Bemiddelingsplan van Evatt en Lie
tot mislukking gedoemd?
Nanking, een stad der droefenis
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Spoedige hervatting der besprekingen
met Hatta verwacht
Stakingen in Frankrijk op bevel der
Cominform
Woensdag 17 Nov. 1948
70e Jaargang No. 1964
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Gij staat daar
voor 'n grootse
taak, soldaat!
Truman handhaaft eis tot opheffing der blokkade
Bevel aan Joden
Arabieren
en
Van overeenstemming
nog geen sprake
Japanse Rijksdag
ontbonden
Weerbericht
De toestand wordt
wanhopig
Voedingsvetten, olie en
rijst in December
Sovjet Unie financierde
de revolutionaire actie
„Republiek moet meedoen"
zegt Oost-lndonesië
Men ziet gedraai rond de maagd
Ratio Koster voor Hoog
Militair Gerechtshof.
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Rayonred. C. A Dekkers
Directie:
j. BIJLSMA en C. KRAK
HELDERSE COURMT
Radio Moskou heeft meegedeeld, dat
de regering'der USSR aan Herbert
Evatt en aan Trygve Lie heeft doen
weten, dat rij hnn opinie aan
gaande de opiosring van de Ber-
lijnse kwestie deelt, wat betreft de
beslissende invloed daarvan op andere
kwesties zoals Duitsland, Oostenrijk en
Japan.
_De Sovjet-regering deelde evenzo
hun mening aangaande de betekenis
ran persoonlijk contact en wederzijds
vertrouwen tussen de leiders van sta
ten bij het streven naar verbetering
der betrekkingen".
Het antwoord gaat vervolgens In op
een nota, die de Sovjet-Unie op 3 Oc-
tober aan Engeland, Frankrijk en de
V. S. heeft doen toekomen en waarin
werd voorgesteld „de richtlijnen te er
kennen, waarover op 30 Augustus de
opperbevelhebbers te Berlijn het eens
geworden waren".
Tevens heeft de Sovjet-Unie toen
voorgesteld, dat de raad der vier mi
nisters de Berlijnse en de Duitse kwes
tie zou bespreken, uitgaande van de
overeenkomst van Potsdam. De Sovjet-
Unie, zo zegt de brief, is nog altijd de
zelfde mening toegedaan.
De ministers van Buitenlandse Za
ken van Frankrijk en de V. S. Robert
Schuman, Marshall, alsmede Mac Neil
(laatstgenoemde ter vervanging van
Bevin) hebben gistermiddag vergaderd
in de Quai d'Orsay. Zij hebben vastge
steld dat tussen hun onderscheiden re
geringen een algehele overeenstem
ming van zienswijze bestaat omtrent
het door haar te geven antwoord op
de oproep van Evatt en Lie.
Truman niet naar Moskou.
Truman heeft te Key West ver
klaard, dat de V. S. de vier-mogendhe-
den-besprekingen over Duitsland niet
zullen hervatten voordat de Sovjet-
Unie de blokkade van Berlijn heeft
opgeheven. De president zeide plan
nen te hebben voor een ontmoeting
met Stalin. Hij zou Washington niet
voor een dergelijke samenkomst verla
ten. Zijn uitnodiging aan Stalin om
naar Washington te komen was echter
nog steeds geldig. Truman zeide even
min het plan te hebben een afgezant
naar premier Stalin te zenden.
Betreffende zijn verhouding tot de
minister van Buitenlandse Zaken, Ge-
orge Marshall, verklaarde hij, dat zij
thans en vroeger in volkomen over
eenstemming met elkaar waren. Hier
mee, aldus Reuter, gaf hij duidelijk te
kennen, dat hij wenste, dat Marshall
in zijn functie bleef. Truman noemde
Marshall een van Amerika's grootste
patriotten, daar hij slechts uit vader
lands plichtsbesef i» dienst bleef.
Marshall had zich van de tijd af dat
hij uit het leger trad steeds terug wen
sen te trekken.
Marshall had, zo vervolgde de presi
dent, een verklaring gereed naar aan
leiding van het voorstel van Evatt en
Lie. Hij, Truman, keurde deze verkla
ring, die later gepubliceerd zou worden
volledig goed.
Er zal geen speciale zitting van het
huidige Congres bijeen geroepen wor
den, aldus Truman. Styles Bridges had
namelijk op een speciale zitting aange
drongen met het oog op de situatie in
China. Truman zeide in contact te
staan met de Chinese president.
De Veiligheidsraad heeft Arabieren
en Joden bevel gegeven een wapenstil
stand voor geheel Palestina tot stand
te brengen en onderhandelingen te be
ginnen voor een blijvende vrede.
De raad aanvaardde bovendien een
resolutie van België, Canada en Frank
rijk, waarbij een beroep op beide par
tijen wordt gedaan om hetzij direct
hetzij via de bemiddelaar te onderhan
delen.
De afgevaardigde van de voorlopige
regering van de staat Israël, hechtte
zijn goedkeuring aan het door de de
legaties van Canada, België en Frank
rijk ingediende resolutie-ontwerp, vol
gens hetwelk de raad zou besluiten dat
in Palestina een wapenstilstand geslo
ten zal worden en hij de beide partij
en zou aansporen om onderhandelingen
aan te knopen.
Eban verklaarde echter, dat Israël
de Negef niet zal ontruimen.
Van zijn kant verklaarde de afge
vaardigde van Syrië, Faris El ChoerI,
dat de Arabieren niet bereid zijn het
resolutieontwerp te aanvaarden, want
onderhandelingen aanknopen met de
Joden, zou gelijk staan met het bestaan
van Israël te erkennen.
De Amerikaanse torpedobootjagers .JPurdy" en ,J3ristol" brengen een
operationeel bezoek van een week aan Amsterdam. Gisterochtend kwamen
zij in de haven aan en kozen ligplaats aan het Steenen Hoofd. De schepen
hebben een waterverplaatsing van 2200 ton en een bemanning van 350 kop
pen. Zij zijn bewapend met 6 kanons van 12.7 cm, opgesteld in 3 geschut-
torens, 12 mitrailleurs van 40 mm, 11 oelikons van 20 mm en 2 vijfling-
torpedolanceerbuizen van 53,3 cm. Hun snelheid bedraagt 36>/t mijl per uur.
Beide schepen behoren tot de „Allen M. Summer"-klasse en werden in 1944
in dienst gesteld.
In aansluiting op het bericht, dat de
regering de Indonesische kwestie
heeft onderzocht vernemen wij, dat men
hieruit niet mag afleiden, dat binnen
kort een der leden van 't Nederlandse
kabinet zich naar Indonesië zal bege
ven. Het nadere contact op basis van de
ze instructies zal worden opgenomen
door de in Batavia vertoevende advi-
seurs, die met minister Stikker de be- het volgende: „Naar aanleiding
De Japanse minister-president, Josji-
da, heeft in een proclamatie medege
deeld, dat de Japanse Rijksdag ontbon
den zal worden.
De proclamatie heeft in Amerikaan
se kringen grote beroering veroor
zaakt. Men vat haar op als een uitda
ging aan de bezettende overheid en
een inbreuk op de nieuwe grondwet.
Men verklaart, dat de Japanse rege
ring de vertrouwenskwestie moet stel
len en het beleid aan de meerderheids
partijen moet overlaten, zo deze zich
tegen de ontbinding kanten.
De liberale partij, die na de ineen
storting van de vorige coalitie tenge
volge van financiële schandalen, aan
het bewind kwam, komt er onbewim
peld voor uit, dat zij de Amerikaanse
overheid er toe zal nopen nieuwe ver
kiezingen uit te schrijven"
Vier communistische moties
verworpen
De tweede Kamer heeft gistermid
dag gestemd over vier moties, door le
den der CPN bij de algemene beschou
wingen over de rijksbegroting verleden
week ingediend. De motie-Wagenaar,
waarin gevraagd wordt de loonbijslag
te verhogen tot 2,50 per week, is ver-
Worpen met 75 tegen 7 stemmen.
De drie moties-Hoogcarspel, resp. be
treffende verhoging van de grens van
de lonen en salarissen, waarop een
bijslag wordt toegekend; toekenning
fan een bijslag aan de gepensionneer-
den, de sociale rentetrekkers en de
ouden van dagen en toekenning van
de bijslag op het loon aan gehuwden
beneden 23 jaar en daarmede gelijk-
gestelden, werden eveneens verworpen,
de eerste twee bij zitten en opstaan
waarbij alleen de communisten zich
vóór verklaarden, de derde met 75 te
gen 7 stemmen.
Verwachting, geldig tot heden
avond: Wat toenemende en aan de
kust tijdelijk krachtige wind tussen
Zuid- en Zuidwest, meest zwaar
bewolkt met plaatselijk enige
regen. Weinig verandering in tem
peratuur.
BEDELL SMITH LUNCHTE OP
PALEIS SOESTDIJK.
Generaal Bedell Smith, de Ameri
kaanse ambassadeur te Moskou, heeft
gistermiddag op paleis Soestdijk de
lunch gebruikt met de koninklijke fa
milie. -
sprekingen in Djokja hebben gevoerd.
De Nederlandse regering wenst thans
op 'n aantal essentiële punten, die van
republikeinse zijde naar voren zijn ge
bracht, nadere opheldering. Uiteraard
mag verwacht worden dat van de eis
tot stopzetting van de bestandschen
dingen niet zal worden afgeweken.
.Nanking, zo meldt Reuters corres
pondent Walter Parrott, was Dinsdag
„een stad der droefenis", toen van het
front werd vernomen, dat de door de
communisten geleide troepen om
Hsoetsja zijn heengetrokken en Soeh-
sien hebben veroverd, 250 km. ten
Noorden van de hoofdstad. Volgens
militaire bronnen te Nanking zjjn bijna
honderdduizend manschappen van de
regering op weg naar het gebied van
feoehsien", waar een beslissende slag
zou plaats hebben.
De prijzen in Nanking beginnen op
nieuw te stijgen, maar er heerst wei
nig economische onrust. Er is thans in
ruime mate rijst verkrijgbaar.
De Britse consul-generaal te Sjang
hai heeft de Britse onderdanen aange
raden „vele van de alarmerende ge
ruchten niet te ernstig te nemen" Wèl
beloofde hij arme of werkloze Britse
onderdanen te evacueren, ook die, die
elders vrienden of een woonplaats
hadden. Hij zegde transport toe tot
Hongkong.
Volgens de laatste berichten stromen
tachtigduizend door de communisten
aangevoerde manschappen naar Peng-
poe. Zij zouden Joengtsjeng op de
grenzen van de provincies Honan en
Anhwei al bereikt hebben. Het bevel
voert „de beroemde een-ogige generaal
Liog Po Tsjeng".
Het wachtwoord van de regering, zo
gaat Reuter's correspondent voort, is
rog immer „noch capitulatie noch
terugtocht" maar verscheidene hoge
regeringsfunctionarissen hebben toe
gegeven aan de toestand te wanhopen.
In Noord-Mandsjoerije trekken de
Noordelijke troepen nog steeds naar de
Grote Muur om zich te voegen bij de
door de communisten geleide concen
traties bij Foening, 280 km. ten Oosten
van Peiping. De regeringstroepen ver
mijden hier de slag „om hun krachten
te sparen voor de verdediging van het
vitale mijngebied van Tongsjan. In de
„zak" van Peiping hebben de regerings
strijdkrachten hun linies verkort en
zijn een gedeeltelijke terugtocht naar
Loeanhsien, 170 km. ten Noordoosten
van Tientsin, begonnen.
Beweerd wordt, dat gemotoriseerde
eenheden der centrale regering voort
durend uit Peiping naar het Zuid
oosten trekken (via Tientsin) ter ver
dediging van de mijnstreek.
OVEREENSTEMMING TUSSEN
SOFOELIS EN TSALDARIS
De Griekse politici Sofoelis en Tsal-
daris hebben overeenstemming bereikt
over een reorganisatie van het vroege
re coalitie-kabinet.
Volgens betrouwbare Nederlandse
bronnen wordt verwacht, dat de recht
streekse onderhandelingen tussen ver
tegenwoordigers van de Nederlandse
regering en dr. Mohammed Hatta,
spoedig hervat zullen worden.
Het Nederlandse kabinet zou
naar men veronderstelt niet tevre
den zjjn over het voorstel van dr.
Hatta om het republikeinse leger in
tact te houden gedurende de interim-
periode.
Van bevoegde zijde vernemen wij
van een aankondiging van Moh Natsir
„dat beide partijen in principe een
overeenstemming hadden bereikt om
de politieke besprekingen te hervat
ten", is op 12 dezer van bevoegde Ne
derlandse zijde medegedeeld, dat hier
van in Den Haag niets bekend is.
Na de zitting van de ministerraad
van Maandag is thans overgegaan tot
het samenvatten van het standpunt
van de Nederlandse regering n.a.v. de
door minister Stikker en zijn advi
seurs opgenomen contacten.
Verwacht kan worden, dat dit stand
punt binnen enkele dagen ter kennis
van de republiek zal worden gebracht,
maar nogmaals dient met nadruk te
worden vastgesteld dat er tot dusverre
geen sprake is van een bereikte over
eenstemming, nog minder van een
nieuwe overeenkomst met de repu
bliek".
Ter gelegenheid van de feestdagen
in December zal aan alle leeftijds
groepen honderd gram rijst op bon ter
beschikking worden gesteld. Deze rijst-
bon wordt opgenomen in de bonnen-
lijst van 2 December. In dezelfde bon-
nenljjst wordt een bon opgenomen
voor 250 gram boter of margarine of
200 gram vet boven het normale rant
soen voor de leeftijdsgroepen A, B en
c. De leeftijdsgroepen D en e ontvan
gen een extra bon voor de helft van
deze hoeveelheid. Tenslotte zal in de
bonnenljjst van 16 December een bon
worden aangewezen voor alle leef
tijdsgroepen voor 180 gram spijsolie.
In verband hiermede wordt het pu
bliek aangeraden, teneinde stagnatie
in de aflevering te vóórkomen, ledige
spijsolie-flessen bij zijn leverancier in
te leveren.
In de Franse nationale vergadering
is men begonnen met het debat over
de laatste stakingen en de bewering
van de minister van Binnenlandse Za
ken, Moch, dat de stakingen door de
Cominform worden gefinancieerd.
Minister Moch besloot zjjn overzicht
van wat hij noemde „de terreur in de
kolenbekkens" met de woorden: „orde
en recht zullen overwinnen in Frank
rijk".
In zijn openingsrede zei minister
Moch, dat in een zeker stadium van de
staking, toen de troepen de mijningan
gen weer hadden bezet, „georganiseer
de benden, onder bevel van vroegere
communistische maquis een echte gue-
lilla-tactiek toepasten. Zij ondernamen
tegenaanvallen, die soms hevig en
woest waren.
Moch las rapporten van plaatselijke
ambtenaren voor, waarin werd be
schreven hoe bruggen en wegen van
mijnen voorzien werden. Zich tot de
communistische banken richtend riep
Moch uit: „Dit is geen actie van vak
verenigingen. Dit is revolutionnaire
actie. Het is duidelijk, dat deze misda
dige sabotage en intimidatie voort du
ren in sommige plaatsen, waar de
plaatselijke leiders van de CGT han
delden alsof zij koninkjes waren". De
militairen zouden op hun post blijven
totdat de persoonlijke veiligheid en de
vrijheid om te werken weer ten volle
verzekerd waren.
Het aantal politieagenten dat ge
wond werd bij de mijnstaking bedroeg
tot 12 November 479. Tot die datum
waren 1041 personen gearresteerd, on
der wie 117 buitenlanders: Polen, Ita
lianen en Duitsers. 317 personen wa
ren veroordeeld en 25 buitenlanders
uitgewezen.
De minister citeerde berichten, die
naar zijn zeggen afkomstig waren van
geheime agenten binnen de communis
tische cellen over het gehele land.
In een cel zei een communist, dat het
doel van de staking was ,,de val van
de regering en het overnemen van de
macht door de communistische partij,
zonodig door directe actie".
Het parlement van Oost-lndonesië
heeft twee moties aangenomen, inge
diend door mr. The Sing Hoo (van de
progressieve fractie). In de eerste
motie wordt te kennen gegeven, dat
het in Den Haag gehouden federale
overleg slechts het karakter van
overleg heeft gedragen en voor Oost-
lndonesië niet bindend zou zjjn in
dien zou blijken, dat het in Neder
land in verband daarmede in te die
nen wetsontwerp niet in overeen
stemming zou zijn met de beginselen
van de Bandoengse resolutie. De deel
neming door de republiek aan de fe
derale interim-regering wordt door
Oost-lndonesië aldus de motie
beschouwd als een belangrijke voor
waarde voor de verzekering van rust
en orde bij de stichting van de ver
enigde staten van Indonesië.
In de tweede motie wordt de wen
selijkheid uitgedrukt, dat bfl de aan
wijzing van candidaten voor het lid
maatschap der federale interim-rege
ring overdag zal plaats hebben tus
sen de regering en het parlement.
STAKING OP NORTHOLT
GEëINDIGD
De staking van het tecnnisch perso
neel op het Londense vliegveld Nort-
holt, welke een achttal dagen heeft ge
duurd, is gisteren geëindigd. De sta
kers besloten op een massa-bijeen
komst het werk terstond te hervatten
onder voortduring van de onderhande
lingen
ijeT moge u verbazen dat de
Jezuïetenpaters van een sterre-
wacht er' zich mee bemoeien, maar het
gaat over gedraai rond de maagd. Dat
wordt met de dag helderder. In Zuid-
Oostelijke richting en met verlichte
staart. Het gedoe is zelfs gefo'-graf eer d
door de sterrekijkers van het Vaticaan.
De komeet werd veertien dagen gele
den óók al gesignaleerd in het sterren
beeld van die juffrouw. Ander gedraai
rond een maagd in Amsterdam. Daar
greep de politie in op het moment dat
een 19-jarige bootwerker met een
broodmes een 28-jarige lady wilde splij
ten. Zij had aanhalig geswingd met een
concurrerende verkering. Derde maag
denaffaire is internationaal met eer.
tintje: Een Schotse timmerman heeft
per brief aan fungerend burgemeester
van Berlijn gevraagd hem te willen
helpen bij het kiezen van een vrouw
uit de huwbare maagschap dier stad
„omdat hij diepe eerbied heeft gekre
gen voor de kwaliteiten der Berlij-
ners". Nebbisj, die Schot zoekt natuur
lijk een vrouw die gewend is aan wei
nig eten.
LIET HONDJE van mevrouw Pal-
mer in Londen voelde zich niet
erg lekker en keerde z'n maag om. Fr
kwam een saphier ter waarde van 5
miel te voorschijn. Hoe de terrier er
aan komt is een levensgroot raadsel In
Praag draait de Russische film „Brood
en Bloed". Uit protest zaten Zondag
avond velen te hoesten en te kuchen.
De politie greep in en arresteerde 200
mensen die „last van verkoudheid had
den"; ze zitten al in een concentratie
kamp. De 91-jarige Johannes Mevissen
m de 88-jarige Joanna Timmermans te
Reuver vieren Zaterdag hun platina
bruiloft. Vijf en-zestig jaar in lief en
leed! Een gast van de Asser justitie
kon niet accoord gaan met de hem van
Staatswege verstrekte voeding. Hij at
zijn vork op en kwam in het ziekenhuis
terecht, waar de chirurg er raad op
wist. Toestand naar omstandigheden re
delijk wel. De Deense luchtvaartmaat
schappij vierde gisteren haar dertig
jarig bestaan. Zij is de oudste. Volgend
jaar viert de KLM hetzelfde feest.
i»
VOOR DE ERNSTIGE lezers eerst
een druppel wijsheid. Van
Gerard Hauptmann: „Humor is een
doorleefd inzicht, waarover men gela
chen heeft". En een Chinese injectie
voor wie het nodig hebben: „Wat wij
gaarne doen valt niet zwaar". Zwaarder
spuitje voor luiwammessen: „Op elke
deur in het leven staat: duwen!" Boe
renwijsheid uit de Oekraine: „Liefde is
blind, maar wie getrouwd is wordt hel
derziende."
QNS LIJFBLAD, de Prawda, weet
uit Spanje te berichten dat over
al de vlam van de guerilla-oorlog naar
buiten slaat. In Galicië heeft de vierde
verzetsgroep 308 militaire operaties uit
gevoerd. In Andalusië hebben 348 aan
vallen plaats gevonden. Vrediger knokt
Knokke. Daar komt een kunstmatig
strand, een modern zwembad, er verrij
zen villawijken en kanjers van hotels.
Het kost een slordige 50 millioen Belgi
sche francs. In Leeuwarden werd een
20-jarige bankwerker vrijgesproken
van 'n ten laste gelegde diefstal .maar
hij moet toch zes maanden mediteren.
Had de hele inventaris van de politie
cel in gruzelementen gestampt uit ver
veling. Een mens wil tenslotte wat te
doen hebben
J-JIER KOMT het sterke verhaal va»
de dag: Inbrekers, die getraent
hadden de safe van een theater in Bal-
timore met behulp van een acetyleen
vlam open te snijden, bleken ontmoe
digd hun poging te hebben opgegeven
met achterlating van hun instrumenten.
De politie ontdekte, dat de heren in-
plaats van een snij- een lasapparaat
hadden gebruikt en dat de safedeur on
wrikbaarder gesloten was dan tevoren..
Hier nog meer krasse verhalen: Op de-
zeilde dag dat in Londen prinses Elisa-
beth in het huwelijk trad, sloot in
Veenwoude Elisabeth van der Veen
haar echtverbintenis. Op dezelfde dag
dat prinses Elisabeth het leven schonk
aan een zoon, ontving Elisabeth Post-
tnaVan der Veen haar eerstgeborene:
een dochter. In Beverwijk gaat „Toon
kunst" repeteren op „Das Lied von der
Glocke". In het badhuis. Nieuwe leden
worden er om kwart vóór acht ver
wacht. Zwembroek en handdoek mee
brengen?
JN ZUTPHEN zei een dame tot
twee andere dames die collec
teerden voor Stichting '40—'45: „Jullie
zijn schooiers". En dat namens die da
mes niet, want al schooiden ze, ze waren
toch geen schooiers. De rechter deed uit
de doeken dat de scheldende dame
vroeger met de bus van Winterhulp
had gerammeld. Veertig gulden boete.
En dit zal U verblijden: De toestand
van mevr. Kasyenkina, de Sovjetrussi-
sche onderwijzeres, wier sprong uit
een raam van de derde étage van het
Sovjet-consulaat te New York heeft
geleid tot het springen der consulaire
betrekkingen tussen de Ver. Staten en
de Sovjet-Unie, is bijna zo goed, dat zij
het Roosevelt-ziekenhuis kan verlaten.
Mevr. Kasyenkina, die een aantal breu
ken en inwendige verwondingen op
liep. hinkt thans op krukken; haar ka
mer wordt nog door de politie bewaakt.
Voorzichtigheid is de moeder van de
porceleinkast.
„De man die dit zei, bevindt zich in
aeze vergadering en was op zeker
ogenblik voortvluchtig omdat hij vrees
de gearresteerd te zullen worden", al
dus minister Moch.
Moch haalde instructies aan, gege
ven door de toenmalige secretaris van
de Cominform. generaal Zhdanof, in
Juli 1948. Moch zei, dat in het docu
ment, dat hem „van zeer betrouwbare
zjjde" had bereikt, aan de communis
tische partijen in West-Europa de in
structie werd gegeven. dat de strijd
tegen het plan-Marshall in West-Euro
pa moet worden voortgezet met alle
mogelijke middelen. Zelfs als de diplo
matieke spanning vermindert, moeten
de communisten in West-Europa niet
verslappen in de strijd tegen het plan-
Marshall. Een diplomatieke godsvrede
zal slechts een episode zijn in de oor
log tegen het Westerse kapitalisme, dat
op de knieën moet worden gebracht".
Door middel van een bank in Frank
rijk, die voor de wet Frans was, doch
in feite eigendom van twee vooraan
staande Russische banken, werden gel
den uit de Sovjet-Unie overgemaakt
aan communisten in Frankrijk en Bel
gië. Het betrof hier „La banque com-
merciale pour 1'Europe du Nord". Van
de 100.000 aandelen behoorden er 99.700
aan de Russische staatsbank en de
Sovjet-bank voor een buitenlandse
handel. Nog zeer onlangs was goud
van de cominform tot een bedrag van
meer dan een milliard francs in Frank
rijk gebracht.
Dinsdag diende voor het hoog mili
tair gerechtshof te Den Haag het be
roep van de 21-jarige dienstplichtige
soldaat Ratio Koster, die 20 April '48
door de krijgsraad te velde (Zuid) ver
oordeeld werd tot een gevangenisstraf
van 3 jaar met ontslag uit de militaire
dienst en ontzetting van het recht bij
de gewapende macht te dienen.
Koster had ih Juli 1947, drie weken
nadat hij in militaire dienst gekomen
was. een extra-editie van het maand
blad „Eén" van het Algemeen Neder
lands Jeugdverbond verspreid in de
„Generaal de Bons"-kazerne te Grave.
„Maakt van onze soldaten geen SS-ers"
was de titel van een artikel over de
gebeurtenissen in Zuid-Celebes dat de
krijgsraad krijgstuchtondermijnend
achtte.
Ratio Koster verklaarde, dat hij met
de verspreiding van het maandblad de
krijgstucht niet had willen ondermij
nen, maar zijn kameraden had willen
voorlichten om excessen in Indië te
voorkomen.
De advocaat-fiscaal betoogde, dat,
wanneer iemand deel uitmaakte van
een militaire organisatie, hij ook voor
de belangen van die organisatie moest
waken. De heimelijke manier waarop
Koster propaganda voor zijn ideeën
voerde (hij legde de kranten op de pri
vaten!) was voor hem het bewijs, dat
Koster bewust tegen de krijgstucht
handelde. Het vonnis achtte de proc.-
fiscaal juist doch de strafmaat noemde
hij te zwaar.
Hij stelde het Hof daarom voor, de
schuldverklaring te handhaven en de
strafmaat te verlagen tot een gevange
nisstraf van één jaar en zes maanden
met aftrek van de 15 maanden detentie
en ontslag uit de militaire dienst.
Appellant had twee advocaten, mevr.
C. Enthoven en mr. dr. B. J. Stokvis.
Mevr. mr. Enthoven bestreed het uit
gebrachte psychiatrisch rapport, dat
Koster onverbeterlijk noemde, omdat
hij een communist was. en verklaarde,
dat het vonnis van dfe krijgsraad in Ne
derland algemeen beroering had ge
bracht.
Mr. dr. B. J. Stokvis verklaarde,
dat het er in deze zaak om gaat of 'n
Nederlandse militair critiek mag uit
oefenen op het regeringsbeleid. Dit is
in een democratische staat het recht
van iedere staatsburger. De raadsman
verklaarde niet te begrijpen, waarom
het bewuste blad de krijgstucht zou
ondermijnen. Pleiter vroeg tenslotte
het vonnis op juridische gronden te
vernietigen, vrijspraak en onmiddellij
ke invrijheidstelling. Dit laatste ver-
•oek werd door het Hof afgewezen.
Uitspraak over 14 dagen.
Nieuwe gezichten in de
Belgische ploeg
Het Belgische elftal dat Zondag 21
November te Antwerpen tegen Neder
land uitkomt, is als volgt samenge
steld: Doel: Meert, Anderlecht; achter:
Aernaudts, Berchem en Anoul, F. L.
Luik. midden: Coppens. F. C. Meche-
len, Carré, F. C. Luik en Henriet, S. C.
Charleroi; voor: Appeltans, St. Truyen,
Van Steenlant, St. Nicolaas. Mermans,
Anderlecht, Chaves d'Aguilar, La
Gantoise en Mannaerts, R. C. Mechelen
Reserves: Dedopt, Antwerp Ff C„
Hendrinckx, Lyra, de Buck, Aalst en
Govard, F. C. Luik.
EERVOL ONTSLAG
ABDOELKADIR
Aan Raden Abdoelkadir Widjojoat-
modjo is op zjjn verzoek op de meest
eervolle wijze, gerekend van 1 No
vember 1948, ontslag verleend als
voorzitter van de delegatie, inge
steld bij koninklijk besluit van 15
December 1947, onder dankbetuiging
voor de vele en gewichtige diensten,
door hem in moeilijke omstandighe
den den lande bewezen.