Accoord over Oostenrijks vredesverdrag
Kort Bestek
Herderlijke brief van Mgr. Beran
verboden
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Verk iezingsbeeld
in 26 gemeenten
De Engelse regeringscommissie
pleit voor geboorteregeling
Alle consumptiegoederen in Benelux
dit jaar van de bon
Dinsdag 21 Juni 1949
74e Jaargang No. 10611
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Opheffing van de blokkade verzekerd
De doodstraf voor Haase
In September beslissing
over de volgende
conferentie
C.P.N. van 85 op 48 zeiels
Brits schip met bommen
bestookt
Het ouderschap moet
vrijwillig zijn
Definitieve breuk met
de regering
De impasse over
„Staakt het vuren" voorbij?
Prinses WHheJmina
erevoorzitster van de
Stichting '40 - '45
Voor-Unie een
experiment
Russische manoeuvres
in Duitsland
Zeeman was zijn
evenwicht kwijt
Explosie te Amersfoort geen
opzet
Hef Reichswald brandt voor
de zoveelste maal
in
Nederlands balans
1952 sluitend?
Opgesloten jongens
stichtten brand
BUREAU:
Koningstraat 7880
Uen Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTEIN
Directie:
j BIJLSMA en C. KRAK
COURANT
TARIEVEN;
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm. Kleine advertenties
„Juttertjes"1 tot 15 woor
den f 1.— elk woord meer
5 jent
Abonnementen per kwar
taal f 4.—' oij vooruitbe
taling, plus incassokosten
J)E MINISTERS VAN BUITENLANDSE ZAKEN van de Grote Vier hebben
gisteravond meegedeeld, dat zij overeenstemming hebben bereikt over het
Oostenrijks vredesverdrag en een regeling op basis van „leven en laten leven"
tussen de bezettende mogendheden in Duitsland, Wat het verdrag met Oostenrijk
betreft hebben de ministers hun plaatsvervangers opgedragen het werk onmid
dellijk te hervatten teneinde tot overeenstemming te komen over het voltooien
van een ontwerp-verdrag tegen 1 September 1949. De ministers deelden mede,
dat de grenzen van Oostenrijk dezelfde zouden zijn als op 1 Januari 1938, dat
Oostenrijk geen herstelbetalingen zou verrichten en dat de Sowjetunie 150 mil-
lioen dollar zou ontvangen in omwisselbare valuta, in zes jaar te betalen.
DEAN ACHESON
ERNEST BEVIN
ROBERT SCHUMAN:
„Sowjetunie heeft het nieuwe
bewind in West-Duitsland aanvaard".
Na uitvoerige pleidooien heeft de
Groningse kamer van het Bijzonder
Gerechtshof tegen de 38-jarige G. B.
Haase dezelfde dag in een bijzondere
zitting, welke tevens de laatste van
dit rechtscollege is, vonnis gewezen.
Verdachte droeg uiteindelijk de ver
antwoordelijkheid voor de activiteiten
Van de S.D.-groepen in het Noorden.
Uit de sfinxachtige houding van H.
tijdens de zittingen bleek geen enkel
teken van berouw. Wel achtte verdach
te zich moreel schuldig. Het Hof acht
te slechts de doodstraf" de juiste.
Ue advocaat-fiscaal had levenslang
geëist.
Weerbericht
Verwachting, geldig tot heden
avond: Overwegend droog® weer
"aet aanvankelijk veel en in de
loop van de dag op de meeste
plaatsen oplossende bewolking
Meest matige en in het Noorden
van het land nu en dan vrij
krachtige wind uit Noordelijke
richtingen. Weinig verandering in
temperatuur.
Oostenrijk zal zich moeten verplich
ten de rechten van de Sloveense en
Kroatische minderheden in Oosten
rijk te beschermen. Voorts zal Joego
slavië het recht bezitten de zich op
zijn grondgebied bevindende Oosten
rijkse bezittingen, in de ruimste zin
van het woord, in beslag te nemen.
De voormalige Duitse eigendommen
in Oostenrijk zullen Oostenrijks bezit
worden, met dien verstande dat de
plaatsvervangende ministers van bui
tenlandse zaken nader zullen uitma
ken, welke Duitse eigendommen zul
len worden overgedragen, terwijl
reeds direct is bepaald dat de bezit
tingen van de Donau-scheepvaart-
schappij hier niet onder zullen val
len, doch als aan de Sowjetunie
overgedragen zullen worden be
schouwd.
Het Duitse probleem.
In de verklaring wordt verder ge
zegd, dat In September te New York
besproken zal worden wanneer de
vier ministers weder bijeen zullen
komen: dat de overeenkomst van
New York over het opheffen der Ber-
lijnse blokkade en der tegenblokkade
nagekomen zal worden; dat de vier
mogendheden in Berlijn overleg zul
len bljjven plegen en dat stappen zul
len worden genomen voor verbetering
van de handel Oost-West.
Aangaande Duitsland zegt de ver
klaring: „Ondanks het feit, dat de
ministers niet in staat zijn geweest
overeenstemming te bereiken over
de economische en politieke eenheid
van Duitsland, zullen de ministers
hun pogingen voort zetten om deze
eenheid te bewerkstelligen". Daarna
wordt een opsomming van de boven
aangestipte overeenkomsten gegeven.
Het verdrag met Japan.
Omtrent het verloop der besprekin
gen wordt nog gemeld dat minister
Wysjinski, nadat overeenstemming
was bereikt over de punten Oosten
rijk en Duitsland, voor de tweede
maal het voorstel deed besprekingen
te beginnen over het treffen van
voorbereidingen voor het sluiten van
een vredesverdrag met Japan.
Wysjinski vroeg de mening van zijn
Westerse collega's over de wenselijk
heid, China op te nemen bij de mo
gendheden, die zullen worden belast
met het opstellen van het verdrag.
Hierop volgde een bespreking, die
'n juridische karakter droeg. Wysjins
ki hield staande, dat de raad van
ministers van Buitenlandse Zaken
bevoegd was een beslissing in deze
aangelegenheid te nemen, hetgeen
door zijn collega Acheson werd be
streden. Tenslotte namen de vier mi
nisters het besluit deze aangelegen
heid via de normale diplomatieke
kanalen verder te doen bespreken. De
conferentie eindigde met een alge
meen handschudden. Op voorstel van
minister Bevin begaven de vier minis
ters zich naar het buffet van het
rose paleis, waar zij op elkanders
gezondheid dronken.
De thermometerstand van de zetels
in 26 gemeenten met meer dan 20.000
inwoners, waar op 15 en 20 Juni ver
kiezingen zijn gehouden, luidt als
volgt:
AR 53 (in 1946: 48); CH 49 (36); SGP
2 (2); PCG 42 (40); Totaal Prot. Chr.
partijen 146 (126); CPN 48 (85); KVP
195 (192); PvdA 198 (196); VVD 58
v39); overige 17 (10); totaal 662 (648).
De stemmen van AR, CH, SGP en
PCG zijn opgeteld, omdat in verschil
lende gemeertten in 1946 AR en CH
afzonderlijk aan de verkiezingen deel
namen en in 1949 gecombineerd onder
PCG. Ook komt de combinatie PCG
in 1946 voor, terwijl in 1949 AR en CH
met afzonderlijke lijsten uitkwamen.
Onbekende vliegtuigen hebben het
8.287 ton metende Britse passagiers
schip Anchises van de „Blue Funnel"
hedenmorgen vroeg met bommen be
stookt en gemitrailleerd. Het schip be
vond zich voor de ingang tot de ha
ven Woesoeng, aan de mond van de
Whangpoe ten noorden van Sjanghai.
Het bericht, dat afkomstig is uit ge
zaghebbende bron te Sjanghai, bevat
geen gegevens over schade of verliezen.
In Londen is het rapport gepubliceerd
van een regeringscommissie, waarin ge
boorteregeling en deskundig advies
daarvoor wordt aanbevolen. Men ver
wacht dat dit rapport van de een vijftal
jaren geleden door de Kroon benoemde
commissie op sterke crittek zal stuiten
van de zijde der r.k. en uit enkele me
dische kringen.
Het ouderschap moet vrijwillig zijn.
Het is volgens deze commissie een taak
van de nationale gezondheidsdienst te
bevorderen dat het ouderschap steeds
vrijwillig is, wat bereikt kan worden
door het gebruik van voorbehoedmid
delen en het toestaan van adviezen op
dat gebied. Gepleit wordt voor meer
sexuele voorlichting op de scholen en
inderzoek naar als mede behandeling
van onvruchtbaarheid.
De Tsjechische veiligheidspolitie
heeft aan de Rooms-Katholieke pries
ters 1 in het gehele land doen weten,
dat de jongste herderlijke brief van
de aartsbisschop van Praag, mgr. Jo-
sef Beran, in de kerken niet mag
worden voorgelezen of rondgegeven.
Ondanks dit verbod is de brief toch in
sommige kerken te Praag voorgelezen.
,,De Republikeinse delegatie is
Maandag naar Bangka gegaan om de
„finishing touch" betreffende de te
rugkeer naar Djokja te bespreken",
zei Moh. Rum te Batavia na zjjn
terugkeer uit Bangka, waar de Re
publikeinse delegatie besprekingen
heeft gevoerd met de heren Sukarno
en Moh. Hatta.
Moh. Rum zeide, dat zulks inhield,
dat de mogelijkheid bestaat om uit
de impasse aangaande het bevel tot
staken van het' vuren te geraken en
voorts, dat over de voorwaarden voor
de Ronde Tafel-conferentie overeen
stemming wordt bereikt.
Rum verwachtte nog voor het einde
van deze week een officiële medede
ling betreffende de terugkeer naar
Djokja.
Op een vergadering van het hoofd
bestuur van de Stichting '4C'4a te
Amsterdam heeft de voorzitter, de neer
J. Smallenbroek, H.K.H. Prinses Wil-
helmina geïnstalleerd als erevoorzitster
van de Stichting. De voorzitter herin
nerde aan de band, die reeds tijdens
de bezetting eestend tussen Haar er.
het verzet. Oe Prinses verklaarde
gaarne het er?"/ rvzitlerschap te heb
ben aanvaard, daar zij zich zozeer met
de slachi offers van het verzet verbon
den voelde.
In katholieke kringen beschouwt
met het offensief van de vorige week
tegen de bisschoppen als een definitie
ve breuk van de regering met de
kerk.
Het grote publiek heeft alleen van
ooggetuigen en uit buitenlandse radio
uitzendingen kunnen vernemen van
het optreden der politie in het aarts
bisschoppelijk paleis, door de aarts
bisschop van de zogenaamde „katho
lieke actie" en van het incident van
Zondag toen de Aartsbisschop in de
kathedraal door tegenstanders werd
uitgejouwd. De Praagse pers en radio
hebben tot nog toe niet over deze ge
beurtenissen medegedeeld.
De volkspartij en haar bladen heb
ben zich zonder reserve aan de zijde
van de zogenaamde „katholieke actie"
geplaatst tegenover de bisschoppen.
De commissie, die veertien leden tel
de waaronder vijf vrouwen en
onder voorzitterschap stond van Sir Hu-
bert D. Henderson, professor in de po
litieke economie aan de Universiteit van
Oxford, heeft vijf jaar aan dit 260 blad
zijden tellende rapport gewerd en
hield eed enquête onder 1.400.000 ge
huwde vrouwen.
De algemene conclusie.
De algemene conclusie der commissie
is, dr; nergens blijkt., dat geboorte
regeling als immoreel wordt beschouwd
of dat gehuwde vrouwen zwanger zou
den moeten worden, zo vaak de „na
tuur" dit bepaalt. Wel hebben sommi
gen, vooral vertegenwoordigers der
r.k. kerk, religieuze, aesthetische of
psychologische bezwaren tegen mecha
nische en chemische methodes. Volgens
de commissie is er geen krachtig bewijs
voorhanden voor de mening van medi
sche vertegenwoordigers dezer kerk,
dat deze methodes physiek en psychisch
schadelijk kunnen zijn en de vrucht
baarheid van de vrouw kunnen beïn
vloeden.
Volgens hef rapport wordt de bevol
king van Engeland ouder. De gemid
delde leeftijd tussen 1891 en 1947 is van
27 tot 35 jaar gestegen. Men verwacht,
dat het aantal jeugdigen in de komende
15 jaar zal verminderen, dat van oude
ren toenemen. In de toekomst zullen
er meer jonge mannen dan jonge vrou
wen zijn.
Voor het einde van dit jaar zullen
alle distributiemaatregelen voor con
sumptiegoederen in Nederland, Belgie
en Luxemburg zijn opgeheven. Voor
steenkool wordt wat ons land betreft,
nog een voorbehoud gemaakt. Zekere
beperkingen inzake goederen uit de
dollarzone en enkele andere landen
zullen al naar behoefte nog kunnen
worden ingesteld. In gemeenschappelijk
overleg kunnen in bijzondere gevallen
ook na December 1949 op in het bin
nenland vervaardigde artikelen subsi
dies worden verstrekt, aldus een thans
gepubliceerd rapport over de conferen
tie der Beneluxministers, welke van
1013 Maart in Den Haag werd gehou
den.
„De zomermanoeuvres van het Rus
sische bezettingsleger zullen aan de
noordgrens van Berlijn worden gehou
den", schrijft het Berlijnse blad „Der
Kurier".
10.000 soldaten, 200 Stalintanks met
122 mm-kanonnen, „T 34"-pantserwa
gens met 202 mm-kanonnen, amphibie-
strijdkrachten en een aanzienlijke
luchtvloot zullen aan die manoeuvres
deelnemen, aldus het blad.
Dit is het verhaal van een zeeman,
die 's nachts op de Westzeedijk te
Rotterdam vruchteloos naar zijn even
wicht zocht. Hij vlijde zich daarbij
tegen een cafédeur, die tot zijn on
evenwichtige verbazing openschoot.
Toen hij eenmaal half over de drem
pel lag, trok hij ook zijn andere
helft naar binnen, werkte zich moei
zaam overeind en greep uit het buf
fet enige flessen met een inhoud,
die er appetijtelijk uitzag. Weer bui
ten gekomen, sloeg hij de ene hals na
de andere er af, liet ^telkens wat vocht
in zijn keel lopen, maar had nog
tmaak genoeg om te proeven, dat er
slechts water met een kleurtje in zat.
Hij is op zijn schreden teruggekeerd,
maar zag juist, toen hij weer achter
de tapkast stond, twee politieagenten
binnenkomen, aan hen heeft hij het te
danken, dat hij later op het hoofd
bureau van politie zijn evenwicht
terugvond, maar pas uren later, toen
hij wakker werd. Met de penningen,
die hij bij zich had, zal hij de schade
en zijn straf wel niet kunnen aflossen
Het onderzoek naar de explosie in
een postzak op het station te Amers
foort, Zaterdagmiddag j.1., is thans in
handen van de PTT-recherche. Deze
deelde ons over de stand het onder
zoek mede, dat in ieder geval vast
staat, dat van misdrijf geen sprake is.
Bovendien staat vast, dat de brand,
die in de postzak ontstond, geen waar-
dezendingen verloren heeft doen gaan.
De schade beperkt zich tot enkele
brieven en postpakketjes zonder
vaarde. Het vermoeden bestaat, dat
een of ander zuur zich in de postzak
bf vond, dat met een andere stof die
zich in een ander pakket bevond een
brandbare verbinding heeft aange
gaan. Een samenloop van omstandig
heden dus.
Er hangt een dikke rook over de
bossen in het gebied ten westen van
Kleef tussen de grensdorpen Kranen
burg en Frassel. Het Reichswald
brandt weer.
Om het vele houtafval, dat tenge
volge van de houtkap een dikte van
ongeveer een halve meter kreeg, op
te ruimen, is er moedwillig de brand
in gestoken. Aangenomen wordt, dat
men daarbij onvoldoende veiligheids
maatregelen heeft getroffen, zodat de
brand niet meer beheerst wordt. De
vlammen zijn thans overgeslagen
naar de lage dennebossen.
Qnze bijzondere K.B.-correspondent
meldt zojuist, dat 'n Nederland de
bananen van de bon zijn; we krijgen
1800 ton pisang van de Canarische
eilanden, krachtens eèn afspraak met
Franco, en die zullen tegen vastgestelde
prijzen verkrijgbaar zijn. Ze komen de
komende weken. Pandit Nehroe, de
premier van India, heeft beleden ach
ter veel beginselen van het commu
nisme te staan. Maar het wordt in
India verkeerd toegepast. In Londen
krabben een paar heren hun schedels.
Haradja Singh van Kapoerthala.
een der rijksten van India, is op 76-
jarige leeftijd tot zijn vaderen ver
zameld; hij laat voor tien millioen
edelstenen achter. Vijf maanden oud
werd een Haagse baby; het peutertje
stikte in een kussen. Bericht dat iedere
maand terug keert. Baby's mógen geen
kussens in de wieg! Q Bij de militaire
oefeningen van de Westerse Unie zul
len 12 Gloster straaljagers als meteoren
door de lucht suizen. Allemaal van
Neêrland, zoete lieve Gerritje.
pen kleine honderdduizend Japanners,
die nog altijd in Siberie lopen te
klappertanden, mogen binnenkort uit
Russische krijgsgevangenschap naar
huis. De Engelse jongen Michael
Hippisley, die 40 dagen en nachten
heeft geniesd, werd genezen door
shock-therapie. Hij leed aan zenuw
krampen en bleef maar niezen, on-
iHimiiiiHiiiiHiiiiiiiiiiimiiiiniiiiiniiiiiiiiifiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiHiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiiii
danks de 600 recepten, die hem uit alle
windstreken werden toegezonden.
Maar nu is er weer een schoolmeisje in
Frankrijk, dat hikt. Niet zo'n beetje;
het duurt al drie weken. En met een
frequentie van 52 maal per minuut. Ze
gaat nu drie weken in een donkere
kamer. Als het daarna niet over is
gaat ze drie weken in een lichte ka
mer. q De beweging van Garry Davis
(weg met paspoorten!, allemaal wereld
burgers!) heeft al 230.000 aanhangers in
76 landen, q In de Westelijke zones
van Duitsland zwerven, volgens ker-
Ja, minister Anna Pauker is
nou ook de pisang, Theodoor!
kelijke bronnen, nog honderdduizend
jongens en meisjes dakloos langs de
straten. Gelukkig is 't geen strénge
zomer!
per schip zijn in Rotterdam twee oli
fanten uit Bangkok aangekomen;
toekomstig domicilie: dierenpark, Was
senaar. q In de Jamaica-baai sloeg de
bestuurder van een motorboot over
bcord; de boot raasde verder, wild
cirkelend tussen schepen en schuiten,
alom angst en beven wekkend. Een
New-Yorks politieman kon het ding
stoppen, door er zich in neer te laten
van een helicopter uit. q In Australië
icnobbelt men plannen uit voor een
luchtrace over de wereld ter gelegen
heid van de Olympische spelen in 1956.
rj Vijf minuten nadat er in Amster
dam een taxi was gestolen, vond de
recherche het voertuig terug, met aan
het stuur de dief, in rustige afwach
ting Hef was een hopeloze statenloze,
die de «aandacht wilde trekken en daar
na steun. Hij gaat de grens over met
een strafblad als een waslijst Twee
"ompagnons. ras-Amsterdammers met
diep-zakeliik inzicht kregen ruzie over
oe centen De een dreigde de ander
van het kantoor te slaan, maar de an
der sloeg met een stuk ijzer en de een
ligt na te soezen in het ziekenhuis. De
ander staat genoteerd in prachtige
proces-verbaal-stijl. Mitsdien en «over
mits komt 'ie voor de kadi.
De regeringen besloten de maat-
tegelen, welke zullen leiden tot een
zeker evenwicht op het fiscale- en
financiële terrein der drie landen,
voort te zetten.
Wat de landbouwproducten betreft,
zal men trachten de douaneformali
teiten zoveel mogelijk te vereenvou
digen. Teneinde het bedrijfsleven
beter te betrekken in de voorberei
dende werkzaamheden voor de econo
mische unie is besloten tot instelling
van een nationale adviescommissie,
waarvan de leden zullenworden ge
kozen uit de kringen van werkgevers
en werknemers.
Bij hun beschouwingen hebben de
ministers zich laten leiden door de
bestaande verwachtingen ten aanzien
van de Marshallhulp en de doeleinden
van de economische samenwerking in
Europa.
Voor-Unie en Unie.
Dr. H. M. Hirschfejd deelde mee,
dat het verdrag inzake de z.g. Voor-
Unie van de Benelux niet vóór 1 Juli
as zal zijn getekend. De oorzaak van
dit uitstel schuilt ir> het niet tijdig ge
reed komen van de nieuwe regeling
voor het intereuropese betalingsver
keer. De mogelijkheid bestaat echter,
dat deze regeling niet lang meer op
zich zal laten wachten, zodat men
hoopt kort na 1 Juli de overeenkomst
betreffende de Voor-Unie te kunnen
ondertekenen. De Voor-Unie kan be
schouwd worden als een experiment,
waarbij men in de Benelux niet de
i heffing van de handelsbelemmerin
gen in Europa wil afwachten. Slaagt
dit experiment, dan zal dit zeker per
1 Juli 1950 leiden tot de economische
unie tussen de drie landen.
Aanzienlijke vorderingen
In het derde verslag van de Neder
landse regering aangaande de werking
van het Europese herstelprogramma,
komt men in de paraaf „slotopmerkin
gen" tot de conclusie, dat in een jaar
tijds zeer aanzienlijke vorderingen ge
maakt zijn met het Nederlands be
leid ten aanzien van een verdere in
dustrialisatie, het belang van een ver
groting van de economische betrekkin
gen met Duitsland en de .waarde, ook
voor het herstel der Europese econo
mie in het algemeen, van een inten
sieve economische samenwerking met
de toekomstige Verenigde Staten van
Indonesië.
Wanneer de aangeduide vraagstukken
tot een gezonde oplossing zouden kun
nen worden gebracht, zou het voor
Nederland reeds goeddeels mogelijk
worden geacht in 19521953 een slui
tende betalingsbalans te bewerkstelli
gen. Daarbij moet evenwel in het oog
worden gehouden, dat ook in dit ge
val een evenwicht ten aanzien van de
afzonderlijke valutagebieden uitgeslo
ten moet worden geacht.
De twee zoons van een schoenmaker
uit Amsterdam maakten het hun va
der zo lastig, dat deze Zaterdagmiddag
ten einde raad besloot de kinderen in
een berghok op te sluiten in de hoop,
dat zij in die donkere ruimte tot in
keer zouden komen. Zelf ging hij met
vrouw en dochtertje naar Zandvoort.
Maandagmorgen schenen de jongens
lang genoeg naar hun zin straf te heb
ben gehad. Zij wisten niet beter te
doen dan brand te stichten. Gelukkig
konden zij zelf door een luik ontsnap
pen en was de brandweer in staat het
vuur te blussen. De Kinderpolitie heeft
zich over de twee ondeugende zoons
ontfermd.
Veertig personen verdronken
Tokat in Noord-Anatolie (Turkije)
is overstroomd tengevolge van 'n zes
tien uur durende stortregen. Veertig
personen zijn verdronken en 80 ge
wond. Vijfduizend personen zijn dak
loos. Grote gebieden bouwland staan
blank. De juiste verliezen zijn nog
niet bekend.
Bij vechtpartij op kermis
neergestoken
Zondagnacht ontstond op de kermis
te Ruischerbrug(Gr.) twist over poli
tieke zaken tussen J. K. uit Groningen
en J. J. uit Kolham.
Tijdens deze twist greep J. zijn dolk
en stak K. hiermede in de hartstreek.
Het slachtoffer is bijna onmiddellijk
overleden.
KONINKLIJK SCHOUWBURG
BEZOEK.
Tot grote verrassing van alle aanwe
zigen betraden H. M. de Koningin en
Z. K. H. Prins Bernhard Maandagavond
onder het spelen van het volkslied een
der loges van de Stadsschouwburg te
Amsterdam, waar het Grand Ballet de
Monte Carlo'in het kader van het Hol
land Festival een uitvoering gaf. De
koninklijke gasten werden begroet door
de directeur van de Stadsschouwburg
en het bestuur van het Holland-Festi
val.
4
