Labour kaatst de bal terug
Duitsland kan de Nederlandse
grenscorrecties niet toestaan"
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
NIWIN en Kath.
Thuisfront
Amsterdamse recherche had weer
goede
een aoeae neus
Twee boerderijen te Finsterwolde in
as gelegd
„Da s goeie", zei Jan „en welbedankt!"
Sowjetunie zegt vriendschapsverdrag
met Joegoslavië op
Vrijdag 30 Sept. 1949
74e Jaargang No. 10697
Dagblad voor Den HelderKoegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Niels geleerd alles vergelen
Tweede Kamer werkt
zich in de knoop
Het slechtst gekleed
„Wij erfden een
bankroet land...."
Brandweerman sprong van
zes meier hoogle
Scandinavische douane-unie
op komst
Vandaag eindigt
luchtbrug naar Berlijn
TRAANGASBOMMEN UIT
HELICOPTERS
Stakers werden bestookt
historisch gebeuren bij
ZAAK-SCHALLENBERG
Moord of zelfmoord?
Vrouw dood langs spoorbaan
Door haar man vermoord?
Staking in Amerikaanse
staalindustrie aanstaande
„Tito agent der
imperialislen"
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A. KAPTEIN
Directie:
j. BLTLSMA en C KRAK
COURANT
TAxuEVEN:
Advertenties: 16 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm. - Kleine advertenties
„Juttertjes''' tot 15 woor
den 1 1.elk woord meer
5 cent
Abonnementen per kwar
taal 4.— iij vooruitbe
taling. plus incassokosten
II
Bondsdag ontving Adenauers verklaring met luid applaus
Br. Adenauer, de Duitse Bondskanselier, heeft Donderdag in de Bondsdag
verklaard, dat Duitsland de „unilaterale Nederlandse grenscorrecties" niet kan
toestaan. Hij noemde deze grenscorrecties „onverenigbaar met goede economische
betrekkingen tussen Duitsland en Nederland". „De Nederlanders hebben een
nieuwe zogenaamde grenscorrectie tot stand gebracht zonder de regering van
Noordrijnland-Westfalen of de Federale regering hiervan in kennis te stellen.
Een dergelijke houding is eenvoudig onmogelijk en kan niet door Duitsland
worden geduld", zo zeide Adenauer. Adenauers verklaring, die het debat over
de beleidsverklaring van de Bondslag sloot, werd door alle afgevaardigden met
luid applaus begroet.
In zijn rede zeide Adenauer voorts
het begrijpelijk te achten, dat de Su-
detenduitsers „in ons midden" gaarne
naar hun geboortegrond terug wilden
keren, doch zij moesten zich ervoor
hoeden de zaak van pangermanistisch
of nazistisch standpunt te bezien. Vóór
Adenauer had prof. Carlo Schmid van
de sociaaldemocratische oppositie ge
sproken, die er eveneens voor gewaar
schuwd had de Sudetenkwestie aan die
der Oder-Neissegrens te verbinden.
Prof. Schmid verklaarde, dat de Su-
detenduitsers als gelijkgerechtigde bur
gers naar hun land dienden terug te
keren, wat slechts mogelijk zou zijn in
een nieuw Europa, dat, om president
Masaryk te citeren, een Zwitserland op
hoger niveau zal zijn.
Als oplossing voor de kwestie van
het Saargebied zag prof. Schmid een
samenvoeging van de economisehe
hulpbronnen van Saar- en Ruhrgebied
en Lotharingen onder één economisch
beheer.
Schmid was van mening, dat Duits
land niet om het lidmaatschap van de
Raad van Europa moest vragen, doch
moest wachten tot het zou worden uit
genodigd. Zelfs dan moest Duitsland
slechts om de status van toegevoegd
lid verzoeken. „Onze weg naar onaf
hankelijkheid en gelijkheid zal vlugger
worden begaan als wij niet trachten
ons een fictieve gelijkheid aan te me
ten", aldus Schmid.
Stroom van amendementen
op de P.B.O.
(Van onze pari. redacteur)
Er lagen Donderdagmiddag, toen de
Tweede Kamer aan de artikelsgewijze
behandeling van het wetsontwerp op
de publiekrechtelijke bedrijfsorganisa
tie zou beginnen, 36 amendementen en
een motie ter tafel. Zes-en dertig voor
stellen om ingrijpende en onderge
schikte wijzigingen in het ontwerp
aan te brengen!
Dat was én de regering én de com
missie van voorbereiding én de Kamer
leden van het goede te veel. Men wenste
de zaken nog eens te overzien, te bestu
deren en te overwegen. Waarom stelde
de voorzitter, dr. L. G. Kortenhorst,
voor de verdere behandeling op te
schorten tot Donderdag 6 October. De
Kamer ging daarop gaarne in, zodat
pas volgende week opnieuw de stroom
van welsprekendheid over de publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie zal los
breken.
De heren konden dus na ongeveer
tien minuten weer vertrekken. Zij ble
ven echter in Den Haag, want om vijf
uur was hun tegenwoordigheid in het
Kamergebouw verzocht voor een door
de Staten Generaal aan de gedelegeer
den ter Ronde Tafel-conferentie aange
boden receptie. Des avonds om half ne
gen kwam de Kamer bijeen voor de
debatten over een viertal wetsontwer
pen, waaronder dat betreffende de
aansprakelijkheid van de Overheid
voor handelingen, verricht tijdens of
ten gevolge van de bezetting en dat
tot bevordering van het zuiver-weten-
schappelijk onderzoek.
ADENAUER
.onduldbaar
Meningsverschil over de
verdeling der subsidie
In verband met het uittreden van
het Katholieke Thuisfront uit de Ni-
win heeft haar vice-voorzitter op een
persconferentie een uiteenzetting ge
geven van de ontwikkelingen, welke
tot dat uittreden hebben geleid. Ir.
Otten noemde het heengaan van het
Katholiek Thuisfront een onaangena
me verrassing. De Niwin zal haar taak
echter normaal voortzetten, getrouw
aan het principe „Allen voor allen".
De Niwin strekt haar zorg uit tot alle
militairen ongeacht godsdienst, rang
of afkomst. Zij streeft ernaar de ac
ties samen te bundelen zonder in de
plaats te treden van bestaande ver
enigingen,' die op dit terrein werk
zaam zijn.
De grote moeilijkheid, die ten slotte
op dit uittreden van invloed was, was
het niet eens kunnen worden over de
verdeling van een extra subsidie, wel
ke de minister van Financiën voor het
jaar 1949 aan de Niwin toekende. Vele
besprekingen; welke tot een oplossing
van de zaak moesten leiden, waren het
gevolg. Hangende een beslissing van
de regering, wie de kwestie was voor
gelegd, heeft het Katholiek Thuisfront
echter zonder verder nader overleg
gemeend zich uit de Niwin te moeten
terugtrekken.
Ir. Otten weet het terugtrekken aan
de mutaties in het hoofdbestuur van
het Kath. Thuisfront. Hij zei, dat de
deuren wijd open bleven voor dat
Thuisfront. De Niwin blijft bereid, zo
zeide hij, om het zuivere geestelijke
werk van het Katholieke Thuisfront
te ondersteunen met materiële hulp.
Smokkelaars van nylons en
horloges gegrepen
Rechercheurs van de economische re
cherche van de gemeentepolitie te Am
sterdam zijn er in geslaagd een manen
een vrouw te arresteren, die zich zo
als het zich laat aanzien bij herha
ling hebben schuldig gemaakt aan het
smokkelen van nylons en horloges. Men
mag wel haast zeggen, dat zij in een
perceel in de omgeving van de Java-
straat een „grossierderij" in gesmokkel
de horloges en nylons hadden geves
tigd.
Tijdens een onderzoek in een andere
zaak waren de rechercheurs feiten ter
ore gekomen, die er op wezen, dat er
in de omgeving van de Javastraat een
„hoofdkwartier" van smokkelaars was.
Zij besloten Woensdagavond eens te
gaan posten ter plaatse en te zien wat
er zou gaan gebeuren. Dit plan had re
sultaat. Na verloop van enige tijd stop
te voor het bewuste huis een grote per-
sonenauo, waarin een man en een
vrouw zaten. Beiden stapten uit en
gingen het huis binnen. De recher
cheurs aarzelden niet lang en gingen
het paar achterna. Een huiszoeking,
zonder resultaat echter, volgde.
Daarna zou de auto aan een onder
zoek worden onderworpen, doch het
contactsleuteltje, dat eveneens op de
bagageruimte past, bleek verdwenen.
De rechercheurs besloten daarna niet
langer te aarzelen. Zij arresteerden de
man en de vrouw en namen beiden,
plus de auto mee naar het hoofdbu
reau. Hier was de bagageruimte spoe
dig open. Er bleken 700 paar nylons,
200 horloges en 100 plastic horloge
bandjes in te zitten, alle van smokkel
afkomstig
De gearresteerden zullen vandaag
voor de Officier van Justitie worden
geleid.
Frank Sinatra
Het secretariaat van de studio's te
Hollywood heeft, wat het noemt, de
tien slechtste geklede filmspelers aan
gewezen.
Deze zijn: Bing Crosby, Howard
Dvff, MacDonald Carey, Frank Sina
tra, Robert Cummings, Victor Mature,
Adolphe Menjou, Rudy Vallee, James
Stewart en Van Heflin.
Felle debatten in het Lagerhuis
Bevan, de Britse minister van volksgezondheid, die Donderdag het devaluatie
debat In het Lagerhuis voortzette, richtte een felle aanval op Churchill, die met
gekruiste armen de woordenstroom zwijgend over zich heen liet gaan. Bevan,
die dikwijls de leiders van Labours linker vleugel genoemd wordt, noemde
Churchills rede van Woensdagavond „een opgeblazen blaas met leugens", die
hij thans gaarne zou „doorprikken met de degen van de waarheid". Hü deed een
beroep op Churchill om zich uit het openbare leven terug te trekken, daar het
beter voor hem zou zijn zijn reputatie niet nog meer te bevlekken. Onder luid
gejuich van de Labourbanken verklaarde Bevan, dat Engeland in 1935 voor het
laatst een gunstige betalingsbalans had genoten en dat de Labourregering „een
bankroet land" geërfd had.
„De halve hongersnood op de Britse
eilanden met twee millioen werklozen
had de werkelijke financiële toestand
van het land onder de conservatieve
regeringen gemasqueerd".
Bevan besloot zijn aanval op Chur
chill met de verklaring dat enige dei
ning gaande was in de conservatieve
partij over de vraag, of Churchill een
vóór- of een nadeel is voor de conser
vatieve partij. Als de conservatieven
Een enorme brand heeft Donder
dag te Finsterwolde gewoed. De brand
ontstond in de modelboerderij van W.
ten Have. De brandweer van Finster
wolde, die ijlings te hulp geroepen
was, kon niets uitrichten, daar het
biusmateriaal weigerde. De ter assis
tentie geroepen brandweren uit Win
schoten, Beerta en Midwolda moesten
onder zeer moeilijke omstandigheden
werken, daar de brandgracht, die hier,
omdat er geen waterleiding is, langs
de boerderij loopt, zeer weinig water
bevatte.
Weldra was de boerderij een laaien
de vlammenzee. Toen het koren en
voederhooi vlam vatten sloeg de
brand over naar de modelboerderij
vfn de heer O. Smith en men kon niet
voorkómen dat ook deze boerderij, die
op twintig meter afstand van die van
de heer Ten Have staat, een prooi der
vlammen werd.
Tijdens de blussingswerkzaamheden
stortte één der muren in, waardoor de
brandweerman P. Jurjens uit Finster
wolde zich genoodzaakt zag van zes
meter hoogte uit een venster te sprin
gen. Hij liep daarbij een armfractuur
en een enkelblessure op en werd naar
het Winschoter ziekenhuis overge
bracht. De schade, welke door verze
kering gedekt wordt, beloopt volgens
een voorlopige raming ongeveer drie
honderdduizend gulden. Zeventien
personen zijn door deze brand dakloos
geworden.
De premie- en ministers van finan
ciën van Denemarken, Noorwegen en
Zweden, hebben besloten om in ver
sneld tempo te werken aan het tot
stand brengen van een Scandinavische
douane-unie
Hitier in de aether"
Duitsers hebben in hun brievenbus
sen pamfletten gevonden waarop in
rode letters vermeld staat: „Hitiers
stem kan thans dagelijks gehoord wor
den over de 21-meter-band". Het op
schrift luidde: juister naar Hitiers
boodschap uit het hiernamaals". Reu
ter tekent hierbij aan, dat een „occult"
tijdschrift kortelings verklaarde, dat
Hitiers geest op een seance gesproken
had en berouw had getoond over zijn
daden tijdens het leven.
De Berlijnse luchtbrug zal vandaag
te middernacht officieel worden stop
gezet, na meer dan vijftien maanden
onafgebroken te hebben gefunction-
neerd, aldus werd gisteren door het
hoofdkwartier van de Amerikaanse
luchtmacht te Wiesbaden meegedeeld
De luchtbrug zou tot 31 October heb
ben geduurd, maar er zijn thans vol
doende voorraden in Berlijn.
De directie van de Kamper Email-
lefabrieken v.h. H. Berk en Zn. zal op
October voor het eerst na de oorlog
tijdens een feestavond aan 112 jubilaris
sen, die 25 of 40 jaar in dienst zijn
een gouden horloge of dasspeld uitrei
ken.
Weerbericht
Weerbericht, geldig tot heden
avond: In de ochtend op vele
plaatsen mist of laaghangende
bewolking. Later op de dag plaat
selijk opklarerfc Meest zwakke
wind. Weinig verandering in
temperatuur.
Donderdag hebben zich woeste scè
nes afgespeeld vóór de vliegtuigfa
briek van Bell te Buffalo, waar arbei
ders reeds zestien weken in staking
zijn. Vijf en twintig politiemannen en
vele stakers en werkwilligen liepen
verwondingen op bij botsingen, die
ontstonden toen werkwilligen een cor
don van vrouwelijke posters, vóór de
ingang van de fabriek trachtten te
passeren. Aan de gevechten werd een
eind gemaakt met rook- en traangas-
bommen, die zowel door de politie op
de begane grond als door een hef-
schroefvliegtuig naar de demonstran
ten werden gezonden. Hiertoe werd
overgegaan toen meer dar 100 politie
agenten bij hun pogingen om de
vrouwelijke posters van de ingang te
verdringen met stenen en stokken door
de stakers bekogeld werden.
LEERLINGEN IN STAKING
Drie-en-vijftig leerlingen van de
Normaalschool te Makassar zijn in
-taking gegaan, omdat hun bij de aan
vang hunner studie was toegezegd, dat
de leerjaren aan deze school als
diensttijd zouden worden meegeteld,
van welke regeling het bestaan thans
ontkend wordt.
Oude landarbeiders ontvingen hun eerste pensioen
Minister Mansholl woonde
Minister S. L. Mansholt was Don
derdag getuige van de eerste uitbetaling
van pensioenen aan landarbeiders. De
eerste landarbeider, die in het „Wapen
van Holland" te Klaaswaal in het genot
van deze bedrijfsuitkering werd gesteld,
was de 67-jarige J. van der Spaa van
Greupdijk onder Mjjnsheerenland. „Da's
goeie", zei Jan, „en welbedankt". J.
van der Spaa begon als jongen van 10
jaar voor 40 ct. per dag de zware
grond in de Hoeksewaard te bewerken.
Zijn hoogste loon was ooit een goede
4.per dag. Van trouwen kwam
nooit wat, daar was geen geld voor.
„Maar tegenwoordig is dat anders", zei
Jan, een kleine zongebruinde figuur,
die krom in zijn schouders staat. „Te
genwoordig zijn de lonen een stuk beter
en met een pensioentje voor de oude
dag in het vooruitzicht, ook voor we
duwen, wezen en invaliden, kan een
jonge kerel een gezin gaan opbouwen".
Jan van der Spaa, die met terug
werkende kracht tot 8 November 1947,
toen hij 65 jaar werd, 621.76 ontving,
was te beduusd om veel te praten, maar
hij stemde met een stevig applaus in,
toen een zijner fortuingenoten de dank
van allen overbracht met de woorden:
„Hier bedankt ik de mensen van de
Stichting voor de Landbouw en van de
organisaties voor het mooie werk. dat
ze voor de landbouw hebben gedaan".
In een geest van dankbaarheid wer
den deze eerste pensioenen uitgereikt
en ontvangen. Een lange en moeizame
weg voor lotsverbetering van de land
arbeiders is hiermede afgesloten.
Minister Mansholt zeide, dat het „ein
delijk dan toch" zo ver gekomen is.
Deze uitkering is de eerste stap op de
weg naar wezenlijke verbetering van
de tot dusver wel zeer afhankelijke
groep der landarbeiders.. Hij wilde
hiermede niet zeggen, dat thans alle
problemen zijn opgelost, doch wel is nu
enigszins tegemoet gekomen aan het
verlangen naar een onbezorgde oude
dag. Dank zij grote kracht en werk
zaamheid van de organisaties in de
landbouw is dit pensioenfonds tot
stand gekomen. Namens de regering
bracht minister Mansholt dank voor dit
initiatief tot de organisatie van het
fonds.
De kleine zelfstandigen
Het enige wat ik betreur, aldus mi
nister Mansholt, is, dat alleen de on
geveer 140.000 landarbeiders aan het
fonds deelnemen. Het is zo nodig, dat
ook zelfstandigen, speciaal kleine zelf
standigen in land- en tuinbouw, wier
toestand doorgaans toch niet bijster
rooskleurig is, zich aansluiten. Ik hoop
dan ook, dat zij zich op hun oorspron
kelijk afwijzend besluit zullen bezinnen
en van de bij de wet op de bedrijfs-
pensioenen geschapen mogelijkheden
tot groter sociale zekerheid gebruik
zullen maken om te gaan meedoen. Er
moet voor hen meer zekerheid komen
en ik hoop uit de grond van mijn hart,
dat zij deze van de kring van hun be
drijfsorganisatie uit zullen willen be
reiken."
Op 26 October a.s. zal het 135 jaar
geleden zijn, dat het wopen der
Koninklijke Marechaussee werd
gesticht. Voordien bestonden er wel
soortgelijke lichamen, waarvan de
leden practisch dezelfde uniformen
droegen als de eerste marechaus
sees in 1814. Geheel links het uni
form der keizerlijke gendarmerie
(18101813), tweede van het links
het uniform, zoals het van 1806
1810 werd gedragen, midden en
rechts het meest moderne mare
chaussee-uniform, dat van 1869 af
in gebruik ia, en vierde van links
een marechaussee uit de jaren
van 1844—1869.
aan de macht komen, zullen zij hem
wegwerpen als een vuile handschoen,
aldus Bevan.
Tot slot deed de minister een beroep
op de georganiseerde arbeiders om de
moeilijkheden van het land niet uit te
buiten. Wij vertrouwen er vast op, dat
zij hieraan gevolg zullen geven, zeide
hij.
Motie van vertrouwen aanvaard.
Later werd een motie van de opposi
tie in het Lagerhuis, waarin de econo
mische politiek der regering wordt af
gekeurd, met 350 tegen 212 stemmen
verworpen.
Het Lagerhuis aanvaardde met 342
tegen 5 stemmen een motie van ver
trouwen in de politiek der regering met
betrekking tot de devaluatie en haar
economisch beleid. De conservatieven
onthielden zich van stemming.
De talloze geruchten omtrent de ver
moedelijke doodsoorzaak van F. Schal-
lenberg die in de morgen van de 15e
September dood in een ondiepe vijver
in de Haagse diplomatenwijk werd aan
getroffen, blijven hardnekkig voortle
ven. Even hardnekkig echter houdt de
Haagse politie vast aan haar mening
dat S. zelfmoord heeft gepleegd en niet
door geweld van h,et leven is beroofd.
De Haagse politie is ervan overtuigd,
dat S. tijdens en na de bezetting een
nogal bewogen leven heeft geleid. Met
het onderzoek naar dit leven, dat reeds
sinds geruime tijd werd ingesteld,
heeft de Haagse politie evenwel niets
uitstaande.
De Haagse politie wacht thans met
belangstelling af of iemand haar posi
tieve aanwijzingen kan doen toekomen,
die de juistheid van het vermoeden
bewijzen, dat S. werd vermoord, omdat
hij te veel wist over verschillende per
sonen en - de millioenen van dr. ing.
Munckè.
Woensdagavond vonden voorbijgan
gers langs de spoorbaan Kesteren
Nijmegen bij het dorpje Valburg het
ontzielde lichaam van een jonge vrouw.
Zij bleek te zijn de 26-jarige van de B.
uit Valburg, echtgenote van een losar-
beider. Onmiddellijk waarschuwde men
de politie, die aanvankelijk een ongeval
veronderstelde. Verscheidene omstan
digheden waren echter de oorzaak, dat
het parket te Arnhem haar man, de
eveneens 26-jarige van de B. aan een
verhoor onderwierp, waarna hy in ar
rest werd gesteld. Het stoffelijk over
schot van de vrouw is voor een gerech
telijke schouwing naar Nijmegen over
gebracht.
Naar wij nader vernemen, bestaan er
sterke aanwijzingen, dat de vrouw niet
door een passerende trein is gegrepen.
De 26-jarige vrouw was moeder van
twee jonge kinderen.
De Bethlehem Steel Corporation en de
Republic Steel Corporation, na de Uni
ted States Steel Corporation de groot
ste staalproducten in de Verenigde Sta
ten, hebben de onderhandelingen met
de Verenigcle Staalarbeiders, de vak
vereniging van staalarbeiders, die is
aangesloten bij de CIO, afgebroken.
De staalfabrieken zijn voorbereidin
gen gaan treffen voor een ordelijke stil
legging der bedrijven, die 24 tot 48 uur
duurt. Vrijdag te middernacht kan de
staking uitbreken.
gesloten verdrag van vriendschap en
samenwerking."
Het SowjetrussischeJoegoslavische
vriendschapsverdrag voorzag in het
verlenen van wederkerige bijstand
door de verdragsmogendheden, indien
één der contracterende partijen in een
oorlog met Duitsland of met enige
staat of groep van staten, die zich
rechtstreeks of indirect met Duitsland
had verbonden in het kader van een
mogelijke wederopleving van de Duit
se aanvalspolitiek, zou worden ver
wikkeld. De beide contracterende par
tijen verplichtten zich in het verdrag
geen bondgenootschap te sluiten met
een staat of deel te nemen aan een
coalitie van andere mogendheden, in
dien een dergelijk bondgenootschap
of een zodanige coalitie tegen de an
dere partij gericht zou zijn.
Radio-Moskou heeft gisteren de
tekst van een Sowjetrussische nota
aan de Joegoslavische regering omge
roepen, waarin wordt verklaard, dat
het tegen Lazlo Rajk c.s, te Boedapest
gehouden proces heeft aangetoond, dat
de regering te Belgrado een vyandige
politiek jegens de Sowjetunie voert.
.Joegoslavië," aldus de nota, „heef:
ajjn onafhankelijkheid verloren. Het
treedt thans op als een agent voor
buitenlandse imperialisten. Daarom
acht de Sowjetrussische regering
zich, met ingang van gisteren niet
meer gebonden aan haar verplichtin
gen, overeenkomstig het in April 1945
tussen de Sowjetunie en Joegoslavië