Minister Lieftinck houdt voet bij stuk Kort Bestek Hatta keert volgende week terug Tien millioenste Nederlander heeft reeds drie duizend opvolgers Twee medici delen de Nobel-prijs VERENIGDE NOORD-HOLLANDSE DAGBLADEN Bereid tot overleg, maar zonder dwang Frankrijk heeft weer een regering Zeventien Belgische liberalen achter de volksraadpleging Einde van voorrangswegen in zicht? Vrijdag 28 Oct. 1949 74e Jaargang No. 10721 Dagblad voor Den Helder, Koegras, Texel, Wieringen en Anna Paulowna Bezorgdheid over de schuldenregeling in Indodesie Kanaalzwemmer dook huis binnen Souvereiniteit wordi vóór 30 December overgedragen bij Belgen in Januari ter stembus Afnemend buiig met nachtvorstgevaar S.S.-er dook onder een „kameraad" PRAAG WIJST NU FRANSEN UIT In 1946 werden 280.000 babies geboren Een zeer laag sterftecijfer Eerste zware sneeuwval in Zwitserland Een Portugees en Zwitser Drie treinreizigers werden gewond Bij botsing te Dalfsen Lagerhuis verwerpt conservatieve motie Auto's krijgen een persoonsbewijs BUREAU: Koningstraat 7880 Den Helder Telefoon 2345 Postgironummer 449041 Hoofdredacteur: A. KAPTEIN Directie: J BIJLSMA en C KRAK HELDU COURANT TARIEVEN: Advertenties: i« ct per mm Kleine advertenties i.Juttertjes' tot 15 woor den f 1.elk woord meer 5 jent Abonnementen per kwar taal f 4.— Mj vooruitbe taling. plus Incassokosten (Van onze parlementaire redacteur) irri KEENPTOT van het uitvoerige debat, dat de Tweede Kamer dezer dagen houdt over de vergoeding van de materiële oorlogsschade, is de vraag of integraal op bassis van de vervangingswaarde of slechts gedeeltelijk ver goed zal worden, wat verloren is gegaan. De regering wenst een gedeeltelijke vergoeding met in enkele gevallen integraal. Donderdagmiddag heeft de minister van Financiën, prof. mr. P. Lieftinck, dat in een redevoering van ruim twee uur en drie kwartier, gewijd aan de beantwoording van de talrijke sprekers over dit onderwerp, nog eens uiteengezet, schuldenregeling in Indonesië. Hij was er lang niet in alle opzichten van overtuigd, dat de bestaanszekerheid van de Nederlanders in Indonesië zo hecht zal blijven als tot voor kort. Dan zal door de Nederlandse regering hulp geboden moeten worden! Dat is één kwade kant van het fi nancieringsvraagstuk. Als tweede noemde de bewindsman, dat het geld verkregen zal moeten worden door besparingen, maar uit deze besparin gen moet ook verdere industrialisatie mogelijk gemaakt worden. Voorts hield hij rekening met het gevaar van in flatie o.a. tengevolge van de schade vergoeding. Afwijzend stond de bewindsman te genover verlenging van de periode voor de aflossing van annuïteiten van f 250 millioen van 50 tot 70 jaar, omdat we de na ons komende generaties niet te zwaar mogen belasten. Het nodige geld zal uit de belastingen moeten komen. Daarom vroeg hij de Kamer hem niet lastig te vallen met verzoeken om be lastingverlaging. Sommige afgevaardigden aldus de minister gaan uit van de stelling: oorlog is een gemeenschapsdaad en daarom is vergoeding van de geleden schade gemeenschapsplicht. Zij con strueren daaruit een recht voor de ge troffenen op volledige vergoeding. Prof. Lieftinck was echter niet be reid de gehele oorlog als een gemeen schapsdaad te beschouwen. In 1940 bijvoorbeeld was hij meer het consta teren van een feit dan van een daad. En het bevrijdingsproces in 1944-"45 is, materieel gesproken, een van bui ten af over ons land komende ramp geweest, waarvoor de Nederlandse regering geen aansprakelijkheid had Een rechtsgrond voor volledige ver goeding nam de bewindsman niet aan. Met mr. Oud zeide hij, dat gezocht moet worden naar het optimum tus sen het sociaal rechtvaardige en het economisch en financieel mogelijke. Men kan niet aan de gehele groep van getroffenen integrale vergoeding ge ven als daardoor de overblijvende groep van de bevolking, die de nodige bedragen moet opbrengen, daardoor beneden het peil van 1940 zakt. Als bijvoorbeeld 50 procent der bevolking alles kwijt is en men gaat integraal vergoeden, dan zal de overige 50 pro cent zijn bezittingen moeten afstaan In dat geval kan men slechts aanspraak maken op een vergoeding van 50 procent, zodat ieder wat over houdt. In het wetsontwerp is verwezen lijkt, dat de zwakkere minder kan lij den dan de sterke en dat hij daarom ook meer geholpen moet worden. Ten gevolge van de vele moeilijke facto ren kan dit beginsel niet tot in zijn strikte rechtvaardigheid doorgevoerd worden, maar het benaderen van een op zichzelf juiste gedachte, achtte de minister beter dan het achterwege la ten van maatregelen. Ernstige bezorgdheid sprak de mi nister uit over de ontwikkeling van de Bidauli geslaagd Georges Ridai.lt (MRP) heeft gister avond als premier een motie van ver trouwen gekregen in de Franse Natio nale Vergadering. Bidault kreeg 56 stemmen boven het minimum dat hij moest verkrijgen. Onmiddellijk hierna heeft hij zijn kabinet samengesteld. Hierin hebben o.a. zitting: Georges Bidault (MRP) minister-president; Henri Queuille (Radicaal) vice-premier en minister van staat; Jules Moch (Socialist) vice- premier en minister van binnenlandse zaken; Rene Mayer (Radicaal) justitie en Robert Schuman (MRP) buitenland se zaken. Van de achttien ministers zijn zes lid van de Republikeinse Volkspartij (MRP); vijf van de Socialistische; drie van de Radicale partij; twee nagenoeg Radicalen en twee gematigden. De verklaring van de heer IJsselmul- den heeft de indruk gewekt, zo eindig de de minister, dat de KVT de algeme ne beschouwingen wil besluiten met een motie, waarin de Kamer uitspreekt, dat zfl in nader overleg met hem wil treden, als hij aan bepaalde met name genoemde bezwaren tegemoet komt. Gaarne was hjj tot overleg bereid, maar niet als hem eerst concessies worden afgedwongen. Daarom was de motie, zo als de heer IJsselmuiden die wil voor stellen voor hem onaanvaardbaar. Hij hoopte op overleg.zonder motie Gistermorgen kwam een Belgische personenauto met grote snelheid uit de richting Utrecht door Loenen aan de Vecht gereden. Doordat de bestuur der, de bekende Belgische Kanaal zwemmer Dumoulin niet met de moei lijke situatie ter plaatse op de hoogte was, nam hij de bocht bij hotel ,,'t Raadhuis van Kronenburgh" te zwak waardoor hij het huis, betooond door de weduwe W. B. binnenreed. De auto kwam eerst tot stilstand toen zij de voorkamer halverwege was binnenge drongen. Dumoulin liep geen letsel op. Op het eind van de eerste week van November zal drs. Mohammed Hatta, lei der van de Republikeinse delegatie ter RTC, naar Indonesië vertrekken. Hij zal via Egypte reizen en daar zijn reis een korte tijd onderbreken. Dit deelde de Republikeinse vice-president mede in een interview met de speciale correspon dent van ANP-Aneta. Hatta verklaarde over het verloop van de zaken na de RTC, dat na ratificatie door de parlementen in Indonesië vertegenwoordigers van de deelgebieden bijeen zullen komen voor overleg betreffende de keuze van een president. De souvereiniteitsoverdracht zal geschieden vóór 30 December. Op vragen over de stand van zaken ter RTC zeide Hatta, dat de schulden kwestie nagenoeg is opgelost en dat behalve het vraagstuk Nieuw-Guinea nog enige punten betreffende trans ferregelingen en militaire aangelegen heden ter bespreking over zijn. Hatta verklaarde, dat de onderhandelingen steeds in een vriendschappelijke geest verlopen, ook wanneer de standpunten diametraal tegenover elkander staan. Ten aanzien van de verhouding van Indonesië tot de Aziatische nabuur landen sprak Hatta van „hechte sa menwerking" die niet gericht zal zijn tegen derden. De samenwerkende lan den zullen met kracht bijdragen tot het dienen van de vredesgedachte in de wereld. „Verbetering van de le vensstandaard in Zuid-Oost-Azie is van het hoogste belang", aldus Hatta, die hierbij wees op de vele punten van structurele overeenkomst in deze landen. HE BELGISCHE SENAAT heeft Donderdagmiddag het wetsvoorstel-Struye tot het houden van een Volksraadpleging over de terugkeer van Koning Leopold met 109 tegen 65 stemmen goedgekeurd. Vóór stemden 92 leden van de Katholieke Volkspartij en 17 liberalen. Tegen stemden zeven liberalen, vijf com munisten en 53 socialisten. genwoordigers zal worden goedge keurd. De behandeling van het voor stel in de Kamer zal, naar verwacht wordt, niet eerder dan in de tweede helft van December geschieden. De katholieken beschikken in de Kamer niet over de absolute meerderheid (er ontbreken twee stemmen), doch het laat zich aanzien, dat verscheidene li beralen, zoals thans in de Senaat is geschied, zich vóór het voorstel-Struye zullen uitspreken. De Volksraadple ging zal dan worden gehouden 40 da gen na de afkondiging ervan in het Staatsblad, dus in de maand Januari. De stemming zal verplicht zijn en de telling der stemmen zal regionaal ge schieden. Nu het wetsvoorstel in de Senaat de steun van niet minder dan 17 libe ralen genoot, wordt in politieke krin gen te Brussel verwacht, dat het voor stel ook in de Kamer van Volksverte- In de koude lucht, die reeds giste ren het gehele land overstroomde, ontwikkelden zich tal van buien, die plaatselijk met onweer en hagel ge paard gingen. De buiïgheid zal sterk afnemen. Het K.N.M.I. verwacht dan ook alleen in het Noordelijk deel van ons land enkele buien. Wanneer de koude lucht snachts tot rust komt, daalt de temperatuur aanzienlijk, waarbij plaatselijk van morgen reeds lichte nachtvorsten op traden. Ook in de komende en mor gennacht moet men plaatselijk °P flinke nachtvorst rekenen. Op de Oceaan ontwikkelde zich reeds een nieuwe depressie, die nu nog vrij langzaam naar het Oosten koerst en mogelijk tegen Zondag de wind weer bij ons zal doen toenemen en naar het Zuidwesten doen draaien waarbij de kans op nachtvorsten weer af- en de regenkansen weer toenemen In Noord-Scandinavie is inmiddels de nachtvorst weer ingevallen met temperaturen van -5 tot -10 gr. Celcius Weerbericht Verwachting tot Vrijdagavond: Wisselende bewolking met plaat selijk nog enkele regen- of ha gelbuien. vooral in de kustpro vincies. Meest matige wind tus sen West en Noord. Later weinig wind. Ongeveer dezelfde tempe ratuur als gisteren. Hei gerecht grijpt in De afdeling opsporing politieke-de- linquenten van de recherche der Rijkspolitie, staf gewest Amsterdam, is er in geslaagd op de Kloveniersburg wal te Amsterdam aan te houden de oud-S.S.'er Theo Out, die er in ge slaagd was eind 1945 uit de Harskamp te ontsnappen en zich sindsdien schuil te houden. Gebleken is, dat hjj waar schijnlijk de gehele tijd ondergedoken en in dienst is geweest van een boek handelaar aan de Overtoom, die zelf als politiek-delinquent veroordeeld ia. In verband hiermede werd ons na mens de procureur-fiscaal bij het Bijz. Gerechtshof te Amsterdam medege deeld, dat in de toekomst zeer streng zal worden opgetreden tegen lieden, die het nodig oordelen politieke-de- linquenten wier opsporing verzocht wordt te verbergen of in dienst te nemen. In het bijzonder wanneer deze mensen zelf politiek-delinquent zijn geweest, zullen de maatregelen die tegen hen worden genomen, niet mee vallen. In verband hiermede kan ge meld worden dat ook de boekhande laar is gearresteerd. De Tsjechoslowaakse regering heeft het vertrek binnen 12 uur geëist van de militaire attaché Georges Helliot en zijn assistent Marcel Salabert. Beide diplomaten worden ervan beschuldigd, dat zij met een diplomatieke koerier 4 kg uraniumerts uit Tsjechoslowakije naar Frankrijk gezonden hebben en ge poogd hebben inlichtingen over de Tsjechische uraniummijnen te verkrij gen. Een voormalig employe van de Franse ambassade, Gervais Garcette en twee Tsjechen zijn in verband met de ze zaak gearresteerd. Geboortegolf na de bevrijding „U kunt er van verzekerd zijn, dat wij in deze maand de tien-millioenste Ne derlander hebben gehad, want al is een redelijke aanwijzing van de tien- millioenste dan niet mogelijk, wel mag worden aangenomen, dat onze bevolking in de afgelopen weken de 10 millioen heeft overschreden. Op 1 October J.1. telde Nederland n.1. 9.993.268 zielen en volgens beschikbare voorlopige cijfers en schat tingen moet dit thans een 3000 boven de tien millioen zijn, aldus deelt de directeur-generaal van de statistiek mede. buitenland is de toestand zoals gezegd, zeer gunstig. Bij het huidige Belgische sterftecijfer b.v. waren in 1948 in ons land niet ruim 70 duizend doch ruim 120 duizend sterftegevallen te betreu ren geweest. Een geboortegolf Na de bevrijding is er sprake geweest van een geboortegolf. Tegen gemiddeld 180.000 geborenen in de jaren vóór de laatste wereldoorlog werden in 1946 niet minder dan 280.000 babies aange geven. Wel is sindsdien weer een daling in getreden, doch dit betekent b.v. dat het aantal nieuwe leerlingen bij het lager onderwijs, dat thans en in de eerst volgende jaren van 180.000 tot 200.000 zal bedragen, in 1952 opeens tot 270.000 zal oplopen. Voorts zal de gehele leer plichtige jeugd, thans rond H/2 mil lioen jongens en meisjes, in 1955, als de tien-millioenste wereldburger naar school gaat, bijna twee millioen kinde ren tellen. Deze ontwikkeling zal zich voortzet ten en reeds thans valt te berekenen, dat b.v. in 1963 het productieve deel onzer bevolking, d.w.z. de 15 t.m. 64- jarigen, met ruim 20 pet zal zijn ver meerderd. Dat wil dus zeggen dat omstreeks het midden van October 1949 deze nieuwe mijlpaal werd bereikt. Daar mee heeft sinds de eeuwwisseling, toen de vijf millioen juist was overschre den, een verdubbeling plaatsgevonden binnen nog geen vijftig jaar. Nam in ons land in deze vijftig jaren de bevolking toe met 100 pet., in de andere West- en Noordeuropese landen, met uitzondering van Denemarken, bleef de toeneming in dit tijdvak be neden de 40 pet. De grote vermeerde ring van onze bevolking is allereerst gevolg van de bijzondere natuurlijke groeikracht, d.w.z. door een veel groter aantal geborenen dan elders. Doch, en dit stemt tot grote dankbaarheid, vooral ook aan de zeer gunstige gezondheids toestand van ons volk. Dank zij de vooruitgang der medische wetenschap, de uitbreiding en verbetering van de hygiënische en sociale zorg en voorzorg is het sterftecijfer in ons land gunstiger dan overal elders in de wereld. Bij een sterftecijfer als in het begin van deze eeuw, zouden in 1948 niet ruim 70 dui zend, doch bijna 170 duizend personen zijn overleden. Terwijl een pasgeboren kind 50 jaar geleden een gemiddelde kans had om 47 jaar te leven, is thans deze kans 67 jaar. Ten opzichte van het In het vorige etmaal had Zwitserland zijn eerste zware sneeuwval van het seizoen. De meeste sneeuw viel op de weg over de Furkapas, tussen Ander- matt en Meiringen en op de St. Gottpas, waar ongeveer 15 cm werd gemeten. Ook op de wegen over de Grote St. Bernhard, de Grimselpas en de Klau- senpas is sneeuw gevallen. Het Salzburger Marionetten-theaterde grote attractie van de Salzburger Festspiele, zal onder auspiciën van de N.V. Internationale Concertdirectie Ernst Krauss een groot tournee door Nederland maken. Op het program ma staan o.m. opera's van Mozart, Anna Pavlova, de stervende zwaan. Mozart aan het spinet. Vermoedelijk tengevolge van verkeer de wisselstand is Donderdagochtend de personentrein van Emmen naar Zwol le nabij het station Dalfsen op een goe derentrein gereden. Een hevige botsing volgde en doordat een van de rijtui gen werd beschadigd liepen drie pas sagiers verwondingen op. De heer F. van Veen uit Coevorden brak zijn rech. terbeen, mej. Van der Berg uit Om men kreeg inwendige kneuzingen en mej. Meijerink eveneens uit Ommen een kniefractuur. Het spoorwegverkeer tussen Ommen en Zwolle was tot half vier gestagneerd. De Nobelprijs voor physiologie en geneeskunde is toegekend aan twee geleerden gezamenlijk. Het zijn dr. Walter Rudolf Hess van het physiolo- gisch instituut van de universiteit van Ziirich en prof. Antonio Egas Moniz van de universiteit van Lissabon. Professor Moniz, 75 jaar oud, is een wereldberoemde neuroloog. Hij was de eerste die door middel van een opera tie een mentaal gebrek verhielp. In Qisteren, vrienden, heb ik u ver teld van die meneer in Phila- delphia, die alles afwist van het hu welijk en zo, en die toch niet met z'n laaiMI|WHHuawMuHa vrouw overweg kon. Dat er bij trou- ügd en over de stad hangt een ver- van de storm van de laatste dagen, werij nog veel meer gekke dingen pestende stank, vooral door de grote Moet u horen, wat er in Rijssel is kunnen gebeuren, wordt bewezen hitte. De stakers willen meer loon, door het volgende verhaal: Een jon- maar de communisten zeggen: „Je Venray hebben twee onverlaten met een schaar het haar van een 20-jarig meisje afgeknipt. We zijn natuur lijk allemaal nog onder cle Indruk gebeurd: Daar woei tijdens een slag regen het dak van een treincoupé. geman in Amsterdam zou vandaag krijgt toch stank voor dank en dus De reizigers trokken aan de noodrem trouwen en daarom had hij een be- wordt er niet onderhandeld". Q Dich- en kregen een droge coupé. Service drag aan geld opgenomen en in huls ter bij huis gebeuren ook gekke din- vóór alles, gehaald om de kosten van de brui- gen. In Zuid-Limburg opereert een loft te bestrijden, de limonade en de maniak, die het, met een scheermesje sprits en zo. En laat nou vanmorgen bewapend, op kledingstukken van alles verdwenen zijn, plus de spaar- voorbijgangers voorzien heeft en centjes van moeder en het geld van pa, bij mekaar duizend pietermannen. Een ingedrukte ruit werkte voor de politie zeer verhelderend, maar van de dieven nog geen spoor. O Staf Nees, de beiaardier uit Mechelen, die onlangs nog de nieuwe beiaard in Heiligerlee bespeelde, is van zijn fiets gewaaid en heeft zijn pols op zes plaatsen gebroken. Voorlopig zal hij dus het klavier met rust moeten la ten. Jn Calcutta staken de mannen van de „reiniging" en nu ligt er in de straten al 15.000 ton huis vuil. Dat moet u niet uitbibberen. Vijftienmillioen kilo. Reeds zijn tal rijke apen, honden en ratten vergif- Ik ben de tienmillioendrieduvsendderde all Jn heel Zweden zijn nog maar vijf ooievaars overgebleven. Nu zul- in len er tien uit Noord-Afrika worden ingevoerd. Waarschijnlijk daalde het geboortecijfer der Zweden te sterk. Lekker gecompliceerd zijn de uit vindingen geworden van speelgoed, waarmee je elkaar zo gauw mogelijk naar de andere wereld kunt helpen. Bij Hawaiï gaan de Amerikanen vanaf duikboten raketten afschieten, die een straalmotor hebben en die een itoombom kunnen meenemen. Ze zijn egen meter lang en wegen zeven ton. 3n ze vliegen met een snelheid van <140 tot 800 kilometer per uur. O Woensdag zijn in Frankfort 2.856 Duitse krijgsgevangenen uit Sowjet- Rusland teruggekeerd. Als er nog een paar honderd van die groepen ge volgd zijn, zullen ze allemaal weer thuis z(jn. 1927 vond hij de „cerebrale angiogra- fie" uit, een methode om de bloedva ten van de hersenen zichtbaar te ma ken, waardoor het mogelijk werd her sentumors te onderkennen en op te sporen. Moniz is vroeger minister van Buitenlandse Zaken en gezant in Ma drid geweest. De 68-jarige dr. Hess is oog- en hersenspeciaiist. Sinds 1917 is hij directeur van het physiologisch instituut te Zürich. Hess werd win naar wegens zijn ontdekking van de functionele organisatie van de centra le hersenen voor de coördinatie der werkzaamheden van de interne orga nen. WEER EEN ROOFOVERVAL IN PARIJS Vier met tommyguns gewapende mannen hebben Donderdagmorgen vroeg in Charenton, een voorstad van Parijs, een auto van een bankinstel ling overvallen. Zij wisten met een buit van drie millioen francs in hun eigen auto te ontkomen. Het Britse Lagerhuis heeft met 535 tegen 222 stemmen een conservatieve motie verworpen waarin de na de de valuatie door de regering getroffen bezuinigingsmaatregelen ten bedrage van 280 millioen pond sterling als on toereikend worden afgewezen. Het stemmental van 222 der oppositie was het grootste, ooit in het huidige parle ment uitgebracht. Tevoren had Churchill het een schandaal genoemd dat Engeland aan India, Egypte en sommige andere lan den moest betalen voor bevoorrading van legers, die deze landen voor Ita liaanse, Japanse of Duitse invasie hadden beschermd. Wij zien ons thans niet alleen tegenover devaluatie ge plaatst, aldus Churchill, doch ook te genover een bankroet. Attlee richtte zich in zijn antwoord ironisch tot Churchill en zeide, dat deze tijdens de oorlog nooit een beroep gedaan had op de privé-winst. Thans, aldus de premier, leefde men in een gemengde economische toestand. Dit was kapi talisme noch socialistische economie. Het Huis nam daarna een motie aan, waarin de Maandag door Attlee aan gekondigde maatregelen goed gekeurd worden. De stemverhouding was 337 tegen vijf. De conservatieven onthiel den zich. BURGEMEESTER D'AILLY KREEG DE GOUDEN SLEUTEL VAN HAVANNA. De burgemeester van Havanna heeft de burgemeester van Amsterdam mr d'Aillyde gouden sleutel van de' stad aangeboden, zo deelt de Cubaanse ra dio mede. Op de zevende wegverkeersdag van de K.N.A.C. heeft de minister van ver keer en waterstaat mr. D. G. W. Spitzen mededeling gedaan van een nieuwe ver schijning op verkeersgebied. Het betreft hier de kentekenbewijzen voor auto's die binnenkort de nummerbewijzen zullen gaan vervangen. Deze „persoonsbewijzen voor auto's" zullen een beter en doelmatiger over zicht van het nationale autopark moge lijk maken alsook betere veiligheids controle. Dit laatste is zeer nodig indien mea alleen al bedenkt, dat 15 20 van het wagenpark ouder dan 10 jaar w. Men denkt er aan, aldus vervolgde de minister, voorschriften voor maxi mum snelheid buiten de bebouwde kommen op te heffen. Het is gebleken, dat men internationaal wenst vast té houden aan de regel Rechts gaat voor". Hoewel in Nederland de opvatting overweegt, dat alleen al om psychologi sche redenen de regel „voorrang aan snel verkeer boven langzaam verkeer" behoort te worden toegepast denkt men om internationale redenen het „rechts gaat voor" weer in te voeren. Voorts vestigde de minister de aandacht op de wenselijkheid om rijbewijzen te diffe rentiëren naar de soort voertuigen waarvoor deze worden aangevraagd.

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1949 | | pagina 1