Engeland steunt de resolutie der V.S.
Rusland wil nog veel verder gaan
Nederland legt beslissing van
Parijs naast zich neer
Critieke toestand in China
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Rusland zorgde voor
verrassing te Parijs
Uitbreiding van de militaire actie
Vrijdag 24 Dec. 1948
70e Jaargang No. 1996
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Weerbericht
Deskundigen I
De troepen worden niet teruggeroepen
Soekarno wist niet waar
zijn leger was
Nederland geboycot op
Ceylon
„Daily Express" geeft
Nederland gelijk
Roofoverval op een
Boerenleenbank
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Po6tgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Bayonred.: C. A. Dekkers
Directie:
j BIJLSMA en C. KRAK
llllliiïï
TARIEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm. - Kleine advertenties
l„Juttertjes") tot 15 woor
den 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.— bij vooruitbe
taling, plus incassokosten
V0LG^L r T r CHA^LOT ontvangen berichten sluiten
de Bnt»e en Canadese afgevaardigden zich aan b« de Amerikaanse ontwerp
resolutie waarin stakuig van het vuren en terugtrekking der troepen achter de
0Ude linies wordt geeist. In dit geval zou het ontwerp, dat reeds door de Ver
enigde Staten, Colombia, Syrië en China I* goedgekeurd, over zes stemmen be
schikken, waarbij tenslotte die van Argentinië wordt gevoegd. Aldus zou het
0yor 7 stemmen beschikken, terwijl twee vaste leden van de Veiligheidsraad
(Frankrijk en Rusland) zich onthouden. In die omstandigheden zou het ontwerp
worden goedgekeurd.
De Veiligheidsraad heeft gisteren het
debat ever de Indonesische kwestie
voortgezet. Eerst sprak de Chinees
Chiang, die met een paar woorden de
competentie-kwestie van de tafel veeg
de. Vervolgens citeerde hij de conclusie
van de C. v. G. D., dat Nederland zich
niet aan het bestand heeft gehouden.
Zijn delegatie achtte de actie ditmaal
veel ernstiger dan bij de vorige poli
tionele actie, omdat het uitbreken van
de vijandelijkheden heeft plaatsgevon
den. ondanks de inmenging van de
Veiligheidsraad, ondanks de Renville-
overeenkomst en ondanks de aanwe
zigheid van de C. v. G. D.
Sprekend over de Nederlandse mo
tieven, die werden gegeven voor de
onmogelijkheid om met de Republiek
tot een overeenkomst te geraken zeide
hij: „Er mogen redenen zijn voor be
zwaren, doch deze hadden moeten wor
den voorgebracht bij de C. v. G. D. of bij
de Veiligheidsraad. De Chinese rege
ring is ervan overtuigd, dat een reële
samenwerking tussen Nederland en In
donesië nooit kan worden geboren uit
een machtsontplooiing. Hij eiste een
snelle actie van de Veiligheidsraad en
verklaarde, dat China zal stemmen
vóór de door Amerika c.s. ingediende
resolutie.
Australië gaat nog verder.
De vertegenwoordiger van Australië,
kolonel Hodgson, noemde de actie van
Nederland een rechtstreekse aanval,
ook op de Veiligheidsraad. De actie
mag niet doorgaan. De Nederlandse
vertegenwoordiger heeft verzekerd,
dat Nederland zal doorgaan ongeacht
de consequenties. In verband hiermede
citeerde Hodgson artikel 25 van het
handvest, waarin de leden der V.N.
evereenkomen, de beslissingen van de
Veiligheidsraad te aanvaarden en uit
te voeren. Op grond van onze gege
vens, zo zeide de heer Hodgson, kan
worden gezegd, dat Nederland geen
samenwerking heeft gewenst met de
C. v. G. D. De rapporten dezer com
missie bewijzen een volkomen gebrek
aan samenwerking.
Sprekende over de Renville-beginse-
len zeide Hodgson, dat artikel 10 is
overtreden door Nederland door de
wijze waarop het bestand is opgezegd.
Hij deelde mede, dat de Belgische ver
tegenwoordiger der C. v. G. D. een
veto heeft opgesteld op „faire en uit
voerbare voorwaarden" die door twee
leden der commissie waren uitgewerkt.
„Wij hoorden geen enkele reden,
waarom deze voorstellen door Neder
land werden verworpen". Hodgson
prees de Republiek voor haar bereid
heid tot het aanvaarden van bedoelde
voorstellen en van de latere voorstel
len van Cochran.
Kolonel Hodgson noemde de ingezet
te actie tragisch, daar zij zeer wel on-
HE MEDEDELING van de Russische
afgevaardigde in de Veiligheids
raad, Malik, dat hij niet voor de Ame
rikaanse resolutie zal stemmen, was te
Parijs de grote verrassing van dé dag.
Men vraagt zich af, wat deze houding
te betekenen heeft en welke gevolgen
zij eventueel zal hebben. Het wordt in
vele kringen betwijfeld of de Sovjet-
Unie inderdaad haar stem aan de reso
lutie zal onthouden, wanneer zou blij
ken dat de aanneming daarvan van
haar stem zou afhangen.
Velen zijn geneigd te verwachten, dat
de Russen, wanneer hun eigen voorstel,
waarvan de tekst nog niet ingediend is,
zou worden verworpen, zullen aankon
digen, dat zij daardoor genoodzaakt zijn
tcch nog het Amerikaanse voorstel te
steunen.
De verdere Sovjet-Russische plannen
zijn nog in duister gehuld. Dit leidt in
vele kringen tot de veronderstelling,
dat de Sovjets door deze houding wil
len trachten de aanhangers der Ameri
kaanse resolutie te bewegen tot stem
men voor het nog verder gaande Sov-
jetplan.
tot
wol-
Weersverwachting, geldig
hedenavond: Overdrijvende
kenvelden, maar overwegend
droog weer en plaatselijk nevel
of mist. Meest zwakke wind tus
sen Noord en Oost. In de kuststre
ken van het Noorden van het
land lichte dooi tot temperatuur
om het vriespunt. Elders in het
land in de ochtend lichte vorst
en in de middag temperatuur om
het vriespunt.
De vertegenwoordiger van Aus
tralië in de Veiligheidsraad, kolo
nel Hodgson, schijnt niet precies
te weten, waarover hjj praat. In
zijn rede critiseerde hij het feit,
dat op bevel van dr. Beel de mili
taire waarnemers van de C. v. G.
D. naar Batavia werden geroe
pen. De Australiër zeide: „Ik weet
niet wie dr. Beel is, maar het zal
wel een Nederlandse vertegen
woordiger zijn".
De geachte afgevaardigde, die
over de Indonesische politiek
sprak, had blijkbaar nog nooit
gehoord van de Hoge vertegen
woordiger der Kroon, de hoogste
autoriteit in Batavia.
overzienbare gevolgen zal kunnen
hebben, niet slechts voor Indonesië,
maar in geheel Oost-Azië en voor Ne
derland zelf. De laatste Nederlandse
eisen werden door hem een ultimatum
op het termijn van slechts achttien
uren genoemd. „Dit", zo zeide hij.
„was erger dan wat Hitier in 1940 je
gens Nederland deed".
De Australische regering kan thans
in de Veiligheidsraad geen stem uit
brengen, maar zij hoopt, dat de leden
van de raad zijn amendement op de
Amerikaanse resolutie zullen overne
men. Aan de Amerikaanse resolutie
zqu de heer Hodgson dan willen zien
toegevoegd:
„dat de president der Republiek In
donesië en de overige politieke ge
vangenen, die op 18 December werden
gearresteerd, zullen worden vrijgela
ten".
Voorts stelde hij voor de C. v. G. D.
opdracht te geven om waar te nemen
en aan de Veiligheidsraad te rapporte
ren of er geen represailles of straf
acties tegen individuele personen wor
den genomen.
Nadat de vertegenwoordigers van de
Arabische Liga en van India zich ac-
coord hadden verklaard met de Ame
rikaanse resolutie en de Australische
amendementen daarop, kwam de Rus
Jacob Malik aan het woord. Hij viel
Amerika. de Commissie voor Goede
Diensten en Nederland scherp aan. Hij
zeide o.m.: De Nederlandse autoriteiten
hebben door hun koloniale politiek
van onderdrukkiing, terreur en exploi
tatie, daden van verweer en manifesta
ties van haat opgeroepen, en zelf op
roer tegen de onderdrukking uitgelokt.
De Nederlandse autoriteiten trach
ten nu voor deze moeilijkheden de re
publiek verantwoordelijk te stellen,
doch de oorzaak van deze ongeregeld
heden liggen in de politiek van de ko
loniale regering. De Russische afge
vaardigde stelde vast, dat de Neder
landers van het begin af niet hebben
gezocht naar 'n overeenkomst, doch dat
zij de vijandelijkheden hebben voorbe
reid. De Amerikaanse resolutie ging
Malik niet ver genoeg. Hij wilde bo
vendien de instelling van een brede
commissie uit de Veiligheidsraad, die
de op te leggen maatregelen contro
leert en die wordt ingeschakeld bij de
onderhandelingen. Malik zou dus niet
voor de Amerikaanse resolutie stem
men, maar zelf een resolutie van ver
dergaande strekking indienen.
„VEDERLAND ZAL VERMOEDELIJK elke resolutie van de Veiligheidsraad,
die het terugtrekken van de Nederlandse en Indonesische strijdkrachten op
de stellingen van de bestandsovereenkomst van Januari 1948 behelst negeren".
Aldus heeft dr. H. J. Friedericy, chef van de politieke afdeling van het Neder
landse ministerie van Overzeese Gebiedsdelen te New York verklaard. Volgens
dr. Friedericy zou het terugtrekken van de troepen uit de door de nieuwe
politionele actie verworven posities tot chaos leiden.
Douwes Dekker noemt de
Republiek corrupt
Moh. Hatta. Soekarno, Hadji Agoes
Salim en Douwes Dekker, die bjj de
bezetting van Djokjakarta geïnter
neerd werden, hebben zich uitgespro
ken over de hervatting van de mili
taire actie op Java. De gewezen re
publikeinse regering Is zeer down en
zenuwachtig.
Volgens Hatta was door het leger
te Djokja geen weerstand geboden,
aangezien dit elders op oefening was.
Soekarno verklaarde niet te weten,
waar het leger was.
Hadji Agoes Salim verklaarde, dat
zijn buitenlandse connecties uitstekend
waren, doch dat van het militaire ge
doe van de republiek niets klopte.
Overigens was deze republikeinse be
windsman zeer erkentelijk voor het
correcte optreden van de Nederland-
ders bjj de bezetting.
Volgens Douwes Dekker, adviseur
van de Republiek, was het ongeluk van
de Republiek corruptie en nog eens
corruptie. Van democratie was in de
Republiek geen sprake en het was
slechts een onderlinge strijd tussen
de verschillende partijen.
r\R. FRIEDERICY verklaarde verder
nog: „Indien de gewapende acties
der Indonesiërs succes hebben, zal dit
communistische overheersing beteke
nen. Ik ontken, dat de republikeinse
regering het communisme verslagen
heeft. Slechts één derde van het repu
blikeinse leger werkte mede met de
jongste door de republikeinse regering
geleide anti-communistische actie. Het
republikeinse leger krijgt van niemand
zijn bevelen".
,.De C. v. G. D. was op de hoogte van
en achtte het het beste geen bekend
heid te geven aan de feiten, die aan
toonden, dat het republikeinse leger
maanden lang het door de V. N. ver
ordende bestand heeft geschonden", al
dus dr. Friedericy.
Hij trok een vergelijking met India's
politionele actie om terrorisme in Hai-
derabad te onderdrukken. „Beide lan
den hadden eveneens een bestand dat
ook geschonden werd. Dit bestand had
practisch geen kracht, omdat er geen
neutrale macht was om toe te zien
Ceylon heeft Nederland officieel op
de hoogte gesteld van een boycot op
Nederlandse schepen en vliegtuigen,
die troepen of wapens vervoeren voor
gebruik tegen de republiek. De hoge
commissaris voor Ceylon in Engeland
overhandigde de Nederlandse gezant
de volgende boodschap:
„Het bericht, dat de Nederlandse re
gering de zgn. „politionele actie" in In
donesië heeft hervat, is met grote be
zorgdheid ontvangen en het is de plicht
van de regering van Ceylon aan de
Nederlandse regering uitdrukking te
geven van haar zeer grote ongerust
heid ten aanzien van de betreurens
waardige gevolgen, welke deze actie
waarschijnlijk in Zuid-Oost-Azie zal
hebben. De regering van Ceylon kan
nie' aannemen, dat een vreedzame re
geling tussen de Nederlandse regering
en de republiek onmogelijk was of dat
het gebruik van geweld gerechtvaar
digd was. Daarom verzoek ik uwe ex
cellentie uw regering op de hoogte te
brengen van het besluit van de rege
ring van Ceylon, dat schepen en vlieg
tuigen, die troepen, wapens of oorlogs
materiaal. dat gebruikt zou kunnen
worden tegen de Indonesische repu
bliek vervoeren, niet zullen worden
toegelaten in enige haven of op enig
vliegveld van Ceylon".
op de naleving. Tenslotte had India
geen andere keuze dan tot eenzijdige
politionele actie over te gaan."
Dr. Friedericy ontkende, dat Neder
land Indonesië een blokkade heeft op
gelegd.
Naar aanleiding van de oproep der
Australische havenarbeiders, Neder
landse schepen in Australische havens
te boycotten zeide hij: „Dat zijn alle
maal communisten".
Abdoelkadir voor de radio
Raden Abdoelkadir heeft voor de
radio een rede gehouden in het Ja
vaans en Indonesisch. Hij richtte zich
tot de bevolking en zeide onder meer:
„De grondslagen voor de opbouw van
de Verenigde Staten van Indonesië en
de Unie zijn deels gelegd. Het is uw
taak mede te werken aan hun voltooi
ing, zonder vrees of dwang. Vandaar
dat de zuivering geschiedde. Toen de
Renville-beginselen werden onderte
kend, fluisterde Graham in mijn oor:
„Van nu af aan van kogel naar stem
briefje" Het afgelopen jaar heeft ons
geleerd, dat Djokja door infiltraties en
intimidaties trachtte te geraken tot
„met de kogel naar verkiezingen" Tot
mijn Amerikaanse vrienden zeg ik: De
aangevangen actie heeft ten doel zeker
te stellen, dat wij niet met de kogel
naar de verkiezingen gaan. En als dit
succes heeft gehad, zullen de wapens,
welke gij ons gaf tijdens de gezamen
lijke actie op Nieuw-Guinea, ook suc
ces hebben gehad voor de opbouw van
onze staat".
Het Engelse dagblad „Daily Ex
press" schrijft in een hoofdartikel over
de gebeurtenissen in en rondom Indo
nesië het volgende:
„In deze tijd, die in het teken van
rie goede wil staat, worden onze goede
buren, de Nederlanders, van vele kan
ten aangevallen vanwege de actie, die
Jij ondernemen om de orde in Indo-
ftesië te herstellen. Vooral de critiek
uit de V.S., een mogendheid, die on
langs haar imperiale macht over dui
zel den mijlen van de Stille Oceaan
heeft uitgestrekt en op dit ogenblik
ac overwonnen Japanners in een tjae-
ïen greep houdt, is buitengewoon fel.
Wat is het toch vreemd, dat de Ame
rikanen zo vijandig moeten zijn tegen
over de Nederlandse politiek, daar de
Nederlanders de communistische in
filtratie trachten tegen te houden en
te beperken, hetzelfde wat de Ameri
kanen in Azië en in Europa doen. Dat
de Nederlanders tot actie zijn overge
gaan is niet toe te schrijven aan eer,
vlaag van ongeduld, doch spruit voort
uit het besef, dat zij om de tuin wer
den geleid door sluwe avonturiers en
achter eindeloze vertragingen in de
onderhandelingen het reusachtige
communistische plan om geheel Azië
te veroveren opdoemt. Ook de Britse
regering werd te elfder ure gedwongen
tol deze conclusie te komen. Als ge
volg hiervan voert Engeland nu al
maanden een koloniale oorlog op Ma-
lakka. Het moge geen oorlog genoemd
worden, maar is het toch, evenals de
Nederlandse actie in Indonesië. Men
sen van goede wil, die begrijpen, dat
het welzijn van de Aziatische volken
grotendeels afhangt van een goed en
eerlijk bestuur, zullen bidden, dat de
Nederlanders en Britten hun cam
pagnes snel zullen mogen beëindigen"
DE PRIJS VAN PINDAKAAS.
Naast potjes pindakaas, waarvan de
maximumconsumentenprijs f 0.90 per
potje van ongeveer 370 gram netto is,
komt thans losse pindakaas ln de han
del waarvoor een prijs van f 0.24 per
100 gram is vastgesteld.
Maak je nog plumpuddingT
Koningin Juliana houdt
Kerstrede
H.M. Koningin Juliana is voor
nemens op Zaterdag 25 December,
des middags om 13 uur, over beide
zenders een kerstrede uit te
spreken.
„En in het huis gekomen zijnde vonden zij het kindeken met Maria
zijne moeder en nedervallende hebben zij hetzelve aanbeden. En hunne
schatten opengedaan hebbende brachten zij hem geschenken, goud en
wierook en myrrhe".
Op de eerste bijeenkomst van het
nieuwe Chinese kabinet heeft de pre
mier dr. Soen Fo, gezegd: „Slechts in
dien wij in staat zün oorlog te voeren
kunnen wU vrede maken". Hjj zeide
gunstig gezind te zjjn tegenover een
„eervolle vrede".
Inmiddels, aldus Reuter, kwamen be
richten binnen, dat de door communis
ten geleide troepen voorbereidingen
treffen voor een laatste offensief tegen
Nanking.
Militaire waarnemers menen, dat de
laatste tien divisies der regering van
het centrale front opgesteld zijn om
zich te weer te stellen tegen de aan
val op Nanking. Deze divisies be
schreven zij als geslagen resten met
een laag moreel en een slechte orga
nisatie.
Naar verder wordt gemeld hebben
de door communisten geleide troepen,
die langs de spoorlijn Peiping-Hankou
Soekiman naar Oost-Java
gevlucht
Het Chinese blad Sin Po meldt, dat
Soekiman, de voorzitter van de Mas-
joemi en minister van binnenlandse za
ken, naar Solo is gevlucht, toen de
Nederlanders Djokja bezet hadden. In
Solo heeft Soekiman besprekingen ge
houden met bestuursambtenaren uit 't
gehele republikeinse gebied, voorzover
zij naar Solo hadden kunnen komen.
Hij besprak met hen de verdere tegen
stand en de evacuatie van het bestuur
naar de bergen Toen ook Solo bezet
was, is Soekiman vermoedelijk naar
Oost-Java gevlucht, waar hij zich ver
enigd heeft met Tan Malakka. Aange
nomen wordt, dat ook Soetomo zich met
hen verenigd heeft.
Van officiële zijde wordt gemeld, dat
Nederlandse troepen gisterochtend de
status quo-lijn in West-Java overschre
den in de richting Bantam, o.m. vanuit
de omgeving van Tangerang en ten
westen van Buitenzorg. Balaradja, 25
km. ten westen van Tangerang, is
reeds door Nederlandse troepen bezet.
De mariniersbrigade rukte op uit Ba-
bat (25 km. ten zuidoosten van Toe-
ban) in zuidelijke richting, waarbij
geen weerstand werd ondervonden. In
de omgeving van Fort de Koek werden
zuiveringsacties uitgevoerd. Hedenoch
tend landden Nederlandse troepen in
watervliegtuigen op het Tobameer na
bij Balige. De troepen werden bij deze
plaats aan land gezet, waarna het vlieg
veld van Siborong Borong werd bezet.
Van officiële zijde wordt nader ge
meld: In Bantam bezetten Nederlandse
troepen Maoek aan de Noordkust van
West-Java. De opmars in Bantam gaat
gestadig voort. Weerstand wordt niet
ondervonden. In de wegen waren enke
le vernielingen aangebracht. In Mid-
den-Java werden in de omgeving van
Solo zuiveringsacties uitgevoerd. Op
Sumatra bezetten Nederlandse troepen
Taroetoeng. de voornaamste plaats in
het binnenland van Tapanoeli. In het
gebied ten Noordwesten van het Toba
meer overschreden Nederlandse troe
pen eveneens de voormalige status quo
lijn.
Reuter's correspondent te Batavia
merkt op, dat merkwaardigerwijze tot
nog toe in alle Nederlandse communi
qués vermelding van gevangenneming
of overgave van republikeinse man
schappen ontbreekt. Sommige als be
trouwbaar bekend staande onpartijdige
waarnemers, die nauw contact onder
hielden met de republikeinse regering
vóór de aanvang der Nederlandse actie,
menen, dat de republikeinen een plan
hebben om hun troepen zoveel moge
lijk in takt te houden en dat zij zelfs
hun politiek van verschroeide aarde,
waaraan zoveel publiciteit geschonken
is. te dezen behoeve hebben laten
Landingsverbod voor K.L.M.
in India
De regering van India heeft de rech
ten van de KLM op Indisch grondge
bied opgeschort „met het oog op de
militaire actie van de Nederlandse re
gering tegen de Indonesische repu
bliek". Nederlandse vliegtuigen mogen
ook niet over grondgebied van India
vliegen.
opereren, de grens van Honan over
schreden teneinde te voorkomen, dat
de regering versterkingen zendt naar
het strijdtoneel bij Pengpoe, ten Noord-
Westen van Nanking gelegen.
Het garnizoen van Tientsin heeft
zich verder teruggetrokken op verde
digingsstellingen tengevolge van de
in hevigheid toenemende proefaanval-
len. Het hoofdkwartier van de rege-
ringsgeneraal Foe Tso Yy verklaart dat
de communistische legers, die Dinsdag
de havenstad van Tientsin, Tangkoe, be
zetten, uit de stad zijn gedreven.
I 23.000 ontvreemd
Woensdagavond hebben twee gemas
kerde mannen, gewapend met sten-
guns en revolvers, een overval ge
pleegd op de Boerenleenbank te Em-
mercompascuum.
Tegen 10 uur hoorde de heer IJ.
Visser, de kantoorhouder van de
bank, die met zijn a.s. schoonzoon
in de huiskamer zat, enig lawaai ach
ter het huis. Op hetzelfde moment werd
de deur open gegooid en traden twee
gemaskerde personen binnen, die de
beide mannen met wapens bedreig
den en de heer Visser dwongen de
brandkast open te maken. Een bedrag
van 23000.werd ontvreemd. Na
dat de telefoonleiding doorgesneden
was, werden de heer Visser en zijn
schoonzoon in de kamer gebracht en
met de dood bedreigd, indien zij om
hulp zouden roepen. Na enige tijd
heeft de heer Visser kans gezien zijn
buren te waarschuwen, waarna ook
de politie verscheen. Onmiddellijk
werd een onderzoek ingesteld, het
geen tot nu toe geen resultaat ople
verde.
Reeks roofovervallen in Brabant
opgehelderd
Onder leiding van de parketten van
de officieren van Justitie te Den Bosch
en Breda heeft de rijkspolitie in sa
menwerking met de gemeentepolities
van tientallen Brabantse dorpen en
steden klaarheid weten te brengen in
een groot aantal roofovervallen en in
braken. die in een periode van twee
jaar in Brabant gepleegd werden. Of
schoon deze misdrijven vrij regelma
tig werden Begaan, kon van de mees
ten in verband met het onderzoek tot
op heden weinig of niets gepubliceerd
worden.
Een tiental daders is opgesloten,
maar de twee hoofdschuldigen, de 47-
jarige Hobbelen en de 29-jarige Fran
ken. beiden uit Tilburg zijn nog voort
vluchtig.
VLIEGRAMP IN SPANJE.
Nabij Tarragona is een toestel neer
gestort van de geregelde luchtdienst
MadridBarcelona. Alle inzittenden
27 ia getal kwamen om het leven
Nachtmis per televisie
Naar aanleiding van de berichten,
dat de nachtmis, welke aanstaande
Kerstmis in de St. Patrick te New-
York wordt opgedragen, per televisie
zal worden uitgezonden, heeft een
functionaris van het aartsbisdom New-
York in antwoord op gestelde vragen
verklaard, dat door het volgen van een
televisie-uitzending niet aan de voor
de rooms-katholieken geldende ver
plichting van mishoren wordt voldaan.
