MM
r cacao
l de zaan
Welk toilet dragen we bij het Kerstdiner?
De Adelaar en
het Lam
mm
Mevrouw T. de Boer-Stam,
Hoe wij ruitstof gebruiken
Tweeduizend mijl door de Congo
Over de hoedjes
HetA altijd weer verwonderlijk om
te beseffen, hoe weinig het beeld
van mens en samenleving eigenlijk
verandert in de loop der eeuwen. Is er
wel zo heel veel verschil tussen de
wereld, die de arts Lukas beschrijft,
en die, welke wij dagelijks om ons
heen met bezorgdheid gadeslaan? Er is
hoogstens een onderscheid in propor
ties. Wij, mensen van twintig eeuwen
later, hebben ons er van jongsaf aan
gewend, in grote getallen en enorme
afmetingen te denken. Het doet ons
bijna kinderlijk aan, om een gestu
deerd man als Lukas in alle ernst te
toren spreken van „de gehele wereld",
waar ten hoogste (en dat nog niet eens
zeker) de invloedssfeer van Rome mee
bedoeld werd. Die zich uitstrekte van
Schotland tot de Donau, van de Noord
zeekust tot de bronnen van de Nijl.
#?-
WERKENDE VROUWEN
IN NOORD-HOLLAND
hoofd van een boerenbedrijf
meubelen
DRIE DAMES IN EEN AUTO
jmt i u*
ïA'itttUAU 'A-t httL
Een behoorlijk, maar in onze ogen
toch lang geen wereldomvattend grond
gebied: het Derde Rijk was in vijf jaar
tijd al aardig verder gevorderd.
En toch: als wij deze verkleinde we
reld een ogenblik accepteren: als wij
treinen door karavanen willen ver
vangen, gemotoriseerde eenheden door
ruiterij, oorlogsbodems door geroeide
galeien, Stalin of Truman door Augus
tus, hoe weinig verschilt dan het
bestaan van de gewone, onopvallende
kleine man van die dagen met dat van
zijn lotgenoot in onze zoveel comfor
tabeler tijd. Is eigenlijk alle vooruit
gang, waarop wij zo gemakkelijk trots
zijn wij presteren persoonlijk ten
hoogste het omdraaien van een knop
of een kraan niet vrijwel uitsluitend
een technische? De ziel, de innerlijke
gesteldheid van de mens is nog volko
men dezelfde als in de dagen, toen „er
ten gebod uitging van de keizer Au
gustus, dat de gehele wereld be
schreven zou worden". ,.En Jozef ging
ook op"
Natuurlijk. Alle Jozefs van alle tij
den hebben zuchtend en tegen wil en
dank, een werkplaats op slot gedaan
en zijn op weg getogen met een doel
dat hun volslagen zinloos en onbillijk
toescheen. Zij hebben gelopen, dagen
lang, langs stoffige wegen met 'n bun
deltje op de rug, om een stad te gaan
belegeren of een land te veroveren, of
zich alleen maar te laten inschrijven.
Louter omdat een of andere verre Au.
gustus, bekleed met een onbegrensde
macht en in het gelukkige bezit van
een lange en sterke arm, het om duis
tere politieke redenen zo had voorge
schreven. „Ours is not to reason why"
de kleine man heeft niet te vragen
waarom. Hij heeft net maar te doen
en, als dat zo uitkomt, desnoods te
sterven. Met Maria, zijn ondertrouwde
vrouw. In Bethlehem wacht een for
mulier, een secuur en nieuwsgierig
stuk perkament, opgesteld met onver
biddelijke vragen voor duizenden Jp-
zefs, vergezeld van duizenden Maria's
en daarmee is de zaak afgedaan.
Of deze Maria eventueel heel bin
nenkort haar eersteling verwacht. Of
de reis voor een jonge vrouw in haar
omstandigheden nog verzwaard door
het sombere vooruitzicht van weinig
kans op behoorlijk onderdak, ook wel
haast een barbaarse onderneming mag
heten: daar vraagt het formulier niet
naar. Het formulier is alleen maar be
nieuwd naar naam, signalement, fa
milieleden, bezit van roerend en on
roerend goed, alles ten gerieve van
de militaire gouverneur Quirinius, die
aan de hand van deze stapels formu
lieren te zijner tijd tot belastinghef
fing wenst over te gaan.
Zulks allemaal op last van Zijne
Keizerlijke Majesteit, in Rome, die een
prachtlievend man is en een groot rijk
niet kan besturen zonder een kostbaar
regeringsapparaat. Die daarenboven
genoeg heeft van de onbetrouwbare
politiek van zijn vriend en vazal Hero
des, die hard op weg is in ongenade te
vallen, en in zijn eenzaam paleis te
Jeruzalem, somber alleen gebleven na
het vermoorden van zijn vrouw en zo-
r.en, verteerd wordt door angst voor
die keizerlijke ongenade èn voor het
opduiken, op 't onverwachts, van een
of andere lang verborgen gehouden
troonpretendent
JTen mooie tijd voor een klein kind
om geboren te worden. Een mooie
tijd voor een kleine handwerksman en
zijn vermoeide jonge vrouw om hun
veilig huis en bedrijf te verlaten. Wie
rekent met hun ongemak, hun zorgen,
hun vermoeide voeten en hun verla
tenheid?
Wie van de bezige registratie-amb
tenaren in Bethlehem heeft ook maar
een seconde aandacht voor hun een
voudige bescheiden persoon? Naam?
Geslacht? Woonplaats? de rest is
voor de grote politiek volmaakt on
verschillig. Volgende in de queue....
Hoe prachtig van goddelijke ironie
wordt, tegen het ontzaglijk décor van
het Romeins Imperium, het simpele
verhaal van deze twee heel gewone
mensen, tegen wil en dank op weg
naar Bethlehem. En hoe troostend en
rustgevend voor de moderne lezer, die,
verbijsterd door atoomontploffingen,
Atlantische pacten, ineenstortende we.
reldrijken, devaluaties, economische
problemen en vastlopende conferenties
zich kleiner en nietiger dan ooit be
gint te gevoelen, als een verdwaald
kind in een reusachtige, dreunende
werkplaats. Wat zal hij, een nietige
eenling, nog hopen en verwachten te
midden van het donderend tumult, de
onverbiddelijke onaandoenlijkheid van
de grote wereldpolitiek?
O, de weg naar Bethlehem lopen
heden zo goed als voor tweedui
zend jaar een zwijgende man en een
tot tranen vermoeide vrouw. Twee on
beduidende displaced persons, twee
nietige kleine silhouetten tegen een
bloedrode ontzaglijke hemel. Maar be.
trouwbaarder dan het registratie for
muiier, wereldomvattender dan de
wiekslag van de Romeinse adelaar is
de goddelijke fluistering, die hen ver
gezelt tot de duistere stal, de allerlaat,
ste toevlucht van twee daklozen: Dit
Kind zal groot zijn en Zijn koning
schap zal geen einde nemen. SASKIA.
(Van onze redactrice)
yELEN ZULLEN ZICH nog herinne
ren hoe in October van het jaar 1944
bü Rustenburg een slag plaats vond
tussen Illegaliteit en Landwacht. Ten
gevolge daarvan werd de volgende dag
de boerderij „Houtlust" aan de Zuider
vaart in de Schenner, door een groep
van onze bezetters, onder commando
van de beruchte S.D.-man Lages, in
brand gestoken. Hierbij verloren de
heer Dirk de Boer, zijn zoon Piet de
Boer en verscheidene dappere jonge
mensen uit de illegaliteit het leven.
En het is nog maar kort geleden, dat
een jonge weduwe getuigde in het pro
ces tegen Willy Lages, waarna in alle
Nederlandse dagbladen de woorden
werden opgenomen, waarmede Prof.
Van Hamel haar heeft geprezen: „U
bent een moedige vrouw".
Als wij een gesprek willen hebben
met een werkende vrouw in het boe
renbedrijf, menen wij ons tot niemand
beter te kunnen wenden dan tot mevr.
T. de Boer-Stam, die na de dood van
haar man en haar schoonvader het
werk bij de ruïne van de verbrande
boerderij weer ter hand heeft genomen
om zelf te kunnen zorgen voor haar
twee kleine jongens.
De boerderij „Houtlust" is op de oude
plek opgebouwd en mevrouw De Boer
ontvangt mij in een gezellige, ruime
kamer, waar de haard een behaaglijke
warmte verspreidt.
„Sedert een jaar wonen wij hier weer
normaal", vertelt zij. „In April 1945
zijn wij op het erf in een noodwoning
getrokken. De boerderij was toen weer
vrijgegeven en op 21 April kwamen er
nieuwe koeien. Er was geld ingezameld
en vele buren en bekenden hadden ge
holpen, hoofdzakelijk ook de Fokver-
eniging. 't Was toen werkelijk om er
stil van te worden. Ik weet dat er toen
voor mij een opdracht was, want ik
heb gevoeld wat zovelen dachten: Vol
breng dat en zorg dat er op deze boer
derij weer een De Boer komt. Die taak
heb ik op mij genomen. Daar komt bij,
dat ik onmogelijk weg kan van deze
plek. Dick, de oudste is nu zeven jaar
en hij is technisch aangelegd. Waar
schijnlijk zal hij niet direct zin hebben
om boer te worden, maar het kan ver
anderen als hij later hoort en begrijpt
hoe alles zich heeft toegedragen".
„Rust de gehele zorg voor het bedrijf
op u, mevrouw?"
„Nee, gelukkig niet", antwoordt mevr.
De Boer lachend. „Ik heb mijn broer
als bedrijfsleider en dat is wel nodig,
want er zijn altijd dingen die een
vrouw niet kan doen. Stel je eens voor
dat ik met een koe naar de markt ging
en daar moest afdingen. Hoewel: ik ge
loof dat ik ze gauw zou verkopen",
voegt zij er plezierig aan toe. Maar er
blijft altijd nog genoeg te doen en als
hoofd van het bedrijf heb ik natuurlijk
een grote verantwoordelijkheid. Tegen
woordig moet een boer minstens een
opleiding hebben gevolgd aan een land
bouwschool en ik stel mij voor dat dit
in de toekomst wel verplicht zal wor-
Er is welhaast geen
enkele vrouw, die niet
op de een of andere ma
nier een ruitpatroon in
haar kleerkast heeft. Het
mag dan een eenvoudig
wolfstandruitje zijn, of
wel de grote Schotse tar
ten, in elke vorm is de
ruit populair. Voor Ne
derland komt daar nog
bij het frisse Brabantse
bont, dat behalve voor
gordijnen en kussenover
trekken, theemutsen,
schorten en kleedjes
eveneens een geliefd ma
teriaal is voor kinderkle
ding, die we graag eens
een extra wasbeurt ge
ven. In de oorlogsjaren
vooral hebben ook veel
ouderen geprofiteerd van
die frisse stofjes, die als
beddenovertrekken toch
maar verborgen lagen
voor het oog van de we
reld. In die dagen was
alles goed, maar nu er
weer voldoende keus is,
zitten we toch wel eens
met de moeilijkheid, hoe
deze ruiten te verwer
ken. Juist tegenover het
ruitpatroon worden we
kieskeuriger. Dat is te
begrijpen. Voor de mees
te vrouwen is het immers
een Moeilijk patroon.
Slechts voor kinderen en
heel slanke figuren le
vert het geen bezwaren op. Daar kan de ruit recht worden genomen en het
rokje in diepe plooien wijd uitwaaieren. Anders is het voor de zwaardere
figuren. Voor deze is de schuin geknipte klokrok die glad over de heup valt de
oplossing. Een andere mogelijkheid geeft het hierbij afgebeelde Berkertex
model. Een dwars genomen voorbaan is hier door een van de bekende mode
ontwerpers als het middel aangegeven om het brede uit de rok weg te nemen.
Naar wij menen: met succes!
Zo«t« U leerde 1°P«. kum U
«liipkamn inlichten; »»p *oor
jtap. Koop eerst een ledikant van
blank eiken, per,
p 78.- AU U weer wat geld be
schikbaar heeft, .ch.fr U een hang-
o( legkast aan voor F.M" Ut«
«tl een tafel voor F. 28 -, «en
roiletka.t voor F. 108.- en een pur
„achtkarrjes F. Zo komt U
stap voor «tap «an een moderne
slaapkamer, tonder verschil an «ti|l
of kleur. Kettingmeubelen ti|n alleen
bij de Tijdge«t. Bilderdtjkimet 77-
85 Amsterdam
Drie Engelse dames, waarvan slechts
één de kunst van chaufferen verstaat,
kwamen dezer dagen terug in Khartoem
nadat ze per auto 'n vacantieuitstapje
in het hart van Afrika hadden gemaakt
Het waren mevrouw Keymer, de vrouw
van de directeur van de Soedan Mer-
cantile Company in Khartoem en zelf
arts, en de dames Molly Chatten en E.
J. Sears, twee verpleegsters aan het
Church Missionary Society Hospital te
Omdurman. Zij reden tweeduizend mijl
door het Congogebied en door Oeganda
in een auto van tien P.K., die tot het
uiterste was volgepakt met haar ba
gage.
Haar grootste teleurstelling was wel,
dat zij nergens een spoor ontdekten
van grote, wilde, verscheurende dieren.
Men had haar gewaarschuwd tegen
leeuwen en olifanten en haar op het
hart gedrukt, toch vooral de auto zorg
vuldig gesloten te houden.
,Wij reden mijlen achtereen met
strak gespannen zenuwen en met sta
rende ogen, terwijl wij de horizon af
zochten", zei Miss Sears. „Wij reden
dwars door h.et reservaat van het grote
wild, vervolgens door het Albert Na
tional Park, helemaal om het gebied
ten Zuiden van de Ruwenzori Range,
maar alles wat we te zien kregen was
de andere kant van de berg. En wat
de leeuwen betreft, en de olifanten....
wij besloten, zodra we terug zouden
zijn. een bezoek te brengen aan de die
rentuin van Khartoem!"
Zij hadden maar één keer auto-pech
gehad en dat was, toen het gezelschap
al bijna thuis was en de accu kortslui
ting kreeg, vlak bij een garage. Wel
beleefden ze heel wat kampeer-avon-
turen. Nu eens overnachtten de dames
in een tent, dan weer bij een missiona
ris, in een rusthuis of in een hotel.
Zorgeloze badgelegenheid.
In de Belgische Congo waren zij iet
wat verrast en getroffen door de lichte
lijk onverschillige en zorgeloze houding
van een hotelhouder ten aanzien van
de badgelegenheid. De badkamer was
gelijkvloers, zichtbaar voor iedere on
bescheiden voorbijganger en* zelfs niet
door een gordijn afgesloten. De reizig
sters gebruikten een beddesprei als af-
sluitgordijn.
Overigens vonden zij haar reis niets
bijzonders.
„Wij waren verbaasd, dat men ons
als iets opmerkelijks, zo te zeggen als
curiositeiten beschouwde," verklaarde
Miss Sears. „Veelal hoorden wij de op
merking: Wat, is er geen man bij u?
maar we konden niet inzien waarvoor
wij eigenlijk mannelijke begeleiding
nodig zouden hebben."
,,Om eerlijk te zijn, wij hadden geen
voorst-Hing' van wat ons te wachten
stond. Men had ons verteld, dat de
wegen in Oeganda goed waren en die
in de Congo zelfs nog beter. In onze
onwetendheid droomden we zelfs van
asphaltwegen. Wij hobbelden genoege-
lijk over de Congo-wegen, die eerder
op ongeploegde velden lijken, en over
afgestompte mierheuvels, verborgen in
het gras midden op de weg. Elk wankel
bruggetje was een belevenis op zich
zelf en had een eigen, unieke reactie
op ons passeren het ene schommelde,
het andere beefde en een derde ram
melde, al naar het temperament van
zo'n bruggetje. We hebben vaak achter
om gekeken om te zien hoeveel brug
er wel in de rivier was getuimeld...."
den, want het is van groot belang dat
de grond goed bebouwd wordt.
Zelf ben ik opgegroeid in een boeren
bedrijf en ik heb de Landbouwhuis-
houdschool gevolgd. Toch voel ik vaak,
dat dit eigenlijk veel te weinig is. Het
is goed dat mijn broer de zorg op zich
neemt voor alles wat ik als vrouw niet
kan doen en waar ik weinig verstand
van heb. Er blijft nog genoeg werk
over. Het administratieve gedeelte rust
bijvoorbeeld geheel op mij. Soms wor
stel ik mij met de moed der wanhoop
door een enorme stapel schrijfwerk, om
dan na een week tot de ontdekking te
komen, dat de stopmand boordevol is.
Dan werp ik mij maar weer dapper op
de stopmand, waarna de paperassen
zich opstapelen en zo blijf je bezig."
„U hebt dus wel een druk leven",
merk ik op.
„Ja, vooral in de zomer, want dan
stellen wij ons helemaal in op de hooi
tijd. Wanneer het nodig is, help ik ook
met melken, maar meestal kunnen mijn
broer en de werkman het alleen af. In
de kalvertijd zit je altijd in spanning,
's Avonds gaan wij nog even in de stal
kijken en dan zet ik de wekker, want
's nachts moet ik wel eens helpen
Behalve het werk in de huishouding en
het bedrijf, heb ik ook de zorg voor
de tuin, want daar zien mannen nu
eenmaal het nut niet van in".
„U kunt dus moeilijk gemist worden'
„Inderdaad, door al die drukte kan
ik maar weinig van huis", geeft mevr.
De Boer toe. „Als er vroeger iemand
voor het bedrijf kwam, kon ik ze ge
makkelijk doorsturen naar mijn man
maar nu moet ik iedereen te woord
staan'.'
„Is u van mening dat een meisje uit
een boerenfamlie moet stammen en het
nodige van het bedrijf arf moet weten
om met een boer te kunnen trouwen?"
„Ik geloof niet dat het nodig is", zegt
mevr. De Boer nadenkend. Het voor-
In het Londente West-End 1» een
strijd gestreden over de vraag, of de
vrouwen hoeden moeten dragen alt
zij des avonds op plaatsen komen,
waar op de dansvloer avondtoilet
u'otdt verlangd. De dames (en de
mode) hebben gewonnen.
In tegenstelling met de hoed-voor
overdag is een avondhoed in werke
lijkheid alleen bedoeld als een klein
niemendalletje, om het effect van kort
haar en korte rokken weer in even-
naamste is maar dat zo'n meisje van
dieren en van het buitenleven houdt,
zodat zij op 't land kan wennen en zich
aanpassen. Als een boer vroeger goede
kaas maakte, werd er verondersteld,
dat de dochter daar ook wel slag van
zou hebben. Tegenwoordig is er veel
veranderd. Door de geregelde verbin
dingen tussen stad en platteland kun
nen de boeren hun zoons en dochters
naar goedé scholen zenden en financieel
zijn zij vaak in staat om de kinderen
een betere opleiding te kunnen geven
dan menige burger in de stad.
Door de Vereniging van Plattelands
vrouwen is er een uitwisseling van
boerendochters georganiseerd. Nu ik
zelf zo weinig van huis kan, vind ik het
prettig om buitenlandse gasten te ont
vangen. Het vorig jaar heb ik een
Zwitsers meisje gehad en op het ogen
blik logeert hier een meisje uit Fries
land. Ik hoop dat er het volgend jaar
een jongen uit Frankrijk komt. Ook
correspondeer ik geregeld met een da
me in Hollywood.
's Zomers is het hier een gezellige
drukte, want dan komen er geregeld
stadskinderen die de buitenlucht nodig
hebben. Van eenzaamheid heb ik dus
geen last."
„U hebt er voor u zelf dus ook vol
doening van, dat u het werk op de
boerderij hebt voortgezet?"
„Ja. Met twee dochters was ik er
waarschijnlijk niet aan begonnen, maar
nu ben ik blij dat ik ben doorgegaan.
Op het bedrijf moet ik aanpakken. Voor
de kinderen en mijzelf is dit het aller
beste".
Als mevrouw De Boer mij even later
uitgeleide doet, denk ik onwillekeurig
aan de inscriptie van het monument
op de Afsluitdijk. „Een volk dat leeft,
bouwt aan zijn toekomst".
Energieke vrouwen als mevr. De
Boer zijn voor die bouw van grote
betekenis.
Geen diner is zo feestelijk als het strook aangebracht. Het schouderloze vertoont noppen in dezelfde kleur De
jaarlijkse Kerstdiner bij candlelight. bovenstuk valt van achteren strak en is rok bestaat uit drie ruime horizontale
Vrijwel iedere vrouw trekt bij deze ge van voren als het ware in een grote banen, waarvan de middelste genopt is
legenheid een speciale japon aan, on- strik bijeengebonden. Het jonge terwijl de twee andere effen zijn r
verschillig of zij in intieme huiselijke meisje kan zowel bij het diner binnen: Rechts het toilet voor een diner in
kring, in een iets uitgebreider gezel als buitenshuis de tafzijden jurk midden groot gezelschap, gemaakt van velours
schap of wel buitenshuis dineert. links dragen. In de rok valt van voren chiffon. De rok is gedrapeerd doch
Bij een diner-dansant is het gebrui een zeer diepe plooi, aan weerskanten verder is de japon eenvoudig gehouden
kelijk een avondtoilet te dragen. De waarvan knopen en knoopsgaten zijn Het zeer geklede effect werd door cl»
avondjapon op de linkse foto is van aangebracht. Hetzelfde is bij- de hals kraag verkregen. Deze is van goud"
goudsatijn. Over de strakke rok valt gedaan. Hel eenvoudige, doch zeer satijn als ondergrond, overtrokken met
vanuit de taille aan de rechterkant een smaakvolle toiletje midden rechts is bij zwarte kant. Het kleine kapje van het-
lang klokkend schootje. Aan de achter- uitstek geschikt voor het huiselijke zelfde materiaal completeert het ee
kant van de rok is een gerimpelde dinertje. Het donkerblauwe bovenlijfje heel.
Wicht te brengen. De hoed voor avond
toiletten moet alleen de indruk va*
een toilet, dat tot in de kleinste bij
zonderheden volmaakt is, nog verho
gen en heeft zeker niet de bedoeling,
de omtrekken van het gelaat der
draagster te veranderen, zoals gewone
hoeden dat wel eens willen doen.
Om dit duidelijk te maken, brengen
wij hierbij de afbeeding van vier hoe
den van beroemde ontwerpers. De bo
venste twee zijn van Aage Thaarup,
die ontwerpt voor de Engelse Konink
lijke familie. Links een kroon va*
zwart vilt, die om het hoofd sluit en
achter hoog is weggesneden, als het
kapje van een baby, de weggeslagen
rand is van zwart fluweel. Een zeer
geschikte hoed om te dragen tussen
de lunch en zeven uur in de avond-
Voor het diner of het theater: tev*el
hoed! De andere is een schattig dopje
van grijs velours, dat afgezet is met
pompons van zware chenille. Aantrek
kelijk voor de gehele dag, maar te
zwaar van materiaal voor de dans
vloer.
Van de ontwerper Erik zijn de twee
„glamour-tips", die bedoeld zijn voor
de avond. Links een fluwelen kapje,
bestikt met juwelen en kleine rin
getjes op de sluier. Glazen parels kun
nen natuurlijk heel goed dienst doen.
Rechts onderaan een hoed van paar-
deharen kant, licht als een veertje met
een paar enorme strikken, om de door
schijnendheid te accentueren.
INGEZONDEN MEDEDELING (Adv.)
HERSENGYMNASTIEK
(Antwoorden)
T, Xeville Chaniberlain na zijn bezoek
aan Hitier. - 2. De Eskimo',. - 3. Weergla,.
4, Azalea, aster, anemoon. 5. Die heeft
toch gem afsluitbomen! - 6. De Fin,e vrouwe-
lilke hulptroepen. - 7. Het skelet van een on-
f'.'wervelde zeediersoort. - 8. Van de den of
5Pjr' Groenachtig blauw. Hij wordt pa«
rood door het koken. - 10. Geen van beide:
men spreekt van Balinese.
F de fijnste
l Se"r'Sste> de krachtigste
kruiswoordpuzzle
Ebuu. li- 1«- Luik; 18. Eelde; J0.
29 !WEiV Zeboe; 27. Taart;
Nihil 38 u Kraal' M- XI; 34. Nulj 36.
No a- 48 *Mer?n: 40 TW; 42 Naast; 44.
52 IW Vd; Erka- «0. Lip; 51. El;
7. NOKC,Uls d ,i1; 5 Linie; 4. Tel; 6. Vilei
Fluit- i's v 9. Olm; 11. I.apai; 13.
Sedan- 24 vT: 7 Kl,'rk; lfl- R»«i
Sim!?-' 32 Eiwitj 28 Traan; 30.
Nsrncy- 41 Lente; Libel, 30.
y, 41- 43. Tube; 45. Are; 47. U»i