Besprekingen te Moskou op
dood punt?
Gestrand jacht verborg Deense
S.S.-familie
Reynaud krijgt zijn zin
Arabieren willen niet
onderhandelen
DRINGENDE BEHOEFTE?
Meteor-licenties
voor Fokker
Woensdag 11 Aug. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 1885
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Ook Henny
Quentenmeyer
uitgeschakeld
Sireven naar iolunie mei
Duiise landen
Grote volmachten voor Marie
Arg
entinië wil koloniale
kwestie bespreken
Twaalf jaarvoorV-vrouw
Korte film
over regeringsjubileum
Buitenlandse missies bij
inhuldiging
Schilderij van inhuldiging
Zij wilden wel
ZACHTE ZEEP EN
SODA
OUDE TEXTIELPUNTEN
WORDEN ONGELDIG
Ontploffing in Haagse
metaalgieterij
Explosie op loodsboot
Irving Berlin naar Nederland
Autobus reed op trottoir
Twee jaar voor auto-bandiet
Aangespoelde foto's wekien achterdocht
Vader opgesloten in
toren
Prins Bcrnhard maakie proef
vlucht
De K.L.M. in 1947
Besprekingen
transito-verkeer mislukt
Sancties tegen Joegoslavië
Uitbraakpoginr
uit Bandoengse gevangenis
WEERBERICHT
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
postgironummer 449041
Waarn. Hoofdredacteur:
W. MIDDELBEEK
Payonred. C. A. Dekkers
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
lo welingelichte kringen te Londen gelooft men, dat de pogingen om het
probleem der blokkade van Berlijn op te lossen als voorwaarde voor vler-
mogendheden-bespreklngen nog wel niet rijn gestaakt, maar toch op ernstige
moeilijkheden stuiten.
De permanente commissie van drie inzake de Berlijnse crisis is op het
Britse ministerie van Buitenlandse Zaken bijeen gekomen om het rapport van
Frank Boberts, de persoonlijke vertegenwoordiger van Bevin, over het laat
ste onderhoud met Molotof te bespreken. Overleg tussen Londen, Parijs en
Washington alvorens nieuwe instructies aan de diplomatieke vertegenwoor
digers te Moskou worden gezonden, wordt onvermijdelijk geacht.
In gezaghebbende kringen te Moskou
wordt verwacht, dat de reeks bespre
kingen met minister Molotof nog wel
„enige tijd" zal voortduren.
Volgens diplomatieke kringen te
Ixmden zijn uit Washington, Londen
en Parijs aan de afgevaardigden der
Grote Drie te Moskou nieuwe instruc
ties gezonden, die direct betrekking
hebben op de Berlijnse blokkade als
de voornaamste hinderpaal in het ge-
(chll tussen Oost en West, die een
welslagen van de bijna reeds twee
weken durende besprekingen te Mos
kou In de weg staat.
EEN TOL-UNIE?
Het „West Deutsche Tageblatt" maakt
melding van een strikt vertrouwelijke
bijeenkomst van Duitse douane-unie
deskundigen te Hoechst bij Frankfort
a/'d Main, waaromtrent noch aan de
Duitse noch aan de buitenlandse pers
iets was medegedeeld. Uit welingelichte
kringen verluidt echter, dat de Duitse
vertegenwoordigers door het contróle-
bureau der EngelsAmerikaanse bezet
tingsautoriteiten uitgenodigd waren op
xeer korte termijn hun mening kenbaar
te maken over de gevolgen, welke voor
De Franse nationale vergadering
heeft hedennacht haar goedkeuring
gehecht aan het uit zeven punten be
staande wetsontwerp van minister
Paul Reynaud, dat de regering spe
ciale bevoegdheden geeft.
De officiële cijfers van de stemming
luiden: 325 tegen 215.
Het ontwerp met de amendementen
geeft de premier Andre Marie onge
kend grote bevoegdheid op financieel
eu economisch gebied om hervor
mingen tot stand te brengen op het
gebied van het belastingstelsel en de
genationaliseerde industrieën te reor
ganiseren ten einde de industrie van
Frankrijk in 1952, wanneer volgens de
berekening het programma in het ka
der van de hulp volgens het plan-
Marshall is afgewerkt, hersteld te
kunnen hebben.
In de noordelijke mijnstreek van
Frankrijk hebben proteststakingen te
gen het ontwerp plaats gehad, die, al
dus Reuter, „door de communisten
geinspireerd zijn".
de dubbelzóne te verwachten zijn van
een opheffing der tolgrenzen.
Dit feit, zo schrijft het blad, doet de
vraag rijzen of de oprichting van een
West-Europese douane-unie met in
begrip van West-Duitsland met spoed
ten uitvoer gebracht zal worden. In
dit verband haalt het blad ook een
uitlating aan van de president van 4e
Economische Raad te Frankfort, dr.
Kochler,, tegenover een Duitse jour
nalist over de mogelijkheid van de
vestiging van een centraal bestuur
van de Europese Unie te Brussel of in
Den Haag.
Wanneer in een van genoemde plaatsen
een dergelijk bestuur zou worden ge
vestigd, dan zou naar de mening van
dr. Koehler er niets meer zijn, dat het
bestuur van het economische leven en
de voedselvoorziening in de dubbelzöne
door dit instituut, in plaats van centraal
van Frankfort uit, zou verhinderen.
Bovendien zou aldus de- weg vrijge
maakt zijn voor een onmiddellijke toe
treding van de Duitse landen tot de
Europese Unie.
De Arabische Liga heeft de Joodse
uitnodiging tot het openen van
vredesonderhandelingen verworpen
De Liga heeft in een nota aan
graaf Bernadotte, de middelaar der
V. N„ meegedeeld, dat de Liga niet
het bestaan erkent van een Joodse
staat of regering, weshalve de Ara
bische landen geen onderhande
lingen met de Joden kunnen ope
nen.
Het secretariaat van de Arabische
Liga heeft besloten de politieke com
missie tegen het einde van Augustus
bijeen te roepen ter formulering ener
gemeenschappelijke Arabische politiek
ten opzichte van Palestina voor de
komende algemene vergadering der
V N. die in September te Parijs zal
worden gehouden, zo is te Cairo me
degedeeld.
De Pan-Amerikaanse Unie heeft
aan alle 21 Amerikaanse republieken
een brief gezonden, waarin zij er aan
worden herinnerd, dat zij de kwestie
van de Koloniën van Europese lan
den op het Westelijk halfrond op de
volgende maand of kort daarna te
Havanna zouden bespreken.
Op de Pan-Amerikaanse conferen
i'e te Bogota in het afgelopen vcoi
jaar werd besloten te Havanna een
„anti-koloniale" commissie in te stel
len.
•Vooral Argentinië, dat aanspraken
doet gelden op de Falkland-eilanden-
Kroep en Guatemala nemen een fel
&B^~koloniaa' standPunt ln-
De V. S. hebben aangaande de
commissie nog geen stappen onder-
B°nien.
Te Bogota onthielden de V. S. zich
stemming over de commissie. Dt,
mmissle zal de toestand in alle door
uropa bestuurde gebieden in Ame-
"ka bestuderen.
Functionarissen te Washington be-
zaï Klen- commissie resultaten
Am edcen- De weigering der Zuid-
merikaanse landen om de kwestie
oor het Internationale Gerechtshof te
nëen, beschouwt
Het Bijzonder Gerechtshof te Am
sterdam veroordeelde gistermorgen de
32-jarige Duitse Jodin Irma Seelig tot
een gevangenisstraf voor de tijd van
12 jaar met aftrek van de tijd in voor
arrest doorgebracht. Deze verdachte
werd in de zomer van 1943 wegens
illegale werkzaamheden gearresteerd
samen met haar verloofde Leo Frijda.
Beiden waren lid van de illegale sa
botagegroep „C.S. 6", die de aanslag
op het bevolkingsregister te Amster
dam uitvoerde en generaal Seijffart.
Reydon, diens vrouw en Posthuma
neerschoot. Om het eigen leven te red
den, heeft Irma Seelig er toen in toe
gestemd om als „V-vrouw" voor de be
ruchte Oehlschlaegel te gaan werken.
In de sententie hield het Hof er re
kening mede, dat verdachte zelf ge-
executeerd zou worden en door het
verraad te plegen, zichzelf heeft kun
nen redden.
als
men algemeen
een verzwakking van hun zaak.
tui»i verwacht, dat Engeland even-
zaï 6 besluiten van de commissie nie.
vs* aanvaarden ..als zijnde ontbloot
enige wettelijke of morele grond".
■■Tussen ot en sien en sartre".
De^u wordt 'n „Diligentia" te
n Haag de première gegeven van het
o 1 Programma van 't ABC-cabaret
«.V porry Vonk en Wim Kan, dat de
Sart agt: „Tussen Ot en Sien en
re Auteur is Wim Kan en compo-
is Cor Lemaire.
Arpad Szakasits, voorzitter - van de
Hongaarse Arbeiderspartij, afgevaar
digde van de Kamer en president
van de Nationale Raad, is door het
Hongaarse parlement tot President
van de Hongaarse Republiek geko-
De tocht van Fanny Blankers-Koen van het Centraal Station naar het
Stadhuis is een ware zegetocht voor Fanny geworden. De „Flying Dutch
mam" zoals de Engelsen haar noemen, tijdens haar zegetocht op 't Damrak.
Averell Harriman, de „reizende" am
bassadeur voor het Marshall-plan, is
gisteren in Brussel aangekomen. Hij
zal besprekingen voeren met de Bel
gische autoriteiten over het Europese
herstelprogramma.
Naar van officiële Amerikaanse zijde
te Parijs wordt medegedeeld, zal Ame
rika aan de landen, die aan het plan-
Marshall deelnemen, voor 1 milliard
dollars aan industriële machinerieën
aanbieden tegen 1/10 van de in 1938
geldende kostprijs. Het betreft machi
nerieën, die gebruikt werden voor het
vervaardigen van oorlogsmateriaal
waarvoor in de V.S. thans geen em
plooi bestaat, terwijl er in Europa
dringende behoefte aan is.
Van de diverse plannen om ter ge
legenheid van het regeringsjubileum
van de Koningin een grote Nederland
se film te maken, is niet veel terecht
gekomen. Er zal niettemin een na
tionale film verschijnen. Polygoon
Profilti heeft aan A. Koolhaas op
dracht gegeven het scenario te ver
vaardigen van een korte film, voor
welke men de titel „Moeder des lands'
heeft gekozen,die tijdens de feest
dagen op de ruimst mogelijke schaal
in de theaters zal kunnen draaien.
Er is uiteraard gebruik gerr.aakt van
het archiefmateriaal waarover Poly
goon beschikt en ook uit dat van de
regeringsvoorlichtingsdienst.
Voorts heeft men nog een aantal
filmbeelden verwerkt, ter beschikking
gesteld door het rijksinstituut voor
oorlogsdocumentatie.
Op verscheidene punten in het ge
deelte van de film, dat de Duitse be
zetting behandelt, worden de beelden
geillustreerd met passages uit de Lon-
dense redevoering van de Koningin.
Naar wij vernemen is tot nu toe
bekend, dat de volgende buitenlandse
missies, welke de betreffende staats
hoofden zullen vertegenwoordigen bij
de inhuldiging van H.K.H. Prinses
Juliana tot Koningin der Nederlan
den aanwezig zullen zijn:
De kroonprins en de kroonprinses
van Zweden, de kroonprins en de
kroonprinses van Noorwegen, Prins
Axel en prinses Margareta van Dene
marken, Prinses Margaret vertegen
woordigend de Engelse koning, de
erf-groothertog van Luxemburg.
De gezanten van Argentinië, Bra
zilië en Italië zullen hun staatshoof
den vertegenwoordigen in kwaliteit
van buitengewoon en gevolmachtigd
ambassadeur in bijzondere zending.
Mexico zal vertegenwoordigd zqn
door een bijzondere missie.
Het ministerie van Onderwijs Kun
sten en Wetenschappen, heeft Char
les Eijck opdracht gegeven, een
schilderij van de beëdiging en inhul
diging van Koningin Juliana in de
Nieuwe Kerk te Amsterdam te ver
vaardigen.
Het is de bedoeling van dit schil
derij kleurreproducties te vervaardl-
jjfen, waarvan de opbrengst van de
verkoop aan noodlijdende kunste
naars ten goede komt.
JHR. VAN VREDENBURCH NAAR
TANGER VERTROKKEN.
Gisterochtend is per vliegtuig van de
„Aero-Holland" jhr. mr. H. v. Vreden-
burch naar Tanger vertrokken, wajr
hij zijn nieuwe functie van administra
teur der internationale zóne zal aan
vaarden. Jhr. van Vredenburch is. in
gaande 10 Aug., ontheven uit zijn func
tie van lid der delegatie en vice-voor-
zitter van 't opperbestuur in Indonesië.
The Harlesden Songster Brigade,
een Leger des Heilszangkoor uit
Londen, heeft ook in Leeuwarden
gezongen, o.m. in de strafgevange
nis.
Een hartelijke sfeer heerste hier
tussen zangers en toehoorders, zo
lezen wij in het Fries Dagblad. De
laatsten lieten zich dan ook niet
onbetuigd en het bijna 100 man
sterke mannenkoor der gevange
nen zong enige liederen om aan
hun dankbaarheid uitdrukking te
geven. Dit sloeg zo in, dat de ma
joor van het Leger des Heils spon
taan aan de directeur der strafge
vangenis aanbood met dit man
nenkoor een concerttournee om de
wereld te maken.... Een applaus
van de zijde der gevangenen zo
als de majoor zelden had meege
maakt, was het antwoord op dit
aanbod.
Maar of de tocht doorgaat?
(Van onze Haagse redacteur)
In de bonnenlijst van aanstaande Don
derdag zal een bon aangewezen worden
voor 375 gram zachte zeep en 250 gram
soda. Kinderen beneden vijf jaar krij
gen een dubbel rantsoen van deze arti
kelen.
Het Oentraal Distributiekantoor
deelt mede, dat de bonnen van de
oude textielkaart VA 705 na 24 Oc-
tober a.s. niet meer geldig zijn. De
bonnen der thans in gebruik zjjnde
kaarten VA 804 blijven voorlopig
geldig.
PRIJZEN SURINAAMS FRUIT.
Aan de handel is ter kennis gebracht,
dat voor geïmporteerd, Surinaams
fruit de volgende maximumverkoop
prijzen gelden: sinaasappelen f 1.20,
grape fruit en pompelmoezen f 1.20, ci
troenen f 0.94, alles per kg.
Deze prijzen zullen gelden tot er weer
sinaasappelen worden ingevoerd uit
Spanje en Palestina.
Bij een ontploffing in een Haagse me
taalgieterij zijn gistermorgen omstreeks
elf uur twee personen zwaar en twee
personen licht gewond. Men vreest de
levens der zwaargewonden niet te kun
nen behouden.
Door op heden nog onbekende oor
zaak explodeerde een ondergrondse
smeltoven in de metaalgieterij Kalksma
aan de Waldorpstraat. Het gloeiende
koper uit de smeltpot stroomde over de
lichamen van de smelters. Beide man
nen zijn te Den Haag woonachtig. Zij
werden zodanig gewond, dat het ergste
gevreesd moet worden. De schade in
het bedrijf is vrij groot. In de omgeving
werd niet veel vernield. Een begin van
brand, dat door de explosie ontstond,
was spoedig geblust.
Aan boord van de loodsboot „Frans
Naerebout" uit Vlissingen, liggende
voor Zierikzee, heeft zich Dinsdagoch
tend 'n hevige ontploffing voorgedaan
doordat een ijzeren cylinder gevuld
met gas voor de gasboeien op de
Zeeuwse stromen bij het doormeten ex
plodeerde. Van de machinedrijver werd
het linker ohderbeen afgeslagen, de sto
ker liep hevige brandwonden op.
Nadat geneeskundige hulp was ver
leend heeft een motorvaartuig de ge
wonden naar Zierikzee vervoerd, waar
na zij naar het ziekenhuis werden
overgebracht.
De bekende Amerikaanse compo
nist van Russische geboorte Irving
Berlin zal Vrijdag van Parijs uit in
ons land aankomen.
Irving Berlin, die thans zestig jaar
is, componeerde o.a. „Alexanders
Ragtime Band", ,,A Pretty Girl is llke
a Melody", „What'11 I do?", „AU
Alone", „Blue Skies", „Always". Hij
schreef muziek voor verscheidene re
vues en voor de films „Top hat",
„Follow the Fleet", „On the avenue"
(1937) en „Alexander's Ragtime
Band".
Maandagnacht omstreeks 3 uur is op
de Boschdijk te Eindhoven een autobus
uit Den Bosch, waarin touristen gezeten
waren het rechtertrottoir opgereden l>e
bus reed in op een 10-tal personen, die
van een feestje kwamen en op het trot
toir liepen. De autobus greep een
vrouw, die tegen de gevel van een huis
werd gedrukt. Zij werd op slag gedood.
Twee andere leden van het gezelschap
en een buspassagier werden Ucht ge
wond. De politie stelde een onderzoek
in. Het ongeluk zou te wijten zijn aan
oververmoeidheid van de chauffeur.
Gistermorgen werd door de Haagse
rechtbank uitspraak gedaan in de zaak
tegen L. Grootveld, die 23 Januari van
dit jaar de Haagse dierenarts Roodzant
beroofde en daarna met de auto van de
arts bij Zoetermeer een ongeluk had,
waarbij de arts werd gedood. Verder
was hem nog diefstal met inbraak ten
laste gelegd.
De rechtbank verklaarde hem schul
dig aan diefstal met inbraak en diefstal
met geweldpleging en veroordeelde
hem tot twee jaar gevangenisstraf met
aftrek.
De eis was vijf jaar.
Zoals wij gisteren reeds meldden is bij Ameland een Deens zeiljacht ver
gaan waarbij vier van de vijf opvarenden zich zwemmend konden redden.
Intussen zijn delen van de stukgeslagen zeilboot aan land gespoeld. Hierin
heeft men vele gouden en zilveren voorwerpen aangetroffen. Eveneens bleek,
dat de opvarenden voor zeker drie maanden proviand aan boord moeten
hebben gehad.
Van Ameland wordt verder gemeld,
dat de aangespoelde foto's genomen
zijn in de Oekraine en deels opnamen
zijn van concentratiekampen. De boot
was zwaar overbelast. Kennelijk wil
den de opvarenden in een ander land
een nieuw leven beginnen, want zij
hadden alle mogelijke huishoudei'i1--
voorwerpen aan boord, variërende
van een stofzuiger tot een naaimacmnc.
Men is voorts verbaasd over de enor
me hoeveelheden levensmiddelen, die
zijn komen aandrijven en die de in
druk wekken, dat de opvarenden zich
op een wereldreis hadden voorbereid.
Wekte dit reeds enige achterdocht,
deze werd nog versterkt, toen ook
doorweekte papieren en een groot
aantal foto's werd gevonden, waar
van de aard de bedoelingen van de
opvarenden nog meer verdacht maak
ten. De Denen bleken de familie Ras
mussen uit Estruplund in Noord-De-
nemarken te zijn. De vader. Hak«n
Rasmussen, is 38 jaar oud, zijn vrouw
Anna 39 jaar. Voorts bevonden zich
nog aan boord hun 18-jarige zoon en
hun resp. 16- en 14-jarige dochters.
Vermoed wordt, dat men hier met
een SS-er en zijn familie te doen
heeft.
Op de papieren kwamen ook ver
scheidene Nederlandse namen voor. De
vader is in de toren van Hollum op
Ameland ingesloten. Zijn familie is
voorlopig in een boerderij onderge
bracht en onder bewaking gesteld. Het
onderzoek naar deze duistere zaak
wordt met kracht voortgezet.
LEIDERS HAAGSE TRAMSTAKING
GEROYEERD.
Naar aanleiding van de staking bij de
Haagse Tramvereniging voor Spoor- en
Tramwegpersoneel zijn een aantal leden
van de Ned. Vereniging van Spoor-
en tramwegpersoneel geroyeerd.
Tot dusver zijn dertien roye
menten bekend gemaakt. Tot de geroy-
ëerden behoren de vier leiders van de
staking.
De N. V. Verenigde Nederlandse
Vliegtuigfabrieken .Fokker" zijn er in
opdracht van de Nederlandse rege
ring kortgeleden in geslaagd, zich de
licentie-vervaardigingsr echten op de
bekende 2-motorige Engelse straalja
ger, de Gloster „Meteor", te verwer
ven.
De aanvulling en uitbreiding van
de jachtvliegdienst onzer luchtstrijd
krachten, die reeds over een aantal
van deze moderne jagers beschikt,
door fabricage in Nederland is hier
door verzekerd. „Fokker" zal zo spoe
dig mogelijk met de constructie van
de „Meteor" IV een aanvang maken.
De verkregen licentierechten hebben
niet alleen betrekking op nr. IV,
maar eveneens op de volgende types
in de „Meteor" serie.
De ondertekening van het contract
in Engeland viel samen met een be
zoek van Prins Bernhard aan de Glos-
terfabriek.
De Prins maakte van de gelegen
heid gebruik, om zowel de „Meteor"
als een „Dea Fury" te vliegen. Deze
vliegtuigen zijn, elk in zijn eigen gen
re de snelste Europese jagers ven bet
ogenblik.
Aan het op 10 Augustus aan aan
deelhouders uit te brengen jaarver
slag over 1947 ontlenen wjj, dat het
bedrijf zich ln dat boekjaar aanzien
lijk heeft kunnen ontwikkelen. De in
komsten stegen van 69.500.000 ln
1946 tot 105.600.000 in 1947, hoewel
de omzet in Nederland zelf terugliep
door de verbeterde verkeersmogelflk-
beden op de grond.
De verlies- en winstrekening sluit
met een winstsaldo van f 132.000.
Een bedrag van f 19.600.000 is op de
vloot en andere activa afgeschreven.
Het financiële resultaat zou ruim
f 3.300.000 gunstiger zijn geweest als
zich in de maanden Augustus tot en
met October geen politieke moeilijk
heden in de vorm van oen landings
verbod in India en Pakistan hadden
voorgedaan. Verscheidene nieuwe
luchtlijnen werden in exploitatie ge
nomen.
Op 1 Augustus 1947 kwam een fu
sie tot stand met de Kon. Ned. Indi
sche Luchtvaart Maatschappij.
Het Ned. Ind. Gouvernement droeg
aan de K.L.M. de exploitatie van het
interinsulaire luchtverkeer in Indo
nesië op. De exploitatie-uitgaven be
droegen in 1947 f 83.910.000.
De onderhandelingen tussen 't Brits-
Amerikaanse in- en uitvoerbureau en
vertegenwoordigers van de regeringen
van Nederland en België inzake de in
schakeling van de Beneluxhavens in
het verkeer met Duitsland zijn zonder
succes gebleven. Men toont zich niet
bereid de door de Beneluxlanden ge
vraagde vrachttarieven te betalen.
De Amerikaanse leider van de
transportafdeling voor de dubbelzóne
verklaarde, dat, indien men niet tot
overeenstemming kan komen met de
Beneluxstaten, eventueel zou kunnen
worden overgegaan tot uitbreiding van
de Duitse zeehavens, zodat deze het
totale Duitse scheepvaartverkeer zullen
kunnen verwerken.
Reuters correspondent verneemt te
Praag uit betrouwbare bron, dat de
regeringen der Oosteuropese landen 't
uitoefenen van economische druk op
Joego-Slavië overwegen. Het Komin-
form-conflict, dat aanvankelijk een
partij-aangelegenheid was, wordt lang
zamerhand een zaak van de regerin
gen, Te Praag wordt bevestigd, dat
Tsjecho-Slowakije de controle op de
handel met Joego-Slavië reeds ver
sterkt. Volgens een betrouwbare zegs
man zal deze controle tot sancties uit
groeien.
In de gevangenis op Bantjeuj werd
Zondagmiddag door enige gevangenen
een uitbraakpoging gedaan. Drie der
bewaker werden van hun wapens be
roofd en daarmede bestormden de da
ders de gevangenispoort. Enige pre
ventieve gevangenen hadden inmiddels
de wacht gewaarschuwd, die het vuur
opende op 40 aanstormende gewinge
nen, waarop militairen en politie de
orde herstelden. Van de gevangenen
werden er 2 gedood, 2 zwaar en velen
licht gewond.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
RUSTIG WEER.
Slechts hier en daar nog een re
genbui, overigens licht tot half
bewolkt en plaatselijk ochtend
mist. Weinig wind en ongeveer
dezelfde temperatuur als gisteren.