kanaaltunnel en Atlantisch Pact
Afbraak in nauwelijks vijf jaren
lii milHair oogpuni is de bouw van hei
gigantische werk verdedigbaar
Israel bouwt rustig
aan zijn toekomst
Amsterdam krijgt weer djatihout
(F
HET KANAALTUNNEL -PLAN
Dr. M. Amir vertegen
woordiger in Nederland
Hoe het verloop der dingen
in Indonesië was
1945 - het jaar van
Christison
1946 - het jaar van
Sche'rmerhorn
1947 - het jaar van
generaal Spoor
1948 - het jaar van
Sultan Hamid
1949 - het jaar van
Van Royen
i 0E BRITTEN z(jn echte eilandbewoner*. Toen kortelings een dichte mist alle
1 Kanaalboten belette de Britse havens te verlaten gaf „The Times" de
t sitnatie weer door een opschrift: „Vasteland afgesneden". En toen ln 1910 het
3 eerste vliegtuig over het Kanaal vloog luidde het verschrikte opschrift boven
het desbetreffende bericht in een andere grote Britse krant: „Engeland niet
langer een eiland!" Het is deze typische mentaliteit, die voor talloze Engelsen
dr Kanaaltunnelplannen tot "n .Jules Verne"-geschiedenls maken.
Maar_ als er een halve eeuw geleden een tunnel onder het Kanaal door
1 zou zQn gebouwd, sou de wereldgeschiedenis een ander verloop hebben gehad.
De eerste wereldoorlog ware voorkomen of in elk geval bekort. En de om-
andigheden, die tot de tweede wereldoorlog konden lelden, souden zich nooit
hebben kunnen ontwikkelen! Baldwins uitspraak, dat de grenzen van Brlttannle
aan de Rijn lagen, zou dan inderdaad iets hebben betekend.
^EN INGENIEUR ln dienst van Keizer
or* Napoleon I, kwam het eerst met het
lenkbeeld voor de dag. De Britten za-
jen er alleen de bedoeling in. Napoleon
Men invasie in Engeland mogelijk te
Viaken. In vele spotprenten uit die da-
^en komt dit voordeel tot uiting. Merk-
Vaardig is het echter, dat het nadien
Voortdurend het verzet der militaire
deskundigen tegen de tunnelplannen
Heeft gevoed.
e Als de militaire adviseurs der Britse
llegering het plan niet steeds hadden
efgewezen en bestreden, zou er reeds in
Re jaren tachtig van de vorige eeuw
Ven tunnel gebouwd zijn. Het verdrag
jhet Frankrijk over dit project was
leeds in 1876 overeengekomen.
De militaire deskundigen hebben het
•etorpedeerd.
■r Veiligheidsoverwegingen hebben van
euds ln Engeland grote invloed gehad.
irjO was bijvoorbeeld de Hertog van
0Fellington de beroemde overwin
naar van Waterloo er in zijn dagen
1(elfs tegen dat er een straatweg van
e'ortsmouth naar Londen werd aange-
r^gd. Dit zou, naar hij verklaarde, een
'invasie maar in de hand werken.
a Ten aanzien van de plannen om een
^unnel te bouwen onder het Kanaal,
aijn de bezwaren der militaire deskun
digen voornamelijk op dezelfde leest
..eschoeid. Maar bedreigt een tunnel
.(/erkelijk de Britse veiligheid?
a Gesteld eens......
r Als de tunnelingangen, zowel aan de
e "ranse als aan de Britse zijde beheerst
uouden worden door een vijandige
erijgsmacht, zou dat niet het einde van
eSroot-Brittannie betekenen? En zou die
iijand dan niet in staat gesteld zijn in
tngeland een bruggehoofd te vormen?
eiet antwoord op deze vraag is: „Ja!"
e- Vooropgesteld althans dat zo'n
1 ijand er in zou slagen de tunnel in-
aict in handen te krijgen. Maar dat is
eiet goed denkbaar, omdat de tunnel
'Ciet één druk-op-de-knop onbruikbaar
ilbu kunnen worden gemaakt Men zou
nem kunnen opblazen, vol water kun
nen laten lopen, men zou hem kunnen
"uilen met gas of met radioactieve
stoffen. men zou één van deze vele
tf alle metheden tegelijk kunnen toe-
stassen.
Natuurlijk, in oorlogstijd moet men
"iet alle mogelijkheden rekening hou-
en. Ook met verraad op grote schaal
Gesteld dat een sterke macht van
iterst bekwame saboteurs, die met de
iritse verdedigingsplannen op de
ioogte waren, zich plotseling meester
maakten van de tunnel. Wat zou er dan
taebeuren?
[tl Zouden ze ln staat zijn troepen door
ase tunnel aan te voeren ter verster-
elng? Ja, als ze tevens de mogelijk-
eteid hadden de Britse vliegers te be-
•etten de uitwegen van de tunnel te
oombarderen. Of als het Britse leger
•«machtig zou zijn de uitgang in En-
•reland door artillerie te beheersen,
aleker, als de toestand zó zou zijn de
idjand meester in de lucht en de Brit-
;e artillerie machteloos dan zou
"root-Brittannnie stellig verloren zijn.
ai Maar.... was het met de Britse ver
dediging zo gesteld zou zijn, dan zou
3k helemaal geen invasie nodig zijn om
!te Britse capitulatie te bewerken, dan
ieau de vijand zijn succesvolle aanvallen
eian zee en van de lucht uit kunnen
uitvoeren, zonder de hulp zelfs van 'n
runnel!
Nog meer bezwaren?
'i Wijlen maarschalk Foch verklaarde,
"at wanneer er in de oorlog van 1914
•®18 een tunnel had bestaan, de over-
svinning twee jaar eerder had kunnen
azorden behaaldNietemin is men
_r tegen op strategische gronden. Tot
"oor kort was één van de voornaamste
principiële politieke tegenwerpingen,
lat een tunel het nodig zou maken, dat
»r in Groot-Brittannnie.... dienstplicht
ou worden ingevoerd. Want een tun-
jel zou Engeland noodzaken een leger
net voldoende reserves op de been te
Houden. De tunnel zou de Britse stra-
riegie dicteren. Men zou op Frans ge-
°>ied Immers de ingang moeten kunnen
'beveiligen? Inderdaad! Maar zou de
7£unnel anderzijds niet van groot nut
®ijn en van voordeel voor de Britse
"•erdediging? Men zou hem immers on
middellijk kunnen gebruiken voor
'tware pantserwagens, voor kanonnen
Mn ander zwaar krijgstuig. Zelfs de
Mm alle tunnel van slechts 2 1/2 m dia-
Mieter (die het eerst zou moeten wor-
'ten gebouwd en die in vijf Jaar gereed
•:ou kunnen komen) zou van enorme
baarde blijken: men zou er een pijp-
eiding voor olie doorheen kunnen lel
len. Overigens: zou men ook zonder
timnel de Brit
se legers niet
moeten gebrui
ken om een
eventuele vjj
and te beletten
bezit te nemen
van de kust in
het gebied van
de Pas de Ca-
lals Vergeet
men, dat het
van dit gebied
uit mogelijk is
Londen met
vliegende bom
men e.d. te
bombarderen
En dienstplicht is er thans al ln En
geland.
Meer voordelen dan nadelen.
Er wordt hard gewerkt om 'n conti
nentaal verdedigingssysteem op te bon-
wen, gebaseerd op de verbindingen ter
zee, die echter ingeval van een nieuwe
oorlog meer dan ooit bedreigd rallen
worden door aanvallen alt de lacht. In
deze omstandigheden is het duidelijk,
dat Engeland aan de Rijn verdedigd
moet worden of nog verder oostwaarts.
En wat zou hiertoe meer dienstbaar
kunnen worden gemaakt dan de moge
lijkheid van een directe verbinding met
het vasteland per spoor en per auto
baan vla een tunnel onder het Kanaal?
Het is waar dat deze verbindingen
door luchtbombardementen kunnen
worden onderbroken, maar spoorwe
gen en tunnel-ingangen kunnen ge
makkelijker verdedigd worden en zijn
gemakkelijker te herstellen dan.... ha
vens en schepen?
Als men de militaire aspecten van de
Kanaal-Tunnel onder de loupe neemt,
dan staan er tegenover de nadelen op
zijn minst evengrote voordelen. Tegen
over de mogelijkheid dat een machtige
vjjand de tunnel zou kunnen gebrui
ken voor 'n inval in Groot-Brittannie,
staat de andere veel zwaarder wegende
De schrijver van dit artikel, Chris
topher Shawcross, is lid van het
Britse Lagerhuis. Hij is tevens
voorzitter van de parlementscom
missie, die de vraagstukken, ver
band houdende met het bouwen
van een tunnel onder het Kanaal
door. had te onderzoeken. Hij
geeft hier een overzicht van de
huidige stand van dit belangrijke
vraagstuk, dat in onze dagen we
derom actueel is geworden en
meer dan ooit binnen het bereik
der practische mogelijkheden is
gekomen. Binnenkort zal het
Britse parlement er over beslis
sen.
mogelijkheid dat de tunnel kan worden
gebruikt om de geallieerde legers in
staat te stellen de vijand terug te slaan
en een invasie te beletten.
Maar er is nog een andere belang
rijke militaire overweging.
In 1940 was de „Maginotlinie-menta-
liteit" van de Franse generale staf de
voornaamste oorzaak van Frankrijks
nederlaag. Er bestaat een ernstige ge
vaar, dat een dergelijke mentaliteit
zich thans ook in Groot-Brittannie zal
laten gelden.
„Dit machtige eiland" en derge
lijke frazes culminerend in „Het fa
len van Hitier om zelfs maar te pogen
in Brittannie binnen te vallen" hebben
in zekere militaire kringen opvattingen
doen opkomen als zou de Royal Navy
(de Britse Koninklijke Marine) een
soort superieure, bewegelijke Maginot
verdedigingslinie zijn en dat Brit
tannie, zolang het slechts een invasie
kan verhinderen en zijn trans-atlanti-
sche verkeerswegen kan onderhouden,
nooit overwonnen zou kunnen worden,
ongeacht wat er met de rest van Europa
zou gebeuren. Deze gedachten houden
een rechtstreekse ontkenning in van
alles wat de Britse regering door het
Atlantisch Pact zegt na te streven!....
Nieuw inzicht is nodig!
Deze gedachten zijn absurd! Want ze
houden ln het geheel geen rekening
met de uitwerking van een bombarde
ment met atoombommen van vliegtui
gen uit. Ze verwaarlbzen de mogelijk
heid van vliegende bommen door een
vijand, die meester zou zijn van de
Franse Kanaalkust.
Ik ben van mening, dat deze gedach
ten alleen overwonnen kunnen worden
door een revolutie inde militaire
gedachten. Het psychologische effect
door physische aansluiting van de
Britse eilanden bij het Vasteland door
de Kanaaltunnel zou deze revolutie be
werken.
In hoeverre de verouderde denkwjj-
(Van onze Haagse redacteur)
Sinds korte tijd vertoeft in Den Haag
een officiële vertegenwoordiger van de
jonge staat Israël, dr. Michael Amir
naar het uiterlijk een goede vijftiger,
c.n levendige, intelligente man, verte-
1 genwoordiger is hij, geen gezant, omdat
zoals hfj in een persconferentie ver
telde Nederland de staat Israël nog
niet de jure heeft erkend. Welke bete-
kenis moet men aan het begrip verte
genwoordiger toekennen? Dr. Amir
heeft een geestig antwoord: „Het is
ermede als met het existentialisme;
men praat erover zonder te weten, wat
het is". Hij wordt vrijwel behandeld als
een gezant, geniet dezelfde onderschei
ding en dezelfde rechten.
Hij is een goed vertegenwoordiger
van zijn land. Dat blijkt uit de wel
sprekende causerie, waarin hij de grote
problemen schetst, waarvoor Israël ge
plaatst is. Dat blijkt ook uit zijn wens,
dat Nederland economisch en cultureel
met Israël zal samenwerken en dat
goede betrekkingen onderhouden zullen
worden.
Israël voert geen gemakkelijk be
staan. Temidden van een onrustige we
reld en omringd door landen, die het
niet zo bijster gunstig gezind zijn, moet
het zijn weg zoeken. Het wil rust en
vrede en gelegenheid voor zijn opbouw,
die toch al genoeg moeilijkheden met
zich meebrengt door de delicate ver
houding met de Arabieren, door de
kwestie van de Heilige Plaatsen en door
de heterogene samenstelling van zijn
grotendeels uit emigranten bestaande
bevolking.
Dr. Amir behartigt thans de belangen
van zijn land in Nederland. Hij doet
het deskundig, met enthousiasme en
met begrip voor zijn verantwoordelijke
taak.
Eerste na-oorlogse grote partij aangekomen
HET OGENBLIK wordt in Am-
- aai van
v de de boom sterft. Dit pleegt men te doen
sterdam voor het eersi seaerv terstond na een natte moesson. De dor-
bevrijding weer een grote partij djati- re boom wor(jt dan winddroog nog
hout gelost aangevoerd door het m.s. vóór hij gekapt is. Bij de meeste hout-
Rnohinh" en afkomstig van Oost-Java. soorten zou rotting optreden bij deze
„Roebiah en afkomstig v behandeling of hermieten zouden er
Het maakt deel uit van een zjch op werpen, maar djati wordt niet
van 3500 m3, die nog dit najaar in haar aangetast Na het kappen wordt het
geheel moet aankomen. Een der duur- naar de havens vervoerd. In de djati-
ste en tegelijk duurzaamste tropische bossen op Java ligt 2928 km. spoor,
dat uitsluitend voor het houtverw,.-
zen zich nog laten gelden zal binnen
enkele maanden aan de dag treden als
de Britse regering zich zal moeten uit
spreken over het project van de Ka
naaltunnel. De economische en poli
tieke voordelen houden het antwoord
in aan de militaire opposanten. Want
welke groter miliatire veiligheid voor
Groot-Brittannie zou er kunnen bestaan
dan een duurzaam, welvarend en ver
dedigbaar Verbond van West-Europa?
Zulk een Unie kan slechts worden
opgebouwd met Groot-Brittannie als
hoeksteen en niet als een tamelijk glib
berige stoep.
CHRISTOPHER SHAWCROSS.
houtsoorten komt hierdoor weer op de
Amsterdamse markt. Er is vooral in de
chemische Industrie vraag naar deze
llcht-goudbruine houtsoort; het is de
enige, waarvan vaten kunnen worden
gemaakt, die niet door zuren worden
aangetast en bovendien niet gaan kie
ren.
Djatihout, dat vóór de oorlog een
waarde had van ongeveer duizend gld.
per m3. de na-oorlogse prijs schom
melt nog komt voor in Birma, Thai
land en Indonesië en wel in hoofdzaak
op Java. De djatibossen, die staatsdo
mein zijn, beslaan daar een opeprvlak-
te van 824.000 ha., d.i. zeventien maal
de Noordoostpolder; zij leveren jaar
lijks 300.000 m3 hout, dat voor de han
del geschikt is. Tegelijkertijd valt er
dan nog eenzelfde hoeveelheid brand
en dunningshout af. Vroeger werd
jaarlijks een 12.000 m3 naar Nederland
verscheept; het merendeel werd en
wordt ook nu nog ter plaatse gebruikt
als bouwmateriaal en voor de vervaar
diging van kunstzinnige meubelen.
Cultuurproduct.
Djatihout wordt niet in de eerste
plaats in de oerwouden gezocht, maar
aangeplant en opgekweekt. Het is een
vermoedelijk al heel wat ouder dan
het Nederlandse gezag in de tropen. De
Javaanse legende van Adji Saka wordt
uitgelegd als 'n djaticultuurvoorschrift
Jacob Mossel was de eerste gou
verneur-generaal, die er zich mee be
zig hield. Dat was in 1756, bijna twee
honderd jaar geleden derhalve. Hij be
paalde zich echter tot het wijzen op
de noodzaak van maatregelen om de
aanplant niet te verwaarlozen. Van die
maatregelen kwam echter pas wat in
1788. Elf jaar later hield Dirk van Ho-
gendorp een pleidooi voor een ratio
neel bosbeheer. In 1830 werden de
djatibossen staatsbezit, maar het zou
nog een halve eeuw duren voor men
de juiste cultuurvorm gevonden had.
Maar sedert 1880 weet men het dan
tenminste. Er wordt nu jaarlijks ruim
één procent weggekapt; meer niet,
want djatihout moet 90 jaar groeien
vóór hü gekapt is. Bij de meeste hout-
voorafgegaan door het z.g. ringen; dat
VUDI dlgcgdau uuui act *-«*♦**
bestaat uit het wegsnijden van een vaart is kortgeleden reeds opengesteld.
ring uit de bast, ten gevolge waarvan
Ji
co^uur,
dat uitsluitend voor het houtvervoer
dient.
Japanners wisten er geen raad
mee.
De Japanners, die gedurende de be
zetting van Zuid-Oost-Azie alle djati
bossen ter wereld onder hun bereik
hadden, wisten niet goed raad met dit
product; zij hebben de houtopstand al
leen maar verwaarloosd. De schade is
derhalve niet groot. Van de 120 mil-
lioen ha. bosSSn op de Indonesische
eilanden is het djati-areaal, ofschoon
betrekkelijk klein, zeer belangrijk; het
levert aanzienlijke inkomsten voor de
staat op.
Djatihout ontleent zijn waarde niet
alleen aan zijn hardheid en zijn fraaie
kleur, maar vooral aan het feit, dat
het fosforzure kalk en olie bevat. Het
eerste betekent grote duurzaamheid en
het tweede, dat het geen metalen aan
tast noch door metalen wordt aange
tast. Vandaar, dat het vaak voor het
maken van scheepsdekken wordt ge
bruikt. Een goed voorbeeld van de
duurzaamheid levert de Engelse oor
logsbodem „Cornwall, die 140 jaar ge
leden in de Theemsmonding gezonken
is. Dit geheel uit djatihout „teak"
zeggen de Engelsen vervaardigd
schip wordt nu geborgen en verzaagd
totparketvloeren. De waarde van
het hout is er hoegenaamd niet op ach
teruitgegaan. Dat het allerbeste djati,
hout uit de buurt van Rembang komt,
wordt verklaard door het feit, dat daar
de grond kalkarm is, zodat het bos er
langzaam groeit, waardoor de hard
heid van het hout toeneemt.
NIEUW GEDEELTE VAN RIJKSWEG
AMSTERDAM—AFSLUITDIJK
WORDT OPENGESTELD
Op 25 Augustus zal weer een nieuw
gedeelte van de rijksweg Amsterdam-
Afsluitdijk voor het verkeer openge
steld worden. Het betreft hier het on
geveer 8 km lange gedeelte Westfriese-
vaart (ter hoogte van Medembllk)—
Wieringerwerf.
Het gedeelte De Hulk—Westfriese-
Japon capituleert, maar Nederland
heeft geen troepen in de Archipel.
AUGUSTUS: Japan capituleert op
de léde, Sukarno roept drie dagen
later te Batavia de Republiek Indo-
nesia uit
SEPTEMBER: Mountbatten be
veelt de Japanners, die verantwoor
delijk zjjn gesteld voor orde en rust,
de Republiek onmiddellijk te ontbinden
en verbiedt hen het gezag over te
dragen aan enige politieke party. Op
de laatste van deze maand landen
Britse troepen te Batavia. Christison,
de Britse bevelhebber ter plaatse,
noemt de regering-Sukarno het de
facto-gezag.
OCTOBER: Minister Logemann laat
de Britse regering weten, dat onder
handelingen met Sukarno voor Neder
land uitgesloten zjjn. Dr. H. J. v. Mook,
teruggekeerd als luitenant-gouverneur-
generaal, dringt er by de Britten op
aan krachtiger op te treden. Deze
bezetten Padang, Medan, Bandung,
Semarang en Surabaja. De Britse mi
nister Noel Baker verklaart alleen t"
Nederlandse gezag in Indonesië te er
kennen, maar Christison voert reeds
besprekingen met Sukarno.
NOVEMBER: Op de 12e van deze
maand voert dr. Van Mook besprekin
gen met Sukarno tot ongenoegen van
de Nederlandse regering, die ver
klaart Indonesië deelgenoot te willen
maken in een Koninkrijk, waarin het
nationale zelfrespect van alle volken
is gewaarborgd. Sukarno wijst dit
denkbeeld af. Nederlandse troepen zijn
onderweg, maar mogen van het ge
allieerde opperbevel niet landen.
DECEMBER: Minister Logemann
wil niet met Sukarno, maar wel met
Sjahrir, die inmiddels minister-presi
dent is geworden, onderhandelen. Deze
eiet eerst erkenning door Nederland
van de Republiek Indonesla. De Ame
rikaanse regering zegt een vreedzame
regeling wenselijk te achten, waarbij
zowel de nationale aspiraties als de
wettelijke rechten en belangen der
Nederlanders erkend zullen worden.
Op de voorlaatste dag van het jaar
landen 800 Nederlandse mariniers te
Tandjong Priok, maar Christison
verbiedt verdere landingen.
Nederland stuurt troepen en wil een
federatief Gemenebest.
JANUARI: De Tweede Kamer be
sluit een parlementaire commissie
naar IbJoneeie te zenden ten einde zich
een beeld van de toestand te vormen.
Sir Jjjirchibald Clark Ken gaat naar
Batavia om behulpzaam te zijn bij een
vreedzame regeling. Manouilsky ver
zoekt de Veiligheidsraad maatregelen
te nemen. Christison verdwijnt.
FEBRUARI: De communlstenlelders
Tan Malakka en Sjarifuddin richten
het Volksfront op. De Nederlandse
regering stelt een Gemenebest Indone
sië voor van landen met uiteenlopende
graad van zelfbestuur als deelgenoot
in het Koninkrijk, maar de Republiek
wijst ook dit denkbeeld af en eist de
souvereiniteit over heel Indonesië
voor zich op. De Veiligheidsraad houdt
zich bezig met de zaak, doch voert
haar na een week weer van de agenda
af. Brits-Indische troepen worden
teruggetrokken.
MAART: Nederlandse troepen te
Batavia, Sjahrir protesteert Clark Ken
nodigt Van Mook en Sjahrir tot een
bespreking uit.
APRIL: Onderhandelingen op de
Hoge Veluwe tussen Nederlandse en
Republikeinse ministers hebben geen
resultaat. De parlementaire commis
sie keert in Nederland terug.
MEI: Nederland erkent de Repu
bliek als onderdeel van een federatief
Gemenebest Indonesië, dat met Ne
derland, Suriname en de Antillen het
Koninkrijk der Nederlanden zal vor
men.
JUNI: Sjahrir wijst het Nederlandse
denkbeeld af; hij wordt ontvoerd op
bevel van Tan Malakka, doch na vier
dagen losgelaten.
JULI: De Grote Oost, Borneo, Banka
en Billiton komen weer onder Neder
lands gezag. Te Malino wordt de
grondslag gelegd voor de federatieve
opbouw van het gebied.
AUGUSTUS: Staten-Generaal keu
ren wetsontwerp tot benoeming en
uitzending van een commissie-generaal
goed. Lord Killearn voor bemiddeling
naar Batavia.
SEPTEMBER: Commissie-Generaal
vertrokken: F. de Boer, prof. dr. ir.
W. Schermerhorn, M. van Poll. De 7-
Decemberdivisie scheept zich in, waar
na de Republiek de wapenstilstands-
onderhandelingen afbreekt.
OCTOBER: Lord Killearn brengt de
partijen weer bij elkaar. Te Pangkal-
Pinang wordt de positie der minder
heden besproken. De Republiek gaat
eigen geld uitgeven. Britse troepen te
Buitenzorg, Palembang, Medan en Pa
dang door Nederlandse vervangen.
NOVEMBER: Besprekingen te
Linggadjationtwerp-overeenkomst
geparafeerd: Republiek wordt deel
staat van de Verenigde Staten van
Indonesië, die met Nederland een Unie
zullen vormen onder de Koningin. Op
1 Januari 1949 moet alles in kannen
en kruiken zgn. De commissie-gene
raal keert terug; de laatste Engelsen
verlaten Indonesië.
DECEMBER: Linggadjati van
weerszijden aanvaard. Te Den Passar
wordt de Staat Oost-Indonesie opge
richt. Bonka krijgt een voorlopige
raad, evenals West-Borneo.
Veiligheidsraad gaat zich met de zaak
bemoeien.
JANUARI: De Commissie-Geperaal
weer naar Batavia. Generaal Spoor
naar Den Haag om te spreken over de
slechter wordende militaire toestand.
Republiek beschuldigd van schending
der wapenstilstandsovereenkomst.
FEBRUARI: De „Martin Behr-
mann" en andere schepen aangehou
den wegens smokkelarij van en naar
de Republiek.
MAART: Linggadjati na interpreta
tie-moeilijkheden ondertekend.
APRIL: De macht van de Republiek
de facto erkend. Moeilijkheden over
Republikeinse „gezantschappen" in
Arabische landen.
MEI: Ultimatieve nota aan de Re
publiek na een bezoek van de mi
nisters Beel en Jonkman aan Indo
nesië.
JUNI: De Republiek wil deelnemen
aan een interim-regering voor geheel
Indonesië, waarin zij 50 pet. van de
zetels krijgt. Commissie-generaal ziet
geen mogelijkheden tot onderhandelen
meer. De betrekkingen verslechteren
van dag tot dag.
JULI: Ondanks het advies van En
geland, China, Frankrijk en Australië
blijft de Republiek weigeren aan ze
kere gerechtvaardigde Nederlandse
eisen inzake veiligheidsmaatregelen te
voldoen. Op de 21ste van deze maand
wordt militair ingegrepen onder lei
ding van generaal Spoor: een groot
deel van Java bezet, ruimer armslag
rondom de steden op Sumatra. Enge
land weigert Nederland verder wa
pens te leveren. Veiligheidsraad
plaatst de Indonesische kwestie weer
op de agenda
AUGUSTUS: Veiligheidsraad aan
vaardt een resolutie, waarin verzocht
wordt de vijandelijkheden te staken.
Nederland en Republiek aanvaarden
haar, maar bestrijden de competentie
van de Raad. Opmars wordt ge
staakt. Regering herhaalt het aan
bod een interimregering te vormen.
Veiligheidsraad benoemt een Commis
sie van Goede Diensten.
SEPTEMBER: Dr. Van Mook be
zoekt Nederland en de Verenigde Sta
ten. Meer autonome gebieden ln de
maak.
OCTOBER: Commissie van Goede
Diensten te Batavia aangekomen.
NOVEMBER: Besprekingen a.b. van
de „Renville" begonnen.
DECEMBER: Negara's West-Java
en Oost-Sumatra gevormd.
De deelstaten organiseren zich en gaan
meespreken in de politiek.
JANUARI: Voorlopige Federale
Raad voor Indonesië te Batavia ge
ïnstalleerd. Wapenstilstandsovereen
komst getekend a.b. van de „Renvil
le". Madura wil negara worden. Sta
tuut voor negara Kalimanten (Bor
neo) in voorbereiding. Republiek ver
wijdert communisten uit de regering.
FEBRUARI: De Koningin kondigt
een vrij en federatief Indonesië aan.
MAART: Jhr. mr. H. I. F. K. van
Vredenburgh en oud-minister L. Neher
benoemd tot gedelegeerden van het
opperbestuur in Indonesië. Voorlopige
Federale Regering te Batavia geïn
stalleerd. Commissie van Negen Man
nen gevormd.
APRIL: Poging om Nieuw Guinea
rechtstreeks onder de kroon te hou
den. Besprekingen met de Republiek
te Kallurang.
MEI: Federalistisch partijwezen ont
wikkelt zich. Aantal militaire inci
denten neemt weer toe. Conferentie
te Bandung: Bijeenkomst Federaal
Overleg (B.F.O.). Sultan Hamid H
neemt de leiding.
JUNI: Van Mook heeft een onbe
vredigend gesprek met Hatta. Jhr. v.
Vredenburgh verdwijnt naar Tanger.
Fox-contract onthuld: buitenlandse
handel van Indonesië zou monopolie
van een enkel Amerikaans concern
worden als de Republiek haar zin
kreeg.
JULI: B.F.O. vraagt om interim-
regering met meer Indonesiërs dan in
N.F.R. Republiek staakt politieke be
sprekingen met Nederland.
AUGUSTUS: Delegatie van Fede
rale Staatshoofden-conferentie in Den
Haag: aandringen op een eigen Indo
nesische Interim-regering. Republi
keinse ambtenaren te Batavia uitge-
SEPTEMBER: Zuid-Sumatra als
negara erkend, Hatta erkent interne
chaos in de Republiek. Republiek pro
beert lening in da V.S. te krfjgen De
communist Muso zegt geen enkele
overeenkomst met Nederland te er
kennen. Dr. Beel Gedelegeerde van 't
Opperbestuur. Gevechten te Surakar-
ta. Communistische staatsgreep te
v-n'^ .Suka.rn° kriJgt volmachten.
Van Mook en dr. Beel naar Nederland
gespannen toestand. Republiek her
overt Matiiun.
OCTOBER: Dr. Van Mook vraagt
ontslag. Abdul-Kadir vraagt onthef
fing uit zfjn functies. Generaal Spoor
noemt militaire situatie slechter. Dr.
Beel nu Hoge Vertegenwoordiger van
de Kroon als opvolger van Luitenant
gouverneur-generaal dr. Van Mook.
NOVEMBER: Neher terug naar
Nederland. Oost-Java autonoom.
DECEMBER: Nederland deelt da
C. v. G. D. mede, dat overeenstem
ming met de Republiek uitgesloten
moet worden geacht Nederland bezet
het Republikeinse gebied en stelt de
staatslieden van Djokja onder bewa
king. Ceylon, India en Pakistan boy
cotten Nederlands verkeer. Weer tal
van resoluties in de Veiligheidsraad.
Op de laatste dag van het jaar staking
der militaire actie.
Nederland herstelt de Republiek op
kleine schaal met de status van
deelstaat.
JANUARI: Dr. Drees en ambas
sadeur jhr. Michlels van Verduynen
naar Batavia. Koningin kondigt sou-
vereine staten van Indonesië aan. Pan-
Aziatische conferentie te New-Delhi.
Guerrilla op Java en Sumatra ont
brand.
FEBRUARI: Besprekingen tussen
B.F.O. en Republiek. C. v. G. D. ver
vangen door United Nations Commit-
tee for Indonesia (Unci) rryit meer
bevoegdheden, die niet alle door Ne
derland worden erkend. Minister Sas
sen vervangen door mr. Van Maarse
veen. Dr. Beel voor overleg naar
Nederland en terug. Bewegingsvrijheid
voor Indonesische staatslieden. Rondo
Tafel-Conferentie aangekondigd. B. F.
O. aanvaardt de uitnodiging, Republiek
niet.
MAART: Sukarno verlangt terug
keer naar Djokja; R.T.C. uitgesteld.
APRIL: Ambassadeur dr. H. J. van
Royen naar Batavia voor overleg met
de Republiek.
MEI: Dr. Van Royen en Moh. Rum
bereiken een overeenkomst: ds Repu
bliek zal worden hersteld binnen het
gebied van de residentie Djokja, zfl
zal medewerken aan het herstel van
rust en vrede en deelnemen aan de
R.T.C. Dr. Beel neemt ontslag en
wordt opgevolgd door dr. A. H. J. Lo-
vink. Generaal Spoor sterft aan een
hartaanval.
JUNI: Republiek hersteld. Ondatfc®
roerigheid der communisten hand
haaft de sultan er de orde.
JULI: Boycot van Nederlands ver
keer opgeheven. Republiek en B.F.O.
overleggen over aan te nemen houding
op de R.T.C.
Belde PartÖ®n geven
order het vuren te staken. Kort vóór
i"werklnS-treding van het bevel
I" RePubIikeinse troepen tever
geefs Soerakarta te veroveren.