Vrijbankvlees Seld in huis HILDERING Nutsspaarbank Abonneart U op dit blad IS es* Nypels RIKKI EN DE VERDWENEN REDDERS door D. J. VAN EXTEr") Herman Zaal: Breng de Kunst op de scholen! Ideaal dat spoedig verwerkelijkt kan worden De jeugd en de onder wijzers zijn enthousiast Onze Schaakrubriek Verhoop van ^art)êlllu iqen BRUILOFT? FEESTGEBOUW MOUTON «uw, Uw kleding, mits vandaag en morgen bezorgd, vóór de Pasen terug! taxi LOÜIYE Onze Bridgerubriek Marktberichten Donderdag 14 April in de „Marine Cantine"! Onderstaande artikelen zijn herplaatst wegens misstelling: WIJ ZIJN 15, 16, 17, 18 APRIL GESLOTEN. KOMT TEXTIEL VRIJ? HOE KOMT MEN DAAR AAN? WAARZO? WANNEER BEGINT DEZE CURSUS? Aangsboien: |N HET VORIG ARTIKEL schreven wfl over het belangryke werk op muziekpaedagogisch gebied door de toonkunstenaar Herman Zaal. Hier onder laten wjj thans een interview volgen, dat wjj met de musicus hadden en waarin h\j enkele aanvullingen geeft op het in dit voorgaande artikel geschrevene. Vr.s Men hoort tegenwoordig veel in Noord-Holland spreken over de „methode-Herman Zaal" en de „me- thode-Gehrels". Is dat juist? Zijn er twee methoden ten aanzien van de schooljeugd Antw.: Er zijn de laatste jaren di verse nieuwe methoden naar voren ge komen, die alle hetzelfde doel nastre ven: het kind beter begrip voor mu ziek en zang bij te brengen. Hier is door de muziekpaedagoog Gehrels prachtig werk gedaan, waarvan ik terdege heb geprofiteerd. In de prac- tpk leer je echter je eigen methode. Deze past zich aan, je gaat zelfstan dig te werk en die zelfstandigheid is één der voornaamste adviezen, die ik steeds weer aan adspirant-onderwij- zers en reeds werkzame docenten geef Er moet een behoorlijke mogelijkheid voor vrije armslag blijven, wil men niet in dogmatiek vastlopen. Vr.: Is de methode, die u volgt in derdaad zo eenvoudig? Antw.: Dat is zij zeker. Twintig jaar geleden dacht men nog algemeen, dat het leren van de notenbalk, 't lezen van de muziek dus, moeilijk was. Dit is nonsens. Hoe eerder dit sprookje de wereld uit is, des te beter. Het was de Britse muziek-paedagoog Curwen, die een uiterst eenvoudig systeem uit dacht hetwelk werd overgenomen en aangevuld door Gehrels en dat thans door ihij wordt gebruikt. Door 7 ma nipulaties, bewegingen met de hand, leert het kind in verbluffend korte tijd öe notenbalk lezen, en de voorberei ding voor het notenschrift. Er is belangstelling. Vr.: Merkt u in Noord-Holland be langstelling voor uw streven? Antw.: De belangstelling is'er, en ik heb met verscheidene gemeentebestu ren thans contact. Men gaat inzien, dat de utopie van het verleden „de kunst op de school" toch niet zó uto pisch is als het wel lijkt. Die moge lijkheid ligt aanzienlijk dichterbij dan men wel meent. De dirigent is daarbij nu eenmaal niet meer als voorheen: alleen maar de man, die voor het koor staat. Hij moet veel meer zijn, wil hij z\jn taak in de samenleving ten volle vervullen; hij moet, daarop komt het eigenlijk aan, volksopvoeder zijn. Vr.: Gelooft u in de mogelijkheid, dat het ideaal: de kunst op school, op kor te termijn ingang zal vinden? Antw.: Ik geloof ten volle in die mo gelijkheid. De regering is voor de idee gewonnen, bij tal van gemeentelijke autoriteiten op onderwijsgebied ont moet men reeds een uiterst welwillen de en ook begrijpende houding en ten slotte: bijna het voltallig onderwijzend en docerend personeel is enthousiast. Dit laatste is waarschijnlijk nog het allerbelangrijkste. Zij, de onderwijzers, onderwijzeressen en docenten moeten het werk doen. Zonder hun daadwer kelijk enthousiasme kan de opzet na tuurlijk nooit volledig slagen. Vr.: Hoe reageert de jeugd zelf? Antw.: Jammer, dat ik geen klas bij de hand heb, dan kon ik het u proef ondervindelijk demonstreren. Het is een pleizier, zo'n klas jonge mensen voor je te hebben en te zien, welk een aandacht er bestaat. Zodra ze de noten kennen (en dat is een kwestie van en kele lessen) gaan we improviseren. Ik doe niets alleen, maar alles samen met de leerlingen. Een voorbeeld: een der kinderen bedenkt een spreekwoord. Ik vraag dan wie er een wijsje op kan maken. Dat wijsje komt altijd prompt en daarna zingt de hele klas het. Daarna gaan wij samen de melodie analyseren en determineren. Door klapoefeningen (met de hand) wordt de maat gevonden en door gezamen lijk zingen wordt de toonhogte vast gesteld. Ten slotte wordt dan door de gehele klas de melodie op de noten balk geschreven. Op deze manier be reik ik een der voornaamste doelen: klank tot schrift en schrift tot klank te herleiden. Bij dat alles moet men er voor zorgen, dat het spel-element wordt ingevoerd. Het moet allemaal „vanzelf" gaan. Nooit wordt gesugge reerd, dat iets „moeilijk" is. Een lied laat ik graag dramatiseren. Van volksliedjes, die van enorm belang zijn, maak ik bij voorkeur toneelstukjes. Dat wil zeggen: ik probeer ze levend te maken voor de kinderen. Dat is heel eenvoudig en een kwestie van enkele minuten. Iedere jongen wil wel even voor zeerover spelen, ieder meisje voor moedertje. Kunst op de scholen. Vr.: Onderhoudt u het contact met andere Nederlandse muziekpaedago- gen? Antw.: Dat spreekt vanzelf. Het is mijn persoonlijk ideaal de kunst op de scholen ingevoerd te krijgen en voor z'n ideaal heeft men doorgaans wel iets over. Ik moest alleen 't geheim kennen van een dag van 24 uur een dag van 48 uur te maken. Vr.: Is men ons in het buitenland op dit gebied voor? Antw.: In enkele landen stellig. Neem bijvoorbeeld de Verenigde Sta ten. Bijna iedere school bezit daar in het Westen zijn eigen orkest. Hinde- mith deelde ons kortgeleden nog me de, dat er momenteel 30.000 school- orkesten in de States zijn. Daar is blijkbaar geld in overvloed in de schoolkassen. Dat in Holland, als men dit hoort, nog wel iets te doen valt, treedt wel duidelijk aan de dag. Vr.: Komt uw koorarbeid in Noord- Holland door dit alles niet in het ge drang Antw.: Dat is een kwesite van ar beidsverdeling, die inderdaad soms wel eens moeilijk is. In Alkmaar heb ik echter met Toonkunst in studie ge nomen 't Stabat Mater van Pergolesi en La demoiselle élue van Debussy. Ik ondervind in Alkmaar een bijzonder prettige steun van een actief bestuur. Op Palmzondag gaat in Hoorn Der Tod Jesu van Graun, met Theo Baylé en Maartje Kliffen als solisten. In Schagen werk ik rriet het orchest aan stukken van Corelli, Telemann, Han del en, als moderne componist, Vaug- ham Williams. In Den Helder hadden we zo juist de opvoering met De Ves pers van Mozart en Le Déluge van Saint Saëns. Op het ogenblik zijn we bezig, dank zij de voortvarendheid van het bestuur, met een operaprogram ma, waarvan we hopen, dat het vooral jongeren naar het koor zal trekken. Muziek mag niet iets zijn voor een deel der samenleving. Ze is er voor allen; letterlijk voor gans het volk. Vr.: Componeert u nog? Antw.: Ik doe het mogelijke in de tijd, die me daarvoor beschikbaar blijft. Ik heb kortgeleden een cyclus van 9 Japanse liederen en 6 Chinese van Li-Tai-Po, getoonzet en eveneens liederen van de dichter A. Roland Holst. Ten slotte mag ik nu dan wel mededelen, dat ik de laatste hand leg aan het vrijwel voltooide grote ora torium Deirdre en de zonen van Us- nach; dit is een sage van A. Roland Holst. Het was de laatste vraag, die we Herman Zaal stelden. Noord-Holland bezit in hem een bij uitstek deskun dig en artistiek muzikaal talent, waar van wij hopen, dat het voor de mu ziekcultuur van onze provincie ten volle benut zal worden. Moge zijn gro te, misschien wel eens te vergaande bescheidenheid, daarbij geen beletsel zijn. Hij mist te enenmale de eigen schap eigen verdiensten op al dan niet discrete wijze naar voren te brengen. Iets over het werk van Herman Zaal te publiceren, in 't belang van het provinciale muziekleven, was dan ook het feitelijke motief van deze beide artikelen. Zondagmiddag heeft de athletiekvereniging „De Trekvogels" het Haagse athletiekseizoen geopend met een cross-country, die onder de naam „Silver- ruch" thans voor de tiende maal werd gelopen. Winnaar werd J. Havenaar van A.V. 23. Gedrang bij het beruchte bruggetje op Duindigt. DE GEVAREN VAN HET BEKENDE Wanneer men een openingsvariant speelt, die men al „zo vaak" gezien heeft, dan is men Veelal geneigd zich voorlopig veilig te wanen. Men voelt de situatie als vertrouwd aan, en het is juist in dit stadium van de partij, dat men dan een onnauwkeurigheid begaat, die noodlottig kan zijn. In de onderstaande partij, gespeeld bij een kampioenswedstrijd in een Joe goslavische club, bracht wit in een be kend aandoende stelling een moordend offer. Franse partij Wit: Karraklaic. Zwart: Mantanovic. 1. e2e4, e7e6 2. d2d4, d7d5; 3. Pblc3, d5 x e4; Pc3 x e4. De Rubinstein-variant, waarbij zwart na b6 en Lb7 de diagonaal a8 hl wil beheersen. In het Staunton- tournooi beantwoordde Botwinnik dit plan rechtstreeks door de manoeuvre g3 en Lg2. 4. Pb8d7. De theorie geeft als het beste na Pbd7 de volgende zettenreeks aan: 5. Pf3, Pgf6; 6. Pf6:, Pf6:; tegenwoor dig geldt dan 7. Ld3 als de sterkste voortzetting, terwijl men vroeger 7. Pe5 prefereerde. Wit wijkt in deze partij enigszins van de gewone volg orde af. 5. Lfld3, Pg8—f6; 6. Ddl—e2, b7b6; 7. Pgl—f3, Lc8—b7; 8. Pf3 e5. Wit heeft de voorkeuren van voor heen en thans gecombineerd. 8. Lf8e7 Het lijkt zo voor de hand liggend; zwart wil gaan rokeren, heeft meteen in een eventueel Lg5 voorzien en, er is immers niets aan de hand in dit bekende aanvangsstadium! Hier komt nog bij, dat de zet 8. Pe5 de suggestie gaf van een mogelijk ageren op de damevleugel, bijv. na afruil op f6, Lb5t. In plaats van Le7 had hier bijv. Pe4: moeten geschieden. Nu is het alsof er een atoombom in vredestijd valt. 9. Pe5 x f7! Wat nu? Zwart is een pion kwijt en een kwaliteit staat in. Zwart neemt dus, ook al omdat hij blijkbaar de wit te aanval onderschat. 9. Ke8 x f7; 10. Pe4—g5t Kf7e8 ;11. Pg5 x e6, Dd8—c8; 12. Lel—f4. Dreigt de kwaliteit te winnen met Pc7:f. Hiertegen is geen kruid gewas sen. Pd5 faalt op Dh5f gevolgd door g6 en Lg6:t. En Ld6 of d8 falen op Pc7:f. Zwart accepteert dus het kwa liteitsverlies, maar spaart een pion uit door 12. c7—c5; Het nu vólgend afslachten was in ieder geval voorkomen, althans ver traagd door g6. 13. Peb X g7 Ke8—f7. Op Kd8 volgt Lc7f en Pe6f met damewinst. Na Kf8 is Lh6 zeer on aangenaam. 14. De2—e6f, Kf7—f8. Het nemen van het paard leidt na De7:f en Lc4 tot mat. 15. Pg7—f5, Pf6d5; 16. Pf5—d6. Wit beëindigt de partij op sierlijke wijze; mat op de volgende zet is niet te voorkomen. Zwart geeft op, niet te vroeg. CORDONNEREN FESTONNEREN KNOOPSGATEN LUCHTKOORD ZIG-ZAGWERK AJOUREN KNOPEN In één dag klaar. Koningstraat 47. Telefoon 2719. Dinsdagmiddag 2 uur P. A. DE JONG, Koningdwarsstraat 46. zonder veilige berg plaats vermeerdert de zorg en vermindert het inkomen (renteverlies) eetenwetran. vuil DEN HELDER KONINGSTRAAT SPOORGRACHT 40. keizerstraat 44 tol- ARJEllERSTft.lTEL.3I67 DEN HELDER Ook 's nachts SPECIALE TARIEVEN oor ritten buiten de sto GEVRAAGD: EEN VERKOOPSTER voor direct. Den Helde? Als probleem een driezet van F. W. Markwick (Chess) Wit: Kei; Dd5; pb4, c2, f3. Zwart: Ke3; pc3, c4, e5, f4, f5. Wit geeft mat in drie zetten. Z 'ÊPH '1 H '8ga Z - 'I 'V '8®a 'I :8utssojdo DE TECHNIEK VAN HET WEDSTRIJDSPEL. Het spelen van bridgewedstryden speciaal voor paren-wedstrijden met matchpuntenwaardering per sp? eist een bijzondere techniek. Waneer men op dezelfde wijze zou spelen dat men gewend is, dat in fen te doen, zal men moeilijk in ee P renwedstrijd iets kunnen bereiken. Ook is er een aantoonbaar verschil tussen de juiste speeltechniek in tallen-dupiicatewedstrijden en die parenwedstrijden. Het viertallenspel benadert meer het gewone robberspel en men behoeft zich niet erg druk te maken om overslagen; in het bijzonder me wanneer het spelen op overslagen he contract in gevaar zou brengen. In parenwedstrijdbridge is de strijd om de overslagen juist uitermate be langrijk; in menig spel is een paar aangewezen op het riskeren van over slagen, teneinde een gunstige klasse ring te verkrijgen. Het onderstaande spel is kenmer kend voor de stelling, dat men in een viertallenmatch anders moet spelen, dan in een parenwedstrijd. West: Schoppen: b, 10, 9, 4 Harten: a, h, 5, 3 Ruiten: a, v Klaveren: a, 5, 3 Oost: Schoppen: 6, 5 Harten: 7, 2 Ruiten: h, 10, 9, 8, 7, 2 Klaveren: h, 7, 2 Zonder dat N—Z iets hebben gebo den, krijgt W. het spel te spelen in 3 S.A. N. komt uit met KI. v. De winst in dit spel is 100% zeker, indien W. op de volgende manier speelt; hij neemt KI. a in de hand, speelt vervolgens R. a en daarna R. v., welke in de dummy wordt overgeno men met R. h. Uit O. wordt dan R. 10 nagespeeld en hoewel de tegenpartij thans R. b. kan maken, wanneer die kaart nog niet gevallen is, heeft W. toch altijd 5 R., 2 KI., en 2 H.-slagen Het zal duidelijk zijn, dat bij deze speelwijze de verdeling der R. kleur geen rol speelt. Zelfs wanneer R. b. vierde of vijfde bij N of Z zit, geeft de genoemde speelwijze een zekere winst. Deze zekere winst verkrijgt men dus, door het opofferen van een even tuele overslag. Men zou immers ook R. a. en v. kunnen spelen, zonder de r. v. in de dummy met de R. h. over te nemen. Wanneer R. b. nu maar niet vierde zit, maken O—W 6 R.. slagen en 4 slagen in de bijkleuren, d.w.z. 4 S. A. Zit R. b. echter wel vierde, dan gaat W. down, wanneer h(j R. v. niet overneemt, daar OW dan niet meer dan 3 R.-slagen en 4 slagen in de bijkleuren krijgen. Speelt men wedstrijdspel, dan aal men dus moeten bepalen, of het spe len op de overslag gemotiveerd is; in een viertallenwedstrijd is dat aeker niet het geval. ,De overslag brengt waarschijnlijk 1 m.p. op (30 punten), terwijl men, als men down gaat en de tegenpartij het spel wél wint, ten minste 7 m.p. verliest. In een parenwedstrijd ligt het ge val echter geheel anders; stel, dat men 3 S. A. biedt en maakt, terwijl alle andere paren op dit spel 4 S. A. maken. Men krijgt dan de slechte score (een 0) en men zal dan zichzelf -ver wijten niet op de overslag gespeeld te hebben. De vraag, die men zich dus in dit spel moet stéllen, wanneer men het zou spelen in een parenwedstrijd, luidt: „Is het gemotiveerd en vol doende kansrijk om op de overslag te spelen?" Wij zien nu, dat men slechts down zal gaan, wanneer men de overslag probeert te maken wanneer Noord R. bxxx heeft In alle andere gevallen zal men geen risico lopen. R. bxxxx wordt direct bekend, wanneer men R. a speelt en R. bxxx bij Z. wordt in de tweede R.slag bekend, daar N. geen R. meer blijkt te hebben en men dus de v. kan overnemen metR. h. Er is dus een betrekkelijk geringe kans, dat men zal down gaan door op de overslag te spelen; het maken van de eventuele overslag is echter dermate belangrijk in een parenwed strijd, dat men er op zal moeten spe len. Het risico, dat men dus niet zal willen lopen, omdat er weinig mee te winnen is, d.w.z. wanneer het spel voorkoiht in een viertallenwedstrijd, moet wèl genomen worden in een parenwedstrijd. Mr. E. C. GOUDSMIT, ALKMAAR, 8 Apri-i (Exportveiling) Andijvie 3851; spinazie 828; worteltjes! 10—22; rabarber 2886; witlof: I 1828 en II 10—18; rode kool ll17; gele kool 911; prei 711; uien: afw. 13,60 en middel 56; bieten 7—9: knolselderie 8 Ui radijs 412; selderie 916; selie 914; sla 819; aardappelen 46; aardbeien 2—12 ct per stuk WARMENHUIZEN: 30,700 kg rode kool 1720,10; 4200 kg gele koo'1 14,8016,40; 24,000 kg Deense witte kool 12,4012,80; 1800 kg uien 10,60; 2000 kg bieten 6,60" 4?5 kg witlof: I 26 en II 17 NOORDERMARKTBOND 45000 kg rode kool 17—22,60; 5000 kg gele kool 15,80—18,80; 46000 kg witte kool 12,4012,60; 6500 kg peen 2,507; 7000 kg uien 3,404,10; 4500 kg aardappelen: Bevelanders 3,80—5; 2500 kg bieten; I 4,80, II 3,60 en III 2,40; 5500 kg witlof: I 25—29, II 18—23 en III 14—17 Gisteren publiceerden wij een en ander over de wijze waarop Indonesische militairen in Nederlandse dienst hun kennis verrijken. Hier ziet U een aantal ijverig bezig tijdens de les. Fijne zwarte kamgaren stoffen voor damesmantels 18.90 Sajetsokken, iets vuil, zonder pt. 2.60 Fil d'Eeosse sokken, kl. weeffout, zonder punten 1.40 KEIZERSTRAAT 69 TEL. 2662. Bestelt vóór Woensdag uw kolen en betaalt contant. Het bestuur van de afd. Den Helder van de Bond van Ned. Handelaren in Brandstoffen. DAN IS ER GELD NODIG? DOOR OOK UW DOCHTER TJE GELD TE LATEN VER DIENEN! DOOR HAAR TE PLAAT SEN OP DE NAAICURSUS VAN GEBR. MEIJER! OP DINSDAG 19 APRIL Men kan zich dagelijks melden bjj: HET KANTOOR RUYGHWEG 78, DEN HELDER. TWEE D.K.Ws VAN 1939 EN EEN RENAULT VAN 1940. Alle zijn vier- en vijfpersoonswagens, verkeren in prima staat en zijn zeer zuinig in het gebruik. GARAGE NIEUWLAND, BERGEN. Breelaan 52. - Telefoon K 2208 - 2200. 92. Op de „Mari Juana" is een paniek uitge broken. De vliegtuigbom raakte het schip juist tussen schoorsteen en brug in. Noch van de schoorsteen noch van de brug is iets over. Het is in het donker moeilijk te overzien hoe groot do schade wel is. De bootsman, de kok, de ma chinist en de matrozen verdringen zich on het voordek. „De boten!" roept de kok. „Ik moet eraf!" „Waar is de kapitein?" „Als je het mii zegt weet ik het ook!" antwoordt de bootsman Hij klautert over de wrakstukken van de brue rond. JTritziU" JStuurmanU" Geen antwoord! ?l r.leVe?."?® ziel meer"! roept hij naar bene den. Een dikke rook stijgt uit het wrakhout 00| naar de sterren. De bootsman vindt een ®an de vernietiging is ontkomen. „De handj*T n°g h°elroept hij" "Help 68 eea

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 4