MEDITVOaS
Hereniging duurtveelte lang
Op nachtelijke patrouille in Indonesië
Moordzaak van Hoogwoud Jn
hoger beroep
NOODLOT
De gezinnen der werkers in Indonesië
Grote achterstand wordt te langzaam ingelopen
Amerika tegen beeld
romans
Monty in ons land
Wij zoeken naar een bendeleider
De Groot trekt zijn bekentenis grotendeels terug
Het Radioproaramma
wsT J capillair actieve tandcream Grote lubc^
mei FLUORGAAN legen landbederf
AAR.
I
(Van onze correspondent in Batavia).
UET DREIGT LANGZAMERHAND een groot schandaal te worden'met
het nazenden van de vrouwen en kinderen van de mannen, die met
..werkemprioriteU'' naar Indonesië z«n gegaan ot alsnog zullen gaan. Op het
ogenblik duurt het negen maanden, voordat zo'n gezin „herenlrd" ls, althans
op p»pl«r- In werkelijkheid komt daar nog wel een tijdje bM. Onlangs Is
officieel aangekondigd, dat men een „inloopschema" had opgesteld en medio
1949 zou de zaak weer „bjj" z\jn, d.w.z. tegen die tijd zou het gezin vrijwel
gelUktfldig met de man uit Nederland kunnen vertrekken, wanneer men al-
thans op hulsvesting kon rekenen. Maar wanneer men dit schema een beetje
aandachtiger beschouwt, dan blijkt, dat hlerbfl is aangenomen, dat de ver-
schillende schepen, die in het kader van de „gezinshereniging" reizen, aan
één stuk kunnen doorvaren, zonder ooit in het dok te moeten. Wanneer men
dit officiële schema voorlegt aan deskundigen op scheepvaartgebied, dan
zeggen zfl: „Het zou meevallen, als de zaak in 1950 b(j Is, maar één tegen
valler is voldoende,' om de termijn van scheiding nog veel langer te maken
dan hU nu al ls." Zo liggen de zaken en het behoeft geen betoog, dat de
stemming bij een grote groep van mannen In Indonesië en van vrouwen in
Nederland beneden peil ls.
r\E ACHTERSTAND betreft op het
ogenblik ruim 8000 personen. Een
groot deel van de erbij betrokken ge
zinnen is ook in oorlogstijd lange jaren
gescheiden geweest en wordt nu weer
aan deze vuurproef onderworpen. Een
vuurproef inderdaad. Want de voort
durende onzekerheid, ook in de poli
tieke toestand in Europa, stelt de zenu
wen zwaar op de proef. Neem daarbij
de laten we zeggen, nog vrij abnormale
(vaak abnormaal vrije) toestanden, die
in Indonesië zo hier en daar in de grote
steden heersen. Geen behoorlijke huis
vesting (hetgeen de hereniging vaak
maanden extra vertraagt), weinig ont
spanning op een redelijk peil. Het is
laatst een gezin gelukt herenigd te
worden, zo wil het verhaal, doordat de
vrouw van een vriend van haar man
„waarschuwende" brieven kreeg toege
stuurd. Met die brieven in de hand en
met enig comediespel lukte het haar
uit te komen vóór het tijdstip, waarop
zij er recht op had. Nu was dit afge
sproken werk maar hoeveel huwe
lijken gaan er kapot, zonder dat er
..waarschuwende" brieven aan te pas
komen? Men moet zich over de toe
standen op zedelijk gebied in de grote
steden in Indonesië vooral niet te veel
illusies maken.
Plezierreisjes
En het hele probleem zou nog anders
liggen, wanneer er inderdaad geen mo
gelijkheden waren, om-die achterstand
in korte tijd in te lopen. Maar de re
gering past hoogstens een lapmiddeltje
toe en stelt voor de rest het verkrijgen
van deviezen hoger dan het instand
houden van het huwelijksgeluk van
een grote groep van haar eigen onder
danen. Want iedere buitenlander kan in
onze schepen en vliegtuigen terecht,
zonder negen maanden of langer te
moeten wachten. De „Nieuw-Amster-
dam" en de „Veendam" gaan plezier
reisjes maken naar de Bermuda-eilan
den. Emigranten gaan met extra sche
pen naar Zuid-Afrika en Australië.
Dergelijke berichten staan hier in de
kranten met de laconieke opmerking
erbij: „En de gezinshereniging kan
wachten". In het maandblad van „De
Centrale", een ambtelijke vakorganisa
tie, stond onlangs, dat dit gesukkel (er
worden hier wel andere woorden ge
bruikt) met de gezinshereniging in Ne
derland allicht een geringere bereidheid
zou doen ontstaan om alsnog naar Indo
nesië te worden uitgezonden. „Dit
moge", zo schreef het blad, „te meer
een stimulans zijn om het huisvestings-
problem en het vervoersproblem op
grootse wijze aan te pakken en op
korte termijn tot een oplossing te bren
gen".
Dat een oplossing mogelijk is, al zou
den er dan ook wat deviezen mee ge
moeid zijn, staat buiten kijf. Om te
beginnen zou de regering enkele sche
pen kunnen charteren voor een of twee
reizen en niet uitsluitend vliegtuigen
moeten inzetten. Dan zou de hele ad
ministratie van het departement van
Overzeese Gebiedsdelen moeten worden
overgeheveld naar de grote maatschap
pijen, die althans weten wat coulance
is en ylot werken. Op deze wijze zou
men de velen, die hier onder de moei
lijkste omstandigheden werken, het ge
voel ontnemen, dat de regering het met
hun hoogste belangen hoegenaamd niet
ernstig neemt.
Vijftig steden in de Verenigde Staten
hebben de strijd tegen de zogenaamde
„beeldromans" aangebonden, omdat
deze de misdadigheid van de jeugd in
de hand zouden werken.
Los Angelos heeft bijvoorbeeld de
verkoop van zulke lectuur verboden
aan personen beneden de leeftijd van
18 jaar. In deze stad zijn tijdschriften
met verhalen over moord, inbraak
brandstichting en bedreiging met
dodelijke wapens op de zwarte lijst
gezet
De vereniging van boekhandelaren,
die deze verhalen op de markt brengt
wil nu een actie t^gen het besluit van
het gemeentebestuur van Los Ange
los beginnen, omdat de grondwet van
de Verenigde Staten persvrijheid ga
randeert
De opvoedkundigen en autoriteiten
van het land zijn de mening toege
daan, dat door het lezen van boeken
de misdaad onder de Jongeren toe
neemt en wijzen op gevallen dat jon
gens hun speelmakkers aan bomen
b;nden en dan hun blote voeten met
lucifers branden en op roverijen met
geweldpleging begaan door school
gaande jeugd.
In Racine, in Wisconsin, werken de
boekhandelaren met de autoriteiten
en hebben uit zich zelf een censuur
ingesteld.
Bruusk remmen, fors optrekken, tot
vlak voor de plaats waar U met uw
auto of motor moet zijn of wel:
flink snel rijden om daarna maar In
eens op de rem te gaan staan, doet
dat NOOIT!
Gistermiddag arriveerde Lord Mont-
gomery op het vliegveld Valkenburg.
Hij werd, terwijl de tamboer van de
gewapende w acht viermaal roffelde, be
groet door de Britse ambassadeur in
Nederland, Sir Philips Nichols. Ter be
groeting waren verder nog aanwezig:
de chef van de generale staf luit. gen.
mr. H. J. Kruis, de chef marinestaf,
vice-admiraal jhr. C. J. van Holthe, de
chef luchtmachtstaf, gen er aal-majoor
C. Giebel, kapitein ter zee Moolenburgh
namens de minister-president, generaal-
majoor mr. R. H. Calmeyer namens de
minister van oorlog en de commandant
van het vliegveld Valkenburg, officier
vlieger eerste klas J. Swaab en Britse
militaire attaché's. De veldmaarschalk
was gekleed in een beige legerjas met
do bekende zwarte baret. Begeleid door
vice-admiraal jhr. van Holthe en de
officier vlieger Swaab inspecteerde hij
de gewapende wacht van matrozen on*
der commando van de adelborst van
administratie eerste klas J. C. Repko.
De veldmaarschalk keek met belang
stelling naar de bedrijvigheid op het
vliegveld, waar een aantal .JMitchell-
bommenwerpers, Seafuries" en „Fire-
Oies" stond. Hij onderhield zich nog
even met de hoge militaire autoriteiten
en vertrok toen in de auto van de
Britse ambassadeur naar Den Haag.
De stoet werd geëscorteerd door zes
marechaussees op de motor. Zijn aan
komst was niet onbemerkt gebleven.
In Wassenaar en Den Haag waren de
mensen uit hun huizen gelopen. Waar
h(j langs kwam werd hartelijk gewuifd
en gingen de hoeden af.
Veldmaarschalk Montgomery neemt
zijn intrek in de Britse ambassade. In
Den Haag zal hij besprekingen voeren
met de minister-president en de minis
ter van oorlog Vrijdag vertrekt hij van
Valkenburg.
West-Duitsland economisch
tamelijk goed
Generaal Clay verklaart in zijn rap
port over de maand September dat de
vooruitzichten voor de winter in de
Brits-Amerikaanse bezettingszone over
het geheel genomen bemoedigend zijn.
Tenzij er ongewoon strenge koude in
treedt, zal het huidige hoge niveau der
economische activiteit gehandhaafd
kunnen worden, al is er geen belang
rijke vooruitgang te verwachten- De
voedselvoorziening is voor de komen
de winter verzekerd. De kolenproductie
beweegt zich weer in stijgende lijn en
de steenkoolvoorraden der spoorwegen
gasfabrieken en electrische centrales
zijn bevredigend.
RUSSISCH KERKHOF IN
AMERSFOORT.
De minister van oorlog, mr. W. F.
Schokking, zal op 18 November in
Amersfoort een kerkhof openen voor
854 tijdens de bezetting in Nederland
omgekomen Russen. De ambassadeur
van de Sovjet-Unie in Nederland. V.
A. Valkov, zal de plechtigheid bijwo
nen.
j£ENNISMAKEN met de buren is het
eerste, wat men in Indonesië onder
militairen doet en al wonen die buren
dan ook 25 km verderop, slechts te be
reiken langs een stoffige weg vol diepe
kuilen, waarop de tonner de dolste
sprongen maaktdat doet aan de
vreugde van de ontmoeting niets af.
Zo gaan w(J dan op bezoek b(j ka
pitein Poppe van het K.N.I.L., die hier
op West-Java met zijn peloton Ambon-
nezen, Soendanezen en Menadonezen
al heel wat karweitjes heeft gerakkerd,
tezamen met de ie luitenant Van Leer
en een stel onderofficieren. Kapitein
Poppe is een man van weinig woorden,
een Deiiaan in hart en nieren, die het
liefst maar zo gauw mogelijk weer
naar Sumatra terug zou willen. Be
haaglijk trekkend aan zijn pUp, waar
in mtKture geurt, vertelt hij, zeer so
ber, iets van zijn werk in Insulinde,
waarover een spannende avonturenro
man zou zijn te schrijven. Maar kapi
teins van het K.N.I.L. schrijven geen
boeken: zij hebben andere dingen te
doen.
Een reus van een soldaat komt zich
tijdens ons gesprek melden; hij brengt
een bericht van de inheemse veldpoli
tie: de bendeleider K. is gesignaleerd
in de kampong T., 25 km ten Noorden
van onze standplaats. De kampong werd
omsingeld maar de man ontsnapte.
Kapitein Poppe laat terzijde van zijn
pijp enkele minder vriendelijke woor
den uit aan het adres van de veldpoli
tie en grijpt dan naar de telefoon. Er
is nog een kansje, dat de man in de
buurt is gebleven of zelfs naar de
kampong is teruggekeerd en die kans
mag niet ongebruikt voorbijgaan.
„Vannacht rukken we uit, bij het
aanbreken van de dag doorzoeken wij
d4 kampong! Zin óm mee te gaan?"
Op zulk een vraag kan maar één
antwoord gegeven worden: Graag!
„Oké, vannacht 4 uur pik ik u op
bij de rijstpellerij."
In de nacht naar kampong T.
KLOKSLAG VIER stopt de jeep voor
onze tangsi. Het KNIL is op tijd. Ach
ter de jeep ronken de motoren van drie
vrachtauto's, waarmee drie pelotons
vervoerd worden. En dan gaat het in
de stikdonkere nacht, langs mulle we
gen waar 't stof meters hoog opwaait,
naar het Noorden. Nachtvogels wie
ken langs de jeep, een rat schiet over
de weg, kamponghonden blaffen als
wjj voorbijdaveren, maar verder is er
niets dan de tropische duisternis, die
als een muur staat rond onze colonne.
De soldaten hebben een zakdoek
voor neus en mond gebonden, een stof
bril beschermt hun ogen. En steeds
verder dringen wij dit vlakke land
binnen, dat zich uitstrekt als één sawah.
tot de ondoordringbare vloedbossen
langs de kust. Af en toe belicht onze
koplamp een eenzame kampong, wat
huisjes onder hoge palmen, tuinen met
pisangbomen, een enkel olielampje,
pinkelend in een voorgalerij. Even
voorbij een brug over een irrigatie-ka
naal stopt de colonne, de lichten wor
den gedoofd en in de diepste stilte
verzamelen de pelotons zich langs de
donkere weg.
Te voren zijn de rollen al verdeeld:
een peloton sluit hier af, een peloton
daar en het derde gaat de kampong in.
Een groep blijft achter bij de auto's
ter bewaking van de auto's en.... van
de inlandse spionnen, die het
bendehooftl aanstonds zullen moeten
identificeren. Peloton na peloton ver
dwijnt in de duisternis, een groep
links van de weg en een groep rechts
van de weg. de commandant ergens
tussen de groepen in.
Even wordt er gepraat en een sol
daat struikelt over een losse kei.
„Diam", diam" (stil) sist kapitein Pop
pe tussen zijn tanden en wat hij ver
der bijdenkt kan men bijna horen! Ge-
Jflajoor J. G. Raatgever, die
enige maanden geleden met
z(jn mannen naar Indonesië ver
trok, zal van tijd tot tijd in spe
ciale reportages vertellen van de
belevenissen der Nederlandse sol
daten in Indonesië.
ruisloos gaat het nu voorwaarts, eerst
nog enkele kilometers langs de weg,
dan in Oostelijke richting dwars door
de kurkdroge en keiharde sawah's. We
zijn waar we wezen moeten, op een
sawah-dijkje maken we het ons ge-
makelijk en wachten de dageraad af,
te midden van een leger sjirpende kre
kels. dat van de nacht een dag zit te
maken.
IN DE KAMPONG.
ONGEMERKT HEEFT de nieuwe
dag de nacht verdrongen, de pelotons
zitten percles waar ze zijn moeten, de
brens bestrijken de randen van de
kampong, waar juist de eerste vuurtjes
worden ontstoken en de kippen zich
opmaken hun ontbijt bjj elkaar te
krabbelen. Toonbeeld van rust.
Maar wat huist er achter die dunne
bilik-wanden? De sergeant-majoor
(Honser) kijkt eens naar kapitein Pop.
pe. „Zullen we maar beginnen?"
„Oké" En daar komt in bet grauwe
licht van de morgen het eerste peloton
op de been, de mannen in een brede
linie, het geweer in de aanslag, tot vu
ren gereed. Dit is even een hachelijk
moment; als er in een kampong ver
keerde elementen schuilen kan er plots
een bren beginnen te ratelen. Maar
allgs blijft rustig en het eerste huis ls
al bereikt Een kort maar duidelijk be
vel: „Semoea Keloear" (Alles naar bui
ten).
Hoe vlot dit alles verloopt! De man
nen komen, ik zou haast zeggen blij
moedig te voorschijn en hurken uit
zichzelf al terzijde van de kampong in
rijen van vier. Ze roken een strootje,
peuteren met een stokje tussen de te
nen, één roèpt naar zijn vrouw om het
lidmaatschapbewijs van de Pasoendan
te brengen.
Huis na huis loopt leeg, rustig blij
ven de vrouwen en kinderen op de
voorgalerij zitten; in hun hoge kooien
mekkeren de geiten die losgelaten wil
len worden en dat is vrijwel het enige
geluid in deze stille kampong, die in
de regentijd alleen langs de sawah-dijk-
jes te bereiken is. Steeds het onderling
verband herstellende en zeer waakzaam
doorschrijdt het peloton de kampong;
ongeveer 80 mannen verzamelen zich
op de sawah even buiten het dorp.
„Ze boffen, die knapen", zegt kapi
tein Poppe, „vorige week heb ik er
tweeduizend bij elkaar getrommeld en
die moesten mee tot alles doorzocht
was. Dat duurde tot 's middags 4 uur.
Maar dit grapje is in een half uur be
keken."
Inmiddels zijn de twee spionnen er
bij gehaald. Stuk voor stuk bekijken ze
de neergehurkte mannen maar de ge
zochte is er niet bij. Persoonsbewijzen
worden gecontroleerd: groezelige pa
piertjes met een stempel van de loerah
(dorpshoofd) er op en voorzien van 'n
vingerafdruk van de betrokkene. De
spanning is intussen gebroken. In het
vooruitzicht dat ze aanstonds naar huis
kunnen gaan wordt er gelachen en
geschertst, een heel oud baasje met 'n
olijk sikje, wie de trouwhartigheid uit
de ogen straalt, mag zo al wèg.
Toch ontbreken er nog een paar in
woners, Ze zijn naar de pasar in K. De
loerah, kwiek baasje, al is zijn hemd
lelijk in de lappenmand, somt ze op
de vingers van zijn hand op. Hij weet
precies waar ze zitten en hoe laat ze
terugkomen.
En als de zon haar eerste stralen
over de door de droogte gespleten
sawah's zendt, ^preekt kapitein Poppe
het verlossende woord: „Poelang"
(naar huis).
Een patrouille, zonder resultaat. Maar
dat maakt niets uit. De bevolking heeft
gezien dat er gewaakt wordt tegen
roverij en banditisme. En meneer K
ontloopt zjjn lot toch niet!
(Van onze speciale verslaggever).
yOOR DE TWEEDE MAAL stonden Sara Verplanken ra Hendrik de Groot,
beiden nit Hoogwoud, voor hm» rechters. In Mei van dit jaar werden deze
verdachten door de Arrondissementsrechtbank te Alkmaar schuldig bevonden
san de moord op Jaeob Heida, de echtgenoot van Sara Verplanken, en tot
twintig Jaar gevangenisstraf veroordeeld. g
Van dit vonnis kwamen tij in hoger beroep, zodat de zaak opnieuw diende,
maar ni in het Paleis van Justitie voor het gerechtshof te Amsterdam.
Om twee uur werden Verplanken en de Groot de oude saai, waar nog het por
tret van prinses Wllhelmina aan de muur hangt, binnengeleid. De vrouwelijke
verdachte, nerveus en diep onder de indruk, de man, waarmede zij een ver
houding had. vrij onverschillig en met een glimlach op zijn gelaat.
Op de vraag van president Dr. Flines of de verd. zich aan hun -j3.v aJmoa
klaring hielden, antwoordde Verplankem bevestigend, maar tot ieders verwon
dering kwam de Groot grotendeels op zijn bekentenis terug.
Wanneer derde behandeling?
Wij zijn benieuwd of de volgende
behandeling weer op een Dinsdag zal
zijn. Deze dag schijnt namelijk in het
leven van deze verdachte een belang
rijke rol te spelen
Het slachtoffer van deze op wel
uiterst immorele wijze gepleegde
moord wekenlang strooide men hoe
veelheden vergift in het eten werd
op Dinsdag 30 September 1947 naar
zijn laatste rustplaats gedragen. Zeven
maanden later, Dinsdag 20 April 1948
diende de zaak bij de Arrondissements
rechtbank te Alkmaar. Dinsdag 4 Mei
1948 sprak de rechtbank het vonnis
uit en gistermiddag. Dinsdag 9 Novem
ber werd de zaak in hoger beroep door
het Gerechtshof te Amsterdam op
nieuw behandeld.
Psychiatrisch rapport over
beide verdachten verzocht
TIJDENS meerdere verhoren door
politie-smbtenaren. voor de .rechter
commissaris te Alkmaar en voor de
meervoudige kamer te Alkmaar bad
de Groot toegegeven enlele malen ver
gift in het voedsel van Jaeob Helda te
hebben gedaan. Voor het Hof verklaar
de hij thans alleen maar het vergVt te
hebben gekocht en het aan Verplanken
ter hand te hebben gesteld. Boveudien
beweerde hij, niet te hebben geweten
dat het door hem gekochte vergift do
delijke gevolgen zon kunnen hehlwn.
Dat het Hof deze verklaringen niet
zonder meer accepteerde, spreekt voor
zichzelf, zodat de zitting een geruime
tijd in beslag nam, zulks geheel buiten
de verwachting.
Zijn liefde deed hem bekennen.
De president wilde de oorzaak weten
waarom de Groot thans geheel andere
verklaringen aflegde.
„Ik had Sara willen verlichten", was
het antwoord, maar nu blijkt dat mij
alles in de schoenen wordt geschoven
voel ik daar niets meer voor".
De getuige Fix. wachtmeester bij de
Rijkspolitie, verklaarde daar tegenover
dat de aanhankelijkheid van de Groot
ver was te zoeken. Getuige zei dat de
Groot in Hoogwoud algemeen als een
vrouweniager werd beschouwd. Een
minder fraaie bijnaam illustreerde wel
hoe de bevolking over hem dacht. Zélfs
na zijn arrestatie draaide hij haar nog
een rad voor de ogen, voegde de wacht
meester hier aan toe.
Verdachte de Groot zei nog dat hii
zo verliefd op Verplanken was dat hii
alles voor haar wilde doen, zelfs de
schuld op zich nemen.
De president wilde weten waarom hij
dan tijdens de verhoren bepaalde be
schuldigingen aan Verplanken in de
schoenen wilde schuiven, waarop de
man slechts een zeer onbevredigend
antwoord kon geven.
De luitenant die de verhoren had ge
leid zei dat hii De Groot iedere keer als
deze iets verklaarde vroeg of het Inder
daad wel waar was. Aanvankelijk had
G ook bij de verhoren ontkend, doch
geheel vrijwillig was G. tot een beken
tenis overgegaan. Ditzelfde had zich
bij de rechter-commissaris enkele we
ken later weer herhaald.
Verplanken bleef bij haar
verklaring.
Het zou te ver voeren om alle ver
klaringen van de getuigen weer te her
halen. Deze waren volkomen feUiklui-
dend als tijdens de eerste behandeling
van de zaak, waarvan wij een uitge
breid artikel nlaatsten. Ook de vrou
welijke verdachte bleef bij haar ver-
klarineen, zodat van deze zijde geen
moeilijkheden ontstonden.
Het Hof meende dat het noodzakelijk
was een osvchiatrisch rapport over
verdachten in te winnen om een juiste
indruk van hen te kriigen De procu
reur-generaal mr. van Dulleman kon
zich hier mee verenigen, evenals de ver
dediger van de Groot, mr. van Hilten.
Mr Berkhouwer deelde mee. dat zijn
cliënt Sara Verplanken zo spoedig mo
gelijk een einde aan de onzekerheid
wilde hebben.
Het inwinnen van een rapport zou
weer geruime tijd vergen en uit dien
hoofde wilde mr. Berkhouwer voor
stellen geen rapport in te winnen.
In raadkamer werd echter an
ders besloten. Het Hof zou dr. Tamme-
nes—Bakker belasten met een psy
chisch onderzoek, zodat de zaak voor
onbepaalde tijd werd aangehouden
zonder dat de procureur-generaal zijn
eis had gesteld.
DE BABY VAN PRINSES ELIZABETH
Koning George VI heeft een voor
schrift van zjjn vader gewijzigd om te
verzekeren dat de baby van Prinses
Elizabeth die dezer dagen wordt ver
wacht, geboren zal worden met de titel
prins of prinses.
Koning George V had in 1917 be
paald. dat slechts kinderen en klein
kinderen des konings in de mannelijke
lijn deze titel zouden dragen. De nieu
we bepaling geldt echter niet voor
eventuele kinderen van Prinses Mar-
garet.
VERANDERING IN SAMENSTELLING
VAN DE LUCHTBRUG.
De „British European Airways"
deelt mede, dat alle twee-motorigp
Dakota's en de beide Vikings, die thans
steenkool naar Berlijn vliegen, uit de
dienst van de luchtbrug zullen worden
genomen en dat een vloot van vier
motorige Halifax-toestellen zal wor
den opgebouwd, als onderdeel van een
plan om zoveel mogelijk lading in zo
kort mogelijke tijd in de stad te krij
gen.
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
cm 6, 8 en 11 uur VARA: 6,20 Gramo-
focnplaten 6,30 Voor de Strijdkrachten
7,00 Drijvende mijnen in het verkeer
7,15 Silvestri-kwartet VPRO: 7 30 Voor
de jeugd 7,45 „Lezen in de Bijbel"
VARA: 8,05 Dingen van de dag 8.15
Socialistisch nieuws 8,20 Omroep-orkest
9,05 Juarez 10,15 Chopln-programma
10,45 Van boek tot boek 11,15 De hit-
kit 11,45 Rustige klanken
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur NCRV: 6,00 Onze
Nederlandse koren en korpsen 6,30 Mu
ziek 6,50 Londens Palladium-orkes,
7,15 Het nieuws uit Indonesië 7,3o Het
actueel geluid 7,45 Engelse les 8,05
Programma-proloog 8,15 Dankdienst
yoor het gewast 9,45 Concertgebouw
orkest 10,45 Avondoverdenking 11,15
Gramofoonrauziek 11,47 Slot-accoord
VOOR DONDERDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur AVRO: 8,15
Ochtendvaria 12,00 Maria Zamora en
hear Zuid-Amerikaans orkest 20 En
semble Jo Bos 4,00 Van vier tot vijf
E.15 Sportpraatje 6,30 Voor de Strijd
krachten 7,00 De ring van Rico 7,10
Avro's avondschool 7,45 De Regerings
voorlichtingsdienst antwoordt 8,05 Echo
van de dag 8,15 Het Kamer-orkest
10,10 „Muslcorda" 10,45 Pijlers van
Neêrlands welvaart 11,15 Wals-melo-
dleën
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
cm 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur KRO: 8,15
Pluk de dag 12,03 Amusements orkest
NCRV: 5,30 Piano-duo 6,15 Land
en tuinbouw 6,30 NCRV-koor 6,50
Problemen voor pientere piekeraars
7,15 Leger des Heiis-kwartier 7,30 Het
actueel geluld 7,45 Nederlandse orga
nisten spelen 8,05 Programma-proloog
8,15 Preciosa 9,30 Familie-competitie
10,00 Gramofoonmuziek 10,05 De vaart
der Volken 10,25 Liederen 10,45
Avondoverdenking 11,15 Russisch
avondconcert
door F. Coppersmith
„In de eerste plaats geloof ik dat
niet en in de tweede plaats is er niets
aan te doen. Ik kom even namens mijn
vader naar de mensen hier kijken. Hij
voelt zich nog niet zo erg 8oed- „De
reis heeft hem heel erg vermoeid
„Het spijt me, dat te horen. Hoe oud
is Uw vader?"
„Vijf en zestig.... Maar de laatste
jaren heeft hij erg veel meegemaakt
„En Uw moeder?"
„....M'n moeder is dood....
„Neemt U mü niet kwalijk", zei hu
enigszins bedremmeld. En onmiddel
lijk liet hij er op volgen „Mag ik u
niet wat van Amsterdam laten zien
„Neen. daarvoor heb ik geen tijd
„Ik accepteer geen weigering*zei
Gerard. „waarom zou dat niet kunnen.
Ik wacht hier op U".
Ze keek verlegen naar de vloer.
Komt U me dan liever over een uur
bij de „Rode Leeuw" halen", antwoord
de ze toen zonder op te kijken.
XXX
Met welgevallige blikken nam Caro
line de Boer de keurig gedekte thee
tafel in ogenschouw. Tafeldekken was
baar lust en leven. Zij gaf daaraan ver
re de voorkeur boven een gesprek met
een van haar vele vriendinnen, waar
bij de laatste schandaaltjes uit de ge
hele kennissenkring de revue passeer
den.
Pas gesneden tulpen uit de tuin
stonden in de vazen, schaaltjes met
heerlijk gebak, goudgele boter, krui-
mig wit brood, het de zonnestralen
.weerkaatsende zilver en het fonkelend
kristal, ja het zag er keurig uit!
kistal, ja het zag er keurig uit!!
„Als oom Just dat eens wist", mom
pelde zij. „Hoog bezoek! Een emigrante
op weg naar Amerika. En dat bij ons
op theevisite...." Zij legde speciaal de
nadruk op het woordje „dat", in de hoop
dat Gerard, die haar woorden wel
moest horen, hierop zou reageren.
Maar hij vertrok geen spier. „Ik heb
U al tien keer gezegd, dat bet meisje
mij een bezoek brengt. En het is toch
niet te veel gevergd, dat U voor een
gast van mij de tafel dekt?"
Caroline ging met een lichte zucht
in de leunstoel bij het raam -zitten.
Charlotte schoof haar een voetenbank
je toe. „Jij bent de verstandigste van
de gehele familie", wendde Caroline
zich opnieuw tot Gerard. „Weldra zal
je de doctorstitel behalen. En toch: die
jeugd, die jeugdWandelen met een
aardig meisje is zo verleidelijk, zelfs
als haar vader zijn land moet verlaten
omdat hij al zijn geld heeft verloren".
Nu reageerde Gerard weL „Als jul
lie mijn gast niet willen ontvangen,
trek ik mijn uitnodiging liever in!"
zei hij op geprikkelde toon. Meteen
bond tante Caroline in. „Neen, Gerard
zo moet je dat niet opvatten. Dat zou
een grove onbeleefdheid zijn. Maar
waarom komt haar vader niet mee?"
„De reis heeft veel van zijn krach
ten gevergd. Zij waren drie weken
onderweg van Zwitserland. Bovendien
geloof ik, dat hij er de voorkeur aan
geeft rust te houden in plaatii van be
leefdheidsvisites af te steken!"
„Zo, denk je dat?" antwoordde Ca
roline enigszins wrevelig.
„Hij heeft zijn Vermogen verloren,
zijn vrouw is gestorven, dat zijn sla
gen die iemand niet gauw te boven
komt. Ik kan me best voorstellen dat
hij liever niemand ontmoeten wil".
„Waardoor heeft hij zijn geld eigen
lijk verloren?" informeerde Caroline.
Gerard haalde zijn schouders op.
.Ik heb er niet naar gevraagd".
„Ja, naar dergelijke dingen infor
meer je niet, doctor", meende zijn
tante.
„En U vraagt er het eerste naar!'
antwoordde Gerard. „Ik ben met een
uurtje terugVerder ben ik U erg
dankbaar voor de wijze, waarop U
haar wilt ontvangen."
Nauwelijks had Gerard de kamer
deur achter zich dicht getrokken of
de beide oudere dames wisselden een
veelzeggende blik. „Gelukkig vaart de
.Meermin" volgende week uit!" zei
Charlotte toen.
Overigens verliep het bezoek beter
dan Gerard na het gesprek met z'n
tantes had verwacht Zij konden aller
beminnelijkst zijn, de beide dames.
Hun Frans was weliswaar allermise-
rabelst, maar men begreep elkaar ten
minste.
Claire Murner droeg een gebloemd
japonnetje, met pofmouwen en om de
hals een fluwelen bandje. Een lok van
haar blonde haar bedekte een deel
van het vooAoofd en Caroline en
Charlotte namen haar scherp op, toen
zij aan de theetafel gingen zitten.
„Dit is Gerard's tehuis", zei Char
lotte. „U bent eigenlijk zijn gast"
Claire scheen niet in het minSt on
der de indruk van de omgeving. Haar
bruine ogen met de lange wimpers
schitterden en zij gaf onbevangen ant
woord op de vele vragen van de
tantes.
Nogmaals drukten deze hun spijt uit
over het feit, dat de heel* Murner niet
meegekomen was en toen hadden zij
het gesprek in de richting gestuurd,
daarin zij dat wilden hebben. ,,Is Uw
vader ziek?" opende Caroline het of
fensief en er klonk oprecht medelij
den in haar stem.
„Neen, niet bepaald ziek", antwoord
de het meisje, „maar de lange reis
heeft hem zeer aangegrepen. Daarom
heeft zich laten verontschuldigen. Hij
rust de gehele dag".
„Is Uw vader koopman?" vroeg
Charlotte, „en waarom wil hij juist
naar Amerika? Overigens reist U met
enige families uit Uw land, niet?"
„Mijn vader had een katoenspinne-
i(j", vertelde Claire en het kostte haar
bepaald moeite om te voorkomen dat
Charlotte voortdurend haar bord met
lekkere hapjes overlaadde.
„Daarmede is behoorlijk geld te ver
dienen", meende Caroline.
„Misschien wel" antwoordde Clai
re, „de oorlog in Bohemen heeft ons
enze beste klanten gekost Dat was
een onherstelbare klap. Drie firma's
op betzelfde ogenblik failliet En toen
kwam het overlijden van mijn moe
der".
„Wat droevig", zeiden Caroline en
Charlotte uit één mond, „wat heeft haar
gescheeld?"
(Wordt vervolgd)
