JUTTERTJES
VenhcJk
Instituut MERCURIUS
RIKKI OP HET KRONKELEND PAD VAN AVONTUUR
DAGBLAD-RECLAME
STUDEREN.
De toneelstukken
van W. v. d. Berg
BRUILOFT?
FEESTGEBOUW
M0UT0 N
GESLAAGD VOOR HET
PRACMDIPLOMA BOEKHOUDEN?
Urk
Besommingen IJmuiden
Scheepvaariberichien
Het nieuwe boek
Advertenties
Dr. K. J. PRONK
JONGSTE BEDIENDE.
NU niet morgen
Nutsspaarbank!
Diversen
DE BESTE RECLAMEI
HELDERSCHE COURANT
'PIET SCHMIDT
flini}
ormen
MODERNE
IROTTËRDAMI BEDRIJFSADMINISTRATIE I
OPZICHTERS,
LIEVE'S BLOEDPOEDER
SANDERSE
KLEUTERHUIS, GASTHUISSTRAAT 2,
Veel paihos, weinig werkelijke
waarde
Het WAS, naar ik meen, in het sei
zoen 1945/'46 dat het toneelspel „De
stormbal hangt uit" zijn weg naar het
amateurtoneel vond. Het beleefde in
twee jaar tijd meer dan duizend op
voeringen en de naam van de schrijver,
Will. Brakenberg, kreeg een bekende
klank overal waar toneel wordt ge
speeld.
Waaraan had dit stuk ztjn succes te
danken? Stellig niet omdat het aan
spraak mag maken op het epitheton
diepgaand kunstwerk. Misschien wèl
omdat dit „spel uit de dagen der nazi-
overheersing" met ver uitgetrokken re
gisters de ondergrondse strijd, opoffe
ringsgezindheid en vaderlandsliefde be
handelde in een tijd toen het publiek
deze onderwerpen nog niet beu was.
Mutatis mutandis was dit ook de reden
waarom „De naamlozen van 1942" van
A. Defresne volle zalen trok. De inhoud
was actueel en de man in de zaal nog
niet bevooroordeeld door de weinig
elegante nasleep van zuivering en be
rechting zoals we die nu kennen.
Sinds „De stormbal hangt uit" ver
scheen, is het compositieschema van de
toneelstukken die Brakenberg of v. d.
Berg nadien heeft gepubliceerd, wei
nig veranderd. De critische toeschouwer
die het pathos in zijn werk neemt voor
wat het is en zich niet overgeeft aan
de adoratie die hij voor de helden in
zijn stukken verlangt, zal vrijwel in
elk spel het volgende geraamte ont
dekken: le bedrijf, kennismaking met
de personen en gelegenheid om te ont
dekken dat de hoofdpersoon een nobe
le vent is met een karakter als geslepen
diamant; 2e bedrijf, een ontwikkeling
waardoor de centrale figuur een prooi
wordt van achterdocht, wantrouwen
en verguizing; 3e bedrijf, algeheel eer
herstel van de in het vorige bedrijf
miskende. De bijfiguren, onverschillig
of zij positief dan wel negatief bepalend
in de handeling zijn, hebben als uit
eindelijke taak de hoofdrol scherper te
marqueren. Zo was het om een
greep te doen in „Den vaderland
ghetrouwe", in „En de mensen zeggen",
in „Vliegtuig vermist" en in „Mensen
in nood". In deze stukken zorgt de
auteur er krampachtig voor dat zijn
held de sympathie van het publiek niet
verliest. En hoe dieper zijn loutering,
des te mooier zijn de fondantkleurijes,
waarmee tenslotte de edelheid zijns
harte wordt geschilderd.
Wat kan v. d. Berg bewogen hebben
hetzelfde thema steeds weer in een
andere omlijsting te wringen en op die
manier weer een episode of kleurrijk
beeld (zoals hij ze zelf bij voorkeur
noemt) aan zijn indrukwekkend oeuvre
toe te voegen? Een beschouwing van
de papierlawine die hij over het ama
teurtoneel heeft uitgestrooid, doet ver
moeden dat het uitsluitend een com
mercieel doel is geweest. Ter adstruc
tie diene het volgende. Vorig jaar druk
te „De Nieuwe Spoel" bulletin van het
amateurtoneel, een uit „Spectator"
overgenomen stukje af, waarin werd
gesteld dat Will. v. d. Berg schrijft
onder eigen naam en onder de pseudo
niemen Will. Brakenberg, Wim van
Boxel, Bep v. d. Braak, Willy Varno
en Wim Dumont. Volgens de catalogus
van het toneelfonds „Kinheim" te Be
verwijk, dat zijn werk uitgeeft, heeft
hij met die pseudoniemen als camou
flage alleen of in samenwerking met
anderen tenminste vijf en dertig
veertig stukken geschreven. Tenminste!
Ziezo, neemt U een stoel en drinkt U
maar even....
[-JET WARE te wensen geweest dat een
productief schrijver als v. d. Berg
zijn gave om een pakkende dialoog te
schrijven en een spannende intrige op
te bouwen had aangewend om een paar
goede stukken te schrijven, inplaats
van het amateurtoneel te overstromen
met weinig variabel maakwerk dat
iedere diepere intentie mist en hoog
stens voldoet aan een triviaal verlan
gen naar happy ending. Intussen zitten
de dilettanten met de erfenis en wor
den allerwegen de „sympathieke kerels,
met niet knappe maar markante ge
zichten" (wij citeren zijn eigen type
beschrijving) ten tonele gevoerd. Want
dat mag men hem niet onthouden, hij
wordt grif gespeeld. Publiek en spe
lers geven zich graag over aan de
sterk gekleurde gevoelsmodulaties en
men zwelgt (excusez le mot) van de op
het sentiment gerichte dialogen.
Als we zonder bewijsvoering mogen
poneren dat de critiek in deze een taak
heeft, dan is een vraag van de eerste
orde: wat is die taak? Het is om te be
ginnen een ondankbare, want de criti
cus zal spoedig bemerken dat hij de
mening van een klein contingent to
neelliefhebbers verkondigt. In een ge
sprek over toneelverslagen gaf een be
roepsacteur mij eens als zijn mening te
kenen dat de pers alleen komt kijken
om coüte que coüte wat aan te merken.
Dus geen critiek.
Alleen maar een verhaaltje met
als einduitspraak dat de rollen" in
goede handen waren en dat het een
geslaagde avond was? Ach, wie dit on
derwerp op het podium brengt weet
vooruit dat de beide kampen, pers ver
sus spelers en annexa, diatraal tegen
over elkaar zullen blijven staan. Maar
omdat deze overpeinzing toch niet
zonder conclusie mag eindigen, het vol
gende: Zolang er critiek zal bestaan,
zal er critiek op critiek worden uitge
oefend. Dit mag de serieuze criticus
niet weerhouden de toneelstukken die
naar zijn mening niet voldoen aan het
artistieke peil dat als minimum ver
langd mag worden, naar hun werke
lijke waarde te beoordelen.
Misschien kunnen deze regels er het
hunne toe bijdragen een waandenk
beeld te doorbreken, zodat de amateurs
tot de overtuiging komen dat de wer
kelijke waarde van v. d. Berg's stuk
ken, ongeacht de wellicht aanwezige
verdiensten, gering is.
T.
SCHEEPSBRAND.
Het motorschip „Meteoor" uit Gro
ningen, kapitein Bonnings, kwam de
haven binnen met een brandende la
ding gedroogd gras, geladen te Emmel-
oord (NOP) en met bestemming Ko
penhagen. Een gedeelte der lading werd
bij de Westhavendam gedeponeerd, ter
wijl de rest door de kapitein buiten de
Urker haven werd gelost.
SCHOTZALM GEVANGEN.
Door de schipper van het zeilvaar-
tuig G. M. 18 werd Z. Z. W. van Urk
een schotzalm in het kuilnet gevangen.
De lengte van dit exemplaar bedroeg
28 cm, terwijl de vis behoorlijk ont
wikkeld was. Aangezien de zalm de
vereiste lengte niet had werd hij door
de schipper dadelijk weer losgelaten.
BURGERLIJKE STAND.
Geboren: Tiemen, zoon van Albert
Hakvoort en Jannetje Visscher.
Teunis, zoon van Jan de Boer en Wil-
helmina Ras. Jannetje, dochter van
Geert Molenaar en Jannetje de Boer.
Overleden: Hendrikje Hakvoort, oud
32 jaar, echtgenote van Jan van Laar.
Pieter Koffeman, oud 77 jaar, echt
genoot van Klaasje Bakker.
De aanvoer van Vrijdag was: 3877 kisten
haring, 830 schol, 70 schar, 35 fijnvis, 43
makreel, 50 koolvis, 20 bot, 10 griet, 10 rode
poon. 10 wijting, 10 kabelj'auw en 6 kisten
schelvis.
Prijzen per kg: grote tong 3,55—3,10; gr.
middel tong 3,00—2,90; kl. middel tong 3,15—
2,75; kl. I tong 2,35-2,25; kl. II tong 1-
0.80; tarbot I 3,10-2,65; heilbot 2,45-2,30.
Prijzen per 50 kg: verse haring 13,40—10,50;
makreel 22.50—17; wijting 21—18; kl. gul 22;
kl. schelvis 31; kl. schelvis II 26; schar 17—7;
gr. schol 52—47; middel schol 48—18; kl.
schol 22.50—4.50; bot 9,50—4,30. Prijzen per
125 kg: koolvis 33—29.
Besommingen: RO „Antje" f 10.400; IJM
„Simon de Danser" f 20.200; IJM 20 „Polder
man" f16 000; KW 72 f3270; 41 f1090; IJM
249 f130; 241 f175; 226 f68.
In het Londense White City Stadion hebben Zaterdag internationale dames-
athletiekwedstrijden plaats gevonden. Er waren damesploegen uit Frank
rijk, Nederland en Engeland. De Nederlandse Foukje Dillema won zowel
op de 100 als op de de 200 meter. Wij zien haar hier (rechts) met een kleine
voorsprong winnen op de 200 meter van de Engelse athlete S. Cheeseman.
Alcyone, A'dam—Basra, 29-7 van Marseille
Algenib, 20-8 van R'dam te Porto Alegre
Alwaki, 19-8 van Boston te Norfolk Bloem
fontein, A'dam—O.-Afrika, 1918 van Antwer
pen Cistula (t), Miri—Lyttelton, passeerde
19-8 Cookstraat Etrema (t), 21-8 van Punta
Cardon te Plymouth verwacht Klipfontein,
19-8 van Kaapstad naar A'dam Laagkerk,
19-8 van Muscat te Bahrein Loppersum,
1918 van Bone naar IJmuiden Jobshaven,
19-8 van Barry naar Freetown Lemsterkerk,
Calcutta—R'dam, 19-8 te Genua Maaskerk,
A'dam—W.-Afrika, passeerde 1918 Quessant
Modjokerto, R'dam—Java, 19-8 van Singapore
Muiderkerk, 19-8 van Porto Amboin te
Novoredondo Murena (t), 19-8 van Singa
pore naar Miri Nesfor, 19-8 van Izmir te
Genua Noordam, 20-8 van R'dam te New
\crk Oranje, Batavia—A'dam, 19-8 van Ville
France Salland, A'dam—Buenos Aires, pas
seerde 19-8 Dungeness Sloterdijk, 19-8 van
Kalifax te Boston Stad Leiden, R'dam—
Calcutta, 19-8 van Bombay Stad Maastricht,
R'dam—Genua.
Adinda, 16-8 van Singapore te Saigon ver
wacht Antonia (t), 15-8 van Surabaja naar
Singapore Bantam, Singapore—R'dam, 19-8
8.30 uur van Suez Chama (t), 15-8 van
Pladju te Miri Friesland, New York—Java,
19-8 17 uur van Lissabon naar Alexandrie
Grote Beer, Batavia—A'dam, passeerde -9-8
Kaap Bon Johan van Oldenbarnevelt, Ba
tavia—A'dam, ,19-8 op 660 mijl zuid-oost Kaap
Guardafui Marken, 19-8 van R'dam Je Mon-
treal (11.30 uur). Perna (t), 16-8 van Tam-
pico naar Curacao Sunetta (t), 10-8 van
Miri te Singapore Talisse, 20-8 van Belawan
te Djeddah Tarakan, 19-8 van New Orleans
te Galveston Tibis, 17-8 van Havre naar
Rouen, daama Tripolis (Libanon) Waterland,
Buenos—A'dam, 19-8 van Ilheos Waterman,
Batavia—R'dam, 21-8 10 uur te Aden ver
wacht Zijpenberg, Bona—A'dam, passeerde
19-8 Finisterre Zuiderkruis, R'dam—Batavia,
passeerde 19-8, 16 uur, Finisterre.
Sarangan, 19-8 van Singapore naar^ Port
Swettenham Streefkerk Calcutta—R dam,
19-8 van Madras.
Aalsdijk, 19-8 van Corpus Christi te Houston
Algorab, 19-8 van Porto Alegro naar R'dam
Alphard, R'dam—Porte Alegre, 19-8 te Rio
Grande Blijdendijk, 19-8 van Boston te
Philadelphia - Coryda (t), 15-8 van Pladju
te Miri, daarna Singapore Delftdijk, Van-
couver—Londen, 21-8 laat te Antwerpen ver
wacht Kota Agoeng, Batavia—R'dam, 19-8
op 250 mijl zuid ten oosten Kaap Guardafui
Kota Barie, Batavia—R'dam, passeerde 19-8
Aden. - Lekhaven, 19-8 van Antwerpen te
Rio Grande Meerkerk, 19-8 van Barcelona
naar Tanker Ondina (t), 15-8 van Curagao
naar Maracaibo Phrontis, Java—Londen, pas
seerde 19-8 Kaap de Gata Prins Frederik
ilendrink, 19-8 van Montreal naar Rouen
Prins Willem V, Montreal—Antwerpen, pas
seerde 19-8 Lizard Sibajak, R'dam—Batavia,
passeerde 19-8 Singapore Singkep, A'dam—
Batavia, 19-8 op 650 mijl west-noord-west van
Colombo Tabian, Java—A'dam, passeerde
19-8 Ceylon Taria (t), Abadan—Kaapstad,
passeerde 19-8 Socotra.
BESTE GOOCHELAAR VAN 1949.
Winnaar van de Grand Prix van het
internationaal goochelconcours dat in
Amsterdam is gehouden, is geworden
de Deen Viggo Jahn, die zich tevens
officieus wereldkampioen 1949 der
goochelaars kan noemen.
Lady Baden Powell, die een in
spectiebezoek heeft gebracht aan de
Nederlandse padvinderij, is Zondag
per KLM naar Engeland teruggekeerd.
Russell Janney:
,flet wonder der klokken
(Mirakel in Amerika).
Ui tg. A. J. G. Streng holt,
Amsterdam.
Een merkwaardig boek, dit Ameri
kaanse katholieke boek. Het behan
delt de begrafenis van een Pools meis
je, Olga Treskovna, dat het gebracht
heeft van arm proletariërskind uiteen
kolenmijn-stadje, Cokes City in Penn-
sylvanië, tot filmactrice. De beroemd»
perschef Bill Dunnigan heeft haar toe
vallig ontdekt in een klein variété
theater en door zijn invloed is zij m
Hollywood gekomen. Als de film juigt
gereed is, sterft ze en de film schijnt
daardoor een mislukking te zullen wor.
den. Bill wordt ontslagen en hij vol-
doet nu aan Olga's laatste wens: be
graven te worden in Cokes City op het
liefelijke kerkhof van het arme kleine
Poolse kerkje van St. Michael de
Aarts-engel.
Over de vier dagen van voorberei
ding tot deze begrafenis gaat nu dit
boek. Er komen verder nog in voor
pastoors, heiligen, wonderen en op het
laatst een hele reeks bekeringen.
„Dat zal misschien een mooi boek
voor begijntjes zijn, maar het is niets
voor mij". Ik hoor het U al zeggen.
!Maar dan is U er ditmaal glad naast.
Want dit is nu juist een gezellig, echt
spannend verhaal. Een boek om, op een
regenachtige vacantiedag achter elkaar
uit te lezen. En heus niet alleen voor
katholieken.
x 't Is typisch Amerikaans. De figuur
van de gestorven actrice blijft het
doen en laten van Bill Dunnigan be
heersen. Als hij de eerste avond in Co
kes City het kerkhof bezoekt, hoort hij
plotseling het harmonische samenspel
van de Vesper-klokken der verschillen
de kerken. Plotseling ontwaakt dan in
hem weer de succesvolle perschef en
hij ziet de mogelijkheid om Olga een
begrafenis te bezorgen als een vorstin,
als hulde voor het schone dat lij de
wereld gegeven heeft in haar eerste en
enige film. De klokken zullen drie da
gen lang luiden. En daarmede begin
nen de wonderen. Half Amerika wordt
door hem in dit gebeuren betrokkene
pers, radio en Hollywood. Allerlei Ame
rikaanse personen en toestanden te
kent de schrijver dan op meesterlijk»
wijze. Russel Janney, de 60-jarig»
auteur wiens eerste roman het ia
slaagde er als een groot vakman in,
over zulk een schijnbaar somber on
derwerp een spannend en zeer onder
houdend verhaal te schrijven. De be
koringen op het laatst zijn wel wat
heel erg mooi, maar doen toch geen
afbreuk aan het geheel.
Heus, U moet dit boek eens lezen!
Heden overleed plot
seling tot onze grote
droefheid, onze lieve
Vader, Behuwd- en
Grootvader, de Heer
DIRK KRUK,
op de leeftijd van 69
jaar.
Namens de familie,
D. KRUK
C. KRUK—
DE GEUS
B. KRUK
A. W. HEIJMANS—
KRUK.
P. HEIJMANS.
W. G. BOT—KRUK.
C. BOT.
M. C. ABRAHAMS-
KRUK.
A. ABRAHAMS.
J. E. MEIJER—
KRUK.
J. H. MEIJER
en kleinkindeen.
Den Helder,
21 Augustus 1949.
Molenstraat 37.
De teraardebestelling
heeft plaats Woensdag
24 Augustus n.m. 14
uur vanuit Molenstraat
37 op de Algem. Be
graafplaats te Huis
duinen.
Beschaafd echtpaar vr.
tegen vergoeding
mederjjden met luxe auto
naar Apeldoorn
op S September a.s.
Brieven onder no. 108,
bureau van dit blad.
Huidaris
praktijk hervat
SPOORGRACHT 40.
O» Ad.essen Bureau ens alt
«tuitend middags na vier
uur
Gevraagd op HANDELSKANTOOR een
Brieven onder no. 107, bureau van dit blad.
zij uw leuze, vooral
als gij ook een
Spaarbankboekje
wilt nemen bij de
Glad wegsmeltend in de mond, met fijne vanille-
smaak. Bereid met boter, suiker en volle melk
in de juiste verhouding. Vandaar het zuivere
toffee-aroma. Ieder stukje hygiënisch verpakt.
28 cent per 100 gram.
VERKADE HANDHAAFT KWALITEIT
Gevraagd door twee oud-
M.T.S.-ers, thans in militaire
dienst te Den Helder, gemeubi
leerde zit-slaap of zitkamer, met
opgaaf van prijs. Br. onder no.
109» bur. van dit blad.
De meeete grote bedrijven hebben
hun opkomst te danken aan de juiste
wijze waarop zij hun reclame ge
voerd hebben. In bijna alle gevallen
i» dit dagblad-reclame geweest.
Schakelt voor Uw bedrijf of artikel
deze courant in en U bereikt koop
krachtige lezers
MOEILIJKHEDEN in hot privé-, b*
roeps-, en maatschappelijk leven
van talloos velen uit alle kringen
der maatschappij, hielpen wij de
laatste 20 jaar, met onze monde*
iing of/en schriftel. geleide, beproef
de mental-training oplossen, mede
op grond van handschrift analyse.
Kom met ons praten of schrijf ons.
Een eerste advies is gratis en ver
plicht U tot niets. Geil!, prospect,
op aanvraag. PELMAN-INdTITUUT,
Damrak 68 A'dam C. (tel. 41878
Londen - Parijs New-York.
^Ylloclerne kleermakerij
Ruyghweg 74 - Tel. 3176
TAXI LOUWE
aijeuerstr.iTEI.3167 dehheiber
Ooïe 's nachts
SPECIALE TARIEVEN
voor ritten buiten de stad.
Zet dan Uw studie voort voor
leidt sinds 1942 op
Aan dit diploma wordt door het
bedrijfsleven grote waarde toegekend.
SecretariaatPostbus 800 - Rotterdam
Bij de Dienst van Openbare Werken te Den Helder
kunnen geplaatst worden:
te belasten met toezicht op de uitvoering van woning
bouw.
Salaris en rang afhankelijk van ervaring en oplei
ding.
Uitvoerige sollicitaties, onder opgave van referen
ties, binnen 10 dagen in te zenden aan de Directeur
van Openbare Werken, Jacob van Heemskerckstraat
1, Den Helder.
BEGIN SEPTEMBER AANVANG NIEUWE
CURSUSSEN TER OPLEIDING EN REPETITIE:
Staatspraktjjkdlploma,
Moderne Bedrijfsadministratie,
Boekhouden,
Nederlandse Handelscorrespondentie,
Engelse Handelscorrespondentie en conversatie,
Franse Handelscorrespondentie en conversatie.
Duitse Handelscorrespondentie en conversatie,
Middenstandsdiploma Handelskennis,
Steno en Machineschrijven.
Loodsgracht 72. Telefoon 8828.
Inschrijving dagelijks van 922 uur.
VOEREN MET OORDEEL
IS VOEREN MET VOORDEEL.
Oordeelkundig worden Uw varkens gevoederd,
neer U ze dagelijks door hun voeder wat
geeft. De resultaten ziet U reeds binnen een paar
weken. Geen varkensmesterij compleet, waar Lieve'»
Bloedpoeder ontbreekt.
F ABRI KANTE: FA. LIEVE CO., VLAARWNGEN
Agent: K. Jellema, Zwinweg 42, Anna Pauiowna.
bif
t Galenstraat 117
Reed» vanaf 106.25
Het bestuur van het ALGEMEEN AFDELING»
ZIEKENFONDS „ALKMAAR EN OMSTREKEN"
maakt bekend, dat het SPREEKUUR van de Contro
lerend Geneeskundige te Alkmaar met ingang va*
Maandag 22 Augustus gehouden zal worden in het
ALDAAR,
op Maandag van 78 uur des avonds esi
Woensdag van 910 uur de» morgens.
Hiermede zijn de spreekuren in ons gebouw Nieuw-
landersingel 44 te Alkmaar komen te vervallen.
Het spreekuur te Schagen blijft onveranderd.
Bij de laatste officiële examens in
BOEKHOUDEN - M.B.A. - MIDD. D1PL. - WALEN
slaagden velen van onze leerlingen na onze mod
rw», schrifteüjke opleiding met de hoogste cijfers!
Ook M.U.L.O., S.P.D., Algemene Ontwikkeling
Talen voor beginners. Vraagt gratis studie-advies.
25972 BOTTERDAM
_Ëg^gyD_DOOR INSPECTIE SCHRIFTELIJK ONDERWIJS
103. Daar gaan ze op weg naar de stad.
Rikki, of Zus zoals ze nu wordt genoemd, ge
niet van het tochtje. „Je moet een kamerjas
kopen, is het niet?" informeert de dokter. „Ja",
zegt Zus. „dat zal leuk zijn voor vrouw Hen-
drix. Ik hoop maar dat ik een mooie kan
vinden". „Voor geld en goede woorden, krijg je
gudaao'S lacht Vw Capek en om
dat hy nieuwsgierig is of Hendrix woord heeft
gehouden, vraagt hij: „Wat mag je besteden?"
„Ik kreeg deze beurs mee", zegt Rikki, ik zal
eens zien". Ze opent de beurs, neemt ër een
rolletje bankpapier uit en strijkt het glad Het
zal wel een hele tijd geleden zijn, dat ik 'seld
in mijn handen had", denkt ze. „Nu moet ik
dat tooh h*j»ii*Mi,„,1' Maar »eto Iwb-
der8w? Üie" er U 31801 zii ze nog nooit eer-
v. 00„ k i,®MZlen' moet de papiertjes steeds
3 e.n om te zien, hoeveel ze daar nu
eigenlijk heeft. En dan zegt het haar nog niets.
Sm ool^er kijkt tersluiks naar het bankpapier,
wij heeft helemaal geen moeite om ze te her
kennen. „Dat valt ma mee", denkt hij.
