Vanjagers-sportiviteiten eenden die heus niet zo stom zijn! VAN HOUTEN 7 7 ms Wereldhandel staat voor zware crisis 7 7 Vj Het Trek-uur, tijd voor de jager IJmuiden Visserijbesommingen Naar het rijk van Jungle Pimpernel Chaos zou erger zijn dan na 1930 Saneringsmaatregelen weer in het geding Het Nederlandse merk met Wereldreputatie Plotselinge regen in Haagse schouwburg Cripps en Bevin naar Washington nieuwe boek TRIBUNE De jacht in het polderrijk West- Friesland vormt een hoofdstuk vol avontuur en sportiviteit: Wanneer de zon daalt, de toenemende bries de wolkenflarden voortstuwt, het water in de vaarten grauw kleurt en de stilte valt over het land, dan is de tjjd aangebroken waarop de jager het veld zoekt. Daar richt h(j zjjn blik om hoog en volgt de vlucht van een kop pel wilde eenden dat tegen het zwerk voortwiekt: de dagelijkse „trek" in het avonduur is begonnen. Vanuit het westen komen de ranke smienten en de kleine talingen aange vlogen en over de IJselmeerdijk zei len de zware slobeenden met hun bek ken als lepels, de polder in. Twee leden van de West-Friese Ja gersvereniging, de heren P. Oud en H, de Wolf, hebben ons mee op jacht genomen. De passie die de jager en zijn hond bij het naderen van het wild Alleen zijn kop, maar niet eens zijn snavel, komt boven het water uit. Wij zien die voor een luchtbel aan. Maar de Wolf zegt: „Dat is 'm, om al wat je wil" En hij heeft, zoals even later blijkt, gelijk. Stomme eend? Wie ooit op jacht ging, zal toegeven dat die minder vleiende beeldspraak van „stomme eend" niet opgaat. In de enkele weken dat er nu gejaagd wordt, werden in de Polder minstens vierhon derd eenden neergelegd. De meesten in de eerste dagen van de jacht. De slob eenden, die hoofdzakelijk hun domicilie kiezen boven het IJselmeer, ziet men bijna niet meer in de Polder. Ze zijn schuw geworden. En de koppels die vanuit de Kooi onder Zwaagdijk, in 't veld neerstrijken hebben hun trouwe wakers. Bij onraad geeft hij geen ge luid, richt slechts de kop wat op en dat is voor allen het teken om onver wijld de vlucht te nemen. Vaak zit de „waker" op het land, terwijl de ande ren in de sloot zich aan een maal kroos te goed doen. Daar komt een koppel eenden aan: waar zal het neerstrijken? aangrijpt, is ook ons niet voorbij ge gaan. We hebben gezworven op onge- ploegd land en tussen het eeuwig-rui send hoge riet, zijn geslopen langs kleine plassen en hebben de jonge, nog onbedreven, jachthond Marja tot stilte gemaand. Sportiviteit. Er zijn mensen die iets tegen jagen hebben, zoals er ook zijn die het be drijf van de Visser wreed vinden. We kunnen ons dat begrijpen. Maar wie de practijk van een goede jager ziet zal diens sportiviteit roemen. In het neer schieten van een argeloos rondzwem mende eend bestaat jagen niet. Let maar eens op. Het koppel dat hoog bo ven de hoofden van de gespannen toe ziende jagers cirkelt, strijkt neer in een nabijgelegen sloot. Voorziehtig schuifelen we over het land in de richting van het water. Tot op enkele meters naderen we de een den. Acht stuks. Een schot hagel kan hier nu vernietigend werk doen, maar En Piet waagt een schot onze jagers schieten niet. Ze springen plotseling uit hun gebogen houding overeind en acht eenden kiezen het luchtruim. Die kans werd hen gege ven. En pas nu knallen twee schoten. Drie eenden fladderen omlaag. De Jachthond wordt op de buit afgestuurd, maar hij begrijpt niets van zijn taak, totdat hem een eend onder de neus ge drukt wordt De tocht wordt voortgezet. In de greppel van een gladiolenveld huppelt •en haas. Is dat wat! „Daar komen we nu niet aan" zeg gen de jagers, „inideze tijd zijn er nog voedsters die dragen". Vergunningen. Men moet heel wat papleren verza melen vooraleer men geweer en weitas kan omhangen. De jachtacte, maar vooral de schriftelijke toestemming van de landeigenaars om op hun terrein te mogen jagen. Die bezitten onze men- •en in ruime mate. Maar om precies te weten waar het land van Jan. Piet of Klaas ligt, is grote bekendheid met het Polderland noodzakelijk. Want op land •tappen waarvoor geen toestemming Werd verkregen, kan intrekking van de jachtacte tengevolge hebben. Onze Jagers echter weten de weg. Dit oostelijke richting komt een slob eend aangevlogen, Piet Oud springt op •n waagt een schot. Veertig nieter verder valt de vogel spatula elypeata! midden In een bloemkooibaan neer. Enkele minuten later op de plek aangekomen, te er geen eend te ontdekken. „Droeg z'n kop ook nog hoog", zegt Oud en dat betekent dat het dier nog kracht ge noeg moet hebben gehad om de nabU- •ijnde sloot te bereiken. We zoeken met arendsblik het water af, maar wij kunnen met de beste wil ter wereld niets ontdekken. Het geoefend oog des Jagers ziet beter. De eend blijkt «lch onzichtbaar gemaakt te hebben. Probeer dan niet van verre afstand de jager de plek te wijzen, waar ge eenden ziet, want die reflexbeweging is voldoende om het wildgevogelte je verjagen. Geduld. In de schemering worden veld en sloot afgezocht. We ontmoeten collega jagers. In goede verstandhouding „ver deelt" men het jachtterrein. Nu het nachtgordijn sneller begint te vallen, wordt op een stuk grasland de grote trek afgewacht. Het wordt, te donker om te zien waar de vogel vrij-verklaarden hun schuilplaats ne men. Daarom wordt gewacht en ge hoopt dat de eenden in de nabij heid van de jager neerstrijken of an ders laag overvliegen. Als dan de kans schoon is, klinkt in de verlatenheid van het veld een schot...i Wanneer de zon achter de Tolweg schuil gaat, wordt het geweer in de foudraal geborgen. Zeven eenden zijn deze avond in hun vlucht dodelijk ver rast. Als we in het duister door smalle sloten huiswaarts varen, klapwiekt een late trekker laag over de boot 't Is of de vogel weet dat hij voor vandaag geen gevaar meer te duchten heeft! De 'aanvoer van Woensdag was: 2500 kisten haring, 750 makreel, 370 schelvis, 200 kabel jauw; 250 schol, 100 tarbot-tong, 100 koolvis, 50 schar, 10 leng, 20 wijting, 10 tongschar, 10 haai, 10 griet, 15 bot en 50 kisten diversen. De prijzen waren per kg: gr. tong 2,55— 2.30; gr. middel 2,35-2,15; kl. middel 2,45- 2,15; kl. I 2,30; kl. II 80-45; tarbot 2,50- 2,30; heilbot 2,80—2,25. Per 50 kg: schar-tong 31; tongschar 57—53; schar 14,50—7; bot 18— 14; verse haring 13,90—10,50; makreel 14,50 —8; gr. schol 60—50; middel 41—21; kl. 23— 4,90; wijting 17—15,50; gr. gul 31—23; kl. gul 23—13,50; pieterman 15; poon 8—2; kl. haai 18—14,50; kl. koolvis 16,50; kl. koolvis wit 28,50—20 ham 40; gr. schelvis 39—23; middel 36,50-25; kl. 31-26; kl. II 22-4,80. Per 125 kg: leng 65—57; gr. koolvis 32—30; kr. kool vis wit 72—70; kabeljauw 148—168. De besomingen waren: 1 trawler f 5750; IJM 94 „Zwarte Zee" f10,270; IJM 20 „Pol derman" f 19.500; RO 15 „Antje" f 15.060; IJM 249 f489; 52 1644; IJM 213 f250; £26 f250; SCH 2 f619; BU 59 f284. ...Met veld wordt afgezocht De bekende schrijver Anthony van Kampen zal in de komende maanden een belangrijke serie lezingen houden in het radioprogramma van de strijd krachten. Iedere Zondagavond om half zeven (te beginnen op 4 Septem ber a.s.) zal hij vertellen over het leven in de nog goeddeels onbekende oerwouden van centraal Nieuw- Guinea en daarbij zal hij voorname lijk de aandacht vragen voor het werk van de vermaarde Nederlandse be stuursambtenaar dr. Jean Victor de Bruyn, bijgenaamd Jungle Pimpernel. De heer Van Kampen bezocht vorig jaar samen met dr. De Bruyn de stam der Ekari's in de vallei der eerst en kele jaren geleden ontdekte Wissel meren. Een volk van pygmeeën, die zich nog in het Stenen Tijdperk be vinden. Deze lezingencyclus, die ,J4aar het rijk van Jungle Pimpernel" zal heten, is bijzonder actueel in verband mei het feit, dat de toekomstige sta tus van Nieuw-Guinea op de Ronde Tafel-Conferentie wel een probleem van de eerste orde zal blijken te zijn. De interim-commissie voor de Inter nationale Handelsorganisatie heeft een waarschuwing laten horen over de mo gelijkheid van een economische oorlog eneen aanhoudende toestand van chaos welke veel erger zou kunnen zün dan die van de jaren na 1930 In het rapport wordt verklaard, dat de wereldhandel zich thans gesteld ziet tegenover een crisis van wellicht ongekende ernst. Thans, vier jaar na 't einde van de oorlog, is er zelfs geen teken van een hersteld evenwicht en de huidige tekenen wijzen op een ver der verlies aan evenwicht en een verscherping van de hierbij betrok ken vraagstukken. Sinds het sluiten van de overeenkomst te Genève in Oc- tobev 1947 heeft de economische situ atie der wereld een opvallende wijzi ging ondergaan. De productie heeft 't vooroorlogse niveau herwonnen of overschreden en de na-oorlogse tekor ten zijn verdwenen. Onder deze om standigheden had men kunnen ver wachten, dat er aan de euvelen, welke voortvloeien uit de door de oorlog ver oorzaakte verstoringen, een einde zou zi'n gekomen. Behalve wat betreft de productie is geen der voornaamste rroeilijkheden overwonnen en tot op zekere hoogte is de toestand erger dan n en in 1947 had kunnen veronderste1- len. De slinkende voorraad aan harde valuta's heeft de regeringen genood- akt invoerrestricties in te voeren of u.t te breiden en op groter schaal over t- gaan tot het afsluiten van bilaterale handelsovereenkomsten. Het schijnt thans verre van zeker, dat Europa te- gei 1952 levensvatbaarheid" zal heb ber bereikt, aldus eindigt het rapport. De drukte van het seizoen heeft in bloembollenkringen 'n tijdlang andere zorgen op de achtergrond geschoven, doch als de voortekenen niet bedrie gen zal één van de dwingendste pro blemen in dit vak, dat der sanerings maatregelen, zeer binnenkort op nieuw in het centrum der belangstel ling komen te staan. In het kort zij gememoreerd, dat sinds het einde van de oorlog de uit 1933 daterende productie- en prijs- beheersingen voor bloembollen het onderwerp van een felle strijd in het vak zelf en tussen kweker en over heid zijn geweest. In het bloembol lenvak ontstonden twee kampen: vóór- en tegenstanders van een voort zetting der regeringsmaatregelen, welke oorspronkelijk bedoeld waren om een noodtoestand te lenigen, over de momentane waarde waarvan na de oorlog verdeelde meningen ontston den. De Algem. Vereniging voor Bloem bollencultuur heeft al eenr in '47 over een beslissing gestemd en toen een voorstel aangenomen tot af schaffing van de regeringsmaatrege len. De minister gaf later alleen de hyacinthenteelt vrjj, die meest door kapitaalkrachtige firma's wordt uit geoefend. De aankondiging dat de bloembol lenteelt dit jaar rekening zal moeten houden met een surplus (overproduc tie die door de regering wordt opge kocht) van 45%, heeft de anti saneerders weer te paard doen stij gen en hun gelederden niet onbelang rijk uitgebreid. Thans heeft de afde ling Grpotebroek, vanouds het brand punt van de tegenstanders der rege ringsmaatregelen, aan het bestuur der Algem. Vereniging voor Bloem bollencultuur verzocht een ledenver gadering uit te schrijven, waarop een nieuw voorstel tot afschaffing van alle saneringsmaatregelen behandeld moet worden. 5*: '«**- 5* I SI SI Tot grote verbijstering van het per soneel begon het gisteren op het toneel van de Koninklijke Schouw burg plotseling te regenen, aldus „De Volkskrant". Er bleek een storing te zijn ontstaan in de brandblusappa ratuur, waardoor de zogenaamde regen-installatie, welke in geval van brand direct begint te werken, twee minuten lang grote hoeveelheden water uitstortte over de coulissen, de requisieten en wat garderobe. Er ontstond een paniekje en een der per soneelsleden belde ogenblikkelijk de brandweer op. Ondertussen bleek evenwel, dat de regeninstallatie, welke tot dusver ge lukkig nooit had behoeven te werken, op eigen houtje haar deugdelijkheid was gaan bewijzen. Daarvan is het personeel nu zeker overtuigd, want nadat de electro-motor, die de pers pomp aandrijft, was stopgezet en de brandweer hoofdschuddend weer naar buis was gestuurd, is het nog de ge hele middag in de weer geweest om met emmers en dweilen de gevolgen van dit onverwachte waterballet weg te wissen. Gisteravond bleef de schouwburg dicht. DE WONINGTOESTAND IN NEDERLAND De Britse ministers' Bevin en Sir ótafiord Cripps zijn aan boord van de Mauretania" van Southampton naar Washington vertrokken voor het voe ren van belangrijke Desprekingen met Amerikaanse en Canadese autoritei ten over het dollarvraagstuk. 1000 vernietigde woningan J l-5-'40 C- 100 vernietigde won* «gen 31-5-'45 MOOO voltooide woningen J #rtode l-6-'45 100 vcl*noide wonmgen30-6-49 De aangeschoten eend speelt verstoppertje In de sloot. Maar de Wolf heelt de voost —Érlahtf Phoebe Payne: „Sluimerende vermogens in de mens". Uitg. De Driehoek, Den Haag. De Amerikaanse Phoebe Payne heeft een hoek geschreven over parapsycho logie en occultisme, dat onder boven staande titel vertaald is verschenen bij Uitgeverij „De Driehoek" te 's-Grave- land. Het woord vooraf is van J. J. Poortman, privaatdocent aan de Leidse Universiteit en de inleider zegt o.m.: „Voor wie van de mededelingen van mevrouw Payne gebruik wil maken is inderdaad vertrouwen in haar noodza kelijk. Wie dit wetenschappelijk niet verantwoord acht, legge het boek rus tig terzijde". Meermalen is vastgesteld dat na gro te rampen, als oorlogen, en na zware persoonlijke verliezen, de mens zich meer richt op verschijnselen die lo gisch moeilijk te begrijpen zijn. Bijge loof in allerlei vorm steekt de kop op en allerlei occultisme maakt een bloei tijd door. Deze toestand, die men wel haast een psychose mag noemen, werkt zeer belemmerend op het wetenschappe lijk onderzoek van tot dusver nog niet natuurlijk te verklaren verschijnselen. De parapsychologie is de wetenschap die tracht door te dringen tot wat ,.bo vennatuurlijk" schijnt. En als elke we tenschap poogt zij een volstrekt na tuurlijke (physische) uitleg te geven aan wat in de volksmond „occult" heet. Zeker zijn er verschijnselen die nog geenszins verklaard zijn uit na tuurlijke oorzaken, maar dat wil niet zeggen dat de 'erklaring niet eens zal komen. Men dient goed te begrijpen dat de parapsychologie er niet op uit is alle vreemde verschijnselen als bo vennatuurlijk te aanvaarden of als zo danig te ontkennen. Als wetenschap staat zij volkomen blank tegenover de feiten. Geheel anders staan de niet we tenschappelijk Ingestelde mensen tegen over d» varretmawten Zij omava se niet alleen waar, maar ze verklaren ook zonder voldoende fundament en liefst ook zonder enig argument. Voorts verwarren zij twee dingen: het objec tief waarneembare en het subjectief ondergane. Wat nu Phoebe Payne betreft: nie mand zal na lezing van haar boek twij felen aan haar „bovennatuurlijke" ga ven, maar haar weergeven der ver schijnselen is lang zo objectief niet als haar inleiders beweren, terwijl datgene wat zij voor een verklaring houdt, geen verklaring is en buitendien weten schappelijk onverantwoord. Ik wil één voorbeeld geven: De schrijfster deelt mee dat zij, 24 jaren oud, een beroeps- psychiste (dat is een „medium") ont moette op een partijtje van jongelui. Zij zag om het hoofd van deze vrouw een aura, dat aan veranderingen onder hevig was. Eén van die .veranderingen beschrijft zij aldus: „Het was alsof een massa van iriserende stof door water omhoog steeg, die daarna de vorm aan nam van een klein meisje, dat in een stortvloed van kinderlijk plezier uit barstte." Het bleek dat het medium enkele geer persoonlijke woorden tot verschillende leden van het gezelschap sprak. Nu heb ik geen reden om het zien van dit alles in twijfel te trekken. Maar het is absoluut onmogelijk dat, indien een aura inderdaad stoffelijk of onstoffelijk besta: het de vorm van een kind zal aannemen. Die vorm heeft schrijfster er zelf aan gegeven. Alsrf het „etherische" lichaam (term van de schrijfster) menselijke vorm zou geven aan de gevoelens van een derde! Mevr. Payne spreekt dan voorts ook graag over „de andere wereld", en „van gene zijde", maar deze „verkla ring" van verschijnselen is reeds weer legd door de studie van de telekinese (het bewegen van voorwerpen zonder deze aan te raken), die de kracht in de mens-zelf legt. Zo is er nog veel meer in dit boek dat onverantwoord is. te eerder nu bij de gewone mens zulke verwarde be grippen heersen over parapsychologi sche verschijnselen. De heer "oortman meent dat dit boek toch minstens „heuristisch pro fijt" kan brengen, d.w.z. dat men door lezing ervan misschien op eigen wijze bepaalde ideeën kan krijgen. Dat is niet te ontkennen. Inderdaad zijn er be schrijvingen, die, ontdaan van het we tenschappelijk ontoereikende, een in zicht kunnen geven in de structuur van helderzienden. Maar dan toch alleen voor hem die op psychologisch gebied zeer stevig in zijn schoenen staat. Voor de gewone leek is dit werk ongeschikt, het voert hem in het slop van het bij geloof, en dat is zeer zeker niet de be doeling van de schrijfster geweest. Zij heeft, vanuit haar nogal geïsoleerde ideeënwereld, een eerlijk werk gege ven. maar haar ideeën zijn te weinig getoetst aan die der physische weten- y.d. W. (Van onze correspondent te Londen) J")E SPOREN van Hoffman liggen kris kras door Europa. Deze week dook de Marshallhulp-man in Londen op om de Britse financiële pols te voelen, die nog juist in staat bleek een S.O.S. te kloppen om een dringende dollartrans fusie. Breedgeschouderde Amerikaanse economisten landen hier met de regel maat van „rustende" filmsterren, maar trekken even weinig publieke belang, stelling. De man op straat, allang ver dwaald in het doolhof der internationa le .financiën, zint liever op de beste manier om koel te blijven in deze zwoele hitte, in het vage besef dat Cripps' excursie naar Washington het erop of eronder zal betekeneh voor de Labourjongens in het politieke moeras van Westminster. De man aan de bar vraagt zich af, hoe lang het nog zal duren eer hij dollarcenten zal neertel len voor zqn lauwe Londense biertje. Hoffmans woorden waren niet mis. De export naar Oom Sam moet verdrie dubbeld: nieuwe producten in nieuwe verpakkingen, op Amerikaanse smaak berekend. De prijzen omlaag en de pro ductie omhoog. Goedkopere treintarie- ven en meer gerief voor touristen, yes Sir. Hoffmans Vertellingen, model 1949, zijn harde werkelijkheid. Brittan- nia, jarenlang de prima donna op 's werelds handelstoneel, heeft erin be rust te moeten meedansen in de rij van dollarkoristes; een nog altjjd duizend maal beter lot dan een staanplaats in de broodrij van het Kremlin. SINDS de kick-off van het voetbal seizoen is het leven hier overigens weer normaal. De Voetbalpool heeft zijn tempels weer geopend. De divi denden der eerste week waren nog niet hoog. Maarde zware advertentiecam pagnes en solidaire persfanfares zullen er weer spoedig voor zorgen, dat een eerste prijs van om en nabij de zes honderdduizend gulden aan een enke ling wordt uitgekeerd, voor een inzet van luttele pennies. Een dikke twintig millioen pool-formulieren dwarrelen wekelijks heen en weer tussen de tem pels en de gelovigen. De helft ervan zijn de wedstrijdvoorspellingen op weg naar de altaren, de rest de nieuwe cou pons voor de volgende week, die al weer onderweg zijn naar de toegewij- den. Het is een goudmijn voor Tante Pos. Zij is de enige die de poolmanie niet becritiseert Elke Zaterdagavond zitten tien millioen Britten aan hun radio gelijmd. Met glinsterende ogen, couponkopie in de hand. vergelijken zij uitslagen met voorspellingen. Dit is het wekelijkse moment in het leven van de Brit. waarop zijn gezicht zijn gevoelens verraadt. Een glimlach, ge fronste wenkbrauwen, 'n goedkeurend knikje, spiit en afkeer in die volg- °rde ziin de reacties der meesten naarmate de omroeper de laatste uit slagen nadert Een enkel doelpunt scheidt dikwijls droom van werkelijk heid. Behalve dan voor die enkeling, die hier en daar versuft van ziin stoel afglijdt, met alle uitslagen correct en het vooruitzicht van minstens tien jaar Vrije huur. Realisten vragen zich af waarom de regering, die zonder enige eewetenswroeging met de toekomst der staalindustrie goochelt, aarzelt de vol komen onproductieve poolfirma's te nationaliseren, met hun sappige jaar omzet van zestig millioen pond ster ling. DE RAAD van Europa, zo succes vol te water gelaten, tracht zijn koers te bepalen. De bestemming is duidelijk genoeg, maar iedereen a/in boord heeft zijn eigen inzicht omtrent de route. Om het probleem van het ad- spirantlid der bemanning maar niet te noemen. Duitsland, in de ogen van vele Engelsen, ziet er plotseling even aanlokkelijk uit als een karbonkel. Men had tijdens de verkiezingen op gewelde nationalistische golven nog door de vingers gezien. Niemand min der dan de grote Winston zelf had op haar spoedige toelating tot de Raad aangedrongen, zodra haar eigen rege ring op wielen zou staan. De ontpop ping van deze week van de nieuwe Vrije Duitse pers in de vorm van ruim honderd nazikranten naam, redacties en politiek gegarandeerd als van ouds heeft de Britten thuii echter met een ruk overeind doen zitten. Dus toch. Wat nu, Winston? WONDERPREDIKER Kleine David is terug in Engeland. Momenteel wordt, Birmlngham „gered". De zaken gaan echter niet goed. Joan Mann, de 18- jarige hulptelefoniste van Daafie's Londense hotel, heeft audiëntie ver leend aan de pers. Het was niet fraai. Zij heeft zojuist haar ontslag gekregen wegens „hemelse" wandelingetjes in het donkere Hyde Park, beurtelings met Kleine David en manager Hoek stra en was het is heus waar lezer ook op de „hemelse" slaapkamers ge signaleerd, door de hoteldirectie in eigen persoon. Alvorens naar Amster- tert goui nog een gouden schakelarmbandje ge geven en het was maar 9 karaat. Van uit Mokum had hii haar schriftelijk om een afspraakje te Birmingham verzocht en hij vroeg haar dit geheimpje vooral te bewaren. Hii was sorry over haar ontslag. Joan heeft het dan ook alleen maar aan de pers verteld. Hoekstra huilen. Pers brullen. Wij voelen mee met de genationali seerde huisarts in Tunbridge Wells (Eng.), die zijn koperen naamplaat vervangen heeft door een waarop zijn i staateaummer staats Dr. 2108.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 5