Geen land van ijsberen en Eskimo's
o brak Wereldoorlog II uit
De tijd vloog al vliegend om
Amerika wenst dat Surabaja
Nederlandse basis blijft
Zwerftocht over IJsland (1)
Het dunst bevolkte
eiland van Europa
Wordt „De Emmaüsgangers"
weer tentoongesteld?
Commissie voor opstelling
van Indonesische grondwet
Hef dramatische Augustuseinde van 1939
Scheepvaartberichten
Bertus de Harder maakte
goed debuut
Russische gewichtheffers
naar Scheveningen?
DONDERDAG 1 SEPTEMBER 1949
UET 39 PASSAGIERS vertrokken we van Schiphol met het „Amerika-Cura^ao"-
1 vliegtuig: de Pontianak. Er werd grotendeels boven de wolken gevlogen; in
de verte was het Helderse Marsdiep te onderscheiden en gezellige kleine kinde
ren, die op weg waren naar Cura^ao, vermaakten zich in de wandelgang tussen
de beide rijen stoelen. De stewardess voorzag ons van sigaretten en later van een
smakelijke kop koffie met cake. het bekende recept, dat de KLM zo populair
heeft gemaakt. De tijd vloog al vliegend om, zodat het nauwelijks te begrijpen
was, dat Prestwick, het vliegveld bij Glasgow in Schotland, na enkele uren
reeds in zicht was. Nadat landingskaart en gezondheidscertificaat naar beste
weten waren ingevuld, steeg ik precies om kwart voor negen uit. Trouwens de
time-table van de KLM geeft dat aan!
betekenis van het woord, kent men op
IJsland niet. Bij een van mijn tochten
wees men mij met enthousiasme op een
honderdtal dennen, een bezienswaar
digheid. Zo is het ook met de berken,
die gewoonlijk tussen de vier en acht
meter hoog zijn. Kolenmijnen zijn er
feitelijk niet. De steenkool, die op en
kele plaatsen in het Noorden wordt ge
dolven, is van minder goede kwaliteit.
Maar daartegenover is de waterkracht
onuitputtelijk. Het is mij bijkans niet
mogelijk u een opsomming te geven
de reeks watervallen, welke ik kon
bezoeken. De ene is al groter dan de
andere. Daarnaast de warmwaterbron
nen in alle varianten, stoomontwikke-
ling, borrelende bronnen met zwavel-
water, kokende modderbronnen enz De
betekenis van dat alles is niet in woor
den en evenmin in cijfers uit te druk-
rvE VOLGENDE DAG zou de reis
voortgezet worden en zou Reykjavik
worden bereikt. Een primitieve hotel
kamer op Prestwick bood mij die nacht
onderdak. Maar in plaats van om half
twee vertrokken we met circa 40 passa
giers om half vijf. „Gullfaxa" was de
naam van het vliegtuig, dat ons ver
voerde. Andermaal een reis boven het
wolkendek. Onderweg verzocht de
vriendelijke IJslandse stewardess ons
het horloge een vol uur terug te zet
ten op IJsland heeft men n.1. de zo
mertijd ingevoerd de passagiers
kregen een zakje met pepermunt-drups
en later een eenvoudige boterhammen-
maaltijd. De inrichting van het vlieg
tuig was anders dan op de Amerika-
route. Er waren feitelijk drie passa
gierscabines, elk voor zich af te sluiten
met een gordijn, terwijl elke cabine ook
weer aan beide zijden van de stoelen,
dus langs de gang, met gordijnen ge
sloten kon worden.
Sneeuw op IJsland
TALRIJKE papieren moesten worden
ingevuld; de schier volledige geschie
denis van de passagier moest worden
geboekstaafd, een speciale landings
kaart ontbrak niet. Tegen 7 -uur in de
avond naderden we het eiland. De eer
ste aanblik deed mij stom verbaasd
opkijken. Alle bergen, om dg stad
Reykjavik lagen onder de sneeuw. Tot
vóór enkele dagen had het n.1. op IJs
land flink gesneeuwd. Mijn buurman in
het vliegtuig, een IJslander, die Engels
sprak, deelde mij mede, dat na 1920
een dergelijke late lente op IJsland nog
niet was voorgekomen. Ik zou trou
wens in de komende dagen eerst ver
nemen, wat dit voor het land beteken
de. Hoe het zij, het uitzicht was prach
tig, de zon bescheen de enorme sneeuw
vlakten en temidden daarvan; Reyk
javik, de hoofdstad van IJsland. Het
vliegtuig landde vlot op een der lan
dingsterreinen buiten de stad gelegen.
De douane-controle, verricht in een
uiterst primitief gebouwtje, had weinig
om het lijf. Het grootste gedeelte der
passagiers werd door bekenden afge
haald en ging met eigen auto's stad
waarts, terwijl ik mij neerzette in een
vrij bedenkelijk uitziende autobus.
Twee passagiers, de stewardess en de
chauffeur vormden het gezelschap.
Deze eerste autotocht zal ik niet ge
makkelijk vergeten. Met handen en
voeten moest ik me zelf in het gelid
houden. De buitenweg van het vlieg
veld tot aan de stad voldeed feitelijk
aan geen enkele eis, waaraan een be
hoorlijke weg behoort te voldoen. Mijn
achterman, een Reykjaviker, die aan
dit geheel blijkbaar al lang gewend is,
moest op een zeker ogenblik mijn hoed
grijpen, die vanwege een fantasti
sche kuil, die we doorkruisten mijn
hoofd wenste te verlaten.
In de stad kwam het geheel enigs
zins tot rust er kon ik me wat vrijer
bewegen. Omstreeks half negen stapte
ik hotel Borg binnen en nauwelijks een
kwartier later was ik op mijn kamer
bezig de koffer en actetas te ledigen.
Een en ander lag niet meer op de plaats
waar ik het 's morgens op het vlieg
veld Prestwick had gedeponeerd!
Geen beren en Eskimo's
AANGEZIEN mij maar al te goed
bekend is, dat men bij ons weinig van
IJsland weet en dat over dat eiland de
meest belachelijke verhalen de ronde
doen, als zouden er Eskimo's wonen en
ijsberen ronddartelen, laat ik een aantal
oriënterende opmerkingen vooraf gaan.
Dit eiland is ongeveer driemaal zo
groot als Nederland en ligt Westwaarts
van Noorwegen, op een afstand van
circa 600 mijl. Alleen een zeer klein
gedeelte van IJsland ligt boven de
poolcirkel, verreweg het grootste ge
deelte er onder. Van het totale gebied
is het binnenland grotendeels niet in
cultuur gebracht en bestaat uit vulka
nen, gletchers, lava en zand.
Dank zij de warme golfstroom, welke
IJsland omspoelt is de doorsnee-tem
peratuur uiterst dragelijk. De Oost-
Zuid- en Zuid-Westkusten zijn altijd
ijs-vrij. De dierenwereld is klein. Scha
pen en paarden vormen daarvan het
hoofdbestanddeel. Het aantal vogelsoor
ten is legio, terwijl de zeeën voor ha
ring, kabeljauw enz. zorgdragen, de be
langrijkste bron van inkomsten voor de
IJslandse bevolking. De plantenwereld
is van weinig betekenis. Bossen, in onze
In Brussel loopt het gerucht, dat het
curatorium van het museum Boymans
te Rotterdam thans definitief heeft
besloten het veelomstreden schilderij
»De Emmaüsgangers" binnenkort weer
tentoon te stellen. Deze beslissing zou
in het bijzonder steunen op het onder
zoek van de Belgische kunstkenner
Jean de Coen. Zoals bekend is, ver
dedigt deze de stelling, dat het doek
geen vervalsing door Han van Meege
ren is, doch een echte Vermeer De
beer De Coen heeft het schilderij in
™ei van dit jaar schoon gemaakt,
waardoor het zeer veel aan schoon
eid moet hebben gewonnen.
Met zijn goede woningen, zijn
universiteit en talrijke gebouwen
is Reykjavik een moderne stad,
die dank zij de luchtvaart een
geregelde verbinding heeft met de
overige delen van Europa.
Jhr. Dr. J. C. MOLLERUS
Secretaris van de Kamer van
Koophandel en Fabrieken te
Haarlem geniet in onze provincie
een grote bekendheid. Op tal
rijke Nuts-avonden heeft hij zijn
publiek geboeid met lezingen
ove zijn reizen door Europa en
ver daarbuiten. Enige maanden
geleden vloog Dr. Mollerus naar
IJsland. Het is ons een eer hier
bij het eerste van een drietal ar
tikelen te publiceren, waarin hij
zijn reisbevindingen op dit eiland
van gletchers en geysers neer
schreef. Wij doen dit met de
overtuiging, dat onze uitgebreide
lezerskring met belangstelling
zal kennis nemen van hetgeen
Jhr. Dr. Mollerus op IJsland
trof.
ken. Zeker is, dat van deze gratis hulp
krachten nog maar een klein gedeelte
in exploitatie is.
De bevolking
IJSLAND is schaars bevolkt. Er wo
nen in totaal circa 140.000 mensen,
d.w.z. 1,4 per km2. Het eiland is het
dunstbevolkte eiland van Europa. Noor
wegen volgt dan met 9 inwoners per
km2 en ons land staat aan de top met
2 In de laatste eeuw verdubbelde het
aantal inwoners van IJsland. Ongeveer
een derde gedeelte der huidige bevol
king is landbouwer.
De hoofdstad Reykjavik telt pl.m.
51.000 inwoners. Een uitgebreid wegen
net in het land verzorgt de verbinding
De delegaties van BFO en Republiek
hebben een technische commissie tot
opstelling van de voorlopige grondwet
voor Indonesië benoemd. Deze com
missie werd réeds aangekondigd in de
resultaten van de Inter-Indonesisch»
conferentie in Batavia.
De commissie is als volgt samenge
steld: voor de Republiek: prof. Supomo,
Sujono Hadinoto en Mohammed Jamin.
Voor de BFO: mr. Mohammed Kosasih
Purwanegara, mr. Teng Tsjin Leng,
Anak Agung Gde Agung en Radja Ka
li amsj ah.
Het ligt in de bedoeling, dat de com
missie in haar werkzaamheden gelijke
tred zal houden met de resultaten, die
cp de Ronde Tafel-conferentie worden
bereikt.
tussen de verschillende plaatsen, in
hoofdzaak met autobussen. Deze wegen,
waarbij de fijngemaakte lavablokken
van groot nut zijn, zijn uitermate stof
fig. Zij zijn in aanleg en onderhoud
zeer kostbaar. Ook biedt het vliegtuig
in het binnenlands verkeer tal van mo
gelijkheden. In de sneeuwmaanden zijn
uiteraard bij het verkeer dikwijls grote
moeilijkheden te overwinnen.
Op IJsland bestaat verplicht onder-
w-ijs voor allen van 7 tot 15 jaar. Een
vijftigtal gouvernements-districtsartsen
heeft mede de hygiënische verzorging
in handen. In de kleinere rayons heeft
men de beschikking over min of meer
goed geoutilleerde ziekenhuizen. In
Reykjavik en Akureyri vindt men mo
derne ziekeninrichtingen. IJsland is
een republiek onder leiding van een
president, Sveinn Björnsson, zes mi
nisters en een Parlement (Althing).
Op 17 Juni 1944 scheidde IJsland zich
na een gehouden plebisciet defi
nitief van Denemarken af.
(Wordt vervolgd).
z
yien jaar geleden stond de mensheid aan de vooravond van de Tweede Wereld
oorlog. Tien jaar geleden liepen in alle steden van Europa de mensen des
avonds bij drommen naar de dagbladbureaux, waar het ene bulletin na het
andere werd opgehangen en luidsprekerinstallaties de berichten ook hoorbaar
maakten. Andere zaten met bevende harten bij hun radiotoestellen, geen nieuws
uitzending overslaand. Allen voorvoelend, dat een nieuwe oorlog zou uitbreken,
tegen beter weten in hopend, dat de catastrofe op het laatste moment toch nog
vermeden zou kunnen worden.
Tien jaar geleden waagden in de
Duitse steden nietige groepjes vrouwen
het om te demonstreren tegen de oor
log en vóór de vrede.
Zij werden weggevaagd door Hitiers
bruine benden, die juichend deor de
straten trokken in het vooruitzicht van
hun snelle zegepraal, die Hitier immers
beloofd had. In de Rijkskanselarij en
in Berchtesgaden speelden de Nazilei
ders koel en berekenend hun spel. Zij
geloofden niet aan oorlog, zij hadden
alleen hun eigen volksmassa opge
zweept. Zij waren ervan overtuigd, dat
noch Engeland, noch Frankrijk het tot
een cnoflict zou laten komen. Ook
ditmaal, nu het om Polen ging, zouden
zij op 't allerlaatste nippertje de Duit
se verlangens inwilligen
SPANNING,
HET PAUZE-JAAR,
Het had dat gehele jaar reeds ge
spannen. Toen Hitier op de 30ste Janu
ari zijn traditionele rede hield ter her
denking van het aan het bewind ko
men van de Nazi's in 1933, had hij met
een verbijsterende brutaliteit ronduit
verklaard, dat hij, toen de inbezitname
van Oostenrijk voltooid was, onmiddel
lijk bevel had gegeven aan het leger
om 2 October 1938 tot een militaire ac
tie tegen Tsjecho-Slowakije over te
gaan. Huiverend hoorde Europa, dat
alle schone beloften, die dus lagen tus
sen Oostenrijks ondergang en de sma
delijke conferentie van München, waar
bij Tsjecho-Slowakije geofferd werd.
slechts ten doel hadden gehad Hitiers
ware bedoelingen te maskeren.
Zes weken later ontbood de Führer
de leidende Tsjechische staatslieden
naar Berchtesgaden en maakte een
eind aan de onafhankelijkheid van hun
staat Bohemen en Moravie werden
Duits protectoraat en Slowakije werd
een vazalstaat van Berlijn.
OORLOG?
Het offer van München was vergeefs
geweest. Een golf van verontwaardi
ging ging door Europa. En 't zag er in
die Maartdagen van 1939 naar uit, dat
een conflict reeds onvermijdelijk was
geworden, te meer, omdat Roosevelt op
15 April nog een persoonlijke poging
waagde om Hitier de veiligheid van
dertig met name genoemde staten te
doen garanderen in ruil voor economi
sche steun enmogelijke terugga
ve der Duitse koloniën, maar Hitier dit
aanbod, deze poging honend van de
hand wees.
Wel proclameerde de aan grenzeloze
zelfoverschatting, aan hoogmoedswaan
zin leidende Duitse kanselier nu zijn
eisen jegens Polen. Dat gebeurde op 28
April: tegelijkertijd werden door'Duits
land het vlootverdrag met Engeland en
het niet-aanvalsverdrag met Polen op
gezegd. Engeland en Frankrijk hadden
reeds eerder verklaard Polen te zullen
steunen. Polen wees op grond van deze
verzekering de Duitse eisen af en zeide
geen vrede tot elke prijs te wensen
Nu moest het conflict uitbreken
RUSLAND
Er gebeurde echter niets. De waak
zaamheid der millioenen in Europa
verslapte. Men gaf zich over aan de
ijdele waan, dat Duitsland zich door
Engeland en Frankrijk had laten im
poneren,
Wat in werkelijkheid geschiedde, was
dat Hitier onderhandelingen aanknoop
te met Sowjet-Rusland, dat toentertijd
reeds maandenlang besprekingen voer
de met Engeland en Frankrijk.
Zorgvuldig werden deze onderhande
lingen tussen nationaal-socialisten en
communisten geheim gehouden. Waren
zij bekend geworden, niemand zou
trouwens geloofd hebben aan een tast
baar resultaat. Water en vuur immers
konden onmogelijk samen gaan.
DONDERSLAG
BIJ HELDERE HEMEL
Maar zy gingen samen. Op 19 Au
gustus werd bekend gemaakt, dat
TIEN jaar geleden, op de 1ste
September brak de tweede We
reldoorlog uit. Het relaas der ge
beurtenissen in de laatste dagen
laat zich lezen als een detective
roman. In drie korte artikelen
roepen wy het weergaloze drama
der laatste Augustusdagen van
1939 nog eenmaal voor onze lezers
op.
Duitsland en Rusland een handelsver
drag hadden gesloten, op 21 Augustus
kwam als een donderslag bij heldere
hemel de tijding, dat er ook een niet-
aanvalsverdrag was afgesloten.
Engeland en Frankrijk werden er
volkomen door verrast: het was voor
de democratische staten een diploma
tieke nederlaag, die haar weerga in de
historie niet kende. Eensklaps had Hit-
Ier de handen vrij gekregen. Zelfs als
Engeland en Frankrijk bij een gewa
pend conflict Polen te hulp zouden
snellen, zou Hitier niet meer bevreesd
behoeven te zijn voor een twee fron
tenoorlog. Rusland en Duitsland had
den onder elkaar Oost- en Midden-Eu
ropa verdeeld
Dat de oorlog nu zou uitbreken was
duidelijk, Stalin had door zijn bondge
nootschap met Hitier de laatste hinder,
palen, die tussen Hitier en een nieuw
succes schenen te staan, weggenomen.
Evenzeer als bij Duitsland, ligt bij de
Sowjetunie de verantwoordelijkheid
voor het losbarsten van de oorlog, die
aan zovele millioenen het leven kostte.
Maar vóór deze tweede Wereldoorlog
uitbrak, in de luttele dagen, die de
21ste Augustus scheidden van de 1ste
September, volgde er nog een diploma
tieke activiteit, zoals de mensheid nim
mer had aanschouwd, om de vrede te
redden en Duitsland terug te houden
van de laatste, noodlottige stappen.
Duizenden en duizenden volgden tien
jaar geleden het verloop daarvan met
bonzend hart, met ingehouden adem.
Nu tien jaar later, laat het relaas zich
lezen als een detectiveroman, even sen
sationeel, even spannend, even lugu
ber
Noodzakelijk verweer legen
opdringend communisme
(Van onze diplomatieke medewerker)
WANNEER MEN niets voegt bjj niets,
is de uitkomst nog altijd nul. Het is
deze waarheid als een koe, die het
enthousiasme der Amerikanen voor
een Stille Zuidzeepact, als een soort
pendant van het Atlantische Pact. ge
heel heeft bekoeld en bovendien heeft
geleid tot wat meer begrip aan Ame
rikaanse zijde voor het Nederlandse
standpunt in de Indonesische kwestie,
die, naar men hopen mag, thans aan
qc Ronde Tafel in de Haagse Ridder
zaal een bevredigende oplossing tege
moet gaat. Maar deze regeling moet
en de Amerikanen maken er niet lan
ger een geheim van, dat dit ook hun
nadrukkelijke wens is de beschik
baarstelling van de vlootbasis Surabaja
aan de Nederlanders omvatten. Dit is
beslist geen onredelijk verlangen. Want
een keten van bolwerken in het Verre
Oosten en Zuid-Oost-Azie, die een dam
kan vormen tegen het opdringende
cummunisme, is niet slechts een le
vensbelang voor de Atlantische ge
meenschap, waarvan zowel de Ver
enigde Staten als Nederland deel uit
maken, maar ook voor Indonesië zelf.
De Amerikanen hebben lang ge
dacht, dat men de nationalistische
beweging in Azie slechts de vrije teu
gel behoefde te laten en de nieuwe
regiefns hoogstens met wat raad, daad
en in het uiterste geval een paar
scheepsladingen wapens zou hebben
bij te staan, om het communisme ach
ter de grenzen van Buiten-Mongolie,
Mandsjoerije en Noord-Korea te kun
nen houden. De ontwikkeling, in het
bijzonder in landen als China in Bir
ma (dit laatste land kreeg de onvoor
waardelijke vrijheid van Engeland,
om onmiddellijk daarna in de chaos
te verzinken) heeft hen echter ge
leerd, dat de Aziatische landen,
wanneer het eenmaal werkelijk ernst
wordt, nagenoeg geen innerlijk weer
standsvermogen bezitten. Dat is ook
geen wonder. Azie mist de welonder-
legde bevolking, het organisatiever
mogen en de industrie, welke ten min
ste op het Westelijk halfrond in de
strijd tussen democratie en commu
nisme de weegschaal ten gunste van
de eerste levensbeschouwing doet
doorslaan.
De landen van Oost-Azie en Zuid-
Oost-Azie, die hun onafhankelijkheid
leeds gekregen hebben of deze spoe
dig zullen verwerven, in een bondge
nootschap aaneen te smeden, zoals
door de presidenten van de Philippij-
nen Zuid-Korea is voorgesteld en oor
spronkelijk ook wel door de Amerika
nen overwogen is, heeft geen enkel
nut Want, zoals al gezegd, wanneer
men niets voegt bij nietsZelfs
v/apenleverantios op grote schaal
kunnen niet baten, wanneer het door
Moskou geleide communisme tot de
definitieve aanval overgaat en deze
landen voor het overige op zichzelf
aangewezen zijn. Het snel zijn onder
gang tegemoet gaande nationalistische
China bewijst het. In India en Pa
kistan ligt de macht weliswaar nog
steeds in handen van de democratisch
georiënteerde nationalisten, maar nie.
mand zal durven garanderen, dat dez:
landen, wanneer het communisme
hun grenzen dichter genaderd is, de
vuurproef kunnen doorstaan. Voor de
nieuwe Verenigde Staten van Indo.
nesie zullen de zaken niet anders lig
gen. De Republiek moge er in ge
slaagd zijn ongetwijfeld mede dank
zij het feit, dat de Nederlanders zich
dicht in de buurt bevonden met een
Muso af te rekenen, maar Moskou zal
ongetwijfeld een nieuwe „man met
een opdracht" zenden., wanneer het
de tijd er toe rijp acht. En de tijd (al
er toe rijp worden, indien het Wesiett
zou besluiten, Azie de vrijheid, maar
ook niets verder dan de vrijheid te
geven. Dat zien nu ook de Amerika
nen in en zij zijn klaarblijkelijk be
reid daaruit de consequenties te trek
ken.
Wat de nieuwe souvereine staten
van Azie van hét Westen nodig heb
ben, is samenwerking, voorlichting en
economische hulp, die op ruime schaal
en zonder imperialistische bijbedoelin
gen moet wcrrden gegeven. Slechts op
deze wijze zal het mogelijk zijn, deze
potentieel rijke gebieden te ontwikke
len tot een macht in dienst van d«
wereldvrede en de welvaart der ge
hele mensheid.
Een mogelijkheid
INMIDDELS echter is het nodig, Zuid-
Oost-Azie (hetzelfde geldt overigens
ook voor het Nabije Oosten) te bevei
ligen tegen de communistische vloed
golf. En de enige macht, die daartoe in
staat is, is de Atlantische gemeen
schap. Om deze taak te kunnen ver
vullen zal zij moeten kunnen beschik
ken over basis, die aan de rand van
het gevarengebied en niet duizenden
kilometers daarvan verwijderd liggen.
Dit is de reden van de Amerikaanse
belangstelling voor Surabaja en zal er
ook de reden van zijn, wanneer zij
straks by het sluiten van een vredes
verdrag met Japan, voor de Atlanti
sche gemeenschap aanspraak op vlooi
en luchtvlootbasis maken.
Zoals men ziet, wenst het Westen in
Azie geen militaire steunpunten op
grond van egoïstische motieven. Zodra
de Aziatische landen zich ontwikkeld
hebben tot een macht, in staat zich-
zelve tegen het communisme te verde
digen, zullen zij als overbodig ont
ruimd kunnen worden.
Helaas ziet men aan Indonesische en
in ieder geval aan Republikeinse zijde
het noodzakelijke en daarom ge
rechtvaardigde van de Westerse aan
spraak op een militaire basis nog niet
goed in. Klaarblijkelijk in de weten
schap van hetgeen kermen moest, neeft
Mohammed Hatta in vele interviews
te kennen gegeven, dat de Verenigde
Staten van Indonesië neutraal moeten
blijven en zich aan geen enkel blok
mogen binden. Ongetwijfeld zijn deze
verklaringen afgelegd in de angst,
wellicht de ene afhankelijkheid voor
de andere té moeten ruilen, en niet
uit liefde voor het communisme. Mis
schien ook hebben de Nederlanders
er wel enige schuld aan, omdat zij tcrt
nog toe nagelaten hebben, de Indo
nesiërs de doelstellingen van hun bui
tenlandse politiek (medewerking aan
de vorming van een macht, sterk ge
noeg om het communisme in toom te
houden en zodoende de wereldvrede
te handhaven) voldoende duidelijk te
maken. Maar hoe dit ook zij -L er is
nog steeds tijd om de Indonesiërs te
verklaren, dat ook zij offers voor de
organisatie van de wereldvrede moe
ten brengen. Want zonder deze
wereldvrede zal de onafhankelijkheid,
die zij op het punt staan te verwer
ven, niet meer dan een droombeeld
blijken te zijn.
Alderamin 30 Aug. van Vlaardi^gen te
Lulea. Aikaid Beira-Amsterdam pass 30
Aug. Kaap da Gata. Alnati Buenos Aires
Kctterdam 30 Aug. 120 mijl West Kaap
Bianca. Anisteldiep Batavia-Amsterdam
pass. 30 Aug. Kaap Bougaronica. Benne
kom Amsterdam-Chiii 30 Aug. van Antwer
pen. Boissevain Buenos Aires-Japan 31 Aug.
te Tamatave. Drente Java-New York 30
Aug. van Batavia. - Jacob Cats 30 Aug. van
Lulea naar Rotterdam. Java Amsterdam-Ja va
pass. 30 Aug. Minicoy. Jaarstroom^ Am
sterdam-West Afrika 30 Aug. van Dakar. -
Joh. van Oldenbamevelt Java-Amsterdam
pass. 30 Aug. n.m. Malta. -Kota Baroe Java
Rotterdam pass. 31 Aug. Algiers. - Klipfon
tein Kaapstad-Amsterdam 30 Aug. van Tene
rilfe. - Lemsterkerk Calcutta-Rotterdam 30
Aug. te Boulogne. Maetsuycker 30 Aug. van
Singapore te Fremantle. Malvina (t) 31
Aug. van Miri te Pladjoe. - Muiderkerk 31
Aug. van Lobito te Pointe Noire. - Omala (t)
31 Aug. van Tripolis te Havre. - Ovula (t)
30 Aug. van Singapore naar Pladjoe. - Poly-
doius Makassar-Amsterdam pass. 30 Aug,
Minicoy. Riouw 30 Aug. van Bombay te
Xarachi. Rotti Bombay—Antwerpen 30 Aug.
te Port Said. Sibajak 30 Aug. van Soera-
baya naar Semarang. Singkep 30 Aug. van
Port Swettenham naar Singapore. Sloterdijk
30 Aug. van New York naar 'New Orleans.
Soestdijk 30 Aug. van Puket naar Aden.
Stad Dordrecht 30 Aug. van Setubal naar
Rotterdam. Stad Schiedam 30 Aug. van
Glasgow naar Lulea. Stuyvesant Parama
ribo-Amsterdam 31 Aug. te Plymouth.
Sumatra Ainsterdam-Java 30 Aug. van Suez.
- Talisse Java-Liverpool pass. 30 Aug. Al
giers. Tabian Java-Amsterdam 30 Aug. van
Djeddah. Telamou 30 Aug. van Trinidad
naar Madeira. - Waterland Buenos Aires-
Amsterdam 30 Aug. te Las Pa lm as. - Zuider
kruis Rotterdam-Java pass. 30 Aug. 24 uur
Kaap Guardafui. - Aicyone Amsterdam-Basra
30 Aug. van Port Said. - Blitar Roiterdam-
Java 30 Aug. te Singapore. Frenoe Java-
New York 31 Aug. te Singapore verwacht. -
Friesland New York-Java 30 Aug. te Port-
Scedan. Indrapoera Rotterdam—Batavia 30
Aug. 1.45 uur van Suez. Kota Inten 31
Aug. 5 uur van Rotterdam op rede batavia.
- Mariekerk Rotterdam-Japan 31 Aug. van
Singapore. - Pr. Fred. Hendrik 30 Aug. van
Montreal te Rouen. - Pr. Joh. Will. Friso
Rotterdam—Montreai 30 Aug. 520 mijl west
Scillies. - Pr. Philips Willem 30 Aug. van
Halifax te Philadelphia. - Pr. Willem II 31
Aug. van Rotterdam te Antwerpen. - Pr.
Willem IV 30 Aug. van Fort Alired naar
Antwerpen. Zeeman 29 Aug. van Lorenzo
Marqué/, te Calcutta. - Zuiderkruis Rotter-
clam-Batavia 30 Aug. 2 uur van Aden. -
Aigorab Porto Alegre-Rotterdam 30 Aug. van
Santos. - Akkrumdijk 31 Aug. van Antwer
pen te Rotterdam. - Alphard 30 Aug. van
llio Grande naar Buenos Aires.
Bertus de Harder heeft Zondag j.1.
voor zijn nieuwe club Bordeaux tegen
Stade-Red Star gespeeld en de voetbal
medewerker van de Equipe is zeer
goed te spreken over zijn debuut in de
competitie. De Harder wordt in tech
nisch opzicht een van de beste spelers
van de Franse eredivisie genoemd. Hij
heeft een meesterlijke balcontröle, kent
de kunst van de schijnbewegingen tot
in de puntjes en munt eveneens uit in
het zuiver doorgeven van de bal naar
ongedekte medespelers. In. tweeërlei
opzicht schiet hij naar de mening van
de man van de Equipe echter nog te
kort: zijn conditie is nog niet voldoen
de voor het beroepsvoetbal en hij be
seft niet genoeg wat van een voor
waarts in het hedendaagse voetbal ge-
eist wordt. Toen bijvoorbeeld de rechts
half van Stade-Red Star, dus zijn on
middellijke tegenstander, in de tweede
Tielft een aanval opzette, liet De Harder
hem kalm zijn gang gaan, zonder een
vin te verroeren. Maar als deze twee
leemten in zijn spel verdwenen zijn zal
De Harder uitstekend voldoen, besluit
de medewerker van de Equipe. De
wedstrijd in kwestie werd met 21
door Bordeaux gewonnen.
Naar wij vernemen is bij de organi
satiecommissie van de wereldkampioen
schappen op 4, 5 en 6 September a.s.
te Scheveningen via de Tsechoslowaak-
se krachtsportbond bericht ontvangen
dat Rusland een volledige ploeg naar
Scheveningen zal afvaardigen. Dit was
door een Russische official meegedeeld
aan een bestuurslid van de Tsjechische
bond. De Russen hebben evenwel of
ficieel nog niets van zich laten horen,
maar het is niet uitgesloten, dat zij
kort vóór de aanvang der wedstrijden
in Nederland zullen verschijnen. Alhoe
wel de inschrijvingstermijn al lang ver
streken is zal de organisatiecommissie
geen bezwaar maken tegen hun deel
neming: een krachtmeting tussen Rus
sen en Amerikanen zou een der hoogte
punten van de kampioenschappen zijn.
BEVORDERING VAN DE EXPORT
Naar wy van officiële zijde verne
men zal de minister van Economische
Zaken, prof J. R. M. van den Brink,
op Dinsdag 6 September te Utrecht 'n
bijeenkomst houden met vertegenwoor
digers van het bedrijfsleven om mede
delingen te doen nopens de maatrege
len, welke de regering denkt te treffen
tot het bevorderen van de export.