November, in Belgie maand der
herdenkingen
Voorlopig zes rampendepots in
Noord-Holland
want C. Jamin's Boterspeculaas wordt
uitsluitend met zuivere roomboter bereid.
HET BOTERT NjEJ, indien men zegt
dat speculaas met roomboter bereid is
terwijl er ook gewoon vet in is gebruikt.
BOTERSPECULAAS
100 gram 25 ct.
Op de „Dag der Dynastiewaren de
meningen verdeeld
Franse regering op staking
voorbereid
Roemenie krijgt een
nieuwe rechtspraak
Een Siamese tweeling
geboren
Eerste Kamer verwerpt
voorstel-Molenaar
leder ingericht met materieel voor 90 slaapplaatsen
Plan omvat 79 depots,
waarvan thans 46 worden
ingericht
Nieuwe autofabriek in
Nederland
1
(Van onze correspondent te Brussel)
«^OVEMBER is in Belgie de maand der herdenking: 1 November, Allerheiligen,
2 November Allerzielen, II November dag van de wapenstilstand, 15 No
vember dag der dynastie. Op de dagen der doden trekken de Brusselaars naar
hun talrijke kerkhoven. Want Groot-Brussel bestaat uit vele gemeenten en ook
in de dood blijft men gescheiden. Op die dagen tooien zich de kerkhoven met
chrysanten, witte en gele en bruine, zó bü uitstek dodenbloem. dat mijn bloe-
miste weigerde me die bloemen voor een vrolijker gelegenheid te verkopen. Die
dagen zijn er echter niet alleen om de nabestaanden te herdenken; dan trekken
ook de officiële instanties naar de dodenakkers, dit jaar om er de Italiaanse
soldaten uit de eerste wereldoorlog, in het bijzijn van de Italiaanse ambassadeu
ren en de pauselijke nuntius, te herdenken, de geallieerde oorlogsvliegers die
hier vielen, de slachtoffers van het bombardement van Brussel van 1944.
MAAR al is ook menige gewone Zon
dag in deze grauwe maand gewijd
aan de oorlogsslachtoffers, al worden
tot in de verste dorpen van Wallonië en
Vlaanderen de symbolische fakkels
aangestoken die later naar Brussel zul
len worden gedragen, hun dag is die
van 11 November. Tot 1940 was dit de
dag van de Wapenstilstand en van de
oorlogsslachtoffers van 19141918. Nu
moet men helaas de doden van niet één.
maar van twee wereldoorlogen her
denken. In 1945 besloot men mis
schien wat optimistisch dat 11 No
vember de dag zou zijn, waarop men
niet van één oorlog maar van de oor
log werd bevrijd. Zo defileren hier op
11 November voor het graf van de on
bekende soldaat, waar de eeuwige vlam
te zijner ere brandt, de veteranen van
twee oorlogen, de mannen van de ver
zetsbeweging, de verpleegsters, de
oorlogsinvaliden, de cadetten, de school
jeugd. Tot op de trappen van het mo
nument zijn de detachementen van
leger en vloot en luchtmacht met hun
emblemen opgesteld, op de eretribune
bevinden zich de ministers, de presi
denten van de Kamer, de burgemees
ters en andere hoogwaardigheidsbekle
ders, allen in groot ornaat. Onder het
tromgeroffel buigen zich de rouw-om-
floerste vaandels neerwaarts, terwijl de
prins-regent, die men in deze voor het
koningshuis zo moeilijke tijd slechts
zelden in het openbaar ziet, de treden
van het monument afdaalt en op het
graf van de onbekende soldaat een
bloemenkrans legt. En in de Konink
lijke Straat en de Wetstraat met haar
Parlement en de vele regeringsgebou
wen, stille getuigen van Belgie's bewo
gen geschiedenis, wapperen de vlaggen
voor de neergelaten luiken, terwijl een
dichte menigte jaar op Jaar het schouw
spel gadeslaat.
's Avonds, wanneer het donker is,
verzamelen zich de uit alle hoeken van
Belgie als boden afgevaardigde fakkel
dragers en gezamenlijk deponeren zij
hun vlammende toortsen op het graf van
de onbekende soldaat, aan de voet van
de Congreszuil. En in de kerken bid
den de gelovigen dat het nu genoeg is
geweest en onze kinderen voor dit
inoordspel zullen worden gespaard.
Dag der dynastie
Op 15 November valt de feestdag van
de Heilige Leopold en viering van de
Heilige Albert de Grote, bescherm
heilige van Koning Albert. De viering
van deze „koningsdag" is reeds bijna zo
oud als de zelfstandigheid van het land.
Maar vroeger heette dit herdenkings
feest: „de dag van de koning". Nu de
figuur van Leopold III zo omstreden is
heeft men de naam veranderd. Nu
spreekt men van „de dag der dynastie".
Omdat vrijwel alle Belgen, ook de so
cialisten, de monarchie en de dynastie
eren die Belgie heeft groot gemaakt:
Leopold I, die binnen de nauwe gren
zen van de grondwet in 1831 waren
de Belgen reeds zo bang voor een ty-
rannieke koning, dat zij al hun voor
zorgen namen toch de kunst ver
stond het land door alle moeilijkheden
heen op een Europees plan te bren
gen; Leopold II, die de Belgen, bijna
tegen hun zin, het uitgestrekte over
zeese gebied van de Congo gaf en
wiens ruiterstandbeeld op de „Place du
Trone" in deze dagen door de kolonialen
met bloemen wordt geëerd. Maar voor
al Koning Albert I; de President van
de Kamer, de heer van Cauwelaert.
heeft het in treffende woorden gezegd
in een rede die hij ter ere van de Dag
van de Dynastie voor de Vlaamse Radio
heeft uitgesproken:
„Indien voor deze viering een mid
den-figuur moest worden gezocht, dan
is er zeker geen die meer onze verering
gaande maakt dan die van Koning Al
bert. Hij is gedurende al de jaren van
zijn te korte regering de volmaakte be
lichaming geweest van de deugden en
eigenschappen, die we liefst aan de
drager van 's lands Kroon toeschrijven.
Hij was in dagen van vrede en in dagen
van strijd een groot vorst, want hij was
terzelfdertijd groot in menselijkheid, en
een voorbeeld van wat ieder van ons
behoort te zijn om een goed dienaar van
land en volk te wezen".
Maar op deze dag der dynastie moet
de heer van Cauwelaert erkennen, dat
de scherpe verdeeldheid, die rondom
de machtsuitoefening van Koning
Leopold III is ontstaan, „een wrange
bijsmaak mengt bij de gevoelens van
hulde met welke wij eensgezind op
deae dag de troon zouden dienen te
omringen". Voor deze voorman uit de
Katholieke Partij staat het vast „dat
cok tegenover de persoon van onze
huidige Koning, de schakels van trouw
en erkentelijkheid niet mogen worden
afgebroken".
„Wij hebben geen Koningen bij Gods
genade", zegt de heer van Cauwelaert,
„in deze zin dat zij uit hoofde van hun
ambt zouden beschikken over een eigen
macht, waaraan zij in meer of mindere
mate, maar naar eigen goedvinden, het
volk zouden deelachtig maken.... De
Koning mag niet worden ontheven van
de beperkingen door de Grondwet
voorzien, maar dan moeten ook wij zelf
tegenover de Koning het beginsel van
cnaansprakelijkheid eerbiedigen, dat
ons verbiedt de Koning te maken tot in
zet van onze partijbetwistingen. Dit is
een gewenste dag om ons boven de
verwarring van de geesten en de ge
moederen te verheffenLaten wij
ons niet laten beheersen door heilloze
passies, maar in een grootmoedige een
dracht aansluiting zoeken rondom de
ark van onze nationale eenheid en
zelfstandigheid: de Troon".
Maar de passies zijn eenmaal ontke
tend, en er is ook op deze dag geen een
dracht. De linkse oppositie verwijt juist
Leopold III dat hij een eigen (en nood
lottig gebleken) politiek voerde, en
zijn ministers voorbijging. Terwijl voor
de Katholieken de dag der dynastie de
dag is van de afwezige Koning, wiens
portret zij in al hun bladen afdrukken,
terwijl in alle Katholieke Kerken dien
sten voor Leopold III worden ge
houden, in aanwezigheid van talrijke
Katholieke parlementsleden en minis
ters, houdt de oppositie zich afzijdig
Slechts wordt in het Walenland een
eenvoudige plechtigheid gehouden in
het bergplaatsje waar Koning Albert I
eens zo noodlottig om het leven kwam
De dynastie ja, Koning Leopold II
neen.
15 November, dag der dynastie, sym
bool van nationale eenheid!
De Franse ministerraad heeft bekend
gemaakt, dat posters bij de 24 uur-sta
king op Vrijdag zullen worden verwij
derd en dat in alle openbare diensten
vrijheid om te werken zal worden ver
zekerd. Tegen ambtenaren in verant
woordelijke functies, die hun post ver
laten, zullen sancties worden genomen.
Het vakverbond van drukkers heeft
zich bij de staking aangesloten. Arbei
ders bij de spoorwegen, in de staalin
dustrie, bouwvakken en textielindustrie
hebben reeds hun medewerking aan
de staking beloofd.
ZELFMOORDPOGING VAN
PAUL MARKGRAF?
Volgens de Westberlijnse „Sozial
demokrat" zou Paul Markgraf, die chef
van de Oostberlijnse politie was en
volgens hardnekkige, doch van Sowjet-
russische zijde tegengesproken geruch
ten gearresteerd zou zijn, een poging
tot zelfmoord hebben gedaan en daarna
door Sowjetrussische soldaten, geboeid,
in een Mercedes met afgesloten ruiten
naar de gevangenis van Potsdam ge
bracht zijn.
BELGIE HEEFT NIET VERZOCHT
OM UITLEVERING VAN
WIES MOENS.
Met betrekking tot de aanhouding van
de Belgische letterkundige Wies Moens
in Nederland, wordt te Brussel verno
men, dat de Belgische regering geen
verzoek tot uitlevering aan de Neder
landse regering heeft gericht.
Na één dag oponthoud wegens mist arriveerde Prinses Elizabeth op Multa,
waar zij op het vliegveld werd afgehaald door haar echtgenoot, de Her
tog van Edinburgh. De prinses zal logeren in Villa Guardamangia, de
verblijfplaats van Graaf Mountbatten.
Vorige week stortte een Amerikaanse B-29 superfort ongeveer 650 km.
ten Noord-Oosten van de Bermuda's in zee. De bemanning werd gevonden
nadat zij drie dagen in rubberboten op zee had gedreven. Het eerst werden
zij ontdekt door een B-17 bommenwerper en een oorlogsschip. Met de
Canadese oorlogsbodem Haida werden zij naar Hamilton (Bermuda's)
gebracht.
Het Roemeense nieuwsbureau deelt
mede, dat Roemenie nieuwe wetboeken
van straf- en burgerlijk recht zal krij
gen en dat de gehele rechtspraak her
zien zal worden. Enkele dagen geleden
zijn 229 wetten en decreten ongeldig
verklaard en men verwacht eenzelfde
maatregel ten aanzien van nog een
tweeduizendtal andere wetten en voor
schriften, die „niet meer overeenkomen
met de structuur van de Roemeense
staat".
Arrestaties in Oost-Duitsland
De centrale controlecommissie van de
Oostduitse regering heeft Dinsdagavond
bekendgemaakt, dat de voormalige
Christen-Democratische minister van
arbeid van Saksen-Anhalt (Sowjetzo-
ne) dr. Leo Herwegen, is gearresteerd,
tegelijk met zeven Oostduitse zaken
lieden onder beschuldiging van econo
mische sabotage en „samenwerking
met kapitalistische monopolisten".
Dr. Herwegen, een 63-jarige mijnin
genieur, was een der oprichters van de
Christen-Democratische partij in de
Sowjet-zone. In October werd hij uit
zijn functie van minister van arbeid
gezet.
Italianen kopen Fries vee
Een Italiaanse inkoopcommissie heeft
een bezoek aan Oostelijk Friesland ge
bracht en op twee boerenbedrijven te
Surhuisterveen een flinke collectie
jong Fries fokvee aangekocht om deze
naar Italië te exporteren.
Posipakkei was 10 jaar
onderweg
In Augustus 1939 stuurde het
missiecomité te Overloon een
pakket naar een missiezuster in
Afrika. Dezer dagen ontving men
te Overloon een dankbrief van
de zuster, waarin werd medege
deeld, dat ze het pakket in
Augustus 1949 had ontvangen.
Het was juist tien jaar onder
weg geweest.
OOST-INDONESIE LAAT
GEVANGENEN VRIJ
Het Oostindonesische ministerie
van voorlichting heeft bekend ge
maakt, dat dezer dagen de in vrijheid-
stellling van de eerste groep gevan
genen verwacht kan worden. Deze be
staat uit degenen, die tot ten hoogste
vijf jaar gevangenisstraf veroordeeld
werden. Daarna volgt een groep, om
vattende de veroordeelden tot gevan
genisstraffen van vijf tot tien jaren.
ONSCHULDIGE DOODGESCHOTEN..
Een districtsgerechtshof te Tel Aviv
heeft kolonel Isser Beeri, voormalig
hoofd van de „Hagana", veroordeeld tot
een dag gevangenisstraf. Als lid van de
krijgsraad is hij schuldig bevonden aan
de nu gebleken ten onrechte ver
oordeling van de kapitein van het
israelietische leger Meyer Tubianski. De
kapitein was ter dood veroordeeld en
terechtgestel d Het Hof verklaarde, dat
Beeri geheel in goede trouw had ge
handeld.
ECONOMISCHE RAAD VAN DE
BENELUX GEÏINSTALLEERD.
Dinsdagmorgen heeft de minister van
Economische Zaken de vaste commis
sie van de Economische Raad voor de
Belgisch—NederlandsLuxemburgse
Unie geïnstalleerd. De commissie zal
uitgaan van de wenselijkheid van een
zo spoedig mogelijke en effectief mo
gelijke realisering van de Benelux-sa-
menwerking.
HELGOLAND WERD WEER
AANGEVALLEN
Bommenwerpers van de Royal Air
Force hebben vannacht met 500 ponds
bommen een aanval op Helgoland
uitgevoerd, aldus is door het Britse
ministerie van luchtvaart bekend ge
maakt. Zoals bekend is Helgoland door
de bevolking ontruimd en reeds ver
scheidene malen voor oefenbombarde
menten gebruikt.
D JOK JAKARTA OPEN GEBIED
De correspondent van Aneta te
Djokja heeft van het militaire bestuur
ter plaatse vernomen, dat het bijzon
dere gebied van Djokjakarta thans tot
open gebied is verklaard.
Shephard Morgan, financieel advi
seur van de Amerikaanse hoge-com-
n issaris in Duitsland is Maandagavond
afgetreden naar aanleiding van een ver
schil van mening over de mate van
zijn bevoegdheid.
In Tofield bij de Canadese stad
Edmonton, is een „Siamese" tweeling
van het vrouwelijk geslacht geboren,
aan elkaar verbonden aan de voorkant
van het onderlichaam en met een ge
wicht van ruim acht pond. De moeder
is de 23-jarige mevrouw Bud Town-
send.
De Eerste Kamer heeft het voorstel
van de heer Molenaar tot instelling van
een Kamer-commissie voor Indonesi
sche zaken met 626 stemmen vei wor
pen Het voorstel werd gesteund door
de WD en CHU.
Het wetsontwerp-autovervoer perso
nen werd zonder hoofdelijke stemming
aangenomen.
IN GEWEST SURAKARTA 228
CHINEZEN VERMIST
De vice-voorzitter van de Chinese
vereniging Tsjung Hwa Tsjung Hwi
heeft te Solo medegedeeld, dat in het
gewest Surakarta in totaal 228 Chine
zen vermist worden. De vereniging
drong bij de Republikeinse instanties
aan op nadere mededelingen, terwijl
waarnemers van de UNCI alle mede
werking bij de opsporing hebben toe
gezegd.
DUITSE KINDEREN UIT RUHR-
GEBIED NAAR NEDERLAND
Deze week komen circa 400 Duitse
kinderen uit het Ruhrgebied naar Ne
derland. Zij zullen onder auspiciën
van het humanistisch verbond enige
tijd bij pleegouders over het gehele
land verspreid, worden ondergebracht.
1—m rtnrinVit dia da
Zoafe bekend, zal het Nederlandse
Rode Kruis 79 depóts inrichten voor
hulpverlening bü rampen. In verbanu
met het ontbreken van de benodigae
middelen, zullen voorlopig slechts 4b
depóts verrijzen. In Noord-Holland ko
men dergelijke depots in Amsterdam,
Haarlem, Den Helder, Hoorn, Schagen
en Wieringerwerf.
Ieder depót is ingericht met mate
riaal voor negentig slaapplaatsen, d.w.
z. bedden, matrassen, dekens, lakens,
kussens en slopen. Bovendien zijn er
huishoudelijke zaken, verbandmidde
len en verplegingsartikelen, een chi
rurgisch bestek, brancards e.d. Al dit
materiaal is uniform, zodat depóts el
kaar onderling hulp kunnen verlenen
en kunnen aanvullen. Bovendien zijn
maatregelen genomen om materialen
zonder schade lange tijd te kunnen
bewaren.
Zodra zich onverhoopt een ramp zou
voordoen zullen de materialen in een
daartoe door de gemeente aangewezen
gebouw worden opgesteld en gebruikt,
om slachtoffers onder te brengen.
Plan dateert uit de oorlogs
jaren.
In 1942, toen de 10.000ste bominslag
in Nederland was geregisteerd en toen
het Nederlandse Rode Kruis bezorgd
werd om de steeds schaarser worden
de transportmogelijkheden, rees bij het
hoofdbestuur het plan om de voorraad
materialen voor hulpverlening zoveel
mogelijk over ons land te verspreiden.
Die voorraad was toen nog grotendeels
intact; en het plan kon dus worden uit
gevoerd. Toen het oorlogsgeweld in
1944 en 1945 ons land op verschillende
punten trof, heeft men van de in de
póts opgeslagen materialen profijt kun
nen trekken. Na de oorlog, toen het
Nederlandse Rode Kruis van zijn ma
terialen en geldmiddelen beroofd was,
heeft men het plan toch nog verbe
terd en uitgebreid, hoewel al spoedig
duidelijk was, dat de daaraan verbon
den kosten zeer veel hoger zouden zijn.
Het doel is om in de omgeving van
plaatsen, waar zich rampen kunnen
voordoen dus in dicht bevolkte stre
ken bij industriecentra of overstro
mingsgebieden 79 depóts op te rich
ten waar hulpverleningsmaterialen
kunnen worden opgeslagen, zodat een
bepaalde landstreek ook als zij tijde
lijk moeilijk bereikbaar zou zijn, toch
de beschikking heeft over zaken, waar
mee de eerste nood van slachtoffers
kan worden gelenigd. Behalve deze 79
depóts, die ieder voor ruim 15.000.-
aan materialen zullen bevatten, zullen
in iedere provincie kringmagazijnen
worden ingericht, die de capaciteit
hebben van vier depóts. Bovendien
kunnen de voorraden aanvulling krij.
gen uit een op te richten centraal ma
gazijn te 's-Gravenhage.
Wat het kost.
Met de uitvoering van dit plan i,
een bedrag van 2 a 2^ millioen gn).
den gemoeid; maar het Nederlandse
Rode Kruis beschikt uit eigen midde-
len en mede door de goede resulta.
ten van de laatste jaarlükse collecte
voorlopig nog slechts over een bedrag
van f 700.000. Met dit geld heeft men
nu een begin gemaakt voor de uitvoe.
ring der plannen en voorlopig zullen
In Nederland slechts 46 van de 79 de-
póts kunnen verrüzen.
Bij de bepaling van de plaats dezer
depóts heeft men rekening gehouden
met de aanwezigheid van een groot
ziekenhuis in de omgeving, waarnaar i$
geval van nood de zieken en ernstig
gewonden kunnen worden afgevoerd.
Tevens was het gewenst dat er in de
buurt een colonne van het Rode Kruis
Korps zou zijn, welks personeel zou
kunnen helpen bij het verlenen van
eerste hulp, het vervoeren der patiën-
ten en het verzorgen van de slachtof.
fers die bij het depót om hulp aan
kloppen.
Het Nederlandse Roode Kruis rekent
erop, dat de depóts voor het eind van
Januari zullen zijn ingericht. Onder,
tussen poogt men de nodige fondsen
bijeen te krijgen en ook de rest van
het programma te kunnen uitvoeren.
Steden als Amsterdam en Rotterdam
bijvoorbeeld, die volgens het bestaan,
de plan over respectievelijk vier en
vijf depóts zouden moeten beschikken,
kunnen bij de voorlopige uitvoeringen
ieder slechts één krijgen. Het zal een
ieder duidelijk zijn dat dit geen vol-
doende verzorging van de bevolkingen
dezer steden kan bieden. Eerst wanneer
het plan tot de hulpverlening aan de
Burgerbevolking bij Calamiteiten zoals
dit door het Nederlandse Roode Kruis
is opgesteld, geheel is uitgevoerd kan
men er gerust op zijn, dat alle mense
lijke maatregelen zijn getroffen om het
Nederlandse volk in geval van nood
afdoende te helpen.
In het midden des lands zal binnen
kort een nieuwe autofabriek opgericht
worden. De topcapaciteit van dit be
drijf zal voorlopig zesduizend wagens
per jaar zijn. Het betreft hier de stich-
ting van een Nederlands bedrijf der
Engelse Morris-automobielen. Er wordt
naar gestreefd ongeveer in Januari '50
met de productie van Morris Oxford
en Morris Minor personenauto's te be
ginnen. De administratie van het nieu
we bedrijf zal te Amersfoort blijven
gevestigd. Over de plaats van vesti
ging der fabriek zal zeer spoedig een
beslissing worden genomen.
99