Df ZWAtTE SCHADUW
I
TAXI Sanderse
VAUXHALL
„12" en „14"
VOSSEKOP
Marine-Verhuizingen
Rijks-Verhuizingen
Woningruil
FRANS KIESEWETTER
Van der Waals draait Oranjefilm in
een Haagse woning
J
Nutsspaarbank
KUIERTJES
BOONTJES AUTOMOBIELBEDRIJF
HOEDEN
PETTEN
Achter de schermen
van de Oorlog
VANDENBERG VERBEIJ
Kent U de overeenkomst
tussen
En verraadt illegale groepen
Haarlem, Apeldoorn en de Residentie
Mevrouw Le Griep had
m
voorgevoel
Woningbouw landarbeiders
door Jan Dirk van Exter
Alle dagen gelegenheid
Te koop aangeboden
Personeel
Diversen
ENGELAND
ISOBEL JAY, HOVE, ENGELAND
Nederlandse Associatie
voor Practijkexamens
Tel. 2867
Van Galenstraat 117
RATIS
DE LICHTE WAGEN MET DE
VOORDELEN VAN EEN ZWARE WAGEN.
Een Engels product van General Motors
bij uitstek passend in het kader van de
Nederlandse economie:
Een uiterst zuinig en soliede vervoermiddel
met verbluffende rijkwaliteiten.
Zeer lage prijs.
SCHUIFDAK
KOPKLEPPENMOTOR
ONAFHANKELIJKE VOORVERING
HYDRAULISCHE REMMEN
FI. 4.340,
SCHAGEN.
VOOR SCHAGEN EN DEN HELDER EN OMSTREKEN.
VRAAGT PROEFRIT.
iui cüu&ct Ad tod
K L E E R Ei N V E R F
Adverteert in dit blad
JN DE WINTER VAN 1941 confe
reert de 29-jarige Haagse café
houder Johannes Frans Le Griep,
die een zaak heeft aan 't Spui 171,
meermalen met de illegale werker
Jan de Graaf. Een bleke, lange
man, met harde, grijze ogen, smal
le lippen en een onregelmatig ge
bit. Hij heeft geen aantrekkelijk
gezicht, die ondergrondse werker
De Graaf, maar hii beschikt over
beste papieren. En daar gaat het
tenslotte om.
Le Griep weet niet, dat Jan de
Graaf, die altijd een z-'aar Mauser
pistool in zijn lederen jas draagt, nie
mand minder is dan Anton van der
Waals. De spion loopt voor deze ge
legenheid mank hij trekt wat met het
rechterbeen en spreekt op de bezadig
de toon van een wijs man.
De conferenties vinden plaats in
Haagse restaurants als Terminus, het
Wachtje en Riche. Le Griep vertrouwt
de man volkomen, maar mevrouw Le
Griep denkt er anders over. Op een
avond brengt haar man de nieuwe
strijdmakker mee naar huis. Er is een
XI
kleine samenkomst van de verzetstroe-
pen „Leve de Koningin" en „Neder
land voor Oranje", waarin Le Griep
een leidende rol speelt. Er worden
vertrouwelijke mededelingen gedaan,
er worden ervaringen verteld en gege
vens uitgewisseld. En van tijd tot tijd
zegt Van der Waals op bijna treiterig-
langzame toon een voorzichtig woord
je.
Als de gasten vertrokken zijn vraagt
mevrouw Le Griep: Wat voor een ke
rel heb je nu toch meegebracht? Is
die te vertrouwen?
Volkomen, zegt Le Griep. Wat
heb je tegen hem?
Zijn ogen staan me niet aan, zegt
de vrouw. Hij loert me teveel. En heb
je gezien, dat hij 'n afkeer schijnt te
hebben van kinderen? De anderen ma
ken altijd een grapje, maar De Graaf
kijkt ze niet aan. Als ik jouw was, zou
:k die slome niet teveel vertel-*?"
j^E GRIEP SLAAT die waarschuwing
in de wind. Als De Graaf niet van
kinderen houdt, moet hij dat zelf we
ten. Net iets voor een vrouvy, om de
jongen dan direct te wantrouwen. Ove
rigens: hij heeft Jan de Graaf al vol
komen ingelicht. Er liggen contacten
met Apeldoorn en Haarlem. In Apel
doorn werkt een groep, waarin o.m.
Jhr. Roëll, dr. During en ^colonel Snij
ders actief zijn; in Haarlem werkt de
groep-Druijf.
Als De Graaf een paar weken later
komt waarschuwen, dat er in de
groep-Haarlem een verrader zit en als
het blijkt, dat de feiten kloppen, is
ook het laatste restje twijfel bij Le
Griep verdwenen. En dan komt Van
der Waals ook de laatste geheimen van
de ondergrondse organisaties te weten.
Nog vindt Van der Waals het niet
genoeg. Op een dag komt hij naar Le
Griep in gezelschap van een „uit En
geland gekomen parachutist", die aan
de schouder is gewond en dringend
medische hulp behoeft. De gewonde
strijder die natuurlijk ook een SD-
er is wordt naar dokter Boelman
aan de Nieboerweg gebracht, waar hij
verbonden wordt en samen met Van
der Waals een nacht verblijft. Dokter
Boelman vertrouwt de mannen volko
men. Hij zal het korte tijd later in
Buchenwald met zijn leven boeten..
Maar wat weet Le Griep op dat
moment van dit alles? Hij is in de wol
ken over het prachtige werk van „De
Graaf" en hij begrijpt zijn vrouw niet,
die maar blijft waarschuwen tegen de
slome. Le Griep vertrouwt hem vol
komen.
De spion weet dit vertrouwen te be
lonen. Op een avond komt hij naar het
huis van Le Griep met een projectie
apparaat en een film over de intocht
van de Koninklijke familie in Amster
dam. Er werd een laken gespannen en
voor een kleine groep van genodigden
draait Jan de Graaf de film.
Hoe kom je er aan? vraagt een
der aanwezigen bewonderend.
Per koerier uit Engeland, liegt de
verrader.
En toch vertrouw ik die slome
niet, zegt mevrouw Le Griep een uur
later tegen haar man.
Ik sta voor hem in, is het ant
woord. Wat heb je nu weer tegen
hem?
Hij heeft me vanavond in de keu
ken gezegd: U zult ook wel veel na
men horen uit het illegale werk. Maar
ik heb geantwoord, dat ik me met al
die dingen niet bemoei, omdat ik net
druk genoeg heb ik mijn huishouden.
JN DE MAANDEN Januari en Febru-
ar' komt Jan de Graaf dikwijls op
lopen in de woning boven het café. Er
werden plannen beraamd, waarin de
garage van de Haagse tram wordt ge
noemd. En verder heeft Le Griep een
bomaanslag in de zin, waarin Seyss-
Inquart een beklagenswaardige rol zal
spelen, voorzover er althans aan de
heer Rijkscommissaris nog iets te be
klagen valt.
Op 4 Maart 1942 worden de Hage
naars Lasooy, Born, Van Gils en „De
Graaf" op heterdaad betrapt bij het
plegen van de aanslag op de H.T.M.-
garage. De S.D. heeft hen opgewacht.
Natuurlijk wordt Van der Waals di
rect na de schijnarrestatie weer los
gelaten en twee dagen later komt tiij
bij Le Griep, zenuwachtig en gejaagd,
om te vertellen dat de aanslag door
onhandigheid is mislukt. Lasooy en
Van Gils "zijn gearresteerd, maar Born
en hijzelf hebben kunnen ontvluchten.
Waar is Born op het ogenblik?
vraagt mevrouw Le Griep.
Ondergedoken op een betrouw
baar adres, liegt Van der Waals. De
waarheid is, dat Born zit opgesloten
in een cel van het Oranjehotel. En het
is, of „De Graaf" de twijfel voelt, die
er leeft in het hart van de ontruste
vrouw, wier man hij schandelijk ver
raadt. Hij praat er over met Schreie-
dcr en die weet er wel een mouw aan
te passen. De volgende dag komen een
paar Duitsers in de zaak van Le Griep
vragen, of men soms een zekere Born
en De Graaf kent. Le Griep weet van
nietsmaar hét is hem duidelijk, dat
De Graaf een eerlijk illegaal werker
is. De Duitsers zoeken hem immers?
Maar Van der Waals is terzelfder
tijd druk bezig, om de arrestatie van
de overige Hagenaars en de groepen in
Apeldoorn en Haarlem voor te berei
den. En op 21 Maart valt de slag! Poos,
Johannsen en Haubrock halen Le
Griep uit zijn huis en op hetzelfde
tijdstip worden in Den Haag tal van
andere verzetslieden gearresteerd. In
Apeldoorn en Haarlem gebeurt het
zelfde. Van der Waals heeft zijn kennis
volkomen uitgebuit; niet één lid van
de organisaties ontgaat de gevangen
schap.
En eer de herfstwind de bomen heeft
ontbladerd worden allen, die persoon
lijk contact met Van der Waals hebben
gehad, ter dood gebracht. De spion
neemt geen risico. Twintig goede va
derlanders vallen als slachtoffer van
zijn vuig verraad. Het zullen er dui
zenden worden
In ons nummer van Dinsdag:
Luitenant Taconis komt
per parachute in Neder
land De S D. krijgt
verbinding met Londen
De Unie van Landarbeidersbonden
heeft, teneinde de uitvoering van de
landarbeiderswet en daarmee de bouw
van z.g. plaatsjes (huizen met grond)
te bevorderen, besloten een centraal
orgaan te stichten. Dit orgaan zal tot
taak krijgen: bestaande verenigingen
en stichtingen ingevolge de landarbei
derswet te doen samenwerken, nieu
we plaatselijke organen op te ri<?hten
en de overheid van advies te dienen
inzake uitvoering en wijziging van de
landarbeiderswet.
CODyrlcbt R-p.P.
De smokkelaars weten niet beter te
doen dan het bevel van de Chef op te
volgen. „Kom, kom, een beetje voort
maken!"
De Chef praat op een zalvend-zoete
toon, maar de smokkelaars hebben met
één oogopslag gezien, dat het wapen,
dat hij in de hand heeft, van het zwaar
ste kaliber is. En als één van hen de
handen een beetje laat zakken, horen
ze meteen weer die zalvende stem:
„Kom, kom, nu al vermoeid? Omhoog
die handjes. Ik zou het zonde vinden
om dat jasje te moeten beschadigen".
De smokkelaar hoort echter heel goed
de dreigende ondertoon in de stem van
de Chef en met een ruk schieten zijn
handen weer in de hoogte. Hij voelt als
bij intuïtie, dat deze politieman niet
eerst een waarschuwingsschot zal los
sen.
Enfin, ze doen helemaal een beetje
vreemd de agenten. De gevangenen
worden zonder veel woorden ieder aan
een boom vastgebonden en daarna ge
blinddoekt. Het legertje agenten op de
achtergrond blijft zwijgend toezien.
En wat later horen de geblinddoekte
smokkelaars het aanslaan van de mo
toren. Ja, ook hun eigen wagen wordt
aangeslagen, ze horen het duidelijk aan
de motor en weldra zijn beide auto's
verdwenen in de duisternis, de smok
kelaars in de grootste verbazing en
onrust achterlatend.
Maar diezelfde nacht is nog iemand
ten hoogste verbaasd.
En dat is Rikki, die midden in d«
nacht een telefoontje krijgt van een on
bekende, die haar mededeelt, dat m
drie smokkelaars „ergens" in het Zui
den af kan halen.
Met grote blijdschap
geven wij U kennis van
de geboorte van onze
dochter
MARGARETHA
J. HAKKER
A. HAKKER-
ROMIJN.
Den Helder,
19 Maart 1948.
Emmastraat 70.
tot inleg en terug- ma
betaling van gelden n|
De Adressen Bureau enz., uit
sluitend 's middags na vier
uur.
I g st z kinderwagen (crème
f 45. Middenweg 136. (Na
5 uur).
Prima geselecteerde broed-
eieren, W. Leghorns, Noordh,
Blauwe enz. Witte loopeen
den. Gladiolenstraat 14.
Inwonende hulp in de huis
houding, in zeer klein gezin
Brieven onder no 313 Bureau
van dit blad.
Biedt zich aan een brood
bakker voor Den Helder 'en
Omstreken. Brieven onder no
312 Bureau van dit blad.
Net meisje in klein gezin.
Adres: Bureau van dit blad
Flink meisje voor hulp in
de huishouding: Goed loon
Adres: Mevr v d Velde, Kei
zerstraat 26. Den Helder.
Flink dagmeisje. Hotel Woud
Spoorstraat 31.
Verloren zw. glacé dames
handschoenen. Goede beloning
of sigaretten Terug te be
zorgen: Krugerstraat 21
Excursie naar Organon Oss
op Dinsdag na Pasen, 30
Maart Nog 5 plaatsen in bus
beschikbaar, kosten 1 7 per
persoon. Gegadigden gelieven
zich spoedig te melden bij
mej E S Held. Singel 53.
Alleenstaand man, begin 60
jaar, zoekt kamer met ge
bruik van keuken, heelt zeil
meubelen en bed. Brieven en
boodschappen aan A. J. de
Boer, Zuidstraat 11.
Bejaarde dame, die veel
weg is, vraagt voor zo spoe
dig mogelijk een ongemeu
bileerde zit- en slaapkamer al
gr. zit-slaapkamer met stook-
gelegenheid. Adres: Kruger
straat "8.
Zoekt U een betrekking in Engelend?
Wij verlenen onze bemiddeling vpor vrouwen en
meisjes tussen 18 en 50 jaar ter verkrijging van goed
betaalde huishoudelijke betrekkingen bij aanzienlijke
Engelse families, scholen, instellingen, enz. Reiskosten
worden vergoed of voorgeschoten. Kennis der Engelse
taal niet noodzakelijk. Brieven met pasfoto, persoon
lijke gegevens en opgave van plaats en datum van
geboorte aan:
Elk schrijven wordt beantwoord. Geen kosten.
Regeringagecommitteerde
Dr. S. ELZINC 1
Overdag op 15 en 16 Juni
Practijkexamen
Boekhouden
Handelscorrespondentie
en
Moderne Bedrijfsadministratie
's avonds op 21, 22 en 23 Juni, alleen Boekhouden
en Handelscorrespondentie.
Inschrrjfbiljetten verkrijgbaar: Deurloostraat 122,
Amsterdam-Z, en bfl de boekhandel. AawmeMfaig tot
30 April a.s.
Examen Spreekvaardigheid
vreemde talen
Md a.s.. Aanmelding tot 15 Aprtt.
1 ons De Gruyter's biscuits (op bon)
bij elke pot De Gruyter's jam
19 (geldig tot en met 24 Mrt.)
Grafische en Commerciële Publiciteit.
Uitgave: Maandblad Durf, voor actieve
Middenstanders en Etaleurs.
Voortzetting van STUDIO PIONIER, VAN DEN BERG's Uitgevers- en
Advertentiebedrijf en RADIO METROPOLE te Den Helder.
Postbus 16, Telef. 2525, Krugerstraat 15
Twaalf PK - 4 cylinder
Veertien PK - 6 ctflmder
Juist kiezen is een kunst
Een Vauxhall kopen is wijsheid.
Voor inlichting»:
Prijzen vanaf
Heel eenvoudigBeiden kunnen gemakkelijk van
kleur veranderen, snel en zonder gevaar I
Heeft U oude japonnen, die U al lang niet meer
draagt? Verft ze eerst met Vossekop Kleerenverf.
Met wat vindingrijkheid maakt U dan een japon,
die Uw beste vriendin voor een nieuwe aanziet
en het kost U geen textielpunten I VoJgt
haar voorbeeld
PARALLELWEG 66 - TELEFOON 2353
Meubeltransport Meubelopslai
Verpakkingen naar alle werelddelen
Vraagt gratis inlichtingen
Wij zijn voor de
komende feestdagen
ruim gesorteerd in:
en
M tN )0WtN5KL[WH, MOOcS
spooesie^o otN HHOEC
iatfooN«?3o-3iö?
