Bond van Plattelandsvrouwen groeit en is gezond
Jaarvergadering te Utrecht
Inlevering van dood vee is nodig
Citex brengt de film bij de
plattelandsbevolking
vraagt?
Mens
dier
en
Vrouwen zien de Benelux
Het werk der destructors
1948
Wieringen
Het Jaarbeursgebouw te Utrecht was
Woensdag in een bijeenkorf herscha
pen. Althans, wat het geluid aanging,
want voor haar die het gegons voort
brachten behoeft men in elk geval niet
zó bevreesd te zijn. Met dit „men"
worden dan speciaal de mannen be
doeld. Het gebouw kreeg namelUk een
invasie te verwerken van enkele hon
derden vrouwen, allen leden van de
Nederlandse Bond van Plattelands
vrouwen, welke vereniging aldaar haar
jaarvergadering hield.
De voorzitster, mevr. WillingePrins
uit Anlo (Dr.). heette in haar ope
ningswoord bijzonder welkom de da
mes Schippers en Geelinck van de
Nat. Vrouwenraad, mevr. Goedhart van
de Ned. Vereniging van Huisvrouwen,
mevr. Otte—Arnolli, mevr. Visser—Hes
van de vereniging tot Stichting van
Volkshogescholen in Nederland, de
heer Vaandrager van het Koninklijk
Nederlands Landbouw Comité en de
heer Hartman van de Plattelandsjonge
ren gemeenschap.
„WIJ hebben een bewogen halfjaar
achter de rug", aldus de voorzitster,
waaraan vooral de verplaatsing van
het secretariaat van Groningen naar
Den Haag debet is. Het heeft heel wat
besprekingen gekost, met als resul
taat dat de voorstanders van verplaat
sing het pleit hebben gewonnen.
De vestiging van een gezantschap
van het Platteland in een vreemde
mogendheid, zoals er in Groningen
schertsend over wordt gesproken.
De activiteit van de plaatselijke af
delingen is zeer bevredigend te noe
men en naast het buitenlands komt er
steeds meer inter-provinciaal contact
in de Bond. met als doel verheffingen
verrijking van het leven op het Plat
teland.
Ook het uitgebreide jaarverslag ge
tuigde van het actieve en intensieve
verenigingsleven. In het afgelopen
jaar zijn 3358 nieuwe leden tot de
Bond toegetreden en 38 nieuwe afde
lingen konden worden ingeschreven,
zodat de beide totaalcijfers op 31Dec.
'48 resp bedroegen 31625 en 409.
Voorts is de Bond nauw met ver
schillende organisaties verbonden.
Hier moet men echter kritisch te
genover blijven staan, en men hoede
zich voor afglijden naar punten bui
ten het eigenlijke terrein. Op de volks
hogeschool Bakkeveen werden cursus
sen gehouden voor emigrantenvrou-
wen. Aan de uitwisseling met Zwitser
land werd door 112, t.w. 53 Hollandse
en 59 Zwitserse meisjes deelgenomen.
Veel werk is er ook geweest aan de
zgn. ..Australische Map" waarvan door
105 afdelingen gebruik is gemaakt. Het
resultaat is geweest, dat er een nauw
contact is ontstaan met de Australische
Plattelandsvrouwen. Het Bondsorgaan
baart vele zorgen, en aan uitbreiding
ervan valt vooreerst nog niet te den
ken.
De rekening over 1948 werd vastge
steld op f 40976.81 met inbegrip van
een batig saldo over de jaren '46. '47
en '48 van f 6507.73. de begroting over
1949 op f 3980 inclusief een post on
voorziene uitgaven van f 810.
De begroting voor de Plattelands
vrouwen over 1949 werd vastgesteld
op f 39.780. inclusief een nadelig saldo
van f 1000. Op verzoek van de afge
vaardigde van de provincie Friesland
zal de rekening in het vervolg meer
gespecificeerd worden. Met klem werd
er op aangedrongen, dat de afdelingen
de contributies vooral op tijd innen.
Het hoofdbestuurslid mevr. .T. Faber—
Welling werd herkozen. In de vacatu
res, ontstaan door het aftreden van
mevr. M. Visser—Bakker (Noord-Hol
land) en mevr. F vd Torren—Veen
dorp (Zuid-Hollandi werden resp. ge
kozen mevr. M. Wayboervan Elteren
(Anna-Paulowna) en D. KroesGorse
man.
Op humoristische wijze dankten de
beide dames voor het zo vele jaren in
haar gestelde vertrouwen, waarna de
voorzitster beiden, als dank voor het
werk (zij zijn mede-oprichters van on
geveer 90 afdelingen) een geschenk
overhandigde. De afdelingen Lochem
en Midwolda werden in de gelegenheid
gesteld een zgn. vijf minuten verslag
uit te brengen over de werkzaamhe
den in haar afdelingen, waarna mevr.
DethmersBrouwer uit Middelstum
een korte beschouwing hield over haar
reis naar Amerika, en de inrichting
van een Amerikaanse boerderij en de
vrouwen aldaar besprak. De Ameri
werkzaamheden van de plattelands
kaanse plattelandsvrouw weet van
aanpakken, maar als zij uitgaat, gaat
iij als ..dame", aldus mevr. Dethmers.
"Mej. Boekei. de secretaresse, die
haar taak aan mej. Van Veen heeft
overgedragen, maar desondanks als ac
tief lid we-kzaam blijft, werd een wel
verdiend geschenk overhandigd.
middeld 4 ha kleiner dan het Holland
se bedrijf, de bodemverzorging is daar
niet zo goed, evenals de ontwikkeling
van de Belgische boer, aldus spreker.
Dit alles geeft reden genoeg, dat de
Hollandse Landbouw deze Unie niet
behoeft te vrezen. Hoe zal het prijspeil
zich echter bewegen, vraagt men zich
af. Hiervan is nog niets met zekerheid
te zeggen.
In Belgie vreest men de Nederlandse
exporthandel, en spreekt men in som
mige kringen van een avontuur, van
een sprong in het duister.
Ook in Nederland, vooral in de
kringen van het vlas- en het glasbe-
drijf, hoort men dergelijke geluiden. En
hier ligt nu een grote taak voor de
vrouw, door de mannen de ideële zijde
van dit pact onder het oog te brengen.
De Benelux is de voorloper van de
West-Europese Unie, die tot stand moet
komen, als een burcht voor de vrede.
Want alleen door internationale samen
werking kunnen wij de strijd tegen
het gebrek, als antwoord op de
atoomboom, voeren. Gebeurt dit niet,
dan loopt West-Europa zich te pletter
tegen het ijzeren gordijn. Daarom vrou
wen, zegt tegen Uw mannen: legt die
materialistische kant van de Benelux
terzijde. Het gaat hier niet om de eigen
portemonnaie, maar om de waarbor
ging van de vrede.
Vergadert hier over, diept dit pro
bleem uit endenkt aan de toe
komst van Uw kinderen", aldus besloot
spreker zijn met aandacht gevolgde
lezing.
Cultuurgrondverkwisting.
Hierna voerde de heer Van Kampen
(Den Haag) het woord naar aanleiding
van de uitbreidingsplannen van Den
Haag in de richting van Loosduinen
(plan Dudock), waardoor 387 ha tuin-
bouwgrond verloren dreigt te gaan.
Deze streek, waar de tuinbouw zeer
intensief wordt beoefend levert jaar
lijks ongeveer f 9.000.000 op, waarvan
f 5.000.000 deviezen. Door deze rigou
reuze maatregel zal ook dit volks-in-
komen verloren gaan. Wij hadden ver
wacht. aldus spreker, dat in deze tijd,
waarin onze handelsbalans nog lang
niet in evenwicht is, het probleem van
de volkswelvaart primair zou zijn. B.
en W. van Den Haag gaven hier echter
weinig blijk van, en dat spijt ons. Een
stuk welvaart wordt hier om hals ge
bracht. Tegen uitvoering van dit plan
moet ieder rechtgeaard Nederlander in
opstand komen. Dit probleem speelt
zich bij vele steden af. Een geruststel
ling is het, dat vele gemeenten contact
hebben gezocht met de bodemkarte-
ring Nederland.
Wij hopen dat hogere instanties de
uitvoering van het plan-Dudok zullen
beletten, evenals dergelijke plannen,
die er t.a.v. andere gemeenten bestaan.
De betreffende kwekers, die een rui
me vergoeding voor hun grond krij
gen, verzetten zich heftig tegen dit
plan en terecht, want de grond, die
van vader op zoon is overgegaan, mag
op deze wijze niet verloren gaan.
Het ergste vind ik aldus spreker, dat
mensen ontworteld van hun oorsprong,
ons land, dat onze voorvaderen zelf
gemaakt hebben, op deze wijze vernie
tigen.
Zij verbreken de gouden draad, die
ons, agrariërs met onze grond verbindt.
Daarom moeten wij stelling nemen te
gen dit wangedrag van losgeslagen
landgenoten, die, helaas, nog iets te
zeggen hebben ook, en als deze glim
lachende heren dat protest negeren
wordt de toestand bedenkelijk.
De allerbeste gronden moeten be
schikbaar blijven voor de landbouw,
opdat onze kinderen in de toekomst
niet kunnen zeggen: „Wat wonen wij
toch in mooie huizen in dit arme land".
En zo komt het af, als men op deze
ingeslagen weg voortgaat. Daarom,
vrouwen, dringt Uw kinderen op, dat
zij ons mooie land, waarop hun va
deren en voorvaderen hun brood ver
dienden, behouden".
Onder luid applaus beëindigde spre
ker zijn vurig pleidooi, voor het be
houd van onze cultuurgrond.
Duidelijk kwam op deze dag naar
voren de moeilijke maar mooie en
dankbare taak, die de vrouw heeft ten
opzichte van het huidige wereldge
beuren. Moeilijk, omdat men vele
strubbelingen zal tegenkomen, mooi
en dankbaar omdat alles op de toe
komst, op de kinderen betrekking
heeft, en juist daarom zal men vol
houden en doorzetten.
QUWE KOEIEN" laat men in de sloot, „dooie koeien" brengt men naar
een destructiebedrijf, want een dood rund van 300 kg. levert daar 75 kg.
diermeel en ongeveer 27 kg. technisch vet op. De 75 kg. diermeel zijn vol-
dfende om gedurende een week 125 varkens of 2500 kippen van krachtvoer te
voorzien. Dat mag men in deze tijd niet verwaarlozen!
duceerd tegenover een import van
ruim 40.000 ton. Ieder weet, dat wij in
ons land schaars in de dollars zitten
en dat daardoor de import van kracht
voer zo beperkt mogelijk moet blijven.
De destructiebedrijven bereiden uit
het dode vee een aanzienlijke hoeveel
heid technisch vet, dat hoofdzakelijk be
stemd is voor de zeep- en kaarsenin
dustrie. Ook de beenderen leveren
nuttige producten op, n.1. beendermeel,
beenderlijm, dierlijke olie, gelatine,
phosphorzure kalk, klauwenolie en
beendervet. Daarnaast krijgt men nog
enkele andere producten die voor het
buitenland van belang zijn en die dus
zorgen voor een verhoging van onze
export.
Men maakt het de boeren gemakke
lijk genoeg. Het is voldoende, dat hij
binnen 6 uur na de dood van het dier
daarvan bij dé gemeentesecretaris aan
gifte doet. De gemeente geeft de aan
melding door aan de destructiebedrij
ven, die aan de hand van de binnen
gekomen aanmeldingen één keer en
soms tweemaal per dag een route vast
stellen, die de chauffeurs met de des-
tructiewagens rijden om de cadavers
op te halen.
De Veterinaire Dienst en de Ge
zondheidsdiensten voor dieren stellen
natuurlijk alles in het werk om het
sterftecijfer van het vee zo laag mo
gelijk te houden, doch op elk boeren
bedrijf gaan wel eens dieren dood of
worden dieren dood geboren.
Een gestorven koe is voor de vee
houder een schadepost, hoewel een ca
daver niet geheel zijn waarde verliest,
aangezien in de destructiebedrijven in
ons land de dode dierln op grote schaal
kunnen worden verwerkt. Zij vormen
de grondstof voor de destructiebedrij
ven, die zeer belangrijke leveranciers
zijn van dierlijke eiwitten. Vandaar,
dat de autoriteiten er telkens weer bij
de veehouders op aandringen hun ge
storven beesten in te leveren. Doch
ook voor de volksgezondheid en het
gezond houden van het vee is het be
slist nodig, dat de veehouder het do
de dier inlevert. Immers, wanneer hij
het begraaft, verspreiden de giftige
stoffen zich in de gewassen en vormen
een haard van besmetting voor de rest
van de veestapel. Ook wanneer het
rund niet aan besmettelijke ziekte ge
storven is, blijft het gevaarlijk het
beest te begraven.
Waardevol product.
In de jaren 1947 en 1948 werd door
de 10 destructiebedrijven in Neder
land ruim 9000 ton krachtvoer gepro-
TUINBOUW
Het bloembollenvak in
Taak van de vrouw t.a.v. de
Benelux.
Na de pauze hield de heer A. vd
Hoek. voedsel-commissaris van Zuid-
Holland een causerie, met als onder
werp: Wat betekent de Benelux-ge-
dachte voor onze plattelandsvrouw?
„Wij mannen", aldus spreker, „be
lichten altijd de materiële zijde van
iets, in tegenstelling tot de vrouwen,
die eerst naar de ideële zijde zien, en
daarom belicht ik deze zijde van de
Benelux.
De Benelux, aldus spreker, „is een
afspraak, tijdens de oorlog gemaakt,
met als doel, de vrede te waarborgen.
Oorlogen spruiten immers voort uit
tegenstellingen, het ontbreken van geld
en voedsel, zodat de mens niet in zijn
eigen levensonderhoud kan voorzien,
e.d. Aan deze gemaakte afsoraak zit
ten consequenties vast. In de eerste
plaats de te stichten conomische Unie,
het wegvallen van de economische
grenzen. Wat betekent dit nu voor het
bedrijfsleven in Nederland, en dan spe
ciaal voor de landbouw?
Het Belgische boerenbedrijf is ge-
In het jaarverslag van het Bedrijf
schap voor Sierteeltproducten over '48
wordt meegedeeld, dat genoemd jaar
voor het Nederlands bloembollenbedrijf
een jaar van vooruitgang en herstel is
geweest. De toeneming van de export
vooral is in dat opzicht een duidelijke
aanwijzing. In 1948 werd voor een be
drag van f 74.470.866 aan bloembollen
uitgevoerd tegen f 70.738.920 in 1947.
Het gewicht van de export bedroeg
voor 1947 en 1948 resp. 28.959.370 kg en
30.843.683 kg.
De voornaamste afnemer was ook dit
jaar weer Engeland, dat voor ongeveer
24 millioen gulden afnam. De V. S.
kwamen op de tweede plaats met ruim
19 millioen. Scandinavië volgt met ruim
10 millioen en Frankrijk met 5.7 mil
lioen gulden.
Het jaarverslag geeft een beeld van
de toestand in het bloembollenvak. Wij
ontlenen aan de gegevens, dat het vak
sinds 1948 9000 bloembollenkwekers
telde, 500 exporteurs. "50 binnenlandse
groothandelaren en 9 bloembollenvei
lingen.
De efficiency van het bloembollenbe
drijf is daardoor met grote stappen
vooruit gegaan. Het aantal bedrijjes
met een oppervlakte kleiner dan een
ha, is sinds 19*5 toen er 11.138 waren
gedaald tot 7801. welk lager aant-"
toch nog gezamenlijk een zelfde pr
centage aan oppervlakte beslaat als H
elf en een half duizend van 1935.
Wat niet algemeen bekend mag wor
den verondersteld, is het feit, dat in
Nederland nog invoer van bloembol lon
plaats heeft. Uit Belgie werd in 1948
voor ruim een millioen gulden aan bol
len ingevoerd.
Bridge-wedstrijd
Dinsdagavond hield de Bridgeclub
haar wedstrijd in Hotel de Haan te
Hippolytushoef. De uitslag is als volgt:
Klasse A: SpaanderHerder 38 pnt.;
Koning—v. d. Velde 36 pnt.; Smit—Luit
34 pnt.; Kooide Haan 33 pnt.; Mevr.
BeekerKraan 30 pnt.; DekkerGar-
rels 30 pnt.; Hof—Dam 29 pnt.; Kui
per—Smit 22 pnt.
Klasse B: KoornTakes 41"/; pnt.;
KlompMontelet 37 pnt.; v. Hoesel
Engel 33 pnt.; MooyRijkers 32'/; pnt.;
Nieuwbuurt - Bosker 28% pnt.; Blaauw-
boerMaaskant 27 pnt.; SlikkerDo-
ves 27 pnt.; RusselmanMolekamp 22
pnt.
Klasse C: BosBugel 44i/t pnt.; de
hr en mw. Wegeman 35 pnt.; Koopmans
v. Dijk 31 pnt.; HollanderHalfweeg
30i,; pnt.; OmesTakes 29 pnt.; Ren-
nings—v. Es 27. pnt.; Leen—de Jong
23i/; pnt.
Naar hef concours
15 Juli hoopt de pasopgerichte Chr.
Zangvereniging „De Lofstem" van
Hippolytushoef mee te dingen op het
zangconcours te Alkmaar in de 4de
afdeling. Deze jonge vereniging wen
sen we veel succes toe.
De Chr. Zangvereniging „De Lof-
stem" van Den Oever gaat ook naar
het concours te Alkmaar.
GESLAAGD
Onze plaatsgenoot, de heer D.
Stobbe van Den Oever, slaagde dezer
dagen voor het examen Avond-Vak-
tekenschool West-Friesland.
ONDERWIJS-VOORDRACHT.
In de gemeenteraad van Den Helder
komt Dinsdag a.s. de benoeming van
een onderwijzeres aan de o. 1. school
no. 5 aan de orde. De voordracht is als
volgt: 1 Mej. C. C. van Dijk, onderwij
zeres te Wieringen; 2 Mej. E. M. Mul
ders, onderwijzeres te Wieringen; 3
Mej. J. Sinjewel, onderwijzeres te
Zijp.
STAGNATIE IN SCHEEPVAART
VERKEER.
Wegens herstelling aan de schutsluis
te Den Oever zal het scheepvaartver
keer tot nadere aankondiging gedeel
telijk gestremd zijn. Over de vloed
kan niet worden geschut met schepen,
langer dan 75 m.
In de hoofdstad worden Vrijdag a.s. de uitreikingslokalen van de distributie-
dienst, waar de Amsterdammers gedurende ruim tien jaren hun distribu-
tiebescheiden konden afhalen, gesloten. De waarnemend voorzitter van het
uitreiklokaal aan de Oosterparkstraat sluit de deur voor goed.
u
Hoe krijg ik een
stijgende omzet
Hoe bereik ik op
een snelle en af
doende wijze mijn
afnemers Welk
dagblad zal ik
daarvoor nemen?
Bovenstaande vragen
worden opgelost door
het plaatsen van Uw
reclame in dit blad
I
JJe verhouding tussen
mens en dier dreigde
de laatste tijd onaange
naam te verkoelen, door
de kuren die het hon-
dendom aan de dag leg
de. Die onzalige blaf
fers stichtten allerlei
onheil, ze beten in broe
ken en kuiten, veront
reinigden trottoirs en
plantsoenen, verstoorden
de nachtelijke stilte, en
lynchten zelfs weerloze
schapen. Kattekwaad
noemen de mensen zo
iets, daarmee terloops
't ganse poesengeslacht
een steek onder water
gevend. Wanneer wij 'n
kat waren, dan zouden
wij tegen een dergelijke
verderfelijk-generalise-
rende mensen-mentali
teit hartgrondig van leer
trekken.
gen Helders poesje heeft
dat op een andere ma
nier gedaan. Vurige ko
len .hoopte zij op de
hoofden van allen die
haar zagen, Haar naam?
Zij is ons onbekend. Wel
weten wij haar maat
schappelijke functie:
Scheepskat van „Argis".
U kent toch dat school-
schip van beton en zand
tussen Kanaalweg en
Dijk? Welnu, op de
..steiger" voor dat schip
loopt altijd een wacht.
Sr zijn uren, dat er wei-
n g te bewaken valt.
Eenzaam maakt hij dan
z'n honderd passen naar
het Westen en vervol
gens z'n honderd passen
naar het Oosten. Heen
en weer. Die eenzaam
heid trof de scheepskat,
wier naam wij helaas
niet weten. Het dier
verliet de geurige gezel
ligheid van de kombuis,
liet ratten en muizen
voor wat ze waren, en
stelde een daad. Uren
lang heeft zij zwijgend
de wacht meegelopen;
honderd grote-mensen-
passen heen, en honderd
grote-mensenpassen te
rug. Rustig tripten de
pootjes over het plavei
sel en de staart stak fier
omhoog. Zulk een
scheepskat is een voor
beeld van menslievend
heid. Wij kunnen daar
met z'n allen een puntje
aan zuigen. Wanneer wij
deze poes omtrent haar
„kattekwaad" hadden
kunnen interviewen, dan
zou zij waarschijnlijk
bescheiden hebben ge
zegd, alle eer bij voor
baat van de poot wij
zend: „Ik achrte dit on
der de gegeven omstan
digheden mijn plicht!"
Wij stellen voor, haar te
bevorderen tot scheeps
kat der eerste klasse.
y^anneer deze voor
beeldige poes Dins
dagavond langs de
glooiing bij Fort Kijk
duin had gewandeld,
dan zou zij waarschijn
lijk een andere houding
hebben aangenomen.
Tienduizenden zilver-
glanzende bliekjes wer
den door de lichte bran
dingsgolfjes op de ste
nen geworpen. Het wa
ter onder de dijk lééfde
van deze visjes. Duizen
den horsmakrelen zaten
fel achter de bliek aan
en verscheidene van
deze dappere rovers ge
raakten ook tussen de
bazaltblokken. Met hef
tige schokken en wilde
sprongen trachtten zij
het nat weer te berei
ken, maar.... daar
stonden natuurlijk men
sen aan de kant, die ge
raffineerd ingrepen. Ze
waagden er een paar
natte schoenen aan en
een enkele venijnige
prik van de scherpe
schubben, maar ze ver
overden een heerlijk
braadje. De dappere ro
vers lagen een uur later
te smoren in gloeiend
vet.... Zo is het leven.
J^U nog iets over
koeien. Deze beesten
geven niet alleen melk,
maar zij zijn bovendien
nieuwsgierig als een
mens. Enkele exempla
ren demonstreerden, dat
bij het tennispark „De
Windwijzer". Ze wilden
zeker het gravel eens
proeven. Edoch, het
mensdom liet dat niet
toe en sloot het hek. De
koeien troostten zich
een vfijle, door aan het
ijzer van het hek te lik
ken, maar de smaak was
blijkbaar niet aange
naam. Ze togen teleur
gesteld terug naar de
wei, zonder om te zien.
teriaal in de wagen geladen en begint
de rit naar het één of andere dorp.
Dikwijls langs moeilijke binnenwegen.
Dan worden de apparaten opgesteld
en volgt de voorstelling. Het laatste be
drijf is tenslotte de weg terug naar huis.
En soms komt het voor, dat de belang
stelling gering is. Bedroevend gering.
Grappige dingen doen zich ook voor.
Zo draaide de heer Spanjaart eens
in een kleine plaats in Noord-Holland.
Tijdens de voorstelling was het hele
brandweercorps aanwezig in vol or
naat met brandslangen en schuimblus-
apparten. Een projectie-apparaat is een
uiterst gevaarlijk ding, dat op een on
bewaakt ogenblik in brand vliegen
moet. Alleen.... de gebezigde filmwas
uit onbrandbaar materiaal vervaardigd
en zou niet willen branden, al werd
het ding met benzine overgoten
De winter is voor de Citax een ang
stige tijd.
Want het is wel eens gebeurd, dat de
wagens radicaal hier of daar in
sneeuwde en de operateurs niets an
ders overbleef dan afwachten of ze uit
de misère gehaald zouden worden. En
het is niet prettig ergens in het holst
van de nacht te blijven steken.
De culturele betekenis.
De Citax wil goede films brengen.
Door de Katholieke Filmkeuring afge
keurde films komen niet op haar pro
gramma's. Want de leiding stelt zich
ten doel de culturele waarden, die er
ongetwijfeld in de film liggen, ook on
der het bereik van de plattelandsbe
volking te brengen. En dat wordt be
reikt.
Dat vergoedt de lange tochten, de
soms zeer kleine recettes, de soms uit
bekrompenheid in de weg gelegde
moeilijkheden. Om die reden trekt de
heer Spanjaart er altijd weer op uit,
weer of geen weer. Dat heeft hem,
ook doen besluiten dit werk aan te
vatten, dat onder zijn leiding uitge
groeid is tot verreweg de grootste or
ganisatie op dit gebied in N.-Holland.
Aanvankelijk was de heer Spanjaart
opgeleid voor de autobranche. Door de
oorlogsomstandigheden kwam hij in
Kampen terecht, waar hij ervaring op
deed als operateur. Terug in Noord-
Holland had hij zijn stiel gevonden en
hij denkt er niet over het op te geven
-:-i -i 1
leeg sigarenkistje gedraaid kan worden.
„Nee", gaf de heer Spanjaart toe,
Daarvoor hebben we natuurlijk projec
tie-apparaten".
Goedbeschouwd zijn dergelijke pro
jectoren meesterstukken van instru
mentmakerskunst. Ze zijn compacter
van bouw dan de andere en in tegen
stelling daarmee niet uitgerust met
een booglamp, maar met een gloeilamp.
Zo'n apparaat weegt circa 50 kg. En
dat is nu het hart van de reizende bios
coop.
De Citex heeft een zesvoudig hart,
want nu en dan zwerven de operateurs
van de Citex met niet minder dan zes
van zulke projectoren door Noord-Hol
land boven het IJ Zij komen in Twisk,
Schoorl, Schermerhorn enwaar ko
men ze niet? Ja, zulke plaatsen zijn er
ook.
Zij komen bijv. niet in Obdam.
Want in Obdam moet van elke voor
stelling 40 pet. belasting betaald wor
den en dat maakt het ondoenlijk. An
dere gemeenten heffen een vast bedrag
van ongeveer negen gulden per avond,
weer anderen 17 pet. belasting, maai
de gulzigste gemeenten profiteren het
minst van deze inkomsten-bron.
Want het is ook hier; wie het on
derste uit de kan wil hebben, krijgt het
deksel op de neus. Vele gemeenten, di»
ook hun tarieven tot 40 pet. en daar
boven hadden verhoogd, zijn dan ook
van de dwalingen huns weegs terug
gekeerd. Overtuigd, dat één vogel in
de hand beter is dan honderd in de
lucht.
Menig operateur, die alleen gewend
is in de cabine te staan, zou raar op
kijken van dit werk. Allereerst moet
er op de tam-tam geslagen worden,
want zonder reclame kan ook de Ci
tax niet. Dan wordt 's avonds het ma-
Marktoverzicht Schagen
Voor de Centrale werden aangevoerd
5 koeien, 1 stier, 1 graskalf, 117 nuch
tere kalveren en 23 schapen.
De aanbieding op de leveringsmarkt
was zeer klein. Het zal nog wel enkele
weken duren voor hierin verbetering
komt. Ongeveer half Juli worden de
taxatieprijzen namelijk met enkele
centen per kg. verjaagd.
Ook niet al worden de omstandigheden j Pp gebruiksveemarkt was ook
minder gunstig. Wat een teruglopende minder aangevoerd. De grote trek is
tiirl nnvprm i i H r>l J5v w. ~~i~~•J- 1
tijd onvermijdelijk meebrengt.
Zo werd er een bedrijf geboren, waar
klank in zit. En als U vandaag of mor
gen een biljet ziet, waarop het woord
Citex voorkomt, dan weet U wat daar
aan vast zit. Het houdt in: hard wer
ken door een groepje energieke men
sen om een ideaal doel te bereiken op
en zakelijk verantwoorde basis.
Oh zeker, elk theater wint het aan
comfort bij een „toneelzaal" zoals men
die in grotere en kleinere dorpen
vindt. Want al die zalen, zowel te Mid-
woüd als in St. Pancras of West-Graft-
dijk lijken angstig veel op elkaar met
hun stoelenrijen, houten vloeren en
bruin-geverfde tafeltjes. En dan is er
nog iets dat men in heel veel van dezel
zalen vindt: aanplakbiljetten. Biljetten,
die de belangstellende lezer vertellen,
dat Citex op die en die dag in die en
die zaal een film zal vertonen.
Wat is nu Citex?
Dat is een reizende bioscoop, die
film brengt naar de mensen van het
platteland. Dat klinkt heel simpel, maar
aan die Citex (Kok en Co.) zit heel
wat vast en dat was de reden om de
heer Spanjaart van Nrd.-Scharwoude
eens te gaan vragen: Hoe doe je dat
nou eigenlijk?
,Nou", zei de heer Spanjaart ,,'t is
heel eenvoudig hè! Je draait een film
"idat is het".
Maar we waren niet zo dom of we
begrepen dat een film niet met een
voorbij. De prijzen van melk- en kalf-
koeien liepen op tot f 850, prijshoudend
en redelijke handel. In geldekoeien en
weidebeesten matige handel. Maar een
extra goed beest met nog wat melk was
wel graag. Hoogste notering f 550, dus
prijshoudend. De handel in pinken was
vrij goed met iets hogere notering, nu
tot f 375. Op de paardenmarkt was wei
nig te beleven, slachtpaarden tot f 600.
Op de wolveemarkt heerste grote druk
te. Hier zagen wij verscheidene vreem
de kooplieden en ook oude bekenden
die wij lange tijd hier niet hebben
gezien. De handel in schapen met twee
lammeren en overhouders met een lam
was goed. Zij werden duur verkocht. De
handel in lammeren, vooral voor ex
port, was vlug. Notering f 32—f 35—f 45.
Enkele uitvliegers kwamen tot onge
veer f 50. De biggenmarkt was ook
druk maar de prijzen lagen ongeveer
f 5 lager, met een redelijke handel.
Kippen weer iets minder, konijnen in
hoofdzaak jong goed en geen hoge prij-
zen. Handel kalm.
Notering.
6 paarden 200600, 24 magere gel
dekoeien 425—550, 12 kalfkoeien 650
—850, 8 pinken 250—375, 35 magere
schapen met 2 lammeren 130140, 23
vette schappen, 64 overhouders (met
1 lam) 8090, 1016 lammeren 32, 38
en 45, 5 bokken en geiten 14, 91 big
gen 4565, 18 konijnen 14, 28 kip
pen 1—5,