Wetsontwerp op de Publiekrechtelijke
Bedrijfsorganisatie aanvaard
Kort Bestek
Tories veroordelen Labour-beleid
Krant werd de boef noodlottig
Regering lichtte fractieleiders in
VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN
De Rooms-Rode coalitie deed de
weegschaal doorslaan
Woedende Gentse vrouwen vielen
Gestapo-chef aan
Donderdag 13 Oct. 1949
74e Jaargang Na 10706
Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna
Een regen van
amendementen
Vier kale Keulenaren
wilden naar de kapper
van Een
Nieuwe variatie op
Moskou's oude thema
Exodus der Chinezen
Voor Lord Boyd Orr
ex-F.A.O.-directeur
Eden voorspelt een
moeilijke tijd
VAL VAN KANTON
WORDT ZATERDAG
VERWACHT
Over de ontwikkeling der Ronde Tafel-conferentie
Men wil RTC doen slagen
Nog deze maand
BENELUX OP HET SPEL
Een schaduw op de plannen
Vreemde procesvoering
in zaak-Leemhuis c.s.
Twee jaar geëist tegen
millionnair Menten
BUREAU:
Koningstraat 7880
Den Helder
Telefoon 2345
Postgironummer 449041
Hoofdredacteur:
A KAPTETN
Directie:
y BIJLSMA en C KRAK
mirnm COURANT
TARIEVEN:
Advertenties: 18 et per mm
Kleine advertenties
;,JTuttert]es' tot 15 woor
den t 1.— elk woord meer
5 cent
Abonnementen pei kwar
taal 4.— ->lj vooruitbe
taling, plus Incassokosten
Woensdagavond omstreeks middernacht Is het wetsontwerp inzake publiek
rechtelijke bedrijfsorganisatie aangenomen met 55 tegen 35 stemmen. Vóór
(temden de K.V.P., de Partij van de Arbeid en de heer Kikkert (C.R.U.), tegen
de A.R.. C.H.U., C.P.N., V.V.D., S.G. en de heer Weiter (K.N.P.)
Een van de belangrijkste kwesties, waarover de Tweede Kamer te beslissen
kreeg, was de samenstelling van de bestoren der productschappen, hoofdbedrijfs-
en bedrljfsschappen. Het ontwerp stelde voor, in de besturen van de hoofd
bedrijfsschappen en bedrljfsschappen evenveel leden te doen benoemen door de
werknemersorganisaties als door de organisaties van werkgevers. Voor de pro
ductschappen was een dergelijke paritaire samenstelling niet voorgeschreven.
overheidsinvloed weer om de hoek
kijken. De heer Nederhorst verdedigde
zijn amendement door erop te wijzen,
dat het gevaar van een monopolistische
tendenz in de hoofdbedrijfs- en bedrljfs
schappen zeer dreigend wordt, als de
minister zijn goedkeuring niet aan de
benoeming heeft te geven.
„Bevoogding" en „onder curatele
stelling" van het bedrijfsleven noem
den drs. H. A. Korthals (WD) en de
heer A. Stapelkamp (AR) wat de heer
Nederhorst wilde. Zij verklaarden zich
tegen het amendement, in tegenstelling
tot prof. mr. C. P. M. Romme (KVP),
die de heren Korthals en Stapelkamp
schromelijke overdrijving verweet.
De heren G. Wagenaar (CPN) en J.
G. Suurhoff (PvdA hadden amende
menten ingediend om pariteit te be
trachten, zowel in de productschappen
als in de hoofdbedrijf- en bedrijfschap
pen. Hun teksten verschilden echter
zodanig, dat niet alleen de heer Suur
hoff verklaren kon, dat hij tegen het
amendement-Wagenaar zou stemmen,
maar ook de heren Th. D. J. M. Koer
sen (KVP) en A. Stapelkamp (AR),
welke beide laatsten wel accoord gin
gen met het amendement-Suurhoff.
Ook de heer Cornelissen (WD) diende
een amendement in.
De Staatssecretaris van Economische
Zaken, mr. W. C. L. van der Grinten,
was tegen alle amendementen. De pa
riteit in de productschappen is niet
losgelaten, zo zeide hij, om principiële
redenen, maar uit overwegingen van
opportuniteit.
Bij zitten en opstaan verwierp de
Kamer het amendement-Wagenaar en
nam zij het amendement-Suurhoff aan.
Het amendement-Cornelissen werd
verworpen.
Prof. mr. C. P. M. Romme (KVP)
kwam met een amendement om de
mogelijkheid te openen verschillende
wijzen van financiële contróle op de
bedrijfslichamen toe te passen, naar
gelang van de eigenaardigheden van
deze lichamen.
Drs. G. M. Nederhorst (PvdA) be
streed dit amendement, omdat het, naar
hij beweerde, neerkomt op de onttrek
king aan de sociaal-economische Raad
van de controle op de vergoedingen,
die aan de bestuursleden van de schap
pen gegeven kunnen worden. Ook de
Staatssecretaris verklaarde zich er te
gen. Tevergeefs, want bij zitten en op
staan aanvaardde de Kamer het amen
dement.
Bij de behandeling van het amende
ment van drs. G. M. Nederhorst om de
benoeming van de voorzitters van de
hoofdbedrijfs- en bedrijfsschappen te
onderwerpen aan de goedkeuring van
de minister, kwam de kwestie van de
Een Nederlandse Rijnschipper deed
in Keulen dergelijke sterke verhalen
over de wonderkapper in het Drentse
dorpje Een, dat vier kaalhoofdige
Keulenaren besloten een tocht naar
Een te maken. Vier dagen lang slopen
ze langs de Limburgs-Duitse grens,
totdat een van hen een smokkelpaad-
je ontdekte. Hoopvol hielden zij de
blik op het Noorden gericht, tot ze bij
Btesel plotseling door politiedienaren
werden aangehouden en meegenomen
naar een politiepost. Het verhoor le
verde verwarde resultaten op en de
ondervragers begrepen evenmin de
tekenen, die de aangehoudenen naar
hun hoofd maakten, totdat een officier
binnenstapte die het Duits en het
mysterie ontraadselde. Een daverend
gelach steeg in de politiepost op. De
Keulenaren werden met de beste
wensen, maar zonder haar, over de
grens gezet.
Verklaring van Grotewohl
Tijdens de zitting van de Volkskamer
van de Oostduitse republiek boden noch
samenstelling der regering noch het bij
monde van minister-president Otto
Grotewohl bekend gemaakte regerings
program veel verrassingen. Het enige
verrassende was de als gast aanwezige
Joegoslavische militaire missie in ge
zelschap van de Sowjetambassadeur
Semjonof en vertegenwoordigers van
de bij de Kominform aangesloten volks
democratieën. Grotewcrhls verklaring be
vatte weinig nieuwe argumenten. Het
Was in feite een variatie op het bekende
politieke thema van Moskou. Hij wijd
de uitvoerige beschouwingen aan het
feit, als zouden de Westelijke mogend
heden bewust en opzettelijk op Duits-
lands splitsing hebben aangestuurd.
Hij noemde zijn regering de eerste
onafhankelijke Duitse regering en zei,
dat de federatie van Bonn slechts een
camouflage was, die niet in Bonn maar
te Londen was gemaakt. Tegenover de
economische toestanden 'in Duitsland,
die volgens hem tot een ramp moeten
leiden, gaf Grotewohl een rooskleurig
beeld van de industriële herleving in de
Sowjetzone. Zijn regering zal alle ex-
hazi's in het wederopbouwprogramma
opnemen „zonder hun politiek verleden
1® aanmerking te nemen".
De formaliteiten der regeringsvor
ming werden Woensdagavond afge
sloten, toen president Pieck in zijn
residentie, het Rococo-paleis Hohen
zollern in het centrum van de Berlijn-
se arbeiderswijk Pankow, de leden
der regering had beëedigd.
Weerbericht
Verwachting tot Donderdag
avond. In de ochtend op vele
plaatsen mist. Later op de dag
droog weer met overdrijvende
wolkenvelden en vooral in de
middag perioden van zonne
schijn. Zwakke Zuid-Westelijke
wind. Nog zacht voor de tijd van
het jaar.
Duizenden evacue's uit de bedreigde
stad Kanton trekken Hongkong binnen.
Volgens een radio-telefonisch ont
vangen bericht zijn de communistische
troepen Kanton thans op 50 km gena
derd. Te Hongkong is nog een schip
met 631 vluchtelingen van 30 verschil
lende nationaliteiten aangekomen. On
der hen bevinden zich velen, die reeds
uit Peking, Tientsin en Sjanghai weg
getrokken waren.
De Staatssecretaris was dit met prof.
Romme eens, maar dit wilde niet zeg
gen, dat hij er ook mee accoord ging.
Met 55 tegen 29 stemmen accepteerde
de Kamer het amendement-Nederhorst.
(Tegen CH, WD, AR, SGP en de heer
Weiter van de KNP).
(Zie vervolg pagina 7).
Nobelprijs voor de vrede
De Nobelcommissie van het Noorse
parlement heeft voor dit jaar de No
belprijs voor de vrede toegekend aan
de Britse geleerde lord Boyd Orr, die
tot voor anderhalf jaar directeur-ge
neraal was van de Voedsel- en Land
bouworganisatie van de Ver. Naties
(FAO). De prijs bedraagt ongeveer
105.000 gulden.
Lord Boyd Orr is 69 jaar. Hij be
steedt zijn meeste tijd aan het beheer
van zijn drie boerderijen in Schotland.
In Aberdeen stichtte hij het wereld
beroemde Rowett-instituut. Later con-
centreerde hij zich op de menselijke
voeding. Op dit gebied heeft hij voor
de Ver. Naties belangrijk werk ver
richt.
Lord Boyd Orr heeft de regeringen
van alle landen ter wereld verzocht
haar medewerking te verlenen voor
de uitvoering van zijn plan, dat erin
voorziet de productie van levensmid
delen over de gehele wereld te ver
dubbelen: Er kan slechts duurzame
vrede heersen, zeide hij, indien honger
en gebrek worden vervangen door
overvloed en welvaart". Lord Boyd
Orr heeft verklaard dat het bedrag,
dat hem ingevolge het toekennen van
de Nobelprijs voor de vrede voor dit
jaar zal worden uitgekeerd, in zijn
geheel zal worden besteed voor zijn
streven, de wereld vrede te brengen".
Mannelijke mannequins
waren ietwat bleu
ln de salon van Waltener te Pa
rijs is Woensdag de eerste Pa-
rijse modeshow met mannelijke
mannequins gehouden. Vijf stu
denten van het Parijse conser
vatorium schreden op en neer
in het licht van de booglampen
om de costuums te tonen, welke
de heren der schepping vojgens
de opvatting van Waltener deze
herfst en winter zouden moeten
dragen. Om de mannelijke man
nequin s bij hun eerste optreden
wat meer op hun gemak te doen
zijn had men hun ieder 'n vrou
welijke beroepsmannequin toe
gevoegd. De opzet slaagde ech
ter niet geheel, want de studen
ten meden, althans in het begin,
zoveel mogelijk de keurende
blikken van 't grotendeels vrou
welijke publiek en hielden zich
op de achtergrond, terwijl hun
vrouwelijke partners de gebrui
kelijke poses ten beste gaven.
Op de jaarlijkse conferentie van de
Britse conservatieve party, die door
4500 personen werd bygewoond, is
met algemene stemmen een resolutie
aangenomen, waarin de economische
Volgens hedenochtend te Hongkong
van onafhankelijke Chinese zijde ont
vangen berichten, heeft de hoofdmacht
van het communistische leger het 35
km ten noorden van Kanton gelegen
Fahsien bereikt. Uit een gewoonlijk
betrouwbare bron te Hongkong werd
vernomen, dat de ontruiming van Kan
ton door de nationalistische troepen
morgenavond voltooid zal zijn, waarna
de stad Zaterdag zou worden prijs ge
geven.
Overval te Amersfoort na drie dagen opgehelderd
Op 22 September jX ontvluchtte uit
het Huis van Bewaring te Arnhem de
28-jarige schilder E. B., die in Arnhem
in voorarrest was gesteld wegens te
Zwolle en Deventer gepleegde diefstal
len.
Op 11 October j.L om kwart over elf
's avonds werd deze man door twee
rechercheurs in een café in de binnen
stad van Den Haag gearresteerd. Bij
zijn arrestatie droeg hij een scherp ge
slepen dolk en in de voering van de
binnenzak van zijn colbertjasje werd
een courant van 10 October 1949 ge
vonden, waarin op de voorpagina het
relaas was vermeld van de gewapende
roofoverval op de pensionhoudster F.
Van welingelichte zyde vernemen wy, dat de Nederlandse Regering, ver
tegenwoordigd door de ministers Van Schaik, Van Maarseveen, Götzen
en Lieftinck, Woensdagmorgen in een samenkomst met fractieleiders van
de Eerste en Tweede Kamer een overzicht gegeven heeft van de stand van
zaken ter R.T.C. Deze byeenkomst is te beschouwen als de vervulling van
een destijds in Parlementskringen opgekomen wens, op de hoogte te worden
gehouden van de ontwikkeling der vraagstukken op de R.T.C. De voorzitter
der Nederlandse delegatie, minister Van Maarseveen, heeft in deze byeen
komst een algemeen beeld gegeven van de ontwikkelingen ter conferentie,
terwyi de ministers Lieftinck en Götzen in het byzonder de financiële en
economische aspecten hebben toegelicht.
Het Metropolitan ballet zal van
26 October af een tournee aoor
ons land maken. In tal van plaat
sen zal het ballet optreden. Enige
leden van bet Metropolitan ballet
oefenen in de open lucht.
Van officiële zyde vernamen wy gis
teren:
„Heden kwamen de voorzitters en
vice-voorzitters der drie delegaties ter
RTC bijeen om te beraadslagen over
maatregelen, welke genomen kunnen
worden om de RTC nog deze maand te
doen slagen. Dienaangaande werd over
verschillende punten overeenstemming
bereikt".
Liet Amerikaanse dagblad New-
York World Telegram bevatte in
zijn editie van gisteren een blanco ruim
te van zeven en een halve centimeter
hoog over één kolom. Boven het witte
vlak stond: „Greta Garbo wil haar
foto niet in de krant" en eronder was
te lezen: „Dus drukken wij haar foto
niet af!". Dat is natuurlijk vreselijk
aardig van die New York World Tele
gram, maar ik vraag mij in gemoede
af, waar het met mijn apencircus heen
zou moeten, als ik zou gaan toegeven
aan alle wensen van Theodoor. Want
die wil nu eens zus en dan weer zo.
En meestal is er met hem geen land
te bezeilen! Ik houd mijn hart vast. als-
ie dit leest van die Greta en zo.
Moet u horen: De Amerikaanse senator
Robert A. Taft heeft een secretaris.
En die secretaris, die Martins heet,
heeft een dochtertje van vier jaar.
Iemand vroeg aan dochter Judy Mar
tins, of ze wist, wie senator Taft was.
Ja zeker", zei ze parmantig, „dat is
een man, die op Pappie z'n kantoor
werkt!"
Nu we toch zo gezellig in het land
van Oom Sam aan het ronddwa-
IlilllllllllllllllllllllllHllllllllllllllllllllllilllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllllnliillllUHWHHIlUI
vrienden, van de nieuwe cursus voor
tandartsen in 135 Amerikaanse en 2 Ca
nadese steden. Zevenduizend cursisten.
36 deskundige leraren. Zes lessen van
twee uur. De lezingen worden met te
lefoonlijnen en luidsprekers verbreid
naar verschillende zalen in tal van
plaatsen. Deelname per persoon voor
de gehele cursus 10 dollar. Bij zo'n
nieuwtje verbleekt zelfs het bericht, dat
een raket van het Amerikaanse leger,
„Wac Corporal" genaamd, het wereld-
Vctli
len zijn, wil ik u het verhaal doen, Zit toch niet zo te Pieokerml
snelheidsrecord heeït gebracht op 8000
kilometer per uur. Voor het Konink
lijk paleis in Fredensborg is een op
stootje geweest. De wachten moesten
een vrouw in bedwang houden, die op
stel en sprong koning Frederik van De
nemarken wenste te spreken. „Want",
zei ze, „ik krijg nog 150 kronen van
hem.". Zij werd aan de politie overge
leverd.
Jn Litauen zullen driehonderd col
lectieve landbouwbedrijven wor
den gevestigd, die met electrische in
stallaties zullen worden uitgerust.
Dat wist het persbureau Tass te
vertellen. Q En in de eerste week
van October zijn uit de Russische
zone veertien politie-agenten uitgewe
ken naar de Britse zone van Duitsland.
Dat wist niet het persbureau Tass te
vertellen. Q Sir Frederic Wills is dood.
Wills maakte tijdens zijn leven sigaret
ten. Of liever, hy liet ze maken. Om er
'n grijpstuiver aan te verdienen. Zijn na
gelaten vermogen bedraagt 1.787.399 pond
sterling. Daarvan krijgt de Britse rege
ring aan successierechten 1.164.765 pond.
Wilt u wel geloven, dat er dagen en
dagen voorbijgaan, dat ik het niet in
m'n handen krijg?
te Amersfoort. In dit bericht stond ver
meld, dat deze vrouw was bedreigd
met een dolkmes. Deze omstandigheden
deden de rechercheurs veronderstel
len dat de gearresteerde wel eens de
man kon zijn, die de roofoverval had
gepleegd. Na een streng verhoor be
kende de man de dader van bedoelde
overval te zijn. De verkregen sieraden
had hij ter hand gesteld aan een onbe
kende die ze voor hem zou verkopen.
Deze man is tot heden nog niet gear
resteerd. Het geld, dat B. had buitge
maakt, 100had hij voor levens
onderhoud besteed.
Het lot van de Benelux staat op het
spel by de bijeenkomst van de minis
ters en deskundigen uit de drie Bene-
luxlanden, die heden te Luxemburg
geopend wordt en drie dagen zal duren.
Het doel van de besprekingen is een
aantal moeiiykheden tot oplossing te
brengen, die men op de weg naar uni
ficatie heeft ontmoet en het pad vry te
maken naar een volledige economische
unie tegen Juli 1950.
Een hooggeplaatste functionaris van
de Benelux verklaarde: „Belgie streeft
in' het kader van de Benelux, evenals
in het ruimere kader van de organisatie
der Marshall-landen, naar omwissel-
baarheid der munten en Nederland
volgt nog steeds de politiek van con
tróle op valuta en invoer. Dit vraag
stuk zal de besprekingen te Luxemburg
overschaduwen".
politiek van de Labourregering en de
devaluatie van het Pond worden ver
oordeeld.
Anthony Eden
verklaarde dat
de val, die in
elk geval pijn
lijk zal zqn,
catastrophaal
zal worden als
niet onmiddel-
ïyk een ande
re koers wordt
ingeslagen.
Labour had
te veel tfld be
steed om de
welstand te
vernietigen en
te weinig om
hem te schep
pen. De con-.
servatieven
konden niets beloven dan een moei
lijke tijd en hard werken om de toe
stand te verbeteren.
Oliver Lyttleton, een vooraanstaand
lid, zei dat de party zich voorstelt
zoveel mogelijk van de reeds genatio
naliseerde industrieën en diensten
aan het particulier initiatief terug te
geven. Waar denationalisatie niet
mogelijk was, zou worden gereorgani
seerd.
EDEN
geen beloften
Rechtbank weigert opdracht
De zaak tegen de beruchte Haagse
ex-politiemannen Leemhuis, Vietor en
Pegels, die thans behandeld wordt
voor de rechtbang te 's Hertogenbosch
heeft opnieuw een wonderiyke wen
ding genomen. De president heeft n.I.
verklaard, dat de rechtbank weigert
een onderzoek te doen instellen naar
de twaalf punten.
Zoals men weet, had de Raad van
Cassatie de zaak verwezen naar de
Bossche rechtbank met de bijzondere
opdracht om op grond van twaalf
punten een onderzoek in te stellen
naar de gedragingen in oorlogstyd
van andere Haagse politiefunctionaris
sen. De Bossche rechtbank is van me
ning, dat de Raad van Cassatie niet
het recht heeft enige rechtbank bin
dende voorschriften op te leggen met
betrekking tot het bepalen van de
straf. De zaak tegen de drie politie
mannen wordt op 30 November voort
gezet
Intussen hebben de verdedigers
van de verdachten cassatie aangete
kend. Het staat echter te bezien of dit
effect zal sorteren, aangezien de zaak
nog niet is afgehandeld en deze stap
van de verdediging slechts betrek
king kan hebben op het terzijde gela
ten deel van deze vreemde procesvoe
ring.
politiecordon. De gendarmes waren
machteloos en Hentzinger werd overal
geslagen. Hij zakte door zijn knieën en
een vrouw trok hem van achteren aan
zijn haren.
By het voor het gerechtshof te Gent
gevoerde proces tegen de 48-jarige Jo-
seph Hentzinger, vroeger hoofd van de
Gestapo in West-Vlaanderen, is het tot
heftige tonelen gekomen.
Een getuige verklaarde door de Ge
stapo gearresteerd te zijn waarna men
hem gedurende vier dagen verhoorde.
Hierbij had Hentzinger hem regelma
tig met een gummiknuppel geslagen.
Hentzinger gaf dit toe en antwoordde,
dat hij de getuige niet geslagen zou
hebben als hij had toegegeven een lid
van het verzet te zijn. De getuige greep
daarop een stoel en wilde de beschul
digde te lijf gaan. Een vrouwelijke ge
tuige zeide door Hentzinger verhoord
te zijn. Om haar namen van verzets
lieden te doen noemen had hij haar aan
de voeten opgehangen. Van de publie
ke tribune klonk gejoel. De getuige
wendde zich tot de president en zeide:
„Deze schurk is niet eens waard, dat
men hem doodschiet".
Toen Hentzinger onder geleide van
zes gendarmes naar buiten werd ge
leid, verbrak de menigte, die voor het
merendeel uit vrouwen bestond, het
Feestmaal bij vergissing
De Venlose afdeling van de Ned.
Kath. Bond van Handels-, Winkel- en
Kantoorbedienden had voor haar feest
dag een order uitgevaardigd om twee
honderd belegde broodjes naar een zaal
aan de Gelderse Poort te Venlo te zen
den, die, naar de vroegere eigenaar,
nog steeds zaal Heuts heet. De leveran
cier bracht de waren aan een zaak in
de Parkstraat, die eveneens naar de
naam „zaal Heuts" luistert.
Toevallig vierde in deze laatste zaal
de Venlose Werknemende Middenstand
juist het vijftienjarig bestaan der afde
ling. Met blijdschap en ontroering zag
de voorzitter der middenstanders de
zending broodjes voor een welkom
feestgeschenk, dat werd aanvaard.
Eerst toen de HKW-mannen in de „an
dere" zaal-Heuts vergeefs bleven wach
ten op het feestmaal volgde de ont
knoping van het melodrama.
„Het is bepaald een eis van het recht
aan de requirant een hogere straf op
te leggen, dan waartoe hij te Amster
dam veroordeeld is". Aldus de procu
reur-fiscaal bij de Bijzondere Raad van
Cassatie, die tot twee en een half jaar
gevangenisstraf met aftrek van zes
maanden preventief concludeerde in de
beroepszaak van de Aerdenhoutse mil
lionnair P. N. Menten.
Deze werd wegens het werk, als
tolk en deskundige in kunstzaken voor
de Duitsers in Polen verricht, tot een
jaar veroordeeld.
Mr. L. G. Kortenhorst, die als ver
dediger optrad, voerde achttien punten
aan. waarop hij concludeerde, dat de
veroordeling ten onrechte werd uitge
sproken. De Raad van Cassatie zal op
9 November een oordeel vellen.
Aan M. werd ten laste gelegd, dat hij,
als lid of medewerker van de staf van
de Duitse politie-officier Schöngarth,
veertien dagen een Duits uniform heeft
gedragen en volgens de aanklacht als
tolk en deskundige bij het opsporen
van door de Russen geroofde kunst
schatten uit Poolse musea heeft mede
gewerkt. Bovendien heeft hij volgens
eigen bekentenis wat kunstvoorwerpen
voor Schöngarth gekocht. Deze
Schöngarth is na de oorlogs ais oor
logsmisdadiger in de Britse zone van
Duitsland opgehangen.
Tijdens diens detentie in 1945 is uit
het huis van Menten voor drie tot vyf
millioen gulden aan kostbaarheden en
kunstschatten geroofd.
HARRIS EERSTE IN ZüRICH.
Gisteravond werd het sprintnummer
op de Oerlikon-baan te Zürich gewon
nen door de wereldkampioen Harris
die onze landgenoot Van Vliet in de
finale klopte, nadat hij in de halve
eindstrijden Derksen verslagen had.