Grondwetswijziging aanvaard
„Ik ben tegen enigerlei Gestapo-wetgeving"
Mr. Sassen verdedigt het
Vrijdag 20 Au*. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
70ste Jaargang No. 1893
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Vlieringen en Anna Paulowna
Truman en de ondervraging bij spionnage-affaires
Een vrouwelijke
blauwbaard
Spoo
rweg naar Berlijn
weer in orde?
Nog steeds politieke
delinquenten
Tilanus c.s. geven hun
steun
Hr. Ms „Banckert"
op weg naar Nederland
Prachtig werk van
Rode Kruis op Sumatra
Aankomst „Grote Beeren
„Van Oldenbarneveldt"
Baby gestikt te Rotterdam
WEERBERICHT
Fanny Blankers-Koen
dankt voor de hulde
Prinses Margaret en de
inhuldigings plechtig heid
Vertegenwoordigers der V.S.
bij Regeringsjubileum
Voldoende ijs bij de
feesten
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Waarn. Hoofdredacteur:
Yf. MIDDELBEEK
Rayonred. C. A. Dekkers
Directie:
J. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERSË COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm. - Kleine advertenties
t„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.—, elk woord meer
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 3.75.
President Truman der Ver. Staten
heeft op een persconferentie te ken
nen gegeven, dat naar zijn mening de
„ondervragingen over spionnage" zo
als het Congres die thans doet plaats
hebben, in strijd zijn met de wet op
de rechten en burgerlijke vrijheden
van Amerikaanse staatsburgers.
Tevens deelde hij mee, dat zijn rege
ring wegen zocht om een strenger anti-
«pionnagewetgeving tot stand te bren
gen. Daarbij legde hij er de nadruk op,
dat het ontwerpen van een zodanige
wetgeving zeer moeilijk geacht moet
worden met het oog op de burgerlijke
en individuele rechten.
„Ik ben tegen enigerlei Gestapo-
wetgeving", verklaarde de president.
Hij ontkende ook met kracht, dat gedu
rende de oorlog enig geheim van bete
kenis zou zijn uitgelekt. Aangaande de
zaak Kosenkina zei Truman: „Ik ben
van mening, dat dit er op wijst, dat er
in Rusland veel mensen leven, die in de
vrijheid van het individu geloven, zoals
de gehele Ver. Staten dat cjpen".
RECHTERLIJKE UITSPRAAK
IN ZAAK KOSENKINA.
Een juridisch adviseur van het depar-
Een Berlijnse huishoudster, die
een vrouwelijke blauwbaard
schijnt te zijn, zal Maandag te
rechtstaan. De 58-jarige beklaag
de, Poolse van geboorte, huwde
°P 17-jarige leeftijd en scheidde
enkele jaren later uit de echt. Zij
hertrouwde in 1935. Een jaar later
ontdekte men het lijk van haar
®bn, in kleine stukjes gesneden,
in een zak. De weduwe werd we
gens onvoldoende bewijzen na
drie maanden voorarrest vrijgei
laten. In 1940 huwde zij een rente
nier, die na een kortstondige ziekte
in 1946 overleed. In de overlijdens-
aste heette het, dat de dood te
wijten was aan een hartverzwak-
king. Zes maanden na het over
lijden van haar derde echtgenoot
huwde de vrouw een arbeider, die
in Januari 1948 in het ziekenhuis
overleed tengevolge van buikloop.
de lijkschouwing werd arseni
cum in de ingewanden gevonden.
Naar aanleiding van deze ontdek
king diende de dochter van de
vorige echtgenoot een klacht in.
Net lijk van die man werd opge
graven en uit de schouwing bleek,
dat ook deze derde echtgenoot met
arsenicum was vergiftigd De
vrouw ontkent de beschuldigingen.
tement van buitenlandse zaken der Ver.
Staten, Ernest A. Gross, heeft rechter
Samuel Dickstein van 't Hooggerechts
hof te New York doen weten, dat er
„noch volgens internationaal noch vol
gens Amerikaans recht een grond be
stond om mevrouw Oksana Stjepanow-
na Kasyenkina onder de controle der
Sovjet-regering te stellen, zo lang ze
verblijf houdt in de Ver. Staten".
Gross deelde voorts mee, dat de Ame
rikaanse regering dit reeds aan die der
Sovjet-Unie kenbaar had gemaakt. Het
antwoordt op de diverse Sovjet-protes
ten was in voorbereiding en zou spoedig
aan ambassadeur Panjoesjkin aangebo
den worden.
Het met Amerikaanse licentie wer
kende Duitse nieuwsagentschap meldt,
dat het grootste deel van de spoor
weg BerlijnHelmstedt, die zeven we
ken geleden door de Sovjets werd ge
sloten, weer regelmatig gebruikt wordt
Het nieuwsagentschap haalt een be
richt aan van de Hannoverse spoor
wegdirectie, volgens hetwelk de ver
binding tussen Berlijn en Mariënborg
het laatste station aan de Sovjet
zijde van de grens in bruikbare toe
stand is. „Men heeft kunnen constate
ren", aldus het Duitse nieuwsagent
schap, „dat het traject Maagdenburg—
Berlijn en de verbinding Maagdenburg
—Mariënborg weer regelmatig ge
bruikt worden".
Hoewel de tribunaalzaken, die thans,
zoals bekend, door de kantongerechten
behandeld worden, langzamerhand in
aantal afnemen, is nog niet met zeker
heid te zeggen waar en wanneer het
laatste politieke delinquentengeval be
recht zal worden. Van justitiële zijde
vernemen wij, dat nog steeds personen
opgespoord en aangehouden worden,
die over hun gedragingen in de bezet
tingstijd voor een kantongerecht ver
antwoording zullen moeten afleggen
Ook komt het vrij veel voor, dat oud
SS-ers en NSB-ers uit Duitsland naar
Nederland terug keren en zich vrijwil
lig aanmelden omdat zij aan eeh inter
nering in Nederland de voorkeur ge
ven boven de vrijheid in het na-oor-
logse Duitsland.
(Van onze parlementaire redacteur)
Het debuut van mr. E. M. J. A. Sassen als minister van Overzeese Ge
biedsdelen in de Tweede Kamer heeft een gunstige indruk achtergelaten.
Met zijn krachtig stemgeluid verdedigde hij Donderdagmiddag in de
Tweede Kamer het wetsontwerp tot Grondwetsherziening, dat een nieuwe
rechtsorde voor het Koninkrijk met het oog op de verandering van de
status van de Overzeese Gebiedsdelen voorbereidt, zonder zich te ver
liezen in detailkwesties, .Hij zette f ïideljjk uiteen, waarom het bij deze
Grondwetswijziging, die niet door het huidige kabinet is voorbereid en in
gediend, maar die volgens hem de volledige instemming van de nieuwe
regering heeft, gaat. Dat is de vestiging van een nieuwe rechtsstaat, niet
door de Nederlanders alleen, doch met de volken over zee, in vrijheid en
gelijkwaardigheid.
Er is, sinds de Indonesische kwestie
zoveel beroering bracht, wel het een
en ander veranderd. Diep en breed
waren vroeger de tegenstellingen.
Nog zijn zij niet overbrugd; de heren
Gerbrandy en Weiter, beiden staande
op het standpunt van het Comité
Rijkseenheid, toonden zich in de Ka
mer onverzoenlijk tegenover het tot
dusver gevolgde en nog te volgen In
donesische beleid. Evenwel kon de
minister met voldoening constateren,
dat er thans overeenstemming bestaat
tussen de regering en een grote meer
derheid in de Kamer en dat met name
van de C.H.U. en de WD steun wordt
ondervonaen.
De heren H. W. Tilanus (CHU) en
mr. G. Vonk (VVD) laatstgenoem
de sprak in de vergadering van Don
derdagmiddag constateerden, dat
het beleid van de regering is omge
bogen. Thans stelt zij als eisen, zo zei-
de laatstgenoemde, dat de Republiek
een doodgewone deelstaat zal zijn en
dat haar buitenlandse betrekkingen
opgeheven dienen te worden. Zij is
„contra-revolutionnair" geworden al
dus drukte hij het uit.
DE TEGENSTANDERS.
Daartegenover waren de tegenstan
ders van de regeringspolitiek, de he
ren Gerbrandy en Weiter en de heer
Meyerink van oordeel, dat het tegen
woordige kabinet de politiek van de
regering-Beel rechtlijnig voortzet. Ook
de P. v. d. A. huldigt de opvatting,
dat er geen verandering in het Indo-
nesië-beleid gekomen is (vandaar o.a.,
dat zij deze regering steunen kan) en
dat dus de CHU en de VVD een zwen
king hebben gemaakt.
Minister Sassen liet de vraag open,
of het gezag der Unie gelegd zal wor
den in handen van één of van meer
organen met een eigen competentie-
veld.
De minister pareerde de van verschil
lende zijden op de regering gerichte
aanvallen door kort en bondig de be
doelingen van het kabinet weer te ge
ven. Waar zouden we staan zo riep
hij de tegenstanders toe als het
voorstel werd verworpen? Voor dat
geval is door niemand een sterke con
ceptie aangegeven!
Vóór de minister aan het woord
kwam, spraken de heren mr. G. Vonk
(VVD) die bij de rechterlijke macht
in Ned. Indië werkzaam geweest is,
het laatst als pfocureur-genefaal bij
het Hoog Gerechtshof van Ned. Indië;
prof. ir. W. Schermerhorn (P. v. d. A.),
die lid geweest is van de commissie-
generaal en een belangrijk aandeel ge
had heeft in de totstandkoming van 't
accoord van Linggadjati; J. Hoogcars-
pel (CPN) en dominé P. Zandt (St.
Geref.).
Minister Sassen deelde in zijn rede
o.a. mee, dat het de bedoeling is het
college van Negen Mannen, waarin
drie vacatures zijn ontstaan voor
de heren Sassen, Stikker en Joekes,
die tot minister zijn benoemd aan
te vullen. Er is reeds met de Indo-
Woensdagmorgen is Hr. Ms. „Ban
ckert' van de Koninklijke Marine van
uit Tandjong Priok na meer dan twee
jaar dienst in de Indische wateren,
naar Nederland vertrokken. Het schip
werd uitgelegde gedaan door admiraal
Pinke, die de bemanning toesprak en
o.m. zeide: „Nog zijn wij niet toe aan
een normaal vredesbedrijf. Ik had ge
hoopt, dat als de „Banckert" zou ver
trekken, hier alles pais en vree zou
zijn. maar helaas is dit niet zo. We
hebben de fnuikende smokkelhandel
nu aardig in handen, alhoewel deze ze
ker nog niet ten volle is onderdrukt".
Aan boord van de Banckert bevinden
zich o.a. de schrijver Anthony van
Kampen en de programmaleider van
t strijdkrachtenprogramma van Radio
Batavia, tweede luitenant Sybe van der
Zee, die onderweg radioreportages zal
maken met een „Sound Mirror".
POST VOOR DE „POLYPHEMUS"
Op 2 September a.s. vertrekt het s.s.
„Polyphemus" naar Nederlands-Indië.
Van deze gelegenheid kan gebruik ge
maakt worden om zeepost te verzen
den, mits de correspondentie uiterlijk
twee dagen tevoren ter post bezorgd ts.
nesische commissie overleg gepleegd.
De heer mr. J. Cals (KVP) is als
opvolger van minister mr. J. R. H.
van Schaik als Tweede Kamerlid ge
ïnstalleerd.
In de avondvergadering werd aan de
orde gesteld het wetsontwerp tot ver
andering in de Grondwet, strekkende
tot aanvulling van de tweede afdeling
van het tweede hoofdstuk met een be
paling nopens het inkomen van een ko
ning of een koningin, die afstand van
de kroon heeft gedaan.
Hierover werd niet beraadslaagd.
STAATSSECRETARISSEN.
Vervolgens kwam aan de orde het
ontwerp tot verandering in de Grond
wet, strekkende tot invoering van het
Instituut van Staatssecretarissen.
De heer Tilanus (CH) verklaarde
dat het ontwerp naar zijn inzicht ver
worpen moet worden. De staatsmachine
zal worden verzwaard en zal stroever
gaan lopen, meent hij.
De heer van der Goes van
Katers (Arb) was van oordeel, dat de
regering gradueel ontlast moet wor
den. Z.i. is het duidelijk dat niet nieuwe
ambtenaren worden opgekweekt. Een
nieuwe groep politiek verantwoorde
lijke bestuursorganen wordt toegevoegd
aan het kabinet. Het ontwerp diende
naar zijn mening te worden aanvaard.
De heer Hoogcarspel (CPN)
meende dat er in de toekomst allerlei
bezwaren en moeilijkheden kunnen
rijzen. Sprekers fractie zal haar stem
niet aan het ontwerp geven.
De minister-president, de heer D r e e s,
mprkte op, dat nog niet gezegd kan
worden in welke omvang en hoe van
het Instituut gebruik gemaakt zal wor
den.
DE HEER GORTZAK LOOFT
STORM.
Aan de orde kwam tenslotte het
wetsontwerp tot verandering in de
grondwet strekkende tot aanvulling
van het tiende hoofdstuk met een re
geling nopens de mogelijkheid van
grondwettelijke bevoegdheden van or
ganen van burgerlijk gezag op andere
organen van burgerlijk gezag.
De heer Gortzak (CPN), betoogde,
dat er te weinig voorlichting over het
ontwerp is geweest. Hij zeide o.m.,
dat men thans de weg wil inslaan van
Blijkens Zaterdag bekend gemaakte
cijfers hielp het Rode Kruis te Medan
gedurend Juni veertigduizend vluchte
lingen uit Republikeins gebied van
Sumatra, die haveloos gekleed en uit
gehongerd in de Negara Soematera Ti-
moer hulp en bijstand zochten.
De stroom van vluchtelingen naar
het gebied van de Negara blijkt voort
durend toe te nemen. Dagelijks meldt
zich een zodanig aantal verkommerde
Indonesiërs en Chinezen aan, dat spe
ciale politiemaatregelen noodzakelijk
zijn om een opstopping te voorkomen.
Het troepentransportschip Grote
Beer zal niet, zoals de legervoorlich-
tingsdienst aanvankelijk mededeelde
om 9 uur vandaag te Amsterdam aan
komen, doch om 10 uur. De Johan van
Oldebarnevelt wordt heden omstreeks
14 uur in de sluis te IJmuiden ver
wacht. De ontscheping vindt Zaterdag
morgen om 9 uur plaats.
Donderdagmiddag is de acht maan
den oude Julienne Marie Mayer van
de Prins Mauritssingel, die met haar
moeder op bezoek was bij haar groot
moeder in de Dirk Danestraat, gestikt.
Het kind was op een bed neergelegd en
raakte met het hoofd beklemd tussen de
matras en een spijl van het ijzeren le
dikant. Het toonde geen enkel teken
van leven meer en de door de ontbo
den geneesheer toegepaste kunstmatige
ademhaling mocht niet meer baten.
Weersverwachting, geldig tot he
denavond:
KOEL.
Plaatselijk ochtendmist. Wisselend
bewolkt met enkele verspreid op
tredende buien. Zwakke tot ma
tige, maar langs de Waddeneilan
den nu en dan krachtige wind tus
sen Noord en West. Aanhoudend
koel weer.
vóór 1940 in de onderdrukking van een
vreemd volk in Indonesië, maar dan
ter onderdrukking van het eigen volk.
De minister van binnenlandse zaken,
de heer Van Maarseveen, verklaarde
van oordeel te zijn, dat de stormloop,
die de heer Gortzak ondernomen heeft,
zonder redelijke zin is. Hij vestigde er
o.m. de aandacht op, dat eerst nog een
wet ingevolge het nieuwe artikel zou
moeten tot stand komen. Dus op het
ogenblik gebeurt er nog niets. Slechts
wordt een artikel van de grondwet
verduidelijkt.
Na korte replieken worden de vier
wetsontwerpen in stemming gebracht.
DE STEMMING.
Het eerste (nieuwe rechtsorde) werd
aangenomen met 76 tegen 22 stemmen
(AR, CPN, SG en Weiter).
Het tweede inkomen van koning of
koningin, die afstand van de Kroon
heeft gedaan) werd met algemene
stemmen aangenomen.
Het derde (instituut van staatssecre
tarissen) werd aangenomen met 83
tegen 15 stemmen (CH en CPN).
Het vierde (overgang van grond
wettelijke bevoegdheden) werd aan
genomen met 92 tegen 6 stemmen
(CPN).
Op deze pagina publiceren wij een
tweetal van de nieuwste foto's die
de hoffotograaf Ziegler maakte
van Hare Koninklijke Hoogheid
Prinses-Regentes Juliana en haar
echtgenoot, Prins Bernhard der
Nederlanden.
De netto-opbrengst van deze,
wel buitengewoon fraaie opnamen
komt ten goede aan charitatieve,
sociale en culturele instellingen in
ons land.
De heer Jan Blankers schrijft ons:
Gaarne richt ik een woord van dank
tot al degenen, die Fanny op zulk een
spontane en hartelijke wijze hebben ge
feliciteerd. Het zag er in den beginne
naar uit, dat alle schriftelijke bewijzen
van medeleven brieven, kaarten en
telegrammen persoonlijk konden
worden beantwoord. De dagelijkse post
heeft echter dergelijke afmetingen aan
genomen, dat hiervan geen sprake kan
zyn. Het zou minstens een maand kos
ten en dan fiog wel 8-urige werkdagen.
Er blijft dus alleen over, dat wij via
de dagbladen een algemeen dankwoord
uitbrengen.
Fanny heeft alle bewijzen van mede
leven enorm op prijs gesteld en speciaal
aan de intocht te Amsterdam en de aan
komst in de Haarlemmermeerstraat zal
zij voor haar leven prettige herinnerin
gen behouden.
Er zijn honderden aanvragen voor
foto's, handtekeningen e.d. Fanny kan
echter, hoe graag zij dit ook zou wil
len, onmogelijk aan al deze verzoeken
voldoen. De post wordt echter niet weg
gegooid, zodat misschien van de winter
een deel der verzoeken kan worden in
gewilligd". Aldus het schrijven van
Fanny's echtgenoot en trainer Jan
Blankers.
NIEUWE VOORZITTER
STICHTING VAN DE ARBEID
(Van onze Haagse redacteur)
Naar wij vernemen, komt voor de
functie van voorzitter van de Stichting
van de Arbeid, in de plaats van mr. D.
U. Stikker, die deze taak wegens zijn
benoeming tot minister van Buiten
landse Zaken heeft neergelegd, in aan
merking ir. M. H. Damme, directeur
van Werkspoor.
Prinses Margaret zal bij haar bezoek
aan Amsterdam ter gelegenheid van de
inhuldiging van Prinses Juliana, ver
gezeld worden door de Duke of Beau
fort, de Countess of Halifax, lady Mar
garet Egerton en Wing-commander
Townsend.
Zaterdag 5 September zal het gezel
schap per vliegtuig naar Nederland
vertrekken. De Duke of Beaufort die
Master of the Kings horses is, was een
van de sponsors van de Duke of Edin-
burgh. toen deze onlangs zijn plaats in
het House of Lords innam.
De Countess of Halifax, echtgenote
van de vroegere Britse ambassadeur te
Washington, is Lady of the bedchamber
te the queen.
Lady Margaret Egerton is een der
hofdames van prinses Elizabeth en
wing-commander Townsend begeleidde
de Engelse koninklijke familie op hun
reis naar Zuid-Afrika, anderhalf jaar
geleden.
President Truman der V.S. heeft
Donderdag bepaald, wie de Ver. Staten
officieel zullen vertegenwoordigen bij
,de jubileumfeesten van Koningin Wil-
helmina der Nederlanden tussen 31
Augustus en 6 September. Het zijn de
Amerikaanse ambassadeur in Den
Haag, Herman Baruch, mevrouw Elea-
nor Wilson Msadoo, een dochter van de
voormalige president der Ver. Staten,
en Thomas J. Watson, president van de
„International Business Machines Com-
pany".
De ondervakgroep Consumptieijs-
bereiding deelt mede, dat ten behoeve
van de komende feesten in verband
met 't regeringsjubileum en de troons
wisseling, door het bedrijfschap voor
suiker een extra toewijzing grondstof
fen ter beschikking zal worden gesteld.
De extra toewijzing zal 10 pet van
het basisjaar bedragen.
Aan de vrees, die aanvankelijk be
stond, dat tijdens de feesten onvoldoen
de consumptieijs verkrijgbaar zou zijn,
is hiermede tegemoet gekomen.