Verdiende Nederlandse zege in Oslo
Arabieren wijzen U.N.O.-beroep
van de hand
Dondercfe;- 1/ Mei 19VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE 70ste Jaargang no. 7822
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
De strijd om Jeruzalem
Nieuwe Bonnen
GELIJKSTELLING
JAVA BANKPAPIER
Baron Harinxma blijft
gehandhaafd
Schip in nood voor
Noordhollandse kust
Gevangenisstraf voor
smokkelen per pantserauto
Gezinsbijslag naast
kinderbijslag
WEERBERICHT
KILPI opnieuw benoemd
Wederzijdse concessies
in Finland
Luchfaanval op colorado
kevers
Australische boycot op
Nederl. schepen
opgeheven
UITVINDING OP
FILMGEBIED
Diplomatieke betrekkingen
tussen Sovjet-Unie
en Israël
Debutanten scoorden de doelpunten
Lange tijd speelde
slechts één elftal
Ondankbaar
Nederland
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer *49041
Directeur: J. Bijlsma
Wrnd. Hoofdredacteur
W. Middelbeek
Rayonred. C. A Dekkers
mun
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 cent per
mm. - Kleine advertenties
(„Juttertjes") tot 15 woorden
1.—elk woord meer 5 ot.
Abonnementen:
per kwartaal 3.75.
De Arabische landen hebben gisteren
de order staakt het vuren verworpen.
De Egyptische afgevaardigde Man-
moed Fawzi Bey heeft in de Veilig
heidsraad der V.N. te kennen gegeven,
dat het staken van het vuren geen
einde zal maken aan de stroom van
militair geoefende immigranten, die
zich bij de Zionistische benden voe
gen" Hij betoogde, dat een gevechts
pauze de Joden in staat zou stellen
hulp van buiten te krijgen. Schepen
met wapens en munitie zijn, zo zei hij,
in Palestina aangekomen en andere zijn
onderweg. De gevechtspauze zal niet,
zo vervolgde hij, de versterkingen ver
nietigen, die de Zionisten om hun ne
derzettingen hebben gebouwd en die
als springplank dienen tegen Arabi
sche dorpen". Ook zouden de Arabische
legers niet gevrijwaard zijn tegen „Zio
nistisch verraad". Volgens Fawzi Bey
was het thans duidelijk, dat de Arabi
sche legers in Palestina niet tegen ge
regelde troepen vechten maar tegen
.terroristenbenden". Hij vond het ver
bazingwekkend, dat men ze op gelijke
voet moet behandelen. Hij betreurde
het daarom, dat de Egyptische regering
zich niet kan neerleggen bij de aanbe
veling om het vuren te staken. Hij
stelde daarop de reeds bekende voor
waarden der Arabische landen.
De Arabische Liga heeft aan de Vei
ligheidsraad doen weten, dat zij be
reid is in de komende 48 uur elk
voorstel voor een oplossing van het
Palestijns probleem te bespreken. Zij
had een gevechtspauze niet onvoor
waardelijk verworpen.
Dr. Madji Al Asil uit Irak las een
boodschap van de secretaris van de
Arabische Liga voor, waarin de Joden
ervan beschuldigd worden het wapen-
stilstandsbesluit van 17 April, waarmee
alle Arabische staten accoord waren ge
gaan, te hebben geschonden. De Joden
zouden voorts ongewapende Arabieren
hebben aangevallen, daarbij gebruik
makend van de laatste dagen van het
Britse mandaat.
NIEUWE ORDER VAN ISRAËL
De regering van Israël verklaart in
één communiqué: „Na de ontwikke
ling der gebeurtenissen gedurende de
laatste 48 uur gadegeslagen te
hebben, heeft de voorlopige regering
van Israël Woensdagmiddag besloten
wederom een order tot staken van het
vuren uit te vaardigen. De order zal
op alle fronten van kracht worden op
21 uur plaatselijke tijd, onder voor
behoud dat de vijand het vuren op
hetzelfde tijdstip staakt".
DE STRIJD OM JERUZALEM
Vliegtuigen van de Joodse lucht
macht hebben gisteravond getracht
wapens en ammunitie voor de Haga-
nah en des Irgoen per parachute neer
te laten in het door de Joden beheers
te gedeelte van de oude stad Jeruza
lem. Alle drie de uitgeworpen para-
Voor het tijdvak van 30 Mei t/m
12 Juni geeft eik der volgende bon
nen recht op het kopen van:
BONKAARTEN KA, KB, KC 806
409 Algemeen 1600 gr. brood (geldig
t/m 5 Juni).
410 Algemeen 3 eieren.
411 Algemeen 400 gram brood of één
rantsoen gebak.
413 Algemeen 250 gram zachte zeep
plus 250 gram soda.
416 Algemeen 750 gram suiker, boter-
hamstr. enz., of 1500
gram jam, stroop enz.,
of 750 gr. versnaper.
405 Reserve 800 gram brood (geldig
t/m 5 Juni).
408 Reserve 400 gram brood (geldig
t/m 5 Juni).
BONKAARTEN KD, KE 806
909 Algemeen 400 gram brood (geldig
t/m 5 Juni).
910 Algemeen 3 eieren.
911 Algemeen 400 gram brood of één
rantsoen gebak.
913 Algemeen 500 gram zachte zeep
plus 500 gram soda.
915 Algemeen 750 gram suiker, boter-
hamstr. enz., of 1500
gram jam, stroop enz.,
of 750 gr. versnaper.
905 Reserve 400 gram brood (geldig
t/m 5 Juni).
908 Reserve 500 gr. bloem of zelf
rijzend bakmeel of kin
dermeel of kinderbisc.
TABAKS- EN VERSNAPERINGEN-
KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 802
55, 59 Tabak 2 rants. sigaretten of
kerftabak.
57 Versnaper. 200 gr. versnaperingen
of 200 gr. suiker, bo-
terhamstr. enz., of 400
gram jam, stroop enz.
60 Versnaper. 100 gr. versnaperingen
of 100 gr. suiker, bo-
terhamstr. enz., of 200
gram jam, stroop enz.
Bovengenoemde bonnen kunnen reeds
op Vrijdag 28 Mei worden gebruikt.
Zachte zeep en soda zullen niet overal
direct verkrijgbaar zijn.
Niet aangewezen en vernietigd kun
nen worden de bonnen: 364, 365, 864,
865 melk; 370, 371, 372, 377, 874, 876,
877 reserve.
chutes met ammunitie vielen in Ara
bische posities. Een tegelijkertijd uit
gevoerde aanval van Joodse troepen
tegen een door Arabieren bezette
poort van de oude stad werd volgens
van het Arabische legioen afgeslagen,
waarbij 20 Joden werden gedood.
Op een door het Rode Kruis over
gebracht verzoek van het Joodse bu
reau aan de Arabische bevelhebber in
de oude stad, de evacuatie van Jood
se vrouwen en kinderen uit de Jood
se wijk toe te staan, is geantwoord,
dat dit onuitvoerbaar is wegens de
loop der militaire operaties.
Bij besluit van de Staatssecretaris
voor financiën, de heer W. Alons, is
met ingang van gisteren een wettelijke
regeling vastgesteld, waarbij het voor
oorlogse Javabankpapier en de voor
oorlogse muntbiljetten van de Javase
Bank wederom tot wettig betaalmiddel
zijn verklaard en dus tot de volle no
minale waarde naast de na de oorlog
uitgegeven bank- en muntbiljetten als
algemeen betaalmiddel geldig zullen
zijn.
De comrfiissie-Donner, door de mi
nister van Buitenlandse Zaken inge
steld, heeft het rapport gepubliceerd
inzake de werkzaamheden van Baron
Harinxma thoe Sloten, als voorzitter
van het London Comittee en zijn be
leid te Londen.
Tot hare conclusie komende, aarzelt
de commissie-Donner niet aan de
minister als haar gevoelen kenbaar
te maken, dat de grieven over de
werkzaamheid tijdens de oorlog van
mr. Ph. Baron van Harinxma thoe
Slooten geen grond geven hem niet
in zijn tegenwoordige positie van
Hr. Ms. ambassadeur bij de Belgi
sche regering te handhaven.
Even na middernacht heeft 'n nog
onbekend schip, dat zich ter hoogte
van Huisduinen bij Den Helder be
vindt, met de morselamp noodseinen
uitgezonden. De reddingboot Dorus
Rijkers is ter assistentie uitgevaren.
De Bredase Bijzondere Politierechter
heeft gisteren 't eerste geval van smok
kelen per pantserauto behandeld. Op 24
Februari j.1. werd te Moergestel een
pantserauto geladen met 7 koeien aan
gehouden. De pantserauto werd op die
avond gereden door de in België (Mal-
deghem) woonachtige J. K. In de wa
gen zat ook de Tilburger M. K., die in
Oirschot stalling voor de zeven uit Rot
terdam afkomstige koeien had gezocht
en had meegeholpen het vee te laden.
Het tweetal wilde proberen een dub
bele smokkelwinst te behalen. Zij brach
ten 36 tapijten en 4550 knotten katoen
naar Oirschot en laadden die in de
auto, benevens de koeien.
De officier eiste tegen K. 6 maanden
gevangenisstraf en drie jaar R.W.I. De
uitspraak was 4 maanden gevangenis
straf en 2lA jaar R.W.I.
Tegen M. K. was de eis 4 maanden
gevangenisstraf en anderhalf jaar R.W.I.
De uitspraak luidt drie maanden ge
vangenisstraf en een half jaar R.W.I.
De Tilburgse badmeester P. K., die
had meegeholpen de koeien in Oirschot
in te laden, kreeg dezelfde straf. Voor
de twee andere verdachten, A. K. uit
Nieuw en St. Joosland en C. G. uit
Schoondijke, die volgens de officier be
kend staan als vervoerders van smok-
kelvee, achtte de bijzondere politie
rechter het bewijsmateriaal niet vol
doende. Zij werden vrijgesproken.
Bij de komende algemene herziening
der sociale verzekeringen zal een prin
cipiële beslissing worden genomen om
trent de invoering van "een gezinsbijslag
naast die van een kinderbijslag, terwijl
in zake de ouderdomsuitkering onder
scheid zal worden gemaakt tussen ge
huwde mannen en ongehuwde perso
nen, aldus de Memorie van Antwoord
op het Voorlopig Verslag der Tweede
Kamer over het Wetsontwerp tot aan
vulling der invaliditeitsrenten en tot
regeling van de kinderbijslag voor in-
validitelts-, ouderdoms- en wezenren
tetrekkers.
Weersverwachting tot Donder
dagavond geldig:
IETS KOUDER.
Meest matige wind tussen N.W.
en West. Wisselend bewolkt en
overwegend droog weer. Iets koiv
der dan gisteren.
Paasikivi, de Finse president, heeft
Eino Kilpi, die ais sociaal-democraat
tot opvolger van Leino werd aange
wezen ais minister van binnenlandse
zaken, doch van wie later werd be
richt dat hij deze post niet wilde blij
ven bekleden en dat hij zijn lidmaat
schap van de sociaal-democratische
partij had verloren door zich candi-
daat te stellen voor de volksdemocra-
tische party, thans als volksdemocraat
opnieuw tot minister van binnenlandse
zaken benoemd.
EEN COMPROMIS.
De sociaal-democraat Enni Peltonen,
voorzitter van de parlementscommissie
voor buitenlandse zaken, wordt minister
van sociale zaken. Dit is het resultaat
van een compromis, waarmee alle par
tijen accoord zouden gaan. Het blijkt
niet gemakkelijk te zijn geweest de
sociaal-democraten te overtuigen, maar
tenslotte zouden zij hebben toegestemd
omdat een van hun grote leiders minis-
tei wordt. De communistische partij
krijgt voldoening op zekere punten,
maar heeft haar eisen betreffende de
keuze van Leino's opvolger moeten in
trekken. Zij had geëist, dat deze opvol
ger communist was. Kilpi, is wel lid
van de democratische volksunie doch
niet bij de communistische partij aange
sloten.
Bij deze kabinetswijziging valt vooral
aan te stippen dat Herta Kuusinen mi
nister wordt. Zij is de dochter van O.
V. Kuusinen, president der Sovjetrepu
bliek van Karelië. Zij zal zich wel niet
rechtstreeks bemoeien met het bestuur
van het land, daar zij minister zonder
portefeuille is, maar haar aanwezigheid
zal de vertegenwoordigers der volks
democraten in de regering ongetwijfeld
meer gezag verlenen. Op deze wijze zal
ook haar benoeming de communistische
partij voldoening schenken.
Volgens Britse persberichten gaat
men eeri „luchtaanval" ondernemen op
de ooloradokever-scharen, die de ge
wassen in het gebied van de Evesham-
vallei in Engeland, het rijke tuinbouw-
district van Worcestershire, ernstig be
dreigen. Laagvliegende vliegtuigen zul
len namelijk de velden met DDT-poe-
der bestrooien. De thans te voorschijn
gekomen kevers moeten wel afkomstig
zijn uit in de afgelopen winter gelegde
eitjes.
De Australische vakbonden van
transport- en havenarbeiders hebben de
boycot op het laden en lossen van Ne
derlandse schepen, die zij in 1945 heb
ben uitgevaardigd, opgeheven. Zij heb
ben als voorwaarde gesteld, dat de
Australische regering het verbod op de
export van wapens naar Indonesië
handhaaft. Reparaties aan Nederlandse
schepen zullen van nu af zijn toege
staan.
De vakbonden hebben eveneens de
eis gesteld, dat Australische en Britse
schepen in Indonesische havens dezelf
de handelsfaciliteiten zullen genieten
als de Nederlandse schepen in Austra
lië.
Twee Fransen hebben een lens uitge
vonden, die, geplaatst in een gewone
filmcamera met een gewoon negatief,
een kleurenfilm maakt. De Franse
couranten drukken de hoop uit, dat 300
Franse bioscopen de film in de herfst
zullen gebruiken.
De nieuwe lens is het resultaat van
17 jaar onderzoek door de gebroeders
Armand en Lucien Roux. Hun uitvin
ding is zeer eenvoudig en geeft goede
natuurlijke kleuren.
Het roux-filmnegatief ziet er gewoon
zwart en wit uit en wanneer het door
een rouxlens op het doek geprojecteerd
wordt, verschijnen de kleuren.
Het officiële Sovjet-Russische nieuws
bureau meldt, dat de Sovjet-Unie en
de nieuwe staat Israël diplomatieke
missies zullen uitwisselen. Het voor
stel hiertoe was gedaan door Mosje
Sjertok, minister van Buitenlandse
Zaken van Israël, aan Molotof, de Rus
sische minister van Buitenlandse Za
ken, die er mede accoord ging. In een
telegram aan Sjertok zegt Molotof:
„De Sovjet-regering stemt in met de
vestiging van een missie van de staat
Israël te Moskou onder leiding van 'n
gezant of zaakgelastigde, die tevens
consulaire bevoegdheden heeft. De
Sovjet-regering is op haar beurt be
reid, een Sovjet-missie in Tel Aviv te
vestigen".
Voor de eerste maal in de voetbalgeschiedenis van beide landen heeft het
Nederlands elftal van Noorwegen gewonnen. Met 21 bleven de Oranje
hemden overwinnaars in een wedstrijd, welke qua spelpeil de bijna 30.000
toeschouwers sterk moet hebben teleurgesteld. De verwachtingen waren
vóór de ontmoeting niet hoog gespannen. Nederland wist weinig van de
kracht van de Noren en omgekeerd was Noorwegen niet op de hoogte
van de sterkte van het Hollandse spel. En door dit onzekere element lag
er een factor van verrassing in de ontmoeting en verwachtte de objec
tieve toeschouwer van een van beide ploegen op zqn minst een goede
prestatie. Maar ook dit is op een teleurstelling uitgelopen, al zqn er zeer
zeker enkele oorzaken aan te geven van dit betrekkelijke falen, voor-
namelijk aan Hollandse zijde.
De defensie van de Noren met spil
Svendsen aan het hoofd was het beste
deel van de ploeg. Daarvoor stond een
aanval, welke zijn kracht zocht in uit
vallen, over de vleugels geleid met tal
loze switches, waarin hun beste man
Soeiensen, een uitblinker bleek te zijn.
Maar Terloüw heeft zich van zijn
zeer moeilijke taak uitstekend gekwe
ten en aan de andere kant was hun
spel door slecht schieten niet produc
tief, een fout in hun spel die ook
de Belgen aankleeft.
DE WEDSTRIJD.
Over de wedstrijd zullen wij maar
kort zijn. In het landelijke stadion van
Ulleval waren, om precies te zijn,
28.500 toeschouwers te samengekomen
om in een avondwedstrijd Noorwegen
en Nederland hun eerste na-oorlogse
krachtproef te zien uitvechten en het
veld was uitstekend, hoewel de lichte
regen, die af en toe viel, de mat wat
glad maakte. De elftallen stonden in
de van te voren aangekondigde opstel
ling in het veld, met dien verstande,
dat Clavan de plaats van Lenstra in
nam en de Noorse rechtsback Saksvik
op het allerlaatste moment moest wor
den vervangen door Lunde van Spar-
ta. In de eerste minuten viel er een
volkomen overwicht van Nederland te
noteren met een kopbal van Wilkes,
en schoten van dezelfde speler.
Aan de andere kant maakte Van Bun,
die onzeker was begonnen, even bui
ten het strafschopgebied hands en de
Nederlandse verdediging stelde zich
volkomen verkeerd op en de bal werd
naar de vrijstaande Soerensen ge
plaatst, die eerst tegen de paal schoot
en daarna het leder rustig achter
doelman Kraak plaatste. Toen waren
er zeven minuten gespeeld.
Daarna werd de druk op het Noorse
doel steeds groter en Rijvers kree
In de eerste helft leek het veel
op een oefenpartijtje van het Oranje
elftal. Aanvan op aanval werd op het
Noorse doel ondernomen en de druk
was in sommige perioden zo sterk, dat
de Nederlandse backs op de midden
lijn stonden en zelfs Schijvenaar zijn
kans waagde en met enkele schoten
trachtte de Noorse doelverdediger te
verrassen.
Dank zij de uitnemende defensieve
kwaliteiten van dit Noorse elftal
wat was hun kopwerk uitstekend en
het te lage tempo, waarmede onze aan
val opereerde, kon toen niet de grond
slag worden gelegd voor een stevige
overwinning.
Wij schreven,4dat het tempo van ons
elftal onvoldoende was, maar hiervoor
waren twee oorzaken aan te geven. In
de eerste plaats klaagden alle spelers,
reeds in de pauze, over een tekort aan
adem. De droge lucht, het klimaat deed
zijn invloed gelden en de voetballers
hadden dit kunnen weten, indien zij
hun licht bij de schaatsenrijders had
den opgestoken.
De tweede oorzaak van dit betrek
kelijk falen van het Nederlands elftal
was gelegen in de afmetingen van het
terrein 110 meter lang en 69 meter
breed en deze grote lengte vergde zeer
veel van het uithoudingsvermogen van
de spelers.
Voorts hadden de Noren niet te kla
gen over geluk. Een keihard schot van
Rijvers werd o.i. achter de doellijn ge
stopt, maar de scheidsrechter liet door
spelen. vd Tuyn bevestigde na afloop
onze mening. Deze factoren mogen ech
ter niet als verontschuldiging gelden.
Het was wat men noemt een „poor
game'.
een prachtige kans om de gelijkmaker
te scoren, maar hijzelf dacht dat hij
buitenspel stond.
In die periode stonden de Neder
landse achterspelers op de middenlijn
en loste Schijvenaar enkele schoten op
doel, terwijl aanvoerder de Vroet de
ziel van de steeds terugkomende aan-
valsmachine was, maar ook zijn ploe
teren mocht geen succes opleveren en
behalve midvoor Roozenburg werd ook
Wilkes zwaar gedekt door de rechts
half van de Noren, al zocht de Xerxes-
man enkele malen verluchting door
naar links af te dwalen, de Noor bleef
hem volgen en week niet van zijn zij
de en de weinige aanvallen van de No
ren waren gevaarlijk door hun verras
sende opzet en de snelheid, waarmede
de bal werd gespeeld.
De gelijkmaker van de Oranjehemden
was zeer fraai. Van Stoffelen ging het
naar de Vroet, van de aanvoerder naar
Rijvers, die als altijd uiterst bewege
lijk was en overal en op het juiste mo
ment opdook. De Bredaspeler deed het
leder bij Clavan belanden, die een
scherp schot inzond, dat via de paal in
het doel terecht kwam, 11. Toen wa
ren er 33 minuten gespeeld. In de res
terende tijd vóór de pauze kregen de
onzen nog talrijke scoringskansen, maar
de stand bleef 11.
In de tweede helft verschenen de No
ren met een blauw shirt op het veld en
voor de rust hadden zij in het rood ge
speeld. De ?Toren droegen er nu zorg
voor, dat de strijd niet zo eenzijdig
was en Dahlen, de linksbuiten en
Kvammen, de geroutineerde rechts
binnen kregen enkele goede scorings
kansen, maar ook zij profiteerden er
niet van en tweemaal ontkwam het
Nederlandse doel op het nippertje aan
een doorboring en kon men slechts
redden ten koste van een hoekschop,
maar daarna nam Nederland weer het
initiatief in handen. Een ren van
Rijvers, na elf minuten werd besloten
met een gevaarlijk schot, dat de doel
man niet kon houden. De bal caram
boleerde via de handen van Torgersen
en de paal juist over de doellijn, waar
de achterspeler Lund hem wegtrapte,
maar volgens veler mening had de bal
beslist gezeten.
Dertien minuten voor het einde was
het Wilkes, die handig twee Noren
verschalkte, maar zijn schot strandde
tegen back Holmberg en de terug
springende bal werd door Van der
'vn, die naar binnen was gezwenkt
<ens op doel geschoten, vlak onder
de lat. Ditmaal was het raak en Neder
land had met 21 de leiding ver
overd. In de resterende tijd was er
maar één ploeg, die speelde, en dat
was Nederland. Maar hoe men het ook
probeerde, de geluksfactor bleef ten
gunste van de Noren werken en de
stand bleef dezelfde, een magere 2—1
zege.
Vlak voor het einde had Rijvers een
keurig schot gelost, dat de doelverde
diger prachtig hield, zo fraai zelfs, dat
de Engelse scheidsrechter van enthou
siasme in zijn handen klapte.
DE SPELERS.
Rijvers was de beste van het veld.
Van der Tuyn debuteerde niet slecht,
integendeel en het winnende doelpunt
kwam van zijn voet. Maar een grootse
indruk liet hij toch ook niet achter.
Middenvoor Roozenburg kon de wed
strijd niet snel genoeg volgen. Voorna
melijk door gebrek aan adem, maar
ook omdat hij dit spel in zijn derde
klasseclub nu eenmaal niet gewend is.
Onvoldoende was hij niet, maar of wij
in hem de toekomstige midvoor van
het Nederlands elftal bezitten, kan na
deze wedstrijd nog niet worden uitge
maakt.
Wilkes is niet meer de grote uitblin
ker van vroeger, maarhij is en blijft
een nuttige speler, wiens schoten dit
keer bijzonder gevaarlijk waren.
En dan de derde debutant Clavan,
twee maal 24 uur van te voren in het
elftal gezet, onverwachts en met de
druk, dat hij een groot man als Len
stra moest vervangen. Dat laatste was
natuurlijk onmogelijk, maar ook hij
heeft een doelpunt gescoord de twee
buitenspelers dus en zijn totale pres
taties waren toch wel voldoende.
In de Noorse ploeg waren doelman
Torgersen, spil Svenssen en linksach
ter Holmberg de besten, terwijl in de
voorhoede midvoor Soerensen een in
telligent en razend snel spelertje is, dat
een uitnemende indruk op ons maakte.
Het had een groterfe overwinning
voor Nederland kunnen en eigenlijk
moeten zijn, verklaarde bondspraeses
Lotsy, maar ik ben tevreden en dat
was ook het geval met dp voorzitter
van de keuzecommissie. Herberts. die
in het bijzonder het tekort aan adem
memoreerde en de tegenstand van de
Noren was meegevallen.
Rijvers, de Vroet en Terlouw vond
hij de beste spelers en er was door al
len, zonder uitzondering, zeer hard ge
werkt en de heer Herberts was met
de spelers zeer verheugd met deze
overwinning en met twee overwin
ningen en twee gelijke spelen is dit
seizoen, aldus onze zegsman, toch niet
slecht geweest in representatief op
zicht. En nu de Zweden nog. „Wedden"
zeide de heer Herberts, „dat het Neder
lands elftal dan zeker beter speelt?"
JN DE BEZETTINGSJAREN hebben
velen hun leven gewaagd, 't Was in de
verbeten strijd van 't legioen der onbe
kenden tegen een overmachtige vijand,
toen honderden verraden en verkocht
werden en door de martelingen der
kampen of door de vuurpeletons hun
leven voor de vrijheid van ons vader
land hebben gegeven.
In die jaren van gemeenschappelijke
nood waren vele grenzen weggevallen
Er waren geen partijen meer, de man
nen van het verzet werden naar poli
tiek of geloof niet meer in groepen in
gedeeld, er was één gemeenschappe
lijke strijd van de beste en dapperste
mannen en vrouwen en daardoor werd
in die dagen een kameraadschap gebo
ren waarover wij ons in normale om
standigheden van harte zouden ver
heugen.
In die jaren van gemeenschapsgevoel
zijn velen gevallen. Hun laatste ge
dachten waren bij hun gezin, hun enige
zorg was, dat hun vrouwen en kinde
ren hulpbehoevend zouden achterblij
ven. Hun strijdmakkers hebben hun ge
troost met de verzekering, dat zij voor
die gezinnen zouden zorgen en het ver
trouwen daarop zal menige doodsstrijd
verlicht hebben.
Maar in de bezettingsjaren zijn er zo
velen gevallen, dat de taak om voor
hun nabestaanden te zorgen te zwaar
werd om door weinigen te worden ge
dragen.
Heel Nederland heeft toen de ver
zekering gegeven: „wij zullen deze ere
schuld dankbaar voldoen. Zij, die ge
vallen zijn voor ons vaderland, hebben
hun leven voor ons aller vrijheid ge
geven. Op ons allen rust de plicht voor
hun nabestaanden te zorgen".
Zo kwam het, dat de Stichting 1940/
1945 die de organisatie van deze zware
taak vrijwillig op haar schouders heeft
genomen, in 1945 van een dankbaar
Nederland een bedrag van 20 millioen
heeft ontvangen, groot genoeg om het
ergste lijden te kunnen verzachten.
Maar toen de angst voor wat er nog
zou kunnen gebeuren van ons was af
genomen, toen andere problemen onze
belangstelling vroegen was er van het
besef onzer saamhorigheid weinig meer
te bespeuren.
Politieke en Kerkelijke verschillen
traden opnieuw op de voorgrond en
men vergat te spoedig de tijd waarin
men tezamen naar slechts één ideaal
streefde.
Het aureool, dat de hoofden van zo
vele ondergrondse strijders had gesierd,
begon te verbleken en wat erger
was de schuld der dankbaarheid
werd vergeten.
Dat was de oorzaak, dat er in 1946
slechts 6 millioen voor de Stichting
werd gegeven. In 1947 was dit nog maar
2 millioen en het is beschamend voor
ons volk dat wij dit moeten schrijven.
Want de nood in de gezinnen der ge
troffenen is van blijvende aard, men
kan en mag ze niet meer aan hun lot
overlaten en zij zijn met enkele uitke
ringen niet geholpen.
Niet minder dan 4500 gezinnen re
kenen op onze hulp en hoewel de Staat
in 1947 tot de uitkering van pensioenen
heeft besloten zullen er nog maanden
verlopen eer men dit alles heeft kun
nen regelen.
Velen zullen niet krijgen wat zij no
dig hebben, want er zijn grensgevallen
waarin de Staat niet bijdraagt.
De uitgaven voor dit jaar worden
op 8^ millioen geschat, de hulp van
de Staat op 6 millioen, zodat f 2.500.000
door ons volk bijeengebracht moétejj
worden.
En daarom is het zo bedroevend als
men hoort, dat het vorig jaar 47 pro
cent van de aangeboden contributie-
kaarten ter waarde van f 172.000 onbe
taald is terug gekomen.
Een 80.000-tal vrijwillige medewer
kers uit het gehele land gaat nu bede
lend van deur tot deur en het is ont
stellend te vernemen hoevele deuren
gesloten blijven, hoevelen die kun
nen geven dit om allerlei gezochte
redenen weigeren en hoe juist vaak de
minst kapitaal-krachtigen spontaan af
staan wat zij eigenlijk niet kunnen
missen.
Er zijn schulden, die men niet mag
vergeten, er zijn beloften, die niet ge
broken mogen worden.
Er wordt in deze tijd voor velerlei
doeleinden gevraagd maar voor d i t
doel mag nooit tevergeefs een beroep
op onze offervaardigheid worden ge
daan.
Velen in den lande zijn vaste contri
buanten geworden, een prachtige op
lossing waardoor de Stichting weet
waarover zij beschikken kan en een
onwaardige bedelpartij kan worden
vermeden. De contributie behoeft niet
groter te zijn dan die welke men voor
zo vele verenigingen betaalt, maar zij
moet voorgaan boven alle andere. Wat
thans aan contributie binnenkomt moet
verdrievoudig worden om de kosten
der Stichting te kunnen dekken, een
ideaal dat met een beetje plichtsbesef
zeker verwezenlijkt kan worden.
In heel ons land, in alle steden en
dorpen, wordt thans huis aan huis een
bedrag gevraagd en verzocht een vaste
contributie te willen betalen.
Wij wekken alle stad- en streekge
noten op te tonen, dat zij de vrouwen
en kinderen van hen. die voor ons al
ler vrijheid zijn gevallen, niet willen
vergeten. Ad.