De 14de Olympiade
wordt vandaag
ingezet
c
DANS DER GEESTEN
Brander van het Olympisch vuur
in Nederland ontworpen
De loting voor de athletiek-wedstrijden
Onze enige voorspelling
De bolerovan
het eiland Kasiem
Het Olympisch
programma
§r~
„De blonde Onbekende"
Nederl. Boksscheidsrechters
rvaar de Olympische Spelen
Kicky Heek traint weer
Olympisch vuur doofde
op Britse bodem
Bulgarije en Roemenië
niet naar Londen
Nederlands Hockey team
Zaterdag tegen België
DE KRUISTOCHT VAN DE CATALINA P 85
slechts enkele uren na het verschijnen van deze krant zal Koning George
VI in het bijzijn van Koningin Elisabeth en Prinses Margaret de Olympi
sche Spelen openen. Vijftig minuten lang zullen de Olympische deelnemers
defileren om hierna uit de mond van Koning George VI te vernemen: ,.Tk
verklaar de Olympische Spelen te Londen, waarmee de 14e Olympiade van
de moderne tijd wordt ingeluid, als geopend".
pe organisator van de Olympische fakkelestafette, Commander Collins,
verklaarde gister, dat het Olympisch vuur, wat er ook zou gebeuren, van
daag op tijd in het Wembley-stadion aanwezig zal zijn. In de begeleidende
auto zijn constant twee brandende, eveneens in Olympia aangestoken fak
kels aanwezig, zodat, mocht er iets gebeuren, altijd vuur in reserve is.
De antieke lamp, die gebruikt werd om de fakkel op 17 Juli aan te steken
is thans in Londen en zal als geschenk van de bevolking uit het dorpje
Olympia aan Prinses Elizabeth worden aangeboden.
Laat ons hopen dat de „spelen" die na deze ceremonie een aanvang zullen
nemen zullen verlopen zoals men van Olympische Spelen mag verwachten.
Zoals uit onderstaand programma
blijkt is de indeling voor onze Ne
derlandse athleten niet ongunstig en
zeker niet voor onze grootste troef,
Fannie Blankers-Koen. Zij zal per
dag slechts één nummer te verwer
ken krijgen.
Vele vragen die men stelde via de
kranten en radiopraatjes, op club
avonden en op de straat zullen dezer
dagen worden beantwoord.
Legio is, het aantal voorspellin
gen die ten aanzien van de uitslagen
zijn gemaakt en groot zal het aantal
uitslagen zijn dat niet aan deze voor
spelling beantwoordt.
Al te vaak zal de wens de vader
van de gedachte zijn geweest bij deze
voorspellingen en men heeft zich niet
voldoende gerealiseerd dat van meer
dere landen hoegenaamd geen ge
gevens bestonden t.a.v. de na-oorlog-
se prestaties.
De enige voorspelling die wij dur
ven maken, en dat is geen voorspel
ling maar een wetenschap, is dat
iedere Nederlandse vertegenwoordi
ger zich volkomen zal inzetten om
een zo gunstig mogelijk resultaat te
behalen
PROGRAMMA VAN DE
OLYMPISCHE SPELEN
ATHLETIEK.
30 Juli: Hoogspringen; 400 m horden
series en demi-finales; 100 m series en
kwart-finales; discuswerpen dames;
800 m series; 10000 m finale.
31 Juli: Kogelslingeren; verspringen;
qualificatie polsstokhoogspringen; speer
werpen dames; 50 km snelwandelen;
demifinales en finale 100 m; series 100
m dames; demifinales 800 m; finale
400 m horden; series 5000 m.
2 Augustus: Discuswerpen; polsstok
hoogspringen; series 10 km snelwande
len; series en kwart-finales 200 m;
demifinales en finale 100 m dames; fi
nale 800 m; finale 5000 m.
3 Augustus: Hinkstapsprong; kogel
stoten; series en demifinales 80 m hor
den dames; demi-finales en finale 200
m; series 110 m horden; series 300 m
steeple chase.
4 Augustus: Speerwerpen heren; fi
nale 80 m horden dames; demi-finales
en finale 110 m horden; series en
kwart-finales 400 m; series 1500 m;
verspringen en kogelstoten dames.
5 Augustus: Tienkamp (100 m, 400 m,
kogelstoten, hoogspringen en vèrsprin-
gen); demi-finales en finale 400 m; se
ries en demi-finales 200 m dames; fi
nale 3000 m. steeple-chase; demi-finales
en finale 400 m.
6 Augustus. Tienkamp (110 m hor
den, 1500 m, discuswerpen, polsstok
hoogspringen en speerwerpen)series
4 x 100 m estafette; finale 200 m da
mes; finale 1500 m; series 4 x 400 m
estafette.
7 Augustus: Marathon; series en fi
nale 4 x 100 m estafette dames; finale
4 x 100 m estafette heren; hoogsprin
gen dames; finale 10 km snelwandelen;
finale 4 x 400 m estafette.
ZWEMMEN
30 Juli: Schoonspringen heren; series
en demi-finales 100 m borstcrawls he
ren; series 100 m borstcrawl dames;
200 m schoolslag dames series.
31 Juli; Schoonspringen dames en
«eren; demi-finale 200 m schoolslag
ÏWee athleten, die tot de sterkste
vertegenwoordigers van Amerika
gerekend mogen worden. Links de
Californische student, Meivin Pat-
°n, de snelste sprinter der wereld
en rechts Robert Mathias, Amerika's
beste tienkamper.
dames; finale 100 m borstcrawl heren;
demi-finales 100 m borstcrawl dames;
series 400 m borstcrawl heren.
2 Augustus: Schoonspringen dames
en heren; 4 x 200 m estafette heren;
100 m borstcrawl dames finale; kwart
finales 400 m heren.
3 Augustus: Schoonspringen dames
en heren; Torenspringen heren; demi-
finales 400 m heren; series. 100 m rug
slag dames; 4 x 200 m estafette heren;
finale 200 m schoolslag dames.
4 Augustus: Torenspringen heren;
series 100 m rugslag heren; 4 x 100 m
estafette dames series; finale 400 m he
ren; demi-finales 100 m rugslag dames.
5 Augustus: Torenspringen heren; se
ries 1500 m heren; series 400 m dames;
series 200 m schoolslag heren; finale
100 m rugslag dames; demi-finales 100
m rugslag heren.
6 Augustus: Torenspringen dames;
dami-finales 1500 m heren; demi-fina
les 400 m dames; demi-finales 200 m
schoolslag heren; finale 100 m rugslag
heren; finale 4 x 100 m estafette da
mes.
7 Augustus: Finale 200 m schoolslag
en 1500 m heren; finale 400 m dames.
Verder worden op alle dagen de water-
polowedstrijden gehouden.
WIELRENNEN
7 Augustus: series en kwart-finales
4000 m ploegachtervolging; series en
herkansingen 1000 m sprint; series en
herkansingen 2000 m tandem.
9 Augustus: Demi-finales en finale
4000 m ploegachtervolging; achtste,
kwart- en halve finale 1000 m sprint;
kwart- en halve finale 2000 m tandem.
11 Augustus: Finale 2000 m tandem
en 1000 m sprint; 1000 m tijdrit.
13 Augustus: Wegwedstrijd.
BOKSEN
9 Augustus: le ronde, 10 Augustus 2e
ronde; 11 Augustus 3e ronde; 12 Aug.
4e ronde; 13 Augustus finales en wed
strijden om de derde en vierde plaats.
VOETBAL.
31 Juli, 2 Augustus en 5 Augustus:
voorwedstrijden op de terreinen van
Hford, Arsenale Fulham en Crystal-
Palace.
10 en 11 Augustus: demi-finale op
Wembley; 13 Aug.: finale en wedstrijd
om de derde en vierde plaats op Wem
bley.
HOCKEY
31 Juli7 Augustus: voor wedstrijden
9 Augustus: demi-finales; 12 Aug.: fi
nale en wedstrijd om de derde en vier
de plaats.
ROEIEN
5 Augustus: series; 6 Aug.: herkan
singen en kwart-finales; 7 Aug.: demi
finales; 9 Aug.: finales.
KANO
11 Augustus: 10.000 m één- en twee
persoons; 12 Aug.: 500 m en 1000 m
één- en twee-persoons.
PAARDENSPORT
9 en 10 Augustus: individuele dres-
suurproef; 10 en 11 Aug.: dressuur-
proef driedaags tournooi; 12 Aug.:
Cross-country idem; 13 Aug.: spring-
proef idem; 14 Aug.: wedstrijd om de
landenprijs.
TURNEN
9 Augustus: verplichte en vrije oefe
ningen heren; 10 Aug.: vrije oefenin
gen heren; verplichte en vrije oefenin
gen dames; 11 Aug.: teamwedstrijden.
MODERNE VIJFKAMP
30 Juli: Paardensport (5000 m) cross-
country; 31 Juli: schermen; 2 Aug.:
schieten; 3 Aug.: zwemmen (300 m);
4 Aug.; athletiek (4000 m veldloop).
GEWICHTHEFFEN
9 Augustus: bantam- en vederge
wicht; 10 Aug.: licht- en middenge
wicht; 11 Aug.: half zwaar- en zwaar
gewicht.
WORSTELEN
29 en 30 Juli: vrije stijl, voorron
den; 31 Juli: finales; 2 t.m. 4 Aug.:
Grieks-Romeins, voorronden; 5 Aug.:
finales.
ZEILEN
3 t.m. 6 en van 10 t.m. 12 Augustus.
BASKETBALL
6 t.m. 14 Augustus:
SCHERMEN
31 Juli t.m. 13 Augustus.
SCHIETEN
2 t.m. 6 Augustus.
Greta Anderson, het Deense meisje,
dat sterk favoriet is voor 400 meter
borstcrawl. Zij heeft op meerdere
nummers ingeschreven, doch haar
tjjd op de 400 meter is van dien
aard, dat zij zo goed als zeker een
gouden medaille in het verschiet
heeft
Een Britse torpedojager heeft het
Olympisch vuur aan boord naar Do
ver gebracht. De afstand van Dover
naar Wembley is over 72 Britse lo
pers verdeeld.
Het best geheim gehouden feit van
de Olympische Spelen is de identiteit
van de athleet, die de vlam het sta
dion zal binnendragen om daar het
vuur in de schaal te ontsteken.
Lord Burghley, de voorzitter van
het organisatiecomité te Londen, wil
de alleen vertellen, dat „de onbe
kende" blond is, ongeveer 1.85 meter
lang en een soepel loper is.
Tijdens de Olympische Spelen,
zal dag en nacht een vlam bran
den, die zoals de traditie dat wil,
dwars door Europa uit Grieken
land door estafette-lopers ia over
gebracht. Voor het ontwerpen van
de brander, waaruit het gas dat de
vlam moet voeden, zal stromen,
heeft het Brits Olympisch Comité
de hulp van de Koninklijke Shell-
organisatie ingeroepen. Aan het
proefstation van de Bataafse te
Delft viel de eer te beurt deze bij
drage te mogen leveren.
De eerste te beantwoorden vraag
was: welk gas zal worden gebruikt De
bestaande gasleidingen, waardoor stads-
gas zou moeten worden aangevoerd,
bleken te geringe capaciteit te hebben,
waarom de keus op butaan werd be
paald, aangezien dit gas onder matige
druk als een vloeistof in stalen flessen
kan worden geleverd. Deze brandstof,
die als butagas in de handel is, is een
zeer vluchtige aardolie-fractie.
Een belangrijke eis, waaraan de in
stallatie zou moeten voldoen, betrof het
tegen sterke wind bestand zijn van
de vlam. Onder geen beding mag het
Olympisch vuur tijdens de spelen uit
gaan. De oplossing hiervoor werd ge
vonden door een speciale constructie
voor de brander toe te passen. De re
sultaten die bij vroegere onderzoekin
gen naar het stabiliseren van vlam
men verkregen waren, bleken nu een
grote steun te zijn bij het zoeken naar
een oplossing voor bovengenoemd pro
bleem.
Om de aldus geconstrueerde bran
der aan de praktijk te toetsen, werd hij
op het dak van een der gebouwen van
het proefstation opgesteld en op een
avond, dat er sterke wind stond, ont
stoken. Het verrassende resultaat was,
dat de Delftse brandweer, gewaar
schuwd door de geweldige vlam, met
groot materieel uitrukte. De proefne
mers moesten beloven, in het vervolg
van te voren te zullen waarschuwen.
In ieder geval was duidelijk geble
ken, dat de brander het te Wembley
uitstekend doen zal. Per uur verbrandt
de vlam ongeveer zestig kilogram bu
taan, hetgeen per week, er mede re
kening houdend dat de vlam des nachts
getemperd wordt, ongeveer 8100 kilo
gram betekent.
Op uitnodiging van het I.O.C. zullen
de heren J. W. Sanders uit Rotterdam
en P. Loomans uit Maastricht op 5 Au
gustus a.s. met de Batavierlijn naar de
Olympische Spelen vertrekken. Beiden
zijn aangewezen als scheidsrechter bij
di bokswedstrijden.
De loting voor de Nederlandse deel
nemers in de Olympische athletiek-
wedstrijden luidt als volgt: heren 110
m. horden: 6 series. De twee le in elke
serie komen in de tweede loop.
4e serie: Zwaan (Nederland), Lid
man (Zweden), Green (Australië'*Vi-
ckers (India) en Sabater (Porto Rico).
Rico).
200 m. Eerste twee van elke serie
komen in de volgende loop. 11e serie:
Scholten (Nederland), Sein (Birma),
Hausen (Brazilië), Tima (Hong) en
Testa (Uruquay).
12e serie: Lammers (Nederland), La
Beach (Panama), Stephan (Frankrijk),
Peltie (Canada) en Fayos (Hong i
4 x 100 m. Eerste twee van elke serie
komen in de finale. Se serie: Neder
land, Frankrijk, IJsland, Argentinië en
Canada.
3000 m. steeple. Eerste 4 van elke se
rie komen in de finale. 3e serie: Slijk
huis (Nederland), Sjostrand (Zweden),
Kainlauri (Finland), Jeszennnsky
(Hong), Shesneau (Frankrijk), Howell
(Gr. Brit), Frieden (Luxemburg)Onel
(Turkije), Overton (Ver. Staten) en
Everaert (België).
5000 m. Eerste 4 van elke serie komen
in de finale. 3e serie: Slijkhuis (Ne
derland). Reiff (België), Perala (Fin
land), Albertsson (Zweden, Mimoun-
o-Kacha (Frankrijk), Olney (Gr. Brit),
Bralo (Argentinië), Egan (Ierse Vrij
staat), Alarcon (Mexico) en Kjersem
(Noorwegen).
1500 m. Eerste 3 van elke serie ko
men in de finale, le serie: De Ruyter
(Nederland), Strand (Zweden), Jor-
gensen (Denemarken), Gehrman (Ver.
Staten). Lucto (Finland)Klein (Frank
rijk), Salmond (Canada), Barry (Eire),
Mongrut Munoz (Peru), Streuli (Zwit
serland), Oenel (Turkije).
2e serie: Slijkhuis (Nederland), Ce-
vona (Tsj. Slowakije), Wilson (Gr.
Brit.), Johansson (Finland), Torres
(Argentinië), Schneider (Oostenrijk),
Hutchins (Canada), Mavriodis (Grie
kenland), Adarranga Elizaran (Span
je), Tuil (Trinidad), Eischen (Ver.
Staten).
Dames, 80 m. horden: Eerste 3 van
elke serie komen in de halve finale,
le serie: Fanny Blankers-Koen (Ne
derland), Manuel (Ver. Staten), lipton
(Gr. Brit.), Toulouse (Frankrijk), Hu-
ber von Appen (Chili) en James (Fin
land).
4e serie: Gerda v. d. Kade-Koudijs
(Nederland), Walraven (Ver. Staten),
Steurer (Oostenrijk), Beckett (Jamai
ca) en Naukkarinen (Finland).
200 m. Eerste 2 van elke serie ko
men in de volgende loop. le serie: Fan
ny Blankers-Koen (Nederland), Spre-
cher (Frankrijk), Luz (Brazilië), Ed-
ness (Bermuda) en Faggs (Ver. Sta
ten).
6e serie: Gré de Jongh (Nederland),
Pavlousck (Oostenrijk), McKinnon (Au
stralië), Millard Pacheco (Chili),
Phipps Jamaica) en Faugouin (Frank
rijk).
7e serie: Nel Karelse (Nederland),
Williamson (Gr. Brit.), Ranftl (Oos
tenrijk), Weller Schneider (Chili),
Chester (Canada) en Caurla (Frank
rijk).
4 x 100 m. Eerste 2 van elke serie
komen in de finale. 3e serie: Neder
land, Ver. Staten, Hongarije en Dene
marken.
100 m. Eerste 2 van elke serie ko
men in de volgende loop. le serie:
Fanny Blankers-Koen (Nederland),
Oberbreyer (Oostenrijk), Mac Kinnon
(Australië), Meyers (Canada) en Mar
tin (Hong).
8e serie: Xenia Stadt-de Jong (Ne
derland, Taglidaferri (Italië), Pavlou-
,sek (Oostenrijk), Edness (Bermuda),
en Butis (Zuid Slavië).
9e serie: Gré de Jongh (Nederland),
£teurer (Oostenrijk), Jones (Canada),
Moussier (Frankrijk) en Paulsen
(Noorwegen).
De verwondingen, die de Neder
landse schoonspringster Kicky Heek bij
een missprong heeft opgelopen, bleken
gelukkig mee te vallen en al is haar
rug nog wat stijf en haar neus pijnlijk,
Woensdagmorgen was zij weer intensief
aan het trainen.
Ook de andere zwemsters trokken
gistermorgen hun baantjes. Weliswaar
heeft elk land een eigen uur voor trai
ning geloot, maar de organisatie is zo,
dat niemand zich daaraan houdt en
iedereen zwemt maar..,.
De waterpoloploeg speelde Woensdag
morgen een oefenpartijtje tegen Zwit
serland, dat een zwakke combinatie te
zien gaf. Hoewel de Nederlandse ploeg
consigne had het kalmpjes aan te doen
wist zij vóór rust, met zes man, toch
nog een goal te maken. De wedstrijd
werd gewonnen met 41.
Ierland heeft zicth uit de poule terug
getrokken zodat Nederland Vrijdag
avond tegen Chili speelt en Zaterdag
tegen India. Nederland is vrij gelukkig
geweest met de loting want deze twee
wedstrijden kan de ploeg theoretisch
zeker winnen.
Aan boord van de Britse torpedojager
Bicester kwam het Olympisch vuur gis
teravond in Dover aan, maar de onder
officier, die het eerste deel van de af
stand Dover-Wembley zou lopen, had
nauwelijks enkele passen gedaan of de
vlam doofde uit. Onmiddellijk werd zij
weer aangestoken met een tweede fak
kel, die met het oog op dergelijke ge
beurtenissen in reserve was gehouden.
Daarna werd het vuur op plechtige wij
ze door de burgemeester van Dover ont
vangen. Nadat een boodschap van de
president van het Internationaal Olym
pisch Comité, Edström, was voorgele
zen, vervolgde de fakkel zijn weg met
bestemming Wembley.
Telegrafisch hebben Bulgarije en
Roemenië aan het Organisatiecomité te
Londen medegedeeld, dat zij niet aan
de Olympische Spelen zullen deelnemen.
Onvoorziene moeilijkheden hebben het
vertrek van de teams en officials ver
hinderd. Wat deze moeilijkheden pre
cies zijn, is tot op heden niet bekend.
Zowel Bulgarije als Roemenië hadden
de uitnodiging tot deelneming officieel
aangenomen, maar men had tot nu toe
nog geen mededeling gedaan van de
namen der deelnemers en de nummers,
waarin deze zouden uitkomen. Door het
afvallen van Bulgarije en Roemenië is
het aantal deelnemende landen tot 60 te
ruggebracht.
Ook de loting voor het Olympisch
hockey-tournooi is thans bekend. Er
zijn drie poules gevormd die ieder een
halve competitie zullen spelen. De ploeg
die in zijn poul de eerste plaats bereikt
zal in de eindstrijd uitkomen.
De indeling is als volgt:
groep A: India, Spanje, Oostenrijk en
Argentinië;
groep B: Groot-Brittannië, Afghanis
tan, Zwitserland en Ver. Staten;
groep C: Nederland, Pakistan, Frank
rijk, België en Denemarken.
Nederland zal Zaterdag haar eerste
wedstrijd spelen en wel tegen het Bel
gische team. Zwitserland
EILAND EFMAN, 13 Juli.
De Higgingsboot ligt gereed aan de
rotte steiger van Sorong, of wat voor
steiger doorgaat, en is bemand met
Papoea's en een paar Ambonnezen.
Met verbijstering kijkt de crew naar
de apparaten van Wassenburg, de fil
mer. Ze begrijpt er totaal niets van.
En dan varen we weg en laten de
regen achter ons. Vóór ons ligt de
uitgang van straat Sele en die uit
gang is blauw; een zeldzaam verheu
gend beeld na alle grijsheid van val
lend water gedurende zoveel uren.
De Higgingsboot vaart snel, goed
9 mijl, en dat is een mooie vaart.
Overal liggen, ver weg en dichtbij,
kleine en grote eilanden. Soms zo
klein, dat het stronken boerekool lij.
ken, soms lange lintwormen, met alle
denkbeeldige krullen en spiralen. Maar
ieder eiland, iedere klip, iedere atol, is
groen.
We nemen de lange route. De kort
ste is niet geraden, omdat het water
door de vele regens troebel is en de
man aan het wiel dus de koraalriffen
onder water niet kan verkennen. We
hebben er niets op tegen, dat het een
klein uur langer duurt.
Kasiem nadert. Op Kasiem zullen
we de radjah van Salawati ontmoe
ten, onder wiens beheer ook Kasiem
valt. Hij is het, die boodschappers
heeft uitgezonden, het binnenland in,
om onze komst te melden. Er zal
gefilmd worden, de man met het
„grote, alziend oog, de machtige to
venaar" zal komen. Dat is de bood
schap geweest van de tong tongs, de
trommen, die door en over het oer
woud is gegaan.
Er komt een prauwtje aan, dat door
rappe Papoeahanden uit het slijk en
de modder van het strand in het wa
ter is geschoven. Zingend komen ze
nader, wiegelend in de holle boom
stam, die heen en weer danst op de
twee vlerken. In twee groepen gaan
we aan land met dat prauwtje. Of
het eenvoudig is? Niet direct Nogal
gecompliceerd zelfs en men moet van
de Higgingsboot overstappend in die
holle boomstam, niet aan de directe
toekomst denken. En ook niet aan 't
behoud van de kostbare film-appara-
tuur, die we met ons drieën hoog bo
ven ons en stijf in de armen geklemd
houden.
We komen op het strand en tussen
de palmen staan de dorpshoofden op
gesteld. Zij buigen en wij buigen. Er
wordt gemompeld en we mompelen
iets terug. Het is erg stijf en erg
ceremonieel. De palmen rondom ons
buigen zich over dit vreemde tafreel
en in een flits zie ik, vanachter de
wanden der rotan en atap hutjes,
nieuwsgierige pikzwarte kinderkopjes
gluren. Met de vingers in de mond.
Schimmen van vrouwen vermoed ik
achter de wanden. Maar dit is een
„mannenkwestie" en de positie der
vrouw in Papoealand is een andere
dan die van de vrouw in het Westen.
Vlakbij hoor ik geroffel op trommen.
Een vreemd geroffel, dof en door
dringend tegelijk. Tussen het groen
zg'n stukjes rood en zwart en blauw
te zien. Vermoedelijk behorend tot de
kledij van mannen, die zich reppen
de dansplaats te bereiken.
En dan worden wij gebracht naar
een kleine, cirkelvormige open plek
in het bos. In het midden van die cir
kel staat de stronk van een boom. En
rondom die stronk zijn een 20-tal man
nen en vrouwen opgesteld. Zeer su-
mier gekleed. De mannen met een
bescheiden lendeschortje, de vrouwen
met een kleed rond de heupen. In een
hoek zitten 3 vrouwen, die de trom
mels bewerken. Met strakke gezich
ten zitten ze daar, uit alle macht op
het vlies slaand. Op de rug van één
der vrouwen hangt, in een slendang,
een zuigeling Het kind staart met
wijd-open schrikogen naar de komst
van de blanda's, de blanke mannen.
En dan begint een der wonderlijkste
gebeurtenissen, die ik sinds lang zag.
Een dans van Papoea's. Naast me
staat radjah Arfan en hij weet me uit
te leggen, dat dit de Kawit-dans is.
De Kawit-dans is een geestendans, 'n
bezwering tegen boze ziekten. Een
dans dus, die dient als medicijn.
Het is alles van een vreemde wild
heid. Als gebiologeerd springen de
mannen en vrouwen door elkaar, met
harde keelgeluiden, met rinkelende
belletjes en klapperende schelpen op
rug, borst en buik. Als groteske sil
houetten schuiven en wringen de lij
ven zich langs en voorbij elkaar. Iede
re vrouw houdt in haar beide handen
een bosje lang groen gras. De man
nen dragen pluimen en veren, die
zwaaien en waaien en trillen. Twee
kleine jongens dansen mee en ze doen
dat met een dodelijke ernst.
Die dans duurt eindeloos. Wassen-
burg krijgt het volle pond en staat
als een bezetene alles op het snorrend
celluloid op te nemen. Hij zucht van
voldoening, zoiets zeldzaams, zulk
schitterend materiaal voor de film,
heeft hij niet durven verwachten. En
de fotograaf, Pfaff, zoekt iedere keer
opnieuw een andere opstelling voor
zjjn camera en af en toe scheelt het
waarachtig de helft niet, of hij zou er
midden tussen gesprongen zijn, om de
één of andere opgezweepte danser in
„close up" te nemen.
Urenlang duurt de dans. De ogen
van de mannen staren wezenloos voor
zich uit, de vrouwen bewegen zich in
een soort trance. En de trommen rof
felen, het rhythme gaat door, onver,
poosd, steeds even hard, even door
dringend. Maar als ik een uur heb
staan kijken en luisteren weet ik, dat
dit rhythme toeneemt. De koorts van
dit vreemde, exotische spel, van deze
geestendans, wordt intenser, sneller,
gejaagder, wilder. Het doet denken
aan een bolero, even monotoom, even
zwaar van cadans, even gevuld met
donkere, zware heidense inpulsen. Met
steeds een woeste kreet, een onbe
heerste schreeuw, een rauwe gil.
Het wordt benauwend en ik ver
lang naar het einde. Ik poog dit ge
luid en dit dansen te ontlopen, maar
ze zijn niet te ontlopen. Overal, ver
wegj of in een kamponghuis, is het
geluid. Het zit in de kampong, het is
er boven, het is er buiten. Kasiem
danst, een eiland danst Uren later
danst Kasiem nog. Het zweet gutst
langs de glanzende lichamen, de blik
ken zijn nóg starender, nóg meer ge-
exalteerd. Er is dan bijna 4 uur ge
danst. Soms rolt een der dansers uit
de kring weg. Hij is dan „gered". De
„geest is binnen in hem", zegt radjah
Arfan. Maar hij zegt ook, dat er vaak
wordt doorgedanst, de avond en heel
de nacht doorzonder onderbre
king.
Beladen met tritonschelpen, een
schildpad en een paar orchideeën ver
laten we het eiland. Met de doffe klop
der trommen nadreunend ln onze oren.
En met een schat aan film- en foto
materiaal.
Een andere prauw brengt ons, schim
melend en zwaaiend, naar het eiland
Efman. Hier zijn geen dansers. Hier
liggen vliegtuigen. Zeldzaam schouw
spel: Japanse gevechts. en bombar
dementsvliegtuigen, liggend in de
wildernis, neergeschoten door de Ame
rikanen, toen in dit deel der Facifio
de tweede wereldoorlog werd uitge
vochten. Ik kan me moeilijk een tries
ter en hopelozer beeld voorstellen dan
deze eens glanzende luchtschepen, die
hier liggen te roesten, rotten en ver
gaan. De strijd van de wildernis tegen
staal en aluminium. De wildernis,
die zijn rechten herneemt. Jachtvlieg
tuigen, met de lianen door de gedeuk
te cockpits groeiend. Felrode en gele
bloemen, oprankend langs en door de
propellers. En vleugels, die als brede,
groene balken opzij uitsteken.
Het is verbijsterend en ongelooflijk,
dit vliegtuigkerkhof midden in de
wildernis. Staal en groen. Groen en
staal. En de wildernis groeit en groeit
Met een ontzaglijke kracht en een
enorm tempo. Niets ls er tegen be
stand. En de vreemdeling, die over
een jaar hier komt, zal niets meer
zien dan een groene wereld. Dan zijn
de wrakken der vliegtuigen opgeno
men in het lijf van de razend snel
voortlevende reus, die jungle heet.
Een holle boomstam voert ons te
rug naar de Higgingsboot. Twee Pa
poea's scheppen met peddels het wa
ter weg, twee anderen hozen de boom
stam leeg met tritonschelpen.
En dan komt opnieuw de regen,
want het is haast avond. Van verre
'komt hij aan, als een massief blok
water, als een aanschuivende muur.
Doorweekt en koud, druipend en
smerig, komen we aan in de Hig
gingsboot Het ziet er penibel uit,
want we hebben niet op een verscho
ning gerekend.
En het zal lang blijven regenen. Er
is maar één kleine troost. Hier op 't
water zijn tenminste onze aartsvijan
den niet: de muskieten.
ANTHONX VAN KAMPEN.
