VIJF RESOLUTIES TE PARIJS Van van der Waals verraadt de groep broeder Joseph Euwe thans remise tegen Botwinnik THEO DOBBEN LOOPT IN DE VAL VREDE EN WELVAART Groenten en fruit voor Brits bezettingsleger Omzet van Noordhollandse veilingen ruim 571l2 millioen gulden Achter de schermen van de Oorlog Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna West-Duitsland zal vertegenwoordigd worden J Ruim 10 pCt. meer dan in 1946 Va>itctJlcr+en^' WEERBERICHT i De eerste operaties van de sluwste spion BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer <49041 Directeur: J. Bijlsma Wrnd. Hoofdred. J. Broersen Rayonred. C. A. Dekkers Woensdag 17 Maart 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 7762 IIELDERSEI III H tïï TARIEVEN: Advertenties: 16 ct per mm Familieberichten 20 cent per mm. - 'Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 et. Abonnementen: per kwartaal 3.75. Ter Parijse conferentie heeft de Zweedse minister van Buitenlandse Zaken gisteren verklaard, dat de Zweedse regering geheel achter de plannen tot economisch herstel van Europa staat. Soortgelijke verklarin gen werden afgelegd door de Oosten rijkse minister van Buitenlandse Za ken, Gruber. en de vertegenwoordiger van Zwitserland, Burckhard. De laat ste zei, dat Zwitserland „naar mate van zijn bescheiden kraehten" zou mee werken. De Ierse minister van Buitenlandse Zaken legde de nadruk op de nood zaak voor Europa om zich te organi seren. Na Macbride sprak de Portugese minister van Buitenlandse Zaken, Caieiró da Mata. Hij drong er op aan, dat Spanje in het West-Euro'pese blok zou worden opgenomen. Hij zei: „Het is noodzakelijk een sterk blok te vor men om het West-Europees econo misch herstel te waarborgen". Portu gal stond ook achter het Brits-Franse voorstel om West-Duitsland in de eco nomische ordening te betrekken. De afgevaardigden van de 16 lan den zijn het er over eens geworden, dat de Westelijke zones van Duits land op de conferentie vertegenwoor digd dienen te zijn. In totaal heeft de conferentie in 't gaheel 5 resoluties aangenomen be trekking hebbend op de volgende on derwerpen: Ten gevolge van de reeks contrac ten, op grond waarvan het leger van de Britse bezettings-zöne in Duits land reeds enige i j ren van Neder landse groenten wordt voorzien, is door het Bedrijfschap voor Groenten en Fruit opnieuw een overeenkomst met het hoofdkwartier der Britse legers in Duitsland afgesloten, thans voor de maanden April t.m. Septem ber 1948. Overeenstemming werd bereikt over leveranties van ongeveer 20.000 ton groenten, 1500 ton fruit en 1500 ton uien. De Engelsen, nlijltbaar wel tevreden over de service, welke Ne derland hen biedt, stemden toe in be vredigende prijzen. Zij zullen zoals gewoonlijk de ladingen overnemen te Nijmegen, vanwaar zij over de ver schillende onderdelen van het leger in Duitsland zullen worden gedistri bueerd. ZUINIGHEID.... Door de verschillende vakgroe pen op visserijgebied wordt, in samenwerking met de Neder landse Vissersbond een vakblad uitgegeven, dat aan redelyke eisen voldoet en dus in de bestaande behoefte voorziet. Het Ministerie van Landbouw Visserij en Voed selvoorziening is blijkbaar een an dere mening toegedaan en deelt mede, dat de afdeling Visserijen van dit departement binnenkort een maandblad het licht zal doen zien, dat aan alle direct belang hebbenden bij het visserijbedrijf gratis zal worden toegezonden. Afgezien van het feit, dat er aan een tweede blad. wel geen behoef te zal bestaan, rijst de vraag of het juist is, dat de overheid zich als concurrent begeeft op het ter rein van de particuliere onder nemer. Nota bene om iets cadeau te doen, dat door de belastingbe taler moet worden betaald! Rantsoenen in Brits- Amerikaanse zone worden verhoogd Het bizonale bestuursbureau te Frankfort heeft bekend gemaakt, dat de Duitse rantsoenen in de Brits- Amerikaanse zóne met ingang van 1 April op het hoogste peil sinds het begin van de bezetting gebrachf^zul- len worden. De verhoging zal het dagelijkse rantsoen brengen van de huidige calorische waarde van 1300 op 1560. Tevens zal meer afwisseling gebracht worden in het menu. Voor het eerst zullen gedroogde vruchten en eieren worden ingevoerd. Ook zal het vet-, suiker- en visrantsoen ver hoogd worden. Volgens functiona rissen is het mogelijk, dat later in het voorjaar de rantsoenen nogmaals verhoogd worden. DE MIJNWERKERSSTAKING IN AMERIKA. Nog 55.000 mijnwerkers in West- Pensylvania hebben zich aangesloten bi, de reeds 210.000 in staking ge- gane arbeiders van de vetkoolmQn<m. 1. Een rapport aan de regering der Ver. Staten. 2. Het rapport van de technische commissies. 3. De toelating van West-Duitsland. 4. De oprichting van een permanente organisatie. 5. De publicatie van verschillende rapporten. Al deze resoluties werden éénparig aanvaard. Griekenland en Turkije maakten enig voorbehoud t.a.v. de rapporten van de technische commis sies, waarvan aantekening werd ge maakt. Bevin sloot de zitting met een kort woord. VOORBEREIDING FUSIE DRIE WEST-DUITSE ZONES Commissies van deskundigen zullen binnenkort beginnen met het uitwer ken van de details voor een fusie van de Franse zóne met de Brits-Ameri kaanse zönes van Duitland, aldus wordt Berlijn van gezaghebbende zijde vernomen. De commissies zullen hun werk voltooien voor de hervatting van de Londense besprekingen in April. Z.K.H. Prins Bernhard is in zijn eigen vliegtuig op het vliegveld Sion in Zwitserland gearriveerd. HU was vergezeld van de Prinsessen Beatrix en Irene die U hier op het trapje van het vliegtuig ziet zitten. Euwe heeft met wit een verdien stelijk resultaat behaald door Bot winnik diens tweede halve puntje af te snoepen. Psychologisch was het begrUpelijk, dat Euwe een rustige opening koos, een variant van de Franse partq, welke weliswaar fi-. nesses bevat, maar in grote lijnen op vereenvoudiging aanstuurt. Met zeer eenvoudige middelen bereikte Euwe in de opening een goede stelling. In de overgang naar het middenspel schjjnt hU echter niet de beste zet ten te hebben gekozen, terwijl Bot winnik toen juist zeer goéd speelde. De Rus kwam iets beter te staan en kreeg enige kansen, maar toen was het de beurt van Euwe weer, dit maal om gebruik te maken van de tijdnood van Botwinnik (eerst 15 mi nuten voor 15 zetten, later 5 minu ten voor 8 zetten). Het slot was re mise op de 40ste zet- Smyslov en Keres speelden een „zwaargewicht" partij, een partij met laveren zonder einde. Vooral Smys lov speelde zeer passief en durfde zich met geen enkel avontuur in te laten, blijkbaar bevreesd om dan net als in de tweede ronde van het bord te worden geveegd. Nu hield hij de partij gesloten, maar hij kon niet verhinderen, dat hij een pion verloor. De strijd zal nog lang du ren, maar Keres heeft zonder twij fel de beste kansen. Bestaat er aan het schaakbord ge rechtigheid? Dat moet nog bewezen worden. Maar zeker heerst er de wet van de wildernis, volgens welke iedere nog zo kleine schuld zich bit ter wreekt. De poging, dit spook van de fouten uit de weg te gaan en zich bij voorkeur te houden aan de alge meen bekende ontwikkelingssche ma's, was in de beide partijen van de zevende ronde duidelijk op te merken Er stonden grote morele be langen op het spel, zowel voor Euwe als ook voor de in de laatste twee ronden ietwat in elkaar gezakte Ke res en beiden moesten van experi menten afzien en heldere, doch ver gelegen doelstellingen nastreven. Als gevolg daarvan kreeg he.t weer tal rijke publiek aan het ene bord een soort aangenomen damegambiet en aan het andere een „aangenomen" dameruil (reeds op de zevende zet) geoffreerd. (Nadruk verboden). Copyright AD—Held. Crt. SURINAAMSE DELEGATIE OP 25 MAART NAAR HUIS Naar wij vernemen zal de Surinaam se delegatie, die oorspronkelijk van plan was op 24 Maart te vertrekken, nu definitief op 25 Maart per KLM naar huis terugkeren. De mogelijkheid bestaat, dat de voorzitter, Dr. Buiskool, nog enige tijd in Nederland zal blij ven. De omzet van de Noord-Hollandse groentenveilingen was in het afge lopen jaar f 57.767.357 tegen f 52.118.596 in het jaar 1946, zodat dus f 5.648.761 of ruim 10 pet. meer is omgezet. In Noord-Holland hebben reeds de meeste bij het Centraal Bureau v d. Veilingen in Nederland aangesloten veilingsverenigingen de voorstellen van het bureau behandeld. Daarbij is het voorstel t. a. v. de fondsvorming vele malen een punt van ernstige bespre king geweest. Verschillende bestuurs leden hebben erop aangedrongen om tot spoedige overeenstemming te komen tussen het Centraal Bureau en de Standsorganisaties, die ook iets in de uitvoering van deze regeling te zeg gen willen hebben, omdat het huns in ziens een aangelegenheid is. die de hele Nederlandse tuinbouw aangaat. De .Standsorganisaties hebben een amendement ingediend, waarin o.m. wordt voorgesteld, een commissie te benoemen, waarin behalve de voorzit ter van het Centraal Bureau drie le den, aangewezen door het Centraal Bureau, en drie leden, aangewezen door de Standsorganisaties, zitting zul len hebben. Voorzover bekend, heeft zich geen enkele veiling in Noord-Holland uitge sproken tegen de fondsvorming, al zijn er wensen naar voren gekomen t.a.v. de uitvoering in samenwerking met de Standsorganisaties. Donderdag a.s. zal in de algemene vergadering van het Centraal Bureau, die te Utrecht wordt gehouden, de be slissing vallen over dit voor de Neder landse tuinbouwers belangrijke onder werp. Van de zijde van het Centraal Bu reau v. d. Veilingen wordt vernomen, dat de actie voor de pensioenverzeke ring voor zelfstandige tuinders, die naar aanleiding van een uit Noord- Horthy als bruiloftsgast De Verenigde Staten hebben het Joego-Slavisch protest tegen de aan wezigheid van de voormalige rijks bestuurder van Hongarije, admiraal Nicolas Horthy, op de bruiloft van een Amerikaans functionaris te München van de hand gewezen. Aan de Joego-Slaven, die om uitlevering van Horthy op grond van beschul diging van oorlogsmisdaden verzoent haddden, is door Marshall medege deeld, dat een lijst van bruiloftgasten geen onderwerp van representaties kan zijn. L. NEHER EN IR. C. J. WARNERS OP SCHIPHOL AANGEKOMEN. Gistermiddag omstreeks half drie is per K.L.M. de heer L. Neher, ge delegeerde van het opperbestuur in Indonesië, op Schiphol aangekomen. Hij is onmiddellijk naar Den Haag doorgereisd. In hetzelfde toestel bevond zich ir. C. J. Warners, staatssecretaris van het departement van verkeer, energie en mijnwezen in Indonesië. Holland gedaan voorstel door het C. B. is uitgewerkt, nog niet is stopgezet. De hoofdaccountant van het Centraal Bu reau, de heer Torna, houdt nog regel matig spreekbeurten in de vergade ringen van de aangesloten veilingen, om het ontworpen plan nader toe te lichten. De belangstelling voor deze pensioenverzekering is niet zo groot als verwacht werd. De tuinders nemen over het alge meen een afwachtende houding aan, omdat zij vrezen, de premie, die 26 pet. van de veiiigomzet bedraagt met een minimum van f 60 en een maxi mum van f 400 niet te kunnen beta len. De gelegenheid om aan deze verzeke ring, die op onderlinge grondslag is opgebouwd, waardoor de baten aan de deelnemers ten goede komen, deel te nemen, is nog steeds open. Besprekingen te Batavia worden hervat Deze week nog zullen de bespre kingen tussen de Nederlandse en de Republikeinse delegaties een aanvang nemen aan de hand van de agenda, waaromtrent gisteren in het „Stee ring-comité voorbesprekingen zijn gevoerd, aldus meldt een door de Commissie van Goede Diensten uit gegeven communiqué, dat voorts mededeelt, dat de Commissie voor Goede Diensten in de afgelopen we ken regelmatig bijeenkomsten heeft gehouden. Ook de sub-commissies zullen deze week bijeenkomen. 29 Schepen voor Italië President Truman heeft last gege ven tot het overdragen van 29 koop vaardijschepen, waaronder vijftien Liberty-schepen, aan Italië als een geste van Amerikaanse goodwill. Tot een dergelijke overdracht is reeds in Augustus j.l. machtiging verleend door het Congres, toen dit de presi dent toestond alle Italiaanse schepen, tijdens de oorlog buit gemaakt, terug te geven of andere ervoor in de plaats te geven. REGERINGSVERKLARING OVER VÏJFLANDEN CONFERENTIE Verwacht wordt, dat minister-pre sident mr. L. J. M. Beel, hedenmid dag in de Tweede Kamer een ver klaring zal afleggen over de over eenkomst der vijf Westelijke mo gendheden. Weersverwachting, geldig tot he denavond: LATER BREKENDE BEWOLKING- Aanvankelijk zwaar bewolkt met tijdelijk enige regen, later bre kende bewolking. In het Noorden van het land tijdelijk zwakke, ove rigens krachtige wind uit Weste lijke richtingen. Weinig verande- ring van temperatuur. ANTON VAN DER WAALS heeft in de zaak-Bierhuys getoond, wat hij als V-Man (S.D.-verrader) waard is. Zijn chef kan tevreden zijn. De man is een aanwinst voor het corps. „En nu de zaak in Bloemendaal", commandeert Schreieder. De zaak- Bloemendaal: dat is een groepje illegale werkers, waarin een geestelijke de voornaamste rol speelt. Van der Waals knapt het op binnen zes weken. Hij dringt zich onder valse naam in bij de kloosterbroeder Joseph Klingen in Bloemendaal, die hem be schouwt als een agent van de Neder landse regering in Londen. Op 26 Mei worden broeder Joseph, de prior en vijf illegale medewerkers gearresteerd. Van der Waals is persoonlijk bij de ar restatie aanwezig, om aan te wijzen wie broeder Joseph is.In de bibliotheek wordt een zender gevonden. Een paar dagen later worden nog acht onder grondse strijders gevangen. De collega's van de S.D. feliciteren Schreieder met zijn aanwinst. Van der Waals blijkt een man, die geschikt is voor „groot" werk. Zijn salaris wordt vastgesteld op 1100 gulden per maand met vergoeding van alle onkosten en extra honorering voor bijzonder be langrijke zaken. Als een adder glijdt hij tussen de illegale werkers. Nu duikt hij hier, dan weer daar op. Hij heeft geld, hij boe zemt vertrouwen in, hij praat glad en handig, hij gloeit van vaderlandsliefde en vrijheidsdrang. Soms heet hij De Wilde, dan'weer Cranendonk of Veen- stra, Van Veen of Van Lynden. Soms is hij blond, dan weer donker. Nu eens draagt hij een bril, dan weer een snor. Zijn manieren zijn innemend, zijn in zicht in de taak der illegaliteit is groot. Hij wordt geloofd en hij wordt ver trouwd. VI "pHEO DOBBEN in Amsterdam strijdt zonder vrees of blaam de vaderland se strijd tegen al wat Duits en al wat nazi is. Van der Waals hoort van hem spreken in illegale kringen; hij krijgt het adres in handen en hij loopt -er eens aan. Mevrouw Dobben is op haar hoede. Zij kent de gevaren, die haar man be dreigen en zij zegt niet meer, dan s« kwijt wil zijn. Ze praat tegen niemand over Theo. Maar Van der Waals heeft een goed verhaal gereed: „Ik ben agent van de geheime dienst wij weten in Londen wat uw man doet en wij waar deren het ten zeerste. Onze informaties wijzen uit, dat de S.D. hem op het spoor is en ik ben gezonden om te waarschuwen. Hij moet het land uit, hij moet naar Engeland. Ik wil hem spreken, morgenmiddag in café B., om te overleggen, hoe we hem het best wegkrijgen". De volgende middag drinkt Van der Waals een biertje in café B. Drie tafel tjes verder zitten twee S.D.-ers in bur ger, gereed om toe te slaan als de ver rader het teken geeft. Er komt 'n man, die aarzelend rond ziet. Anton neemt hem even op, geeft hem een hand en praat wat met hem. „Ik ben gestuurd door mevrouw Dob ben" zegt de man. De spion voelt de voorzichtigheid, waarmee zijn gast op- ti dt. Is deze man Döbben zelf, of is het een ander, die de kat uit de boom moet kijken? Toeslaan heeft geen zin, aleer Van der Waals de zekerheid heeft dat de man, die hier naast hem een kop thee drinkt, Theo Dobben zelf is. Maar de man is op zijn hoede. Hij zegt alleen maar: Ik kom op een boodschap van mevrouw Dobben. Dan grijpt het noodlot in. Er komt 'n toevallige voorbijganger binnen, die een kop koffie bestelt. De man drinkt, kUkt wat rond en steekt dan plotseling zUn hand op. „Hallo, Dobben, goeie middag!" Van der Waals wacht tot de koffiedrinker vertrokken is. Dan heft hU de hand op. Een schijnbaar toeval lige, simpele beweging. Drie tafels ver der staan twee mannen opT lopen rustig nader en vallen over Dobben heen. Een half uur later begint het verhoor al. Theo Dobben zwijgt. Geen woord krijgt men er uit getrokken. yAN DER WAALS is niet tevreden. Deze Dobben heeft medewerkers ge had in het verzetswerk. Die medewer kers moet hij óók hebben. Een paar da gen later gaat hij naar mevrouw Dob ben en vraagt brutaal haar man te spreken, die niet naar het afgesproken café is gekomen Mijn man is verdwenen, zegt de vrouw. Vermoedelijk door de Duitsers gearresteerd. Dat is verschrikkelijk, maar uw man was onvoorzichtig, antwoordt de verrader. Ik heb u nog tijdig gewaar schuwd. Londen was op de hoogte van het gevaar, maar uw man heeft het be ter willen wetén. Nu zullen óók zijn medewerkers als wij niet snel hel pen worden gearresteerd. Eep paar dagen later worden vier medewerkers van Theo Dobben gegre pen. Van der Waals handhaaft bij de S.D. zün faam: hU is een handige jacht hond, hij is geschikt voor het „grote" werk. Schreieder geeft hem een nieuwe opdracht. Daarin wordt de naam van de Rotterdamse burgemeester Oud ge noemd. En daarin wordt veel over En geland gesproken! J.JET VRIJE EUROPA organiseert zich om vrij te blijven, dat is hetgena waarop in deze dagen sterker dan ooit de nadruk valt. Wij geloven, dat de diplomatieke en politieke acties, welke meestal slechts geringe belangstel ling van de grote massa van het pu bliek wegdragen, thans wél tot in de grote lagen der volkeren de aandacht trekken. Men houdt er zich mee bezig in velerlei kringen en stelt voor zich zelf een houding vast waarin men wenst te volharden tegen al het andere in een houding, die zonder twijfel is een houding zonder vrees, maar ge- ruggesteund door de vaste wil alles te moeten en te zullen doen om een sterke geest te doen ontstaan. De noodzaak van die stc -'-e geest, de noodzaak om de handen te slaan, ondanks tal rijke secondaire verschilpunten, is er dan ook meer dan ooit te voren. Zij had eerder moeten -ijn ingezien, dat is ook' zeker. Direct na het neerslaan van de macht der totalitaire regimes kwam de ver warring. De schijnbare eenheid der strijdenden viel uiteen waar samen werking" ook voor decennia na de krijg was gedacht en beloofd. Op dat mo ment waren er zeker gunstige voor waarden om tot. hfeil der wereld tot goede en vruchtbare eensgezindheid te komen. Dit te constateren verwekt een verwijt, een zelfverwijt pok dat elk der verbondenen kan richten tot het eigen hart. Maar hierover thans bij het vol komen verstoorde evenwicht te treuren en lang stil te staan, is uit den boze. Er is helaas reeds., te lang stilstand geweest. Ware eerder de activiteit, wel ke zich nu openbaart ten toon gespreid, veel had wellicht kunnen worden voor komen. „Als de nieuwe dictatuur de macht eenmaal heeft", zo verklaarde dezer da gen Italië's premier Alcide de Gasperi, „is alles reddeloos verloren". Men is zich dit terdege bewust en kan zich. de- gedachte tot.in haar diepste diep ten niet genoeg eigen maken. Het. vrije Europa heeft zich thans on omwonden, zonder bedekte termen voor het alternatief gesteld en het niet gelaten bij de vraag „Wat nu?". Wij schreven het reeds: West-Europa is wakker geschud. Het pact van vijf: En geland, Frankrijk en de Benelux-lan- den wordt vandaag te Brussel onder tekend. Een volkomen 'verantwoorde stap, doch nog maar één stap op de enige weg die er voor handhaving der Westeuropese zelfstandigheid nog over blijft, nog' is. QE ZON zal boven het Avondland niet ondergaan. Vrede en welvaart zullen terugkere» en blijven. Dat is de wil en de wens van de zeventien sta ten, die thans te Parijs bijeen zijn om een nieuwe stoot te geven aan de on derlinge economische samenwerking o.a. in het kader van het Plan Marshall en meer. Over de geschillen wordt heengestapt, kleinigheden worden voor latere afdoening ter zijde geschoven, grotere belangen doen de partijen tot elkaar overbuigen. In Frankrijk, dat meer dan andere landen een scherpe crisis heeft gekend, reikt de aan de regering zijnde Derde Macht De Gaulle de hand. „Frankrijk", aldus wordt gezegd, „heeft de grootst mogelijke meerderheid nodig. De tijd van onderhandelen is daar." En zo is het ook in Engeland, waar eerste mi nister Attlee een scherpere binnenland se waakzaamheid en controle heeft aangekondigd; zo is het eveneens in Zweden, dat lang aarzelde en waar nu de opperbevelhebber der weermacht, generaal Helge Jung, heeft verklaard maatregelen te zullen gaan treffen ge zien „bepaalde maatregelen van de Sovjet-Unie welke worden opgezet zon der oorlog te ontketenen"; zo is het in Nederland, waar minister Maarseveen er hét zijne van heeft gezegd en zo is het in de Verenigde Staten, waar pre sident Truman vandaag in de geest van paraatheid zeer waarschijnlijk aan het Congres vérstrekkende maatregelen zal voorleggen, waarvan verwacht wordt dat zij o.a. zullen inhouden: her invoering dienstplicht, industrie in mi litaire handen, herstel van de leen- en pachtwet. De democratie volgt haar eigen kuur, een kuur, die fit en krachtig zal ma ken om tegenslagen te kunnen pareren, een kuur, die vrede en welvaart voor haar volkeren kan verwerkelijken. Moge zij een gunstig verloop hebben. AD INTERIM. In ons nummer van morgen Burgemeester Oud be taalt f 1 2 000 - voor reis naar Londen en de S^D maakt plannen om Van der Waals mee te sturen naar Engeland. Internationaal voetbaltournooi van piloten Onder auspiciën van de Asia (Air lines Staff International Associa- tion) zal de K.L.M. op 1 en 2 Met a.s. ter gelegenheid van de opening van het K.L.M. sportpark „Groenen- daal" een internationaal voetbaltour nooi organiseren. Aan dit tournool zullen elftallen deelnemen van per soneel van verschillende buitenlandse luchtvaartmaatschappijen, o.a. van de A.B.A. (Zweden), B.E.A. (Gr. Brittannië), Air France, Swissair (Zwitserland), S.A.B.E.N.A. (Bel gië), alsmede van de K.L.M. Vermoedelijk zullen ook de Noorse en Deense luchtvaartmaatschappijen elftallen afvaardigen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 1