GRIEF
Akkertjes
Zondag kans op twee kampioenen
Broekman draait weer zijn rondjes
R
Filosofie van het gezond verstand
Hoe is de stand Mieke
Puzzle-rubriek
Cultureel Nieuws
ve Nieuwe emo-soep is getrokken van I/Olie en VIBES.
Drie Machten
grijpen en Kennen
xxxxxxxxxxxxxxxxxxxx
Hersengymnastiek
door Bob Wa'lagh
Strijd om onderste plaatsen wordt fel
Hei Radioprogramma
Tien ploegen in Ronde van
Nederland
Verwonding was slechts een schram
AVONTUUR
ESIDENTIE
NAAR VASTE GRONn
J-JOE WORD IK GELUKKIG T De»
levensvraag heeft niets diepzin
nigs aan zich. Ieder redelik mens
stelt hem. Ieder redelijk mens beant
woordt hem ook; zo niet theoretisch,
dan toch practisch. Het is daarom
vanzelfsprekend, dat we ook in de
wijsbegeerte van de oudheid antwoor
den op deze vraag vinden.
AI deze antwoorden gaan eigenlijk
terug op gedachten van Sokrates. Hjj
had betoogd, dat een mens door het
juiste inzicht komt tot het juiste han
delen. Wanneer een mens het goede
kent, zo zei hij, zal hij het goede ook
doen. Zonde ls niets anders dan on
kunde; een misdaad komt voort uit
onwetendheid. Daarom kan een mens
alleen door kennis wijs en goed wor
den. Het inzicht maakt hem vrij. Vrij
ook van de wisselingen van het lot en
van de stroom der gebeurtenissen, die
zo licht een mens geheel ln beslag ne
men. Vrijheid en geluk beiden berus
ten op het ware weten.
Zo plaatste Sokrates zich in zijn
humane inzicht boven de storende ge
beurtenissen van iedere dag. Maar
EXXXXXXXXXXXXXXXXXXXX
een practisch denkend mens zal zich
aan deze gedachtengang niet zo spoe
dig gewonnen geven. Deze filosofie
immers is zo abstrakt, zo vaag, zo
weinig grijpbaar. Misschien ook daar
om dat Diogenes aan de geluksleer
van Sokrates een wat andere wending
gaf. Wie weinig behoeften heeft, zo
zei hij, is gelukkig. Filosofie is de
kunst van het wijze ontberen. Zorg
er voor, dat ge weinig nodig hebt;
dan zult ge ook met zeer weinig ge
lukkig en tevreden zijn.
Maar zouden mensen met een ge
zond verstand zich onder leiding van
de ascetische Diogenes stellen? De fi
losofie van Sokrates vraagt teveel van
hun denkkracht; de filosofie van Dio
genes vraagt te veel van hun wils
kracht. We zullen het antwoord op
de vraag: Hoe word ik gelukkig? nog
dichter bij de grond moeten zoeken.
Daartoe helpt de volgende redenering:
Een mens wenst zich van nature
niets anders dan lust en de afwezig
heid van leed. Wat hij zich van nature
wenst, kan niet anders dan goed zijn.
Daarom is de lust het goede. Een
baby is tevreden, wanneer zijn honger
is gestild. Een mens is tevreden, wan
neer aan zijn behoeften is voldaan.
Daaruit moeten we wel besluiten, dat
het goede de lust is. Het kennen van
het goede betekent dus niets anders
dan de wetenschap van het rechte ge
nieten. Het is de filosofie van het
rechte genieten, die Epicurus heeft
gebracht.
J7PICURUS WERD in de vierde eeuw
vóór Chritus geboren als zoon van
een arme, Atheense schoolmeester. Op
«jjn veertiende jaar las hij een boek
over het ontstaan van de wereld,
waarin hij de uitspraak aantrof, dat j
alles uit de chaos was ontstaan. Hij
vraag aan zijn onderwijzers wat deze
uitspraak betekende. Maar een be
vredigd antwoord ontving hij op z'n
vraag niet. Vanaf dat moment tracht
te hjj zelfstandig een levens- en
wereldbeschouwing op te bouwen.
Maar wat deze Epicurus levert, is
toch wel heel laag bij de grond. Hjj
sluit zich allereerst aan bij het stelsel
van een van z'n voorgangers, die alle
geestelijk en lichamelijk zijn herleidden
tot atomen en hun bewegingen. Een
dergelijk materialisme is uiterst een
voudig en platvloers, maar daarom
nog niet waar.
Een waarneming, die aannemelijk
geacht kan worden, zo zegt hij, is be
trouwbaar. De goden drinken en eten
als de mensen, en spreken Grieks m
der elkander! De zon ls niet groter
dan zij zich aan ons voordoet. Als
iemand een lichaam heeft, zo gaat hij
verder, en h(j bezit bovendien het ver
mogen tot waarnemen, dan zal hij
zien, dat de lust het goede is. „Ik zou
niet weten wat ik onder het goede
zou moeten verstaan, als ik het genot
van een goede tafel, van het verkeer
tussen man en vrouw, van welklin
kende tonen en schone gestalten bui
ten rekening zou moeten laten."
En juist deze filosoof van de alle
daagsheid sticht een school te Athene!
In zijn tuin verkondigt hij met grote
nadruk zijn stellingen. Na zijn dood
zal niemand ook maar iets van zijn
stellingen mogen veranderen. Grote
woorden en pedanterie zijn hem daar-
bjj helaas niet vreemd.
Maar toch voelt Epicurus wel, dat
zijn stelling, dat lust het hoogste
goed is en dus altijd moet worden na
gestreefd, op practische moeilijkheden
stuit. Want enerzijds betekent het
ontbreken van lust nog niet zonder
meer het hebben van een positief lust
gevoel. Tussen smart en lust staat
nog een neutrale toestand in. Maar
bovendien is de hoeveelheid lust in
een mensenleven gering vergeleken
met de vele onlusttoestanden. Daarom
acht hij het meer practisch zijn
levensregel aldus te formuleren, dat
ieder er naar moet streven zoveel mo
gelijk aan de smart te ontkomen.
2p TROK EPICURUS zich met rjjn
leerlingen terug in zijn tuin te
Athene. Hjj ontvluchtte daarbij zoveel
doenlijk het harde, moeilijke lsven.
Met de politiek b.v. bemoeide hjj zich
al helemaal niet. Dat was een der
mate netelige en onlustverwekkende
bezigheid, dat hjj zich daarvan in
ieder ge«al afzijdig wilde houden.
Nu mag uit het principe van Epi
curus, dat de smart ten allen tijde
moet worden gemeden en de lust zo
veel mogelijk moet worden gezocht,
niet v/orden afgeleid, dat Epicurus en
zijn volgelingen er dus maar wat op
los leefden. Integendeel! Zij trachtten
juist zoveel mogelijk behoeften, die
voor het levensonderhoud niet dringend
noodzakelijk waren, uit hun leven uit
te schakelen. Een Ingetogen leven, een
vermijden van alle onlust en een ge
nieten van de lust waar ge deze vindt:
ziedaar de filosofie van Epicurus.
Mij dunkt: een meer oppervlakkig
stelsel is nauwelijks denkbaar. De
moeilijke problemen van wat waarheid
en geldigheid is, worden ontlopejvdoor
een alle problemen oplossend materia
lisme te aanvaarden. Een woord aks
„plicht" wordt geschrapt. Het felle
leven, met z'n idealen, met z'n strijd
en nederlagen wordt ontlopen; in
plaats daarvan trekken de volgelingen
van deze filosofie zich terug in de
stilte van de tuin huns meesters om
daarna te zweren op zijn woorden.
Neen, een filosofie, die de strijd niet
aandurft, die de blik voor de hoogste
waarden en idealen heeft verloren, om
zich zo behagelijk mogelijk in deze
wereld te nestelen, een dergelijke filo
sofie mag nauwelijks meer een filoso
fie in de echte zin heten.
Een aardig voorval van wat wij zouden kunnen noemen: hersengym
nastiek uit de practijk van het dagelijkse leven, is het volgende:
Op het perron ontmoeten twee vrienden elkaar en al spoedig b ij
zij uit dezelfde trein gestapt zijn. „Wat reed die trein snel het sta ion
nen!" merkt de ene vriend op en de ander kijkt verbaasd en zeg
vind juist, dat hij binnenkróóp!" Vraag: hoe is het mogelijk, dat wee
sen die uit dezelfde trein stappen zó verschillend oordelen? Even
(ken.... en dan komt hier het antwoord: de eerste vriend hac; Y? rl
trein gezeten en de eerste wagens reden dus met grote snelheid inn_
andere vriend zat in het laatste rijtuig, dat heel langzaam binnen wa
En nu de nieuwe vragen: „r
1. Welk dier heeft de reputatie het beste geheugen te bezitten.
2. Een der volgende kunstenaars bracht zichzelf ernstig licha
toe. Wie? Rubens, Van Gogh, Jacob Maris. Karenina
3. Welke filmster vertolkt tweemaal de beroemde rol van Anna
in het stuk TolstoinarTumore
4. Nog een filmvraag: 4 leden van de eens zo beroemde familie B
traden in films op. Hoe heten die vier?
5. Welke munteenheid hebben: Denemarken, Zweden, Spanje.
6. Wat is caviaar eigenlijk?
7. „It '1 a long way tot Tiperary"Waar ligt die plaats.
8. „In de jongste jaarvergadering van de P.E.N.-club brachten
musici hun bezwaren naar voren".... Wat is onjuist of 0n
deze mededeling?
Wat is het verschil tussen het Pantheon en het Parthenon.
Noem eens twee stukken van Shakespeare, waarin geesten
Voor de antwoorden zie men tussen de advertentie
van
in
9.
10.
HET BEPROEFD
r ME Dl C IJ N
tegen kou, griep en
knellende pijn
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7. S en 11 uur KRO: 6,15 Jour
nalistiek weekoverzicht 6,30 Voor de
Strijdkrachten 7,15 „Kampvuren langs
de Evenaar" 7,30 Gramofoonplaten
7,45 Voor de Nederlanders in Duitsland
6,05 De gewone man 8,12 Gramofoon
platen 8,20 Lichtbaken 8,50 Gramo
foonplaten 9,00 Negen hei, de klok
9.45 „Wie neemt de handschoen op?"
10,00 Weekend-serenade 10,30 Actuali
teiten 10,45 Avondgebed 11,25 Radio
Phiiharmonisch-orkest
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur VARA: 6,15 Toe
spraak door Wim Verhagen 6,2a Tonny
schifierstein piano 6,40 Partij van de
Arbeid 7,00 Artistieke staalkaart
VPRO: 7,30 „Kerk en Wereld" 7,45 Dra
Anne H Mulder VARA: 8,05 Dingen van
de dag 8,15 Promenade-orkest 9,00 So
cialistisch commentaar 9,15 De winkel
van Sinkei 10,00 Vindobona schram-
niel'n 10,25 De mens en zijn liefheb
berijen 10,40 Accordeola 11,15 Ge
varieerd programma
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om S 9,30, 1, 7,30 en 11 uur 8,45 Gra
mofoonplaten 12,40 Orkest zonder naam
NCRV; 6,30 Voor de Strijdkrachten
7.00 Wognum's Zangkoor 7,15 Kent
gij Uw Bijbel? KRO: 7,45 Gramofoon-
piaten 7,50 In 't Boeckhuys 8,05 De
gewone man 8,12 „Uit en Thuis"
10,37 Actualiteiten 10,45 Avondgebed
li,15 Avondconcert
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 9,15 Men
vraagt.... en wij draaien 11,15 Triangel
1,20 Thé Romancers 2,30 Zo geniet
U méér van muziek 5,20 Reportage
schaatsrijden te Davos 6,15 In gesprek
met de lezer VPRO: 6,30 „Ontmoetin
gen" 7,00 Ned Zondagschoclvereniging
7.30 Bijbelvertellingen AVRO: 8,05
Actualiteiten 8,15 Waltztime 8,45
Beau Gest" (Hoorspel) 9,20 Muziek-
album uit Wenen 10,00 Hersengymnas
tiek 10,30 Liederen van Fauré 11,15
Gramofoonplaten
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I, 301 m Nieuwsberichten
om 7, 9 1, 7. 8 en 11 uur NCRV: 8,18
„Te deum laudamus" 1,15 „Mandoli-
nata" 6,00 Piano-duo 6,15 Sport-
rubiTek 6,30 Voor de Strijdkrachten
7.15 Onder de NCRV-leeslamp 7,30 Het
actueel geluid 7,45 „In het hoofdkwar
tier van generaal Aivraat" 8,05 Pro
gramma-proloog 8,15 Met band en
p!aat voor U paraat 8,30 Ferdinahd
Huyck (Hoorspel) 9,05 „Selecta" 9,30
„Muzikaal maandblad" 10,0o Hollands
Strijkorkest 10,45 Avondoverdenktng
11,15 Avondconcert
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 8,18
Film-selecties 12,00 Accordeola 1,20
The Ramblers 3,45 „Dia Fledermaus"
6,15 Vara-varia 6,20 Amsterdamse
Politie-kapel 6,45 Parlementair-over
zicht 7,00 In Holland staat eea huls
7,30 Boston promenade-orkest 8,05
„Waarom een reserve-politie ln Neder
land?" 8,lo Dingen van de dag 8,15
Fennles Trom Heaven 8.50 De Ducdalf
'9,10 Fragmenten uit „La Traviata"
9,55 Tibor Varga (viool) 10,15 Lezingen
door J van der Kieft 10,30 Actuele
kanttekeningen 11.15 Dansmuziek
Zondag kunnen er twee kampioenen
uit de bus komen. SVV behoeft slechts
gelijk te spelen tegen Sparta om het
eerste jaar in de eerste klasse als kam
pioen te eindigen. Ook Heerenveen kan
al kampioen worden maar dan moet Be
Quick een puntje aan Friesland ver
spelen hetgeen zeer zeker mogelijk is.
Door de verrassende overwinningen die
de verschillende degradatiecandidaten
j.1. Zondag behaalden is het welhaast
onmogelijk dat deze week enige ploe
gen definitief aan de onderste plaatsen
worden gekluisterd.
Het Westen
Ook Zondag zijn er weer verrassin
gen mogelijk. Zo zou het ons niets ver
wonderen als 't Gooi de punten bij
ADO weghaalde, waardoor Stormvogels
nog in het gedrang kan komen, tenzij
van DOS gewonne/i wordt. Ook de po
sitie van Volewijckers is bij een over
winning van 't Gooi allerminst roos
kleurig.
Voor DHC is het welhaast onmogelijk
geworden de rode lantaarn nog over
te doen. Zelfs bij een overwinning op
DWS blijft de kans zeer gering. An
ders is het met DFC, Zeeburgia en
KFC hebben namelijk een verliespunt
meer, zodat het hier nog zeer goed mo
gelijk is dat er enige veranderingen
komen, temeer daar laatstgenoemde
ploegen Zondag voor lastige tegenstan
ders komen te staan.
Het Oosten
De leider in 't Oosten, AGOVV, ont
vangt Hengelo en dient dus op te pas
sen daar Enschede en Heracles nog
steeds op 't vinkentouwtje zitten en
ogenschijnlijk een minder lastige opga
ve hebben dan AGOVV. Enschede ont
vangt namelijk NEC, terwijl Heracles
een bezoek aan Quick gaat brengen.
Het Zuiden
Waarschijnlijk zal de situatie in de
kopgroep van district IV geen verande
ringen ondergaan. Limburgia ontvangt
de Spechten en BW speelt eveneens
een thuiswedstrijd namelijk tegen Ju-
liana. Ook de leiders in het andere
Zuidelijke district NOAD en Bleijer-
heide behoeven geen punt te verspelen.
NOAD maakt een trip naar Sittard. De
boys uit deze plaats achten wij niet in
staat de punten thuis te houden, ter
wijl wij dit van Bleyerheide bij het be
zoek van Sportclub Emma wel ver
wachten.
Het Noorden
HSC, dat zich de laatste tijd zo kra
nig heeft geweerd speelt Zondag tegen
Heerenveen. Weinig kans dus op een
overwinning van de gasten. Belangrijk
voor HSC is in dit verband wat Achil-
les tegen GVAV zal presteren. Een ne
derlaag van Achilles zal in ieder ge
val de spanning --og vasthouden.
De organisatoren van de tweede
ronde van Nederland hebben besloten
het aantal deelnemende ploegen tot
'tien te beperken. Deze ploegen zuilen
elk uit acht renners bestaan. Vijf Ne
derlandse teams zullen de strijd aan
binden met vijf buitenlandse. Er zul
len geen regionale ploegen gevormd
worden. Ook een aantal Nederlandse
jongeren zal een kans krijgen.
Puzzle 69. Welke dichtregels? Opl.)
De 31 bedoelde woorden waren: 1.
specerij. 2. oppositie. 3. Maori. 4. savon.
5. Steven. 6. Cornelis. 7. haha. 8. riet
stengel. 9. Esther. 10. inwoning. II.
drama. 12. estafette. 13. edelman. 14.
rariteit. 15. eetgelegenheid. 16. Eros. 17.
natuurkunde. 18. industrie. 19. naapen.
20. Zaterdag. 21. ijshut. 22. naijver. 23.
duwen. 24. roekeloos. 25. overdaad. 26.
oorlam. 27. massa. 28. ellende. 29. Naïla.
30. roede. 31. Ilpendam.
De eerste en derde letters van boven
naar beneden gelezen, vormen de vol
gende dichtregels van Mr. M. Nijhoff.
„Soms schreide er een in zijn droom
en riep
Over het water totdat hij weer sliep".
Na loting onder de vele inzenders
van een correcte oplossing is de weke-
iijksche prijs k 5.ditmaal ten deel
gevallen aan: Mevr. G. van DamLuyt,
Buurtlaan 31, Veenendaal (G.) Gefelici
teerd! Deze prijs zal worden toege
zonden.
En nu onze nieuwe opgave.
Puzzle 70. De toegevoegde letters.
Aan elk der 10 hier volgende letter
combinaties moet één letter worden
toegevoegd, waarna er van de letter
combinatie door omzetting een zelf
standig naamwoord is te vormen. De
toegevoegde letters vormen in de ge
geven volgorde weer een zelfst. nw.
1. hietobibek
2. gropawnos
3. teelspabol
4. darppanrots
5. go d e d a r d
6. m o i e na t or
7. krentcheeset
8. sepdegent
9. nupelvaligo
10. eplabats.
Welke woorden hebt U kunnen ma
ken en wat vormden de toegevoegde
letters? (Et. moeilijke opgave).
Oplossingen (per briefkaart) tot en
met Donderdag 10 Februari aan de
Redactie van dit blad. (Onder de goede
oplossers wordt weer een prijs van
5.verloot). -
Vele Nederlanders die met spanning Het is nog steeds niet bekend welke
naar dé Europese schaatskampioen- rijders precies aan de start zullen ver
schappen t„e Davos uitzagen, zullen zich
deze week ongerust hebben gemaakt
bij het bericht dat onze grootste troef
i-hijnen. Wel staat vast dat de twee
grote concurrenten van Broekman,
Farstad en Liahler aanwezig zullen
bii deze kampioenschappen bij een bot- I zijn.
sing gewond was geraakt. j De Zweed Ake Seyffardt zal er jam-
Het is gebleken dat de „verwondmg" I genoeg niet zijn en evenmin de
slechts een schram op zijn kin was en Finse en Tsjechische rijders.
in blakende welstand reed Broekman
gistermiddag dan ook weer zijn rondjes
onder het alziend oog van ir. v. d.
Scheer. Naar verluidt is het zelfs zo,
dat de Lierenaar zijn stijl op de 500 M.
heeft verbeterd zodat men aanneemt
dat hij de 46 sec. grens op de 500 meter
zal weten te passeren.
Ook Jan Langedijk is weer geheel
van zijn val hersteld en het ziet er
naar uit dat de Nederlandse ploeg een
goed figuur zal slaan daar ook v. d.
Voort en Huikcs nog steeds beter in
vorm komen.
De algemene verwachting dat Broek
man een goede kans op de titel van
Europees kampioen maakt kunnen wij
ook delen doch het is zeker niet zo als
sommigen denken dat de Lierenaar
welhaast niet kan verliezen.
Als het Broekman niet gelukt de 500
meter beneden de 46 sec. te rijden is
zijn kans op de titel wel zeer minimaal.
Er is bovendien van alles mogelijk, b.v.
een slechte loting, valpartijen e.a. waar
door zijn tijden op de langere afstanden
ongunstig beinvloed kunnen worden.
rvE bezittingen van wijlen Jacobus van
U Looy, de bekende schrijver van de
cyclus „Jaapje-Jaap-Jacob", zijnde het
„Van Looy-huis" te Haarlem en een
daarin ondergebrachte grote verzame
ling manuscripten, boeken en door de
schrijver, die ook een goed schilder
was, vervaardigde portretten, aquarels,
pastels en zwart-wit tekeningen kwa
men dezer dagen onder de hamer. Er
vormde zich een comité van vrienden
en bewonderaars die het uiteenvallen
van dit alles voor een groot deel heeft
weten te voorkomen door de meest re
presentatieve stukken aan te kopen en
voor de gemeent Haarlem te behou
den. De gemeente zelf heeft het huis
aangekocht, zodat men de sfeer van Van
Looy in Haarlem zal kunnen blijven
vinden.
Jongens en meisjesboeken, die in het
verleden werden uitgegeven door de
Uitgeverij Valkhoff en Co. te Amers
foort, waartoe behoren de werken van
Cissy van Marxveldt, Willy Petillon,
Emmy Belinfante, George van Aalst,
J. Treffers, Tweiker en vele andere
bekende auteurs, zullen in het vervolg
verschijnen bij de Uitgeversmij. „West-
Friesland" te Hoorn.
Van boeken gesprokenOnlangs
vond in Polen de feestelijke opening
plaats van 1600 nieuwe gemeentebi
bliotheken en van 20.000 z.g. „bibïio-
theekpunten" (filialen van de eerste).
Dit om de bewoners van de soms zeer
ver uit elkaar liggende dorpen te kun
nen voorzien van lectuur.
FR kwamen weer belangrijke „mees
ters" onder de hamer. Tijdens een
veiling in Brussel bracht „De aanbid
ding der koningen" van Pieter Brue-
ghel de Jonge bijna f 6000 op. Een
klein doekje van J. B. Jongkind uit
1873 „Maanlicht op de rivier" ging in
Parijs voor ongeveer f 2500 van de
hanod. Ook voor Nederlandse schilders
van heden heeft 't buitenland belang
stelling. Het - Stedelijk Museum van
Pittsburg (V.S.) heeft enkele stukken
aangekocht van momenteel in. Kunst
zaal Thijssen in Haarlem exposerende
kunstenaars. Han Heulsbergen zal tot
drie Maart in kunstzaal Leffelaar te
Haarlem tekeningen en schilderijen
tentoonstellen. In het Stedelijk Mu
seum te Amsterdam werd een tentoon
stelling van werk van z.g. kunstenaars
vluchtelingen geopend. Deze mensen
verblijven in de bezettingszones /an
Duitsland onder de hoede van de In
ternationale Vluchtelingen Organisatie
der Ver. Naties.
jyjUZIEK en toneel tot slot. Na een
tournee door Noord- en Zuid-Ame-
rika komt de Spaanse danseres Ma-
riemma in samenwerking met enkele
anderen, een guitarist en een pianist,
in ons land optreden, o.a. op 8 Febr.
in het gebouw van K. en W. te Den
Haag. Het nieuwe muziek- en toneel
festival te Edenburgh zal worden ge
houden van 2i Augustus tot 11 Sep
tember. In Stratford on Avon gaan dit
voorjaar weer een aantal stukken van
William Shakespeare in het „Shakes
peare Memorial Theater", o.a. Macbeth,
Othello, Veel lawaai om niets en Hen
drik de Achtste.
19
IN DE
DOOR
TJEERD ADEMA
„Helemaal naar Parijs," zei Mar-
tha, bewonderend naar de wereldrei
ziger starend.
„Je mag meneer nog wel eens goed
aankijken", ried Storm glimlachend.
„Eerst naar Parijs en dan naar de
binnenlanden van Frankrijk. Leeuwen
tijgers en allerlei verscheurend ge
dierte. Vraag maar of meneer een zee
koetje voor je meebrengt. Dat zijn van
die leuke beestjes voor een aqua
rium'
„Geloof er maar niks van, Martha",
„Ik.ik weet niet of ik in Parijs
gelegenheid zal hebben iets voor je te
kopen, maar misschien wil je zelf.
Als dank voor de trouwe diensten".
Gunst, meneer", zei Martha, rood
van verlegenheid de rijksdaalder aan»
nemend, welke Steensma bij een nieu
we handdruk tussen haar koude vin
gertjes gestopt had! „Dank u wel, me
neer Steensma!"
„Direct in je spaarpot en bewaren
voor je uitzet. Laat ik niet horen, dat
je 'm versnoept hebt", dreigde Storm.
„Is 't waar, meneer, dat u hier komt
wonen?" vroeg Martha verschrikt.
„En óf", zei Storm, „dat zal je ge
waar worden, jonge dame. Als je mis
schien denkt, dat ik ook met rijks
daalders Sint Nicolaas sta te spelen,
heb je het mis, want ik kan ze zelf
beter gebruiken. Kom, Steensma, moet
je deze maagd van Orleans nog een
keer in je armen nemen, of is het zo
welletjes geweest? Dan gaan we ver
trekken. Wacht, ik zal even een taxi
bellen".
Vijf minuiefi later hielp Martha
twee zware koffers in een taxi hijsen
en stak amicaal groetend haar arm
cmhoog toen de wagen zich in bewe
ging zette.
„Es ist.bestimmt in Gottes Rat, dasz
qian vom Liebsten was man hat, muss
scheiden," neuriede Storm. 1
„Ouwe dwaas" zei Steensma glim
lachend. „Én toch heb ik je altijd
graag mogen lijden, Storm. „Waarom
ben je eigenlijk nooit getrouwd?"
„Om te trouwen zijn er twee nodig",
verklaarde Storm.
.En die tweede?" vroeg Steensma.
„Moet nog geboren worden", be
dacht Storm. „Ik ben veel op de weg,
maar ik ben ze tot dusverre nog niet
tegen gekomen. Kijk, hier zijn we al
bij de statie. Trek nou maar een ge
legenheidsgezicht, beste kerel. Denk
er om, dat je ingenieur Steensma bent,
pas benoemd tot directeur of weet Ik
wat van een van de grootste Parijse
syndicaten. Lach dan Paljasso. Je
snapt toch zeker wel, dat de vrienden
een van vreugde stralende toet ver
wachten. Bovendien, je gaat naar Pa
rijs. la ville limière. Paris la nuit,
liet en leven, 1'amóur et la mort. Ah,
ik wou, dat ik in je plaats was".
„Je kunt 't spoorkaartje naar Leiden
met genoegen van me overnemen", zei
Steensma grootmoedig.
„Vergeet vooral daar niet uit te
stappen, beste kerel", zei Storm. „Kijk
daar heb je Van Dijk al".
De jonge architect kwam vlug op
Steensma af en schudde hém beide
handen.
„Dang zij onze vriend Storm heb ik
van je eervolle benoeming gehoord",
zei hij hartelijk. „Een bofje, kerel. Je
weet niet half hoe blij ik voor je ben.
Kan ik misschien helpen met een van
je koffers?"
„Alsjeblieft", zei Storm een beetje
kregel, een van de zware valiezen van
de chauffeur overnemend. „Ik weet
niet wat onze beste vriend allemaal
mee naar Parijs sjouwt, maar ik heb
zo'n gevoel of het monsters plaatijzer
zijn. Moet je misschien eerst nog ge
test worden en een proefstukje in ijzer
afleveren?"
„Geef mij maar een van die koffers",
zei Steensma, „en hou jij de deur maar
oven voor me open, Van Dijk. Zijn de
andere lui er nog niet?"
„Niets gezien", verzekerde Van Dijk.
„Zo zullen wel aan de borrel zijn. Ben
ie ze gaan waarschuwen. Storm?"
„Ze weten allemaal, dat Jelle om
kwart over vijf zijn eerste schrede op
de weg van de roem en de onsterfe
lijkheid gaat zetten", verklaarde Storm.
,ik heb ze tenminste allemaal gewaar
schuwd. maar die kerels zitten om deze
tijd in de soos en dan.... Ai zie, daar
komt het edele tweetal juist aan-
zweaien".
(Wordt vervolgd.)
LIET IS DE VERZOEKING van elke
theologie, die tot een dogmatisch
systeem uitgroeit, om in de persoon
van Jezus Christus meer nadruk te leg.
gen op het goddelijk, dan op het men
selijk element. De menselijkheid van
Jezus is maar al te vaak tekort geko
men tegenover zijn goddelijkheid. En
dat, terwijl met Kerstmis maar één
boodschap klinkt: God is mens, echt
mens geworden!
Wie de moeite er voor wil nemen, zal
in 't Nieuwe Testament overal nadruk
gelegd vinden op het waarachtig mens
zijn van Jezus. Ware dat niet zo, dan
zou er van de solidariteit van Christus
met alle mensen slechts weinig over
blijven.
Nu is er één verhaal in de evange-
liën, dat de innerlijke, echt menselijke
strijd van Christus ons toont. Ik bedoel
het verhaal van de verzoeking in de
woestijn. In dat verhaal wordt aller
eerst verteld, dat de duivel aan Jezus
voorstelt om brood te maken uit en
kele stenen van de woestijn. Want de
Heer heeft in zeer lange tijd niet ge.
geten. Maar Jezus wijst dit voorstel af.
Wat betekent dat? Jezus kwam hier
in de verleiding, om in het nuttige de
hoogste levenswaarde te zien. Het nut
tige doen is datgene verrichten wat je
past, is datgene doen wat voordeel
geeft. Maar probeer van het nuttige
eens de hoogste levenswaarde te ma
ken. Dan wordt ge tot een overtuigd
egoïst. Barmhartigheid, medelijden,
liefde en zoveel meer: zij zijn niet té
herleiden tot het grondbegrip van het
nuttige. Wie het nuttige centraal stelt,
stelt het openlijk of gecamoufleerd zich
zelf centraal.
Het verhaal van de verzoeking in de
woestijn toont ons, dat Jezus de macht
en de verleiding van het nuttige kende.
Hij wees echter deze macht af, omdat
hij hogere waarden bezat. Een mens
moet zich niet allereerst richten naar
wat nuttig is, maar naar datgene wat
van hem geëist wordt. Het begrip
plicht, hoe ook verder uitgewerkt,
staat hoger dan het begrip nut.
AE TWEEDE EPISODE van het ver-
zoekingsverhaal vertelt hoe de dui
vel Jezus voorstelt van de tempel naar
beneden te springen; want de engelen
Gods zullen hem wel opvangen.
We zien hier, hoe Jezus ook de
macht van het bijgeloof kende. Het bij
geloof berust doorgaans op het klakke
loos accepteren van allerlei mysterieu
ze krachten, die de mens goed of
kwaad kunnen doen. Engelen zouden
Jezus beschermen. De loop der sterren
zou op een geheimzinnige wijze het le
venslot der mensen beïnvloeden en re
gelen. In de Cheopspyramide zou de
hele geschiedenis der mensheid reeds
duizenden jaren geleden zijn voorspeld
in steen.
Het bijgeloof is een macht. Een mens
is spoedig geneigd iets bovenaards te
zien in de gewone, alledaagse ver
schijnselen. Het levenshouvast dat hij
heeft is zo gering, zijn vertrouwen op
het redelijk denken enerzijds, op God
anderzijds is zo zwak, dat hij direct ge
wonnen is voor de wildste vormen
van bijgeloof.
UET LAATSTE STUK van het ver-
zoekingsverhaal vertelt, dat de dui
vel Jezus voorstelt om direct de macht
over alle koninkrijken der wereld te
aanvaarden. Hij behoeft slechts een
knieval te doen voor de vorst der duis
ternis, en de lange weg over Golgotha
zal overbodig zijn.
Het gaat hier om de heerschappij
over alle koninkrijken, over heel de
wereld. De verleiding is, om deze heer
schappij met één slag te veroveren
door de macht. Dat is de weg van de
dictator, die heerst. Hij grijpt de
macht, wanneer hij daartoe de kans
ziet. En vanaf dat moment is zijn wil
wet. De weg van de dictator, van de
macht, van de ongebroken heerschap
pij is een verleiding. De dictatuur is
altijd een verleiding geweest. Vooral
omdat de tegenovergestelde weg zo
slap, zo futloos lijkt: de weg van het
lijden, van het dienen. Zal Christus
dictator worden of kruiseling?
Ik meen dat de keuze tussen macht
of lijden, heersen of dienen, dictator
of kruiseling voor ons nog even moei
lijk is als 20 eeuwen geleden. Noch ln
het practische leven van elke dag,
noch in het politieke en maatschap
pelijke leven hebben we die weg ooit
aangedurfd. We bewonderen Gandhien
do uitspraken van de Bergrede. Maar
verder dan een bewondering op grote
afstand hebben we het nog niet ge
bracht.
UET NUT, het bijgeloof en de dicta
tuur: dat zijn de drie duivelse
machten, die Jezus uit innerlijke erva
ring kende. Het zijn machten van de
duivel, demonische grootheden. Nooit
zal het ons lukken geheel te ontkomen
aan hun greep. Dat kon slechts de
Christus zelf. Doordat hij zelfs deze
machten heeft overwonnen, heeft hij
ons mensen in principe vrij gemaakt.
Hij kent de zuigkracht van deze -de-
moniën: „aarvor is hij ook geheel en
al mens. Maar op Golgotha zijn ook
deze machten verslagen.
ÏSnipverkouden of
B maar hoofd- en keelpij
r Verwaarloos zo n kou toe
niet. de gevolgen kunne
•Sfiw ernstig xtjnl Bestrijdt O»
Infectie daarom direct, neem 'n ..AKKtn'
en ga dan vroeg naar bed. .^kKKhK
bevorderen het transpireren en verarr)
de koorts. Let goed op het AKKER-me
helpen dirprt