centrale luchthaven
ONS PROVINCIALE VOLKSLIED
VERWANTE
ZIELEN
BROEKMAN is
Neêrland's hope
Dinsdag 27 Jan. 1948
70st<e Jaargang No. 7721
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Dr. plesman pleit voor een
Bij Burgerveen
ja de Haarlemmermeer
Min. Jonkman ontvangt
delegatie van Curagao
Ongewenste veiling
praktijken
WEERBERICHT fl
Negen personen omgekomen
bij vliegramp
Sp
aans-Franse grens
weer open?
De voetbalwedstrijd op
de Olympische Dag
Tweede bij oefenwedstrijden
te St- Moritz
Oostenrijk vraagt uitlevering
van v. Papen en v. Schirach
Melkkoe als
wereldrecordhoudster
BRADLEY opvolger
van EISENHOWER
Brand i
SPAAK TEGEN AFTREDEN
VAN DE KONING
m
Londens restaurant
Prins Bernhard onder de ijasten
Vonnis tegen Lunshof
bevestigd
Ongeval of misdaad
Wiekolengeld moeten
halen
Reizigers met veel bagage
EEK der belangrijkste redevoeringen
van de laatste tijd werd Donder
dag j.1. door de Britse minister van
buitenlandse zaken de voormalige dok
werker Ernest Bevin uitgesproken.
Zijn rede moest als het ware komen
nu de ontwikkeling ener Europese split
sing, reeds vóór de bijeenkomst der mi
nisters Van buitenlandse zaken te
Londen groeiende, door de mislukking
der conferentie en de snelle opeenvol
ging der feiten zich steeds scherper
gaat aftekenen. Het opdringen van de
Sovjet-Unie door intimidatie en infil
tratie heeft geleid tot een uitgebreide
Russische invloedssfeer in Noordoost
en Midden-Europa en de Balkan. Suc
cessievelijk zijn Polen, Oostelijk Duits
land, Bulgarije, Hongarije en Roeme
nië volledig ingeschakeld in de Rus
sische politiek en zo zei Bevin: „vol
gens onze informaties worden elders
soortgelijke pogingen gedaan". Daarbij
moet hij ongetwijfeld gedacht hebben
aan Griekenland, terwijl ons de voor
lopig mislukte maar directe aanslagen
op de vrijheid van Frankrijk en Italië
nog vers in het geheugen liggen.
„Niets", aldus Bevin weer, „zal gericht
zijn tegen Rusland of tegen enig an
der land, maar wij hebben het recht de
verwante zielen in het Westen te orga
niseren, zoals „de Sovjet-Unie de ver
wante zielen in het Oosten heeft ge
organiseerd".
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Directeur: J.,Bijlsma
Wrnd. Hoofdréd. J. Broersen
Rayonred. C. A. Dekkers
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 cent per
mm. - Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woorden
1.—elk woord meer 5 ct.
Abonnementen:
per kwartaal 3.90
Dr. A. Plesman,. directeur van de
KLM, hield Maandagavond in de auta
van de Nederlandse Economische Hoge
school te Rotterdam op uitnodiging van
de Vereniging voor Studiebelangen een
lezing getiteld: de ontwikkeling van
het internationale luchtverkeer.
Na een overzicht te hebben gegeven
van het door de KLM bediende lucht
net, zoals zich dat in-snel tempo na de
bevrijding heeft ontwikkeld, en de uit
breiding van de vloot, zette hij uiteen,
hoe een luchtvaartmaatschappij door
de goede keuze van materieel, door het
exploiteren van enige zeer belangrijke
luchtlijnen, door een goede selectie van
personeel en een gedegen organisatie
eerst ten volle rendabel kan zijn.
In het tweede deel van zijn lezing be
sprak dr. Plesman de mogelijkheden
van een centrale luchthaven voor Ne
derland. Hoe sneller men gaat vliegen
hoe groter de frequentie wordt. Heeft
fnen centrale luchthavens op vrij korte
afstand van elkaar, dan wordt de.ex
ploitatie veel kostbaarder. Om de pro
ductie per ton-kilometer zo groot mo
gelijk te maken en zo economisch mo
gelijk te werk te gaan is in deze tijd
concentratie een eerste vereiste.
Een luchthaven op Schiphol en een
op Schieveen, door de lucht 45 km
van elkaar verwijderd, zou zeer kost
baar worden en 150 millioen gulden
méér kosten dan 't bouwen van één
centrale luchthaven. Volgens dr.
Plesman, zou 'n centrale luchthaven,
noch op Schiphol noch op Schieveen
doch daartussen gelegen, de meest
gunstige oplossing zijn.
Plannen daartoe worden door de
KM, maar ook door de regering aan 'n
zeer diepgaand onderzoek onderwor
pen, zoals men ook de plannen voor
een nieuw Schiphol en voor een haven
bij Rotterdam bestudeert. Door middel
van kaarten, die het project in beeld
brachten, lichtte Dr. Plesma deze
plannen toe.
Een centraal vliegveld, tussen Den
Haag en Rotterdam, had men zich ge
dacht in het zuiden van de Haarlem
mermeerpolder bij Burgerveen. Deze
zou dan bestaan uit driemaal twee aan
elkaar evenwijdige startbanen. De weg
AmsterdamRotterdam, die over dat
terrein loopt, zou dan door middel van
een tunnel onder het vliegveld door
worden geleid. De kwaliteit van de
grond in Burgerveen is dezelfde als
die van Schiphol. Spoorwegen, 7rLM,
PTT en industrie zijn vóór dit plan.
Door een der aanwezigen werd ge
vraagd of dan een terrein bij Rotter
dam niet voor een centrale haven ge-
In aansluiting op de berichten, dat
de delegatie van Curagao nog voor het
begin der Rijksconferentie bepaalde
verlangens bij.de Nederlandse regering
klemmend naar voren zou willen
brengen zonder inwilliging van wel
ke verlangens de delegatie niet bereid
zou zijn, aan de Rijksconferentie deel
te nemen verneemt het ANP, dat
de leden der delegatie gistermorgen te
10,30 uur door de minister van Over
zeese gebiedsdelen zijn ontvangen.
Het onderhoud duurde ruim twee uur.
Na afloop was de delegatie niet bereid,
een verklaring af te leggen, doch wel
deelde men desgevraagd mede, dat men
Dinsdag hoogst waarschijnlijk bij de
opening van de Rijksconferentie aan
wezig zal zijn".
Ambtenaren van de prijzencontröle te
Utrecht hebben proces-verbaal opge
maakt tegen de heer W. H. C. S uit
den Haag, die overal in het land bont
en textielveilingen organiseert
Gebleken is, dat reeds gedurende de
aan de veilingen voorafgaande kijkda
gen de meeste goederen onderhands
werden verkocht en dat daarvoor vei-
lingkosten in rekening werden ge
bracht. Naar schatting heeft S. door de
ze practijken ruim zes duizend gulden
te veel provisie geïncasseerd. Ook is
gebleken, dat goederen dubbel werden
geveild, waardoor een der kopers dan
in het geheel niets kreeg of getracht
werd hem een ander dan het gekoch
te artikel af te leveren.
Weersverwachting geldig tot Dins
dagavond:
OVERWEGEND DROOG.
Overdrijvende wolkenvelden en
vrijwel overal droog weer. Mati
ge, tijdelijk krachtige Z.O. wind,
later uit Zuidelijke richtingen.
Weinig verandering van tempera
tuur.
schikt zou zijn. Om technische redenen
was dit volgens de heer Plesman on
mogelijk. De grond was er niet ge
schikt voor en de bebouwing in de
buurt was er te intens. Een luchthaven
moet in de eerste plaats geen enkel ob
stakel in de buurt hebben.
Verder leverden Amsterdam en Den
Haag het grootste aantal passagiers op
door hun zeer gevarieerde bevolking.
Berekend is dat Rotterdam niet in die
mate verkeer zal aantrekken als een
vliegveld bij Burgerveen. Zowel van
Rotterdam uit als van Amsterdam kan
dit over een goede weg in korte tijd
bereikt worden. Een rapport over deze
onderzoekingen zal mettertijd belang
hebbenden bereiken.
Te Romainville, een noordwestelijke
voorstad van Parijs, is een vliegtuig
in botsing gekomen met een timmer
manswerkplaats. Het huls kwam in
lichter laaie te staan en twaalf per
sonen zijn volgens de plaatselijke
brandweer om het leven gekomen.
Van de twaalf inzittenden van het
vliegtuig, allen piloten of leerling
piloten, zijn er zeven om het leven
gekomen. Het toestel behoorde aan de
opleidingsschool voor de luchtvaart
van het vliegveld Le Bourget. Zeven
lijken zijn reeds geborgen.
Volgens een mededeling van de po
litie zijn 9 inzittenden om het leven
gekomen. Twee werklieden in het ge
bouw, dat in brand geraakte, werden
gewond en naar een ziekenhuis ge
transporteerd.
Uit gewoonlijk betrouwbare bron
wordt vernomen, dat de Frans-Spaan
se grens binnenkort zal worden ge
opend, eerst voor het passagiersverkeer
dan voor post, telefoon- en telegraaf-
verkeer en later voor goederen. Uit de-
zèlfde bron verluidt, dat onofficieel se
dert September van het vorig jaar on
derhandelingen over de heropening
van de grens zijn gevoerd Een woord
voerder van het Franse ministerie van
Buitenlandse Zaken wilde geen com
mentaar op dit bericht geven.
In verband met berichten over een
wedstrijd tussen een voorlopig Engels
Olympisch team en een Nederlandse
Bondsploeg op 20 Junia.s. (Olympisr'
Dag) te Amsterdam kan gemeld wor
den dat de heer Lotsy zich enige tijd
geleden namens de KNVB tot het be
stuur van de F A gewend heeft met
het voorstel een sterk Engels amateur
team naar Nederland te zenden als te
genstander voor een gecombineerd A
en B elftal. Hierbij werden tevens ver
schillende suggesties gedaan wat be
treft de mogelijke keuze van een
Engels team. Dit voorstel viel bij de
heer Rous van de F A in goede aarde,
maar een beslissing zal eerst worden
genomen op een begin Februari te hou
den bestuursvergadering van de F. A.
Te Tel-Aviv krijgen jongens en meisjes van de hogere scholen een militaire
opleiding voor de Joodse organisatie der Haganah.
Dank zij het initiatief van de mana
ger der Amerikanen, Mr. Bagdad, is er
gisteren te St. Moritz toch nog een
500 en een 1500 meter gereden.
De uitslag van de 500 meter, waar
aan 28 rijders deelnamen uit de V. S.,
Canada, Nederland, Engeland, Italië,
Hongarije, Denemarken en Zwitser
land, luidt: 1. Fitzgerald (VS) 43.7 sec.
2. Bartholomew (VS)43.8; 3. Henry
(VS) 44.3; 8. Broekman (Ned.) 46.5
samen met Kilian (Hong.) en Musoli-
no (It.)9. De Koning (Ned.) 46.7 sa
men met Hardey (Can.); 16. Huiskes
(Ned.) 48.4.
De slechtste tijd van de 28 deelne
mers was 52.2 sec.
De 1500 meter werd gereden met 18
deelnemers, n.1. de besten van degenen
die op de 500 meter waren uitgeko
men. De uitslag was: 1. Werket (VS)
2 min. 24.9 sec.; 2. Broekman (Ned.)
2 min. 25.2; 3. Henry (VS) 2.26,5; 4.
De Koning (Ned.) 2.27,2; 5. Fitzgerald
(VS) 2.27,5; 10. Huiskes (Ned.) 2.30,9
Jan Langedijk reed niet mee op de
1500 meter, terwijl hij op de 500 meter
en de 5000 meter niet in de wedstrijd
maar voor training aflegde.
Uit de tijden van de drie andere
Nederlanders blijkt dat zij goed voor
uitgegaan zijn.
Ter vergelijking van de resultaten
diene dat de Zweden op de 1500 me
ter een uur eerder reden dan de an
dere groep en de volgende tijden
maakten: 1. Seyffarth 2 min. 25 sec.;
2. Bolmstedt 2.29; 3. Jansson 2.31; 4.
Janemar 2.33. Van de Finnen reed
Ojala ongeveer 2 min. 27 sec.
Volgens mededeling uit welingelich
te bron heeft Oostenrijk verzocht om
uitlevering van Franz von Papen, die
van 1934 tot 1938 Duits ambassadeur
te Wenen was, en Baldur von Schi
rach, die ten tijde van de oorlog
gouwleider van Wenen was.
De componist Nico van der Linden, die de provinciale volksliederen met
het koor van de P.T.T. te Amsterdam instudeert voor uitzending via de radio,
kwam bij de bewerking van de liederen voor mannenkoor tot de ontdekking,
dat de provinciën Noord- en Zuid-Holland een dergelijk lied niet bezaten. Om
in deze leemte te voorzien, heeft hij zowel tekst als muziek voor een gemeen
schappelijke hymne der beide provinciën geschreven. Het toen ontstane lied
heeft de heer Van der Linden opgedragen aan H.M. de Koningin.
1. Noord- en Zuid-Holland, gegroeid naast elkaar,
Eeuwen verenigd tot onscheidbaar paar,
Schoon zijn uw dreven, uw waters, uw duin,
Steden en dorpen en zomerse tuin.
Refrein:
Wij, dochters en zonen,
Trouw blijven wij tonen,
Grootmaken uw steden,
Bebouwen uw grond,
Trouw aan het verleden
Waaruit gij ontstond.
2. Landen van Leiden, van Alkmaar, Den Briel,
Landen, waar menige indringer viel,
Groot is uw glorie, geboren uit moed,
Rijk uw historie aan geestelijk goed.
3. Landen van Rembrandt, van Vondel, De Groot,
Gij, die vervolgden een haardstede boodt,
Strijdt was uw leuze voor waarheid en recht,
Strijd was uw keuze, was vrijheid ontzegd.
4. Noord- en Zuid-Holland, nog nimmer gezwicht,
Landen van duister, van schemer en licht,
Land van de bouwer, van denkers in staal,
Land van de sjouwer en watergemaal.
5. Zuid- en Noord-Holland, uw namen zij eer,
Land der Oranjes van nu en weleer.
Gij, fiere wachters van Zwijgers geslacht,
Blijft de verachters van eerloze macht.
Een zevenjarige Brits-Friese stam
boekkoe te Ringwood (Hampshire)
heeft het wereldrecord geslagen wat
het geven van melk betreft Tot nog
toe stond dit record op naam van een
Amerikaanse Holstein Fries, die in
365 dagen ruim 18.870 liter melk gaf.
De nieuwe recordhouder heeft thans
in 329 dagen dit kwantum reeds
overschreden. Per dag moet zij vier
maal gemolken worden en geeft zij
totaal meer dan 54 liter. Enkele maan
den geleden vestigde zij voor het eerst
de aandacht op zich door het wereld
dagrecord melkproductie op haar
naam te vestigen met meer dan 67
liter in 24 uur. De tegenwoordige
eigenaar kocht haar vier jaar gele
den voor 183 pd. 15 sh. De wonderkoe
krijgt behalve het normale voedsel per
dag ruim 2 liter bier.
President Truman heeft generaal
Omar Bradley als opvolger van gene
raal Dwight Eisenhower tot stafchef
van het Amerikaanse leger benoemd.
De senaat moet deze benoeming nog
bekrachtigen, voordat Bradley zijn
ambt kan aanvaarden.
Tijdens een vergadering van de al
gemene raad van de Belgische socia
listische partij, verklaarde de Belgi
sche eerste minister Spaak: „Ik ben
geen voorstander van een onmiddel
lijk aftreden van de Koning. Een der
gelijk aftreden zou namelijk in Sep
tember van dit jaar Prins Boudewljn
op de troon brengen, hetgeen een on
geluk voor hem zelf zou zijn, voor de
dynastie en voor België".
„Men vraagt mij", zo vervolgde
Spaak, „of ik er goed aan neb ge
daan mij naar de koning te begeven.
Ik kan hierop volmondig: „Ja!" ant
woorden. Indien wij tot een oplossing
van dit probleem willen komen, zul
len wij vroeg of laat toch met de ko
ning in contact moeten treden. Een
linkse noch een rechtse meerderheid
kan tot een oplossing komen en
daarom dringt persoonlijk contact
met de vorst zich op. Verder is het
goed geweest, dat de koning ook
eens gesproken heeft met iemand, die
nu niet juist behoorde tot de Katho
lieke Volkspartij of het Nationale
Koningscongres".
Peins Bernhard heeft zich
voor privé-doeleinden naar
Londen begeven.
in het Londense restaurant „Le
bon viveur" in Hertfordstreet, May-
fair, waar Prins Bernhard de .lunch
gebruikte, is brand uitgebroken. Ver
schillende gasten verlieten de tafel,
doch de Prins bleef zitten. De brand
weer was spoedig ter plaatse.
Zij het op andere gronden heeft het
Amsterdams Gerechtshof gisteren het
vonnis van de rechtbank dd. 15 Octo-
ber j.1. van 10, subsidiair 10 dagen
hechtenis tegen de journalist H. A.
L'-shof bevestigd. Naar bekend wei
gerde de heer Lunshof destijds Vrouwe
Justitia dg naam te noemen van de
persoon, die hem de geheime notulen
van Linggadjati voor „Elseviers Week
blad" had verstrekt.
Wegens het „opzettelijk niet voldoen
aan enige wettelijke verplichting, die
hij als getuige opgeroepen te ver
vullen had" werd deze journalist daar
op zelf vervolgd. Mr. J. Fabius, pro
cureur-generaal bij het gerechtshof,
had 14 dagen geleden een boete van
250.geëist.
De volgende stap van de veroordeel
de journalist is het aantekenen van
cassatie. De raadsman, mr. S. Gerbran-
dy, zeide hiertoe onmiddellijk te zullen
overgaan, zodat de Hoge Raad in deze
kwestie het eindoordeel zal moeten
vellen.
Vrijdagavond j.1. heeft zich op de
Rijksverkeersweg Den HaagUtrecht
onder Zoetermeer een auto-ongeval
voorgedaan, dat aan de Haagse vee
arts R. het leven 1 -ft gekost. De auto
is bij de wegsplitsing aldaar tegen een
scheidingsmuurtje opgereden, met het
gevolg, dat de vee-arts en een mede
inzittende zwaar gewond werden, aan
welke verwondingen de veearts, die
overgebracht werd naar het RK Zie-
kenhuis St. Antoniushove te Voor'
burg, zonder bij kennis te zijn geko
men, is overleden. De mede-inzittende
bevindt zich thans nog in het zieken
huis. De auto werd volkomen vernield.
De juiste toedracht van het ongeval is
nog niet komen vast te staan. Wel is
gebleken, dat de veearts die de
eigenaar van de auto was op het
ogenblik van de aanrijding niet achter
het stuur zat.
Aangezien ook de mogelijkheid van
misdaad niet uitgesloten geacht wordt,
stelt de Rijkspolitie te Zoetermeer een
uitgebreid onderzoek in.
Woensdag a.s. kunnen de houders
van een kolenkaart TA 707 en TB
707, wier naam begint met de
letters GrHa van het plaat
selijk postkantoor terugbetaling
ontvangen van de per 1 Juli 1947
verhoogde kolenprijs. Het kantoor
is geopend van v.m. 9 tot n.m.
3 uur.
Op Kiesterzijl, een gehuchtje onder
de rook van Franeker, verwekten twee
personen argwaan bij de bevolking in
verband met de vele bagage, welke zij
bij zich hadden. Zoiets komt in dit ge
hucht niet vaak voor. Toen de politie
echter kwam, waren" de vogels gevlo
gen.
De volgende dag werden dezelfde
twee personen ontdekt in Herbaijnen,
een ander dorpje onder Franeker.
De politie kwam te weten, dat zij
hun intrek hadden genomen in het
plaatselijke café. Hier werd 's nachts
een inval gedaan en een der personen
gearresteerd. De tweede was gevlucht,
maar hij werd een uur later ingere
kend.
Het bleken twee Limburgers* te zijn,
die zich bezig hielden met de verkoop
van gesmokkelde goederen. De politie
nam o.m. 300,000 drukknopen, 4000
naalden, 59 vulpennen, 78 sigaretten
pijpjes, 173 briefopeners en 4500
scheermesjes in beslag.
GENERAAL VON FALKENHAUSEN
ZAL TERECHT STAAN
IN BELGIë.
Naar „Le Soir" van gistermiddag
bericht, zal Generaal von Falkenhau-
sen, de militaire gouverneur van Bel
gië tijdens de bezetting en voorko
mend op de lijst van Duitse oorlogs
misdadigers, die in België moeten
terecht staan, begin Februari aan
België worden uitgeleverd.
Daarna kondigde hij het streven van
Engeland en Frankrijk naar een z.g.
Westelijk Blok aan, waarin met deze
beide landen eerst de Benelux-landen
zouden worden opgenomen, waarbij ge
dacht wordt aan het op 4 Maart 1947 te
Duinkerken gesloten verdrag tussen
Frankrijk en Engeland, in zekere zin
een economisch militair verdrag, dat
veel overeenkomst vertoont met het
plan van de Benelux. Daarbij zal het
echter de vraag zijn of de Drie Landen
Frankrijk op het ogenblik gaarne afs
economische partner zien. De interne
moeilijkheden staan eerst aan de aan
vang van een oplossing en deze zou
door een uitbreiding nu reeds, ernstige
stagnatie in een vlotte gang van zaken
brengen.
J^JAAR allereerst is daar toch de
strekking van Bevins rede, welke
gericht is' pp consolidatie der West-
Europese staten en als het ware een
goed wegend gewicht wil vormen om
de politieke weegschaal in Europa sta
biel te houden. Deze uitspraak van de
leider der Britse buitenlandse politiek
komt sterk op het terrein, dat Chur-
■Lhill bijna twee jaar geleden te Ful-
ton (V.S.) betrad en waarin deze voor
het eerst na de oorlog wees op het ge
vaar, dat voor Europa kan liggen in de
ontwikkeling van een sterke macht
(Rusland) en het teloor gaan van het
politieke evenwicht. De woorden van
Churchill werden hem eertijds en op
dat moment wellicht terecht kwalijk
genomen. Doch zij bewijzen, dat de
„grand old man" een man van inzicht
is, nu Bevin thans als het ware diens
woorden onderstreept. Het is dan ook
te begrijpen, dat Churchill een dag la
ter Bevin inhet Lagerhuis een pluim
op de hoed stak. Hij drong voorts aan
op spoed, opdat Rusland weet waar het
aan toe is, doch wij moeten vérder
trachten tussen beide Europese blokken
een regeling te treffen langs formele
en diplomatieke weg opdat er over de
kloof een brug gebouwd worde, waar
over de stromingen geleid zullen wor
den, die moeten trachten een algehele
afscheiding te verhinderen.
Ook Attlee zeide, dat het geen zin
heeft de ogen te sluiten voor de wer
kelijkheid, maar dat men toch alle in
spanning moet aanwenden om de oor
zaken van een oorlog weg te nemen.
De rede van Bevin heeft in West-
Europa en de Ver. Staten veel bijval
gevonden. Men ziet in deze idee een
aanvulling op het plan-Marshall. Te
zamen zijn ze gericht op economisch
herstel en daaruit voortvloeiend een
krachtiger politieke stem in het koor
der volken. Marshallplan en Bevins po
litiek tenslotte betekenen de materiële
en morele steun, die 'West-Europa de
kracht en de moed zullen geven om er
weer boven op te komen, om de Euro
pese geest te behoeden voor wegsmel
ting in een groot geheel.
De houding, die de Scandinavische
landen hierbij aannemen is vreemd. Het
Zweedse blad „Stockholms Tidningen"
zegt, dat men hoopt in de strijd der gro
te mogendheden met rust 'gelaten te
worden. Het noemt Bevins rede zelfs
een bedreiging van Scandinavië. Wij
vragen ons echter af of men hier het
eigen belang niet te zeer op een goud
schaaltje weegt.
Deze engheid is fout. De wereld kent
geen „eilandjes" meer. Het moge in ze
kere zin te betreuren zijn, dat de situa
tie zich zo ontwikkelt als thans, aan
de andere kant is Bevins initiatief toe
te juichen.
Er is geen andere keus.
AD INTERIM.
VERGADERING VEILIGHEIDS
RAAD UITGESTELD.
De vergadering van de Veiligheids
raad over de kwestie-Kasjmir, die
gisteren zou worden gehouden, is
voor onbepaalde tijd uitgesteld.
