/\MS TEPDAnS
Res
N.C.R.V. bestaat een kwart eeuw
V.S.V. krijgt gelegenheid zich te
herstellen
d.w.v.
avontuur
identie
Het demasqué
PODIUM'
Levensgeluk in technicolor j
LIED VAN DE WEEK
Schoonmaak
Drie Jaar voor Revolver Henkie
Grooi feest op 6 Juni
in park Sonsbeek
Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur
Promotiewedstrijden in volle gang
Stormvogels ontvangt
Hoe is de siand Mleke
Hersengymnastiek door Bob Wallagh
Hef Radioprogramma
NAAR VASTE GROND
De Willem Barendsz"
had een goede vangsf
Qe zon spoelde en schuimde over de Keizersgracht, het was de eerste lente
dag en Ik leed onlesbare dorst naar schone dingen. Derhalve zocht ik, aan
'Ie Keizersgracht, nummer 609 op, in welk pand museum Fodor is gevestigd.
En daar in Fodor vond ik de schilderijen van de beeldende Kunstenaarsver-
eniging ,J3e Onafhankelijken".
Voor goed begrip van de lezersschaar
doch, sterker, een absolute nietsweter.
c
Dit is geen hovaardige bescheidenheid, het is de trieste, de volkomen naakte,
waarheid. Ik weet het sinds enkele maanden, toen ik de historische blunder
beging tegen een abstract schilderend schilder de hemeltergende stommiteit
te debiteren, dat ik zijn werk niet begréép. De schilder keek me aan zoals men
een dodelijk giftig reptiel pleegt aan te zien en hij fluisterde: „Wou je het das
b e grijp a n!" In die éne zin lag alle onbeschrijflijke minachting voor dc
bourgeois, de botte burger, die zijn schilderij óók nog begrijpen wilde. Toen ik
het atelier had verlaten, wist ik, dat ik in dit leven alle hoop moest laten
varen ooit enig inzicht in picturale zaken te winnen.
pewapend dus met niets dan mijn on
kunde schreed ik schoorvoetend Fo-
dors galerij binnen. En daar hingen
dan de schone dingen, die, zoals een
beroemd Engels dichter gezegd schijnt
te hebben, een vreugde voor altijd zijn
Er was veel abstracts, waarnaar ik
met een scheef oog keek, omdat tel
kens opnieuw de lust in mij opkwam
om te begrijpen wat het voorstelde. Tk
zag eerst een vogel, die ook volgens de
catalogus een vogel bleek te zijn. Jan
Buys was de schilder van die vogel.
Het was geen mooie vogel. Meer de
misgeboorte van een vogel. Een vogel
zoals men ze vroeger op ulevellen-
vloeitjes vond, maar lang niet zo na
tuurlijk van vorm en kleur. Het was
een klein doek en het kostte slechts
260. Ik vond dat duur, maar dat lag
aan mij. Toch zou ik wel eens willen
weten bij wie zo'n vtog'el tenslotte nog
eens in de kamer komt te hangen. Voor
de huiskanarie om het te besterven
van schaamte.
Het volgende wat mijn oog ving
waren twee grote schilderijen van een
zekere Theo Forrer. Op het éne scheen
een „Stier" te huizen, op het andere
„Boer met vee". Noch de stier noch de
boer-met-vee leken mij iets te maken
te hebben met onze landstand en beide
kunstwerken schenen me gespeend
van elkè agrarische bezieling. Onder
de stier had evengoed „Miereneter"
kunnen staan of „Nachtmerrie". Over
de boer met vee past afieeii móar een
decent zwijgen. Tenminste, gerede
neerd van onze burgerlijke instelling
uit. Zo was er meer dat ik, al voort
sluipend, voor de ooglenzen kreeg. Van
ren mijnheer T. Moll het „Paradijs".
Nu maakt ieder mens zich een eigen
voorstelling van het Paradijs en dat
de heer Moll dat ook doet, is zijn recht
van vrij Nederlander. Maar ik wil er,
hadde ik het, een vermogen voor op
het spel zetten dat het er zó in de
dagen van Adam en Eva niet uitge
zien heeft in de Hof van Eden.
Het eerste mensenpaar zag er op dat
doek niet bijster paradijselijk uit. Eer
der triest en dat nog wel in de tijd dat
de zondeval kennelijk nog niet naa
plaatsgevonden. Als de eerste mensen
er al zó hopeloos rampspoedig hebben
uitgezien, is het ook eigenlijk geen
wonder dat wij, in 1949, zulk een ake
lig, misselijk nageslacht vormen (om
met de dichter te spreken). Nee, No.
117, dat zogezegde Paradijs, bekoorde
me niet. De twee tamme, humanistisch
kijkende leeuwen, die naast Adam
stonden, al helemaal niet. Het waren
schapen met leeuwenkoppen, zoals men
zich die nog herinnert uit de boekjes
van Van Alphen. Van die leeuwen met
gazellen-ogen, U weet wel.
Cen abstracticus zal, dit lezend, de
neus ophalen en minachtend opmer
ken: de voorstelling is bijzaak. De
kJeur, dóór gaat het om. Welnu, kleur
was er in alle vormen, kwaliteiten en
iioeveelheden aan gespendeerd. Hele
tubes moeten zijn uitgeknepen om tót
dit resultaat te komen. Als de commis
sie mij echter de kans had gegeven
cen titel voor dit doek te bedenken,
had ik stellig niet „het Paradijs" ge
kozen. Eerder: „Studie in technicolor"
Of zoiets.
Ik zag nog veel meer. Van een mijn
heer Sierhuis „De blauwe kamer" en
van een andere meneer, een zekere H.
Stork, „Salomé's dans". Ik héS voor
dat doek staan te gapen van verbijste
ring. Déze rare juffrouw met Salomé
te vergelijken is alleen maar een on
sterfelijke grap.
Alles bij elkaar was het nogal peni
bel. Ik kreeg heimwee naar de zon,
die ik nog steeds buiten wist op de
Keizersgracht, en ik slenterde in droef
gepeins terug, mij erop bezinnend of
dit nu de onafhankelijke kunst was
van Nederlandse onafhankelijke
kunstenaars. Nét toen ik heen wilde
gaan ontdekte ik No. 109. Een doek van
Henk Melgers: „Het gesprek". Het was
abstract noch onafhankelijk. Maar wél
mooi en warm van kleur; het was
menselijk in ieder opzicht, het had
warmte, het had hart, het had een ziel.
Het had iets te vertellen. Je bleef er
een tijdje voor staan en je vergat de
hele Keizersgracht, inclusief de zon
die daar aan 't schuimen was. Het was
«en heerlijk ogenblik, na al 't andere
dit te mogen zien, zo concreet, en zo
rfhankelijk. En dat alles vond ik ook
">n de „Huizer vrouw" van Edith Pij
pers. Wat een prachtig, levend wijfje
uit Huizen! Dat stapt zo uit de lijst en
gaat je eens ernstig kapittelen over je
pekelzonden. Maar bar concreet en
volkomen weltfremd tussen al die
Salomé's, Adams, Eva's enzovoorts in
technicolor.
En Henk Broer en Fedde mogen dan
ook geen doorgewinterde abstracten
zijn, wat daar in Fodor van hen hangt
behoort zonder twijfel tot de schone
dingen, die de mens vreugde schen
ken.
pen heer drukte me nog het Tentoon-
stellingsnummer van „Het Onafhan
kelijk Schetsblad" in de hand. Daarin
kis ik behartigenswaardige dingen, die
ik de lezers niet mag onthouden. Een
artikel van Jan Tebben besluit als
volgt: „Waarmee wij maar willen zeg
gen en hebben pogen uit te leggen door
met onze povere reinigingsmiddelen
ons naambordje te willen opdoffen,
het U wat duidelijker en zichtbaarder
te hebben gemaakt (in gepaste be
scheidenheid overigens) welk een
ideale en steeds weer opvallend
„frisse", eeuwig jeugdige verschijning
„de Onafhankelijken" onder de vele
verenigingen is en steeds zal zijn juist
door haar onbeperkte „ruimtelijkheid"
en breedheid van opzet die haar op
vallendste en verheugendste kenmer
ken zijn: ontvankelijk-onvergankelijk-
on afhankelijk".
Voorts citeert men in de catalogus de
woorden van Dr. Hoogewerff uit diens
boek „Verbeelding en Voorstelling":
„koop, omdat de kunstenaars de omzet
meer dan ooit brood-nodig hebben.
Maar koop bovenal omdat iets van Uw
eigen levensgeluk op het spel staat."
Dit geldt niet voor de Salomé's, de
Adams en de Eva's in Fodor. Maar ik
kan me vergissen en waarschijnlijk
heb ik in dit podium zwaar zitten
doorslaan. Daar komt dan nop wel het
een en ander op.
Overigens kan men het, wat de ab
stracten aangaat, eens zijn met de
dichter A. Roland Holst, die, desge
vraagd, als oordeel gaf: „Maar ik zeg
je, het zijn beste en aardige jongens".
Het èllerbeste is natuurlijk dat U zelf
gaat kijken. In Fodor, aan de Keizers
gracht (vlakbij de Vijzelstraat) No.
609.
ANTHONY VAN KAMPEN.
Hoera! de schoonmaak is in 't land,
De hele boel vliegt aan de kant.
Ik zoek met een mistroost gezicht
Een eenzaam hoekje op, en dicht.,..
Maar nauw' ben ik gezeten,
Daar klinken helle kreten:
„Kom hier, houd eens die spiegel vast
En haal de planken uit de kast;
Sjouw eens dat bed naar buiten,
Toe, denk nou om de ruiten,
En als je weer naar boven kom,
Heem dan de zwabber mee weerom."
Ik sukkel tree voor trede
De trap af naar beneden
En gooi mijn vrachtje op een stoel,
Die omvalt met de hele boel.
Dan vind 'k, met veel gestommel,
De zwabber bij de rommel,
Een zwaai., daar ligt ie op mijn nek
En slaat de meelpot van het rek.
Ik drentel weer naar boven,
Tot onder toe bestoven,
Moet, ondanks protesteren,
Een standje incasseren.
Dan wring 'k me als een spiering
Over de wrakke vliering.
Ik til mijn hoofd op., bons!, ik kijk
En zie zes zonnen tegelijk.
Ik ben de schoonmaak moede
En scharrel, rood van woede,
De vliering af, zo goed zo kwaad
Als dat zonder een trapje gaat.
Ik haat die zeepsop-luchten,
Ik wil het huis ontvluchten,
Ik smijt de deur dicht met een knal
En maak een IJselijke val
Over een emmer water.
M'n wederhelft, die staat 'r
En maakt me nog verwijten,
Om 't gooien en het smijten.
Dan tracht ik troost te vinden
Bij een van mijne vrinden.
Ik loop er binnen., en val flauw.
Het is ook schoonmaak bij
zijn vrouw.
JABSON.
De rechtbank te Assen veroordeelde
„Revolver Henkie" en „Drentse Wim"
overeenkomstig de eis tot 3 jaar ge
vangenisstraf. „Revolver Henkie" (de
24-jarige monteur Henrieus J. Z. uit
Naarden) en „Drentse Wim" (de 29-
jarige tractor-chauffeur Willem D. H
te Haarlem) zijn goede bekenden in de
enderwereld en werden door de politie
in tal van plaatsen gezocht wegens in
braak, diefstal, smokkelen van dia
manten en verdovende middelen.
De Nederlandse Christelijke Radio
vereniging bestaat op 21 Juni een kwart
eeuw en Nederland zal het weten. Er
is een Jubileum-ontmoeting kortweg
Jubo genoemd op 6 Juni, tweede
Pinksterdag, in Arnhem belegd, die
klinkt als een klok. De N.C.R.V. werd
opgericht door een journalist, cen
schoolmeester, een koopman en nog
twee anderen, dus niet voor predikan
ten, die aanvankelijk huiverig stonden
tegenover de amateuristische nieuwig
heid. In 1925 hoe kort is dat eigen
lijk nog maar geleden organiseerde
de N.C.R.V. luisterbijeenkomsten in
kerken, die meermalen door 2500 per
sonen bezocht werden. Er waren toen
niet veel mensen, die over een eigen
ontvangtoestel beschikten. In die prille
begintijd van de radio annonceerde men
nog een lezing, waarvoor de spreker
nader aangekondigd" zou worden. Dan
volgde een zangeres, die zeventien
nummers achter elkaar zong!
Aanvankelijk financierden grote on
dernemingen als de N.S.F. de uitzen
dingen, totdat de journalist Domisse uit
Maassluis de verenigingsvorm ontdekte
en de stoot gaf tot de oprichting van
de N.C.R.V. Op de dag vóór Kerstmis
van het ja r 1924 gaf zij haar eerste
uitzending met oud-minister Idenburg
als spreker.
De vereniging groeide fantastisch.
Binnen enkele jaren as zij de grootste
organisatie in Nederland. In 1940 werd
het duidelijk, dat de omroepverenigin
gen zouden moeten verdwijnen. Op 8
Maart 1941 was het met de werkzaam
heden van de N.C.R.V. gedaan, doch cp
17 Februari 1946 verscheenzij weer in
de aether. Dalelijk genoot zij weer het
volle vertrouwen van haar vroegere
leden, zodat het oude ledental binnen
zeer korte tijd weer bereikt was, on
danks de remmende factor van de
radio-distributie. Thans is het oude peil
met 50 ov -schreden.
Men zal het jubileum luisterrijk vie
ren. Dat gebeurt op 6 Juni in het park
Sonsbeek in Arnhem, waar men 100.000
bezoekers verwacht. Er komt onder
meer een wedstrijd van de beste chris
telijke harmonie- en fanfarecorpsen,
een vlaggendefilé van ongeveer 1500
personen, die zich langs de rand van de
weide opstellen, een taptoe van tam
boers en pijpers, een demonstratie van
de gymnasten en de opvoering van een
groots openluchtspel.
27. „En meester, vertelt u ons nu
eens, wat we het beste kunnen doen
om te zorgen, dat Pepi 'in zijn vader
land terugkomt", begint Moeder Woef-
fie het gesprek. „Nu u alles gehoord
hebt, begrijpt u toch ook wel, dat het
onze plicht is om Pepi naar Afrika te
stüren".
Meester Uil knikt met een wijs ge
zicht, maar krabbelt dan eens verlegen
in zijn baard. „Ja, ja, ik kan dat zo
één, twee, drie niet zeggen. Het beste
lijkt mij, dat ik eens met de burge
meester van Buldogstad ga praten.
Die moet dan maar zorgen, dat de
prins een plaatsje krijgt op één van
de schepen".
„Noemt u me toch alsjeblieft geen
prins", roept Pepi. „Hier in dit land
wil ik maar een gewone aap zijn, die
bij Pim, Pam en Pom kan blijven".
„Tja, dan wordt het moeilijker zegt
meester UiL „Ik zal de burgemeester
toch in vertrouwen moeten nemen,
anders ben ik bang, dat ik weinig
succes heb". „U moet doen, wat u no
dig acht", antwoordt Pepi, „maar geeft
u zo weinig mogelijk ruchtbaarheid
aan de zaak".
De onverwacht grote nederlaag die
VSV vorige week van Heerenveen
kreeg te incasseren heeft het vertrou
wen in de Velsense ploeg in het minst
niet geschokt.
VSV speelt Zondag een uitwedstrijd
tegen NOAD en heeft naar onze me
ning een redelijke kans om te bewijzen
dat de nederlaag van vorige week een
vergissing was.
Heerenveen zal intussen wel haar
tweede overwinning boeken. BW gaat
naar het Noorden en de onproductivi-
teit van de Zuidelijke kampioenen die
vorige week wel zeer duidelijk werd
gedemonstreerd, zal de Friezen o.i. niet
in moeilijkheden kunnen brengen.
Stormvogels ontvangt DWV.
Uitgezonderd in district V zullen
Zondag in alle districten wedstrijden
worden gespeeld tussen de kampioe
nen van de tweede klasse en de rode
lantaarndragers uit de eerste klassen.
Stormvogels begint de strijd om het
behoud van het eerste klasserschap te
gen DWV. Min of meer gelukkig zijn
de Amsterdammers aan hun kam
pioenstitel gekomen en als de IJmui-
denaren niet te licht denken over de
wedstrijd kan het niet anders of de
twee punten blijven thuis.
Ook ZFC, dat wij weliswaar sterker
achten dan DWV, zal wel grote moei
te hebben om winst te behalen. Spar-
ta boekte in de laatste competitiewed
strijden behoorlijke resultaten. Het wil
ons voorkomen dat de strijd om een
plaats in de eerste klasse voornamelijk
tussen Stormvogels en Sparta zal gaan.
Anders is het in district II. HVV,
dat onlangs nog van Ajax won en vo-
Een vorig maal spraken wij al eens over het verschil tussen de hersen
gymnastiek, zoals wij die door de radio horen en zoals we die in deze
rubriek beoefenen en wij wezen op de auditieve effecten van de radio. Een
aardig voorbeeld geeft de vraag: hoeveel woorden kent U die beginnen met
peper? Hier zijn er enkele: perperduur, peperig, pepermunt, peperstooier.
peperbus, pepermolen, peperkoek en zo zijn er nog een paar. Maar hóórt
men de uitspraak alleen, dan kan men nog noemen: peperclip en zelfs: „Hij
arriveerde aan het station D.P. per treinOf: „Hij gaf het A.N.P. pe.r
briefkaart bericht".
Hier volgen de vragen:
Wie of wat is de Dalai-Lama?
Welke drank schonk de lieftallige Hebe de Goden op de Olympus?
Waarom kan iemand zijn 12%-jarig jubileum nooit vieren op 31 Aug.?
Wat is het hoogste bouwwerk van Europa?
Gevraagd een woord (naam) waarin 6 a's voorkomen.
Op de kegelbaan vertelt een bluffer: Eens was ik bij de rijkste Nabob
van Br.-Indie. Hij had een eigen kegelbaan met kegels en kegelballen
van puur goud. Waaruit bleek, dat hij loog?
Iemand zei: een arbeider op een conservenfabriek, die 10 sardines in
één busje stopt in plaats van 9, zorgt dat de fabriek per jaar meer ver
dient. Is dat zo?
1.
2.
3.
4.
5.
7.
8.
9.
10.
Welke houtsoort is zwaarder dan water (en drijft dus niet) en
metaal is lichter?
Hoe heet het Eng. muntstelsel van 1 pond sterling?
Is de uitdrukking „guerrilla-oorlog" juist?
(Voor de antwoorden zie men tussen de advertenties.)
welk
rige week tegen DFC gelijk speelde, en
RCH dat met duidelijke cijfers DHC
versloeg, zijn zeer sterke candidaten.
Het lijkt ons zeer normaal als hier een
eerste klasser het veld voor een twee
de klasser moet ruimen. HVV speelt
Zondag thuis tegen DHC en RCH doet
dit tegen DFC. Overwinningen voor de
gastheren?!!
Het Oosten zal dit jaar wel geen
nieuwe eerste klasser in zijn gelederen
behoeven op te nemen. Het ziet er naar
uit dat Be Quick zich zal handhaven.
Wat district IV gaat doen is nog niet
geheel en al duidelijk. Het schijnt wel
dat TOP vrij sterk is en als deze club
morgen van de Spechten wint is er
een goede kans dat Helmond en de
Spechten het volgend seizoen in de
tweede klasse zullen doorbrengen.
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I 301 m Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur VARA: 6,15 West
europees commentaar 6,30 Voor de
Strijdkrachten 7,00 Artistieke staalkaart
VPRO: 7,30 Beishuizen 7,45 Voor
do Nederlanders in Duitsland VARA:
8,05 Dingen van de dag 8,15 Weense
operette-klanken 9,00 Socialistisch com.
mentaar 9,15 „Tussen Ot en Sien en
Sartre" 10,15 Vindobona Schrammel'n
10,40 Cor Steyn, orgel 11,15 Repor
tage biljarten 11,15 Sfeer en rhythme
11,50 Gramofoonplaten
HILVERSUM II. 415 m Nieuwsberichten
om 7 8 en 11 'uur KRO; 6,15 Guus
Jansen, piano 6,30 JournalUstiek week
overzicht 6,45 Bing Crosby zingt
7,15 Actualiteiten 7,25 Metropole-orkest
8,05 De gewone man 8,20 Lichtbaken
8,45 „De stem van de week" 9,00
Negen heit de klok 9,45 Voetbal-theo
rie 10/10 Weekend-serenade 10,30
Koorzang 11,15 Concertgebouw-orkest
VOOR ZONDAG
HILVERSUM I 301 m Nieuwsberichten
om 8, 1, 6, 8 en 11 uur VARA: 9,15
Men vraagten wij draaien AVRO:
12,00 Musicorda 1,20 The Avroleans
2,30 Zo geniet U méér van muziek
4,00 The Skymasters VARA: 6,15 In
gesprek met de lezer 7,00 Kinderdienst
7,30 Ds J A van Nieuwenhuyzen
AVRO: 8,05 H Ch van der Mandere spreekt
8,15 Waltztime 8,45 Hersengymnastiek
9,15 „Au salon des variétés 9,55 Fle
Carelsen telefoneert10,30 Bijnamen
in de Kamermuziek 11,15 Avondcon
cert
HILVERSUM II 415 m Nieuwsberichten
om 8, 9,30, 12,45, 7,30 en 11 uur KRO:
8,30 Hoogmis 1,00 Matthheus Passie
NCRV: 6,30 Russisch kerkkoor 6,55 Lie
deren 7,15 Kent gij Uw Bijbel? KRO:
7.50 In 't Boeckhuys 8,05 De gewone
min - 8,12 „Uit en Thuis" 10,37 Actu
aliteiten 10,45 Avondgebed 11,15 Gra
mofoonplaten
VOOR MAANDAG
HILVERSUM I 301 m Nieuwsberichten
om 7, 8. 1, 6 8 en 11 uur VARA: 8,18
Selecties 12,00 Malando 12,38 Piano
duo 1,20 The Ramblers 4,40 Accor-
deola 6,20 Gramofoonplaten 6,30 Voor
de Strijdkrachten 7,00 Klankbeeld
7,30 Viool en piano 7,45 Ir W Schey-
grond 8,05 Dingen van de dag 8,15
Pennies from Heaven 8,5o De Ducdalf
9,10 Radio Philharmonisch-orkest
10,10 Het Atlantisch pact 10,25 Actuele
kanttekeningen 11,15 Gramofoonmuziek
HILVERSUM II, 415 m Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur NCRV: 8,15
Operettes van Strauss 12,00 Metropole
orkest 1,15 „Mandollnata" 6,15 Sport-
rubriek 6,30 Met band en piaat voor
U paraat 7,15 Onder de NCRV-leeslamp
7,30 Het actueel geluid 7,45 Prikke-
been 8,05 De Jubo roept 8,15 Kerk
koor 8,45 Hildebrand-mlniaturén 915
Ensemble-Lachman 9,45 Gramofoon
platen 10,00 Hollands Strijkorkest
10,45 Avondoverdenking 1115 Beroemde
concerten
64
IN DE
DOOR
TJEERD ADEMA
,Ik heb een briefje ontvangen, dat
ik daar maar naar u moest zoeken,
meneer".
,Een briefje?" vroeg Steensma ver
baasd.
Bastiaan deed een koffer open, die
hij bij zijn binenkomst naast het bed
gezet had.
,Met uw verlof, mijnheer, uw kle
ren en alles wat u in uw zakken had,
zijn vanmorgen door een kruier aan
ons huis afgegeven. Er was een briefje
bij, dat ik u waarschijnlijk wel in een
ziekenhuis zou kunnen vinden... Er zat
ruim vijfduizend gulden in uw zak
ken, meneer".
„Dat kan uitkomen", zei Steensma
geïnteresseerd. „Het was de heren dus
niet om geld te doen, Bastiaan."
„Van uw kleren was overal de voe
ring losgemaakt, mijnheer", zei Bas
tiaan. „Die kleren hebben ze u zeker
afgenomen om ze op hun gemak te
kunnen inspecteren. Ik heb alles di
rect laten dichtmaken."
„Luister eens, Bastiaan", zei Steens
ma. „Wanneer de verwisseling niet
ontdekt is, weten de heren, dat ik de
stukken niet bij me draag, dus zullen
ze vermoeden, dat ik ze thuis heb. De
woning moet goed bewaakt worden,
Bastiaan."
„De nachtwakers zijn vanmorgen
afgelost, mijnheer", zei de bediende.
„Dat is best", zei Steensma... „We
moeten de indruk wekken, dat het
huis thans extra bewaakt wordt.. Hoe
langer we onze achtervolgers om de
tuin kunnen leiden, des te veiliger zal
de jonker zijn. Heb je er enig idee van
waar hij kan zijn, Bastiaan?"
„Neen, mijnheer", zei Bastiaan ern
stig. „Isis de politie al hier ge
weest?"
„Die zal wel terugkomen", zei
Steensma. „Ik zal wel een aannemelijk
verhaaltje vertellen en het verzoek
doen om een en ander, in verband met
mijn officiële functie, niet een de pers
mede te delen. We moeten de naam
van de jonker niet nodeloos in op
spraak brengen.
O, ja, Bastiaan, je moet uit mijn
naam een brief schrijven aan meneer
Donker en hem vertellen, dat meneer
Dobbelman geen enkel verwijt treft.
Schrijf maar, dat hij meer dan zijn
plicht heeft gedaan en dat het nood
lottig verloop der gebeurtenissen al
leen aan mij is te wijten."
„Best, meneer," zei Bastiaan. „Ik zal
de brief aan een van de bewakers
meegeven. Ik hoorde gelukkig van de
hoofdzuster, dat u er vrij goed is af
gekomen, mijnheer. Ik heb vannacht
vreselijk in angst gezeten, omdat u
niet thuis kwam. De heer Dobbelman
is komen vertellen dat hij u op een
onbegrijpelijke manier kwijt geraakt
is".
De deur ging open en zuster Blanca
kwam binnen.
„Ik kom even naar onze patiënt kij
ken", zei ze. „U moogt nog niet te
lang bezoek hebben, mijnheer Van
Waardenburg".
Bastiaan was reeds opgestaan.
„Ons gesprek was juist geëindigd,
zuster", zei hij.
„Het spijt mij, dat ik je geen hand
kan geven, Bastiaan", zei Steensma.
„Zou je morgen nog eens terug wil
len komen?"
„Natuurlijk, mijnheer", zei Bastiaan.
Hij knikte zijn in zwachtels gewon*
den meester vriendelijk toe, maakte
een kleine buiging voor de hoofdzus
ter en verliet op zijn tenen het ver
trek.
„Een prettige man", zei de zuster
glimlachend.
„Een juweel van een bediende", ver
zekerde Steensma. „Zou u mijn kle
ien in de kast willen hangen, zuster?
Dat pakje brieven en papieren zou ik
graag in een kastje naast mijn bed
willen hebben".
Zuster Blanca knikte, voldeed aan
het verzoek en verliet het vertrek
Een kwartier later diende zij een
jonge man aan, die met de hoed in de
hand beleefd naderbij kwam.
„Een heer om u te spreken, mijn-
J.JET LEVEN VAN ALLE DAG is te
vergelijken met een bal masqué. In
het dagelijks leven gelden wij allen
als „personen". Maar het is opvallend
dat het woord „persoon" eigenlijk
toneelmasker betekent. Het latijnse
„persona" was het masker, dat een
speler droeg en waardoor hij getypeerd
was. Persona persoon toneel
speler. Het is opvallend, dat het ge
wone Hollandse woord „persoon" de
gedachte aan het bal masqué on
weerstaanbaar oproept.
Misschien gelooft u niet aan de
waarheid van de stelling, dat ieder
mens toneel speelt tegenover de an
der, en achter een masker zijn eigen
zelf verbergt? Hoe denkt u dan over
de beleefdheidsvormen? Natuurlijk, ik
zou niet graag zonder beleefdheid en
beleefdheidsvormen door het leven
gaan. Maar u zult mij toegeven, dat
beleefdheid vaak niet meer is dan een
uiterlijk vernis, een camouflage. Ver
gelijkt u eens de woorden, die u tegen
iemand zegt, met de woorden, die u
over dezelfde persoon zegt tegen een
derde.
Dat alles zijn nog maar slappe be
wijzen. U vraagt krachtiger argumen
ten. Goed. Verplaatst u zich dan in de
concentratiekampen van enkele jar»n
geleden. Daar hebben zogenaamde
„artsen", bewakers en hoe zij verder
ook mogen heten pas laten zien, wie
zij eigenlijk waren. Daar werd het
masker afgeworpen. Vaak ook door
de gevangenen zelf, die voor diefstal
of verraad soms niet terugschrok
ken. In de concentratiekampen viel
het masker af. Evenals bij de honger
tochten. Toen hebben de bezitters in
sommige gevallen laten zien, wie z(|
waren; maar ook de niet-bezitters
toonden dit. Hieruit blijkt, dat in kri
tieke omstandigheden het masker af
valt. Wat er dan onder dat masker
schuil gaat, is vaak niet veel bijzon
ders.
Het kan zijn, dat u nog niet over
tuigd bent. Dan wil ik u een gesprek
vertellen, wat ik deze week met een
psychiater had. Het ging over het
verschil tussen geestelijk gezond en
geestelijk ziek. In dit gesprek bleek,
dat een scheidingslijn op dit gebied
niet valt te trekken. Iedere geestelijk
zieke heeft zijn gezonde „kanten".
Maar omgekeerd is ieder gezonde,
volgens de psychiater, in bepaalde op
zichten geestelijk ziek. Ieder gezonde
heeft zijn moeilijkheden, zijn zwak
heden, zijn wonde plekken. We latea
er alleen elkaar niets van blijken.
Alleen de psychotherapeut, die de ziel
onderzoekt, is in staat het masker te
verwijderen, dat ons allemaal zo'n
keurig uiterlijk geeft.
\\7IJ ALLEN DANSEN op een ge
maskerd bal. Onze beleefdheid,
ons burgerlijk fatsoen, de tradities,
waarin we zijn opgegroeid vormen het
masker. Een masker, dat slechts valt
in critieke situaties, en voor het oog
van de zielekenner, de psychothera
peut.
Nu meen ik, dat niet alleen de con
centratiekampen, de hongertochten en
de spreekkamers van de psychologen
de plaatsen zijn van het démasqué. Er
is althans één historische plaats in de
geschiedenis, waar de ontmaskering
groots en fataal geweest is. Op Gol-
gotha. Neem Pilatus. Hij was een
realistisch, zakelijk stadhouder. Hij
was niet wreed, probeerde daaren
tegen rechtvaardig te zijn. En het Ro
meinse recht, waarnaar hij luisterde,
staat zelfs thans nog hoog aange
schreven. Maar z'n lafheid, z'n half
heid, z'n bangheid blijken als hij Jezus
dan toch maar overgeeft om te wor
den gekruisigd. Hier wordt Pilatus
ontmaskerd.
Neem een willekeurige van Jezus*
volgelingen, Judas b.v. Hij geldt als
het prototype van de verrader. Liever
zie ik in hem een doodgewoon mens,
die de verleiding van het gemakkelijke
geld niet kon weerstaan, en z'n mees
ter in de steek liet. Of neem Petrus.
Een vurig getuige voor de goede zaak.
Maar toen hem de directe vraag ge
steld werd, of hij ook bij Hem hoorde,
maakte hij er zich van af. Démasqué.
Psychologie en theologie stemmen
daarin samen, dat de ontmaskering
van een mens bitter is. Achter grote
woorden, eigenwijsheid, burgerlijke
braafheid verbergt zich een vuil mens.
Golgotha laat zien, hoe de mens is.
Maar het ontroerende van het kruis
is, dat dit démasqué tegelijk de red
ding betekent.' Want aan het kruis
geeft de gekruisigde de hand zowel
aan de ontmaskerde mens als aan God.
Alleen gedémaskeerde mensen kunnen
gered worden. Ook dat geldt in de
psychologie en in de theologie. Een
moordenaar was de eerste, die naar
het vaderhuis ging. De ontzetting van
het démasqué is de ingang tot de
hemel.
lieer"..
Wordt vervolgd.
Op 26 Maart j.1. eindigde de walvis
vangst in de Zuidpoolwateren, hetgeen
voor de „Willem Barendsz" het afslui
ten van een gunstig vangstseizoen be
tekende. De totale productie bedroeg
105.040 vaten (17.507 ton) traan, 4168
vaten (694 ton) spermolie en onge
veer 100 ton aan bijproducten. De cij
fers over 1947/48 geven voor traan,
spermolie en bijproducten resp. 13.033
ton, 1176 ton en 130 ton aan, hetgpen
voor het seizoen 1948/49 een hogere
traanopbrengst van bijna 4500 ton be
tekent. Onvoorziene omstandigheden
oorbehouden kan de „Willem Ba
rendsz" begin Mei in Nederland var-
wacht worden,
