De Schatkamer van het Oosten ontdekt
Mogelijke candidaten voor het
Indonesische kern-kabinet
WEK DE GAL
IN UW LEVER OP
S//n BLevas
Australische boer op het spoor van
schatten van „De vergulde Draeck'?
Vierhonderd-en-vijftig jaar geleden:
De Portugees Vasco da Gama,
30 jaar oud, overtroefde Columbus
Europa oriënteerde zich
op nieuwe werelden
Financieel-economische
commissie heden bijeen
Pim, Pam en Pom en het Afrikaanse avontuur
Het Radioprogramma
Het nieuwe boek
s^oor
Strozakken
Drie eeuwen geleden
strandde het schip
ALLAN SWINTON
INGEZONDEN
Niet te veel!
/-\I* 29 AUGUSTUS 1499 stapte in Portugal, na een reis van twee jaren en met
de sporen van ontbering nog op zijn gezicht, de man aan wal, die méér dan
lijn voorgangers recht had op de dank der natie. Hij veranderde met één slag
het aanzien van de handel in heel het oude Europa. Hij bracht een reeds lang
bekende, doch nog nooit door blanke voet betreden archipel binnen het bereik
van de Westerse wereld, die daarmee plotseling een nieuwe (gouden) eeuw van
bloei en beschaving tegemoet ging. Zijn naam was Vasco da Gama en hij vol
bracht wat zijn grote voorganger C hristoforo Colombo niet gelukt was: hij ont
dekte de zeeweg naar Indie. En die gedenkwaardige dag, 29 Augustus 1449,
bood hij de bewijzen van zijn welslagen tn de vorm van een beseheiden lading
specerijen aan zijn koning, Emanuel de Grote, aan.
bij vriend en vijand zoveel ontzag in
te boezemen, dat het toenmalig op
perhoofd hem met alle eerbewijzen
ontving. Na vier maanden oponthoud
kon de leider van de expeditie met
een kleine lading kostbare waren de
terugreis aanvaarden.
Twee jaren had hjj voor de uit- en
thuisreis nodig. Meer dan de helft van
zijn mannen keerde niet terug; verra
derlijke overvallen en onbekende ziek
ten zaaiden dood en verderf op de
schepen. Maar toen deze tol betaald
was, kende de koning van Portugal de
rechtstreekse zeeweg naar Indie en
werd onmiddellijk een nieuwe vloot
van 10 bodems uitgerust om de schat
kamers van het Verre Oosten gewa
penderhand te bezetten.
Deze expeditie werd een grote mis
lukking. De commandant, Pedro Alva-
rez Cabral, kon slechts op enkele plaat
sen troepen aan land brengen. Te Cal-
eutta werden de achtergelaten 40 Por
tugezen zelfs koelbloedig vermoord.
Vasco da Gama kreeg opdracht deze
nederlaag te wreken en nu met 20
van deze avontuurlijke onderneming.
Hij wist door zijn vermetel optreden
het WAS HET BEGIN van een
sterk tot de verbeelding sprekende
periode van grote ontdekkingsreizen.
Columbus had er de stöot toe gege
ven, maar faalde in zijn oorspronke
lijk voornemen. In Amerika beland
noemde hij de inwoners Indianen.
West-Indie herinnert ten eeuwige
dage nog aan zijn schromelijke ver
gissing. Zijn ideeën waren goed, maar
het toen nog onbekende werelddeel
versperde hem de weg naar het veel
verder gelegen eilandenrijk. En het
is trouwehs wel zeker, dat hij met
zijn drie notedopjes, waarvan er hal
verwege reeds één verging, nooit in
die archipel zou zijn aangekomen.
Amerika heeft hem op het juiste
ogenblik voor een ondergang behoed
en feitelijk onverdiende roem ge
bracht!
Die roem taande snel, toen duide
lijk werd dat Indie nog niet bereikt
was. Opnieuw 'moest men dus probe
ren een directe weg naar dit fabel
achtig land zien te vinden. Ditmaal
rustte Portugal de schepen uit en 't
opperbevel werd toevertrouwd aan
een toen 28-jarige held Vasco da
Gama, die grote roem had verworven
door zijn stoutmoedig optreden tegen
de zeerovers. In 1469 was hg te Sines,
in Zuid-Portugal, geboren. Dertig
jaar later werd hij met titels, eerbe
wijzen en beloningen overladen.
We weten het: Indie oefende op de
kooplieden van Europa, een sterke
aantrekkingskracht uit. Men dreet
er handel mee, via allerlei tussenper
sonen, waarvan de Arabieren de
grootste afzetters bleken. Onbekende
schatten kwamen er vandaan, hoe
veel zouden er daar zo voor het grij
pen liggen? Indie moest gevonden
worden! Vasco da Gama zou die
schatkamer ontdekken.
Geen storm, maar Goede Hoop!
AAN HET HOOFD van vier sche
pen en 118 koppen stak de vermetele
held in zee om Zuidwaarts, langs de
bekende kust van Afrika, de route te
volgen van Bartholomeus Diaz naar
de uiterste Zuidpunt van dit wereld
deel, toen nog El Cabo Tormentoso
(Stormkaap) geheten. 9 Juli 1497
vertrok Vasco van Lissabon, 10 No
vember d.a.v. bereikte hij de rots,
waar hg plotseling een vrjj uitzicht
kreeg naar het Oosten. Dat gedenk
waardige punt noemde hg: El Capo
de Buena Esperanza Kaap de
Goede Hoop.
Na tien dagen oponthoud in de Ta
felbaai zetten de schepen koers naar
het Noorden langs de Oostkust. Dat
gaf heel wat gemok onder de beman
ning, die de tocht naar het onbekende
al lang genoeg vond duren en nog
steeds bang was tenslotte „over de
rand van de aardschijf" heen te val
lenMaar een gunstige wind
stuwde de kleine vloot voort naar
Sofala en daar trof de ontdekkings
reiziger zowaar mensen aan, die Ara
bisch spraken en handel dreven met
Azie.
Arabisch kende toen iedere koopman,
die zaken deed met het Oosten, zodat
er een geregeld gesprek mogelijk
bleek. De weg naar 'Indie kende men
evenwel ook daar niet. Verder ging
het dus: naar Mozambique (1498),
daarna naar Mombaza aan de kust
van Zanzibar. Edoch, een aantal Mo
ren herkende de Portugezen als het
volk, dat sedert jaren aan de Noord
kust van Afrika een hardnekkige oor
log voerde tegen alles wat Mohamme
daans was. Zij stookten de vorsten op
tegen de schepelingen en meermalen
verkeerde Vasco da Gama met zijn
volgelingen in gevaar.
Zijn doel bereikt
TOT HET GELUKTE in Melinda, op
3 graden Zuiderbreedte, een loods aan
boord te krijgen, die de weg naar In
die wist. Vol goede moed zeilden de
schepen Oostwaarts en op 20 Mei 1498
bereikte het smaldeel Calcutta aan de
kust van Malabar, een bloeiende stad
en het middelpunt van een uitgebreide
handel met de Oostkust van Afrika.
Arabie, Perzie en de omringende lan
den.
Ook hier poogden de Arabieren, die
zich bedreigd zagen in hun monopolie
van de handel op Europa, verzet te
kweken tegen de vreemde blanke in
dringers. Doch Vasco da Gama was
niet voor niets aan het hoofd geplaatst
schepen een handelspositie in het Oos
ten te veroveren.
Het gezag gevestigd
MEN KENT het resultaat van zijn
tweede onderneming: aan de Oostkust
van Afrika stichtte de zeevaarder de
twee Portugese koloniën Mozambique
en Sofala, door het bombardement van
Calcutta en het verbranden van de
daar voor anker liggende oorlogsvloot
van 29 schepen dwong hij de gebieder
tot het betalen van een schadeloosstel
ling en het sluiten van 'n handelsac-
coord en als gevolg weer van dit door
tastend optreden verwierf hg de
vriendschap van verschillende inland
se vorsten. Reeds 20 December 1503
bevond de hoofdmacht van de vloot
zich 'weer met 13 rijkbeladen schepen
in de thuishaven.
Vijf onderkoningen regeerden over
het nieuwe Portugese rijk in Indie, dat
zich langzamerhand over de archipel
uitbreidde. Toen kwamen er kapers
op de kust. Zeerovers verschenen te
midden van de Oostindische eilanden
en kaapten menig Portugese vracht
vaarder. Hier en daar werden de gar
nizoenen verdreven. Schepen, havens
en pakhuizen werden door gewéld of
list genomen. Opnieuw riep de Portu
gese koning, nu Jao m, Vasco da
Gama te hulp.
Het heeft niet meer gebaat. Wel
werden in sommige plaatsen voordeli
ge posities heroverd en kon de betrek
kelijk kleine vloot van 14 schepen hier
en daar de vijand danig afbreuk doen,
maar weer verschenen ook de Arabie
ren op het toneel. En temidden van de
strijd stierf de beroemde ontdekkings
reiziger als zesde onderkoning van dê
door hem ontsloten archipel. Op 24
December 1524 sloot hij te Cochin, op
de kust van Malabar. voorgoed de
ogen.
U zult morgens „kiplekker"
uit bed springen.
Elke dag moet uw lever een liter gal in
uw Ingewanden doen stromen, anders ver
teert uw voedsel niet, het bederft. U raakt
verstopt, wordt humeurig en loom. Neem
de plantaardige CARTER S L.EVERPIL-
LETJES om die liter gal op te wekken en
uw spijsvertering en stoelgang op natuur
lijke wijze te regelen. Een plantaardig zacht
middel, onovertroffen om de gal te doen
etromen. Eist Carter s Leverpilletjes.
Nadat Vrijdag j.1. de eerste onderlin
ge ontmoeting en oriënterende gedach
tewisseling in de verschillende commis
sies had plaats gevonden, hebben de
drie delegaties Maandag in eigen kring
besprekingen gevoerd.
De drie voorzitters met hun plaats
vervangers van de financieel-econo
mische commissie zijn Maandagmor
gen voor een onderlinge bespreking
bijeen geweest, met als resultaat dat
hedenmiddag een vergadering van de
gehele commissie zal plaats vinden.
Heden hebben besprekingen plaats
tussen de voorzitters en vice-voorzit-
ters der delegaties uit de overige com
missies (cq sub-commissies) ter bepa
ling van vergaderdatum en te volgen
procedure.
Maandagmiddag heeft een bijeen
komst plaats gehad van de prominente
leden van de Republikeinse sectie met
de leidende figuren uit de sectie der
3FO. Hier is, naar wij vernemen ge
sproken over de opstelling van een
voorlopige constitutie gesproken.
Individuele gedelegeerden spreken
natuurlijk reeds over de personen, die
eventueel zouden zitting nemen in het
„kernkabinet". Zo hoort men algemeen
de naam van Sukarno als de toekom
stige president van de RIS. Als eerste
minister wordt veelal Mohammed
Hatta gënoemd en als minister van
Binnenlandse Zaken Anak Agung Gde
Agung. De sultan van Pontianak zou
dan de portefeuille van defensie krij
gen, ofschoon anderen spreken over
de sultan van Djokja als minister van
defensie en sultan Hamid als comman
dant van het federale leger. Voorts
noemde men in Republikeinse kringen
Sjahrir algemeen als minister van bui
tenlandse zaken. Men wees er ons ech
ter op, dat over dit alles nog niets
vaststaat.
15.000 TON GROENTEN NAAR
FRANKRIJK
Hoewel in het onlangs van kracht
geworden nieuwe handelsverdrag met
Frankrijk geen post was opgenomen
voor de uitvoer van verse groenten
naar dat land, heeft de Franse regering
sinds 27 Augustus j.L de import van
15.000 ton Nederlandse groenten, te we
ten uien, prei, rode bieten, rapen, peen
en alle soorten kool, toegestaan.
152. Gelukkig komt het vlot nu
zonder ongelukken klaar en het is
Pepi's plan om nog dezelfde dag over
te steken. „Gelukkig," zucht hij. „Nu
kunnen we tenminste opschieten. Ik
verlang hoe langer hoe meer naar
mijn vader." „Ik kan het me voorstel
len" roept Pom uit en denkt aan zijn
moeder. „Ik zou ook wel eens bij mijn
moeder willen zijn en veilig in mijn
eigen mandje slapen. Pam en Pom
zuchten ook maar eens en denken het
zelfde. „Ja, jullie wilden mij nu een
maal wegbrengen", roept Pepi uit
„Maar heus we hebben nu het moei
lijkste deel van de reis achter de rug
en als ik eenmaal thuis ben, gaan jul
lie ook weer zo gauw mogelijk naar
je land terug! Kijk de krokodillen zijn
ook verderop gegaan. We kunnen nu
opschieten. Er zijn hier geen vijanden
meer! Nee, geen zichtbare vijanden
tenminste. Maar wat beweegt daar in
het bosje? H'm, één van de beruchte
Panko-negers bespiedt hen daar van
achter een boom.
VOOR HEDENAVOND
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8 en 11 uur. 6.30 Strijdkrachten.
7.15 Amusementsorkest. 8.05 De gewone man
8.12 Concertgebouw-orkest. 9.05 Vragen
van deze tijd. 9.20 Kamermuziekconcert.
10.30 Actualiteiten. 11.15 Symphonette-orkest.
HILVERSUM n, 415 m. Nieuwsberichten
om 6, 8 en 11 uur. 6.30 The Bomancers.
7.05 Ik zou zo graag.... 7.30 Promenade
concert. 8.05 In het radio zoeklicht. 8.15
Musicotda. 8.45 Hoorspel. 9.05 Muziek.
10.00 Piano en cello. 10.25 Reportage
Wielrennen. 10.35 The Skymasters. 11.15
Robert Schumann Concert.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
DERDE LIJN. 6.00 Eng. LJP. Macpherson,
6.30 VI. Br.: Voor de soldaten. 7.30 Eng.
L.P.: „Luck's Way". 8.00 Orkest Etapleton.
8.30 Verz. pr. 9.00 VI. Br.: Actueel.
9 15 Gram. 10.15 Eng. L.P.: Olde Tyme
Dance Orch. 11.00 Voordracht. 11.15 „The
Raebürn Orch."
VOOR WOENSDAG
HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten
om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur. 8.15 Te Deum Lau-
damus. 9.00 Ochtendbezoek. 9.30 Muziek bij
het werk. 10.00 Schotse fantasie. 10.30 Morgen
dienst. 11.00 Muziek. 11.30 Kon. Müi*aire Ka
pel 12.00 Trio Fantasia. 12.30 Voor land en tuin
bouw. 12.33 Orgelconcert. 1.15 Mandolinata.
2.00 Strijkkwartet. 2.30 NCRV koor. 3.00 Ka
merorkest. 4.15 Voor onze jongens en meisjes.
5.30 Concertgebouworkest. 6.00 Nederlandse ko
ren en korpsen. 6.30 Strijdkrachten. 7.30 Ac
tueel geluid. 8.00 Nationaal Programma. Zie
Hilversum II.
HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten
ora 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. 8.18 Orgelspel. 9.00
Weens Philharmonisch orkest. 10.05 Morgenwij
ding. 10.35 Voor de huisvrouw. 11.00 Non-stop
programma. 12.00 Accordeola. 12.30 voor land
en tuinbouw. 12.38 Muziek. 1.15 Omroeporkest
2.15 Victor Kamerorkest 3.00 De Regenboog.
3.30 Radiosextet. 4.30 Vragen staat vrij. 5.15
Malando. 6.30 Lezing. 7.15 Nieuws uit Indo
nesië. 720 Voor de jeugd.
8.00 Nationaal programma. 8.05 Nieuwe Ne-
aeilandse Verpozingsmuziek. 8.30 Nederlandse
liederen. 8.45 Historisch hoorspel. 9.25 Radio
rhilharmonisch orkest. 10.10 Nederlandse ge
dichten. 10.25 Koninginnefeest in 1899. 11.15
Reportages. 11.30 Metropole orkest.
RADIODISTRIBUTIE-DIENST
LIJN III. 7.05 Concert. 7.30 Kron. 7.40
Gymn. 7.50 Gram. 8.05 Concert. 9.05 Gram.
10.00 Eng. L.P.: Orgel. 10.30 Eng H.S.: Ork.
White. 11.00 Eng. L.P.: Lichte muziek uit
Triëst. 11.45 Voordracht. 12.00 VI. Br.: Conc.
12.32 Trio Hamy. 13.15 Tsjechische Orae pro
gramma. 14.00 Gram. 15.00 Eng. L.P.: Serena
de Orch. (ev. v. 15.15—15 45 PCJ het schip v.
d week). 15.30 Pol. prk. 16.00 NWDR: Piano.
16.30 Eng. H.S.ï Gram. 17.00 Kootwijk: Bata
via. 18.00 r. Br.: Voor de sold. 18.30 VI. Br.:
Voor de sold. 19.30 Eng. L.P.: „Stand easy".
20 00 VI. Br.: Gram. 20.15 Act. 20.30 Beiaard-
concert. 21.00 Omroeporkest. 22.15 Gr. 22.55
Gram. 23.00 Div.
Vierde deel der E.N.S.l.E.
Het vierde deel van de Eerste Ne
derlandse systematisch ingerichte en-
cyclopaedie, welke in tien delen zal
verschijnen, is thans uitgekomen. Het
is in het bijzonder gewijd aan de wis
kunde, de natuurkunde, de scheikun
de en de sterrekunde en het is begrij
pelijk, dat men bij het samenstellen
van dit deel voor bijzondere moei
lijkheden heeft gestaan.
Hier wordt een samenvatting ge
geven van vier takken van oude we
tenschap, die nauw met elkaar ver
want zijn. Hoewel de systematische
verbinding en de wijze waarop de
stof behandeld is geheel nieuw zijn, is
het begrijpelijk, dat juist dit deel van
de niet-gespecialiseerde lezer meer
dan gewone inspanning zal vragen
Men is daaraan evenwel zoveel moge
lijk tegemoet gekomen door het rijk
te illustreren en van vele tabellari
sche overzichten te voorzien.
Prof. Dr. H. A. Kramer, lid van de
Internationale Atoomcommissie, heeft
in de inleiding tot dit deel laten uit
komen, dat het boek niet slechts een
handleiding is voor de eenvoudige in
hoofdzaak middelbare schoolwiskun
de, maar dat het ook de vakman waar
devolle gegevens zal kunnen verschaf
fen. Het jonge, ontluikende Intellect
zal er waarschijnlijk bij het zoeken
van eigen wegen waardevolle gege
vens in kunnen vinden.
Zo past ook dit deel dus zeker in
de reeks van algemeen opvoedende en
inlichtende wetenschappelijke werken
van deze tijd en de zorg die er door
zeer bekwame deskundigen aan 1 ge
wijd is, bewijst wel dat de uitgevers
alies in het werk stellen om de E.S.
I.E. tot een onmisbaar standaardwerk
te maken.
Het vijfde deel, gewijd aan „De
Aarde", zal weldra verkrijgbaar wor
den gesteld. Het omvangrijke zesde
deel, dat de biologie en de medische
wetenschappen behandelt, zal waar
schijnlijk begin September uitkomen.
Wie nagaat met welk een uiterste
zorg deze wetenschappelijke werken
door bekwame deskundigen op zo po
pulair mogelijke wijze worden behan
deld, zal er van overtuigd zijn, dat dit
omvangrijke naslagwerk in de weten
schappelijke voorlichting van ons volk
een plaats van grote betekenis in
neemt.
vi
ryE MAN DIE HET BED heeft
uitgevonden, verdient een stand
beeld. Niet zo'n kleintje, maar een
knaap van een ding In marmer
met allemaal zacht veren bedden er
om heen. Thuis heb ik ook een bed,
een veren bed waarin je zo zalig
kunt wegzinken. Een oase na een
drukke dag. Dat is thuis. Hier heb
ik niets, althans nog niets, want
m'n strozak is nog niet pit-klaar.
Het wil maar niet vorderen. Het
zweet vloeit rijkelijk en het walmt
stof. Armen vol duw ik in de slok
op, maar het schijnt niet te helpen.
Ik ben het zat. Het lange lijf rijg ik
dicht met, het eindje touw dat de
fourier een ieder beschikbaar stelde.
Bij de strozak hoort een hoofdkus
sen. Daar moet ook stro in. Als het
geheel compleet is zucht ik diep,
hijs de bui op m'n nek en ga wan
delen. Het lijkt een lang stuk, terug
naar het onderdeel. Bij de deur van
het compagnie's gebouw staat een
korporaal. u weet wel zo eentje met
een streep met visgraatjes. Nu is
dat van die korporaal niet erg en
ook dat van die visgraatjes gaat nog.
Maar de man ziet iets in „mijn"
strozak. M'n zwoegen onder het
helse monster valt hem bepaald op,
de goeierd. Ik moet afladen.
„Hoe heet je?" vraagt hij korpo-
raals-achtig. „Simmetje", zeg ik,
„van de derde compagnie". Hij kijkt
me eens aan en ik voel dat hij met
me te doen heeft. Ik puf nog eens
demonstratief en veeg wat nattig
heid weg. „Zo", zegt hij dan „als jij
Simmetje bent zou ik. maar eens
gauw die strozak gaan bijvullen,
want dat lijkt wel een „plank". Op
schieten, en als je klaar bent bij mij
laten zien". M'n tong proeft stro en
ik weifel. Maar hij vraagt of er
nog wat van komt, en ik ga. Touw
tjes los, voorzichtig oprollen en in
m'n broekzak. Dan vullen. Ik krijg
stro in de zak en duw en duw nog
eens. Moet maar. Als het nu niet
goed is kan die vent uit elkaar plof
fen. Er kan toch niets meer bij. Met
m'n strozak op de nek peins ik
voort. Wat denkt zo'n idioot wel?
Bij de deur staat de streep. Hij
heeft het al gezien voordat ik af
geladen heb.
„Knudde. Deugt geen snars van.
Kan je niet op slapen. Ga maar
weer terug en stop er stro in, be
grepen?" Ik sta perplex. Hoe durft
ie! Waar haalt die snotneus de
moed vandaan. Met open mond sta
ik hem wolken stof in z'n gezicht
te hijgen. Moedeloos ga ik weer te
rug. Weer alles openmaken. Wat 'n
rot-vent. Nijdig prop ik raak en
neem me voor 't ding zo vol te
stampen, dat hij stijl achterover
slaat. Ach, je bent ook eigenlijk
gek om je zo idioot aan te stellen.
Vooruit maar, als het nu niet goed
is Bij het compagnie-gebouw
zie ik een paar jongens staan. Vlug
ritst het me door het brein: Het
raam is open! „Zeg, jongens, vlug,
pak even die strozak aanDe
jongens grijpen en ik duw hem door
het open raam. Nog even.... Moet
je net geloven. „Hé daar, heb ik
niet gezegd dat je hier moet ko
men met die strozak?" Het zal de
korporaal niet zijn! Ik krijg een stro
zakken-complex. De korporaal ket
tert. Ik kook. „Is dit strepen-ver-
dwazing of pesterij? Jij korporaal
en ik gewoon soldaat? Niet erg
leuk, hoor!" De korporaal is be
leefd. Ik had het wel gedacht. „Nee
jongen, het is voor je eigen bestwil.
Ik doe het ook niet voor m'n lol.
Zo'n strozak moet nu eenmaal goed
gevuld zijn, begrijp je dat nu niet.
Kom maar eens mee, dan zullen we
samen het ding nog eens wat opvul
len!" Dus toch, ijdele hoop. Het
bed wandelt weer terug, en de kor
poraal zegt hoe of ik het touwtje
moet losmaken en waar of ik het
stro moet stoppen. De strozak wordt
technisch gevuld. Eigenlijk kan er
niets meer bij, maar wat er in zit
moet er uit. Zit niet goed. Zie je
zo. Stom eigenlijk dat ik dat niet da
delijk zag. Zo'n korporaal toch,
fijne vent om zo privé de technische
kneepjes te vertellen.
Zoals wij reeds meldden heeft on
langs een Australische boer op zijn
land sporen ontdekt van een schip
breuk, die ongeveer 300 jaar geleden
moet zijn geschied. De boer gelooft
nu op het spoor te zijn van de schat
van „De vergulde Draeck", een Ne
derlands schip, dat in 1656 op de
Westaustralische kust verging.
„De vergulde Draeck" vertrok 4
October 1655 met schipper Pieter
Aalbertsz en een bemanning van 200
koppen van dh rede van Texel naar
Batavia. Er waren goederen aan
boord met een waarde van 106.400
en baar geld, verpakt in acht kisten,
ter waarde van 78.600. Langs de
gebruikelijke zuiderroute ging het
schip naar Indie, maar liep op 28
April des morgens om vier uur met
volle zeilen op een rif, andenhalve
mgl van de Australische kust. De
schok was zo hevig, dat het schip
,,'t eenemael geborsten en te gronde
gestoten was". Slechts 75 opvarenden
onder wie enige vrouwen, bereikten
de kust „sonder dat oock van het
costelycke cargasoen, daarin geladen,
ietwes het alderminste geborcht heeft
connen worden". De volgende dagen
spoelden vele wrakstukken aan, als
mede victualie en enige vaten drink
water, Onder de geredden bevond
zich ook de schipper. Met een klein
bootje deden zeven mannen een po
ging om Batavia te bereiken. De
schipper bleef achter: „om het volck
in orde te houden ende oneenigheyt
onder hetselve voor te comen". Op 7
Juni bereikten zeven uitgeputte man
nen Batavia.
Verschillende pogingen werden aan
gewend om de schipbreukelingen op
het Australische strand te redden,
echter zonder resultaat.
bouwvakarbeider viel van
derde verdieping
Maandagmiddag is de 43-jarige
bouwvakarbeider B. C. N. te Amster
dam van een balcon op de derde ver
dieping van een perceel aan de Hof-
wijekstraat, waar hg werkzaamheden
verrichtte, omlaag gestort. De man
was terstond dood. De oorzaak en de
eventuele schuld worden' onderzocht.
Mevrouw Hatta zal 1 September
met een vliegtuig van de KLM van
Batavia naar Den Haag vertrekken.
DOOR
Ik was daar al mee bezig, toen mij
een gedachte door het hoofd schoot, die
,nij de haren te berge deed rijzen. De
Jivantés zouden de nieuwe sporen zien,
die vanuit de hut over de open plek
liepen. Zij wisten zeker, dat wij Don
Arturo niet welkom waren geweest en
net was best mogelijk, dat zij inmid
dels mijn sporen gevonden hadden
en omdat zij missdhien zouden den
ken, dat ik hem gedood had, mij
reeds op de hielen zouden zitten.
En daar was ik als iedere nieuweling
oiep in het bos en feitelijk aan hun ge
nade overgeleverd In da) dichte bos
zou ik geen enkele kans hebben. Zij
zouden mij zien vóór ik hen zag en mij
besluipen en het eerste, wat ik van hen
bemerken zou, zou zijn, als ik door een
van hun pijlen geraakt werd.
Ik heb jullie gezegd, dat er twee
dingen zijn, waar ik bang voor ben en
dat zijn slangen en curaré. Ik heb zo'n
idee. dat als mijn tijd gekomen is, ik
door een van die twee dingen er uit zal
stappen en ik voelde daar nog niets
voor. Ik stond onder dikke bomen, die
vol hingen met zware lianen. Ik sprong
naar een vrij dik exemplaar en ver
school men in een vork van die boom,
waar ik het terrein daar onder mij in
tiet oog kon honden.
En of ik blij was, dat ik dat gedaan
had. Binnen de tien minuten kwamen
zes Jivantés aanzetten. Het was een oe-
arygstigend gezicht, om hen daar door
die ondergroei te zien snellen, fel op het
spoor, zeker van hun taak en onhoor
baar. Ik hield mijn adem in bij de ge
dachte, dat ze zouden zien, dat mijn
sporen ophielden, maar ze gingen door
op die van die vent vóór mij. Ik wist.
dat hij niet lang meer te leven had en
een vreselijke dood zou sterven en het
was geen prettige gewaarwording. Maar
e* was niets redelijks, wat ik doen kon
en hij had Don Arturo neergeslagen,
dus liet ik de zaak maar op haar be
loop.
Wel, terwijl ik daar boven zat te
.vachten, had ik tijd, om na te denken.
Ik was niet van plan, om langs dezelfde
weg 'terug te gaan, die ik gekomen was.
Er konden nog wel eens meer van die
kerels met blaaspijpen en verkeerde
ideeën rondlopen. De zon was nu opge
gaan en om geen ontmoeting met één
van hen te risqueren, had ik mij voor
genomen om een wijde boog naar het
Luid-Oosten te maken en dan open en
b'oot door de stad weer binnen te ko
men. Maar nu dacht ik. kon ik twee
vliegen in één klap slaan.... n.1. lang
genoeg wegblijven, om de zaken nier
tot rust te laten komen en meteen mijn
theorie eens te testen betreffende die
vent, die dat logboek gestolen had.
Hij had precies geweten, waj hij heb
ben wilde en dus moest hij goed inge
licht zijn over Don Arturo. Mijn gis
sing was, dat wij van Carracas af ge-
*dgd waren door iémand, die wellicht
wist, waar het ons om te doen was.
Het verbaasde mij niet erg, want ik
bid meermalen op ons spoor achter oits
rook gezien en had mij afgevraagd, wat
dat te betekenen had. Bovendien nad
ik er over nagedacht, wie het wel zijn
kon, die hiervoor in aanmerking kwam.
Vóór we hier kwamen, zijn we een
week in die open vallei geweest. Een
«der, die ons gevolgd zou zijn, zou ze
ker daar langs komen en ik zou mis-
srluen hun kamp kunnen vinden.
Om mijn spoor vrij te maken, ging
ik over enige afstand door de toppen
vtn de bomen. Toen liet ik mij zakken
et stak over naar het zuidoosten; de
stad liet ik daar terzijde liggen en ik
kwam in de vallei niet ver van de plek,
waar wij die verlaten hadden.
En jawel, drie mijlen verderop vond
ik Pasquale en de karavaan netjes in
een soort holte opgeborgen en dat deed
alles precies kloppen. Zie je
Mary onderbrak hem: „Die karavaan
was zeker van Pierre Bourassa?"
„Ja. Als je er even over nadenkt,
was het nogal dftidelijk"
„We hadden al beredeneerd, dat het
op de een of andere manier zijn werk
moest zijn", zei Mary, „ofschoon we
het mis hadden betreffende de details.
Was hij het, die zijgedood heb
ben?"
(wordt vervolgd)
(Buiten verantwoordelijkheid der
Redactie)
Het spijt me oprecht, mijnheer de
redacteur, dat U zo boos bent over de
f 12.000 pensioen voor doctor Beel,
want nu hebt U slapende honden
wakker gemaakt. Ik gun docter Beel
dat beeldige douceurtje van harte, en
ik gun het alle beunhazen, wier acti
viteit ons Nederlandse volk ontelbare
millioenen schade heeft berokkend.
Laten de heren Beel, Romme, Van
Mook. Van Kleffens, Schermerhorn,
Van Maarseveen en alle anderen van
het legioen Indie-kenners maar rustig
met pensioen gaan en geef hun wat
mij betreft het dubbele per jaar. Dat
zou niet alleen voor de schatkist voor
deliger, maar voor de toekomst van
ons vaderland een grote weldaad zijn.
Misschien zouden scribenten als H.
van Hulst (die deze week een verras
send gedegen ingezonden stuk in deze
courant schreef) en Frans Goedhart
(alias Pieter 't Hoen) hun geestelijk
voedsel in hun provisiekast houden,
wanneer zij jaarlijks (laten wij niet al
te breed doen) f 6.000 ond/erstand ont
vingen. Uw medewerker Anthony van
Kampen, die nog besef heeft van de
ware grootheid van een volk, kan dan,
wat mij betreft, van regeringswege
met f 1.000 worden gehonoreerd voor
ieder vervolg op de beide voortreffe
lijke ingezonden stukken, die hij in
Uw blad schreef.
Tot de heer Van Hulst zou ik willen
zeggen: de na-oorlogse Nederlandse
regeringen hebben hun politiek kun
nen voeren, dank zij de steun van een
meerderheid, die op uiterst geraffi
neerde wijze werd verkregen en (op 't
kantje af) behouden. De regeringspar
tijen danken het grootste percentage
van hun stemmen aan de „grijze mid
denstof', die politiek ongeschoold is en
met een paar mooie leuzen gemakke
lijk te lijmen valt. Onder de tegen
standers van de regeringspolitiek
schuilen naar mijn gevoel meer des
kundige en tot oordelen bevoegde,
meer principiële en zelfstandige Ne
derlanders dan onder degenen die nu
ons land in vier jaar tijd naar de af
grond hebben gevoerd.
Den Helder. a. O.
