jordaan nam afscheid van de Koningin Plan voor centrale Europese regering Donderdag 2 Sepl. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70ste Jaargang No. 1903 Dagblad voor Den Helder, KoegrasTexel, Wieringen en Anna Paulowna Koninklijke Familie mei confeiii begroet Jubeltocht langs de Eilanden KONINGIN NAAR „RUIGE HOEK" Britse pers trekt Zhdanofs ziekte in twijfel SCHACHT blijft gedetineerd Nieuwe Bonnen Paleis Chaillot aan V.N. overgedragen Engels verdwijnt in India Leeuw losgebroken te Emmen Wordt voorgelegd aan Congres te Interlaken De arrestatie van de heer van Dam Motorraces te Alkmaar Projectiel eist slachtoffers yAN (sJABIJ In VERRE De Engelse League WEERBERICHT BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Post gironummer 449041 Waarn. Hoofdredacteur: W. MIDDELBEEK Rayonred. C. A Dekkers Directie: j. BIJLSMA en C. KRAK HELDEKSE COURANT TARIEVEN: Advertenties: 16 ct per mm Familieberichten 20 ct per mm. - Kleine advertenties („Juttertjes") tot 15 woor den 1.elk woord meer 5 cent Abonnementen: per kwartaal 3.75. Door de smalle straatjes van de Jordaan, waar het lijkt of de spitse ge veltjes van de huizen elkander raken en waar thans door de overkapping van dennegroen en oranjeslingers het daglicht de toegang practisch is ont zegd, reed gistermiddag een karavaan van auto's. Door de tegen de grijze muren opgepropte bewoners van de Hazenstraat, de Tweede Laurierdwars straat, de Tweede Rozendwarsstraat en de Eerste Bloemdwarsstraat baande de stoet zich langzaam een weg tussen de mensen, onder het groen en over de pittoresque brugetjes. Koningin Wilhelmina en haar dochter, de prinses jes Beatrix, Irene en Margriet keken hun ogen uit en beantwoordden ent housiast de van de straten, uit de ramen en de lantaarnpalen geschreeuwde groeten. Nauwelijks waren de agenten in staat het talrijke grut, dat poogde de koninklijke wagen te achterhalen aan de arm te trekken en hen voor gevaarlijke capriolen in dese volkrijke buurt te behoeden. met de prinselijke standaard. Z.K.H. prins Bernhard ging een bezoek bren gen aan de nationale handel-, in dustrie- en nijverheidstentoonstelling. De prins bezichtigde alle stands en toonde vooral grote interesse voor de stands met technische apparatuur en onderdelen. Lange tijd vertoefde hij in een stand, waar vuurwapens in alle soorten en maten geëxposeerd werden en liet zich nauwkeurig "de werking van Wedstrijd-schijfbuks van Schulze en Larssen uitleggen. MINISTERS VAREN DOOR HAVENS EN GRACHTEN. Aangetrokken door de feestelijke ver lichting van de hoofdstad waren gister avond talrijke ministers in Amsterdam. Burgemeester mr. Ara. J. d'Ailly, als trotse vader van de jubelende stad, had hen uitgenodigd samen met hun dames een rondvaart door de grachten en de havens te maken. Om even over achten meerde de „Koningin Juliana", het allernieuwste schip van de Rederij Kooy, voor de ambtswoning van de burgemeester aan de Heerengracht, waar intussen het vol ledige ministerie, de Amsterdamse wet houders, de hoofdcommissaris van po litie, lt. admiraal Helfrich en verschil lende andere autoriteiten verenigd wa ren. MARSHALL OVER KONINGIN WILHELMINA Op een vraag van Aneta, of hij zijn mening wilde geven by het aftreden van Koningin Wilhelmina, verklaarde de minister van buitenlandse zaken der Verenigde Staten, Marshall: „Het is mij persoonlijk een groot genoegen, uiting te geven aan mijn gevoelens van Be wondering voor hetgeen Koningin Wil helmina heeft gedaan in de lange rege ringsperiode van vijftig jaar, welke zij zo juist heeft volbracht, bewondering ook voor de maatstaven, welke zij steeds heeft aangelegd en voor de ver- hevèn idealen welke zij aan de wereld heeft voorgehouden". Even keken de beide koninklijke vrouwen verrast op toen zij plotseling in de Tweede Rozendwarsstraat een zonderlinge versiering boven haar hoofd zagen dwarrelen: een meterslan ge Gelderse worst. In de nauwe Leliestraat weerklonk onverwacht bij de doortocht het Wil helmus uit talrijke luidsprekers. Overal in de Jordaan was de feest verlichting reeds bij daglicht ontsto ken om het effect van de voor de Jor daan zo grootse gebeurtenis te verho- gen. De ene smalle straat was mogelijk nog voller dan de andere. Zo was reeds de Eerste Bloemdwarsstraat een opeen hoping van Jordaners, die hun afscheid nemende Koningin en nieuwe Vorstin toejubelden en hen op vele plaatsen met confetti overgoten, moeders tilden hun kleintjes hoog boven het gewoel uit om hen een glimp van hun kleine landgenoten in die glimmende wagen en die twee vriendelijk wuivende da mes te doen opvangen. Met een tempo dat de 10 km per uur nauwelijks over schreed, liet de vorstelijke stoet de Jordaan bij kruising van de Binnen- Oranjestraat en de Haarlemmerdijk achter zich en begaf zich in de richting van de Amsterdamse Eilanden. Via het Kadijksplein, waar de bevol king der Eilanden naar toe was ge stroomd ging 't naar de Oostenburger gracht. Hier, voor het wijkgebouw van de Nederlands Hervormde Gemeente hield de auto stil. De 88-jarige mevr. Boon, die Koningin Wilhelmina heeft zien opgroeien op Palels Soestdijk, waar zij in een nabijgelegen villa in haar jonge jaren dienstmeisje was, bood de vorstin een tuil roze en witte anjers aan met een lint, dat het op schrift droeg: aangeboden door de ouden van dagen van de Eilanden. Zij deed dit namens de honderden oudjes, die de evangelist der Hervormde kerk op de Eilanden, de heer Jac. de Graaff, in allerijl met behulp van de motor politie en een scheepsroeper had opge roepen. Voort ging het via de Mauritskade in een iets sneller tempo door de Dapper- buurt, langs het viaduct bij de Van Swindenstraat, die voor deze gelegen heid door de jeugd was veroverd. Rijen dik stond ook in deze buurt de enthou siaste bevolking langs de straten met oranje en rood-wit-blauwe vlaggen. Eenmaal in het Paleis dwong de sa mengestroomde menigte tot een op nieuw verschijnen op het met planten omstrengelde balcon. HET KROONPRINSELIJK PAAR VLIEGT OVER' DE LICHTSTAD. Om kwart voor negen gisteravond verlieten prinses Juliana en prins Bernhard het koninklijk paleis om zich naar Schiphol te begeven. Om 21.29 uur precies steeg de Da- kota Ph-Pba een der particuliere vliegtuigen van Z.K.H. Prins Bernhard van Schiphol op. De kapitein-vlieger O Sonderman bestuurde het vliegtuig. Het Prinselijk paar maakte een tocht boven de verlichte hoofdstad. PRINS BERNHARD OP DE NAHINTO. Om drie uur gistermiddag stopte voor het RAI-gebouw de grote zwarte wagen Koningin Wilhelmina zal zich, na haar vertrek uit Amsterdam op 6 September a.s., begeven naar de Ruige Hoek, waar Hare Majesteit, dan als Prinses der Nederlanden, gedurende een week zal vertoeven. De Britse pers heeft veel aandacht Ijesteed aan het overlijden van de Sov jet-generaal Zhdanof. De liberale „Manchester Guardian" schrijft, dat de dood van Zhdanof „van grote politieke betekenis" is en dat er waarschijnlijk velen zullen zijn „die moeilijk kunnen geloven dat zyn dood een natuurlijke was". De diplomatieke correspondent van de conservatieve „Daily Telegraph" schrijft: „Ofschoon het waarschijnlijk is dat Zhdanof aan een niet nader aan gegeven ziekte stierf, kan men de mo gelijkheid dat hy, evenals vele ande ren „geliquideerd" is, niet geheel bui ten beschouwing laten. Zijn dood zou Molotofs kansen als opvolger van Sta- lin kunnen vergroten". De „Daily Express" spreekt over ge neraal Zhdanof als „de hater van het Westen". Het blad voorspelt, dat Zhda- qof's dood „het voornaamste plan van Stalin niet zal veranderen" en dat de huidige „koude oorlog" zal worden voortgezet „zonder te schieten". Dr. Schacht zal gedetineerd blijven, ondanks het feit, dat hij door het zui veringshof van Ludwigsburg in hoger beroep werd vrijgesproken. Dr. Schacht blijft voorlopig gedetineerd op last van bet Amerikaanse militaire bestuur. Dr. Schwamberger, die de voorma lige minister van financiën heeft verde digd, heeft verklaard, dat hij bij de hoogste gerechtelijke instanties te Washington protest zal aantekenen als zijn cliënt niet binnen 48 uur in vrijheid is gesteld. VLIEGTUIG IN BELGISCHE CONGO ZOEK. Een vliegtuig, waarvan men zonder bericht is, heeft tien personen en drie leden van de bemanning aan boord. Het is een DC-3 van de Sabena, van de geregelde dienst CostermansstadMa- nonoElizabethstad. Een groot aantal oorlogsschepen heeft voor de duur van de feestelijkheden in Amsterdam ligplaats gekozen in het IJ, waar hun contouren des avonds in het licht van talloze gloeilampen en schijnwerpers tegen het donkere water afsteken. Ook de etablissementen en schepen van de grote rederijen zijn geïllumineerd. Een overzicht van het Binnen-IJ met links op de voor grond de „Karei Doorman". voor het tijdvak van 5 t/m 18 Sept. BONNEN VOOR BROOD 167-2 Brood 800 gram brood (geldig t/m 11 September). ALLE BONKAARTEN 810 173 Algemeen 400 gram brood of één rantsoen gebak. BONKAARTEN KA, KB, KC 810 178 Algemeen 250 gram boter of mar garine of 200 gram vet (geldig t/m 25 Sept.) BONKAARTEN KD, KE 810 184 Algemeen 125 gram boter of mar garine of 100 gram vet (geldig t/m 25 Sept.) TABAKS- EN VERSNAPERINGEN- KAARTEN ENZ. QA, QB, QC 808 9198, ïoi Tabak 2 rants. sigaretten of kerftabak. Bovengenoemde bonnen kunnen reeds °P Vrijdag 3 September worden ge- 0ruikt. De bonnen 17§ en 184 algemeen v°or voedingsvetten zijn drie weken geldig. Be niet aangewezen bonnen van «rook 4 van de bonkaarten 800 kunnen Vorden vernietigd. Tijdens de inhuldigingsplechtigheden in de Nieuwe Kerk te Amsterdam zul- len voor de troon van Koningin Juliana de symbolen van het koningsschap worden geplaatst. Kroon, scepter en rijksappel op de daarvoor bestemde kussens. Robert Schuman, de Franse minister van Buitenlandse Zaken, heeft giste ren het paleis Chaillot te Parijs, waar 21 September de algemene vergadering der V.N. geopend wordt, officiëel aan de V.N. overgedragen. Hij overhan digde de algemene s ecretaris Trygve Lie een gouden sleutel als symbool van de extraterritoriale status van het ge bouw tijdens de bijeenkomst. „Het complex gebouwen zal voor de duur van de zitting inderdaad een soort ter ritoriaal enclave vormen onder de hoe de en het gezag der V.N.", aldus Schu man. Verder zeide hy nóg onder meer: „Wij Europeanen berusten er in, dat 'het zwaartepunt der wereldpolitiek zich van ons verwijdert, doch wij we ten ook, dat niets blijvends zal worden opgebouwd, tenzij de regeringen lering trekken uit het verleden en bezield worden door de waardevolle beginse len, die alle catastrophes doorstaan. Parijs is zowel het levend bewijs van een groot verleden als één van de geestelijke laboratoria van de moderne mens. Daar is de juiste sfeer voor de genen, die gaan beraadslagen over de rechten en plichten van mensen en volken, de bevestiging van de vrede en de sociale en politieke structuur van de wereld". De regering van India heeft besloten langzamerhand het Engels als voertaal by het onderwijs aan de universitei ten af te schaffen. Gedurende eei* over gangsperiode van vijf jaar zal voor het behalen van een graad de Engelse taal nog vereist zijn. Dan wordt zij vervangen door de landstaal. Onlangs besloot de regering op de scholen eveneens het Engels af te schaffen. In het Noorder-Dierenpark te Emmen is gistermorgen 7 uur de 15-jarige leeuw Roland door een niet afgesloten schuif van zijn buitenren de tuin in ge wandeld. De dieren, die in hokken ver blijven welke in de directe nabijheid van de leeuwenkooi zijn gelegen, toon den geen vrees, doch velen der overige dieren, vooral de antilopen, verkeerden in doodsangst. Alle schuiven en deuren van Ronalds nachthok en buitenren werden open gezet. Met steenworpen wist men hem zo tijdig de gang van het roofdierenge bouw binnen te drijven dat om half ne gen de poorten van het park konden worden geopend. De gealarmeerde plaatselijke politie en marechaussee behoefden geen ge bruik te maken van hun wapens. Gisteren zyn bijzonderheden ge publiceerd van het plan voor een centrale regering van een Verenigd Europa, dat aan het Europees parle mentair congres te Interlaken zal worden voorgelegd. Rechtskundigen uit vjjf landen hebben de laatste twee dagen getracht het document een vorm te geven, die aanvaard baar zou kunnen zijn voor de meer derheid van het congres en een basis zou kunnen vormen van een wetge vende vergadering. De voornaamste punten van het plan zijn de volgende: 1. Vorming, van een Unie van Euro pa door de 16 landen van het plan-Marshall en West-Duitsland. Iedere andere staat van Europa kan later toetreden. 2 Het parlement van de Unie zal een senaat omvatten met een ge lijk aantal senatoren uit elke staat en een kamer van afgevaardigden, waarvan het aantal leden en de verhoudingen door de wetgevende vergadering zullen worden vast gesteld. 3. Het parlement zal de bevoegdheid hebben wetten op te stellen voor de vrede, orde en goede regering van de Unie. Een lijst van 62 bij zondere en lopende bevoegdheden, waar de Unie over zal beschik ken, is uit het ontwerp weggelaten. Naar deze lijst wordt verwezen als naar een „leiddraad" voor de soort bevoegdheden die de Unie zou kunnen hebben. 4 De uitvoerende macht zal berusten bij een federale raad, die zijn eigen voorzitter kiest en aan beide Huizen verantwoording schuldig is. 5. De rechterlijke macht zal berusten bij een hoog gerechtshof met ju risdictie over aangelegenheden be treffende de verdragen, diploma tieke vertegenwoordiger van an dere landen, interpretatie van de grondwet, geschillen tussen staten en geschillen, waarin de Unie één der beide partijen is. 6. Het innen van en de controle over douanerechten zal onmiddel lijk overgaan in handen van de Unie. Binnen drie jaar zullen uni forme douanerechten worden in gesteld. De handel tussen staten van de Unie zal volkomen vry zijn. De Unie zal onmiddellijk de bruto staatsschuld van elke staat over nemen. De Unie zal elke staat maandelijks uitbetalingen doen voor noodzakelijke uitgaven. 7. De burgers van alle leden-staten van de bond zullen gelijke rech ten en privileges genieten. 8. Het parlement der Unie zal de bevoegdheid hebben wetten te ma ken voor de vrede, orde en rege ring der overzeese gebiedsdelen na rekening te hebben gehouden met de wens van de betrokken staat, de verlangens van de be volking van het overzeese gebied en onder voorbehoud van reeds bestaande internationale overeen komsten. (In het oorspronkelijke ontwerp werden alle overzeese gebiedsdelen onder de regering van de Unie gesteld). 9. Het parlement van de Unie kan nieuwe staten toelaten of stichten. 10. Voor een wijziging van de grond wet is een absolute meerderheid van beide huizen vereist. (Van onze correspondent) Het Tsjechische persagentschap deel de Zaterdagavond mede, dat de Natio nale Veiligheid te Praag de aan de Nederlandse legatie verbonden repa- triërings-officier L. B. van Dam heeft gearresteerd. Van Dam, die geen aanspraak maakt cp diplomatieke onschendbaarheid, werd gearresteerd omdat hy spionna- ge-activiteit ontplooid zou hebben ten voordele van vreemde mogendheden. Van Dam zou de Tsjechische auto riteiten de namen genoemd hebben van Nederlandse beambten, die hem hadden opgedragen militaire en poli tieke spionnage in Tsjechoslowakije te verrichten. De documenten onthullen, aldus het Tsjechische persbureau, de methoden en de taak van de spionnagedienst, waaraan van Dam en zijn medewer kers waren verbonden. Een groep Tsjechische staatsburgers werd met van Dam gearresteerd. Het communiqué maakt er overi gens geen gewag van, ten gunste van welke mogendheid van Dam spion- neerde. De Nederlandse legatie ontving de mededeling van van Dam's arrestatie, die Dinsdag j.1. plaats vond, pas Vrij dagavond. Volgens de legatie is van Dam een ambtenaar van het departe ment van Sociale Zaken, belast met nasporingen omtrent Nederlanders, die tijdens de oorlog in Duitse ge vangen- en werkkampen overleden. Hij is geen lid van de legatie, zijn re latie met de legatie bestond daarin, dat hij er zijn bureau had. Het Neder landse gezantschap kon geen verdere inlichtingen over de gronden der ar restatie krijgen. Aan de Nederlandse gezant werd geen toestemming verleend, de heer van Dam te spreken. Op Zaterdag 4 September a.s. zullen op het Gemeentelijk Sportpark te Alk maar motorraces worden gehouden. Alle bekende renners zoals v. Aartsen. Iesberts, Metselaar, de Geus, Cordan, v. Rijswyk enz. zullen aan de start verschijnen. De senioren komen uit in de 350 en 500 cm3 klassen, de junioren in de 250, 350 en 500 cm3 klassen. De sintelbaan van het Alkmaarse Sportpark, die de beste in den lande wordt genoemd verkeert in uitsteken de conditie, zodat weer zeer snelle tij den verwacht kunnen worden. Het be looft derhalve weer een spannende middag te worden. Men verzuime niet de laatste races van dit jaar te bezoe ken. De aandacht wordt erop gevestigd, dat, ten behoeve van het publiek bui ten Alkmaar, de races eerst om 3 uur zullen beginnen. In hun eigen belang worden de be zoekers aangeraden zoveel mogelijk kaarten uit de voorverkoop te betrek' ken, opdat zij bij de ingang van het sportpark niet behoeven te wachten. Langs aparte ingangen kunnen dege nen, die reeds in het bezit van kaarten zijn, de verschillende rangen bereiken. De kaarten zijn te verkrijgen bij de heer C. de Grand, Waagplein te Alk maar, tel. 3305. Gisteravond gebeurde in de eerste Van Swindenstraat te Amsterdam een ernstig ongeluk, dat weer eens toonde hoe gevaarlijk het is dubieuze stukken ijzer op te rapen en mee naar huis te nemen. Een jongen van veertien jaar vond te Zandvoort een stuk ijzer, dat hij meenam naar zijn zolderkamer. Op een gegeven ogenblik sprong het mee gebrachte stuk, dat een projectiel bleek, uit elkaar. De jongen werd gedood. Een jeugdige leerling-officier van de Britse marine heeft met be hulp van een nieuw duikapparaat .waarbij een mengsel van zuurstof en helium wordt toegevoegd) een record in het duiken gehaald, door af te dalen tot een diepte van 162.5 meter. Het vorige record stond op naam van een Amerikaan met 133.5 meter. De Zuid-Afrikaanse minister van Binnenlandse Zaken, dr. Donges, heeft medegedeeld, dat een deportatieorder jegens 193 Duitsers in Zuid-Afrika ingetrokken is. De order was door de regering van generaal Smuts uitge vaardigd. India heeft zijn zegetocht door Europa voortgezet door het Praagse hockey-elftal te verslaan met 71. Nederland heeft van de E.C.A. een machtiging ontvangen voor de aankoop van stikstofhoudende kunst mest tot een bedrag van 855.000 dol lars. President Roosevelts 18-jarige kleinzoon Curtis Boettlger is in een ziekenhuis te Los Angeles opgeno men, daar hjj lijdende is aan een lichte graad van kinderverlamming. De Belgische weeldebelasting voor bont, edelgesteenten, auto's, jachten, parfums, sierwerk e.d. Is ver hoogd. De Franse bakkers zijn ontevre den over de handhaving van de brooddistributie. In 16 departementen zijn protestdemonstraties gehouden. Amerika heeft voorgesteld het Zuidpoolgebied door een trustschaps- raad van acht landen te laten be heren. In Amerika heeft men een nieuw middel tegen typhus ontdekt. Het wordt bereid uit een Venezolaan se paddestoel. Volgens de „Daily Express" kost het luchttransport van kolen naar Berlijn 2,5 pond sterling per 50 kg. De krant voegt er aan toe, dat de dagelijkse behoefte van de westelijke sectoren der Duitse hoofdstad gedu rende de winter 5.000 ton kolen be draagt en dat thans slechts de helft van deze hoeveelheid wordt aange voerd. Op een Noorse varende raffina derij voor walvisolie wordt een diep vriesinstallatie aangebracht voor het conserveren van bepaalde pancreas afscheidingen van de walvis. Dit pro duct zal door een Zweedse firma ge bruikt worden voor het bereiden van insuline. In de dessa Tjivageram, nabij Tjimahi, heeft zich 'n geval van Bu- bonenpest voorgedaan. Er zijn onmid dellijk maatregelen getroffen. De regisseur Albert van Doorn zal met zijn echtgenote Nel Oosthout naar West-Indië vertrekken om daar enkele stukken te regisseren en enige lezingen over toneel en voordracht te houden. In October zal hij weer in het land zyn. Van 12—17 September zal te Maastricht het eerste internationale keramische congres gehouden worden, waarvoor in vrijwel alle landen van West-Europa belangstelling bestaat. Aardappeltelers behoeven met ongerust te zijn (Van onze Haagse redacteur) Er behoeft voor de aardappeltelers geen ongerustheid te bestaan over een slechte prijs, die zij voor hun gewas zouden moeten maken. Uit de bereke ningen van het Landbouw Economisch Instituut blijkt namelijk, dat aanwen ding van aardappelen in de veehou derssector gunstige financiële resulta ten oplevert. Het aanschaffen van aardappelstomers zal waarschijnlijk worden gesubsidieerd en er zijn mo gelijkheden voor het uit de markt ne men van een kwantum aardappelen. De Stichting voor de Landbouw raadt de aardappeltelers ernstig aan, niet tegen „afbraak"-pryzen te ver kopen. De Russen beschuldigen er de Amerikanen van een 14-jarig Rus sisch meisje in hun zöne gevangen te houden, „als gijzelaar voor nieuwe provocaties". De Amerikanen zeg gen, dat het meisje ziek ie en niet vertrekken kan. De uitslagen van de gisteren gespeel de wedstrijden voor de Engelse League luiden: Eerste divisie: ChelseaNewcastle United 23; EvertonFortsmouth 05- Huddersfield Town—Derbycounty 1—l'; Manchester United—Blackpool 3—4j MiddlesbroughBirmingham City 1—1; Preston North EndManchester City 13| SunderlandWolverhampton Wan- derers 33. Weersverwachting, geldig tot he denavond: LATER ENIGE REGEN. Toenemende bewolking en aanvan kelijk droog weer, maar later enige regen of motregen. Matige, in het Noorden van het land nu en dan vrij krachtige Westelijke wind. Ongeveer dezelfde temperatuur als gisteren.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1948 | | pagina 1