PANGSTERCENTRUM van WEST-EUROPA PORTUGAL Nog tienduizenden in concentratiekampen Industrie bracht welvaart in Setübal >Atg> Afrikaa wijk een poel van misdaad en zonde Ie Fou gejaagd door de „Süreté" Voorbijgangers worden neergeknuppeld Heeft U een vuurtje? Vier mannen en één meisje land in opbouw Bucbenwalde en Neu-Brandenburg even afschuwelijk als vroeger Mishandeling en honger Strategisch kanaal door landengte WILDE LUCHTVAART BIEDT VOORDELIG VERVOER DE STRIJD VERSCHERPT VAN BOEK TOT BOEK (Van onze correspondent) Parijs is sedert de bevrijding het Europese Chicago geworden. Tal van goed georganiseerde gangsterbenden met gepantserde wagens, radioposten en tommy-guns terroriseren de stad. Het hoofdkwartier van het P. J. heeft dan ook handen vol werk. Herhaaldelijk bekampen de diverse benden el kaar, doch tegenover de politie trekken zij immer één ljjn. Alleen daaraan is het te wijten, dat de Europese Al Capone, Monsieur Pierre Le Fou kon ontsnappen. Het is een vreemde geschiedenis met deze Pierre. Tijdens de oorlog is hij opgeklommen tot plaatsvervanger van de beruchte Parijse bendeleider Bonny en toen zijn chef door de Franse regering na de bevrijding werd gefusilleerd we gens zijn Gestapo-activiteit, nam Dolle piet de leiding over. Met het voorbeeld van Al Capone voor ogen versterkte bij zijl pl°eg met de beste krachten van de andere „organisaties", waar door hij zich aan het hoofd der Parijse onderwereld wist te stellen. In korte tijd was hij multi million- nair geworden. Dolle Piet is van alle markten thuis. Voor het vuile werk heeft hij Noord- Afrikaners in dienst en verder heeft hij experts voor chantage, diefstal, in braak, muntvervalsing, overvallen, ont voeringen, enz. Kort na de bevrijding werd hij gearresteerd als verdacht van verraad, doch Dolle Piet kneep er tus sen uit. De gehele Parijse politie werd gealarmeerd en na enkele dagen zat hij weer achter slot en grendel. Met behulp van zijn plaatsvervanger wist hij echter nog zes maal te ontsnappen. MITRAILLEUR VUUR. Dolle Piet is bezig een legendarische figuur te worden en verstrekt zelfs communiqué's aan de pers. Terwijl de hele Parijse politie in touw was om hem opnieuw op te sporen verleende hij een interview aan twee Parijse collega's, die zijn verhaal onder gro te koppen publiceerden. Het resultaat was, dat de beide jour nalisten dezer dagen werden gearres teerd, aangezien zij zijn verblijfplaats niet hadden meegedeeld aan de poli tie. Toen, plotseling, werd hij gezien in een Parijse bar. De radio- en over valwagens werden gealarmeerd en in minder dan geen tijd was de bar om singeld. Dolle Piet scheen in de knel te zitten, doch op het kritieke moment werd het politiecordon aan de voorzij de aangevallen door geconcentreerd mitrailleurvuur der Le Fou-groep en wederom wist Le Fou te ontkomen. Zijn meest drieste staal gebeurde in 1946 toen hij op klaarlichte dag het drukke postkantoor van Thiers over viel en er met een buit van 35 millioen van door ging, Kort geleden werd Dolle Pietje gearresteerd, doch gejieel Frankrijk vraagt zich bezorgd af hoe lang dit zo zal blijven. VERBITTERDE STRIJD. Zoals Le Fou zijn er thans velen in Parijs. Niet voor niets wordt de stad het Europese Chigaco genoemd. On danks de verwoede strijd van de po litie, die met alle moderne middelen is uitgerust wordt de onveiligheid steeds groter. Sedert de bevrijding verdwijnen er jaarlijks 30.000 perso nen: vermoord, ontvoerd, of zelf moord gepleegd. Herhaaldelijk wor den er lijken uit de Seine gedregd. Diefstal inbraak, moord, doodslag en plundering zijn er aan de orde van de.... nacht. De affiche van de Agrarische Af deling der Koninklijke Nederlandse Jaarbeurs geeft een suggestief beeld Van 't kernvraagstuk der Nederland ss landbouw, t.w. de mechanisatie. plaat die door Ad Pieters werd °n'worpen, toont in heldere, spreken- de kleuren 'n rijk, wuivend koren- veld, waarin 'n moderne rupstrekker met graanmaaier-zelfbinder bezig is le oogsten. Boven het veld is een dralende zomerhemel getekend, die •kze affiche tot een aantrekkelijk Seheel maakt. Met verbittering aan beide zijden wordt de strijd gevoerd. De politie wordt daarin geholpen door het iden tificatie-archief van prof. Sannié, één der bekendste criminologen der wereld. Zijn afdeling beschikt over foto's, vingerafdrukken en levensbeschrij vingen van bijna 3.000.000 misdadigers. Een ieder, die sedert 1874 met de Fran se politie in aanraking kwam, staat hier genoteerd. Het hoofd van deze afdeling is in specteur Raymond Gorrier, die ons vertelde hoe er week in week uit ver zoeken tot identificatie binnenkwamen uit Londen, Brussel. Amsterdam en andere steden. Gedurende de jongste onlusten in Bogota konden enkele lei ders gearresteerd worden dank zij dit Parijse archief. Met de dag wordt de Parijse politie beter georganiseerd. Iedere soort misdaad heeft een eigen politie-afdeling, doch al met al wordt het er steeds onrustiger op. DE BRIGADE MONDAINE. De strjjd tegen de zedenmisdrijven gaat dag en nacht door en wordt ge voerd door de „Brigade Mondaine" o.I.v. inspecteur Galy. Ernstig wordt zijn taak evenwel bemoeilijkt door de handel in verdovende middelen. Cocaine, morphine, opium zijn tegen fabelachtige prijzen in de verdachte huizen te koop. Vaak worden nacht bars gesloten wegens handel in deze verdovende middelen. Inderdaad, Parijs blijft gevaarlijk, waartoe de Noord-Afrikaners niet wei nig bijdragen. Zij leven van de mis daad. Men kan ze vinden in de slecht bekend staande wijken van Barbés Rocheschouart en de Boulevard de la Chapelle, waar gemiddeld één der vier onbekende voorbijgangers wordt neer- geknuppeld. Hun tactiek is zeer een voudig. Ze vragen hun slachtoffer een vuurtje en zodra de vreemdeling zijn doosje „allumetjes" uit zijn zak haalt krijgt hij met een gummistok of een boksijzer een klap op zijn hoofd. Nog voor de politie kan toeschieten is het slachtoffer van geld en sieraden be roofd. Komende uit de sloppen van Algiers en Tunis zijn ze gewend aan het gebruik van messen en revolvers en herhaaldelijk schieten zij ook op de achtervolgende agenten. MESSTEKEN EN REVOLVERSCHOTEN. In dit stadsdeel, dat zich uitstrekt van Barbés tot Clichy inclusief het we reldberoemde Pigalle viert de misdaad in allerlei vormen hoogtij, vooral inde nachtbars en dancings. Een onvoor zichtige opmerking of een knipoogje leiden vaak tot vechtpartijen met mes sen en revolvers. Een gemakkelijke prooi voor de mis dadigers zijn vaak de jonge meisjes uit de provincie, die, te goed gelovig, keer op keer in de val lopen en op de duur door de onderwereld geëxploi teerd worden. Nog pas werd een jong meisje uit het Zuiden toen haar „ver loofde" haar beu was met messteken van kant gemaakt. Parijs bij nacht is vooral voor de vreemdeling gevaarlijk. Herhaaldelijk ook worden argeloze vacantiegangers van hun geld beroofd, nadat ze een tik op hun hoofd hebben ontvangen. Zelfs veel Parijzenaars durven sommi ge wijken 's nacht niet in te gaan. (Nadruk verboden). Hoewel vele Europeanen vooral in deze sobere tijd Amerika en de Verenigde Staten in het bijzonder als een paradijs op aarde be schouwen blijkt uit dit plaatje, dat daar toch ook niet alles rozengeur en mane schijn is. Het in vele geval len ontbreken van vol doende sociale waarborgen voor de arbeiders leidt her haaldelijk tot stakingen, waarbij het vaak hardhandig toegaat. Een jonge vrouw die een actief aandeel had bij het or ganiseren van een grote sta king in Ohio wordt door een aantal agenten in bedwang gehouden. Bijbels voor Hotelkamers De Nederlandse Gideonsvereniging, die zich naar het voorbeeld der Ame rikaanse vereniging ten doel stelt, in alle hotelkamers 'n bijbel te plaatsen, heeft van 1 Maart j.1. af in ongeveer 2000 hotelkamers in Nederland een bijbel doen neerleggen. De vereniging ondervindt bij haar actie grote mede werking van hotel- en pensionhouders, terwijl vrijwel alle kerken haar stre ven steunen. Schieten met een appel Een eenzame passagier, die met een pistool de piloot van een Noors watervliegtuig in de hals schoot, heeft verklaard het wapen voor een appel gehouden te heb ben. De passagier, die een ambtenaar van het ministerie van Justitie is, schoot de piloot in zijn hals. De laatste zag kans het vliegtuig uit een duikvlucht op te halen, hoewel hij even zijn bewustzijn verloren had. Hij maakte daarna een nood landing op het water en redde zijn aanvaller nog van de verdrin kingsdood. De pilotn zeide later: „Indien dit een poging tot zelfmoord was, dan was het een tamelijk egoïstische daad voor een volslagen vreem deling. JjfT BLAD „DIE NEUE ZEITUNG", een uitgave van de Amerikaanse Militaire Regering i» Duitsland en „Die Welt", verschijnend in de En gelse en Amerikaanse zóne gaven kortgeleden bijzonderheden over de toe standen in deze Sovjet-concentratiekampen in de Oostelijke zóne. Volgens mededeling dezer bladen waren deze gegevens in hoofdzaak verkregen van voormalige Duitse politieke gevangenen, die onlangs bjj de amnestie van Sokolofsky, de Russische gouverneur, werden vrijgelaten. Uit deze publicatie blijkt o.a. het volgende: In Buchenwald bevinden zich slechts Duitse politieke gevangenen, zowel vrouwen als mannen. Zij werden op bevel van de geheime politie der Sov jets, de KKDW, gearresteerd en zaten weken en maandenlang in gevangenis sen. Bijna alle gevangenen zijn intel lectuelen. Zij waren functionarissen van diverse anti-communistisch gezinde partijen als de CDU, de Christlich De- mokratische Union en de SPD, de So- zialistische Partei Deutschland; verder bestuursambtenaren, onderwijzers en personen die critiek oefenden op het Sovjet-systeem, aangebracht en onmid dellijk gearresteerd werden. Een groot aantal van hen wordt beschuldigd van spionnage voor de westelijke mogend heden. Door talloze nachtelijke verho ren, waarbij het vanzelf sprekend is dat er wordt geslagen, wordt gepro beerd de gearresteerden tot bekente nis te brengen. Niemand wordt voor het gerecht gevoerd. Tenslotte worden zij overgebracht naar Buchenwald, waar geen verhoren meer plaats vin den. KAAL GESCHOREN. In Buchenwald waren in April 1948 nog meer dan 10.000 mannen en vrou wen in houten barakken onderge bracht. Alle gevangenen dragen kamp kleding en klompen. Zowel van man nen als vrouwen worden de hoofden kaal geschoren. Onder de vrouwen zijn vele z.g. Sippenhaftlinge. d.wz dat zij werden gevangen genomen nadat hun man, broer of zoon zich door de vlucht naar de westelijke zones daar aan onttrok. Het voedsel is zeer gering, n.1. om 8 uur 300 gram brood, cal 15 gram suiker en koffiesurrogaat; om 16 uur en 21 uur telkens een liter soep, die meestal bestaat uit gort, koolbla deren en weinig vet. Aardappels en vlees zijn onbekend. Er wordt 10 minu ten tijd voor het eten gegeven. Eens per maand mag een warme douche ge nomen worden. Zeep is het meest kostbare bezit. De Russische vrouwe lijke artsen in de ziekenzalen zijn over het algemeen goed en doen al het mo gelijke voor de gevangenen. Gewerkt wordt er jeer weinig. En kele groepen werken buiten het kamp, de z.g. Auszenkommando's. Steeds weer wagen enkele gevangenen het, daaruit te ontvluchten. ALS IEMAND VLUCHT. Gelukt de vlucht, dan wordt door de Russische bewakers eenvoudig de een of andere burger opgepakt, daar het aantal gevangenen moet kloppen. Wordt een ontsnapte gevangene weer gepakt, dan wordt hij 's nachts aan een van de drie grote bomen in het kamp op gehangen, waar hij dan de volgende morgen als afschrikwekkend voorbeeld voor de overige gevangenen blijft hangen. Eens per kwartaal wordt een boek van Marx of Lenin verstrekt, waaruit moet worden voorgelézen. Tweemaal per maand wordt door een Russisch officier onderricht gegeven in politiek. In het concentratiekamp Neu-Bran denburg zijn in 1947 ongeveer 12000 gevangenen aan verzwakking en dy senterie gestorven, ofschoon de Russi sche vrouwelijke leger-doktoren steeds hun best deden, de grootste nood te lenigen. In dit kamp wordt men voor ver grijpen in de „bunker" gezet. Hierin zijn kleine ruimten aangebracht waarin de gevangene slechts gehurkt kan verblijven en waar hij slechts 200 gram brood en een kop thee per dag ontvangt. Van de 6000 geinterneerden uit dit laatste kamp zouden thans op grond van vorengenoemde amnestie, er 3000 zijn vrijgelaten. Over de vrijlating van jeugdige personen, die in z.g. scholings kampen zijn ondergebracht, is tot he den nog niets bekend. Op dit kaartje is het traject van het nieuwe kanaal tussen de Atlantische en Stille Oceaan waarover, zoals wij onlangs berichtten, tussen de Ver. Staten en Coiumbia overleg is ge pleegd, aangegeven. Bij dit plan worden de rivieren Atrasta en Truando betrokken. Van onze correspondent) II Niemand zou het u kwalijk nemen als u vreemd opkeek, wanneer u ge ïnterviewd werd door een Portuge se journalist. Dat Antonio Lopez uit Setübal min of meer verbaasd is bij de ontmoeting met een Nederlandse correspondent is dus niet zo wonder lijk. Lopez vindt het leven, alles bij elkaar genomen, zo slecht nog niet. Natuurlijk, er blijft genoeg te wen sen over, maar hij is nogal gemak kelijk: als het niet gaat zoals hij wil dan wil hij het maar zoals het gaat. Antonio werkt bij de conservenfa- briek - ja mijnheer, visconserven - en h'.j kan rond komen. Hij heeft thuis een vrouw en twee kinderen vier en anderhalf jaar maar hij moet ook zorgen voor zijn schoonouders. De oude Pinheiro heeft een ongeluk ge had en de vrouw sukkelt. Lopez had het eerst eens aangezien, maar wat doe je hè? Kom er maar in, had hij gezegd. DOUCHECEL ALS ROMMELHOK De oudjes hadden het heel wat moei lijker gehad dan hij. De Pinheiros kwa men uit Alentejo en zij hadden veel armoe gehad. Pinheiro was dagloner geweest: werken van de vroege och tend tot de late avond en honger. Ze ven kinderen, maar twee doodgeboren en twee jong gestorven. Toen had Pin heiro een ongeluk gehad met een stier er> was naar de stad gekomen. Daar kreeg hij werk, ook bij de conserven, en toen was het wat beter gegaan. Maar twee jaar geleden kwam hij on der de bus en sindsdien is het hele maal mis. Ja, operatie en ziekenhuis had hij zelf niet betaald, daar niet van, maar het was nu toch maar een sukkelaar. Gelukkig had hij portier kunnen worden en dat gaf nog 500 es cudo (50 gulden) per maand. Lopez zelf heeft ongeveer 1400 maar hij mag dan ook niet klagen; er zijn er niet veel, die het zo hebben. Hij heeft een goed huis, gehuurd van de staat, voor 100 escudo's per maand; het was eerst door zijn vader gehuurd; nu moet hij nog enkele jaren betalen en dan wordt het zijn eigendom op voorwaarde, dat het in de familie blijft. Er is een tuin tje bij, een keuken, vier kamers en een douche. Of Lopez wel eens een douche neemt? Neen. mijnheer, dat niet, maar de vrouw kan er de rommel bergen. INWONERTAL VERVIERVOUDIGD Lopez is tevreden. Met het eten is 't vorige jaren niet gemakkelijk geweest, maar er is weer meer en het is iets goedkoper dan in 1947 neen zoals vóór de oorlog zal het wel niet gauw meer worden. Maar Lopez mag niet klagen; hij heeft het beter dan de meeste arbeiders, een stuk beter. Zoals Lopez het beter heeft dan de oude Pinheiro het had, zo gaat het het moderne Sebütal beter dan het oude. Niet alleen is de stad in dertig jaar vier keer zo groot geworden van 13000 in 1914 tot meer dan 50.000 inwoners nu er is ook meer wel vaart. Vroeger bestond de bevolking voor een groot deel uit vissers, straat arme vissers. Tegen het einde van de vorige eeuw begonnen buitenlanders er een industrie van visconserven. De eerste wereldoorlog bracht er 'n haus se en een recorduitbreiding van de (Van onze luchtvaart medewerker) yjlE PLOTSELING een scheepsschroef naar Bombay of een lading an jers naar New York per vliegtuig wil verzenden en meent, dat de K.L.M. te duur is, moet het maar eens op de vrachtbeurs in Lon den proberen. Het adres is: Baltic Shipping Exchange. St. Mary Axe. Wij vertellen dat niet uit onvriendelijkheid tegenover de K.L.M. Geenszins. Er zullen weinig Nederlanders zijn, die onze K.L.M. geen goed hart toedragen. Dit neemt echter niet weg dat het een uitermate belang wekkend verschijnsel is, dat er thans reeds een vrachtbeurs voor de wilde luchtvaart bestaat. het was stellig te ver wachten dat de Baltic Exchange zich vroeg of laat ook met de luchtvaart zou inlaten. De tegenstelling in ons land tussen de K.L.M. en de Aero Holland is geen nationale aangelegenheid. Alle landen kennen thans 't probleem van wilde lucht- vaarders tegenover hun na tionale vervoersmaatschap- pijen. In de Aero Holland zijn langzamerhand alle be langen samengebundeld van degenen die naast de K.L.M. een eigen luchtvaartbedrijf willen uitoefenen; promotor van dit streven is de Stoom vaart Maatschappij Neder land, die reeds lang n ambi-aantal lie in de lucht heeft. De re ders hebben al lang begrepen dat er eens een tijd zou ko men, waarin vrijwel al het pasagiersvervoer door de lucht zou gaan. r\EZER DAGEN is de strijd tussen de „wettelijke" en „wilde" luchtvaart ver scherpt door 'n merkwaar dige wilde vlucht. Een van de grote mannen uit de vooroorlogse Britse burger luchtvaart, Bennett, is in dertijd, zoals men dat noemt „met ruzie weggelopen". Zijn prominente positie als directeur van een der officiële intercontinentale luchtlijnen gaf hij op om in Zuid-Afrika een charter maatschappij te beginnen. In Kaapstad nam hij een passagiers op voor Londen. Hij wist, dat hij geen normale vlucht mocht houden en verzon er der halve op, de passagiers offi cieel naar Parijs te brengen, wat niet verboden kon wor den. Zij hadden ook tot Pa rijs betaald, doch hij bracht ze gratis verder van Parijs naar Londen, waar zij zijn moesten. JN BRITSE luchtvaartkrin gen heeft dit voorval grote indruk gemaakt. Al leen op juridische gronden kan de vermetele Afrikaan se wilde luchtvaart bestre den worden. Dit schijnt echter niet eenvoudig te zijn. Het geval schept ook precedenten die in ons land nauwkeurig be studeerd moeten worden. Iedereeff" weet, dat de Aero Holland hoopt vroeg of laat ook met passagiers naar Batavia te kunen vliegen; kan dit niet volgens de let ter van de wet, dan zal men het tussen de wettelijke re gels dóór proberen! ondernemingen: na de oorlog volgde de baisse met de nodige failissemen- ten. TWEEDE HAVENSTAD De werkelijke vooruitgang is pas van de laatste vijftien of twintig jaar. De conservenfabrieken zijn groter en moderner geworden en hebben nu tezamen 6000 arbeiders, maar daarbij is er nu de grootste cement» fabriek van het land en een fabriek voor kunstmest en andere verede lingsproducten. Dit laatste staat in verband met Se- tübal's achterland: de provincie Alen tejo. De irrigatiewerken, die hier zijn aangelegd, zullen van een achterlijke streek een welvarend landbouwgebied moeten maken. Voor de in- en uitvoer is Setübal de aangewezen haven. Hier wordt ook de pyriet gebracht uit de mijnen van Aljustrel, in het hartje van Zuid-Portugal. Behalve de industrie heeft Setübal dus scheepvaart; de gro te handel wordt natuurlijk volkomen opgeslokt door Lissabons kilometers lange kaden, maar als provinciehaven is Setübal belangrijk. Naarmate de landbouw in Alentejo verbetert en de industrie in de stad toeneemt, zal de haven belangrijker worden. En die industrie zal toenemen. De burgemees ter noemde mij vol trots de nieuwe fabrieken, die er binnen afzienbare tijd zullen zijn. Er zal een scheeps werf komen en een fabriek voor lam pen en soortgelijke artikelen. Een Amerikaanse firma gaat er haar auto's monteren en de Shell wil er een raffi naderij beginnen. Setübal is in aantal inwoners nu al de derde stad van het land, haar haven heeft al meer scheep vaart dan die van Porto in Januari van dit jaar 52.000 ton haar indu strie breidt zich uit, haar achterland wordt belangrijker: de toekomst ziet er niet slecht uit. ANNO TEENSTRA: FLUISTERINGEN VAN DE ZEE Geïllustreerd door Pieter Kuhn Uitgeverij v/h de Boer, Amsterdam Wie sagen, mythen en legenden wil horen, behoeft slechts naar de haven buurten te gaan en een oude zeeman aan te klampen. Die kent er wel enige. Hij heeft ze als jongen van zijn vader vernomen of hij heeft ze aan boord gehoprd als de bemanning op een lange reis des avonds aan dek naar de sterrenlucht keek en uitgelogen was over alle ver schrikkelijke avonturen, die ze zelf beleefd zouden hebben. In al die verhalen neemt de duivel een grote plaats in. Hij de man met de bokkenpoten was het aan wie de oude zeevaarders al hun ongelukkige reizen toeschreyen. Hij stond plotse ling aan het stuurrad en dan voer het schip een noodlottige koers of hij kocht de ziel van de kapitein en gaf hem voorspoed en rijkdom tot het tijd stip was aangebroken, dat de rekening vereffend moest worden en het schip met man en muis in de golven ver dween. Een dertigtal van deze oude verha len heeft Anno Teenstra in dit boek bijeengebracht. Ze werden hem ver haald door kustbewoners of zeelieden of hij putte uit bronnen, uit bundels sagen en legenden, die vaak op een bepaalde streek van ons land betrek king hadden. Wie zich daarvoor interesseert vindt in het boek van Teenstra een belang wekkende verzameling waarbij Pieter Kuhn voor een groot aantal passende illustraties gezorgd heeft. Tj. A. Romeo en Julia Hebben een baby Romeo en Julia hebben een baby. En een flink jong. Bij de geboorte vorige week woog het liefst 229 pond en in acht dagen tijds kwam het 7 «4 pond bij. De komst van de kleine Roma was voor de gehele Romeinse bevolking een aange name verrassing. Voor hen, die niet zo goed thuis zijn in Shakespeare, zij er bij ge voegd, dat Romeo en Julia de na men zijn het olifantenpaar uit de Dierentuin in Rome. Het was voor het eerst in 10 jaar, dat in Euro pa een olifantje werd geboren. De voorlaatste keer in 1938 in Mün- chen, stierf de baby na 15 dagen.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 3