De Wereld der vrouwen Jean Paul Sartre maakt stadswijk beroemd iiiÜ Mef een sjaaltje p8#|ɧ ÉIÜ ledereen in Pdrijs wil hem zien Cultureel Nieuws HET NIEUWE BOEK Kort be*proken Nederlandse jongen werd pionier van Amerikaanse vakverenigingen Het vergeten stalletje Twee effecten een jas Onze Damrubriek Vreemde discipelen Sam Gompers groeide toi nationale figuur Amerikaanse posterijen geven hêrdenkingszegel uit Amerika telt 18 milloen werkende vrouwen mm ZATERDAG 25 k b»»UAui 1950 (Van onze correspondent te Parijs) WANNEER de beroemde Franse schrijver Jean Paul Sartre, vier maal achtereen In hetzelfde. Parijse ca- fétje een kopje zwarte koffie gaat drin ken, dan is er een nieuwe existentialis tische kroeg ontstaan. Een man als Sar tre is namelijk in Parijs zo populair. ,jat iedereen hem zien wil. Wanneer men hem dus een paar maal achtereen achter eenzelfde cafétafeltje heeft ge signaleerd, dan komt dat cafétje plot- aeiing in de mode. De bewonderaars ^an Sartre trekken er heen om de mees ter eens in levende lijve te mogen aan schouwen; de buitenlandse toeristen, die een echte Parijse existentialistische kroeg willen zien, worden er heen ge- gtuurd en de kastelein maakt door die aanwezigheid van Sartre plotseling •ouden zaken. Maar de paus van het existentialisme, zoals men Sartre noemt, Is, ondanks zjjn beroemdheid, een eenvoudige man gebleven, die van al die belangstelling helemaal niet houdt. Daarom wisselt hjj regelmatig van stamkroeg, hetgeen maakt, dat er in het goede Parijs nu enkele dozijnen a.g. existentialistische kroegjes zijn aan te wijzen. Want ook al is Sartre a! in geen weken meer aan zijn tafeltje gesignaleerd, toch blijven de belang stellenden aanstromen. Zo heeft Jean Paul Sartre in korte tijd een hele nieuwe wijk In de mode gebracht, te weien Saint Germain des Pres aan de linkeroever van de Seine. Nadat in 1920 Montmartre in de mode gekomen was. voor de laatste wereldoorlog door Montnarnasse opgevolgd, trekt nu de ze wijk de meeste vreemdelingen. Vreemde discipelen. JEAN PAUL SARTRE woont al maandenlang in een andere buurt van Parijs, waar een van zijn bewonderaars hem een pracht van een huis heeft aangeboden, maar Saint German des Pres heeft de naam „de hoofdstad der existentialisten" gekregen en wie een bezoek aan Parijs brengt, gaat toch ook zeker een avond doorbrengen in een van die z.g. existentialistische kelders. Enkele uitzonderingen daargelaten, zijn al die honderden jonge mensen die zich existentialist noemen, eigenlijk alleen maar wonderlijke kwanten, die zich vreemd kleden en kappen, die veel in de kroeg zitten en daar veel spec- takel maken, maar hun eerste regel moeien zij vaak nog schrijven en de moeilijke psychologische werken van Sartre hebben zij nauwelijks gelezen De Jongens dragen meestal een z.g Zazou-hoofd dat wil zeggen, dat hun gehele schedel van hun voorhoofd tot hun nek bedekt Is met een overal twee J^EEDS EERDER maakten wij mel ding van de komende transatlan tische reis van het Amsterdamse Con certgebouworkest. Het gezelschap ver trekt 19 September met de Nieuw Am sterdam en zal in de Ver. Staten onder leiding van Van Beinum een serie con certen geven. De oorspronkelijke idee voor dit tournee ging uit van een be tuiging van dank, welke men Canada wilde doen toekomen voor de bevrij ding van ons land, waartoe de soldaten van Canada zulk een belangrijke bij drage hebben geleverd. Er zullen dan ook een of twee concerten in Canada worden gegeven. Bovendien zal een schenking van hedendaagse Nederland se kunst worden aangeboden aan het nationale Canadese museum. Een on derdeel van het door het Orkest te bieden programma zal bestaan uit een Suite, die moet uitbeelden het idylli sche Nederland, de bezetting, de be vrijding en de verbroedering van het Canadese, het Amerikranse en het Nederlandse volk Vijf jonge Neder landse componisten krijger) opdracht een dergelijke suite te componeren De best geslaagde compositie zal worden uitgevoerd, In Arnhem zal ter gelegenheid van de nationale tentoonstelling „Mijlpaal 1950" deze zomer een Nederlands mu ziek- en toneelfeest worden georgani seerd. Er zal alleen Nederlandse mu ziek ten gehore worden gebracht. Be halve toneel, zal ook een expositie van schilderstukken en plastiek worden gehoucen. In het kader van bet Holland Festi val zal op 13 Juli in de Nieuwe Kerk te Delft de nationale Bach-herdenking plaats vinden. Uitgevoerd zullen wor den de can ates 147 en 150. De uitvoe ring zal onder leiding staan van dr. Anthon van der Horst. QRETA GARBO is van plan in de Parijse Opera op te tredeD in een nieuw ballet van Jean Cocteau en Georges Auris, getiteld: „Phedre". Bij de eventuele uitvoering zal Garbo haar rol mimeren en niet dansen. In Londen overleed op 86-jarige leef tijd Sir Max Pemberton. Pemberton, die journalist, roman- en toneelschrij ver was en vroeger de motor- en roei sport beoefende, is gedurende een paai generaties de held van de Engelse schooljongens geweest Zijn jongens boeken weiden steeds „verslonden" Inzenoingen voor de Reina Prinsen Geertigsprijs (proza, gedichten of to neelstukken) worden voor 1 Augustus ingewachl bij het secretariaat der ju fy Prinsengracht 1101 Amsterdam In zenuers moe'en op 24 November de leeftijd van 20 |aar hebben bereikt en van 25 jaar niet hebben overschre den De Oostnederlandse Opera hoopt binnenkort haar debuur te maken mei bet muziekdram. „T-efland" van Eugtn d'AIbert. Nijmegen krjjgt de Première. cm dikke laag haar. Zij hebben iet wat opzichtige Schotse hemden aan geen das, een ietwat korte, nauw toe lopende broek en schoenen met ge weldige dikke zolen De meisjes heb ben lang haar, dat de indruk moet maken nooit gekamd te worden en voorts ook het Schotse hemd en de „swing-broek" Zo kan je ze dan voor al tegen een uur of zeven 's avonds in de existentialistische kroegen, zoals Flore, Les Deux Magots enz. zien zit ten discussieren. Waar zij van leven, is meestal een groot raadsel en of schoon de meeste verklaren boezem vrienden van Sartre te zijn, hebben zij de meester waarschijnlijk hoogstens een keertje gezien. De kelders. Na het diner treft men die hele vro lijke existentialistische bende aan in de z.g. existentialistische kelders. Die kel ders van Saint Germain des Pres zijn de laatste jaren zeer in de mode geko men. Het zijn klein» dansgelegenhe den, vaak onder de grond, waar meest al een bekend New Orleans-orkest zit en waar je dan deze wonderlijke, vrij gevochten jongens en meisjes op de meest zotte manier met elkaar kunt zien „swingen". Dat is overigens een aardig gezicht en wanneer U eens In Parijs bent, dan kan ik u toch aanra den eens een avond naar zo'n kelder te gaan Niet alleen dat u er die wilde na-oorlogse Parijs jeugd eens in haar element kunt bekijken, maar in de be kendste kelders kunt u vaak ook de beroemdste filmsterren, schrijvers, enz ontmoeten. Orson Welles komt er gere geld en al de groten van Hollywood, die naar Parijs trekken, brengen toch een avond in Saint Germain des Pres door. Het is er meestal erg warm omdat er voor de betrekkelijk kleine ruimte veel te veel mensen zijn de rook kun je er snijden en u doet het beste niet uw Zondagse pak aan te trekken, want er mag nog wel eens een glaasje rode wijn over uw broeks pijpen worden uitgegooid. Er zijn vaak aardige chansonniers, die realistische liedjes van Prevert, of ook van Sartre zingen en alles bij elkaar is er in die kelders een sfeer ontstaan, die heel wonderlijk is en die je waarschijnlijk nergens anders ter wereld aantreft. Uit dat alles blijkt wel, welk een ge weldige invloed een man. in dit geval Sartre. op het dagelijkse leven van een stad als Parijs kan uitoefenen. En of schoon het geheel misschien wel een beetje snobistisch aandoet, toch Is dit een bewijs van de grote rol die de kunst en de kunstenaars in Frankrijk spelen. Met Picasso is dat hetzelfde. Hij is een paar jaar geleden in een klein onbekend stadje in Zuid Frankrijk, Valleuris geheten, gaan wonen. Nadat hij zich daar gevestigd had, om zich met de pottenbakkerij te gaan bezig houden. is dit stadje in heel de wereld beroemd geworden. De touristen uit dozijnen verschillende landen trekken er heen in de hoop, dat zij de grote schilder eens zullen zien, de hotels in het voor die tijd praetisch dode stadje zijn dagelijks vol. de handel oloeit op en er wordt overal goed geld verdiend. En dit allemaal door de komst van één man. Lloyd C. Douglas: „De Grote Visser". Uitg. A. J. G. Streng- holtt Uitgeversmij N. V., Am sterdam. Het is een bont en boeiend geheel, dat Lloyd C. Douglas ons in zijn boek De Grote Visser" voor ogen tovert Ten dele bestaat het uit een vrije pa- rafraze van de Evangelieverhalen. Maar deze is opgenomen in een ver band, dat een beeld geeft van de men sen en hun leven in Palestina in het begin van onze jaartelling. Hier staan mensen voor ons met hun liefde en hun haat, hun geloof en hun wankelingen. Zij tonen hun grootheid en hun gemeen heid kortom zij leven fel en harts tochtelijk. Hier en daar yzou men de vraag kunnen stellen, of de schrijver zijn sujetten niet wat al te modern laat reageren zo goed als men een en kele maal ook wel eens een kantteke ning zet bij een niet al te gelukkige vertaling. Maar wij hebben toch van het boek genoten en over het geheel grote waardering voor de wijze, waar op mevrouw De Boer-Van Strien zich van haar taak als vertaalster heeft ge kweten. Dispereert niet; Twintig eeuwen historie van de Neder landen door H. en A. Algra. Deel 4: De Roemrijke Zeven. - Uitg. T. Wever, Franeker. Dit deel van het mooie geschiedenis werk van de Algra's behandelt het tijdperk van de Republiek vanaf 1590 tot aan de vrede van Munster in 1648. Een zeer belangrijk tijdperk uit onze geschiedenis dat door H. Algra op boeiende wijze en met kennis van zaken beschreven wordt. Het is goed zich aan de hand van dit gedegen werk in onze vaderlandse ge schiedenis te verdiepen. Men krijgt weer oprechte eerbied voor de vaderen, maar ook onze liefde tot het huis van Oranje wordt er door versterkt, wan neer wij in dit deeltje lezen op welk een voortreffelijke wijze ook in dit tijdperk de Oranje's in de bres hebben gestaan voor de gewetensvrijheid. Dui delijk blijkt dit onder andere uit het conflict tussen Maurits en Oldebarne- veldt, een conflict, dat dikwijls werd verklaard als een gevolg van naijver, achterdocht en haat, maar waaraan diepere, staatkundige vragen en tegen stellingen ten grondslag liggen. Op heldere en objectieve wijze wordt dit in dit werkje uiteengezet. (Van onze correspondent in Amerika). QEZ E MAAND eert de Amerikaanse P.T.T. een Nederlandse jongen, cüe honderd jaar geleden werd geboren en 87 jaar geleden naar de V.S. emi greerde. Samuel Gompers is zijn naam. Slechts weinigen in Nederland heb ben van hem gehoord. Maar ln het geschiedenisboek van het Amerikaanss vakverenigingsleven heeft hij zijn eigen pagina's geschreven. Als oprichter van de American Federation of Labor, die thans is uitgegroeid tot de groot ste vakbond in de V-S. met 8 millioen leden van het totaal van 16 milüoen georganiseerde arbeiders, neemt hij een eigen plaats in onder de immigran ten, die In dit land een grootse carrière hebben gemaakt. In 1875 werd hij de eerste president van deze organisatie. Doch zodra dit doel was bereikt, kwam het besef, dst een federatie van vakverenigingen uit verschillende takken van bedrijf de arbeidersbeweging vooruit zou helpen. Opnieuw Ijverde hij, met de inzet van al zijn talenten, voor dit zoveel grote re doel. Het werd in 1883 bereikt, toen een Federatie van Georganiseerde Vak verenigingen in het leven werd geroe pen. Samuel Compers werd aan het hoofd van deze organisatie gesteld en toen, drie jaar later, de naam veran derd werd in die van de American Fe deration of Labor werd Samuel Com pers de eerste gehonoreerde president. Aanvankelijk had hij, met enig ver toon, het salaris afgeslagen. Maar toen zijn vrienden er bij hem op aan drongen de 1000 dollar per jaar te aan vaarden, liet hij er zich ten slotte toe bewegen. Samuel was één van de vijf kinde ren van een straatarm Nederlands ge zin, dat naar Londen was uitgeweken, omdat ons kleine land geen toekomst bood. De intense armoede en de werk loosheid om hem heen, maakten een diepe indruk op de jonge Samuel en toen hij 13 was, besloot hij zijn for tuin elders te zoeken. Hij vertrok naar Amerika. Ook hij was, evenals zijn va der, sigarenmaker. Maar „Sam", zoals hij hier prompt werd genoemd, was vastbesloten meer in zijn leven te doen. HIJ TROUWDE op zijn 17e jaar. Het feit, dat van zijn inkomsten het lid maatschap voor de vakbond der siga renmakers, waarbij hij zich had aan gesloten, betaald moest worden, ver hinderde hem niet snel naar gezins uitbreiding te streven. Maar tegen de tijd dat zijn achtste en laatste spruit geboren werd, was „Sam" geen siga renmaker meer. Het vakverenigingsle ven had zijn volledige aandacht gekre gen. Hij en zijn vrienden stelden zich tot eerste taak een hechte bond te ma ken van de reeks afzonderlijke, alleen staande vakverenigingen, waartoe si garenmakers waren toegetreden. Hij was een demagoog eneen voor treffelijk organisator. wmzjiiip fi Boekenweek u ziet hopelijk de hoofdletter is vandaag weer be gonnen en wie zou het in het hoofd halen daar iets kwaads van te vertellen? Het is, alles bijeen genomen, eigenlijk een aardig volksvermaak, een feest- week met attracties, een gala-avond en een prijsvraag en dat wil er in deze tijd wel in. Met volksfeesten zijn wij niet al te zeer verwend, vandaar mischien dat we er altijd een beetj^ mee aan zijn. Maar die Boekenweek is gelukkig een rustige en nette aangelegenheid voor al le gezindten, met toegang voor elke leef tijd. De gala-avond is natuurlijk voor de meesten van ons iets roemruchtigs uit de verte, een Olympisch festijn met (gaarne) avondkleding en veel spiritu ele woordea vooraf en spiritualiën tot besluit. Maar voor de gewone mens blijft er toch nog altijd de kans om 'n auteur voor deze gelegenheid achter zijn of haar schrijfbureau weggehaald, afge stoft en opgepoetst in levende lijve te gaan bekijken. Verleden jaar ging de pret zelfs nog iets verder. Niet al leen dat dichters en schrijvers zomaar in het publiek te kijk stonden nee, ze verkochten ook, en dat nu niet eens ten eigen (smalle) bate, eigenhandig aan hun bewonderende lezers boeken Ja, en dan nog wel boeken van een ander. De authentieke combinaties ben ik vergeten, maar men zag bij wijze van spreken Simon Carmiggelt Anna Blaman ag® de man brengen en dat nog wel voor een liefdadig doel. Het is een groot succes geworden, al waren er na tuurlijk weer zure literatoren die snauwden dat auteurs er beter aan de den boeken te schrijven dan te verko pen. Wij zullen er niet over twisten, maar alleen vaststellen dat er bij die jaar lijkse boekenkermis, al of niet echt, al tijd één stalletje onbeheerd en wat zie lig te kijk staat. Dat is het stalletje van de vergeten auteurs. Zij kunnen er zelf niet veel reclame voor maken, want er liggen zoveel aardige en goede en wijze dingen in dat stalletje, die een mis troostige voorbijganger in deze som bere tijd best zou kunnen gebruiken. U neemt het Saskia wel niet kwalijk, dat zij zich een ogenblik in dat kraam pje installeert om u, geheel vrijblijvend, een paar artikelen aan te prijzen? Het verplicht u, zoals ik al zei, tot niets, en misschien hebt u straks toch geen spijt dat u eens even bent blijven staan. Daar hebben wij dan, om maar met de oudsten te beginnen, een deeltje van mevrouw Elisabeth Wolff geboren Bekker en mejuffrouw Agatha Deken Toe loopt u nu niet weg. Ik weet ook wel dat het bandje een beetje antiek is en de plaatjes uit de oude doos wegge- fladderd, maar als u er eens even in bladert zult u tot uw verrassing bemer ken dat de taal en de verteltrant nog springlevend zijn Wat zeg ik? De his torie van Mejuffrouw Sara Burgerhart is interessanter, levendiger en geestiger dan menige moderne roman. Leest u het woord vooraf maar eens aan de „Nederlandse juffers!" die in de dagen, toen dit heerlijke boek werd uitgegeven (in s-Gravenhage, bij Isaar van Cleeff, 1782) louter Franse roman netjes lazen: „Maar mij dunkt, ik hoor hier en daar een jong juffertje, dat niets meer van ons land over heeft, dan met negotie gewonnen schatten, en eenen ouden deftigen Hollandschen naam, met opgeschort neusje, dus spre ken: „Een Hollandsche Roman! Hede, ma chère, wel hoe vindt gij dat?" (En ma chère vindt het even ridicul als ons Juffertje.) .Jk lees geen Hollands, ik geloof ook niet, dat ik het zou kunnen lezen, maar ik ben toch nogal be nieuwd; willen wij er nu en dan eens een verlegen uur aan geven?" „Mag ik u bidden, doe het niet; waarlijk, gij zult er niets aan hebben. Gij hebt immers Romans, die u aanstaan. Gij hebt immers uw Canapé Couleur de Rose, uw Gris Gris, uw maar wat heeft Papa ook alles te weten? Dat is immers divin! Lees dit boek niet!" Zeg eens, of dit niet heerlijk is. Of u niet op eenmaal met huid en haar die lang vergane wereld van 1782 bent bin nen gestapt, en twee gichelende juffer tjes van zeer goed huize ziet gebogen zitten over ditzelfde antieke boekje met zijn rare plaatjes maar verrukkelijk proza. U moet het werkelijk, eens lezen; van Abraham Blankaart, die maar een oude vrijer is, tot Pieternelletje Dege lijk, die stond te kijken of zij het in Keulen hoorde donderen „daar onze koetsier vandaan is" zijn alle op tredende personen levend, geestig en raak neergezet, en zelfs in hun minder fraaie eigenschappen altijd nog tien maal plezieriger om weet te verkeren dan de verveelde en kleurloze persona ges uit menige moderne roman. Als u Betje en Aagje naar genoegen genoten hebt, wat denkt u dan van Truitje Toussaint? O, ik weet het wel zy kan zo schrikbarend langdradig zijn, zij vergeet geen knoopje aan een mouw en geen rozetje aan een kouseband. Maar zij kon schrijven, dat beloof ik u. Zij kon karakters uitbeelden met een bijkans mannelijke kloekheid; zij kon scènes opzetten die u nooit meer ver geet, een intrigue afwikkelen, waarbij u de draad geen ogenblik loslaat. Pro beert u het nog eens met „Een kroon voor Karei den Stoute", om niet al te straf te beginnen. Misschien waagt u zich dan toch wel eens weer aan „De Delfse wonderdokter", of „Het Huis Lauernesse". Mogelijk ligt u dit alles toch nog een beetje te zwaar op de maag. Mag ik dan nog eens een goed woordje doen voor Carry van Bruggen? Ik had laatst het brave voornemen opgevat, een boe kenkast te reorganiseren, en zat des wegen met een stofdoek en een stapel boeken om mij heen op de grond. Het plaagzieke toéval wilde, dat ik „De verlatene" opensloeg en „even" begon te lezen. Na een uur las ik nog En wat dacht u van Augusta de Wit? Ik heb hier juist „Gods goochelaartjes" in een nieuwe druk. Als het u interes seert: mijn kolom is vol, maar u kunt altijd nabestellen. SASKIA. We hebben allemaal zo onze eigen maniertjes om een sjaal meer of min der kunstig om hoofd en hals te wik kelen, maar daar blijft het gewoonlijk bij. We denken er dikwijls helemaal niet- aan dat je er ook heel aardig een eenvoudig jurkje mee kimt opvrolijken. En juist tegen het voorjaar hebben we soms zo'n behoefte aan „iets anders". Nee, die lekkere dikke stevige das kunnen we er niet voor gebruiken, maar wel de sjaaltjes van soepele stof, ca. 20 cm. breed en 120 cm. lang, die je in al lerlei mooie kleuren en dessins kunt kopen. U bindt onder de kraag van uw jurk om uw hals een bandje of lintje en daaroverheen haalt u de sjaal tot de einden gelijk hangen. De ceintuur doet u er overheen en u schikt er een paar losse plooien in, zoals fig. a. Ook kunt u, zoals bij b. de einden naast elkaar een schootje laten vormen, wat vooral een slank figuurtje heel leuk zal jitaan. Bij c. wordt het ene einde zover door getrokken tot het met de onderkant van de rok gelijk hangt, zodat u een in de taille geplooide voorbaan krijgt. Met een paar steekjes zetten we de sjaal op de rok vast. Het is doodeenvoudig, maar als u voor een goede kleurcombinatie weet te zorgen, kan het resultaat verbluffend zijn. Probeer het eens! In het academisch jaar 1948'49 heb ben 102.466 vrouwen in de Ver. Staten het eerste gedeelte van hun studie vol tooid. Voorts hebben 15.549 vrouwen 't tweede deel van hun studie voltooiden zijn er 522 gepromoveerd. Bijna een kwart van de vrouwelijke studenten die het eerste deel van hun studie voltooiden, bekwaamt zich voor het onderwijs. (Zoals men weet be staat het aantal leerkrachten in de V. S. voor een zeer groot deel uit vrouwen). Het aantal studenten in de Engelse taai kwam op de tweede plaats Daarna volgden gerangschikt naar het aantal studenten dat het betreffende vak gekozen had: Huishoudkunde, han del en nijverheid, schone kunsten, so ciologie, muziek, psychologie en zie kenverpleging. Tussen December 1948 en December 1949 is het aantal vrouwen dat in het 'ii oductieproces ingeschakeld was of zulks wenste met bijna een half mil lioen gestegen Van de in totaal 18 280 000 vrouwelijke arbeidskrachten hadden 17.263.000 werk, 849.000 in de yOORAL wanneer de mouwloze mode ook in ons land opgang maakt, zullen veel vrouwen tot de ontdekking komen, dat de plastic regenmantels haar kippenvel bezorgt In de winter is dat anders. Dan vormt het plasticje een heerlijke beschutten- - de laag, die de goede wollen mantel droog houdt. Tegen het voorjaar grijpen we echter bij voorkeur terug naar de vertrouwde oude regenmantel. Vooral, nu gabardine weer in steeds ruimere keus verkrijg baar is. Soms vinden we zo'n mantel zo gekleed, dat wij haar op door-de- weekse dagen meteen als zomermantel dragen de goede mantel wordt al dus voor de Zondag gespaard. Menige regenjas heeft het voordeel, dat wij er op verschillende manieren van kunnen profiteren. Op verschei dene Engelse shows zagen wij bij voorbeeld regenmantels, die eveneens met de geruite wollen voering naar buiten konden worden gedragen. Het is eveneens in Engeland, dat de een voudige klassieke jas, een ietsje ruim vallend en met raglan mcruwen, op gang maakt. Het hierbij afgebeelde Burberry- model geeft een voorbeeld van de wijze, waarop ook daarbij afwisseling kan worden verkregen. Al dan niet hoog gesloten, en naar keuze met oï zonder een ceintuur 'an dezelfde stof Sportieve jonge meisjes zullen in- plaats van een brede ceintuur een vlot lederen ceintuurtje op prijs weten te stellen, dat met afhangende einden om het middel wordt geknoopt landbouw en 16.414.000 in niet-agrari- sche bedrijven; 21.000 waren in dienst bij do strijdkrachten. Kisten en een keukentafel. HIJ STELDE ER, overigens, veel te genover. Zijn eigen vakgroep, waarvan hij het voorzitterschap bleef behouden, had de nieuwe Federatie een kantoor afgestaan, bestaande uit een hok van 3i/j bij 3 meter, met een keukentafel als bureau, een paar kisten als stoelen en ander als bergplaats voor de cor respondentie. Iedere brief, die er uit ging, had Samuel Compers eigenhan dig geschreven. Hij redigeerde een vakblad, waarin hij aggressieve en mi litante hoofdartikelen schreef. En langzamerhand werden zijn brieven beantwoord, leverden zijn hoofdartike len een vloed van commentaar op en begon het aantal leden van de Fede ratie zich aanzienlijk uit te breiden. In 5 jaar tijd waren er 250.000 arbeiders bij de A. F. L. aangesloten; 8 jaar la ter (in 1900) waren het er een half millioen geworden. In die tijd was Samuel Gompers gegroeid tot een fi guur van nationale betekenis, om wie de verslaggevers zich al evenzeer ver drongen als zij het thans doen om John L. Lewis. Volbloed Amerikaan. Samuel Gompers had reden om te vreden te zijn over zijn bestaan. Hij was naar een nieuw land gekomen en had er niet alleen een onmiskenbare mate van physiek welzijn (zijn gezapi ge buik was daarvan het beste bewijs) voor zichzelf en zijn gezin verkregen, maar hij had er ook iets gebracht. De Nederlandse taal heeft hij nooit vergeten en h(j was er trots op Ne derlands te spreken, wanneer zich daarvoor een gelegenheid voordeed. Maar h(j was veranderd ln een vol bloed Amerikaan. Toen hy in 1924 stierf waren zijn laatste woorden: „God zegene onze Amerikaanse instellingen mogen zij zich dag na dag blijven ontwikkelen". VOORLICHTING Het is een bekend feit dat de waarde ring van het damspel varieert tussen „buitengewoon mooi" en „moeilijk" en „een kinderspel" Door medeweirking van de geregelde rubriek in de couran ten is hierin de laatste jaren zeer veel verbetering gekomen, maar nog veel meer verbetering is nodig. Daartoe is in de allereerste plaats vereist deskun dige voorlichting en helaas ontbreekt het daaraan nog veel, vooral in de pro vinciale pers. Een staaltje troffen wij aan in "de Prov. pers. Stelling: Zwart: 3, 8, 11-14, 16, 18, 19, 23. 24. Wit: 25-27, 32, 33, 35, 36, 38-41. Zwart was aan zet en vervolgde met 1420. De „deskundige" damredacteur tekende in zijn analyse van deze partij aan dat Zwart's zet gedwongen was, omdat op 1117 een snelle overvleuge ling en doorbraak zou volgen door 27 21x21, 21—16. En op het goede moment 2621, 1611 enz met winst. Laten we dit nu eens wat nader on der de loupe nemen. 1. 1117!l (In werkelijkheid een zeer sterke zet) 2. 27—21? 16x27; 3. 32x21, 18—22! 4. 21— 16? (We hebben nu voor Wit gespeeld gelijk werd aangegeven enplotse ling staat deze verloren!) 4. 2227! 5. 4034, (De enige zet. Op 8. 2021. 17x26; 6. 1611, 1217; enz. wint. Op 5. 3934, 2430; enz. wint Op 5. 41 37, 27—31; 6. 36x27, 17—21; 7. 26x17, 12x45; en wint.) 5. 2430!! 6. 35x24. 19x30; 7. 33—29, (Gedw. want 7. 41—37, 27—31; 8. 16x27, 17—21; 9. 26x17, 12x41; wint.) 7. 12—18; 8. 26—21, (A) 17x20; 9. 16—11, 14—20!! 10. 25x14. 13—19; 11. 34x25, 23x32; 12. 14x12, 8x6; en Zwart wint. (A) Wit kan op veel manieren voort zetten. Allen zijn echter verloren. De voornaamste volgen hier nog: 8. 3833, 8—12; 9. 41—37, 14—20: 10. 25x14, 13— 19; 11. 34x25 23x43; 12. 14x23, 18x38; en wint. 8. 25—20. 14x25; 9. 26—21, 17x26; 10. 1611, 3035 en wint, want er dreigt 2530, terwijl op 2924 Zwart 2329 laat volgen en op 3933 Zwart weer met 2328 voortzet, alles met winst Er is nog voldoende stof voor zelfonderzoek, maan aan de hand van de aangewezen mogelijkheden zult U gemakkelijk tot de conclusie komen dat Zwart altijd wint. dus juist een te gengesteld resultaat dan die redacteur zijn lezers booc'

Kranten Regionaal Archief Alkmaar

Heldersche Courant | 1950 | | pagina 7