De Boeren hebben overwonnen... DEBRAIIIME KCttNÏÏ De sirop ewogen week-eind HAARUITVAL H00FDR00S Op 11 October 1899 brak in Zuid-Afrika de Boerenoorlog uit Het Britse imperialisme maakte een botsing onvermijdelijk Het Radioprogramma Scheepvaartberichten Ruim 2 milliard dollar voor uitbreiding olieproductie Chauffeur van ambulance-auto overleden P.T.T. verhoogt buiten landse tarieven „Zuiderkruis" debarkeerde Amerikaans plan voor vroegere Italiaanse koloniën Landelijke steun voor Haarlemse sigarenwinkeliers Zeshonderd gulden valse bankbiljetten De „Nieuw Amsterdam" in zware storm j dINSDAG 11 OCTOBER 1949 yandaag is het op de kop at vijftig jaar geleden, dat de staat van oorlog Intrad tussen de Boerenrepublieken Transvaal en Oranje-Vrijstaat en het Britse rijk. Op 11 October 1899 immers brak wat minder plechtig heet de Boerenoorlog uit, een gebeurtenis, die overal in Europa en niet in het minst in ons land diepe indruk maakte. Vooral bij de oudere generatie in ons land sal hetgeen zich om streeks de eeuwwisseling In Zuid-Afrika afspeelde ongetwijfeld nog vaag in het geheugen vervlochten zijn. Bij de jongeren sijn de hoofdzaken van het drama waarlijk niet uitsluitend bekend geworden uit duffe geschiedenisboekjes. De Boerenoorlog is 'n legende geworden, die voortleeft in een reeks roman tische jongensromans, in de straatnamen, die bekende Boerenleiders als Kruger, de Wet, Botha, Steijn, Joubert enz. in de berinnering bewaren en in'n volkslied je als „En de Boeren hebben overwonnen, hiep hiep hoera!" In sommige oorlogen, waarbij een klein volk het moet opnemen tegen een overmacht, bleek in het verleden de sympathie in de rest van de we reld op merkwaardige spontane wijze san de zwakste partij ten deel te val len. Tijdens de strijd van de Grieken tegen het Turkse juk na 1820 ging door West-Europa een ongekende golf van geestdrift voor het heront dekte oude Hellas. De Britse dichter Lord Byron offerde zijn vermogen en zijn leven voor de Griekse zaak. Een recent voorbeeld is de aanval van de Sowjetunie op Finland in 1939. In tal van landen werden acties tot hulp en steun aan wat toen heette het kleine dappere Finland op touw gezet. De strijd van de Transvaalse boeren tegen de Britten, van ongeregelde en slechts half georganiseerde vrijheids scharen tegen geoefende en gedisci plineerde beroepssoldaten vond overal, behalve dan in Engeland zelf, weer klank ten gunste van de Boeren. De politieke constellatie was dusdanig, dat de Zuid-Afrikaanders op daadwer kelijke hulp van buiten niet konden rekenen. Maar groot was de veront waardiging over het Britse optreden en groot het medeleven met de mili taire lotgevallen der Boeren. De aanleiding tot een oorlog is his torisch moeilijk vast te stellen, ge zien de rol, die vele omstandigheden en krachten spelen, welke buiten de menselijke berekening vallen. Er is echter weinig verschil van mening over, dat het uitbreken van de Boeren oorlog voor een zeer groot deel op re kening te schrijven is van het Britse imperialisme uit die dagen. Zeker, de verhouding tussen de oorspronkelijke kolonisten van Nederlandse afstam ming en de later gekomen Britse ko lonisten waren al jaren lang gespan nen, niet het minst omdat de Britten zich gesteund wisten door een moe derland op het toppunt van zijn macht. Een opsomming van de voortdurende wrijvingen en conflicten zou lang wor den. De Jingo-kliek Hoofdzaak is, dat een sterke stro ming in Engeland in de negentiger jaren het erop had gezet geheel Zuid- Afrika binnen het Britse imperium te brengen. Vooral ook omdat de goud mijnen aan de Witwaterrand in Trans vaal de Engelsen aanlokten. De voor naamste figuren in de Jingo-kliek Jingo was de spotnaam voor de Britse imperialisten en nationalisten wa ren Joseph Chamberlain en zijn kwa de genius Cecil Rhodes. Chamberlain werkte als minister van koloniën in het derde ministerie Salisbury onver moeibaar aan de verwezenlijking van zijn denkbeelden: alle koloniën zo eng VOOR HEDENAVOND HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten om 6, 8 en 11 uur. - 6.15 Tom Erich, piano. 6.30 Strijdkrachten. 7.05 Achter het voetlicht. 7.15 Hugo de Groot en zijn orkest. 8.05 In bet Radio-Zoeklicht. 8.15 Bonte Dinsdagavond- tiein met Snip en Snap-revue. 9.30 Balalaika orkest. 9.45 Hammond-orgel. 10.00 Buitenlands overzicht. 10.15 Omroep-Kamerorkest. 11.15 Franz Liszt-concert. HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten om 7, 8 en 11 uur. 6.20 Sportpraatje. 6.30 Radio-Volksuniversiteit. 7.15 Actualiteiten. 7.25 Dit is leven. 8.05 De gewone man. 8.12 Radio- Philharmonisch-orkest. 10.05 Piano-werken van Maurice Ravel. 10.20 Gramofoonplaten. 10.45 Avondgebed. 11.15 Reportage Koninklijk be zoek O verijs el. 11.25 Kamermuziek-concert VOOR WOENSDAG HILVERSUM I, 301 m. Nieuwsberichten cm 7, 8, 1, 6, 8 en 11 uur. - 8.18 Oog in al. 8.23 Oramofoonmuzdek. 8.50 Voor de vrouw. 9.00 Gramofoonmuziek. 10.00 „Kinde ren", causerie. 10.05 Morgenwijding. 10.20 Voor de vrouw. 11.00 Gramofoonmuziek. 12.00 Orgelspel. 12.30 Mededelingen. 12.33 Voor het platteland. 12.38 Gramofoonmuziek. 12.55 Ka lender. 1.15 Gramofoonmuziek. 2.00 Gesproken portretten. 2.15 Jeugdconcert. 3.00 Kinderkoor. 3.20 Voor de jeugd. 3.50 Instructieve muziek. 4 00 Voor de jeugd. 4.30 Voor de zieken. 5.00 Voor de jeugd. 5.30 Promenade-orkest en 6.15 Vara-varia. 6.20 Gramofoonmuziek. 6.30 Voor de Strijdkrachten. 7.00 Lezing. 7.15 Piano duo. 7.30 Voor de jeugd. 8.05 Actualiteiten. 8.15 Socialistisch nieuws. 8.20 Gramofoonmu ziek. 9.30 „Terug van weggeweest", hoorspel. 10 15 Dansmuziek. 10.45 Populair-wetenschap- pelijke causerie. 11.15 Gramofoonmuziek. HILVERSUM II, 415 m. Nieuwsberichten om 7, 8, 1, 7, 8 en 11 uur. - 8.15 Gramo foonmuziek. 9.00 Voor de jonge zieken. 9.30 Waterstanden. 9.35 Gramofoonmuziek. 10.30 Morgendienst. 11.00 Gramofoonmuziek. ♦,S.S.T., alle lijnen oorlog", hoorspel. 12.15 Strijkorkest. 12.30 Mededelingen. 12.33 Blaas- kwintet met piano. 1.15 Volksmelodieën. 2.00 Amusements-muziek. 2.30 Klein koor. 3.00 Ka merorkest en solist. 4.00 Philatelistische cause rie. 4.15 Voor de kinderen. 5.30 Gramofoon muziek. 5.45 Regerings-uitzending. Mu- ziekcorpe. 6.30 Voor de kinderen. 6.45 Zi geuner-kwintet. 7.15 Regerings-uitzending. 7.30 Sport. 7.40 Radio-krant. 8.05 Commentaar ta- milie-competitie. 8.15 Klein koor en orkest en solisten. 8.40 Orgel en zang. 9.25 Causerie over de anti-christ. 9.45 Omroep-orkest en so liste. 10.45 Avondoverdenking. 11.15 ^Gramo foonmuziek. RADIODISTRIBUTIE-DIENST IIN III: 7.05 Gram. 7.30 Kron. 7.40 Gyran. 7.50 Gram. 8.05 Concert. 9.05 Gram. 10.00 Eng. L.P.: Reg. Dixon (orgel). 10.30 Eng. H.S.: Carrol Gibbons en orkest. 11.1»" Eng. L.P.: BBC Miland Light Orchestre. 11.45 Voordracht. 12.00 VI. Br.: Gram. 12.32 Rhytnm- trio Marcel Devill*. 1.15 Italiaans muziek. 2.00 Gram. 2.45 Schooluitzeiuling 3.00 Eng L-P-- Sidney Davey «i ens.nible (cv. van 3.1&—3.45 PCJ. Het schip van (W week). 3.30 Mil.-orkest. 4.00 XWDR: Zi jeuner-liederen. 4.15 Weinert (piano). 4.30 En?. H. S:. Gram. 5 00 Kootwijk: Batavia. 8.00 Fr. Br.: Voor de sol daten. 6.30 VI. Br.: Voor de soldaten. 7.30 Eng. L. U.: „Hip-hip-hoo-Roy". 8.00 \r. Br.: „La Grendnehesse de G4ro!d*tein". opera van Offenbach. 10.15 Fr. Br.: ar 7-muziek met commentaar. 10.45 Gram. 11.00 Diversen. mogelijk aan het moederland verbin den en ook het imperium versterken. Cecil Rhodes, de zoon van een Ang licaanse geestelijke, die zich door een avontuurlijke instelling in de Zuid- afrikaanse mijngebieden een aanzien lijk vermogen verwierf en tot een ho ge positie In het Brits bestuur op klom, had één vaste overtuiging: de Engelsen moesten de heersende macht in Zuid-Afrika zijn. De door zijn denkbeelden geïnspireerde Zuid-Afri kaanse Liga heeft er naar vermogen toe bijgedragen de Boerenrepublieken in moeilijkheden met Engeland te wik kelen. Slechts door een grove fout, de mislukte Jameson-Rald in 1896, een mislukte poging om de Transvaalse Republiek omver te werpen, werd Rhodes carrière gebroken. Wrijving Wat de onmiddellijke aanleiding werd tot de strijd is eigenlijk van minder belang. De Britse gouverneur van de Kaap-kolonie, sir Alfred Mil- ner, rapporteerde zijn regering, dat er een anti-Britse beweging onder de Afrikaander-bevolking gaande gehou den werd en vergiftigde daarmee de verhoudingen. Een petitie, waarin Britse onderdanen op aanstoken van Rhodes een aantal grieven tegen de Republiek opsomden, deed dat al even zeer. Daar was verder de beruchte Kruger had weten door te drijven, dat de z.g. Uitlanders, de immigranten, na een negenjarig verblijf in Transvaal kiesgerechtigd zouden worden met uit zicht op een nog kortere termijn. De Britten wilden aanstonds een maxi mum van vijf Jaren stellen. Langdurige onderhandelingen over deze kwestie en andere punten van wrijving leverden geen resultaat op Het was duidelijk, dat de Britse re gering zich wilde mengen in aange legenheden van Transvaal, ja, dat de plannen voor inpalming van de niet- Britse gebieden in Londen reeds wa ren uitgewerkt. Het had er alle schijn van. dat de onderhandelingen slechts dienden om een onzekere toestand te scheppen tot er een voldoend aantal Britse troepen in Zuid-Afrika aange komen zou zijn om een ultimatum te kunnen verzenden. Ultimatum Toen de Boerenleiders met aan het hoofd president Kruger begin October 1899 zagen, dat een oorlog onvermij delijk was, dat toegeven niets baat te en dat haar enige kans was om 't Britse gouvernement te dwingen zijn ware bedoelingen te ontvouwen, na men zij hun toevlucht tot een uiterste maatregel. Op 9 October werd een brief verzonden aan het Britse Gou vernement, die neerkwam op een ul timatum. Er stond in, dat Engeland niet het minste recht had om zich te bemoeien met binnenlandse zaken der Republiek en als eis werd gesteld, dat de troepen langs de grenzen van de Republiek onmiddellijk zouden wor den teruggetrokken. De depêche ein digde met het verzoek vóór S uur in de namiddag van 11 October antwoord te zenden. Werd geen antwoord ont vangen, dan zou zulk een handelwijze worden beschouwd als een formele oorlogsverklaring. De He October bracht de Britse ver tegenwoordiger Greene het antwoord: Het Britse gouvernement achtte het onmogelijk de gestelde voorwaarden te overwegen. Hij vroeg zijn paspoort om Transvaal te verlaten. Zo brak de Boerenoorlog uit, nu een halve eeuw kwestie van de kiesrechten. President geleden, Een afbeelding van het Ne derlandse pantserschip Hr. Ms. Gelderlanddat in 1900 op zijn eerste reis naar de Oost ter hoogte van Perim bevel kreeg koers te zetten naar de haven Lorenzo Mar- quez in Portugees Zuid Afrika. Het kreeg opdracht de aldaar vertoevende, voor de Engelsen gevluchte, pre sident van de ZuidAfrikaan- se Republiek Paul S. Kru ger aan boord te nemen, teneinde diens reis naar Ne derland, dat hem asyl ver- leende, mogelijk te maken. Op 22 November 1900 debar- queerde „oom Paul" in Marseille, vanwaar hij de reis naar Den Haag over land voorzette. De „Gelderland" voer verder naar Surabaja. Abbekerk, 9-10 van Bombay te Cochin Akkrumdijk, Houston—R'dam, passeerde 8-10 Bermuda. Aldabi, 10-10 van Antwerpen te Hamburg Aldebaran, 8-10 van Tacoradi naar Engeland. Alderamin, Lulea—R'dam, pas seerde 9-10 Holtenau Algenib, Buenos Aires —R'dam, passeerde 8-10 St. Vincent Almdijk, 8 10 van Mobile naar New Orleans Alphac- ca, New York—Buenos Aires, 9-10 van Rio de Janeiro Almkerk, Brisbane—R'dam, 8-10 \an Fremantle Alphard, Buenos Aires—R'dam, 8-10 dwars Fernambuco Annenkerk, Bris bane—R'dam, 9-10 te New Castle n.z.w. Ar- ir.illa (t), 9-10 van Batavia te Pladju Bali, Batavia-A'dam, 9-10 van Belawan Blijden- dijk, A'dam—Z.-Afrika, 9-10 te Antwerpen Eorneo, 8-10 nog te Bahrein Boschfontein, A'dam—Beira, 9-10 te Marseille Breda, Val- paraiso—A'dam, 8-0 van Buenaventura Cla- vella (t), 9-10 van Port de Bouc naar Alexan- drie. Ceram, R'dam—Bombay, 8-10 van Suez Corydat, 9-10 van Miri te Pladjn Delft, 10-10 van A'dam te Bremen Delftdijk, R'dam—Vancouver, passeerde 9-10 Ouessant Esso Amsterdam, 9-10 van Aruba te Santos F.sso Rotterdam, R'dam—Rastanura, 9-10 te Port Said Friesland, 9-10 van Moesi-rivier naar Cheribon Gadila (t), Singapore—Durban, passeerde 9-10 Madagascar Heelsum, Sorel— R'dam, passeerde 9-10 Lands End Heems kerk, 9-10 van Sydney naar R'dam Itter- sum, Basra—R'dam, 9-10 te Suez Jaar- stroom, 9-10 van Lome te Takoradi Jupiter, Gibraltar—Piraeus, passeerde 9-10 Algiers Johan van OldenbarneveU, A'dam-Batavia, passeerde 9-10 Malta Java, 8-10 van Ma kassar naar Bahk Papan Lawak, 9-10 van Bombay naar Cochin Laagkerk, Muscat- R'dam, 9-10 te Aden - Lissekerk, 10-10 van Muscat te Dubai Loenerkerk, Mombassa— A'dam, passeerde 8-10 Finisterre Maaskerk, 10-10 van Duala te Lagos - Madoera, Java —A'dam, passeerde 9-10 Malta Malvina (t), 9-10 van Colombo naar Miri. Bantam, 9-10 12.20 uur van Antwerpen te Londen - Kota Agoeng, R'dam-Java, 9-10 22.30 uur van Southampton Kota Baroe, R' dam—Java, passeerde 9-10 14 uur Pantellaria Salatiga, San Francisco—Manilla, passeerde 8-10 11 uur Wake-eiland Volendam, R'dam -Batavia, 9-10 16.30 uur Suez Willem Ruys, Batavia—R'dam, passeerde 9-10 20 uur Perim. Mapia, 8-10 van Singapore te Rangoon - Meliskerk, Mombassa-A'dam, passeerde 9-10 Perim - Molenkerk, R'dam-Japan, 9-10 van Singapore - Nigerstroom, 9-10 van' Loanda te Pointe Noire - Noor dam, R'dam-New York, passeerde 9-10 Scillies Ossendrecht, Ant werpen—Genua, passeerde 9-10 Gibraltar Overijsel, 9-10 van Port Orange naar New Orleans, alwaar 10-10 verwacht wordt Paula (t), 8-10 van Telokanson naar Port Swettenham Papendrecht, Abadan—Hamble, passeerde 9-10 Algiers Poelau Laut, A'dam—Makassar, passeerde 9-10 Guardafui Riouw, Abadan— A'dam, 9-10 van Antwerpen Rotti, A'dam -Java, passeerde 8-10 Malta. Rijn, 8-10 van Monrovia te Port Gentil Saidja, 9-10 van Moesi naar Miri Slamat, 8-10 van Batavia naar Cheribon Soestdijk, 9-10 van New Cork te Mobile Stad Alkmaar, 7-10 van Sorel naar Nederland Stad Leiden, Calcutta -R'dam, passeerde 9-10 Gibraltar Stad Maastricht, 9-10 van Bona naar IJmuiden Stuyvesant, 9-10 van Laguaira naar Tirindad Tawali, A'dam-Java, passeerde 8-10 Perim Tjikampek, 9-10 van Rio de Janeiro te Buenos Aires Tosari, Java—R'dam, 9-10 van Singapore Vanderwaals, 9-10 van R'dam te Calcutta Waterman, R'dam—Batavia, 10-10 tc Belawan Waterland, A'dam—Buenos Aires, 8-10 van Las Palmas Weltevreden, 8-10 van Surabaja naar Batavia -Zeeland (KRL), 9-10 van Basra naar Khorramshar Zwijn- drecht, 8-10 van Billingham naar Huelva Zijpenberg, 8-10 van Spezia naar Saffi. Aagtekerk, R'dam—Brisbane, 10-10 te Smyrna Alcor, R'dam—Porte Alegre, 9-10 van Bahia Alhena, Buenos—Aires—R'dam, 9-10 te Vic toria Alnati, R'dam—Buenos Aires, 9-10 te Rio de Janeiro Amstelkerk, 10-10 van Ta- ccradi naar Cape Coast Arkeldiik, 8-10 van Boston te Philadelphia Arnedijk, R'dam- New York, 9-10 van Antwerpen Edam, 7-10 van New York naar Antwerpen en R'dam Grote Beer, Batavia—A'dam, passeerde 10-10 Kaap Guardafui Jacob Cats, 9-10 van R' dam te Narvik Joost van den Vondel, 9-10 van R'dam te Narvik - Madoera, Java-A'- dam, passeerde 10-10 Pantellaria Meerkerk, R'dam-Japan, passeerde 9-10 Gibraltar Van een herfstwandeling door het bos gaat een aparte bekoring uit. Wanneer de zonnestralen door een waas van nevel de bruine blade ren beschijnen, toveren zij hierop een gouden glans. Slechts weini gen is zo'n wonderlijk mooie bos wandeling beschoren. Dit neemt niet weg, dat ook de grote-stads- bewoners van dit gouden natuur- festijn kunnen genieten. Een wan deling door een der parken kan de stadsmens in verrukking bren gen. Twee meisjes maken een wandelrit door het Amsterdamse Vondelpark Naar de „New York Times" meldt, bereiden Britse, Amerikaanse en Ne derlandse oliemaatschappijen het grootste olie-uitbreidingsprogramma in de geschiedenis voor in gebieden bui ten Noord-Amerika en Oost-Europa. De maatschappijen zijn voornemens 2 3 milliard dollar te besteden voor een uitbreiding van de installaties met 65 Volgens het blad zal in 1953 de pro ductie in vergelijking met 1948 met bijna 2 millioen barrels per dag zijn gestegen. Het voegt hier aan toe, dat de Brits-Nederlandse maatschappijen voor nemens zijn de productie van ruwe olie te verhogen met ongeveer 15 pet. per jaar in het kader van een vijfjaren- programma. De chauffeur W. H. C. Kuiten van de Philips-ambulance-auto, die Zater dagmorgen door de sneltrein Maas trichtEindhoven werd gegrepen, is in het Binnengasthuis te Eindhoven aan zijn verwondingen overleden. Hij laat een vrouw en drie kinderen achter. De toestand van de 24-jarige verpleegster L Kubbinga, die eveneens in het zie kenhuis is opgenomen, is bevredigend te noemen. Snelle verbinding redi een mensenleven Het 1'even van een Indonesische baby uit de nederzetting Steenkool in het Zuidoosten van de Vogel kop op Nieuw-Guinea is gered dank zij snel vervoer naar Ma kassar. dat mogelijk werd door een goede vorm van samenwer king tussen de K.L.M. en de N.N.G.P.M. De plaatselijke ge neesheer op de nederzetting Steen kool achtte overbrenging naar Makassar noodzakelijk, daar plot seling chirurgisch ingrijpen ge boden was. Het patiëntje werd daarop door de Grumman Mal- lard der N.N.G.P.M. naar Morotai vervoerd, waar de gezagvoerder van de K.L.M. Blaauw niet aar zelde van het anders zo zorgvul dig nagestreefde tijdschema af te wijken en het lijntoestel ophield om aansluitend vervoer naar Ma kassar mogelijk.te maken. De devaluatie is oorzaak, dat de P.T.T. verschillende tarieven voor post-, telefoon- en telegraafverbindin gen met het buitenland heeft moeten verhogen. De tarieven voor het bin nenland blijven gelijk. Alleen zal het maken van een telefoonaansluiting duurder worden. Ook het luchtpost- verkeer met Indonesië wordt niet duurder, evenmin als het normale in ternationale briefpostveAeer, inclusief drukwerken en monsters. Hoger worden de intercontinentale luchtposttarieven (40 en de tarie ven voor pakketpost en telegraaf-, te lefoon- en radioverkeer naar het bui tenland (20 De verhogingen, die 17 October ingaan zijn voorlopig. Interna tionaal overleg zal daaraan eerst een definitief karakter geven. Tot troost van degenen, die hun brie ven aan het intercontinentale lucht verkeer toevertrouwen, kan worden medegedeeld, dat P.T.T. in November een „luchtbrief" in omloop zal brengen, die 2T7i gram weegt en die voor 30 cent naar alle bestemmingen ter wereld zal kunnen worden verzonden. Gistermorgen om acht uur is het er dan eindelijk van gekomen. Lachend en zwaaiend naar kameraden, met wie ze lange tijd lief en leed hadden gedeeld, daalden de „jongens" de vochtiggladde loopplank van de „Zuiderkruis" af, om na enkele formaliteiten in de autobus te stappen, die hen tot de deur van hun wonig zou br tgen. Met de „Zuiderkruis" zijn 1564 man naar het vaderland teruggekeerd, n.1. 622 van het sub bataljon Kon. Land macht, 678 van de mariniers brigade, 240 van de Kon. Mar., 9 van het KNIL en 14 man vaste staf. Allen hebben gis teren de plaats van bestemming be reikt. Dr. Philip Jessup (Ver. Staten) heeft in de politieke commissie van de Ver. Naties een voorstel ingediend aangaan de de vroegere Italiaanse koloniën. Het voorstel behelst: Libye onafhankelijk binnen drie jaar. Eritrea: de Oostelijke helft bij Ethiopië en de Westelijke helft bij de Brits-Egyptische Soedan en Italiaans Somaliland onder trustschap van Italië. Naar wij van de zijde van de vakgroep detailhandel in tabak en tabaksfabri kanten vernemen, wordt de actie van de Haarlemse georganiseerde sigaren winkeliers, tot breideling van de ver koop van tabaksartikelen door allerlei bedrijven wier eigenlijke taak dat niet is: café's, restaurants, eethuizen, thea ters enz, op grote schaal gesteund door de desbetreffende vrije organisaties in het gehele land. De tot dusver geldende overheids maatregelen op het passagiersvervoer door de lucht van Amsterdam naar Batavia zijn vrijwel geheel komen te vervallen, aldus deelt de KLM mede. PATRICIA WENTWORTH Van het karpet op de vloer tot de drie of vier schilderijen aan de wand toe deed alles blijken, dat men hier met iemand te maken had, die geen behoefte had aan reclame voor eigen zaakEr was weelde, maar in bescheiden, smaakvolle vorm en Pos- lock's kleren waren daarbij voortref felijk aangepast, in alle opzichten. Hij was een zeer bijzondere persoonlijk heid, met nogal blozend gelaat, wat 'n scherp contrast vormde met de kleur van zijn donkere ogen en zijn dik loodgrijs haar. Naar schatting was hij midden-veertig en waarschijnlijk enige ponden zwaarder dan een tiental jaren vroeger, maar het stond hem niet kwaad en hij droeg zijn gewicht met waardigheid.... Er kraakte wat op de lijn en Mr. Tote zei: „Allo?" Zoals heel veel andere mensen was hij gewoon, bij het antwoorden op een telegram de h maar weg te laten. Gregory Porlock glimlachte zo vrien delijk alsof Mr. Tote hem kon zien. „Hallo, Tote hoe gaat het ermee? Hier is Gregory Porlock". De telefoon kraakte. „En hoe gaat het met Mrs. Tote? Ik wilde jelui beiden uitnodigen voor het weekendBeste vriend, met „neen" neem ik geen genoegen". Opnieuw kraakte de telefoon. Met de ontvanger aan zijn oor, kwam Gre gory Porlock tot de slotsom, dat Mr. Tote bezwaar maakte. „Ik weet niet, of wij wel kunnen. mijn vrouw gevoelt zich niet al te best". „Beste jongen, het spijt mij, dat te horen. Maar je weet. verandering kan goed zijn en ofschoon „the Grange'' een oude kast is, hebben we toch overal centrale verwarming. Ik kan dus beloven, dat zij het warm heeft. Bovendien komen er leuke lui. Ken je Martin Oakley?" „Ik heb Oakley wel eens ontmoet". Gregory Porlock lachte „Maar niet z'n vrouw. Dan zijn we allebei even ver. Zij komen niet logeren, omdat ze juist hun intrek hebben genomen in een eigen huis vlak bij het mijne. Een afschuwelijk grote kast, maar vertel Oakley niet, dat ik dit gezegd heb; hij vindt het prachtig. Ik zal hen te dine ren vragen, 't Zijn mijn naaste buren; dus moet ik proberen met Mrs. Oak ley kennis te maken. Ik hoor, dat zij er aardig uitziet. Nu, jelui komen niet waar?" Mr. Tote slikte hoorbaar en zei aar zelend: „Ik weet niet of het kan". „M'n beste Tote! O, tussen twee haakjes, je hebt toch dat memoran dum van mij ontvangen? Het adres en de datum? Ik heb er nog een paar, die ze misschien interesseren. Ik dacht zo, als je komt. kunnen wij vriendschap pelijk over de hele zaak spreken. Ik geloof heus. dat het een goed plan is... denk je niet? O. prachtig Ik stel er mij veel van voor. Goedendag". Hij hing de telefoon opp, maar draai de bijna dadelijk een ander nummer. Ditmaal antwoordde een vrouwen stem. „Hier Moira Lane". Een lieve stem, een stem van iemand vrijwat hoger op de maatschappelijke ladder dan Mr. Tote.. Gregory Porlock noemde zijn naam en er werden de gebruikelijke be leefdheden gewisseld. Miss Lane werd uitgenodigd voor het weekend en nam de invitatie opgewekt aan. „Ik zal graag komen. Wie verwacht je nog meer?" „De Totes. Je zult ze niet kennen en ook niet naar de kennismaking ver langen. Ik moet hem wat over zaken spreken „Is hij van onze „Nieuwe Rijken?" „Juist. Haar juwelen moet men zien om er aan te geloven". (Wordt vervolgd) r Het is moeilijker te zwijgen dan te spreken. (CAPACELLI) De Luikse politie heeft haar onder zoek in de zaak van de valse honderd gulden-biljetten voortgezet. Bij een huiszoeking in de woning van de ge arresteerde Beyens werd een bundel van 600 valse bankbiljetten van 100 gulden gevonden. Men herinnert zich dat Beyens er in geslaagd was zich van 300 biljetten van 100 gulden te ontdoen door ze te verbranden. Het Nederlandse vlaggeschip, de 36000 ton metende „Nieuw Amsterdam", is tengevolge van een zware storm op de Oceaan met een dag vertraging in Southampton aangekomen. Enige pas sagiers liepen verwondingen op. De schade aan meubilair en vaatwerk is zeer groot. Het schip werd door het noodweer gedwongen twaalf uur stil te liggen. EN VROEGTIJDIGE KAALHOOFDIGHEID Wetenschappelijke proeven hebben be- wezen, dat de wetking van ACALVIT, gebaseerd op de nieuwste ervaringen met HORMONEN en VITAMINEN, inderdaad een eind maakt aan haar uitval en hoofdroos en in 8 van de 10 gevallen de groei van gezond, glan zend haar herstelt. Flacon, voldoende voor 4 weken, f. 3.60. y Interessante brochure op aanvraag bi) N.V. v/h Fa. B. Meindersma, afd. G, Den Haag. J^ngelse gevangenisgeestelijken heb ben zich uitgesproken vóór de dood straf wegens moord en zij bevelen het gebruik van de strop aan vanwege het afschrikwekkende effect. Misschien is het niet helemaal „bij de tijd" en een tikkeltje ouderwets, maar ik kan me niet opwerken tot enige waardering voor deze publicatie. Dat de Engelse gevangenisdirecteuren stapels sollicitaties ontvingen voor het ambt van beul is nog tot daaraantoe; er zijn tienduizenden oud-soldaten die hun hand niet omdraaien voor een fikse hangpartij. En tenslotte worden er voor het verkrijgen van een rege ringsbaantje wel eens méér mensen opgehangen Maar die geestelijken dót is wat anders. Het lijkt me een heel karwei, iemand in zijn laatste ogenblikken te troosten en voor te bereiden op zijn dood-binnen-een-paar-minuten als men in zekere zin zélf het koord heeft ge knoopt, waaraan hij zal bengelen. Dat moet een ietwat wonderlijke sensatie zijn en een weinig verheffend gevoel in geestelijk opzicht. „Geen kogel maar een touw", zeggen de geestelijken, want dat schrikt af". Er is veel geloof voor no dig, om dat te aanvaarden. Ze hebben het vroeger geprobeerd met bijlen en trekpaarden en hakmessen voor het vierendelen, met gesels en brandmer ken en zagen en foltertafels maar de mensen werden geen engelen. Gal gen met geestelijke assistentie zullen dat óók niet bereiken En of de neiging tot verheven gees telijk leven door de galgenpropaganda van de dominee's bevorderd wordt dat blijft een open vraag. Zoals het óók een vraag is, of de techniek van het doodmaken niet meer een aange legenheid van politie en beulen dan van de weleerwaarden is. .41* ik de boef was. zou 'k in zo'n geval als laatste wens hebben: door de dominee persoonlijk te worden opgehangen. Naar het etische beginsel, dat woorden tn daden elkaar moeten dekken. lil

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 3