1
Groot .deel van Overijsel wordt
aardolieveld
Financiële conferentie op Hoge
Vuurse
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
Radiozendamateurs redden het leven
van drie dagen oude Belgische baby
Amerikaanse prof. beschuldigd van
verraad van atoom-geheim aan Rusland
Harde waarheid
Zaterdag Oct. 1949
74e Jaargang No. 10698
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Concessie aangevraagd voor uitgestrekt gebied
Wie pleegde moord op
de Rotterdamse
taxi-chauffeur?
„ONGEVAL" AAN SPOOR
BAAN WAS MOORD
Arbeider worgde zijn vrouw
Ook Hongarije en Polen
breken met Tito
Tevens eis tot terugroeping
van acht diplomaten
Ongedierte over Nederland
Treedt Franse regering
vandaag af?
Chinese kwestie op de
agenda der V.N.
Half millioen sfaalarbeiders
in Amerika staken
Het mooie herfstweer
nu ten einde
loopt
,,/n Utrecht was een
professor...
Kardinaal Spellman
op Schiphol
Joseph W. Weinberg
pleegde meineed
- -
CIULIANO WORDT MET
GAS BESTOOKT
KONINGIN JULIANA-
FONDS KEERT VIER
TON UIT
Unie-statuut de volgende
week bekend
Rasoplichter achter slot
en grendel
BUKJiAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur.
A. KAPTEIN
Directie:
J BIJLSMA en C KRAK
ELDESE (MANT
TARIEVEN:
Advertenties: 10 ct per mm
Familieberichten 20 ct per
mm Kleine advertenties
...Juttertjes' tot 15 woor
den 1.?lfe woord meer
5 rent
Abonnementen per kwar
taal f 4.— nij vooruitbe
taling. plus incassokosten
nE „N.V. NEDERLANDSCHE AARD-OLIEMAATSCHAPPIJ" heeft Gedepu-
teerde Staten van Overijsel verzocht hun bemiddeling te verlenen ten
einde te bevorderen, dat de begrenzing van de concessie Schoonebeek wordt
uitgebreid tot in totaal ongeveer 93.000 ha.
De in 1948 verleende concessie, welke betrekking had op grondgebied van
de gemeente Coevorden, Schoonebeek, Dalen, Emmen, Sleen en Gramsbergen,
besloeg een oppervlakte van ongeveer 15.000 ha. Boringen en andere onder-
soekingen hebben aangetoond, dat de bestaande concessies slechts een deel
bedekt van een uitgestrekt aardolieveld, dat zich in Westelijke richting tot
voorbij Meppel voortzet. Positieve vondsten in de laatste jaren gedaan, dragen
bij tot het exploiteren van deze gebieden. Bij de nieuwe concessieaanvrage
zijn de volgende gemeenten betrokken: Hardenberg, Avereest, Dalfsen, Om
men, Nieuwleusen, Zwollerkerspel, Staphorst, Zwartsluis, Vollenhove, Wan
ne pérveen, Giethoorn, Steenwijk, Steenwijkerwold en Oldemarkt.
Nader vernemen wij, dat ook gron
den van Zuiddrentse gemeenten onder
de ooncessie-aanvrage vallen. Deze
gemeenten zijn Havelte, Ruinen, Hoo-
geveen, Meppel, De Wijk. In haar ver-
soekschrift aan Gedeputeerde Staten
van Overijsel vestigt de Nederlandse
Aardolie-Maatschappij er de nadruk
op, dat aanzienlijke hoeveelheden
aardgas en vloeibare derivaten zijn
aangetoond bij een boring in De Wijk.
Veroordeelde beschuldigt een
onbekende derde
De 23-jarige Hilversumse zanger H.
J. B., die tot levenslange gevangenis
straf is veroordeeld wegens moord op
de Rotterdamse taxi-chauffeur A. G.
Clobus, herriep Vrijdag voor 't Haagse
Gerechtshof zijn aanvankelijke beken
tenis. Hij had eerst de schuld op zich
genomen, thans wierp hij de schuld
op een onbekende derde. Deze, een
zekere Willem P. had hem verteld, dat
Clobus een politieke knoeier was. die
zijn geld en zijn wagen had verdiend
door landgenoten te verraden. Vervol
gens had hij hem voorgesteld Clobus
te beroven. Verdachte, die reeds op 17-
jarige leeftijd een actief illegaal wer
ker was, was hierop ingegaan en had
ook zijn 15-jarige broer W. H. B. ge
vraagd mee te doen. Even buiten De
Lier had Willem P., aldus vertelde ver
dachte thans, het dodelijke schot gelost.
Opmerkelijk was het, dat broertje W.
tot in details hetzelfde verhaal vertelde,
waarop president en raadsheren vroe
gen wie het contact in het Huis van
Bewaring tot stand had gebracht. Na
de mededeling van de oudste broer, dat
een bewaker hem verteld had, dat
Clobus een goed vaderlander was ge
weest en hij (B.) daarom thans open
kaart wilde spelen, werd de zitting
voor onbepaalde tijd verdaagd, ten
einde B. in de gelegenheid te stellen
om zijn theorie over het bestaan van
Willem P. en diens schuld aan de
moord te bewijzen.
Zoals wjj gisteren reeds meldden heb
ben voorbijgangers aan de spoorbaan
Kesteren-Njjmegen 't ontzielde lichaam
gevonden van een 26-jarige vrouw uit
Valburg. Nadat uit het onderzoek was
gebleken, dat de vrouw niet door eert
passerende trein was gegrepen, is men
overgegaan tot de arrestatie van haar
echtgenoot, de 26-jarige losarbeider vd
B., die bekende zijn vrouw te hebben
vermoord. Na een echtelijke twist was
hjj haar naar de spoorbaan gevolgd, had
haar met een stok bewusteloos gesla
gen en vervolgens geworgd.
Van de B. heeft daarop het lichaam
en de fiets naast de rails gelegd en is
naar huis gegaan. Om te kunnen ver
tellen, dat zijn vrouw naar een kleer
maker in Zetten was gegaan en niet
was teruggekeerd, heeft hij later zijn
winterjas bij het lijk gelegd.
Als trouwe satellieten hebben na de
Sowjetunie, thans ook Hongarije en Po
len hun verdragen van vriendschap en
wederzijds bijstand met Joegoslavië op
gezegd.
In een nota van vierhonderd woor
den gaf de Hongaarse regering als re
den op, dat bij het proces tegen Lasz-
lo Rajk gebleken was, dat Joegoslavië
tegen Hongarije had gecomplotteerd.
Het verdrag werd daardoor tot een
waardeloos vodje papier, aldus de nota.
Polen eist met de opzegging van het
verdrag tegelijkertijd de onmiddellijke
terugroeping van acht leden van de
Joegoslavische ambassade te War
schau. Voorts wordt geëist de stopzet
ting door de ambassade van alle acti
viteiten, die vijandig zijn tegenover Po
len. Tot de acht bedoelde leden beho
ren de militaire attaché,, de raadsman
van de ambassade, de handelsattaché en
de persattaché.
Het Franse kabinet, dat nog geen
overeenstemming heeft bereikt over
zijn politiek met betrekking tot de lo
nen en kosten van levensonderhoud,
heeft, naar van betrouwbare zijde
wordt vernomen, besloten vandaag af
te treden, indien het geen compromis
oplossing kan bereiken. Heden om 15
uur zou er een bijeenkomst van het
voltallige kabinet worden gehouden.
„Deze verrotte kliek vocht zelfs niet
tegen de Japanners!" aldus riep de Wit-
Russische afgevaardigde in de politieke
commissie van de V.N. uit toen het
voorstel aan de orde kwam om de Chi
nese klacht, dat de Sowjetunie zich
gemengd had in de Chinese burger
oorlog, op de agenda te plaatsen. Deze
opmerking, noch de mening van dr.
Manoeilski (Oekraine), die van „het
armzalige gewauwel van de Chinese
afgevaardigde Tsiang" sprak, konden
verhoeden, dat met 31 tegen drie stem
men bij dertien onthoudingen besloten
werd de kwestie na het Russische
voortel voor een vredesovereenkomst
tussen de vijf grote mogendheden te
behandelen.
KINDEREN VEROORZAKEN
BRAND TE FINSTERWOLDE.
Na een intensief onderzoek is thans
vastgesteld, dat de oorzaak van de
enorme brand, die Donderdag te Fin-
sterwolde heeft gewoed, toegeschreven
moet worden aan het spelen door kin
deren met vuur in de schuur van de
boerderij van de heer Ten Have.
Philip Murray, president van de
Bond van Amerikaanse Staalbewer-
kers, heeft Vrijdagavond 528.000 leden
van de Bond bevel gegeven, een mi
nuut na middernacht in staking te
gaan. Met nevel werd telegrafisch
naar 53 grote staalmaatschappijen en
verschillende ondernemingen voor de
winning van ijzererts verzonden, na
dat vertegenwoordigers van de Bond
een conferentie met regerings-bemid-
delaars hadden afgebroken.
De strook van actieve oceaandepres
sies, die nog steeds een te Noordelijke
baan volgt om het weer in ons land
ongunstig te beïnvloeden, dringt toch
steeds meer in Zuidelijke richting
door.
Vandaag en ook het grootste deel
var. morgen blijft nog onder invloed
var een rug van hoge luchtdruk, waar
in bij een heldere hemel in de afge
lopen nacht in het Noord-Oosten van
ctw land het kwik tot bij het vries
punt daalde. Voor October zal de dag
temperatuur voorlopig nog hoog blij
ven, maar zoals de situatie zich thans
iaat aanzien, is de kans groot dat het
weer na Zondag een meer onbestendig
karakter zal krijgen, hoewel de kans
°P regen nog klein blijft.
De neerslag in September bedroeg
voor Den Helder 50 mm en voor
Schiphol 74 mm, tegen 65 mm nor-
waal, terwijl September van dit jaar
de warmste Septembermaand van de
laatste 100 jaar was.
Weerbericht
Verwachting tot Zaterdagavond:
Over het algemeen veel bewol
king met plaatselijk enkele buien.
Meest matige wind uit Noorde
lijke richtingen. Weinig verande
ring in temperatuur.
pEN BELGISCHE, een Helmondse en
een Utrechts radiozendamateur heb
ben dank zij onderling verkeer het
leven gered van een drie dagen oude
baby uit het Belgische dorpje Looke-
ren.
Toen een Helmondse radio-amateur
met de codeletters PAOROB zat te ex
perimenteren met zijn zelfgebouwd
zend„station" ving hij de boodschap op
van een Belgische collega te Lookeren.
die hem verzocht een dringend bericht
te willen overbrengen aan de amateur
PAODL in Utrecht. Helmond antwoord
de: „Ik ben gaarne bereid te helpen.
Vertel me die dringende boodschap,
misschien kan ik je van dienst zijn"
En de Belg vertelde: „Een familie hier
in de buurt heeft een drie dagen oude
baby, die een scheurend buikvlies
heeft. De plaatselijke dokter staat
machteloos. Volgens hem moet er in
Utrecht een professor zijn, die mis
schien operatief kan ingrijpen. Zijn
naam en adres zijn echter onbekend.
Wilt ge PAODL vragen om direct te
informeren?"
Een kind in levensgevaar! PAOROB
schakelt zijn toestel direct over en be
gint met spanning de code te roepen
van de Utrechtse collega. Hij heeft suc
ces, want PAODL antwoordt binnen
enkele minuten. De Utrechtenaar be-
feint direct telefonisch te informeren,
doch intussen heeft Helmond via een
der specialisten van het plaatselijke zie
kenhuis het juiste adres reeds gekre
gen. Nog geen twintig minuten na de
eerste oproep van de Belgische amateur
geeft PAODL het verlossende ant
woord: „Breng de baby vandaag nog
over naar Utrecht. Prof dr. Nuboer
van de Universiteitskliniek zal in sa
menwerking met dr. Klinkenbergh van
Rechtspraak aan de grens
De Bredase bijzondere politierechter,
de officier van justitie, de griffier en
enkele parketwachten en politieman
nen begaven zich Vrijdag naar Baarle-
Nassau teneinde aan de grens de Belg
G. D., alias Charles, als getuige te ho
ren in de zaak tegen de Amsterdammer
L. V., die ervan beschuldigd werd
goud- en zilversmokkel te hebben uitge
lokt. Charles voelde er niet voor naar
Nederland te komen, zodat de edel
achtbare heren naar hem kwamen In
het oude station van Baarle-Nassau dat
door de grens middendoor gedeeld
wordt, vond de zitting plaats. Na het
verhoor van de Belg werd de zaak in
het Bredase gerechtsgebouw voortge
zet en werd L. V. tot tien maanden
veroordeeld.
het St. Antoniusziekenhuis de operatie
verrichten". Nog diezelfde avond is het
kind naar Utrecht vervoerd. Dezer da
gen bereikte de radiozendamateurs het
verblijdende bericht, dat de operatie
uitstekend geslaagd was en dat het
patiëntje, vrijwel geheel hersteld, naar
zijn gelukkige ouders in Lookeren was
teruggekeerd.
De commissie van het Amerikaanse
Huis van Afgevaardigden, belast met
het bestrijden van on-amerikaanse
handelingen, heeft Joseph W Wein
berg, professor aan de universiteit
van Minnesota, aangewezen als de
Amerikaanse geleerde, die tijdens de
oorlog geheimen betreffende de ver
vaardiging van de atoomhom aan een
communistische spion zou hebben ver
raden.
De commissie beveelt aan, dat het
Amerikaanse departement van justi
tie professor Weinberg wegens mein
eed in staat van beschuldiging zat
stellen. Volgens de commissie heeft
professor Weinberg, terwijl hij de eed
had afgelegd, gelogen toen hij ontken
de lid van de communistische partij te
zijn en bijeenkomsten van de commu
nistische jeugdliga te hebben bijge
woond: de communistische leider
Steve Nelson en diens secretaresse
Bernadette Doyle te kennen.
De commissie ter bestrijding van on
Amerikaanse bedrijvigheid verklaarde
dat professor Weinberg de „geleerde"
was, waarover zij sprak, toen de com
missie verleden jaar een onderzoek
naar dergelijke activiteit instelde.
De commissie verklaarde, dat de
communistische leider Nelson zich in
1943 bezig hield met het verkrijgen
WmrnB. 1 i v. IHHH? 5? isH
mm - i
4 4
van inlichtingen over de ontwikke
ling van de atoombom, welke hij van
geleerde „X" verkreeg. Op dat tijd
stip was professor Weinberg werk
zaam aan het laboratorium voor de
bestudering van uitstralingsverschijn
selen aan de Californische universi
teit, welk laboratorium hulp verleen
de bij het vervolmaken van de atoom
bom.
In een te Minneapolis uitgegeven ver
klaring ontkent dr- Weinberg, dat hij
de geleerde „x" zou zijn, die atoom
geheimen aan een communistische
spion zou hebben verstrekt Hij zei
altijd de waarheid te hebben gesproken.
Dr. Weinberg ontkent tevens in Maart
1943 verbonden te zijn geweest aan enig
project in verband met atoomenergie
of ook maar over geheime gegevens te
hebben beschikt. Hij had geen toegang
tot zulke gegevens, zei hij.
Terwijl een speciale legereenheid gif
gas pompte in het hoofdkwartier van
Salvatore Giuliano in de grotten van
de Montelepre-heuvels, verzocht de Si-
ciliaanse bendeleider in een brief aan
een dagblad om een paspoort, teneinde
Italië te kunnen verlaten. HU blöft bU
zijn mening, dat hq een nationale held
is en eist dat zqn naam gezuiverd wordt
De bevelhebber van de tegen Giuliano
opererende strUdkrachten zeide echter
naar aanleiding van deze brief: „De ge
zinnen van de honderd omgekomen po
litiemannen roepen tot deze moorde
naar „leugenaar". Deze politiemannen
zullen gewroken worden". Bij het on
bruikbaar maken van de grotten past
men ook dynamiet toe.
MET
M
Vrijdagmiddag kwam met het toe
stel uit New-York kardinaal Spell
man op Schiphol aan, op doorreis
naar Rome. Bij aankomst werd
kardinaal Spellman (links) begroet
door de pauselijke nuntius, mgr.
P. Giobbe (midden) en de chef
protocol van het Ministerie van
Buitenlandse Zaken, mr. J. Visser.
Geheime bijeenkomst van
Westberlijnse commandanten
De drie commandanten van West-
Berlijn zijn gisteren enige uren in ge
heime zitting bijeen geweest. Men ge
looft te Berlijn dat het verzoek van
prof. Reuter, burgemeester van West-
Berlijn, en van de anti-communistische
onafhankelijke vakbond (UGO) om de
spoorwegen in de Westelijke sectoren
onder controle der Westelijke gealli
eerden te plaatsen, bovenaan op de
agenda stond.
(Volgens een oude viermogend-
hedenovereenkomst hebben de Sow-
jets de absolute contróle over alle
spoorwegen in de vier sectoren van
Berlijn.)
Het Koningin Julianafonds, ten be
hoeve waarvan de Gouden Koets vele
maanden lang door Nederland gevaren
is, zal in het eerste jaar van zijn be
staan bijna vierhonderdduizend gulden
aan subsidies voor maatschappelijke
doeleinden uitkeren. De gelden zijn
als volgt verdeeld: 55.500 gulden voor
ziekenhuizen en sanatoria, 29.000 gul
den voor wijk- en kraamzorg, 175.200
voor jeugdzorg, 26.800 gulden voor zorg
voor onvolwaardigen, 23.880 gulden
voor geestelijke volksgezondheid en
72.550 voor andere verenigingen en in
stellingen.
ACCENT van de economische po
litiek wordt langzaam maar zeker
verlegd. Direct na de oorlog was da
consument het troetelkind van de rege
ring, dat binnen de grenzen van finan
ciële draagkracht zo goed mogelijk ge
voed en gekleed moest worden. Thans
begint de regering een opmerkelijk#
belangstelling aan de dag te leggea
voor de producent. We zagen het al bij
de zo juist ingediende begroting. In het
hoofdstuk over de belastingpolitiek
wordt niet onder stoelen of banken ge
stoken, dat de productie zal worden
aangemoedigd en de consumptie door
verhoging van de verteringsbelastingen
zoveel mogelijk zal worden terugge
drongen tot strikt noodzakelijke arti
kelen.
Meen niet, dat alleen minister Lief-
tinck er zo over denkt. Ook minister
Van den Brink keert de consument de
rug toe: er is z.i. voor wat de goede
renvoorziening betreft een bevredigen
de situatie bereikt en daarom zal thans
een grotere portie deviezen beschikbaar
worden gesteld voor de aankoop va#
kapitaalgoederen (machines enz.) voor
de industrie.
Op twee manieren wordt de produe-
tie dus aangemoedigd: er wordt meer
modern materiaal gekocht in het bui
tenland en de belastingen op de onder
nemingen worden verlicht, hetgeen mo
gelijk is door tezelfdertijd de belastin
gen op de consument te verzwaren. Dit
laatste heeft in de gedachtengang der
regering bovendien het economische
voordeel, dat de koopkracht kleiner
wordt en er minder vraag is naar luxe
goederen en consumptiegoederen uit 't
buitenland, waardoor tevens het doel:
meer deviezen te gebruiken voor de
aankoop van productiemiddelen en
minder voor consumptiemiddelen,
wordt gediend.
De devaluatie is een bondgenoot van
de regering bij deze politiek. Zij heeft
de strekking de invoer duurder te ma
ken (per siot van rekening is zowel de
dollar als de Belgische frank meer Ne
derlandse centen watfrd geworden!),
hetgeen er toe zal leiden, dat niets dan
het hoog nodige wordt gekocht, waar
bij uiteraard machines en belangrijke
grondstoffen eerder aan de beurt ko
men dan luxe en semi-luxe consumtie-
artikelen.
We zullen in de komende maanden
en jaren aan de weet komen, dat ko-
r ing Soberheid regeert. Doch zijn re
giem is niet bedoeld om tegenstellin
gen te scheppen en oude sociale won
den open te rijten. Te veel verliezen wij
uit het oog, dat Nederland voor een
tweetal opgaven staat, waarvoor geen
ander West-Europees land zich ziet
gesteld. We voeren veel meer in dan
verantwoord is tegenover onze uitvoer
en onze inkomsten uit scheepvaartver
keer en kapitaalbelegging in het bui
tenland. Nóg redden wij het bij deze
uitgavenpolitiek. dnnk zij de Marshall
hulp, maar aan deze hulp komt in 1952
een eind. Daar komt nog bij de bijna
ononderbroken' bevolkingsgroei, die
per jaar op meer dan 100.000 personen
gesteld kan worden; monden die ge
voed moeten worden en die ons dwin
gen zelf meer voort te brengen, daar
oi.ze betalingsbalans al zo slecht is dat
van extra-invoer geen sprake kan zijn.
Het gat in de betalingsbalans èn de
toeneming der bevoUdnv leid°n tot de
eis van grotere productcie. Deze moet
op alle mogelijke manieren bevorderd
worden, in de eerste plaats door het
kopen van modernere machines in het
buitenland, door de ondernemers met
lagere belastingen tot grotere krachts
inspanning te prikkelen en door tege
lijkertijd de spaarders (mede door die
lagere belastingen, welke tot grotere
winsten zouden kunnen leiden) tot het
beschikbaar stellen van hun spaargel
den te bewegen.
In deze regeringspolitiek zit een ze
kere logica. Alleen tegen deze achter
grond kunnen wij tenvolle de zo juist
door minister Van de Brink gegeven
richtlijnen voor de industrialisatie be
grijpen, waarover in de Staten-Gene-
raal nog wel een hartig woordje zal
worden gesproken.
De centrale commissie van de RTC
zal vandaag naar de „Hoge Vuursche"
gaan in gezelschap van de voorzitters
van de financieel-economische cpmmis-
sie en subcommissies om zo mogelijk
de problemen op dit gebied tot een op
lossing te brengen.
Sultan Hamid II deelde de pers mede
van mening te zijn dat er geen sprake
is van een impasse in de financieel-eco
nomische commissie. Hij verklaarde,
dat het in de bedoeling ligt de tekst
van het Unie-statuut op de volgende
plenaire zitting van de conferentie te
publiceren Deze zitting wordt volgen
de week verwacht.
Ce Republikeinse regering zal heden
of uiterlijk Maandag een verklaring
uitgeven over de politieke ontwikke
lingen van de laatste tijd. Hierin zullen
o.m. aangelegenheden rond de R.T.C.
en de onderhandelingen met de Neder
landse delegatie in Indonesië worden
toegelicht.
Als gevolg van onderhandelingen zal
in het vervolg naast het Nederlandse
bestuur ook een Republikeins bestuur
functionneren in de zgn Renvillegebie-
den. Dit „gemengd bestuur" zal tot
het einde van de RTC worden gehand
haafd.
VAN DAK GEVALLEN EN GEDOOD
Bij het verrichten van werkzaamhe
den aan een loods van de scheepswerf
van Gebrs. Suurmeyer te Foxhol viel
de timmerman Jansen uit Hoogezand
door een zwakke plek in het dak. Hij
viel zeven meter en kwam op platen
Üzer terecht. Enige uren later is hij
overleden.
De Rotterdamse politie heeft de vier
en veertigjarige vertegenwoordiger M.
C. T. uit R'dam gearresteerd wegens
een reeks van oplichtingen. Deze had
hij gepleegd ten koste van een voor
schotbank, die hem geld leende voor
de aankoop van een auto. T. verkocht
de wagen en maakte de f 3100 op. Een
makelaar, wien hij een huis wilde ver
kopen dat niet van hem was werd
f 1500 lichter, terwijl hij waarschijnlijk
ook van zijn werkgever, een bonthan
delaar in Den Haag, f 2000 verduister
de.
Terwijl T. in Den Haag van het hem
niet toebehorende geld goede sier
maakte, werd hij door de politie in de
kraag gegrepen.
DE OVERVAL TE AMSTERDAM.
De officier van justitie te Amsterdam
looft f 1000 uit voor degene (n), die dus
danige aanwijzingen geven in verband
met de roofoverval op het bijkantoor
van de Spaarbank van de stad Am
sterdam, welke er toe leiden, dat de
daders worden aangehouden en ver
oordeeld.