WAS
Mr. Breebaart over Rattenbestrijding
Stad en Omgeving.
Een geslaagde V.V.V.-avond
SM ALFILM-G cNOEGENS
Schoonmaaktijd in 't land
bij de hand.
BETER DAN OOIT
WAAR ZIJN
ONZE SCHEPEN?
Zang- en Operettevereniging
„Ons Genoegen"
Lezing over het Mijnwezen
Filmavond „H.W.N."
Verbouwing Cadiclub
tot Postkantoor
Strawberries 3-
Adelborsten 1
S3J
SchaakmatMorphy 12-21
I.V.A.-nieuws
Leger des Heils-nieuws
Bouw gegund
Bouw noodschool aanbesteed
Uitslag
Philishave-Prijsvraag
Den Oever
Wiron vierde feest
Breezand.
Prijsuitreiking
Den Burg
Met dr. Melchior op de
Walvisvangst
Texel.
Hoe groot is de schade?
Ere-doctoraat voor
Ir. Smeding
Het is een goede gedachte geweest van het bestuur van de Vereniging voor
Vreemdelingenverkeer „Helders Belang", om eens iets aan de leden aan te
bieden. Deze nuttige vereniging werkt hoofdzakelijk vanuit „het Verkeers-
liuis" voor mensen buiten de stad en de leden, die dit werk mogelijk maken,
profiteren daarvan haast zelden rechtstreeks. Notaris Engelmann opende als
voorzitter de avond, heette de stampvolle zaai welkom en gaf direct het
woord aan de heer A. A. Antheunisse, propagandist van de N.V. Nederlandse
Spoorwegen.
Onze grote vervoersmaatschappij heeft
ir.de loop van haar meer dan 100-jarig
bestaan zich een sympathie van het
publiek weten te veroveren; vooral de
spoorwegstaking in 1944 hoe tegen
strijdig dit ook klinke! en de snelle
opbouw van het zo zwaar vernielde
bedrijf hebben tot die waardering, ook
buiten onze landsgrenzen, veel bijgedra
gen. En ook deze avond in „de Roskam"
gaf ons wederom de overtuiging van
een modern, goed geleid grootbedrijf.
In de eerste plaats reeds de medewer
king der N.S. aan deze avond. In de
tweede plaats het werkelijk voortreffe
lijke filmmateriaal dat vertoond werd,
r.adat de heer Antheunisse op boeiende,
geestige manier iets had verteld over
het vroeger en nu van „het spoor".
De films
De volgorde, waarin de films werden
vertoond, kon ons niet geheel bevredi
gen. Het beste vonden wij het product
van Allan Penning, van de werkge
meenschap voor Filmproductie, onder
de titel „Na zeven maanden". Op sug
gestieve wijze, zonder „brutaal" te zijn,
werd een indruk gegeven van de ont
stellende ravage, die de Duitsers heb
ben weten aan te richten, alsmede van
de resultaten van zeven maanden her-
stelarbeid. Het is inderdaad verbluf-'
fend, wat hier is gepresteerd.
Als no. 2 op de ranglijst zouden wij
willen, plaatsen het werkje van de
beide Dupont's: „Het spoorboekje", dat
als ondertitel zou kunnen dragen „Uit
de wereld van dr. Posthumus Meijes".
Op voortreffelijke wijze laat 't zien wat
er allemaal vastzit aan de dienstrege
ling, het terrein van de door zijn Zon
dagmiddag-praatjes welbekende spre
ker der N.S. Het is jammer, dat zo'n
filmpje nog niet in onze grote film
theaters wordt vertoond! Het is meer
te prefereren, dan vele van die onbe
nullige voor-films,, die ons vaak wor
den voorgezet.
„Heuvelen
Kent U het werkwoord „heuve
len"? De Spoorwegen gebruiken het,
in verband met het samenstellen en
splitsen van goederentreinen. Ze heb
ben er een leerzaam filmpje van ge
maakt, dat in de rij der onderwijs-
films en we hebben er daarvan in
ons land heel wat! geen kwaad
figuur zou slaan. Het laat iets zien
van een zeer belangrijk onderdeel,
waarmede de gewone reiziger nooit
iets te maken heeft en waarvan hij
dus ook niets afweet.
Tezamen dvie bedrijfsfilm, die
slechts een fractie belichten van
dit veelomvattende bedrijf. Men
kan alleen maar hopen, dat de
N.S. meer van dit soort celluloid-
producten zal laten maken en
laten vertonen. Vertonen op
grote schaal, want ons land kan
met zijn spoorwegbedrijf voor
de dag komen!
Laaste pos. Ned. passagiers- en
vrachtschepen:
AAGTEKERK, 8-3 van Colombo
naar Fremantle. ALHENA, Rot
terdamBuenos Aires, pass 8-3 Ma-
deira. ALWAKI, 8-3 van Santos
te Montevideo. Bengkalis, 9-3 van
Trinidad te Kaapstad. BLOEM
FONTEIN, SouthamptonAntwer
penAmsterdam, 8-3 geankerd bij
Royal Sovereign wegens mist.
BORNEO, HalifaxColombo, 8-3 te
Port Said. COKYDA, 8-3 van
Port Said te Heysham. GAAS-
TERKERK, 8-3 van Singapore te
Manilla. HELDER, Antwerpen—
Curagao, pass 8-3 Azoren. JAVA.
7-3 van Amsterdam te Batavia.
JOBSHAVEN, 8-3 van Port Bouet te
Landana. JOHAN DE W1TT. Ba
taviaAmsterdam, 8-3 te Aden.
KALIANGET, RotterdamBatavia,
pass 8-3 Guernsey. Limburg, 8-3
van Colombo naar Bombay. LOE-
NLRKERK, 9-3 van Madras te Ran-
goon. MADOERA, 6-3 van Soera
baya naar Probolinggo. - ORPHEUS,
PalermoAmsterdam, 8-3 te Tunis.
PHRONTIS, BataviaAmster
dam, 6-3 van Colombo. ROEPAT,
ColomboPort Said, pass 8-3 Soco-
tra. SALAWAT1, Buenos Aires
Nederland, pass 8-3 Montevideo.
SIBAJAK, 8-3 van Belawan naar
Batavia. SINGKEP. Amsterdam—
Java, 6-3 van Colombo. STaO
MAASTRICHT, 8-3 van Rotterdam te
Savona. STUWESA NT. Amster
damParamaribo, pass 8-3 Flnisterre
WILLEM RUYS, 8-3 van Rotter
dam te Batavia. ZUIDERKRUIS.
Rotterdam—Batavia, pass 8-3 7 uur
Suez.
We maakten nog een schoolreisje
naar Rotterdam mee, dat de N.S,
aan Zeeuwse kinderen aanbood. Een
beetje onbenullig. Een beetje ijdel
heid der Spoorwegen? is de vraag,
die zich ons onwillekeurig opdrong.
In 't kader van 'n VW-avond pas
ten zeer goed twee uitmuntende Po
lygoon-films, respectievelyk over de
bijzonder mooie Vechtstreek (dat zou
Amerikanen niet alleen naar Mar
ken en Voleridam doen gaan!) en de
zeilsport in Friesland. Dit slotnum
mer deed ons naar vacantie, naar zon
en water, naar helmstok en B.M. ver
langen, maar toonde ons ook de
schoonheid van ons land en de vaar
digheid van de Nederlandse camera-
lieden.
Altegaar een avond, waarvoor de
leden het bestuur van Helders Be
lang èn de N.S. dankbaar kunnen
zijn.
H. de J.
De heer J. C. Steenklst, voorzitter
der propaganda-commissie van de
zang- en operettevereniging „Ons Ge
noegen", verzoekt ons opname van het
volgende:
De leden van „Ons Genoegen" werd
Zaterdag een gezellige avond gebo
den, waaraan verschillende jeugd
vrienden hun medewerking verleen
den, o.a. de heer L. Elte als gooche
laar, het accordeon-duo „De Aspira-
ma's", het Tremolando-kwartet en en
kele leden van de propaganda-com
missie. Met diverse goede gaven van
ouders en zakenmensen hebben wij de
kinderen versnaperingen en verver
singen kunnen aanbieden. De heer
Schaap, die tegen sterk gereduceerde
pi ijs zijn zaal ter beschikking stelde,
betuigen wij onze hartelijke dank,
evenals een ieder die op enigerlei wij
ze tot het welslagen van de avond
heeft bijgedragen.
Verder hopen wij, dat a.s. Donder
dagavond 11 Maart om acht uur ten
huize van de heer A. Krijgsman, Ko
ningstraat, alle ouders aanwezig zullen
zijn op de oudervergadering.
Maandagavond hield de heer H.
Postuma, plaatselijk brandstoffenhan-
delaar voor een klein maar aandach
tig gehoor een interessante lezing over
het Mijnwezen in Nederland. De lezing
was georganiseerd door de Midden
standsvereniging „Den Helder".
Spreker heeft het Mijnwezen van de
prea-historische tot de hedendaagse
geschiedenis in korte maar zeer over
zichtelijke trekken weergegeven, ge
ïllustreerd door lichtbeelden, welke
de heer Kool geheel belangeloos ver
zorgde. Vele punten, waarvan de toe
hoorders niets wisten, werden op hel
dere wijze uiteengezet.
Het ligt in de bedoeling, aldus de
heer Bregman, voorzitter der Midden
standsvereniging, om binnenkort een
lezing te doen houden over het belas
tingwezen en de belastingwetten.
Natuurlijk zal niemand deze lezing
willen missen, want misschien wordt
er op die avond nog een gaatje ont
dekt in het fijne net van de fiscus.
En dat wil toch niemand missen!
De watersportvereniging „Helder-
V/illemsoord-Nieuwediep" heeft Maan
dagavond voor haar leden in Casino
een aantal films gedraaid, die het hart
van ieder rechtgeaard zeiler hebben
goedgedaan. Bij ontstentenis van de
voorzitter, de heer Coen Bot, sprak
de heer Roovers het openingswoord.
Hij kon een goedgevulde zSal welkom
heten, in het bijzorider de bescherm
heer van H.W.N., burgemeester Rit
meester, vertegenwoordigers van de
Helderse Sportraad, de Marine Jacht
club, de Bruinvissen, en de inleider
van deze avond, de luitenant ter zee
le klasse W. Coolhaas.
Vertoond werden films van de Fast-
net-race 1947, de Harwichrace 1947
(waarin onze landgenoot dr. Vroom
tweede werd) en de zeilwedstrijden
bi: Helgoland, met de diverse aan-
brengwedstrijden. De heer Coolhaas
heeft deze films voor en tijdons het
draaien op prettige wijze besproken
en toegelicht, grotendeels uit zijn eigen
ervaring als deelnemer.
De deelnemers aan de races in 1947
hadden over gebrek aan stormweer niet
te klagen. Integendeel waren windstilte
en windkracht 1—2 hun lot, zodat in
dit opzicht het filmpje van de heer Piet
Bot, over de assistentie der „Dorus Rij
kers" na de stranding van de „Lilian",
een goede afwisseling Bood.
De Rijksgebouwendienst heeft de
verbouwing van de voormalige cadi
club tot postkantoor aanbesteed In
schrijvingen kwamen binnen van J.
Bakker 27.780; Fa. Gebr. Smit
27.886; Fa. A. Quak 27.940; Fa
Gebr. Boot 29.010; L, Plaatsman
29.254; J. P. van Os 30.888; R. Nop-
pert 30.999.
In een matig gespeelde wedstrijd op
een zeer slecht terrein, wist het eerste
hockey-elftal der Adelborsten een 5-0
zege te behalen op Strawberries III te
IJmuiden, waarmede wederom een hin
derpaal op de weg naar het kampioen
schap werd opgeruimd.
Hoewel het veld volkomen beheerst
werd door de Adelborsten, wist de te
genpartij haar doel in de eerste helft
van de wedstrijd schoon te houden. Na
de rust kwamen de Adelborsten echter
tot volle ontplooiing en toen de eerste
bal de doellijn gepasseerd was, volgden
de goals elkaar in een steeds grpeiend
tempo op tot de 50 vol was.
Zondag a.s. zullen de beide Helderse
kampioenrivalen, Hermes en Adelbor
sten elkaar ontmoeten op het terrein
Meeuwenveld. Gelukt hét de Adelbor
sten revanche te nemen op de geleden
nederlaag aan het begin van de com
petitie tegen Hermes, dan zullen zij het
kampioenschap in de wacht slepen.
JP
Het „Adelborsten"-elftal, candidaat
voor het kampioenschap.
Op uitnodiging van de Schaakclub
„Schaakmat" werd j.1. Maandag de
jaarlijkse massakamp tussen de beide
plaatseijke verenigingen „Schaakmat"
en „Morphy" gehouden. De bovenzaal
van het Chr. Mil. Tehuis aan de Ka
naalweg was gevuld met bijna 70 scha
kers toen de heer Wijker, voorzitter
van „Schaakmat", een kort openings
woord sprak, waarna de voorzitter van
„Morphy", de heer Beek, overging tot
het uitreiken van de prijzen aan de
Helderse kampioenen van 1947. In de
diverse klassen waren dit tenslotte ge
worden:
Hoofdklasse; J. Wijker; le klasse: G.
v. Zoonen (na beslissingswedstrijd met
R. Dirks); 2e klasse: W. J. Geus Jr. (na
teslissingsmatch met G. Brandhof); 3e
klasse: R. Buiten.
Het verloop van de massakamp zelve
was, als gebruikelijk, zeer geanimeerd,
terwijl tenslotte een eindstand werd be
reikt van 21—12 in het voordeel van
„Morphy". Interessant was de kracht
meting tussen de beide eerste tientallen.
Na een spannende strijd eindigde deze
in een 55 gelijk spel.
De gedetailleerde uitslagen luiden:
Schaakmat
Morphy
Op het Zondag gehouden tafeltennis-
nistournooi te Zaandam heeft de Hel
derse tafeltennisvereniging IVA enke
le goede resultaten bereikt.
In de eerste plaats was het mevr.
Sinjewel-van Gemert, die in het da
mes-enkelspel 3e klasse de eerste prijs
behaalde. 'tJwas jammer, dat zij in de
demi-finale 2e klasse tegen mevr. Klerk
moest uitkomen, daar deze dame de
sterkste speelster van deze klasse was
en dan ook als eerste eindigde. Het
verliezen van deze dame in drie sets
(16—21), (21—15), (21—18) mag eervol
worden genoemd.
In de tweede plaats leverde de heer
Keyser een uitstekende prestatie door
't behalen van de 2e prijs in 't heren
enkelspel 2e klasse. De finale in deze
klasse werd een zeer spannende daar
beide spelers slechts weinig voor el
kaar onder deden. Weer moest de der
de set de beslissing brengen (2115),
(18—21) en (21—19).
Er gingen dus uit dit sterk bezette
tournooi twee prijzen naar Den Helder'.
Bravo IYA!
HEDENAVOND FILM.
Vanavond om 8 fcir kunnen de in
woners van Den Helder in de Leger-
zaal aan de Spoorgracht genieten van
een mooi Bijbels filmwerk.
Vertoond zal Worden „Jozef in Egyp
te" welke film Iaat zien de vernede
ring, verzoeking en uiteindelijk de red
dende macht Gods in het leven van
Jozef. Enkele mooie natuur- en ont
spanningsfilms zorgen voor de aflei
ding van deze/avond. Toegang 50 cent.
Voor de jeugd wordt vanmiddag om
5 uur een mooi kinderprogramma ge
draaid. Toegang 20 cent. Deur open 'n
half uur vóór de aanvang.
Donderdagavond 8 uur heeft het
jaarlijkse donateursfeest plaats van het
Leger des peils Muziekkorps. Vooreen
afwisselend en mooi programma is zorg
gedragen. Gratis programma's voor de
ze avond zijn nog in beperkte mate
verkrijgbaar bij de Muziekkorps-Secre
taris de heer A. Staalman aan de Zuid
straat.
J. WijkerK. Geus
K. J. de WaardA. H. Verschuur
J. Marsman IJ. Smit
H. A. HerderscheeJ. Valkenier
J. Marsman IIP. W. v. Dijk
J. NoordeloosJ. Beek
J. RiemersW. J. Geus Jr.
G. v. ZoonenG. Geus
R. DirksJ. v. d. Kuyl
P. N. KelderSt. v. Amersfoort
J. GeurtsA. Dijkstra
Th. de JeuD. Dokter
Jb. MolenaarTh. Adriaanse
J. WentelC. J. Bosch
J. F. SteindelG. Brandhof
A. GeusJn. v. Amersfoort
B. MullerJ. P. Bommel
R. BaisR. Ruiten
M. FranssenJ. Schipper
P. JellemaP. J. Steinberg
J. KubbeChr. de Kok
R PieterseC. Buis
Th. SchaatsenbergJ. Paans
P. BurgerJ. Heutink
J. WieringaA. v. Leeuwen
H. PitstraK. Veenstra
D. Langeveld Sr.C. de Groot
H. Schrijver—P. Kroon
J. Langeveld Jr.
Joh. v. Amersfoort
J. KweekeiG. v. d. Blom
J. v. Straaten—H. Quant
P. BakkerE. A. Bosch
E. v. d. LaanG. Kroon
0—1
V«—>/t
1-fl
1—0
1—0
0—1
0—1
1—0
0—1
1—0
0—1
1—0
0—1
0—1
0—1
1—0
>/l—
1
ViV.
0—1
0—1
Vi
0—1
0—1
0—1
1—0
0—1
0—1
0—1
0—1
De bouw van twee dubbele sluis
wachterswoningen in de Wieringer-
meer is gegund aan de fa. Minneboo
en Walboom te Den Helder, voor de
somma van 42.300.
Totaal 12—21
Inhet gebouw van de dienst voor
Openbare Werken werd de bouw aan
besteed van de noodschool aan de Ka-
naalweg (bestek no. 7/1948).
Inschrijvers waren: W. C. Koppen,
Den Helder 54.500; Fa. Minneboo en
Walboom, Den Helder 53.700; Fa. P.
Bot en Zoon, Heer Hugowaard 52.947;
W. F. Labout Den Helder 52.430; Fa.
Gebr. Riemers, Den Helder 52.265; Fa.
Starrenburg en Boerdijk, Den Helder
52.100; Fa. G. Groot en Zn., Den
Helder 50.890; Fa. Joh. Steeman,
Den Helder 50.472; K. Duinker, Den
Helder 49.900; J. Lugtenburg, Den
Helder 48.500; Fa. C. Th. Kwak en
Zn., Den Helder 46.700; D. Lange-
dijk, Heiloo 45.900; P. C. Tuin, 't Zand
44.650; Th. Bakkum, Alkmaar
36.250; Fa. Breed en Ruyter, Anna
Paulowna 35.985.
Voor de Philishave-prijsvraag, die de
vorige week werd gehouden, kwamen
vierhonderd oplossingen binnen, waar
van ruim de helft goed was. Na lo
ting werden de prijzen als volgt toe
gewezen:
le prijs, een Infraphil (infrarood-
straler), aan K. Swart, Krugerstraat 38.
2e prijs, een electrisch strijkijzer,
C. W. F. Coster, Stationsstraat 17.
3e prijs, een dynamo-zaklantaarn,
A. Schendelaar, Weezenstraat 19.
Deze prijzen kunnen worden afge
haald bij de heer H. J. B. Puinbroek,
Keizerstraat 53.
Overal vlaggen in Den Oever. Maar
er was ook reden voor.
De voetbalvereniging Wiron was dit
jaar met beide elftallen kampioen ge
worden en dat was een feest waard.
's Middags begon men met een mu
zikale wandeling door het dorp en met
de muziek voorop trok men naar het
voetbalveld, waar Wiron 1 een vriend
schappelijke wedstrijd speelde tegen
Succes 2. Deze wedstrijd, die in een
gelijk spel eindigde (1—1) werd goed
en sportief gespeeld. Wij kregen de in
druk, dat Wiron het in de nieuwe af
deling best zal klaarspelen. Ook de
dames lieten zich deze middag niet on
betuigd en de handbalploeg wist een
fraaie 1—0 zege op JHC uit Juliana-
dorp te behalen.
Een grote feestavond besloot deze
dag en hiervoor waren talrijke verte
genwoordigers van zusterverenigingen
opgekomen om de vereniging te com
plimenteren. De accordeonclub Avanti
opende de avond met een vrolijke mars
en hierop begon de heer Glabbeek de
sprekers in te leiden, die namens zus
terverenigingen en voetbalorganisaties
hun gelukwensen kwamen aanbieden.
De heer v. Glabbeek roemde de saam
horigheid van de O.-Wieringers en toon
de aan. dat Den Oever op verenigings-
gebied' zijn mannetje staat. De heer
Van der Linde, consul van de KNVB
voerde hierna het woord en wees op
de sociale en opvoedkundige waarde
van de sport in het algemeen; hij vond
het prettig, dat de sport hier zo goed
beleefd wordt.
Vele sprekers volgden hierna en zij
overhandigden talrijke bloemstukken,
gesloten enveloppes en ook enige blij
vende herinneringen.
Avanti speelde hierna nog enige
nummers, o.a. enige tango's en walsen,
die keurig uitgevoerd werden. De
stemming steeg enorm, toen de heer
Glabbeek het kampioenslied inzette en
de hele zaal het refrein uit volle borst
meezong. Maar het hoogtepunt van de
avond was toch wel het gemaskerd bal.
Een voor een kwamen de gemaskerden
op en weldra was het een bonte dwar
reling op de dansvloer van pierrettes,
Charlie's en hunne consorten. Het was
voor de jury geen gemakkelijke taak
om hier een keuze uit te doen, maar
tenslotte kwamen zij toch tot de vol
gende beslissing: Paren, 1 Oud-Wie-
lingerpaar, 2 Boheems paar.. Indivi
dueel: 1 Piepkuiken, 2 Had je me maar
3 Vlindertje. Na deze uitslag volgde 'n
gezellig bal. Wiron kan terugzien op
een mooiè feestdag.
In zaal Bossen had Zaterdagmiddag
de uitreiking plaats van de prijzen,
gewonnen in de afdeling Huisbroei
cp de tentoonstelling en bij de keu
ringswedstrijden.
De plaatsvervangend voorzitter van
de afdeling Bloembollencultuur, de
heer A. Moolenaar, kon tal van mooie
prijzen, waarvan vele beschikbaar ge
steld door de middenstand, overhan
digen aan hen, die door goede zorg
thuis een mooie plant met bloem had-
den gekweekt en wier namen we al
ter gelegenheid van de tentoonstelling
vermeldden.
De prijzen, behaald in de keurings
wedstrijden, bestonden vooral uit hoe
veelheden bollen van de nieuwste
soorten en waren door kwekers be
schikbaar gesteld. Een practisch ca
deau dus voor de jongere mensen van
het vak. Winnaars waren in de klas
se A (boven 18 jaar): le pr. G. Duine-
veld Czn.; 2e pr. A. Janson; Se pr. R.
Smakman Thz.; 4. J. Komen Ezn.; 5.
F. Brouwer; 6. J. E. v. d. Berg J.Fz.;
7. B. Berbée; 8. J. J. Koomen; 9. L.
Onderwater; 10. J. Janson; 11. G.
Vaars.
In klasse B (beneden 18 jaar): le
pr. G. Berbée G. M.zn.; 2e pr. J. Jonge-
jans; 3e pr. J. Duineveld Czn.; 4. N.
van Graven; 5. D. Smakman Thzn.
Zaterdagavond 6 Maart hield Dr.
Melchior, voorheen scheepsarts vari
de walvisvaarder „Willem Barendsz",
voor de R. K. Ontwikkelingsclub, al
hier, een zeer interessante lezing over
de walvisvaart.
De heer C. Merckx, voorzitter van
deze club, opende de avond en gaf
daarna het woord aan Dr. Melchior,
die zijn lezing met een filmpje afwis
selde. Ook konden door het publiek
schriftelijke vragen gesteld worden,
waarvan druk gebruik gemaakt werd!
Eerst vertelde Dr. Melchior het egn
en ander over de walvis en de walvis
vangst, in het bijzonder over zijn reis
met de „Willem Barendsz". Dat de toe
standen op* de walvisvaarder niet in
orde waren, bleek ons uit het volgen
de:
Op de „Willem Barendsz" was een
civiele dienst van 10 k 12 man die er
voor moest zorgdragen, dat de hutten
en het verdere gedeelte van het schip
schoongehouden werd. Voorts was er
een uitgebreide bibliotheek, een was
serij, een radio-installatie en 'n was
lokaal met 80 vaste wastafels, douches,
W.C.'s en urinoirs. Ook werden er
geregeld lezingen gehouden over ver
schillende onderwerpen.
Maar zodra was er een walvis ge
vangen of de bibliotheek en de was
serij werden gesloten en de radio-in
stallatie gaf geen geluid meer. Lezin
gen werden ook niet meer gehouden.
De civiele dienst werd afgeschaft en
moest helpen bij het schoonmaken van
de walvis. Closetpapier werd in de
W.C.'s niet gebruikt, maar poetska
toen. Binnen een maand stond het
waslokaal onder water, want de W.C.'s
geraakten verstopt. De bemanning
moest, omdat de wasserij niet werkte,
in haar vuile goed blijven rondlopen
(4 5 maanden lang). De kapiteins
(er waren twee kapiteins, een Noor
en een Nederlander) en de officieren
konden echter hun goed wel laten
wassen. De hutten werden ook niet
meer schoongemaakt en al de vuile
boel op het dek, van de walvis afkom
stig, werd in de hutten gelopen. Tal
rijke infecties bleven dan ook niet
uit. Ernstige ziekten zijn niet voorge
vallen, behalve een aantal gevallen
met scheurbuik en een paar operaties.
Het doel van het boek dat Dr. Mel
chior geschreven heeft en de lezingen,
die hij in verschillende plaatsen van
het land houdt, is, dat er wordt zorg
gedragen, dat behalve een Inspectie
van de Volksgezondheid te land, dia
er reeds is, ook een Inspectie voor de
Scheepvaart wordt opgericht, welk»
een controlerende taak zal kunnen
hebben, opdat toestanden van vervui
ling e.d. in de vervolge niet meer
kunnen voorkomen.
Na een filmpje vertoond te hebben,
waarin wij het vangen en verwerken
van de walvissen in beeld gezien heb
ben en na het beantwoorden van de
gestelde vragen, eindigde Dr. Melchior
zijn interessante lezing.
De heer C. Merckx besloot de avond
met dank te zeggen aan Dr. Melchior,
en aan het publiek voor de goede op
komst. Voldaan keerden allen huis
waarts. Degenen, die deze avond niet
bijwoonden, hebben werkelijk iets ge
mist.
MARKTBERICHT
TEXEL, 8 Maart. Aangevoerd
werden: 8 biggen 5070; 2e nuchtere
kalveren 3045; 1 koe 450475. Voor
de levering: 15 koeien, 34 nuchtere
kalveren; 3 rammen.
Hoe groot is de schade, die de rat
ten in ons land aanrichten en hoe
wordt de bestrijding fer hand ge
nomen? Welke resultaten heeft
men hiermede öereikt? Deze vra
gen werden uitvoerig beantwoord
in een Maandag j.1. gehouden ra
dio-vraaggesprek met mr. D. Bree
baart, burgemeester van ZUpe
(N.H.) en dr. L. W. D. Caudri,
zoöloog b(j de Plantenziekentenkun-
dige Dienst te Wageningen.
Hoewel thans gesproken »kan wor
den van een „normale" rattenstand, is
het aantal ratten in ons land nog groot.
Zowel op het platteland als in de gro
te steden richten deze dieren aan
zienlijke schade aan, die jaarlijks ge
taxeerd wordt op meer dan 30 milli-
oen gulden.
Deze winter werd in vrijwel alle ge
meenten van de provincie Noord-Hol
land, Zuid-Holland, Utrecht, Zee
land, Noord-Brabant, Limburg en de
len van Gelderland en Groningen een
bestrijdingsactie gevoerd tegen de
bruine- of rioolrat. In tegenstelling
met andere jaren lag de uitvoering en
organisatie hiervan in handen van de
gemeenten, terwijl de Plantenziekten-
kundige Dienst als coördinerend or
gaan optrad. In vrijwel alle gemeenten
in de kop van Noord-Holland had de
actie in dezelfde week plaats. De ge
meente werd verdeeld in wijken. Elk
dcrp met omgeving vormde n.1. één
wjjk, die ieder een commissie hadden
en zelfstandig alles verzorgden. In
verreweg de meeste gevallen werd
de bestrijding uitgevoerd door ge-
meentepersoneel en waar nodig met
behulp met vrijwilligers. De resulta
ten van deze actie waren niet onbe
vredigend. Hoewel van alle gemeen
ten nog geen compleet overzicht aan
wezig is, zijn van de provincies Noord-
Holland ten Noorden van het Noord
zeekanaal en Zeeland (in totaal 147
gemeenten) de gegevens bekend. De
algemene indruk werd weergegeven
in zeer goed, voldoende, matig of
slecht. De genoemde gemeenten gaven
als resultaat: 6 matig, 14 voldoende,
84 goed en 43 zeer goed of wel 86 pet.
goed of zeer goed.
In totaal werden na schatting 75
80 pet. van de ratten gedood.
Hoewel deze resultaten alleszins be
vredigend genoemd kunnen worden, is
het rattenprobleem hiermede geens
zins opgelost, want de overgebleven
ratten (ongeveer 20 pet.) zullen zich
voortplanten. Dit bewijst wel het feit,
dat er half Februari al nestjongen
waren en dan nog wel van jonge die
ren, die zelf ongeveer half December
waren geboren. Dit betekent dus, dat
de voortplanting van de bruine rat
deze winter vrijwel ononderbroken Is
doorgegaan. Daarom zal er allereerst
naar gestreefd moeten worden om
dc z.g. restpopulaties uit te roeien.
Dit geldt vooral voor de gebieden
v/aar nog geen bestrijdingsactie werd
doorgevoerd.
Nog een belangrijker punt dan de
bestrijding is de z.g. „ratwering", dat
wil zeggen het nemen van maatrege
len, die de levensomstandigheden van
de dieren ongunstig beinvloeden. Er
zijn in Nederland alleen maar ratten
en muizen omdat ze goede voeding en
dekking vinden, want op vrijwel alle
plaatsen hebben zij dat aan de mensen
te danken. Immers, door het niet tij
dig opruimen van etensresten enz,
wordt de rat de gelegenheid geboden
zich overal waar etensresten voorko
men te nestelen. Als er geen rommel
is komen ze maar zelden voor. Door
dat in het algemeen zeer weinig aan
de ratwering wordt gedaan, is in ver
schillende plaatsen daaromtrent iets
in de gemeente-verordeningen opge
nomen. Deze acties hebben dan ook 'n
groot voordeel opgeleverd. In ruim
700 gemeenten is een kern ontstaan
van mensen, meestal gemeenteperso-
neel, die belangstelling voor de be
strijding hebben gekregen. Het ont
staan van die contactpunten is van
zeer veel nut voor de ratwering.
Wil deze actie kans van slagen heb
ben, dan isop de eerste plaats de
medewerking van de bevqlking nodig.
Laat daarom iedereen, zdwel de ge
meente als de landbouworganisaties
als ook de particulieren, er aan mede
werken om deze bestrijding tot goede
resultaten te brengen.
Ter gelegenheid van het 30-jarig
bestaan der Landbouwhogeschool te
Wageningen, werd gistermiddag in
de aula van deze instelling een
plechtige samenkomst gehouden tij
dens welke plechtigheid sir John
Boyd Orr, ir. S. L. Louwes en ir. 8.
Smeding het ere-doctoraat ontvin
gen.
Ir. S. Smeding gaf ter gelegenheid
van deze ere-promotie een overzicht
over zijn werkzaamheden bij de groei
en ontwikkeling van de Wieringer-
n.eer en de Noord-Oostpolder. In deze
rede legde hij de nadruk op de bijzon
dere samenwerking op alle gebieden
bij het uitvoeren dezer kunstwerken,,
die een waardevolle aanwinst voor de
Nederlandse landbouw betekenen.
Hij gedacht in het bijzonder zijn
naaste medewerkers, die hij als direc
teur van de Wieringermeerpolder
rond zich verzamelde en prees zich
gelukkig thans met zo veel bekwam#
medewerkers het directoriaat van de
Noord-Oostpolder te kunnen voeren.
Een zijner conclusies was, dat de ge
leide kolonisatie in beide polders rijk#
ervaringen opleverden, die1 bij volgen
de inpolderingen Ongetwijfeld opnieuw
groot nut zullen afwerpen. Aan het
slot van' zijn rede zeide de heer Sme
ding onder meer: „In de loop der ja
ren is ten behoeve van de Zuiderzee
polders een dienst opgebouwd, waar
in vele landbouwkundige ingenieurs
een schone, de gehele persoon vragen
de taak hebben gevonden, waaraan zij
zich van ganser harte wijden. Door 't
systeem, de gronden in cultuur te
b'-engen, alvorens deze aan pachters
in handen te stellen, wordt niet alleen
het risico voor particuliere onderne
mers aanzienlijk beperkt, doch wordt
tevens in combinatie met de aan
andere bevolkingsgroepen te stellen
vestigingseisen bereikt, dat een
doelbewuste kolonisatie kan worden
nagestreefd.
Groot is de behoefte in Nederland
aan nieuwe cultuurgrond voor de
steeds toenemende bevolking, groot is
de landaanwinst, welke in Nederland
nog kan worden bereikt als de econo
mische omstandigheden dit mogelijk
maken. Ik wil, aldus ir. Smeding, be
sluiten met het uitspreken van de
wens, dat het Nederland spoedig mo
gelijk zal zijn, de strijd tegen het wa
ter opnieuw aan te binden.
