De doodstraf voor Rauter Truman bekrachtigt Marshall-hulp Opdat recht gedaan wordt aan j de gevallen helden" Wereldvoedselpositie op laag niveau Maand», 5 April 1948 VERENIGDE NOO DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 7778 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Mr. Zaayer „Hij was de grootste oorlogsmisdadiger in Nederland" De Jubileum-Jaarbeurs in opbouw WEERBERICHT Een belangrijk besluit De Engelse League VLIEGTUIGONGELUK IN SPANJE Van nabij i en verre BUREAU: Koningstraat 7&—80 "•Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer *49041 Directeur: J. Bijlsma Wrnd. Hoofdred J. Broersen Rayonred. C. A. Dekkers MURW TARIEVEN: Advertenties: 16 ct per mm Familieberichten 20 cent per mm. - Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woorden 1.elk woord meer 5 ct. Abonnementen: per kwartaal 3.75. In de grote zaal van het Bgzonder Gerechtshof te 's-Gravenhage brandden Zaterdagmorgen weer de schynvverpers en stonden by de aan vang der zitting de filmoperateurs met hun apparaten klaar en ook de fotografen, om de hoogtepunten van deze dag, de els en de ver dediging vast te leggen. Om 10 min. over 10 opende de president de ziting. Alvorens het woord te geven aan de procureur-fiscaal richtte de president zich tot het publiek in de zaal. Hij verklaarde, dat het Hof niet wenste, 'dat tijdens, óf na het'requisitoir, óf onder de verdediging, blijken van goed- of afkeuring werden gegeven. De procureur-fiscaal begon daarna met zyn requisitoir. Hij begon met een uiteenzetting van het historische belang van dit proces tegen degene, „die'het Nederlandse volk als onze gróótste oor logsmisdadiger ziet". Was het oordeel over Mussert als de personifica tie van het landverraad, dat zonder meer misdadig is, niet zo moeilijk, aldus rar. Zaayer, het vonnis, dat geveld moet worden over Rauter, de strijdbare figuur van de vyand, brengt grotere moeiiykheden met zich mede, omdat, zoals mr. Zaayer verklaarde, het oorlog voeren, ook het oorlog voeren met wrede hand, nog niet aityd eèn reden tot bestraffing vormde. Aangetoond zal moeten worden, dat door Rauter daden wer den verricht, die het internationale oorlogsrecht tot misdryven stempelt. Wat te Neurenberg als bewezen werd aangenomen over het voeren van een aanvalsoorlog en de Jodenpolitiek behoefde, aldus mr. Zaayer, voor dit Hof geen nader bewijs. Rauter's beroep op gegeven bevelen verwierp mr. Zaayer. Hij verwees naar het vonnis over de grote oorlogsmis dadigers. Een citaat daaruit vertaalde hy met: „Indien een lid van een ro versbende zich gedraagt naar de ere code van de bende en de bevelen van het opperhoofd, dan zal hy binnen de bende als een góed lid worden be schouwd, maar als hg gevangen wordt, zal hij bezwaarlijk deswege straffeloosheid kunnen verwachten". RAUTER'S POSE. Na eerst nog gewezen te hebben op de bevoegdheid van een Nederlands gerechtshof om Rauter te berechten, verklaarde mr. Zaayer, dat het in twijfel trekken van de objectiviteit van het Hof, zoals dit door verdachte meermalen is gedaan, beschouwd moest worden als een pose tegenover het nageslacht. „Verdachte wil een martelaarscol spelen", zei mr. Zaayer. De opzet van het proces Rauter is slechts fragmentarisch geweest, ver klaarde mr. Zaayer. Er is een aantal punten uitgekozen, dat voor het pu bliek interessant en strafrechtelijk be langrijk is. Na een karakteristiek van de per soon van Rauter: „Een reehts-natio- nalistisch Oostenrijker Van goede hui ze, en een militante soldatennatuur", omschreef de proc.-fiscaal Rauter's functie van „Höhere SS-und Polizei- führer", waarin, hij in feite een bevel voerende taak zag. Geciteerd werden enkele van Rauter's verklaringen, waaruit bleek, dat RaUter alles ge daan heeft'wat in zijn vermogen lag, om de oorlog voor Duitsland te helpen winnen en dat hij daarbij voorop stel de, dat in de totale oorlog de eisen van de oorlog vóór morele overwegin gen golden. HIJ IS SCHULDIG. Wat de Jodenvervolging betreft, achtte mr. Zaayer genoegzaam bewe zen, dat Rauter schuldig was. Ook bij het tweede punt van de ten lastelegging: het bevorderen van de „arbeidsinzet", achtte de proc.-fiscaal Rauter's schuld bewezen, want Rauter heeft zelf plannen daarvoor ontwor pen. Rauter heeft alles gedaan, aldus mr. Zaayer, voor het welslagen van de „arbeidsinzet", waaraan honderd duizenden ten offer zijn gevallen en die aan duizenden het leven heeft ge kost. Vervolgens werd Rauter's aandeel in de door Göring bevolen meubelroof- actie uitvoerig besproken. Rauter kon zich weliswaar op tactische gronden niet verenigen met Göring's plannen, maar heeft toch wel andere maatre gelen voorgesteld. En deze maatrege len, die in strgd waren met het land oorlogreglement, schenen mr. Zaayer toe een misdrgf te zijn tegen de men- seigkheid, omdat niet alleen onmis bare maar ook ohvervangbare goede ren werden geconfisceerd. f Naar de mening van de proc.-fiscaal was het ohmogelijk maken, om naar radio-uitzendirgen van de geallieer den te luisteren, op zichzelf in een moderne oorlog een geoorloofde maat regel van de Duitsers. Het ongeoor loofde bestond echter in het confisce- ren van het eigendom. De actie, die na de aanslag van Seyffart tegen de studenten en vooral tegen de „plutokratensöhne" onder hen werd ondernomen, werd vervol gens behandeld. Mr. Zaayer kon niet aannemen, dat Rauter toen alleen maar de bevelen van anderen uit voerde. Hg heeft alles gedaan, om de studenten in handen te krggen en daarbg gewerkt met allerlei dreige menten. Weliswaar kan de bezetter niet het recht ontzegd worden zich te beveiligen tegen een in zijn ogen ge- vaarlgke groep, aldus mr. Zaayer, maar terroristische bedreigingen, de portatie en slavenarbeid waren zeker niet de juiste middelen, waarvan ge bruik gemaakt mocht worden. DE ERGSTE TERREUR. Het 'zesde punt van de tenlasteleg ging werd tezamen met het zevende punt besproken. Het systematisch aan wenden van represaillemaatregelen. Stuk voor stuk werden dan de ver schillende vormen van dit terreur-' systeem uitvoerig besproken: de col lectieve geldboeten, de meubeldiefstal, het gevangen zetten van onschuldigen, het gevangen nemen van familieleden van onderduikers en de „silbertanne"- moorden, die „het ergste deel van Rau ter's politieterreur" genoemd worden. In heftige bewoordingen keerde de proc.-fisc. zich dan tegen het Duitse regiem van angst en terreur. Welis waar kwamen vele bevelen uit Ber lijn, maar hier in Nederland was Rau ter de stuwende motor, Rauter nam de beslissingen, Rauter liet alle ter reurmaatregelen uitvoeren. En wan neer ten slotte door een verandering in de rechtspraak in de zomer van 1944 een volkomen anarchie hier los breekt, zijn het de door zijn voorbeeld en leiding opgeroepen „boze 'geesten", die de chaos teweeg brengen en dife hy nu niet meer vojkomen kan beteu gelen. DE DOOD Mr. Zaayer achtte liet hele Duitse volk schuldig aan de ellende, die in de bezetting over Nederland ge komen is, maar in Rauter zag hg de man, die in Himmler's geest de Duitsers hier heeft aangespoord en bezield. Na nogmaals een overzicht gegeven te hebben van de misda den, waarvan Rauter in de tenlas. telegging beschuldigd wordt en die de procureur-fiscaal genoegzaam bewezen achtte, eiste de proc.-fiscaal ten slotte de doodstraf, daarbij het 'Hof vragend recht te doen aan hen, die in de strijd voor de Nederlandse onafhankelijkheid gevallen zyn. Het uitspreken van het requisitoir, dat bijna 2 uren duurde, werd in gro te stilte aangehoord. Toen de proc.- CORDÖN IN BERLIJN TERUGGETROKKEN Het cordon der Amerikaanse mili.- taire politie, dat gedurende 32 uur het gebouw van het hoofdkantoor voor 't spoorwegnet in de Sovjet-zone be waakte, is gistermorgen teruggetrok ken. Officieel werd door de Amerikanen medegedeeld, dat de politie werd te ruggetrokken, nadat de laatste gewa pende Sovjetrussische schildwacht het gebouw had verlaten. Volgens een officiële Amerikaanse verklaring zal de Amerikaanse mili taire gouverneur in Duitsland, gene raal Lucius Clay „geen aandacht kun nen schenken aan een Sovjet-protest tegen het omsingelen van het hoofd gebouw van de Sovjet-spoorwégen in de Amerikaanse sector van Berlijn door Amerikanen, voor en aleer hij het probleem van het vryelijk binnen komen van Amerikaanse voedseltrei- nen in Berlijn zou hebben opgelost". e Marshall ontkwam aan vliegtuigongeval De band van een vliegtuig, waarin zich George Marshall, de Amerikaan se minister van buitenlandse zaken, bevond, sprong, toen het toestel Zon dag te Medeilin (Columbia) wilde landen. Enkele ogenblikken was het onzeker of het vliegtuig in bedwang kon worden gehouden. De landing verliep echter zonder verdere onge lukken. Een menigte van meer dan tweeduizend mensen brak door de omrastering heen en wenste de minis ter geluk met zyn behouden aan komst. fiscaal de doodstraf eiste, was in de grote zaal alleen het snorren van de filmapparaten te horen. HET PLEIDOOI Na het requisitoir volgde het plei dooi van de toegevoegde verdediger, mr. Van Ryckevorsel. Rauter draaide zioh in de beklaagdenbank naar zgn verdediger toe en volgde met grote aandacht diens betoog. Pleiter be streed, in navolging van Rauter, de rechtsmacht van het Hof op grond van de thans in het internationale recht erkende regel: geen strafbaarheid zonder voórafgaande wet, en voorts op grond van het vèrdrag van Gene- ve van 27 Juli 1929, betreffende de be handeling van krijgsgevangenen .krach tens welk verdrag Rauter als generaal door het Hoog Militair Gerechtshof had behoren te worden berecht en dan nooit meer gevangenisstraf dan 3 jaar zou hebben kunnen krijgen. Het valt niet te verwonderen, zo zei mr. Van Ryckevorsel, dat ln de chaos de vijand uit zucht tot zelfbehoud slechts door afschrikwekkende vergel dingsmaatregelen de orde en rust in het bezette gebied kon bewaren. Men kan een bezet gebied, waarvan 99 pet. anti is, niet anders dan met dergelijke maat- regele'n in bedwang houden. Een onbevangen en onpartijdige be oordeling was volgens pleiter een psy chologische onmogelijkheid voor een Nederlands rechtscollege, al was pleiter ervan overtuigd, dat dit met de béste bedoelingen is bezield. Wat betreft de feiten was pleiters be toog een korte herhaling van het reeds door Rauter gevoerde verweer. Het pleidooi van de verdediger werd eveneens onder grote stilte en aandacht aangehoord. De president liet zelfs de zaal sluiten, om niet afgeleid te worden door onnodig heen en weer geloop. Na het pleidooi vroeg de president, of Rauter nog iets wilde zeggen. Rauter stond op en dankte met be wogen stem voor de zakeiyke inhoud en voordracht van het requisitoir. Hy zei tegen de president, dat hy, Rauter, niet streed voor zyn leven, doch voor zgn eer. In de middagzitting kreeg Rauter twee uur toegewezen om zijn houding tijdens de bezetting toe te lichten. Hoewel hij ervan overtuigd was voor een internationaal hof vrijgesproken te worden, wilde hg zyn leven geven teneinde de haat tussen het Neder landse en Duitse volk weg te nemen. „God behoede Holland in de komende jaren", aldus Rauter. De uitspraak is bepaald op 15 April. De volledige uitbpraak echter kan nog wel vier weken duren. Af en aan rijden grote trucks, beladen met Jaarbeursgoederen uit allerlei pladtsen, niet alleen uit het binnen-, maar ook uit het buitenland. De span ning, die de aanwezigheid van buitenlandersaltijd teweeg brengt, heeft, nu als het ware de voorposten zijn gearriveerd, reeds zijn invloed in Utrecht doen gelden. Alles gaat vlugger, gejaagder. Binnen de gebouwen wordt gezaagd en getimmerd, dat het een lust is. Elk uur verrijzen nieuwe stands uit 'aanvankelijk ordeloos' binnengebracht materiaal. t Op de Croeselaan verrichten metselaars wonderen. Uit cement en stenen verrijzen prachtige producten van bouwkunst, die op de toeschouwer een overweldigende indruk maken. Inmiddels klinkt buiten oorverdovend lawaai van kolossale bouwmachmes, die op de open terreinen proefdraaien. Gegons van motoren, getril van zware machinesvormen hier de kenmer ken van de moderne techniek. Geheel Utrecht komt reeds onder invloed van de a.s. Jaarbeurs, welke Dinsdag 6 April haar poorten zal openen. Het weerbericht, geldig tot he denavond, luidt: Meest matige wind tussen Zuid »n West. Zwaar bewolkt met op klaringen en enkele regen- of ha gelbuien. Weinig verandering van temperat ur. Bevel aan Amerikaanse mijnwerkers Rechter Matthew Mcquire van het Amerikaanse Federale gerechtshof ftiWIt der mijnwerkers van het verenig de mijnwerkersverbond bevolen on- middellgk het werk te hervatteji en de mijneigenaars opdracht gegeven de nodige stappen te doen om hun ge schillen met het verbond bij te leg gen. Het bevel van rechter Matthew is tot 18 April van kracht. Op 12 April zal een auditie gehouden worden ten einde te beslissen over een eventuele verlenging van de geldigheidsduur van het bevel. Toen hy de wet voor Hulpverlening aan Europa tekende, zei Truman: „Weinig presidenten zyn in de gele genheid geweest een wet van zo grote betekenis te ondertekenen. De onder tekening van deze wet is een zeer belangryk gebeuren voor de wereld, die naar het voortduren van de vrede streeft. Ik prys het Congres voor de t samenwerking, die het getoond heeft by de snelle behandeling van deze maatregel. Dat hij aanvaard is, bewijst op tref fende manier, hoe een buitenlandse po litiek, die door twee partijen gevoerd wordt, kan leiden tot doelmatig hande len. Op nog treffender manier toont dit feit aan, dat snelle en krachtige actie niet onverenigbaar is met de volledige toepassing van onze democratische re gelen voor discussie en debat. Degenen, die aan de doelmatigheid van een de mocratisch stelsel twijfelen, moeten de les van de bekrachtiging van deze maatregel overdenken." EEN WAAGSTUK? Truman vervolgde met te zeggen, dat het Amerikaanse program voor hulp aan het buitenland wellicht „het groot ste waagstuk op 't gebied van opbou wend staatsmanschap" was, ooit door enige natie ondernomen. Het is, zo zei hij, een groot voorbeeld van een ge meenschappelijk pogen tot aller welzijn. De wet op de hulp aan het buitenland is volgens de president het beste ant woord op de „kwaadaardige en ver draaide voorstelling van zaken", ge geven door hen, die Amerika's pogin gen willen zien mislukken. De wet is bet Amerikaanse antwoord op „de uit daging, die heden ten dage aan de vrije wereld wordt gericht". President Truman zeide te geloven, dat het Amerikaanse volk door deze wet bewees de voorwaarden voor de vrede over de gehele wereld, alsmede „de vrije instellingen" te willen hand haven en dat daardoor „vrije mannen en vrouwen overal hernieuwde hoop zul len krijgen, dat eenmaal vrede op aarde zal heersen". Door da ondertekening door da pre sident is thans terstond een bedrag van een millioen dollar vanwege de maat- schappy tot financiering van de weder opbouw» beschikbaar gekomen. Het Con gres moet nog de toewijzingswet goed keuren voor het ter beschikking stellen van het volle steunbedrag. Het departement van Buitenlandse Zaken heeft reeds de zestien Marshall- landen uitgenodigd opgave te doen van hun behoefteh voor de eerste drie maanden. Een voorlopige staf zal heden op het departement van Buitenlandse Zaken beginnen met het ontwerpen van maat regelen voor de verscheping der goe deren. Na dertig dagen zal deze voor lopige staf vervangen worden door een regeringsbureau, de „Economie Coöpe- ratlon Administration". De president moet nu nog een admi nistrateur benoemen, die de leiding vap het regeringsbureau zal voeren. In verband met deze functie is het meest genoemd de naam van Paul Hoff- man, president-commissaris van de -fir ma, welke de Studebaker automobielen produceert. Hoffman is reeds opgetreden als regerings-adviseur inzake buiten landse handel en internationale weder opbouw. Volgens een r&pport, dat van daag. te Washington aan de tweede zitting van het bestuur van de organisatie voor voedsel en land bouw der V. N. (FAO)) zal wor den voorgelegd, kan in grote ge bieden van de wereld zelfs het te lage niveau van de voedselvoor ziening van een jaar terug niet gehandhaafd worden. Volgens het rapport is het voedsel- verbruik per hoofd in verschillende landen van Europa en het Midden Oosten thans lager dan in 1947. De toestand van de wintergraanoogst in Europa, Noord-Amerika en het Ver re Oosten geeft echter aanleiding tot „aanzienlijk optimisme voor de toe komst". Op het Noordelgk Halfrond is wel meer gezaaid, doch men ver wacht, dat de graanvoorraad aan 't eind van het oogstjaar zeer laag zal zijn. De oogst 'van broodgraan in Europa (Sovjet-Unie niet meegere kend) was in 1947 ongeveer 8 milli oen ton achter bij 1946. Volgens het rapport heeft de wereld meer dan 'n goed oogstjaar nodig voordat in alle streken het voedselniveau van vóór de oorlog hersteld kan worden. Er is een kleine vooruitgang in de riistexport te constateren, doch niet in verhouding tot de toegenomen be hoefte. In de landen, die rijst tekort komen, verwacht men weinig verbe tering. Slechts drie punten behoeft Arse- nal uit de nóg resterende 5 wedstrij den te behalen om zeker te zyn van het kampioenschap. De overwinning die Zaterdag echter op Blackburn Rovers werd behaald was voor een kampioenscandidaat wel heel weinig overtuigend. De resultaten van de wedstrgden welke Zaterdag werden gespeeld voor de eerste divisie luiden: Arsenal-Blackburn Rovers 20; Bolton Wanderers-Aston Villa 10; Burnley-Everton 01; Charlton Ath- letic-Manchester City 01; Liver- pool-Sunderland 00; Manchester United-Derby County 10; Middles- brough-Grimsby Town 41; Ports- inouth-Wolverhampton Wanderers 20; Preston North End-Huddersfield Town 02; Sheffield United-Black- pool 3stoke City-Chelsea 20. De erepromotie van mevrouw Roosevelt De erepromotie van mevr. Eleonora Roosevelt op Dinsdag 20 April zal geschieden in de Domkerk te Utrecht van 3 tot 4 uur. Promotor zal zijn prof. mr. dr. S. van Brakel, hoogle raar in de rechtsgeleerdheid te Utrecht. Vooraf zal mevrouw Roose velt aanzitten aan een lunch, waar voor ook het Prinselgk Paar is uit genodigd. Na afloop van de plechtig heid wordt mevrouw Roosevelt een thee aangeboden in het groot audito rium van het Universiteitsgebouw. Tot slot zal mevroüw Roosevelt de gast zijn op de sociëteit van de Utrechtse vrouwelijke studenten. Twee Nederlanders gered Een luchttaxi van een Spaanse luchtvaartmaatschappg, die Zaterdag van Madrid naar Barcelona onder weg was, geraakte in de buurt van Tarragona, epn plaats aan de Golf van Valencia ongeveSr 70 kilometer ten Zuidwesten van Barcelona, in een hevige storm, waardoor de piloot werd gedwongen een noodlanding te maken. Het toestelwerd geheel vernield. Alle inzittenden, onder wie de heer G. van Meeuwen, directeur van de Amsterdamse nachtsociëteit „Casi no", die met de heer Jean Mikkenie in Spanje vertoèft voor het engage ren van Spaanse orkesten en danse ressen, werden als door een wonder gered en kwamen met de schrik vrij. De heer Van Meeuwen liep enkele onbeduidende kwetsuren aan de arm op. Tsjang Kai Sjek trekt zich terug Generaal Tsjang Kai Tsjek, presi dent van China, heeft medegedeeld dat hy zich niet verkiesbaar zal stel len voor het presidentschap bg de aanstaande verkiezingen van een pre-, ïident en vice-president. Hy stelae voor, dat er een party loos- iemand gekozen zou worden. De onlangs gekozen Nationale Ver gadering zal binnenkort eeq presi dent en vice-president kiezen en men verwachtte tot nu toe, dat Tsjang' Kai Tsjek zonder tegencandidaten opnieuw zou worden gekozen. 200 Franse kin deren zijn uit Pa rijs naar Nederland vertrokken, avaar zij 6 weken in Hen gelo ^sullen vertoe ven. xDe re publikeinse Amerikaanse senator Lod- ge dringt erop aan 50.000 Europeanen gelegenheid te geven zich als vrijwilli ger bij het Amerikaanse leger te doen inschrijven. xAmbassadeur Van KleffenS heeft zeventien Amerikaanse officieren gedecoreerd. xTer gele genheid van het twintigst Nederlandse philologencongres, dat momenteel te Leiden wordt gehouden, is in de Leidse universiteits-bibliotheek een tentoon stelling ingericht van Nederlandse handschriften, van pamfletten en pren ten, die betrekking hebben op de vrede van Munster. Deze tentoonstelling duurt van 1 tot 15 April. x— Donder dagmorgen is lt-generaal S. H. Spoor, na een verblijf van vijftien dagen in ons land, per vliegtuig wederom naar Ihdië vertrokken. x— Mr. dr. G. A, W ter Pelwijk heèft Woensdag af scheid genoemen als burgemeester van Utrecht. xDe Noorse ambassadeur in de Ver. Staten heeft verklaard, dat „Noorwegen besloten is om stand te houden tegen iedere aanvaller, van welke zijde die ook komt." xAlle Duitse krijgsgevangenen in Frankrijk zullen in groepen van 25.000 man per maand worden gerepatrieerd. In No vember zullen alle krijgsgevangenen gerepatrieerd zijn. x— De Tsjechi sche communistische toondichter Bu- rian is bezig de jongste gebeurtenissen in Tsjechoslowakije te verwerken in een opera, waarvan de première tegen het einde Van het najaar te Praag zal worden gegeven. xDe Hongaarse ministerraad heeft een wetsontwerp aangenomen, waarbij alle industriële ondernemingen in Hongarije, die 1 Au gustus 1946 meer dan 100 personen in dienst hadden, genationaliseerd zullen worden. xMyron Taylor, de spe ciale vertegenwoordiger van Truman bij het Vaticaan, zal enige dagen te Madrid vertoeven. Het is niet zeker of hg Franco zal ontmoeten. Een eenmansduikboot, een z.g. zelfmoord-torpedo, wordt op het ogenblik tentoongesteld in Medemblik. Deze duikboot is by (Je invasie in Normandië gebruikt. Op de foto een hypermodern moordwerktuig met als achtergrond het uit de negende oetrw «Merende kasteel Radboud.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 1