NAAR DUIN EN STRAND!
Ons wacht de zee, de altijd wisselende, eeuwig schone (Foto Jonker)
Wat zal 1949 de badplaatsen brengen?
Er is hard gewerkt om ontspanning
en gezelligheid te kunnen bieden
Wat hebben wij ie
verwachten
De zee!
UIER TREKT MEN naar zee, de schijn
baar argeloze, die zich als een bijna
rimpeloos watervlak in het zonnetje
kan koesteren, die schelpjes en krabbe
tjes aan land spoelt en de talrijke gas
ten in hun kleurige en fleurige bad
pakjes zorgeloos laat baden en zwem
men, Die haar golfjes minzaam naar
het strand laat glijden en zich hoog
stens vergrijpt aan de zandforten, die
spelende kinderen opzettelijk aan haar
vernielzucht hebben prijs gegeven.
De vriendelijke zee waarover man
nen, vrouwen en kinderén, door zonne
brillen beschermd, in hun strandstoe
len naar de einder turen, naar een don
ker silhouetje, naar een rookpluimpje,
dat een voorbijvarend scheepje ver
raadt.
Maar ook de zee die en juist dan
haar bewonderaars trekt als zij alle
speelsheid van zich heeft afgeworpen
en zich in haar natuurlijke, in haar wa
re gedaante gaat vertonen. Als de lucht
vol grauwe dreiging is, als het water
grijsgroen is in duizenderlei schakering
als de stormwind buldert en het water
in de eindeloze keten van aanvallen
een nieuwe stormloop onderneemt op
het land, dat zijn voortgang kracht
dadig gestuit heeft.
Als de krachten der natuur zijn los
gebroken stormen de witgekuifde gol
ven in brede gelederen naar het land,
drie vier rijen achter elkaar en worden
opgevangen door brekers en hoofden,
door palen, die op hun met wier be
groeide koppen het eerst de mokersla
gen moeten vangen.
In 'n wolk van rondspattend schuim
slaat het water te pletter, traag vloeit
het terug van de brede zandvlakte,
maar nieuwe watermassa's stormen in
brede gelederen aan en zoeken de
zwakke plekken waar het eens moet
gelukken zich een weg door de natuur
lijke of kunstmatige verdediging te
banen.
Mensenhanden hebben bazalten ar
men beschuttend om het land gelegd,
hebben dijken gebouwd en met stenen
verzwaard en door alle eeuwen heen
moet er gewaakt en gewerkt worden
want de zee de vriend en vijand van
de mens zal haar verraderlijke aan
vallen nimmer staken.
Soms dwalen de gasten op donkere
avonden opgetogen langs het strand en
kijken bewonderend naar het lichten
der golven, naar de natuurlijke illumi
natie, schoner dan ooit mensenhanden
ze kunnen ontsteken. Dan zijn zee en
strand bezaaid met milliarden diaman
tjes en zijn dichters en dromers gefas
cineerd door haar wondere bekoring.
Er is een zee, die zich speels kan
koesteren in de zon, er is een zee, die
woedend beukt en ranselt op alles wat
haar in de weg staat, er is een zee, die
sprookjes vertelt en milliarden micros
copisch kleine lampjes doet schijnen
om voor een passende verlichting te
zorgen.
Er is méér in onze
badplaatsen
J7R IS BOS en duin waar de berken
hun met zilver beslagen stammetjes
^ac^riVinr» Wijd ligt het beboste land en de duinen rijen zich in altoos
K^dbiriLUm wisselende glooiing tot waar de zee de kust bespoelt
feestelijk tussen het groen steken, waar
ln valleien kleine viooltjes bloeien en
de natuur in duizend vormen haar
schoonheid openbaart. Er is een strand
waarover de hemel zijn blauwste koe
pel spant, de zeemeeuw parmantig over
het zand stapt en de vloed het aanrol
lende water tegen het bazalt van de
dijkgl8oiing stuwt.
In oorlogs- en bezettingstijd toen dit
alles voor.wie het liefhebben ontoe-
gankelijk was gemaakt, toen onze kust
strook niet meer vacantieoord maar
een onderdeel van een gigantische ver
dedigingslinie was geworden, zijn duin j
en strand uitsluitend aan defensiemaat-
regelen dienstbaar gemaakt.
Hoe barbaars is er huisgehouden in
plaatsen als Bergen aan Zee, Egmond
aan Zee en zovele andere waar hotels
en pensions met de grond gelijk wer
den gemaakt, waar de paden met prik
keldraad werden afgesloten, waar de
schoonheid der duinen ontsierd werd
door cementen en stalen gevechtsmon
sters, door bunkers en geschuttorens,
die nog hier en daar de omgeving ont
wijden of als bezienswaardigheden aan
het vreemdelingenverkeer worden
dienstbaar gemaakt.
Strand en duin staan weer ten volle
tot onze beschikking en wie zich aan
de normale wegen houdt behoeft voor
explosieve verrassingen geen vrees te
koesteren. Nederland is zichzelf weer
en dat geldt allereerst voor de kust
strook waar de majesteit der natuur
door niets en niemand bedreigd kan
worden.
Een der prachtige wegen door Schoort (Foto Jonker)
WIE ZULLEN er dit jaar van al die
schoonheid genieten, wie zullen er
ih hun vacantie- en rusttijd de ontspan
ning zoeken, die zand, zee en lucht
kunnen bieden. Wie zullen er worden
aangetrokken door de openluchtspelen,
de bloemencorso's de bals champêtres,
door heel dat kunstzinnige, vrolijke en
zorgeloze vermaak, dat VW's als bij
zondere attracties zullen bieden?
We hebben deze dagen een tocht ge
maakt naar de vacantie-oorden in
Noord-Holland boven het IJ, we hebben
als het ware een wapenschouw gehou
den en bevonden, dat ieder langs onze
duinenrand op de bres staat en alles
gereed is om onze zomergasten op
waardige wijze te ontvangen.
In een vreedzame concurrentiestrijd
waarbij de VW's zich zelfs tot een
federatie hebben verbonden hebben
de vacantie-oorden in ons gewest hun
maatregelen getroffen, hun folders en
foto's verspreid, aan hun natuurlijke en
kunstmatige attracties in zo breed mo
gelijke kring bekendheid gegeven.
CALLANTSOOC: Waar de rust en de stilte zich leggen om allen, die de
drukte mijden voor een diep en weldadig gesprek met de natuur.
(Foto S. Vogelzang)
AL KAN NIEMAND nog voorspellen
of 1949 een goed of een slecht jaar zal
worden, of de weergoden gunstig ge
zind of vijandig gestemd zullen zijn,
toch is nu reeds uit tal van cijfers
enigszins na te gaan of alle moeite en
zorg, die aan de voorbereidingen zijn
besteed, in dit seizoen een passende be
loning zullen vinden.
Een Hollands kind, dat is bekend, Dat vindt op zee zijn elementl
UET IS NOG NIET zo heel lang geleden, dat hoofdzakelijk de bewoners van de
vissersdorpjes, de jagers, de stropers, de jutters en de natuurliefhebbers zich
voor de zeekant van ons landje interesseerden. In de duinen bloeien wonder
lijke planten, de konijntjes spelen er krijgertje in een doolhof van uitgegraven
gangen, de vogels nestelen in het sparregroen en de natuurminnaar kon er door
het duingebied uren dwalen en volop genieten van het schone, dat zich hier aan
de zelfkant van ons landje openbaarde. De koekoek liet er zijn roepende stem
horen, de meeuwen zweefden op hun blanke vleugels over duin en strand, over
land en water en lieten hun schorre kreten horen, de zee, de eeuwig rusteloze,
zong er het lied van alle tijden, het lied dat nooit eindigt en nooit verveelt
omdat het voor dit wereldje van zand en water de enig passende begeleiding
vormt.
Verstandige zakenmensen hebben ontdekt, dat in het duingebied een rijke
bron van gezondheid en ontspanning is te vinden, dat het hier een ideale plaats
is voor allen, die na een ingespannen jaartaak rust en afleiding behoeven, dat
het hier, waar de natuur zich in haar schoonste vormen openbaart, een prach
tig vacantieoord is voor allen, die voor ongerepte schoonheid toegankelijk zijn.
Zij hebben ontdekt, dat zon en zand, lucht en water zieken en zwakken doen
herstellen en gezonden alles bieden wat hen sterk en gelukkig kan maken.
Hier en daar werd een bescheiden hotel gebouwd en verschenen er badkoetsjes
en stoelen en naarmate er steeds meer vacantiegangers naar de grens van land
en water trokken werden de stippen op onze landkaart, die op strandexploitatie
wezen, menigvuldiger. De hotels werden groter en luxueuzer, er kwam meer
comfort en er werd gezelligheid voor de avonden geschapen. De stippen werden
streepjes en strepen en de tijd is niet verre meer, dat al die strepen één lange
lijn zullen vormen, die van het Zuiden tot het Noorden van ons land de grens
van land en water zal volgen.
lijkheden zo op de voorgrond te plaat
sen, dat men er in zou slagen een zo
groot en goed mogelijk gesitueerd deel
der vacantiegangers naar eigen omge
ving te trekken.
Vacantie-oorden
£ENVOUDIGE DORPJES met lande-
delijk schoon, met bos en zee, met
strand en duin ontwikkelden zich tot
vacantie-oorden welker namen een be
kende klank kregen. Steeds talrijker
werd het aante hotels en pensions; op
steeds breder schaal werd naar pas
sende ontspanning gezocht door concer
ten en exposities, door dancings, bloe
mencorso's en wedstrijden en voor al
die plaatsjes aan de zeekant is het sei
zoen de tijd geworden waarop aller in
spanning zich concentreert, omdat de
verzorging der gasten de voornaamste
bron van inkomsten is geworden.
VW's, eerst hier en daar schuchter
opgedoken, hebben zich tot organisa
ties van. betekenis ontwikkeld en de
monstreren hoe de vreemdelingen
exploitatie in de goede zin van het
woord een machtige factor voor de
welvaart der bewoners is. Zij maken
reclame voor al het oude en karakte
ristieke, dat Noord-Holland-Noord in
stedenschoon en in bijzondere attrac
ties kan bieden en nu de vacanties aan
breken, nu de stroom van naar rust of
ontspanning verlangende werkers wel
dra te verwachten is, willen wij in dit
artikel hoofdzakelijk een beschouwing
wijden aan de toekomstverwachtingen
van de dorpen langs onze kust, aan de
badplaatsen en andere ontspannings
oorden binnen welker grenzen land en
water samenkomen.
In het duinzand is onzicht
baar goud verborgen
JJE HOTELIERS, de strandexploitan-
ten, de mannen met ezeltjes, met
ijskarretjes, mat kramen vol schopjes
en emmertjes, scheepjes en ballen, heb
ben ontdekt, dat er in het duinzand
van ons land onzichtbaar goud is ver
borgen.
De in steeds grotere aantallen naar
zee trekkende vacantiegangers boden
mogelijkheden voor winstgevende on
dernemingen. Het vreemdelingenver
keer is in de loop der jaren een exploita
tie van enorme betekenis geworden. Het
zijn niet meer alleen de dagjesmensen,
uit de omtrek, die met hun kroost
naar zee en strand trekken, het zijn
ook de meer gegoeden, de bezoekers
uit binnen- en zelfs buitenland, die
voor een langer verblijf aan zee, voor
een vacantie in een gezonde, mooie
omgeving goed willen betalen en men
heeft in tal van dorpen aan de dui
nenrand terdege begrepen, dat zich
hier voor de welvaart der bevolking
onoverzienbare mogelijkheden openen.
Hotels en pensions werden met ver
rassende snelheid gebouwd en al ken
merkte de ene badplaats zich meer dan
de andere door comfort, luxe en ont
spanningsmogelijkheden, overal werd
met enthousiasme gewerkt om in de
concurrentiestrijd, der vacantieoorden
in woord en beeld eigen natuurschoon
en folklore, eigen ontspanningsmoge-
