie he
den, 19 Augustus, te 15.30 uur te be
handelen.
Aneta meldt nog, dat bij de hervatting
van de behandeling der Indonesische
kwestie door de Veiligheidsraad ge
stemd zal worden over de Australische
motie tot het zenden van een commis
sie, welke aan de Veiligheidsraad rap
port zou uitbrengen over de toestand
in Indonesië. Gisteravond heeft mr.
Van Kleffens een bezoek gebracht aan
vice-minister Lovett, waarna hij naar
New York is vertrokken.
BRITS BEMIDDELINGSAANBOD
INGETROKKEN?
Officiële Britse kringen uiten hun
verwondering over het bericht uit Den
Haag, dat Engeland zijn aanbod, om in
het geschil tussen Nederland en Indo
nesië te bemiddelen, zou hebben inge
trokken. Men verklaart, dat Engeland
een dergelijk initiatief niet heeft ge
nomen.
(Volgens officiële bron zou van het
Foreign Office de mededeling zijn ont-
Verschillende landen niet
tot V.N. toegelaten
Met vier tegen vier stemmen en drie
onthpudingen heeft de Veiligheidsraad
Albanië's aanvrage voor het lidmaat
schap der V. N. afgewezen. De Britse
afgevaardigde, Cadogan, verklaarde
zich tegen toelating van Albanië, daar
dit land volgens de meerderheid der
Veiligheidsraad kennis heeft gedragen
van het leggen van mijnen in het ka
naal van Korfoe en daar het door de
meerderheid van de commissie van
onderzoek in de Balkan schuldig be
vonden is aan inmenging in de Griek
se burgeroorlog.
De aanvrage van Trans-Jordanië
verkreeg negen stemmen tegen één
(de Sowjet-Unie) voor en één onthou
ding (Polen).
Ook Eire verkreeg negen stemmen,
doch opnieuw sprak de Sowjet-Unie
haar veto uit, terwijl Polen zich we
derom van stemming onthield.
Voorts verwierp de raad met drie
stemmen en vijf onthoudingen de aan
vrage van Buiten-Mongolië. De Sow-
Jet-Unie, Polen en Syrië stemden
vóór, terwijl de V. S. en China tot de
tegenstemmers behoorden.
Bij de behandeling van de Portu
gese aanvrage bracht de Sowjet-Rus-
sische afgevaardigde zijn veto uit.
Gisteren zijn vliegtuigen gebruikt
°m de in verschillende delen van Cey-
lon geïsoleerdebevolking van voedsel
en medicamenten te voorzien. De over
stroming tengevolge van het buiten de
oevers treden van de rivier de Kelani
veroorzaakt aanzienlijke schade en
heeft verscheidene personen het leven
gekost. Uit Matale, 160 km. ten Oosten
van Colombo, wordt gemeld, dat al-
'aar 40 mensen zijn verdronken.
vangen, dat Engeland geen stappen
zou ondernemen om zijn bemiddeling
te verlenen. Dit besluit zou slechts
worden herzien, indien beide zijden op
Engeland een beroep zouden doen om
het aanbod te hernieuwen. De Neder
landse regering, aldus wffrd vernomen,
had besloten liever het Amerikaanse
aanbod te aanvaarden, daar de V. S.
minder direct bij de Indonesische aan
gelegenheden zijn betrokken. Red.)
DR. VAN MOOK VRAAGT
INSTRUCTIE.
Naar aaileiding van berichten van
UP uit Den Haag, volgens welke Dr.
van Mook de Nederlandse regering vol
macht heeft gevraagd om de militaire
acties in Indonesië te hervatten, tot
dat geheel Java en Sumatra onder Ne
derlands gezag zijn gebracht, heeft een
officiëel woordvoerder van de Nederl.-
Indische regering tegenover Aneta ver
klaard, dat alleen reeds de vorm,
waarin dit bericht van UP gesteld is
erop wijst, dat dit blad niet het juiste
heeft gehoord omtrent de officiële be-
De illegale Joodse immigranten van
de „Exodus 1947", die zich nog steeds op
drie Britse schepen ter hoogte van Port
de Bouc bevinden, hebben besloten in
hongerstaking te gaan.
Nog geen 150 personen zijn, sinds de
schepen negentien dagen geleden voor
de Franse kust arriveerden, van boord
gegaan. De immigranten weigeren nog
steeds „ergens anders dan in Palestina"
aan land te gaan.
Britse functionarissen hebben de be
richten van Franse zijde tegengespro
ken. Kort na deze Britse ontkenning
verklaarde een officiëel woordvoerder
van het Franse ministerie van binnen
landse zaken Maandagavond: „De emi
granten aan boord van „Empire Rival"
zijn hedenmiddag definitief in honger
staking gegaan" Hij voegde er aan toe,
dat zij geweigerd hadden het dagelijkse
rantsoen voedsel, dat hun door de En-
tre Aide Frangaise gezonden wordt, aan
te nemen, en dat het voedsel te
rug gebracht was. De emigranten aan
boord van de beide andere' schepen zou
den zich nog niet bij de hongerstaking
hebben aangesloten.
De branden in het Reichswald tus
sen Gogh, Siebengewald en Gennep
hebben gisteren nog onverminderd
voortgewoed. De brand in de omge
ving van Kleef en Kranenburg is vrij
wel bedwongen. Hier en daar smeult
het nog wel in de bossen, maar deze
brandjes leveren geen ernstige geva
ren meer op. Juist in deze omgeving
is het hout voor de Nederlandse mij
nen opgestapeld. Bij de bestrijding
van de vuurhaard hebben ook Hollan
ders meegeholpen, waaronder enkele
Nederlandse soldaten. Men hoopte
zeker vannacht of heden de brand
totaal onder de knie te hebben.
De brandweer van Verviers heeft
medegedeeld, dat zij machteloos staat
tegenover de bosbranden aan de Bel
gisch-Duitse grens. De grootste brand
woedt in het woud van Elsenborn.
Daar in deze streken nog vele mijnen
velden liggen, gaan de branden van
voortdurende ontploffingen vergezeld
De krijgsraad te Korinthe heeft ne
gen leiders van de Communistische
Partij en de EAM in de Peloponnesus,
die beschuldigd werden van het orga
niseren van sabotage en moordaansla
gen op officieren van het Griekse le
ger en de gendarmerie, ter dood ver
oordeeld.
richtgeving van Batavia naar Den
Haag over de vele moeilijkheden, wel
ke na de afkondiging van de order tot
staking der vijandelijkheden worden
ondervonden.
Van het staken der vijandelijkheden
is door schendingen zeer weinig te
recht gekomen. Dr. van Mook heeft do
Nederlandse regering in kennis gesteld
van deze feiten en gezien de moeilijke
positie, welke hierdoor is ontstaan, zal
hij uiteraard om instructies hebben
verzocht.
De Wereldjamboree voor de vrede,
welk een enorm succes mag heten, is
op luisterrijke wijze gesloten. In tegen
woordigheid van de padvinders uit 42
verschillende landen heeft Mgr. E.
Suhard, kardinaal-aartsbisschop van
Parijs, voor het laatst op het monu
mentale hoofdaltaar een plechtige mis
gecelebreerd, na vooraf een bezoek te
hebben gebracht aan de Sacraments
kapel, welke dag en nacht door een
erewacht van padvinders bewaakt
werd. De Kardinaal hield onder de mis
een toespraak tot de padvinders, waar
in hij hen aanspoorde de eenheid,
waarvan zij hier getuigden te bewaren
en in praktijk te brengen. Na afloop
der plechtigheid begaf de Kardinaal
zich naar het kamp van de zieken en
gebrekkige padvinders, wien hij moed
insprak en hun de padvinderswet, die
hun zoveel blijdschap en moed gaf,,
voorhield. I
De wijziging van de ziektewet, waar
bij de maximum uitkeringsduur ver
hoogd is van 26 op 52 weken is 16 Aug.
in werking getreden.
Weersverwachting, geldig van
Dinsdagochtend tot Dinsdagavond.
ZELFDE WEERTYPE.
Enkele overdrijvende wolkenvel
den in de hogere lagen, doch over
het algemeen vrij zonnig droog
weer. Matige N.O. wind. Iets min
der hoge temperaturen dan gister.
Amsterdamse bakkers
patroons hedenmiddag
bijeen
Teneinde het hoofd te bieden aan
de ernstige toestand welke kan ont
staan door de bakkersstaking te Am
sterdam en andere grotere en klei
nere steden in ons land, heeft de
Minister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening de volgende
maatregelen genomen:
In de eerste plaats zal worden over
gegaan tot het vorderen van een
aantal bakkerijen, teneinde onder
beheer van de overheid een beperk
te voortzetting van de broodvoorzie
ning te handhaven. Daarnaast zal
aan combinaties van consumenten
(groepen personeel van grote bedrij
ven enz.) het mogelijk worden ge
maakt op broodbonnen gezamenlijk
bloem te betrekken.
Aan de daarvoor in aanmerking ko
mende gemeentebesturen zal worden
aanbevolen eigen verkoopplaatsen
voor bloem on enkele punten in de
gemeente in te richten.
Het Ministerie is van oordeel, dat
een staking als deze in ernstige mate
de normale gang van zaken in onze
samenleving verstoort. Degenen, die
een dergelijke actie als wapen in een
strijd om persoonlijke belangen han
teren, nemen daarmede een grote ver
antwoordelijkheid op zich jegens hun
medeburgers.
DE REDEN VAN DE ACTIE.
Het accountantsonderzoek, dat vol
gens het ministerie in volledige over
eenstemming met de Ned. Bakkerij
Stichting geregeld werd, kwam tot de
eindconclusie, dat voor grote delen
van het land een verlaging van de be
staande broodprijs met één cent moge
lij'- was en in de grote steden zelfs
met twee.
De regering is van oordeel, dat de
ze prijsverlaging in de eerste plaats
ten goede dient te komen aan een ver
mindering van de overheidssubsidie
van vijf op vier cent per brood van
800 gram, waarmede f 13 millioen per
jaar wordt bespaard.
In die plaatsen, waar de uitkomsten
van de bakkerij deze verlaging, die
voor het gehele land geldt, niet ten
Als gevolg van de langdurige droogte
is er onvoldoende voeder voor het vee.
De laatste weken is er dan ook een
toenemend aanbod van slachtvee waar
te nemen. Aangezien dit vee eigenlijk
zou moeten dienen voor de vleesvoor
ziening in de wintermaanden, wordt
zoveel mogelijk vlees ingevroren.
De vries- en opslagcapaciteit is ech
ter niet voldoende, om het gehele aan
bod te verwerken, daarom is besloten
deze week aan personen van de leef
tijdsgroepen A, B en C (5 jaar en
ouder) een extra rantsoen van 100 gram
vlees toe te wijzen.
In verband hiermede maakt het C.'
D. K. bekend, dat voor personen, ge
boren in 1942 en vroeger, van 19 tot en
met 30 Augustus a.s. op Bon K03 Vlees
100 gram vlees verkrijgbaar is.
Per s.s. Cottica van de K.N.S.M., dat
gisterochtend om 8 uur in de Amster
damse haven meerde, arriveerde een
zending van 96 ton sinaasappelen en
2'lt ton citroenen uit Suriname die
bonvrij in de handel gebracht zullen
worden. Voor uitgedroogd Nederland
een welkome verfrissing.
Gisteren is door de directeur
van de voorlichting van de N.V.
Organon te Oss medegedeeld, dat
het aan Dr. J. F. Arends en Dr.
van Dorp in het laboratorium van
de N.V. Organon te Oss gelukt is
het vitamine A op kunstmatige
wijze te bereiden.
Hiermede is het probleem van de
kunstmatige bereiding van het vita
mine A, na een vierjarig onderzoek
opgelost. Hiermede is ook het laatste
vitamine, dat nog uitsluitend uit dier
lijk materiaal bereid kon worden,
thans langs volkomen scheikundige
weg opgebouwd.
V h
Met ingang van 15 Augustus j.1. zijn
in het radio-telefóonverkeer met Ca
nada, Alaska, Cuba, Curagao, Domini
caanse Republiek, Haiti, Mexico en
Salvador verlaagde nacht- en Zondags
tarieven ingevoerd.
volle mogelijk maakten,is ongeveer
terzelfder tijd een verhoging van de
consumentenprijs met één cent toege
staan. De verlaging met een tweede
cent in de grote steden heeft de Mi
nister van Landbouw, Visserij en
Voedselvoorziening voorlopig opge
schort.
De bakkers zijn er in de afgelopen
vier weken, toen de minister bereid
was alsnog hun bezwaren tegen de be
rekening van de broodprijs aan te ho
ren, niet in geslaagd argumenten naar
voren te brengen, die aantonen, dat de
berekening verkeerd is geweest.
Zij hebben zich bepaald tot argu
menten, die een afwijking van de al
gemene richtlijnen, waaraan het gehele
bedrijfsleven is onderworpen, beteke
nen.
Deze te aanvaarden zou in hoge
mate onbillijk zijn tegenover onderne
mers in andere bedrijven en boven
dien een precedent scheppen, dat een
gevaar betekent voor de handhaving
van de huidige loon- en prijspolitiek.
Door ontploffing van
projectiel
In de buurtschap „De Lier" bij
Oostburg in Zeeuws-Vlaanderen zijn
gistermiddag drie kinderen van de fa
milie Gijs door ontploffing van een
projectiel om het leven gekomen.
Het waren de zesjarige Fonsje, de
achtjarige Arthur en hun negenjarig
zusje Adrie, afkomstig uit Aardenburg,
die waarschijnlijk bij het spelen aan
een riviertje een projectiel hebben
gevonden. Volgens een jonger zusje,
dat als door een wonder bij de ex
plosie gespaard is gebleven, hadden
de kinderen een busje gevonden, waar
mede zij water waren gaan scheppen.
Het tot dusverre nog niet gekwalifi
ceerde projectiel is plotseling ontploft.
De drie kinderen waren op slag dood.
Zeven en negentig illegalen vie
len de S.D. in handen door het ver
raad van Maria H. Kleining, een
Duitse van origine, die door haar
huwelijk Nederlandse is geworden.
Zes en twintig hunner werden ge
fusilleerd, terwijl de overigen lange
tijd in Duitse gevangenissen ver
toefden.
Gisteren had zij zich te verantwoor
den voor het Amsterdamse Bijzondere
GerechtslAf, dat tegelijkertijd de zaak
behandelde tegen de musicus Jan Man-
demaker uit Amsterdam, die een deel
van de schuld in deze onverkwikke
lijke affaire draagt.
Tegen Jan M., over wie een uitge-
een gevangenisstraf van vijftien jaar
met aftrek en ontzetting uit de beide
kiesrechten voor het leven.
Tetgen Jan M„ over wie een uitge
bracht phychiatrisch rapport zegt, dat
hij verminderd toerekeningsvatbaar is
eiste mr. Gelinek vijf jaar met aftrek
Hedennacht vonden te Cadiz hevige
ontploffingen plaats, die hun oorsprong
hadden op de scheepswerven en over
sloegen naar de munitieopslagplaatsen
van het onderzee-depót. De trilling was
op tientallen kilometers afstand voel
baar. De ziekenhuizen zijn reeds alle
vol en de gewonden worden naar om
liggende plaatsen vervoerd. De radio-
omroep te Jerez en te Sevilla, op 94
km. afstand, waar men het geluid ge
hoord had, riep artsen op zich naar
Cadiz te begeven.
HET VERLOOP DER STAKING
Het is moeilijk in de hoofdstad een
duidelijk overzicht te krijgen van de
omvang der bakkersstaking, omdat vele
bakkerspatroons hebben getwijfeld of
nog twijfelen of zij al dan niet aan de
staking zullen deelnemen. Wel staat
vast, dat het overgrote deel van het
bedrijf gesloten heeft, hoewel op min
stens 10 adressen nog groot brood en
bij verscheidene gemengde zaken luxe
broodjes worden verkocht.
Hedenmiddag komen de bakkers-
patroons in Hotel Krasnapolsky bij
een ter bespreking van de Woensdag
en event. Donderdag te volgen ge
dragslijn. Dan zal dus besloten wor
den of men ook Woensdag de staking
nog zal voortzetten.
De burgemeester van Amsterdam
heeft een beroep gedaan op de krui
deniers om bloem te verkopen op
broodbonnen. De animo onder de krui
deniers hiervoor is echter uiterst ge
ring. In deze kringen bestaat een gro
te sympathie voor de staking.
De bakkers te Bussum zijn eveneens
in staking gegaan, terwijl te Helmond
de staking verlengd is tot en met he
den.
De bakkersgezellen hebben zich tot
de regering gewend met het verzoek
om ten spoedigste alle betrokken par
tijen voor open overleg bijeen te roe
pen.
Dat de Veiligheidsraad bezig is zijn
crediet in de wereld te verspelen zo
dit niet al reeds na enkele zittingen is
geschied en een precedent geschapen
heeft, dat ook voor de andere leden
van de U.N.O. bedenkelijke gevolgen
hebben kan en dat wel eens zou kun
nen werken als een boemerang, wie
de besprekingen te Lake Success ge
volgd heeft zal er moeilijk aan kunnen
twijfelen. Wanneer de Raad 2ich had
bepaald tot het uitspreken van de drin
gende wens de vijandelijkheden te sta
ken, een wens welke door onze rege
ring onmiddellijk ingewilligd werd,
men zou zijn optreden hebben kunnen
toejuichen. Maar de leden van de Raad,
door politieke vooroordelen en bedoe
lingen misleid, zijn verder gegaan en
hebben de grenzen van hun bevoegd
heid overschreden door zich te mengen
in een aangelegenheid welke tenslotte
een interne der Nederlandse regering
is Men kan van mening zijn, dat bij
een conflict als het onderhavige, juridi
sche en formalistische overwegingen
geen belemmerende invloed mogen
hebben op een pacifistische actie
aangenomen dan dat hier van zulk een
actie sprake is en dit is tot op ze
kere hoogte ook juist. Maar de vraag
dringt zich op: wanneer men de regle
mentering van de bevoegdheden die de
Raad bezit over boord werpt, belandt
men dan niet, stuurloos, bij wetteloos
heid en willekeur? En voorts: Kan men
nog spreken van een belemmerende in
vloed op de pacifistische actie van de
Raad sinds Nederland zijn goede wil
heeft getoond door, ondanks het be
twisten van de juirsdictie welke de
Raad zich aan matigt, de opmars in In-
doneisë tot staan te brengen en het vu
ren te staken?
Nederland heeft het bevel hiertoe ge
geven, en zonder verwijl, nadat de
Raad zich in deze zin uitgesproken had
en onze regering heeft, zonder de ju
risdictie van de Raad eerst tot een tijd
rovend twistpunt te maken, de goede
diensten der Verenigde Staten aan
vaard. De Republiek echter heeft deze
diensten van de hand gewezen en heeft
arbitrage geëist. Waarmede op de weg
welke tot een snelle pacificatie zou
hebben kunnen leiden opnieuw een
landmijn werd gelegd.
Op de laatste raadszitting van de vo
rige week heeft mr. Van Kleffens een
gloedvolle rede gehouden die welis
waar geen onmiddellijk effect heeft ge
sorteerd, maar die zeker niet zonder
nawerking blijven zal en die vele le
den van de Raad, welke niet door po
litieke vooroordelen zijn verblind, tot
bezonnenheid stemmen moet. Een rede
die zeker, ook buiten de Raad, op de
openbare mening invloed hebben zal.
Hij heeft de partijdigheid van de Raad,
wat betreft de weigering om de verte
genwoordigers van andere Indonesische
deelstaten tot de besprekingen toe te
laten, scherp gegispt, als een gebrek
aan respect voor wet en recht. Hij
heeft de Raad gewezen 'op de verant
woordelijkheid welke zij draagt door
thans grote groepen der inlandse bevol
king bloot te stellen aan de bloedige
weerwraak der republikeinse extremis
ten, tegenover welke elementen de re
gering te Djokja hij citeerde in dit
verband Sjahrirs eigen woorden
machteloos staat.
Het ziet er naar uit, zeide hij, dat
sommige leden van de Raad geneigd
zijn de organisatie der Ver. Naties tot
handelend optreden te bewegen zelfs
waar deze geen recht daartoe heeft. En
daarmede heeft hij de zwakke en voze
plek geraakt in deze actie van de Vei
ligheidsraad, die minder gericht is op
het verzekeren en waarborgen van de
internationale veiligheid dan op het be
reiken van politiek succes. De strijd
der ideologieën, welke reeds zoveel
rampen over de wereld heeft gebracht,
beheerst ook de discussies in de Raad
en Nederland, maar vooral het volk
van Indonesië, loopt gevaar de dupe te
worden van deze rampzalige verdeeld
heid. Tenzij de Raad te elfder ure nog
tot bezinning komt en niet slechts de
beperking van zijn rechten erkent,
maar ook de noodlottige gevolgen wil
inzien van een-overtreden en vertreden
van het recht. Hoe men ook over de
politionele actie in Indonesië oordelen
mag, het optreden van de Veiligheids
raad boezemt weinig vertrouwen in
voor de bescherming van orde en recht
in het wereldbestel.
U.
Volgens het onder Amerikaanse toe
zicht staande Berlijnse blad „Abend"
z'jn de Sowjets in hun zóne nog steeds
bezig met de ontmanteling van Duitse
fabrieken, ondanks de jongste officiële
tegenspraak van de zijde der Sowjets.
De onmanteling zou geschieden onder
het voorwendsel van veranderingen in
de fabrieken.
De Amerikaanse autoriteiten van
Pearl Harbour hebben officieël be
vestigd, dat George Atcheson zich
niet bevindt onder de drie overleven
den van de ramp met het vliegtuig,
dat van Tokio naar Washington vloog
De bakkersstaking in Nederland is uitgebroken. In sommige zaken in
Amsterdam konden de huisvrouwen nog een broodje bemachtigen. De
lange ry van huisvrouwen doet ons weer aan een onaangename tjjd
terugdenken.