Moskou lost het startschot voor
de eindstrijd om Duitsland
Ook gisteren juichte Overijsel
Maar Ronde Tafel-conferentie zit
in een benauwende impasse
Het ontwerp P.B.O. in de Kamer
Kapitein Romijn, zeeman van grootse allure
Twee regeringen - maar één volk beslist
Situatie eist grootmoedigheid
van het Westen
Op de olifantenjacht-s.
De in- en uitvoer met
Belgis en Luxemburg
Statenlid kreeg een klap
in het gezicht
Blijde dag voor drieling
Vijf doden bij overval in het
Malangse
Geen paspoort meer nodig
voor Belgie
Kerkwet en arrestaties
Met pensioen
Nederlanders in Indonesië werken door
Sir Stafford over de
devaluatie van het Pond
Motie van vertrouwen
in regering
Interim-regeling spoedig in
de Tweede Kamer
„Materiële oorlogsschade" volgt 25 October
DONDERDAG 18 OCTOBER 1949
(Van onze diplomatieke medewerker)
yiJF JAAR GELEDEN, tegen het einde van de oorlog, werd er In de geallieer
de landen druk getheoretiseerd over de toekomst van Duitsland. Plannen tot
heropvoeding, denazificatie, federalisatie en wat al niet meer werden opgesteld
en besp. oken. Maar toen men in Duitsland kwam, werden al deze problemen
overschaduwd door de figuur van een Duitse vrouw, die, te midden van de
ruïnes van een grote stad, met een hamer het cement van een heel gebleven
steen afbikte. Tegenover dit symbool van de catastrophe, die het Duitse volk had
getroffen, schenen alle technische en ideologische argumenten over Duitslands
toekomst futiel. De dringende noodzaak, onmiddellijk te voorzien in de een
voudigste levensbehoeften en iets in de plaats te stellen voor de geheel ver
nietigde bestuursmacbine, moest de aandacht wel afleiden van het vraagstuk,
hoe de Duitsers ervan terug te houden, opnieuw een gevaar voor de wereld
te worden. Veeleer kon zich de overtuiging opdringen, dat met deze zo volkomen
verslagen natie gedurende vele tientallen jaren nauwelijks ernstig rekening zou
penoeven te worden gehouden.
Het is geheel anders gegaan. In
West-Duitsland is sinds korte tijd een
regering in functie en een andere is
dezer dagen in het Oosten ten doop
gehouden. De overwinnaars uit de
oorlog hebben nog geen afstand van
hun contróle gedaan: het Westen
oefent deze uit door de machinerie
van het bezettingsstatuut en de Rus
sen door een regiem van trouwe sa
tellieten. Maar welke beslissingen de
overwinnaars nog ten aanzien van de
onder hun hoede staande gebieden
nemen, steeds zullen zij daarbij reke
ning moeten houden met de mening
der Duitsers, zij het openlijk, zij het
als een zaak van propaganda. Want
uit de geredde stenen zijn muren op
getrokken en al is het probleem, hoe
de Duitsers te voeden, te huisvesten
en aan het werk te krijgen, nog
geenszins geheel opgelost, het proces
bevindt zich toch in volle ontwikke
ling. Het type van de Duitser van
vandaag is niet meer de man of de
vrouw die een ruïne met de blote han
den te lijf gaat, maar van de fabrieks
arbeider, de boer, de zakenman. En
zij allen hebben nu tijd voor politiek
en voldoende energie om hun mening
uit te spreken.
Er is thans, ten goede of ten kwade,
opnieuw een Duitsland, waaraan in de
raadkamers van de wereld onmogelijk
met een schouderophalen voorbij kan
worden gegaan geen twee Duitslan-
den, zoals velen ten onrechte menen.
Zeker, er zijn twee regeringen en het
kon ook nauwelijks anders. Want het
was natuurlijk en onvermijdelijk, dat
de Russen alles in het werk zouden
stellen om Oost-Duitsland op te bou
wen volgens het systeem, dat zij als
het enige goede beschouwen, evenals
het natuurlijk en onvermijdelijk was,
dat de Westelijke geallieerden zouden
trachten West-Duitsland te ontwikke
len naar het voorbeeld der democra
tieën. Maar beide regeringen dingen
naar de gunst van één volk. En beide
regeringen ook begrenzen haar aan
spraak op macht niet tot het gebied,
waarin zij deze zij het ook beperkt
werkelijk uitoefenen, maar breiden
haar tót geheel Duitsland uit. De rege
ring van Bonn wordt daarin gesteund
door het Westen, die van Oost-Berliin
door de Russen. Bovendien denkt de
grote massa van het Duitse volk er
niet aan, zich neer te leggen bij de mo
gelijkheid van een verdeelde natie. De
vorming van een regering nu ook in
Oost-Duitsland, betekent daarom geens
zins een stabilisering, maar veeleer 't
werkelijke begin van een strijd.
Maar hoe kan deze strijd uitgevoch
ten worden? Burgeroorlog, zo voor de
hand liggend bii het bestaan van twéé
regeringen, is uitgesloten door de aan
wezigheid van de overmachtige strijd
krachten der bezettingsmogendheden.
Op het ogenblik heeft de situatie veel
weg van een partij schaak, ipet aan
beide zijden dezelfde stukken op het
bord en het Westen in een iets gunsti
ger positie, doordat het meer vrijheid
en meer (betrekkelijke) welvaart heeft
kunnen bieden.
Nu echter schijnt het, dat de Russen
dit evenwicht willen doorbreken en
bereid zijn om een hoge inzet te spe
len. Zij hebben de Oostduitse regering
een vredesverdrag en terugtrekking
hunner bezettingstroepen in het voor
uitzicht gesteld. Nadat communistische
propaganda en machtsvertoon gefaald
hebben, dingen zij naar een alliantie
met het Duitse nationalisme in de hoop
met hulp daarvan ten slotte de Weste
lijke bezetters te kunnen overwinnen.
En de idee is niet zo dwaas, als zij er
uitziet.
Zeker, de Oostduitse regering steunt
op het ogenblik slechts op de Russi
sche bajonetten en niet op aanhang
van enige importantie onder het Duit
se volk. Maar zo spoedig als er in Ber-
leis voor U?
In een door het Britse mi
nisterie van koloniën uitgegeven
publicatie wordt gezegd, dat aan
de oevers van de Loeangwa-
rivier, in Noord-Rhodesia, op
ongeveer 130 kilometer afstand
van fort Jameson, een vacantie-
oord is geopend, dat „in de om
geving" gelegenheid biedt tot
jacht op olifanten, neushoorns,
buffels en nijlpaarden, die in dit
gebied veelvuldig worden aan
getroffen Een ervaren olifanten
jager staat ter beschikking van
vacantie- gangers, die op olifan-
tenjacht willen gaan.
De openingsplechtigheid, waar
by het vacgntie-oord in gebruik
werd genomen is geschied door
Nsefu, algemeen opperhoofd van
de in Noord-Rhodesia wonende
stammen der 0"ganda-negers.
lijn, dat door alle Duitsers nog steeds
als de hoofdstad wordt beschouwd, een
regering zou zijn, vrij van de last der
bezetting, met een eigen leger (de
volkspolitie!) en waarschijnlijk voor
zien van voordelige handelscontracten
met Rusland en zijn satellieten Duits
lands traditionele klanten zou daar
in verandering kunnen komen. Een
dergelijke regering zou zich niet slechts
tot de communisten, maar ook tot de
nationalisten, e-nazi's en vooral de on
tevreden massa's der oorlogsslachtoffers
en vluchtelinge*} in West-Duitsland
kunnen wenden.
Nationalistische teleurstelling en so
ciale wanhoop zouden in de handen der
Duitse nationale bolsjewisten even ge
vaarlijke wapens tegen de republiek
van Bonn kunnen worden, als zij het
in handen van Hitier tegen de repu
bliek van Weimar waren. En wel zou
den er in het uiterste geval nog de
Westelijke bezettingstroepen zijn om
een rebellie van deze krachten te on
derdrukken, maar Rusland zou zijn
zaak practisch reeds gewonnen hebben,
indien het werkelijk zover mocht ko
men.
Welke middelen staan het Westen ter
beschikking, om deze Russische plan
nen te verijdelen' De enige kans on een
permanent succes schijnt gelegen te
zijn in een aanbod, de Duitsers als ge
lijkgerechtigde leden ln een verenigd
Europa of een Atlantische Unie op te
nemen een aanbod, dat zeker op 't
ogenblik, nu de anti-Russische tenden
ties nog sterk ziin, met betde handen
zou worden aanvaard. Maar daartoe
zal het nodig zijn, Duitsland niet langer
te zien als de vijand van gisteren en
verdachte bij voorbaat, maar als een
potentiële vriend en partner van mor
gen. Het plan West-Duitsland ten spoe
digste op te nemen in -de Raad van
Europa, schiint te bewijzen, dat het
Westen werkelijk in staat is een der
gelijke grootmoedigheid en nolitieke
verbeeldingskracht op te brengen.
Vrije lijst Maandag van kracht
Met ingang van 17 October a.s. zal
de vrije lijst voor invoer uit en uitvoer
naar Belgie, Luxemburg en de Belgi
sche Congo van kracht worden. J
Voor de op deze lijst vermelde mono
polieproducten zal de bestaande ver
gunningen-procedure van kracht blij
ven.
Voor de in- en uitvoer van alle overi
ge op bedoelde lijst vermelde goede
ren zal echter een vereenvoudiging in
de procedure worden aangebracht.
Onder de werking van de nieuwe
procedure de z.g. verklarings-
proeedure zal voor de desbe
treffende ln- en uitvoeren niet meer
een „vergunning" dienen te worden
aangevraagd, maar kan de importeur
of exporteur volstaan met het zelf uit
schrijven vai. een verklaring, waarme
de zowel de in- of uitvoer ais de cor
responderende betalingen kunnen wor
den bewerkstelligd. Vooralsnog is het
iOm technische redenen noodzakel'ik
deze verklaringen door de centrale
dienst voor in- en uitvoer te laten af
stempelen.
Na de commissievergadering van de
Staten der Nederlandse Antillen werd
het lid der Staten Gerharts door de
heer C. A. Eman in het restaurant t>an
het vliegveld op Aruba op het gezicht
geslagen. De heer Gerharts zat aan 'n
tafeltje, toen de heer Eman binnen-
:wam en vroeg, wat deze van hem te
vertellen had. Vervolgens stompte H(j
hem op z(jn bril, die vernield werd en
K-aardoor G. bloedend verwond werd
De heer Gerharts had ln de Staten
enige malen verklaard, dat C. A.
Eman in dronkenschap in Rotterdam
gearresteerd werd.
Zelfs uif Duitsland kwamen
Nederlanders hun Vorstin
begroeten
Het was een treffend ogenblik gis
termorgen toen de Hellendoornse drie
ling van de familie Kapteyn, wier va
der na de aanslag op Rauter op de
Woeste Hoeve werd neergeschoten,
bloemen aanbood aan Koningin Juliana
en Prins Bernhard, die Woensdag hun
tweedaags bezoek aan de provincie
Overijsel voortzetten.
Door de grensposten van Overijsel
passeerden Woensdagochtend honder-
den in Duitsland woonachtige Neder
landers. die het bezoek van het Ko
ninklijk paar aan Overijsel kwamen
bijwonen. De Brits# bezettingsautort-
Maandag zijn in het Malangse, nabij
het bergoord Tretes in Oost Java, vijf
Nederlandse militairen gesneuveld,
toen een uit acht man bestaande pa
trouille werd overvallen door een ge
wapende bende van ongeveer 140 man.
Slechts twee der militairen wisten te
ontkomen en een wordt vermist.
Reuter meldt hierover nog, dat de
patrouille werd tegengehouden door
guerrillastrijders, die de geweren van
de militairen opeisten. Toen dit werd
geweigerd, opende de guerrillastrijders
a bout portant het vuur.
De Nederlandse regering overweegt,
aldus „De Tijd", binnenkort het pas
poortsysteem tussen Nederland en
Belgie af te schaffen, zodat de vóór
oorlogse toestand zal worden hersteld
en alleen een nationaliteltsbewijs zal
zijn vereist.
Het Tsjechoslowaakse regeringswets-
ontwerp tot overneming van het be
heer over de kerken door de staat, zal
Vrijdag met groot „ceremonieel" door
de nationale vergadering worden aan
genomen.
De massa-arrestaties van middenstan
ders zijn ook Woensdag voortgezet.
Westelijke diplomaten achten het veel
betekenend, dat de arrestaties volgen
op het proces-Rajk en voorafgaan aan
de inwerkingtreding van de kerkwet,
die de strijd tussen kerk en staat op
een hoogtepunt zal brengen.
J)E HUT VAN kapitein
Romijn op de „Oranje
fontein", die Woensdag
in Amsterdam voor de
kade van de Verenigde
Scheepvaartmaatschappij
kwam, was met talrijke
bloemstukken versierd.
Iets vreemds als versie
ring van de hut van een
zeevaarder. Bloemen
moeten dikwijls de wee
moed van een afscheid
camoufleren. Ook hier
betrof het een afscheid,
want de man, die als
jong maatje van nauwe
lijks twaalf jaar zijn
scheepskist voor de
eerste maal aan boord
bracht, droeg hem deze
dag voor het laatst van
de valreep. Kapitein
Romijn is 55 jaar oud,
vindt het nu welletjes
en gaat met pensioen.
Straks zal hij op zijn
eigen schip, maar nu als
passagier naar Kaapstad
reizen om daar met zijn
vrouw, een Zuidafri-
kaanse waarmee bij
kortgeleden in het hu
welijksbootje stapte, van
andere mooie dingen van
het leven te genieten.
„Op dertig mijl afstand
van Kaapstad bij Paarl
heb ik een plekje, daar
ga ik wat tuinieren". Het
is moeilijk om een zee
man aan het praten te
krijgen, maar als er een
is, die veel vertellen
kan, dan is het kapitein
Romijn wel, de Neder
landse koopvaardijoffi-
cier met de meeste on
derscheidingen. Uit de
aard der zaak waren de
belevenissen gedurende
de laatste wereldoorlog
wel de meest enerve-
rendste, al zijn zijn avon
turen op de Noorse zeil
schepen op andere wijze
even interessant.
Met de „Almkerk" lag
hij voor de Oostkust van
Australië toen de Duit
sers ons land binnen
vielen. Onmiddellijk zette
hij zich volledig in voor
de geallieerde zaak. In
1941 verloor hij zijn
schip voor de kust van
West-Afrika toen een
Duitse torpedo het
raakte.
Kort daarna nam kapi
tein Romijn het comman
do over van de „Aagte-
kerk". Met dit schip
heeft hij wraak geno
men, want in de Mid
dellandse Zee wist hij
een Duitse duikboot te
rammen. Hij verlóor ook
de „Aagtekerk", toen hij
op weg naar Malta ter
hoogte van Tobroek werd
aangevallen door niet
minder dan dertig Duit
se bommenwerpers.
Ernstig gewond door
wrakhout en granaat
splinters raakte kapitein
Romijn in het gevecht
bewusteloos. Toen hij
bijkwam lag hij op het
voordek, dat in brand
stond. Dwars door de
vlammen heen wist hij
het achterdek te berei
ken, maar zijn kleren
waren zo verschroeid en
hij had zulke ernstige
brandwonden opgelopen,
dat zijn bemanning hem
aanvankelijk niet her
kende. Terstond nam hij
de leiding weer op zich
en redde wat nog te red
den viel.
De Militaire Willems
orde vierde klasse, Offi-
cer of the British Em
pire, de gouden Lloyd-
medaille, het kruis van
verdienste met de gesp,
het oorlogsherinnerings-
Kruis met de gesp, een
eervolle Britse vermel
ding en tenslotte de zil
veren beker, uitgereikt
aan de Nederlandse ka
pitein, die het meest
heeft gedaan voor de
geallieerde oorlogvoe
ring, zijn de onderschei
dingen, die hem ten deel
vielen.
Na de oorlog werd hij
gezagvoerder op de
„Qranjefoptein", het
eerste Nederlandse schip,
dat toen weer op de rede
van Priok verscheen. Wij
twijfelen er niet aan,
of kapitein Romijn zal
met het huwelijksbootje
een even goede vaart
hebben als hij dit had
met zijn koopvaardij
schepen.
(Van een speciale medewerker)
„Pn tóch is het een goed land" de
ze min of meer berustende ver
zuchting kan men in Indonesië vaak
horen, als men na de middagrust bij
een glaasje split uit dc ijskast op het
platje wat zit te filosoferen over het
Indische leven van na de oorlog.
Vroeger had men niet zoveel piki-
rans, niet zoveel susah. Er werd hard
gewerkt en men zag alles steeds be
ter worden. Nu zit men al jaren in de
chaos en de rommel, men ziet er
vaak geen gat meer in en er wordt
desondanks gewerkt, nog harder en
verbetener dan vroeger. De oude pio
niersgeest heeft men met al die ellen
dige dingen niet kapot weten te ma
ken. Men weigert eenvoudig de zaak
naar de verfloddering te laten gaan.
Terwijl rond de Ronde Tafel-confe
rentie de stemming steeds ijziger
wordt, komt in Batavia een wereld -
zender van 100 kw gereed, waaraan
twee jaar lang hard is gewerkt. Be
gin November zal deze zender elke
nacht Indonesische, Nederlandse, En
gelse en Arabische programma's over
de wereld verspreiden.
De voorlopige federale regering ln
Batavia heeft het gedaan gekregen,
dat er officieel geen opium meer aan
opiumroker» wordt verstrekt. Het be
sluit hiertoe werd destijds al door de
Regering in Londen genomen, maar
aan het eind van het jaar komt er
ras echt een eind aan. Tot nu toe had
men aanvankelijk aan enige {luizen
den opium vlrnn ers dit kostbare
goedje verstrekt, omdat plotselinge
stopzetting schadelijke gevolgen mei
zich kon brengen. Dit besluit betekent
natuurlijk niet, dat er in Indonesië nu
geen opiumgebruikers zouden zijn.
Maar ze zullen allen op de dure
zwarte markt terecht moeten, met
alle gevaren van dien.
Een ander bewijs, dat men in Indo
nesië rustig zijn gang gaat met de
consolidering van de „nieuwe orde",
zoals de Indonesiërs de na-oorlogse
tijd noemen, vormt het bericht, dat
drie residenten ln Oost-Indonesie re-
sident-af zijn en met ingang van 1
October ter beschikking zijn gesteld
van de nieuw benoemde drie Indone
sische Commissarissen van Staat, die
onder meer belast zijn met het toe
zicht op de uitvoering van de Lands
wetten in de deelstaten.
Op Oost-Java heeft men zoveel last
van de TNI (die' nu niet meer mag
vechten en thans de bevolking lasi
veroorzaakt door voedsel van haar te
eisen) dat men besloten heeft gelden
aan te vragen om de in ruste zijnde
TNI-soldaten té onderhouden. Men
wil voor dit doel ook vrijwillige bij
dragen inzamelen. Men hoopt hier
door de stijgende ontevredenheid van
de pemuda's 'e temperen.
In Den Haag is mogelijk wel even
hard gewerkt, maar men heeft er
minder resultaten geboekt. Door de
moeilijkheden over de financiële re
geling er is een verschil van ruim
drie milliard gulden is men zelfs
niet tot een voltallige zitting van de
Ronde Tafel-conferentie gekomen. De
Republikeinse waarnemende minister
van Voorlichting Abdul Gani heeft
deze week in Djokja gezegd, dat het
geduld van het Indonesische volk
slechts tot het einde van deze maano
toereikend is. Hij gooide nog een
schepje op het reeds grote verschil in
de schuldenlijstjes sn sel, dat dr. Van
Mook ln 1942 nog voor 1,2 milliard
aan Indonesisohe waarden naar het
buitenland had gevoerd, die eigenlijk
het eigendom van het Indonesische
volk zjjn.
In de afgelopen week zijn wel enige
vorderingen gemaakt in de verschil
lende commissies van de R.T.-confe-
rentie. Maar veel naam mag het niet
hebben. Zo is er onder meer een ac-
coord bereikt over de toekomstige cul
turele samenwerking. Maar het suc
ces daarvan hangt volkomen in de
lucht, zolang de financiële kwestie
niet is opgelost. En met deze kwestie
blijven ook het Unie-statuut, de kwes
tie Nieuw-Guinea en de Indonesische
Grondwet hangende. Nederland wil
eerst een Grondwet zien, maar Indo
nesië komt er niet mee voor de dag
vóór de kwestie Nieuw-Guinea gere
geld is. En Nederland wil niet over
Nieuw Guinea praten, voordat men
het in grote trekken over de schulden
regeling eens is. Indonesië wil dit
graag afdoen na de souvereinlteits-
overdracht, maar Nederland wil de
souvereiniteit niet overdragen voor het
weet aan wie en daarvoor moet er
eerst een Grondwet zijn. Zo blijft men
in een kringetje ronddraaien. De
UNCI tracht nu deze vicieuze oirkel
te doorbreken. Ook Nederland wil dat.
waartoe gisteren een poging werd
ondernomen in de bijeenkomst van
minister Van Maarseveen met de ne
«en mannen (de delegatieleden uithol
P' '°ment) en de fractievoorzitters
an de beide Kamers. Of het lukken
zalT
Het was een treffend ogenblik,
toen de Hellendoornse drieling van
de familie Kapteyn, wier vader na
de aanslag op Rauter op de Woeste
Hoeve werd neergeschoten, aan
koningin Juliana en prins Bern
hard bij hun aankomst te Hellen
doorn bloemen aanbood.
De Britse minister van financiën, Sir
Stafford Cripps, heeft medegedeeld, dat
er na de devaluatie van het Pond Ster
ling belangrijke tekenen zijn van een
wijziging ten goede ten aanzien van de
orders, die uit het dollargebied wor
den ontvangen.
De minister verdedigde zijn voorspel
ling, dat door de devaluatie de kosten
van levensonderhoud in Engeland te
gen het einde van het jaar met slechts
één procent gestegen zullen zijn.
Er was, afgezien van het brood, geen
reden voor enige onmiddellijke verho-
ging van de kleinhandelsprijzen van
voedsel als gevolg van de devaluatie.
In de loop van het volgend jaar zullen
mogelijk de prijzen van nog enige
levensmiddelen stijgen, waardoor de
huishoudrekening met enkele procen
ten verhoogd zou worden.
teiten hadden voor deze speciale gele
genheid geen „exit-permit" verplicht
gesteld. Bij de grenspost „De Poppe"
schijnen de Duitse douanebeambten het
de Nederlanders moeilijk te hebben ge
maakt, want hier passeerde geen Ne
derlander de grens.
's Avonds keerden al deze bezoekers
terug. De regeling was geldig voor al
le Nederlanders, die in de Britse, Ame
rikaanse en Franse bezettingszones wo
nen
Evenals in gehel Overijsel wachtte
het Koninklijk Paar ook in Almelo een
recht hartelijke ontvangst. Te Olden-
zaal deelde Prins Bernhard de burge
meester in een kort onderhoud mede,
dat hij spoedig nog eens naar Olden-
zaal hoopte terug te keren om de his
torische gebouwen en kunstschatten te
bewonderen.
Ook te Hengelo had een menigte van
duizenden kinderen en volwassenen
zich verzameld. H. M. de Koningin
ontstak hier de nieuwe moderne straat
verlichting. Omstreeks kwart vóór vier
arriveerde het Koninklijk Paar bij bet
stadhuis van Enschede, waar een gro
te menigte de hoge bezoekers luide
toejuichte. In de burgemeesterskamer
van het raadhuis werd de thee gebruikt
Na een rijtoer door een gedeelte van
Enschede vertrok het Koninklijk paar
via Lonneker naar het vliegtuig Twen-
the. Vandaar vertrokken de hoge be
zoekers met de Dakota PH-PBA het
toestel van de prins, om 17.23 uur naar
Soesterberg. De Prins bestuurde zelf
het toestel. '1
Uitslag Noorse verkiezingen:
De einduitslagen van de Maandag
gehouden Noorse verkiezingen, die
gisteravond bekend zouden worden
gemaakt, laten nog steeds op zich
wachten, omdat het stormachtige weer
in het Noorden het voor sommige dis
trieten onmogelijk maakt de stembus
sen naar de stembureaux te brengen
voor de telling. Voor deze districten
is de zee de enige weg naar de buiten
wereld en door de storm was het voor
schepen onmogelijk zee te kiezen.
Gistermiddag was de verdeling der
zetels in het Storting (Noorse Parle
ment) volgens de op dat ogenblik be
kende cijfers als volgt:
Socialisten 80, Conservatieven 81, Li
beralen 20, Boerenpartij 12, Chr.
Volkspartij 8, communisten 1.
In een radiotoespraak verklaarde
minister-president Gerhardsen, dat de
uitslagen voor de meesten een verras
sing vormen, doch beschouwd kunnen
worden als een duidelijke motie van
vertrouwen in de regering en een sta
biele regering in de komende vier jaar
in het vooruitzicht stellen.
Naar het ANP ter ore komt is het
wetsontwerp, dat als vrucht van het
hernieuwde overleg met Suriname de
zer dagen de Tweede Kamer zal berei
ken, reeds bij de Raad van State. In
parlementaire kringen wordt verwacht,
dat bij de behandeling in de Tweede
Kamer geen grote moeilijkheden meer
zullen worden ondervonden. MinUter
Van Schaik zal het wetsontwerp ver
dedigen.
dies op hun begroting zullen kunne#
brengen. In art. 119 Is vastgelegd, dat
de begroting bij verordening wordt
vastgesteld door het bestuur en dat
zfl de goedkeuring behoeft van de
raad. De Staatssecretaris nam hier
bij over een amendement-Romme
(KVP) om eraan toe te voegen: ten
zij bij de instellingswet of het instel
lingsbesluit een andere voorziening is
getroffen. Een dergelijke toevoeging
kwam tot stand bij art. 124 regelende
de vaststelling van het bedrag der in
komsten en uitgaven. Art. 126 be
paalt, dat de bedrjjfslichamen heffin
gen kunnen opleggen aan de onderne
mingen. De heer Schiithuis (arb.) wil
de het mogelijk maken, dat het be-
stuur aan de leden van organisatie»
een aftrek tot een deel van hun con
tributie aan die organisatie» toestaat.
De heer Korthals (WD) bestreed dit
Het amendement werd met zitten en
opstaan aangenomen. De regering
was bereid over te nemen een amen
dement van de heer Schiithuis (arb.)
op art. 145, waarmede beoogd werd de
bevoegdheid van de minister om de
in bezetingstijd tot stand gekomen be
drijfsorganisaties op te heffen of te
verenigen, dan wel haar gebied te wij
zigen te beperken tot een termijn
van drie jaren en voorafgaand over
leg voor te schijven met de organisa
ties en de raad. De termijn van dri»
laar moest dan echter worden ge
schrapt, evenals het overleg met de
organisaties. In die geest is een wijzi
ging aangebracht. Ten aanzien van de
bezettingstijd werden nog enkele wij
zigingen aangebracht,
Nadat de overige artikelen waren
goedgekeurd werd het ontwerp aange
nomen.
Op 28 October zal een begin worden
gemaakt met de behandeling van het
wetsontwerp materiële oorlogsschade.
De heer Wagenaar (CPN) stelde nog
voor de regering uit te nodigen de
Kamer in te lichten over de stand der
beraadslagingen van de RTC en over
de gevolgen der devaluatie. Het eerste
deel van dit voorstel bleek niet de in
stemming van de Kamer te hebben. Be
sloten werd. dat de voorzitter de rege
ring za) herinneren aan haar tneneir.
ging de Kamer over de gevolgen der
devaluatie in te lichten.
(Vervolg va npag. 1).
Eveneens succes had de heer Neder-
horst met een amendement om de mi
nister een vertegenwoordiger met raad
gevende stem in de hoofdbedrijfs- en
bedrijfsschappen te doen aanwijzen in
de gevallen, waarin de voorzitter niet
door de minister is benoemd. De Ka
mer verenigde zich er bij zitten en op
staan mee. Vóór bleken te zijn de
PvdA en de KVP.
Geen genade vond in de ogen van
de Kamer een amendement van drs. H.
A. Korthals (WD) om de onderwer
pen, ten aanzien waarvan de schappen
verordenende bevoegdheid bezitten, bij
de wet vast te stellen.
De regering bleek bereid een wijzi
ging in haar ontwerp aan te brengen
overeenkomstig een gedachte neerge
legd in een amendement van de heer
Schiithuis (Arb.), waardoor het mo
gelijk wordt de verbindende kracht
van verordeningen van bedrijfsschap
pen tot niet-bedrljfsgenoten uit te
breiden. Het opleggen van tuchtrech
telijke maatregelen wilde de heer
Schouten (A.R.) bij de wet doen
geschieden. Voorts wenste hij eventu
eel hoger beroep in deze mogelijk te
maken. De Staatssecretaris zei-
de, dat er een wettelijke regeling
komt. De beide amendementen-Schou
ten werden verworpen bij zitten en
opstaan. De regering had overgeno
men de gedachte van een amendement
van de heer Korthals (WD) op
art. 106, beogende de verordeningen,
tegen welker overtreding geen straf is
bedreigd, van voldoende bekendheid
te doen zijn.
Op een vrasg van de heer Schm&l
(CHU) bfl art. 118 zeide de Staatsse
cretaris, dat bedrijfslichamen subsl-
Spinoza hindert het verkeer
ln Den Haag staal op de rijbaan van
de Paviljoensgracht tegenover de
le Veerkade, een standbeeld van
ipinoza. Spinoza, zo heeft het Haagse
college van B. en W. de raad doen
weten, is hinderlijk voor het verkeer
zodat hjj verplaatst moet worden. B
en W. vragen thans de raad toestem-
mining het standbeeld naar een andere
olaats op het middenpad te mogen
verhuizen De totale verhuiskosten be
dragen f3000.—.