Demonstranten halen Sovjetvlag
van Brandenburger Tor
koningin juliana
Wij onderhandelen niet onder dwang
Gaullisten bereid
in Frans
zitting te nemen
Kabinet
Vrijdag 10 Sepi. 1948 VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN 70sle [aarsano n0. 1909
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
uit Amsterdam
vertrokken
Onafhankelijkheid van
Vietnam
Makassar in spanning
over de republiek
Weerbericht
Nog geen erkenning
van Israël
Een verklaring van President Truman
Statiefoto's
Ondergrondse'' in de
Oekraïne
Rusland laat Duitse
krijgsgevangenen vrij
Sovjetvliegtuigen en
schepen bij Bornholm
Geen atoombommen
maar pamfletten
Voorwaarde: Volgende
maand verkiezingen
d' Oranjeboom was sierk genoeg
Marshall-hulp zeer
welkom in
Indonesië
Vijftienjarige Johanna
Moleman in Frankrijk
achterhaald
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Rayonred. C. A Dekkers
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
mm
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm. - Kleine advertenties
t„Juttertjes") tot 15 woor
den L—elk woord meer
5 cent
Abonnementen:
per kwartaal 3.75.
Kwart millioen Berlijners
prostesteerden tegen
communisme
Tijdens een anti-communistische be-
tosing- waaraan een kwart- millioen
Berlijners uit de Westelijke stadsdelen
deelnamen, hebben twee demonstran
ten de Sovjetvlag omlaag gehaald,
die wapperde op het hoogste punt van
de Brandenburger Tor. Russische sol
daten. die in een jeep naderden, scho
ten op de betogers doch werden zelf
onthaald op een regen van straatstenen
Een auto met Sovjet-soldaten werd
omvergeworpen en de inzittenden de
kleren van het lijf gescheurd.
Inmiddels was 't de demonstranten
gelukt de Sovjetvlag van de stok te
scheuren en op straat te gooien, waar
door de woedende menigte aan
flarden werd gereten.
Gisteravond om tien voor negen heeft
Koningin Juliana, tezamen met Prins
Bernhard en haar gevolg Amsterdam
verlaten en zich naar haar paleis te
Soestdijk begeven. De prinsesjes wa
ren reeds eerder naar Soestdijk ver
trokken.
Wederom was een grote menigte op
't oude Damplein samengestroomd. De
voor het laatst ontstoken feestverlich
ting zett' h t plein in een heldere
gloed, welke aan dit tijdelijke afscheid
een warme glans gaf..
Langs de gehele route, welke de ko
ninklijke auto's volgden stonden rijen
mensen opgesteld. In Diemen, op de
grens van de gemeente, nam de burge
meester van Amsterdam, d'Ailly, af
scheid van de vorstin.
Koningin Juliana heeft Amsterdam
verlaten. Een plechtig feest is achter
de rug. De lampjes van de feestver
lichting zijn gedoofd, de versieringen
worden afgebroken, 't „gewone" leven
begint weer.
Koningin weer thuis.
Om precies 21.40 uur arriveerde de
gesloten auto te Baarn, waar een enor
me mensenmenigte de Landsvrouwe en
haar gemaal verwelkomde.
Nadat H. M„ die gekleed was in een
wit hermelijnen bontjas met een licht
blauwe tulen rozet op het hoofd bij de
Emmabrug de auto had verlaten sprak
de burgemeester van Baarn, mr. E. van
Beeck Calkoen, de vorstin toe. Hij zei-
de o.m.: „Van nu aan worden in het
paleis Soestdijk de zorgen voor het
welzijn van de staat in hun volle om
vang binnen gedragen. Daar zullen dan
de beslissingen omtrent de belangen
van uw onderdanen worden genomen.
Het zal echter in de eerste en voor
naamste plaats de woning zijn, waarin
Uwe Majesteit zich als echtgenote en
moeder aan Uw gezin kan geven. Daar
zullen de zorgen en vreugden om het
opgroeiende kinderleven Uw rijkdom
zijn. Moge voor U Majesteit en voor U
Koninklijke Hoogheid met Uw kinderen
een lang en gelukkig verblijf op Soest
dijk zijn weggelegd".
De toejuichingen bereikten een cli
max bij het in wit flood-light badende
paleis.
„Een beslissende fase is afgesloten.
Vietnam is onafhankelijk", aldus ver
klaarde de hoge commissaris in Indo
China, Bollaert, tijdens een betoging
van 10.000 Vietnamezen voor het stad
huis van Saigon.
Generaal Xoenan, premier van Viet-
uam, heeft tijdens deze betoging even
eens het woord gevoerd. Hij zeide:
„Met de erkenning van de onafhan
kelijkheid van Vietnam bevredigt
Frankrijk het wettig verlangen van de
Vietnamezen. Door zich aan te sluiten
bij de Franse Unie, verzekert Viet
nam de Franse belangen op zijn grond
gebied".
Politieke kringen te Makassar ver
se: en in spanning naar aanleiding van
e jongste politieke ontwikkeling in de
Republiek. Men gelooft echter niet, dat
e communisten bij een eventuele re
geringscrisis in Djokja de overhand
zouden krijgen. Men hoopt nog altijd
Hatta zal kunnen besluiten tot sa
menwerking in federaal verband.
Verwachting tot Vrijdagavond:
Enkele overdrijvende wolkenban
ken, maar droog en over het alge
meen zonnig weer. Zwakke tot
matige wind uit Zuidoostelijke
lichtingen. Ongeveer dezelfde tem
peratuur als gisteren.
Eerst toen de politieversterking de
karabijnen greep en het vuur opende,
namen de demonstranten de vlucht.
Naar verklaard wordt, zijn de da
ders, die de Sovjetvlag van de Tor
haalden, gearresteerd. Een van hen
werd door de longen geschoten en is
in ernstige toestand de oostelijke sec
tor binnengedragen.
Twee oostelijke politiemannen wer
den met stenen doodgegooid, terwijl 'n
Duitse burger, een 16-jarige jongen en
een politieman uit de oostelijke sector
aan de gevolgen van schotwonden zijn
overleden.
In een redevoering verklaarde Suhr,
de voorzitter van de Berlijnse raad, dat
er nieuwe verkiezingen komen om de
wereld te tonen hoe Berlijn denkt.
Berlijn wil rust en vrijheid.
Ernst Reuter, de door de Sovjets weg
gewerkte burgemeester, verklaarde:
„De dag komt, dat de treinen weer tot
Stettin zullen rijden". Tal van andere
sprekers protesteerden tegen (je „poli
tieke onderdrukking in Oost-Duits-
land".
De plaatsvervangende burgemeester
Van Berlijn, Friedenburg, is van me
ning, dat men niet verbaasd kan zijn
over de omstandigheid, dat „na zo
talrijke provocaties" de woede van de
Berlijnse bevolking zich heeft getoond
op een wijze, die „misschien niet ge
heel te rechtvaardigen is".
De Nederlandse regering acht de tijd
nog niet rijp om tot erkenning van
Israël over te gaan. Aldus heeft onze
minister van buitenlandse zaken geant
woord op vragen van het Kamerlid Van
Santen. De onzekerheid over de strij
dende partijen is nog niet opgeheven m
de bemiddeling van graaf Bernadotte
maakt het wenselijk om alles na te
laten wat de tegenstellingen kan ver
scherpen.
De besprekingen worden
voortgezet
De nieuwe Gouverneur van Curapao, Ir. L. A. Peters, heeft in het kamp
Suffisant op Curapao onderscheidingen voor moedig gedrag gedurende de
Meidagen van 1940 uitgereikt. Sergt.-Maj. C. van Oosterhout ontving het
Bronzen Kruis en de Res. 2e Lt.-Vlieger J. van Riemsdijk werd onderscheiden
met het Vliegerskruis voor zijn onverschrokken optreden boven Ypenburg
op 10 Mei 1940. Ir. Peters speldt Lt. van Riemsdijk, die thans verkeersvlieger
bij het West-Indisch bedrijf der K.L.M. is, de onderscheiding op de borst.
Onzuivere rechters in
Duitsland
De minister van binnenlandse zaken
van Noord-Rijn-Westphalen, dr. Walter
Menzel, heeft de constituërende verga
dering te Bonn meegedeeld, dat 75
van de rechters en openbare aanklagers
in de Britse zóne voormalige leden van
de nazi-partij zijn, die nog altijd een
bedreiging voor de democratische ont
wikkeling vormen.
Op de achterpagina publiceren wij
een prachtige serie statiefoto's
van het Koninklijk gezin met zijn
eregasten. Deze foto's zijn j.l.
Maandag enige uren na de plech
tige inhuldiging van de Koningin
gemaakt in de Mozes en Aaron-
zaal van het Dampaleis te Am
sterdam. Zij zullen voor velen een
blijvende herinnering zijn aan de
onvergetelijke Septemberdagen
van het kroningsjaar 1948.
Het met Amerikaanse vergunning
werkende Duitse nieuwsbureau meldt,
dat acht zwaar bewapende Oekrainse
partisanen de Tsjechoslowaaks-Beierse
grens hebben overschreden en zich
rijwillig aan de Amerikaanse auto
riteiten hebben overgeleverd. Zij ver
klaarden dat thans in de Oekraine een
belangrijke verzetsbeweging gevormd
wordt, die tegen de Russische troepen
is gericht. Van Amerikaanse zijde
werd medegedeeld dat regelmatig af
zonderlijke tot de tanden gewapende
partisanen de Amerikaanse zone bin
nendringen.
De „Berliner Zeitung" bericht, dat
"de overgebleven 40.000 Duitse krijgs
gevangenen in Polen allen vrijgelaten
zullen worden. Over ongeveer een
week zal hiermede een begin gemaakt
v/orden. De krijgsgevangenen zijn in
de woningbouw en de mijnen werk
zaam geweest.
Voorlopig weinig eieren
Nederland had vóór de oorlog 20 mil
lioen kippen. In 1945 was dit aantal ge
daald tot 21/2 millioen en thans kakelen
er weer 8 millioen. De kippen hebben
echter hun oude eierproductie nog niet
bereikt. Het eten is er niet naar. Maar
langzamerhand zal het beter worden al
blijft het de komende maanden nog erg
schraal met de eiertoewijzingen, omdat
we het dan van een klein voorraadje
koelhuiseieren moeten hebben.
Aldus de korte inhoud van een ellen
lange verklaring, die ons vanwege het
departement van minister Mansholt
wordt toegezonden. Loos gekakel!
Te Kopenhagen wordt medegedeeld,
dat sinds negen uur Donderdagmorgen
Sovjet-vliegtuigen laag over en bij het
Deense eiland Bornholm gevlogen heb
ben. Het betrof hier een aanzienlijk
aantal gevechts- en bombardements
vliegtuigen.
Bovendien hebben waarnemers vanaf
het eiland Bornholm een aanzienlijke
/loot van Sovjet-oorlogsschepen waar
genomen, die in Oostelijke richting
stoomde.
President Truman heeft te Washing
ton verklaard, dat hij zonder voorbe
houd de verklaring van minister
Marshall steunt, da* aan de huidige
ontwikkeling te Berlijn „vastberaden
weerstand moet worden geboden",
„wy komen op voor onze rechten te
Berlijn en doen alles wat wy kunnen
door middel van onderhandelingen.
Wij onderhandelen thans niet onder
dwang en zullen dat ook niet doen.
Wij zullen de besprekingen voortzetten
in de hoop vrede te krygen", aldus
Truman.
De verklaring van Truman weer
spiegelt klaarblijkeiyk de vastbeslo
tenheid van de Amérikaanse regering
om de lopende besprekingen te Ber
lijn en Moskou gaande te houden. Gis
teren speculeerden sommige pers
berichten op de mogelijkheid, dat deze
onderhandelingen spoedig zouden in-
James Roosevelt, de oudste zoon
van wijlen president Roosevelt,
heeft voorgesteld de Sovjet-Unie
met een grote hoeveelheid propa-
ganda-pamfletten te bombarderen,
„zelfs al zouden sommige der
vliegers neergeschoten worden".
De grootste taak van de volgende
president der V. S. is volgens hem
het Sovjetvolk te bereiken. „Het is
beter de kans te lopen te sterven
in het belang van de vrede dan
in het belang van de oorlog", zo
zeide James Roosevelt.
Gaullistisch gezinde afgevaardigden,
aldus meldt men uit Parijs, hebben
Queuille meegedeeld, dat zij zich ach
ter zyn eventuele regering zullen scha
ren, indien in October plaatselijke ver
kiezingen worden gehouden en ter
voorbereiding van nieuwe algemene
verkiezingen de kieswet hervormd
wordt.
Queuille heeft in de loop van Donder
dag leiders van de „Troisiéme Force",
de socialisten en de MRP ontvangen en
hen gepolst, of zij zich op de voorwaar
den, waar zij zich enkele weken gele
den tegen verzetten, bij een regering
willen aansluiten.
Parlementsleden der MRP hebben
kenbaar gemaakt, dat zij zich zullen
verzetten tegen elke wijziging in het
kiesstelsel der evenredige vertegen
woordiging. De socialistische fractie
heeft besloten deel te nemen aan een
coalitie-kabinet.
Queuille heeft verklaard: „Een snelle
stemming over financiële voorstellen
is noodzakelijk ten einde de waarde
van de franc te handhaven. Indien in
flatie versneld volgt, zal dit de gehele
Franse bevolking naar de ondergang
voeren".
Juist voor het afdrukken van dit
blad bereikte ons uit Parys het be
richt, dat Queuille er in geslaagd is
een kabinet te vormen, dat op een
meerderheid in het pairlement zal
kunnen steunen. Hy heeft zich kun
nen verzekeren van de steun der
MRP en ook de democratische en
socialistische unie van het verzet (die
met De Gaulle sympathiseert) heeft
zich achter hem geschaard. Queuille
zal optreden als premier en boven
dien de portefeuille van financiën be
heren.
De stakingsbeweging in Frankryk
blijft aanhouden.
IN LOCHEM WERD een Juiiana-
boom geplant, die gegroeid is uit
een stek van de in 1940 door onvader
landslievende schobbers omgehakte
Oranjeboom. De gemeentewerkman
Weber (levensdevies: beidt uw tyd)
trok vyftig stekken van de gevelde
boom en de grootste boom, die uit
deze clandestiene stekken gegroeid is.
werd dezer dagen in tegenwoordigheid
van hooggehoede heren plechtig ge
plant en Juliana gedoopt.
Ander bericht van levenskracht:
Landbouwer J. Smit te De Krim rooi
de een aardappel van acht ons. En,
nu we ons toch op de vaderlandse
borst slaan: met de schoenenproduc
tie rooiden we het ook. Vlak voor de
oorlog werden er hier 16 millioen pa
ren schoenen gemaakt: thans halen
we de 14 millioen al weer. Om sterk
te staan in der triden branding.
PAUS PIUS XII.
recht voor allen
I
STERK VERHAAL.
Een wonderlijk verhaal komt tot
ons uit Londen. De politie verzoekt
opsporing (ergens in Europa) van
vier gestolen bombardementsvlieg
tuigen, die eigendom waren van de
RAP. De kisten zyn verkocht aan een
„filmmaatschappy", die later zou be
talen. Toen de kwitantie gepresen
teerd werd, bleek aan het opgegeven
adres een dameskapper te wonen, die
van niets wist. Scotland Yard heeft
een flauw vermoeden, dat de vliegtui
gen in Palestina zyn terecht geko
men
Tragisch is het lot van een com
pleet circus, dat aan boord van een
Spaans schip over de Caraibische zee
werd vervoerd. Het schip zonk;
negen personen konden zich redden
in een boot, 44 anderen verdronken.
Er. alle dieren. Tragisch is ook de
positie van de boeren in Zuidfrank-
ryk, wier gewassen geteisterd zyn
door slagregens. Vele dalen stonden
blank. De schade loopt in de millioe-
nen. In Noord-Italië veroorzaakten
orkanen, stortregens en overstromin
gen een schade van 15 millioen lire.
Veertig mensen werden gedood en
tachtig worden er vermist; 2000 per
sonen werden dakloos.
BOTERT NIET.
In Palestina botert het nog niet.
Graaf Bernadotte heeft aan de Vei
ligheidsraad gerapporteerd, dat de
beide Franse waarnemers, die om
kwamen op het vliegveld Gaza, door
ongeregelde troepen uit Saoedi-Arabie
„op beestachtige wyze werden ver
moord". Er laait veel onheilig vuur
in het heilige land. En daar niet
alléén. De Russen hebben nu weer het
grensstation Hof voor alle verkeer
gesloten. Reden: ar heerst kinderver
lamming. De Amerikanen hebben ge
zegd, dat het erg is, als het waar is.
it/laleise opstandelingen vielen
in Perak een rubberplantage
aan en staken gebouwen in brand; de
gemeente Oss (ex-residentie van Toon
de Soep) reclasseerde zichzelf door
beschikbaarstelling van 's raads pre
sentiegelden voor kankerbestryding;
in Deventer wordt de 64-jarige W.
vermist (vermoedelijk verdronken)
de KLM mag 's nachts niet meer over
Caïro vliegen en moet dus een om
metje maken en Adolhpe Pot, eerste
concertmeester van het Residentie
orkest, is officier geworden in de
kroonorde van België.
-»* In het Belgische Bergen is de col
laborateur Schumacher, die mensen
verried aan de Duitsers, terechtge
steld; Amerikaanse oorlogsbodems
houden oefeningen in de buurt van
Malta (het meest gebombardeerde
eiland ter wereld); op het Philippyn-
se eiland Camiquin is het ook al on
rustig, doordat er een vuurspuwende
berg in werking is, die reeds twee
dorpen onder de lava bedolf; in Chi-
cago vloog een fabriek van snoep
goed in de lucht tengevolge waarvan
de omwonenden uit hun bed werden
geworpen en in New York viel een
vliegtuig op een huis, vier doden.
jTen autobus met 50' mensen reed
in een meer bij Jönköping,
zes doden; Dr. Buil van het atoom
laboratorium te Berkshire (Eng.) is
ontslagen, omdat hy communist is
geweest en in Zuid-Oost Turkije is
een nieuwe oliebron aangeboord. Al
weer een bron van narigheid. Ellende
op de Matterhorn: vier bevroren
Zwitserse berkbeklimmers dood aan
getroffen. Vierhonderd deelnemers
aan 'n conferentie van de parlementaire
Dr. MALAN
geen Joden, geen Hindoes
unie werden door de Paus ontvangen
en hoorden zich oproepen tot stryd
voor rechtvaardigheid voor alle vol
keren. Dat moge zich ook de premier
van Zuid-Afrika dr. Malan voor ge
zegd houden! Eergisteren verbood hy
immigratie van Joden en gisteren
verklaarde hy, dat alle Hindoes naar
hun eigen land zullen moeten ver
trekken. En inmenging van de Uno
zal hij niet dulden. Der Führer hat
gesprochen
Op 17 September komen alle
'hrfistefcyk-Democratische partyen
van Europa te Scheveningen byeen.
(Niet baden, praten). Sinds 81 Augus
tus wordt in Amsterdam vermist de
17-jarige padvinder J. W. Maaten-
boer; hy was boos, omdat hy niet kon
deelnemen aan een optocht en is met
vijf gulden en een fiets verdwenen.
Zijn ouders hebben de hulp van een
telepaath ingeroepen.
eenstorten. Trumans herhaling van het
door Marshall gezegde, dat de Weste
lijke geallieerden thans niet onder
dwang onderhandelen, wordt te Wash
ington aldus uitgelegd, dat „de door
de communisten geleide ongeregeld
heden te Berlijn beschouwd worden
als een definitieve poging de Vier-
mogendhedenbespreking af te breken,
doch dat de Verenigde Staten weige
ren zich daardoor van hun stuk te
laten brengen".
Mr. J. E. van Hoogstraten, secretaris
van staat voor economische zaken, heeft
te Batavia verklaard: „De dollarhnlp
in het kader van het plan-Marshall,
waarin Indonesië mede deelt, komt op
een zeer gelukkig moment tegemoet aan
de grote deviezenbehoefte van dit land.
Wil de exportcurve een stygende HJn
blyven vertonen, zoals thans het geval
is, dan dienen op gTote schaal grond
stoffen voor het bedryfsleven, machi
nerieën en transportmiddelen te wor
den ingevoerd".
De heer van Hoogstraten verklaarde
met nadruk, dat het grootste economi
sche probleem van het na-oorlogse
Indonesië het deviezenprobleem is. De
rehabilitatie van de bedryven en onder
nemingen is afhankelijk van de moge
lijkheid om industriële goederen te im
porteren. Hoe groter de import hoe
sneller de stijging van de export. „Er
moet nog een grote klove overbrugd
worden en tot nu toe moesten wy teren
op onze reserves. Weliswaar had Indo
nesië de laatste maanden een positieve
handelsbalans, doch deze kon alleen
maar bereikt worden door het betrach
ten van de uiterste zuinigheid bij de
import. De Marshallhulp opent de mo
gelijkheid van import op grote schaal,
die beter tegemoet komt aan de behoef
ten van dit land".
Dank zy de radio-omroep van de poli
tie is het, de 1ste Augustus uit Amstel
veen verdwenen, 15-jarige dienstmeisje
Johanna Moleman gevonden. Zoals men
zich zal herinneren wist een ongeveer
20-jarige jongeman, die zich uitgaf voor
een zekere Brooklyn, connecties aan te
knopen met het meisje.
Korte tyd daarna bleek het tweetal
verdwenen te zyn en deed de familie
by de politie te Amstelveen aangifte
van de verdwyning.
De politie heeft toen onmiddellijk
per politieradio een bericht tot opspo
ring rondgestuurd. Dit bericht had
succes en op 27 Augustus kon 't voort
vluchtige tweetal door de politie te
Avesnes in Noord-Frankrijk worden
aangehouden.
Inmiddels is gebleken, dat de bewuste
Brooklyn, die zich uitgaf voor Ameri
kaan, een gewone Amsterdamse jongen
is, die de naam Frans Cozyn draagt. Hij
was ontvlucht uit het Rijksopvoedings
gesticht te Amersfoort, waar hij in ver
band met familie-omstandigheden was
opgenomen. Het is een zeer geslepen
heerschap, dat reeds eerder had ge
tracht hetzelfde spelletje met een 13-
jarig meisje uit Monnikendam te spe
len. Dit meisje is toen evenwel niet op
zijn voorstellen ingegaan. De politie zal
een uitvoerig onderzoek instellen naar
zijn doen en laten, daar het niet uitge
sloten is, dat zyn poging tot schaking
van de 15-jarige Johanna Moleman een
ernstige achtergrond heeft. Wel is ge
bleken, dat hij over goede relaties in
België en Frankrijk beschikte. Het uit
eindelijk doel van de escapade van het
tweetal was Parijs.
Marshallhulp is niet voor
Rusland
De uitvoerder van het Marshall
plan, Hoffman, heeft bepaald dat de 16
gesteunde landen geen goederen naar
Rusland en zijn satellietstaten mogen
uitvoeren, die Amerika zelf weigert te
leveren. Landen, die zich aan deze be
paling niet houden, worden van verdere
hulp uitgesloten.
De raad van de organisatie voor
Europese economische samenwerking
leeft er in toegestemd, dat West-Duits-
land 100 millioen dollars meer zal ont
vangen dan de 367 millioen dollars, die
oorspronkelyk voor dit gebied als
aandeel in de Marshall-hulp was be
stemd.
80 Doden bij mijnramp
Reddingsploegen hebben de lyken
van 80 inheemse mijnwerkers ge
vonden, die bij een aardverschui
ving in een Zuid-Afrikaanse mijn
om het leven zyn gekomen. Nog
zeven mynwerkers zijn twee dui
zend meter onder de grond inge
sloten. Men heeft hun stemmen
gehoord.